X
c
Fa. P. J. REVET Zn.
NUTSSPAARBANK
ALBERT HEIJN
Hnfins9ali&
Hoeden
Mmjé
H
liopl kijHtUiiiMn
Electrotechn.BurJ.F.W.TURION
5 HEERLIJKE PLUMCAKES CADEAU
:^rMrludk,'s'd6 wao,,iaat
wjr gsVrrtns eT
der
(Aspirin
m n
m
w s
js mm
m
n m
w*
m
m
i m
m m
m m
m
Fa. J. C. SIBBES
TOERISTEN
Boekhandel VAN BURK
Voor een COSTUUM naar
Limonade - essences
ANTON COOPS
ALBERT HEIJFs KOEEIE
De Reeuwijksche en Sluipwijksche Plassen
SPAARBANK
Vandaag heet en droog,
Raadselsvoor de Jeugd.
damrubriek
mm
im
Wk W M
H ii
B i i
1
m f4
H 1
n n
H 1
m
Mr M
fA
li
Goedkoope Trein
J, v. HEEREN Jr. - Raam 276
WISKUNDE
P. S. DAUVELLIER.
Blauw kapar pakken
Overalls
„De Kleine Winst"
Verf, Lakken Glas
Kwa/len
Oosthaven 65, Gouda
TIJDENS DE SCHITTERENDE PINKSTERDAGEN
SPAREN VOOR EEN VACANTIEREIS.
TE GOUDA - OOSTHAVEN 12
Macco Ondergoederen
Ribano Ondergoederen
De onderkleeding met den Zomer
Atlassen en Kaarten bij
TELEFUNKEN SERVICE STATION.
T. C. REPARON Kleermakerij
Een Pond
Albert Heijn's Koffie!
GOUDA MARKT 51
rein nog meer centraal in Zuid-Holland zoe
ken, opdat ook Utrecht kan meedoen, maar
ook daarvan verwacht men weinig heil. Wat
aan den éénen kant gewonnen wordt, wordt
aan den anderen kant stellig verloren. We
staan dus vóór deze principieele beslissing
dat den Haag jaarlyks op zijn gemeente
rekening honderdduizend gulden zal plaat
sen als tekort-dekking voor den luchtvaart
dienst. Daarop komt het neer en men moet
maar hopen dat het bedrag niet hooger
wordt, doch misschien op den duur minder.
Is dit nu een avontuur waarin de ge
meente zich steekt? Is de luchtvaart een
luchtkasteel
Het valt inderdaad niet gemakkelijk te
beoordeelen. Het zal wel vast staan dat het
luchtvaartverkeer uit den Haag toeneemt,
omdat nu eenmaal de verbinding met Schip
hol en Waalhaven niet gemakkelijk is.
Schiphol zal wel wat verliezen, maar daar-
van trekt men zich in den Haag en Rotter
dam niets aan. Integendeel, men hoopt er
zelfs op, want zaken zijn nu eenmaal zaken.
Om deze zaak aan de Regeering over te
laten, daarvoor gevoelen wy niet veel. Het
gestumper van Waterstaat met de radio-
distributie doet minder dan qoit naar re-
geeringsinmenging verlangen.
Er zal du» wel niets anders op zitten dan
het te wagen. We zitten er voor 25 jaar aan
vast, tenzy het keelemaal misloopt en de
zaak ontbonden wordt. Maar dat geval laat
zich thans niet denken, te minder omdat
liquidatie heel duur Z«1 zyn, omdat Rotter
dam dan toch schadeloos gesteld moet wor
den. 4 11
Wij zouden geneigd zyn het plan te aan
vaarden' indien eenige zekerheid bestond
omtrent de limiteering der schadeposten.
We zijn na de jongste gebeurtenissen o.a.
by de Schouwburgverbouwing uiterst secp-
tisch ten opzichte van ramingen geworden
en wy durven wel de voorspelling te wagen
dat de kosten veel hooger zullen zyn dan
thans wordt voorgespiegeld. Bovendien zijn
allerlei uitbreidingen te wachten en als men
eenmaal begonnen is, kan men niet terug.
