9AAK
JE
'5
fabriek
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERKENWOUDE, BODEGRAVEN. BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
No. 17376
FEUILLETON.
In de „Witte Zwaan”,
Woensdag 14 Mei 1030 68* Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
^EUWERKERK, OUDERKERK^OUDEWATE^REEUWLI^K,’
arkrijobaar
1
N B en
i sledetocht de
rongen, h.i. w
itreffende
afstand
□od
5
12
idarmoede,
kunsten af leer en. Hannes
(Wordt vervolgd).
50
T
ingenomen
ian Zoon.
Een rouwzitting van den Volkenbond,
gezag in Britscff-lndië.
I
nbare
nigin-
enz.
Uit liet Duitech van
RUDOLF HERZOG.
Nadruk verboden.
(iOIIMHE COURANT.
is thans ongeveer 100 m. diep en 100 m. in
middellijn. Op den bodem heeft zich een
ware draaikolk gevormd, die voortdurend in
beweging is en waarin de omlaagstoftende
boomen verdwijnen. De apoorlyn loopt geen
gevaar meer, ofschoon de treinen in de na
bijheid langzaam ryden. Het grondwater in
de heele omgeving daalt merkbaar. Men be
rekent, dat voor het vullen van den ge-
vormden trechter c.a. 200.000 kub. m. aarde
noodig zouden zyn.
Gisteren heeft zich op eenigen
een nieuwe trechter gevormd.
VER. STATEN.
Hevige fabrieksbrand te Chicago.
De schade wordt op twee millioen
dollar geraamd.
In de fabriek van sportartikelen van Spal
ling Brothers te Chicago is een grootq brand
uitgebroken, welke een reusachtigen om
vang heeft aangenomen. Door den brand is
een raffinaderygebouw van drie verdiepin
gen, waar 8000 gallon benzine en 2000 gal
lon aceton opgeslagen waren, verwoest.
Ook de overige gebouwen worden door het
vuur bedreigd.
De brandweer tracht de vlammen verwij
derd te houden van een onderaardschen
tank, welke 10.000 gallon benzine bevat. De
schade met inbegrip van de bedrijfsschade
wordt op ruim 2.000.000 dollars geraamd.
Een proces.
Naar verluidt zal binnenkort een groot
proces aanhangig worden gemaakt tegen
een aantal ondernemingen, die zich gecom
bineerd hadden met het doel gemeenschap
pelijk een aantal patenten uit te buiten en
die daardoor in overtreding kwamen van de
trustwet. De voornaamste van de betrokken
ondernemingen zyn de Radio Corporation.
BINNENLAND.
Dr. Helene Lange, t
Gisteravond is te Berlijn de leidster der
Duitsche vrouwenbeweging, dr. h. c. Helene
Lange in den ouderdom van 83 jaar, na een
langdurige ziekte overleden.
De moorden te Dusseldorf.
Henderson als bemiddelaar tusschen
Italië en Frankrijk,
Het verzet tegen het Engelsche
Sjolapoer in staat van beleg.
60
eregelde kuur be-
oed en verstrekt
igewektheid. Hon-
n had.
2 fl. 21.—.
die hem op het magazijn veel schade ver
oorzaken, voor wetenschappelijke experimen
ten, deelde de provisor gewichtig mee.
Hoezoo'1 vroeg Btramm, lievig geinte-
reeseend.
Wel, hij doet ze in een glazen cylinder,
die ’hij met een deksel kan afsluiten en
experimenteert de uitwerking van cbloro-
Êorm, ether en dergelijke stoffen op ze De
meeaten kunnen dat namelijk niet verdra
gen.
—Dat zou ik ook denken, merkte meneer
Stramm scherpzinnig op.
Juist trad de apotheker weer binnen. Hij
had in allerijl zijn beste zwarte jas aange
trokken, om in volle glorie en waardigheid
in de kerk te kunnen vereohijnen. Hij hun
kerde ernaar om bij het orgel te komendat
was allang een hartewenech van hem ge
weest. Niet zipozeer om het spel, want hij
bezat een hardnekkig gebrek aan muzikaal
gevoel en zijn eenige prestatie op het gebied
van de toonkunst was, dat hij met één vin
ger op de piano van zijn dochter „Deutsch
land, Deutschland, über alles”, tingelde.
Zijn verlangen naar het orgel kwam voort
uit de omstandigheid dat hij aoo’n groot
muziekinstrument nog nooit goed van dicht
bij bekeken had en hij beaat de eigenaardig
heid van vele lieden van zijn bekrompen
soort om met alle geweld met zijn vingers
aan een onbekend toestel of voorwerp te
willen morrelen, om dan naderhand te kun
nen geuren dat hij er zoo uitstekend van
op de hoogte was.
Zoo trad dan meneer Friedrich in plecht
gewaad de apotheek binnen, om omniddel-
lijk zijn wenkbrauwen somber te fronsen,
HOOFDSTUK VI.
Toen Heinrich een van de volgende dagen
J-a afloop van zijn dagtaak in de apotheek
kwam om den provtisor behulpzaam te zijn
bij het draaien van staalpifllen, zag hij daar
ten weldoorvoed heerschap met gladgescho-
itn gezicht, dlfe met beide armen op den
Jesnenaar van meneer Rose leunde en met
een zalvende stem annecdotes vertelde, die
het magere lichaam van den provisor deden
schudden van het lachen. Opeens nam deze
laatste,terwijl hij zijn bezoeker een veel
betekenend knipoogje gaf, een houding aan
Van ernstig-bezag-zijn en roerde met teege-
*ijde hevigheid m zijn poroeleinen mortaer.
Hij had een deur hooren kraken en een
«Ogenblik later verscheen de hear Friedrich
ln hoogst eigen persoon.
Goeden avond, meneer Friedrich, groot,,
n an met het gladgeschoren gezicht.
2°°’ meneer Óframmnl Hoe gaat
Komt u me weer een£ halen voor een
•**üngetje?
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31 GOUDA
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren
9-6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 88. Postrekening 48400.
tionaire beweging aldaar geheel
drukt. De verdere uitbreiding van de op
roerige beweging in de dorpen van dit dis
trict wordt beantwoord door het uitzenden
van vliegende colonnes en door voortduren
de bombardementen door vliegtuigen. Over
de waarschijnlijke gevolgen van de laatste
verklaring van den onderkoning zijn de
meeningen te Londen sterk verdeeld. Velen
vreezen, dat de ontwikkeling der gebeurte
nissen ook door het Simonrapport niet zal
worden tegengehouden.
Uit Bombay wordt gemeld, dat de recht
bank te Djallalapoer Gandhi’s opvolger,
Abbas Tyabji, heeft veroordeeld tot zes
maanden gevangenisstraf. Vóór het ge
rechtsgebouw had zich een groote menigte
menschen verzameld, die nationale liede
ren zong, doch tot incidenten van ernstigen
aard is het niet gekomen.
De Arbeidscommissie van het Al-Indisch
Congres te Allahabad heeft zich in comité-
generaal bezig gehouden met de voortzet-
De beide mannen drukten elkaar de hand.
Als u er lust in hebt, begon meneer
Stramm, kunt u vanavond het orgel in
de nieuwe kerk eens probeeren. Dat wilde
u immers allang zoo graag?
Prachtig... zou het heusch vanavond
kunnen?
Er is straks avondkerk, dan kunt u
meteen blijven.
De welgedane en gladgeschoren heer
oefende het eerwaarde ambt van koster uit
Even mijn hoed halen! Maar, meneer
Rose, u hebt meneer Stramm nog niet eens
een kleine hartversterking gegeven. Natuur
lijk. uit de kleine flesch... niet uit de flesch
voor zakenkennissen. U wilt meneer Stramm
toch niet vergiftigen.
Terwijl de apotheker zich haastig verwij
derde om zich in een passend gewaad te
steken, meneer Stramm met innig welbeha
gen en langzame teugen zijn bittertje ledig
de en Heinrich onder zijn werk door na
dacht over dfe zonderlinge vriendschap tus-
schen den eenvoudigen koster en zijn gestu
deerden patroon, kwam Hannes, de loopjon
gen, haastig naderbij om den provisor een
geheime mededeeling te doen.