Limdteering van schadeposten helpt je arme
ziel niet, want is het noodig hooger te gaan
dan komt aanstonds het argument dat niet
onvermijdelijk is wil men het geheele zaakje
niet in gevaar brengen en dus veel grooter
strop halen. We weten dus vóóruit hoe zy
niet één strop om den hals krijgen, maar
nog een reeks van grootere en kleinere
stropjes.
Nu kan men wel met geestdrift betoogen
dat de toekomst van het verkeer in de lucht
ligt, maar voorshands hangt dat betoog zelf
nog in de lucht. We zien met belangstelling
de beslissing van den Haagschen Raad tege
moet. We weten nu al dat de meeningen hier
verdeeld zijn en dus is omtrent het resul
taat niet veel te voorspellen. Waarschijn
lijk lykt ons aanvaarding, omdat men niet
anders kan doen. Zal het vreemdelingenver
keer in den Haag er door bevorderd wor
den? Wanneer de organisatie daarvan door
middel van gemeente-bemoeiing was gere
geld zou hier althans een basis voor steun
verlening zijn te vinden. De gemeente doet
aan die bevordering met veel, geeft alleen
wat subsidie en wacht verder rustig af. We
hebben dat systeem nooit gelukkig gevon
den en ook nu blijkt dat dit een gebrek is.
Een volledige dienst daarvoor zou misschien
hier aanwijzingen kunnen geven en in ieder
geval zal de dienst als die komt, geëxploi
teerd moeten worden met direct verband
met vreemdelingenverkeer-^bevordering.
Als men op dit punt schrielheid laat varen
is misschien iets goeds te bereiken.
Laat ons het hopen!
HAGENAAR.
Reeuwl|k lat op uw eaeck.
Een jaarlljkscha bedevaart van
aan oud-Gouwenaar.
Persstemman.
tReeuwijk, iet op U saeck!
oe laatste vergadering van den Kaati
der gemeente Reeuwijk is door den heer
Keer gewezen op de bebouwing van de dam
boek langs de Lange Kade aan de plas Elf
hoeven met allerlei pavüjoentjes en thee
koepeltjes, die z.i. schade deden aan het
natuurschoon ter plaatse. In verband hier
mede vroeg de heer lieer o.a. de instelling
van een schoonheidscommissie te willen
overweg^p.
De opmerking door ien heer lieer ge
maakt is inderdaad van gewicht. Wanneet-
het behoud der l'lassen verzekerd mocht
kunnen worden, zal het de taak zijn van
allen, die prys stellen op het bewaren van
het tegenwoordige karakter van dit plassen-
gebied, te voorkomen, dat door een onoor
deelkundige 'bebouwing het natuurschoon
zou worden geschaad. Wil men theehuisjes
goed, maar laat men het dan zoo doen da',
degenen, die naar de Plassen komen om van
het natuurschoon te genieten, daaraan geen
aanstoot kunnen nemen. Wat men bouwt,
moet in harmonie blyven met de geheele
omgeving. Wy zyn eenigszins bevreesd, dat
wanneer men blijft doorgaan met op on
oordeelkundige wyze maar in het wilde weg
dergelyke optrekjes te plaatsen op den d-uur
aan het natuurschoon der Plassen ernstige
schade zal worden toegebracht. Daarvoor be
hoort onder alle omstandigheden streng te
worden gevyaakt.
Wy vernamen dat voor het plaatsen van
nieuwe huisjes langs de Lange Kade reeds
geen vergunning meer wordt gegeven, maai
er is alle aanleiding om in de toekomst op
het bouwen op andere plaatsen zorgvuldig
acht te slaan.
Dat is in aller belang!
Een jaai lijksche bedevaart naar de
Reeuwijksche en Sluipwijksche
Plassen.
Een oud-inwoner van Gouda, thans van
den Haag schryft ons:
Myn jaarlyksche bedevaart naar de
Reeuwyksche Plassen is weer achter de
rug. En een dag van intensief natuurgenot
is het geweest, ondanks de wandeling er
heen langs de gruwelen van Reeuwyksche
bouwstyl aan 'n zonnigen en stoffigen weg.
Altyd zyn de plassen mooi, maar op een
zonnige Junidag als deze laat dit onverge
lijkelijke landschap zich,toch wel op zyn
allervoordeeligst zien.