Wat is er? vroeg meneer Stramm
nieuwsgierig, terwijl hij zich over den lesse
naar heenboog.
Ik heb er een, fluisterde Hannes, stra
lend van vreugde.
Wat heb je?
Een kat. Ze zat in de Valeriaan. Pats...
een zak over den kop en ik had ze.
Ja maar wat wou je er mee doen?
vroeg Stramm verbaasd.
Meneer Friedrich gebruikt de dieren,
laapt gij slecht 1
Suizen in het
toen hij Hannes in voormeld intiem gesprek
met den provisor vond.
Wat doe je daar achter de toonbank
snauwde hij, bultten zichzelf door de brutali
teit van den loopjongen om zich zoo dicht
in de nabijheid van de geldla op te houden
Ik heb u toch al diuizehdmaal gezegd,
meneer Rose, dat u dat niet moet toestaan
Jte bli|ft aan den voorkant van de toonbank
Hannes, als je wat te vragen hebt. Ver
staan? En verdwijn nu maar. Zorg dat het
'niet weer gebeurt.
Hannes'achoof als een beeld van de ver
moorde onsdhuld, mopperend naar den uit
gang
Wat héb je nog te beweren, hè? vroeg
de apotheker nijdig.
Ik zeg iminers niks, zei de loopjongen
klagelijk. Ik kwam alleen maar vertellen
van die kat.
Hannes was zoo gelukkig een van die
afschuwelijke beesten te betrappen, terwijl
hij in de valeriaan aan het rondrollen was,
legde Rose uit.
Zoo, zei de apotheker en zijn gezicht
helderde weer healemaal op. Hij wendde
zich haastig tot den wachtenden kopter.
Eén oogenblikje, meneer Stramm; eventjes
dat roofdier zijn kunsten afleeren. Hannes
waar is de kat?
De jongen haalde met een stralend ge
zicht den in elkaar geknoopte» zak te voor
schijn en begon voorzichtig de kat er uit te
halen.
We hébben niet zooveel tijd meer, merk
te de koster schuchter op. Hij moest weldra
ep zijn post zijn. ‘Als het lang duurt
Wel, dan zullen het voor dezen keer
1/einriah kreeg' een kleur bij deae berta-
ping, vooral door den blik van spottend me
delijden, die hij op het gladgeschoren ge
zicht van den koster waarnam. Meneer Frie
drich kneep intussctien het kottebeest on-
dêr zijn linkerarm, hief met de vrije hand de
geopende flesoh met ammonia omhoog en
zei tegen zijn vriend, die met gespannen
welbehagen toekeek.
Ix?t u nu goad op, meneer Stramm. Ata
de kat daaraan gerokei heeft, komt ze van
haar leven niet meer in een apotheek. Het
is alsof ze door den bliksem getroffen wordt!
Dan «mijten we haar de deur uit en kun
nen ene rustig aan bet orgel wijden. op!
Met een ruk had hij het dier, dat ver
geefs woratekh en trok om los te komen, de
flesch onder den neus gedrukt, om in het
zelfde ondeelbare moment zijn ongelukkig
slachtoffer met een kreet van woede van
zich af te slingeren.
de bladen een opzienbarende aanhouding
verricht, die in verband moet staan met de
moorden te Dusseldorf. Het betreft een 30-
jarig arbeider die sedert ongeveer zeven
weken zonder zich te hebben aangeroeid by
zyn getrouwde zuster heeft vertoefd. De
recherche is te weten gekomen dat hij van
Maart tot November 1929 in Dusseldorf is
geweest en daar een vry geheimzinnig
leven heeft geleid. Tevoren vertoefde hy te
Stolp, waar hy by een vechtpartij betrok
ken w&s, waarvoor hy ook door de politie
gezocht werd. In November 1929 is hy
plotseling spoorloos uit Dusseldorf verdwe
nen. Waar hjj sedert geweest is, kon nog
niet worden nagegaan. De recherche hoopt
nog heden uit te maken of hij al dan niet
iets uitstaande heeft met demoorden te Dus
seldorf.
De ramp in de Kalimyn.
De toestand in de kalimyn bij Vienen
burg, die, zooals wy hebben gehield, ten
gevolge van een aardverschuiving grooten-
deels is ondergeloopen, wordt naar het W.
B. meldt steeds ernstiger. Het water blijft
steeds stijgen, de gröote trechter, die was
gevormd, is tengevolge van nieuwe aard
stortingen aanzienlijk grooter geworden en
echter in de daarop volgende jaren, toen
de ministers-presidenten en ministers van
buitenlandsche zaken hunne landen in den
Volkenbond kwamen vertegenwoordigen.
Voorts heeft Nansen zyn land vertegen
woordigd als eerste gedelegeerde in de As-
sëmblées, niettegenstaande de Noorsche
premier herhaaldelijk tot de delegatie be
hoorde. Een groote rol heeft Nansen vooral
gespeeld in het Korfu-conflict, waarbij hy
scherp tegen de Italiaansche eischen op
trad. Nog niet lang geleden bereidde Nan
sen een groot plan voor tot het vestigén
van meteorologische stations in de Arcti
sche zones.
De Raad van* den Volkenbond zal heden
een rouwzitting houden.
maar kort maken en het ondier een lesje
geven, dat het de lust om terug te komen
wel zal vergaan, antwoordde de apotheker,
terwijl hij het heftig miauwende beeat van
Hannes overnam. Hij drukte het stevig
tegen ziefi aan en streelde het zachtjes.
Meneer Pfahdorf, geeft u me even de
flesoh met „Ammonia Liquida”.
Hein rich wist niet zoo gauw waar dit*wel
riekende vocht stand en meneer Rose zelf
moest te hulp komen om zijn chef de ver
langde flesch met geest van salmiak aan te
reiken.
Umoet beter opletten waar de flea-
schen staan, meneer Pfalzdorf\ mopperde
de apotheker.
einriah kroeg'
ting van den veldtocht 3er civiele onge
hoorzaamheid. De overwegende meerder
heid was voor versterking van de cam
pagne. Beslissingen werdén nog niet geno
men. De commissie van de Indische Han-
delskamer te Bombay heeft de Britsche re-
geering opnieuw op de ernst van de situatie
gewezen. De Handelskamer protesteert op
nieuw tegen de arrestatie van Gandhi op
grond van bepalingen, die meer dah 100
jaar oud zyn en wijst er op,’dat Gandhi’s
geest, ondanks de arrestatie, zal voortleven.
De onderkoning wordt dringend verzocht
de vertegenwoordigers van het Indisch eco
nomisch leven tot een conferentie byeen te
roepen, om een inzicht in den werkelyken
toestand te verkrygen.'Een’politiek van on
derdrukking moet beslist fan de hand ge
wezen worden.
ADVERTENTIEPRIJS» Uit Gouda en omstreken be hoo rende tot den be zorg kring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en de bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 et.
byslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys.
INGEZONDEN MEDEDEELINGENj 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer ge reduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóóx de plaatsing aan
het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
wegen en Zweden en Siberië als land van
de toekomst). Het meest bekend is wel zyn
„In Nacht en Us” geworden.
ENGELAND.
De vlucht van Miss Johnson.
By Rangoon gestrand.
Miss Amy Johnson, die met haar kleine
vliegtuig onderweg is van Londen naar
Australië en zoo voorspoedig haar tocht
vervolgde, heeft nu tegenslag. Op 15 mijl
benoorden Rangoon moest ze dalen, waar
bij de machine beschadigd werd. Gelukkig
is miss Johnson ongedeerd.
DU1TSCHLAND.
De Berlijnsche schandalen.
Burgemeester Busch bekent 75000 mark
steekpenningen te hebben aangenomen.