Het groen omzoomde water, de oude
boerenhuisjes tusschenhoornen en bloemen
zyn dikwijls genoeg Beschreven, en ik wi'
geen poging degn te wedyveren met hen
die dit deden. Dit is alleen maar een uiting
van dankbaarheid voor de vele wonderen op
zulk een dag weer eens opnieuw beleefd.
Daar is de ryke'veen- en moerasfloya, die
byna op haar volst staat te bloeien. Noem
alleen mnar de prachtige gele lisschen, of
de waterlelies, "waar je alleen wel een uur
naar zoudt willen kyken, als er niet zoo
veel meer moois en merkwaardigs was.
Daartusschen het insectenleven, lastig
soms, maar belangwekkend altyd, en mooi:
zie maar die libellen in alle kleuren en af
metingen. En ten slotte de ryke vogel
wereld. Het voi orkest van lysters en kleine
zangertjes en krassers; groote en kleine
karekieten, nog zichtbaar doordat het riet
nog laag is. Met vogel waarnemingen heb
ik ditmaal wel bijzonder geluk gehad.
Koekoeken riepen den geheelen dag en vlo
gen onrustig rond. Een aalscholver streek
prachtig neer om te visschen. De futen dre
ven trotsch rond in bun mooiste kleed en
lieten zich rustig van alle kanten bekyken;
zelfs het tooneeltje uit Thysse's Vogeljaar,
de oude fuut met de jongen op den rug.
mocht ik in werkelijkheid aanschouwen
Dan de meerkoeten met jongen, die door de
roode veertjes op den kop in de verte be-
driegelyk veel op kleine waterhoentjes ly-
ken. Zelfs de schuwe dodears in zyn glan
zend bruin prachtkleed liet zich even be
wonderen. Tot een min of meer komisch
echtpaar de aandacht trekt: de rietgorzen;
de man onverbeterlijke stotteraar, die tel
kens weer met evenveel moed zyn liedje
begint, en altijd midden in blyft steken; het
vrouwtje, dat om je heen vliegt of vlak
voor je op het pad gaat zitten om maar de
aandacht af te leiden van het nest, waar
naar je heelemaal niet zocht.
Dit is het, wat een groote-stadbewoner
komt zoeken: al die wonderen te beleven,
die in zulk een zeldzaam ryk gebied in het
geheel geen wonderen zijn, maar dingen die
ieder dagelijks kan zien, die zyn oogen ge
bruikt. Anderen zullen er komen voor wa
tersport en hun genot zal allicht niet min-
Ha» ornnl »iln Mam
wollen" heeft een bekend philosoof gezegd,
maar we doen nu eenmaal af en toe graag,
wat men niet „soll". En daarom zyn zulke
stukken natuur vooreerst nog onmisbaar.
We moeten onze vijanden liefhebben is
ons geleerd, maar het valt zwaar, na zulk
een dag zyn geweten niet te belasten met
een verwensching aan het adres van hen,
die niet willen rusten, voordat het laatste
plasje water in ons land is „herschapen in
cultuurgrond' 'en van de droogstoppels van
ingenieurs, waarvan er altyd maar weer
bereid gevonden worden aan zulk werk
mee te doen, zoodat men zich byna gaat
schamen ook tot dat gilde te behooren.
En dan maar weer de wandeling naar
het station Gouda aanvaard langs de
bouwkundige gruwelen, met een gevoel van
dankbaarheid in het hart en de wensch dat
de Plassen nog lang gespaard mogen bly
ven.
Persstemmen over de Plassen.