Naar het „Berl. Tbl.” meldt, heeft het
onderzoek tegen den Berlynschen „Stadt-
rad” Paul Busch aan het licht gebracht,
dat deze 75.000 mark steekpenningen aan
nam by den verkoop van Staaken. De koop
man Sadhs had aan deze grondtransactie
250.000 markt verdiend en Busch liet hem
door middel van zyn stroomn Lutki mede-
deelen, dt hij een groote som voor verkie-
zingsdoeleinden moest afstaan, want des
tijds stonden de gemeenteraadsverkiezingen
voor de deur, Sachs stelde Lutki 75.000
mark ter hand, welke deze aan Busch door
gaf.
Busch bekende, het geld te hebben aan
genomen.
Te Sjolapoer is de staat van beleg afge-
kondigd. Op alle belangrijke punten zyn
machinegeweren opgesteld en draadver
sperringen opgericht. Dit is het antwoord
op een poging van de aanhangers van
Gandhi om te Sjolapoer een eigen regéering
te vormen. Ook hebben talryke arrestaties
plaats gehad. De onderkoning van Indië en
de regeering van Bombay hebben naar aan
leiding van de gebeurtenissen te Sjolapoer
een proclamatie gepubliceerd, waarin zy
den Engelschen en den Indischen strijd
krachten hun waardeering voor hun hou
ding betuigéh. Te Calcutta zyn bij een huis- ven. De Fram dreef t^t 85°
zoeking in het hoofdkwartier der congres- Nansènr-jtelLtiér^kte on jhn
toen was aoö^^Sb
dchen Mohammedaansche boeren in het - --
district van Haiderabad zijn 4 personen ge
dood en 12 ernstig gewond. Volgens Engel
sche berichten uit Peshawar is de revolu-
onder-
BUITENLANDSCH NIEUWS.
NOORWEGEN.
Fridtjof Nansen, t
De bekende Noordpoolonderzoeker dr.
Fridtjof Nansen is te Oslo in den ouderdom
van 69 jaar overleden.
Met Nansen is een der bekendste Pool-
onderzoekers van onzen tyd heengegaan.
Hij was 10 Oct. 1861 te Oslo, (toen nog
Christiania) geboren. Al spoedig trok het
hooge Noorden hem aan. Hij was de eerste
die in 1888 Zuid-Groenland doortrok. Van
1893 tot '96 ondernam hy met de Fram
een tocht naar den Noordpool. Hij koerste
langs de kust van Noord-Azië tot de Nieuw-
Siberische eilanden om vandaar het schip
over de Pool naar Greenland te laten drij-
4’. Na op Frans Jozefland te hebben over
winterd keerde Nansen in 1896 op een schip
der expeditie van Jackson terug.
Het volgend jaar werd hij tot hoogleraar
te Christiania benoemd. In 1910 nam hy
deel aan de diepzee-expeditie tusschen
Noorwegen en Groenland.
Ook op diplomatiek gebied heeft Nansen
zich bewogen. Hy is n.l. van 19061908
Noorsch gezant te Londen geweest Nadien
had hij zich weer te Christiania gevestigd
vanwaar hij van 19101914 oceanografi-
sche onderzoekingsreizen heeft gedaan, o.a.
in het Kara-meer naar den mond van de
Jenissrf.
Van 191718 heeft hij zyn land nog
maals in diplomatieke functie gediend, als
gezant te Washington en sedert 1920 hepft
hy in opdracht van den Volkenbond at
terugkeer der krijgsgevangenen Duitschers
en Oostenrykers uit Rusland en Siberië en
die der Russische gevangenen uit Midden-
Europa geleid.
In 1922 is hem de Nobelprijs voor den
vrede toegekend.
Nansen heeft veel geschreven, zoowel
over staatkundige en oeconomische onder
werpen (o.a. over de unie tusschen Noor-
Het bezoek van de groothertogin van
Luxemburg.
Voor Jiet bezoek van de gnx>thertOffin van
Luxemburg en haar gemaal op 2, 3 en 4
Juni t«i paleize Het Loo is, naar de N. R.