In „De Vryheid" van Juni 1930
schryft de hoofdredacteur Mr. J. J. van
Bolhuis een 'belangwekkend artikel voor
het behoud der Reeuwyksche en Sluipwyk-
ache Plassen. Aan dit pleidooi ontleenen wy
enkele passages:
„Zonder economisch voordeel, zonder
grootsche #werkverschaffingspersspec-
tieven, zonder zweem van kans op ver
werving van veel, of ook slechts van
weinig, goeden bouwgrond wil men het
landschap met ruwe hand ontsieren en
ontadelen, wil men onze nakomeling
schap al te deugdelijke motieven ver
schaffen voor een even scherp als min
achtend oordeel over ons dwazen, die
niet voorzagen, hoe onontbeerlijk in de
naaste toekomst dat kostelijke waterge
bied voor de steeds meer met huizenrijen
na huizenrijen, overdekte provincie Zuid-
Holland zou worden; die niet bevroed
den, hoe onmisbaar deze plassen zouden
zyn voor een nieuwe generatie, die aan
het einde der arbeidsweek naar Gods
vrye natuur, naar ontspannende water
sport, naar droomerige verpoozing op
VAR Dit
HANDELS EN LANDBOUWBANK
RENTE
INGELEGD OP:
1 Jan. 1928
f 2.175.925.-
1 1929
f 2.314.114-
1 1930
12.4 28.037 -
zon-beschenen plassen, naar onbeperkt
ijBgenot, naar den eeuwig-schoohen aan
blik van het steeds wisselend spel van
wolken en water zou hunkeren. Men zou
deze plassen in het leven moeten roe
pen als ze er niet waren al zou het de
groote vraag zyn, of dan nog zoo iets
schoons bereikt zou worden men
wenscht echter het tegendeel, men geeft
ze prys op mal-prozaïsche, evenzeer aan
economisch als aan sociaal inzicht <ge-
speende gronden.
„Men" maar neen, laten wij niet al
te zeer generaliseeren! De Goudsch
wethouder Van Staal, de luidruchtige,
van eigen roem (of wat daarvoor in
eigen oogen doorgaat) geenszins afkee-
rige sociaal-democraat, representeert
niet de geheele Staten-vergadering en
vertegenwoordigt bij zijn droogmakings
furie evenmin de gansche S.D.A.P."
Mr. van Bolhuis wijst dan op het afwij
zend prae-advies, dat Gtdep. Staten uit
brachten, en bespreekt daarna de uitermate
belangrijke bezwaren, die in het adres van
de Reeuwyksche belangen-commissie naar
voren zyn gebracht. Vervolgens schenkt hy
zyn aandacht aan de verschillende brochu
res, die over dit onderwerp zyn geschreven.
Over de brochure van het Statenlid Dr. T.
Beekenkamp, waarin gedeeltelijke droogleg
ging wordt bepleit wordt o.a. het volgende
opgemerkt:
„ln dr. Beekenkamp eeren wy een be
kwaam vertegenwoordiger der liberale
gedachte in de Statenvergadering. Dit
maal echter kunnen wy het met
hem slechts eens zyn voorzoover hy in
zeer gelukkige bewoordingen het vanda
lisme van den heer Van Staal bestrijdt...
;,Als echter de heer Beekenkamp
alleen de beide langs den Bodegraaf-
schen straatweg liggende plassen Elf
hoeven en 's Gravenbroek wil behouden,
staan wij tegenover hem. Zopwel op
aesthetische als op economische gronden,
al geven wy toe, dat hy zyn opvattin
gen met talent verdedigt. Maar toch
het is onze vaste overtuiging, dat ons
nageslacht het ons nimmer zou ver
geven, als ook maar iets van deze plas
sen verloren ging. Behield men er maar
twee, het zou mettertijd een g e-
drang op de plassen worden, waar nu
reeds menigeen zeilt, roeit en zwemt
Men moet de ruimte behouden, den arm
slag, het wyde verschiet!"
Ten slotte concludeert Mr. van Bolhuis,
na nog op enkele overwegingen van eco-
nomischen aard gp aandacht te hebben ge
vestigd
„Intusschen, hoezeer wy overtuigd
zijn, dat de droogmaking in financieel
opzicht en uit het oogpunt van locale
werkverschaffing een fiasco zou blijken,
overweegt toch voor ons het andere be
zwaar. Verlies aan geld is goed te ma
ken (al gaat het hier wellicht om ette
lijke tonnen); het natuurschoon echter,
dat men ruw en gedachtenloos vernie
tigt, keert nimmer terug. Moge Gouda,
mugv rniiii TTrnifiim) fltfej, u
waard blyven voor de 'daad van vanda
lisme, waarvoor de heer Van Staal zyn
verderfelijke propaganda voert."
Behalve in „De Vrijheid" vonden wy ook
in het laatste nummer van „De Water-
k a m p i o e n", orgaan van de afd. water
toerisme van den A.N.W.B. een artikel van
de redactie over de Plassen, waarin met
kracht wordt geprotesteerd tegen gedeelte
lijke of algeheele drooglegging daar de
redactie ervan overtuigd is, dat binnen af-
zienbaren tijd in dit dichtbevolkte deel van
ZuidiHolland meer gelegenheid voor het
beoefenen van de watersport hard noodig
zal zyn. Een aardig vlotgeschreven artikel!
Ook de „W ereldkroniek" publi
ceert in haar laatste nummer eenige zeer
fraaie foto's van het bedreigde Piassen-
gebied.
Laten wy hopen dat dit alles niet tever
geefs zal zyn en dat de droogmakers, die
naar verluidt nog een actie voorberei
den, nul op het request zullen krijgen. Dat
zal zyn in het uiteindelijk belang van
Reeuwyk, van Gouda en van geheel Zuid-
Holland.
MOPEPRAATJE
Zomerjaponnetjes.
Nu de zon zoo heerlijk schijnt reeds een
dag of drie lang en de weerberichten afne
mende kans op onweer voorspellen, durven
wij hopen op een mooie maand en
durven wy ons kleeden in dunne zomersche
japonnetjes. We zyn het nog niet verleert
te puffen en te zuchten, zoodra de middag
uren wat heet zyn, maar dat kan ons niet
verwonderen, gezien het aantal mrntels dat
in de stad ook op heet dagen gedragen
wordt. Als weldra alles naar buiten trekt,
wordt dat vanzelf anders. Dan komen de
luchtige toiletjes voorin dag, die nu hals
over kop worden aangeschaft, omdni ze
noodig en»-., billijk zyn.
Nu komen ze weer te voorschijn de mouw-
looze kleedjes van voile en crétonne, van
dun mouseline, van shaotung en vooral ook
van crèpe-de-chine, foulard, en het zoo
prachtige mouse! ine-de-soie. Men moet het
de mode-industrie nageven, dat zij de fraaie
opdrukpatronen welke dit jaar zoo nieuw
?ijn ook brengt op de goedkoope kleeding
Het is dit seizoen zoo opmerkelijk dat er
veel werk is gemaakt van de confetcie van
wollen mouseine. Dat was ln vorige jaren
steeds ver te zoeken, de confectionneurs
waagden er zich niet aan, omdat de prijs
steeds wat hoog uitvalt Het is waarschijn
ljjk aan de groote navraag te danken, dat
dit jaar de collectie eens groot is, en he'
angdurige koele weder van voorgaande ja
ren is ei wellicht ook niet vreemd aan. 01
het nu snikheet wordt of niet, mouseline is
en blyft een prettige dracht en nu het ge
bracht wordt in zeer mooie kleingebloenWe
patroontjes, zoowel op licht- als op donkei
fond, kan het tevens zeer élégante japon
netjes opleveren. Het foulard ia ook al zoo
vriendelijk lief bedrukt en zoo overvloedig
van patroon en van genre. Het scheelt
stukken in prijs met verleden jaar en is
dan ook in de confectie zeer goed en zeer
billijk vertegenwoordigd. Bij foulard jurk
jes schijnt minder gelet te worden op prac-
tisch fagon, als by mouseline. Men ziet er
vele plissé'8 en vele klokstrooken aan en
het ziet er net zoo duur uit als het fijnste
crèpe-de-chientje. Wat heeft dit het anders
ook een eind gebracht! Zyn luchtige maar
degelijke substantie leent zich zoo prachtig
voor <le kort-lyvige modelletjes en ales, let
terlijk alles valt ervan te maken, sliertende
panden, losse tunieken, wentelstrooken,
klokvolants enz.
In zachte pasteltintjes ziet een crèpe-de-
chine kleedje er aardig uit en draagt het
zyn modieus rond vestje, zyn jabotje of
zyn plisséstrook met eere.