Ct verneemt, een feeetelijke ontvangst in
voorbereiding onder leiding van do Oranje
vereniging Het Centrum te Apeldoorn.
Naar alle waarschijnlijkhedd arriveert het
grooUiertogelijk paar hier op 2 Juni des
namiddags tusschen 5 en 6 uur, na te Maas
tricht namens de Koningin officieel te zijn
verwelkomd. Een salonrijtuig van den Ko
ninklijken trein etaat aldaar ter beBohjklcing
voor het verdere deel der reis. Ter ontvang»!
aan liet station te Apeldoorn zullen naast
autoriteiten aanwezig zijn de militaire kapél
van de Grenadiers en Jagers en een deta
chement huzaren. De bedoeling is, dat bij
de ontvangst mede tegenwoordig zullen zijn
eenige plaolselijke vereeoigingen met haar
vaandels.
Het ligt in het voornemen van de Konin
gin, op 3 Juni aan de bevolking van Apel
doorn een vuurwerk aan te bieden, dat
hoogstwaarschijnlijk afgeetoken wordt ophel
Landgoed Marialuait.
De Britsche minister van buitenlandsche
zaken, Arthur Henderson, heeft gisteren
tijdens een receptie van de Engelsche pers
medegedeeld, dat hij, zoowel in zyn onder
houd met Briand te Parys als m zyn be
spreking met den lialiaanschen minister
van buitenlandsche zaken Grandi, zyn hulp
als bemiddelaar heeft aangeboden voor de
directe onderhandelingen tusschen Frank
rijk en Italië, die naar aanleiding van het
te Londen beslotene zullen plaats vinden.
De beide ministers van buitenlandsche za
ken hebben het aanbod Van hun Britschen
collega gaarne aanvaard.
Van alle gebeurtenissen van de huidige
zitting van den Raad van den Volkenbond
I staan de bizondere onderhandelingen tus
schen Frankrijk en Italië, waartoe op de
Londensche vlootconferentie werd besloten,
i in het middenpunt van aller aandacht. Met
het oog op de groote principieele tegenstel
lingen, die den laatsten tyd tusschen beide
landen in stijgende mate vallen waar te
neinen, wordt het resultaat der besprekin- i
gen door sommigen reeds thans vry pes-
simistisch beoordeeld. Heden vindt de eer
ste bespreking tusschen Briand en Grandi
plaats, waarin men zal vaststellen in wel-
ken vorm de onderhandelingen zullen
plaats vinden.
In welingelichte kringen w|jst men er
öchtei' op, dat behalve de groote moeilijk
heid van de kwestie der vlootpariteit de al-
tewtrontete sv»v>nMl. zal wor
den door den Italiaanschen eisen, dat
Frankrijk de overeenkomst van 1916 zal na
komen, waarin Frankrijk heeft toegezegd
het Tsjaad-gebied tusschen Tripolis en de
Italiaansche koloniën in Centraal Afrika
aan Italië te zullen afstaan. In verband
hiermede wyst men er tevens op, dat in
1919 de van Fransche zyde bedongen voor-
waarden voor de vervulling van deze toe
zegging zoodanig waren, dat zij door Italië
niet aanvaard konden worden. Thans ech
ter eischt Italië wederom een gedeelte van
het Tsjaadgebied op.
Hetbericht inzake het overlijden van
Fritjof Nansen is in Volkenbondskringen
met groote deelneming ontvangen. Fritjof
Nansen genoot een aanzien als vryiwél geen
ander staatsman. Uij behoorde in de aller
eerste dagen van den Volkenbond, toen de
ministers van buitenlandsche zaken nog
niet naar Genève plachten te komen, tot
de toentertijd zeer bekende en invloedrijke
leidersgroep van Lord Robert Cecil, Bran
ding en Motta, die in de plenaire zittingen
van den Volkenbond den liberalen vleugel
vormden. Nansen verwierf toen reeds een
zeer grooten invloed in den Bond. De in-
vloed van deze liberale groep verminderde
De „Stilte” is de meest welspreken
de ingeef ster van schoone en rijke
gedachten en zielvolle inspiraties.