Alleraardigst is het eveneens in pastel-
of donkerblauw peintillé, dat opeens bui
tengewone opgang maakt, nog het meest
by jonge meisjes. By de lichte tint past de
pelerinekraag, soms met een roomkleurig
kantje omzoomd. De donkere kleur vraagt
minstens een lang vest, dat gracieus doet in
het zeer fyne piqué hetwelk thans erg in
de mode is.
Een croisé-vest staat zeer pikant vooral
indien de japon wat streng van lyn gehou
den is, of beten nog, in deuxpiècesvorm is
uitgevoerd.
Voor de doorzichtige zomerjurken van
crêpe Georgette en mouseline-de-soie is het
korte- en ook het halflange mouwtje weer
„du ton". Dat kon ook werkelyk by de sta
tige lange rokken niet meer wegblijven. Dat
hoort er zoo by met zyn plooisel in de elle-
boogkneep of met zyn uitvallenden klok-
strook, die aansluit by de onderste roklijn.
De echte sportjurken worden nu in zuive
ren sty'l gebracht. Van de zyden waschl in
nen zijden matting en van honan. Dit laat
ste is bijzonder mooi van uitvoering. Het is
stevig, maar voegt zich goed en het leent
zich prachtig voor de diep ingelegde plooien
in het lijfje en de stolp- of groepplooien in
het rokje.
Alle sportjaponnen zyn nu mouwloos, al
zyn sommige een weinig verlhreed over den
schouder. Omdat er natuurlijk nog afkoe
ling komt, brengt men losse vest-mantel-
tjes van chenille Yersey om er overheen te
dragen, de z.g. Cardigaus. Deze staan keu
rig te meer, omdat zij in felle kleuren als
rood, koningsblauw en tango gebracht wor
den en omdat eene ceintuur in hun kleur op
de jurk en een sportief mutshoedje mede
in die zelfde kleur, hun een vroolyk modieus
relief geeft.
„Uit het rijk der Accoustiek."
De geboorte van een gramofoonplaat.
II.
„Rondom de wasplaat".
Ver van liet eigenlijke opname-atelier,
aleidits door microfoonkabels, telefoon-
liehtieidingen daarmee verbonden, klopt, het
hart van deze wondere wereld, de opname
centrale.
In een hoek is een luidspreker opgesteld,
waaruit alle geluiden van het atelier hier
hoorbaar zijn; enkele schakelaars bedienen
de sign aal lampen in de studio; schakelen
den vensterker in, de luidspreker uit.
En in liet midden staat, op hooge liouten
poolen, liet instrument waardoor de, door
de microfoon in electrische trillingen on inge
zette geluidatniHingen, in de wasplaat wor
den gegrift.
De centimeters dikke, bruingele plaat
draagt deze naam: wasplaat, niet met eere-
want wat de bestanddelen ook mogen zijn
parafme vormt wel de hoofdzaak - bijen
was fcomt er niet in voor.
In een hoek stmt de kaal waarin de was-
platen, vódr het gebruik, electriaoli op tem
peratuur gebracht worden, want «laohts
onder zeer bepaalde warinteverhoudingan
heeft de waaaubetantie de juiste zachtheid
ol hardheid, zoodat de sohrijvarstift, zonder
veel weerstand te ondervinden, maar ook
zonder uit te glijden, de geluidatrillmgen in
rerwhri' grareeren' En hoort het
vereoh'l wanneer een proefopname gemaakt
lob? P-L8" f" Plaat' WMrdoor het ge-
luid minder vol, minder zuiver ia.
Het eigenlijke opname-inetrument ataat
op een tafel van ruh„ aI,derMïe
hoogte; wijl immers nog steeds, in vrijwel
«ewieht, als een ouderweteche klok, in be
weging wordt gebracht. Allo andere svste-
ben^'mooit de|.nlauwste noteren heb
ben (nooit zulk een regeWigen loop kun
nenjaarbdrgen als dit oude en beproehle
Boven de wasplaat etaat, als de weergever
bij eêitegramofoon, de „schrijver", in prin
cipe niets andera dan een piek .m"
hier zon ..P>ek-up maar
Mte geluidBfrequanties, te"
toe, dpor de driekantig gesneden SS»
.UK, in de plaat worde„8XSd
merkwaardige ItejCatZT'
ruim, dat nimmer e»i ^er' 200
worden, en van een demSeT k"n
m die er vee. ,1 omvang dat
7 1 ,oor im versterker nor
mo,»*n ml"«hl»n
ko«l an natl
Daarom ook in dan
zomar nooit zondor
Aipirin-fableften.
leenig op de wereld
Lot op oranje band en Bayerkrula. Prijs 75 ch.\
twee honderd vier-lamps radiotoestellen fe
deen werken, zorgt voor de versterking van
deae zwakke trillingen
Uit den luidspreker hoort men het waar-
schuwend tikken van den dirigent in de
opnamestudio de blauwe lamp in de studio
wordt ingeschakeld, de wasplaat begint, on-
der den wvlobd van het zware gewicht, te
draaienVoorzichtig wordt de schrijver'op
de plaat gezet en ad* de roode lamp in de
studio brandt, kan de opnaone-ingenieur door
een koptelefoon het verloop van de muziek
volgen.
Langzaam, geruischloos, loopt do scihrijver
in rechten iijn, dwars over de plaat. Als'
een blond vrouwenhaar krult de fijne was-
spiraal omhoog, om, vlak achter den schrij
ver, door een wijde stotaigerbuis, wegge,
zogen te worden.
De muziek ia ten einde nog enkele draai
ingen van de plaat; en als de schrijver om.
hoog gezet wordt en de luidspreker weer op
den versterker geschakeld wordt, klinken de
nabetrachtingen van de apelere, in de opn»-
meoentrale.
Zachtkens. in watten gepakt, gaat de koet-
hare wasplaat naar de platenfabriek. En
daar voltrekt zieli Bet wonder der vermenig
vuldiging. ZorgvuJldig en met de hand wordt
de oppervlakte van de wasplaat in*t een
uiterst dun laagje grafietpoeder bedekt; tie
plaat immers moet in het eleetrolytisdh bad
dienen als kathode. En langzaam slaat dan
op deze plaat een dun laagje koper negr.
Somtijds meer dan 24 uur hangt de
zware wasplaat in dit bad van kopervitfloöl
door een ingenieus mechanisme langzaam
op en neer bewogen. En steeds diohter wordt
liet koperlaagje, tot eindelijk de plaat uit
hot bad genomen wordt en het'laagje koper
verwijderd kan worden. En in deze nieuwe
koperen plaat, staat elk groefje van de ori-
gineeie opname als een veidikkingjSke ver
hooging van (h'rwüspjaat^ftl8 oejj^erdieping.
(Veei' jg'Mt er, langïf*galvano pi
aatstie maal, van
<teze „moeder" het eigenlijke negatief ge
maakt, de z.g. shell", waarvan in de groote
hydraulische persen, de zwarte plaat ge
drukt wordt. w
De dunne shells men kan immen nu
van de moeder zooveel shells maken als
men noodlgheeft; do „vader" blijft bewafcrd
om misschien jaren later weer dienst te doen
- worden de koperplaten gesoldeerd, en
deze stempels verhuizen dan naar de zalen
waar de lange rijen persen staa n
In groote molens is intussohen de substan
tie waaruit de eigenlijke gramofoonplaat ge
maakt wordt, gemalen. Voor het grootste
deed bestaat deze grondstof uit shellak, een
Indisch lok soort, die op bepaalde planten
door kleine insecten te voorschijn geroepen
wordt, en hier bij Ultraphoon, schijnt die
percentage shellak, om bijzondere Redenen,
buitengewoon hoog te zijn. Gemengd met
zwartsel en enkele andere vulstoffen wordt
de zwarte poedermassa tot platen van enke
le millimeters dikte saamgeperet. En in
plaatjes van 1 bij 2 decimeter kond de shd-
lak massa naar de persen.
De arbeider daar 'iieeft voor zich een me
talen tafel die met gas verwarmd wordt;
voor zich legt hij de eene stempel, daarop
een etiket, en dan de door tie warmte zacht
geworden en tot een bal ineengèkneede ahel-
lakmassa. In cife andere stempel komt een
tweede etiket mei de bekendfe Ubedde shells
gaan in de pers ep onder een druk van meer
clan 200 atmosferen wordt de ahellakmasaa
in elk haarfijn groefje van liet negatief ge
perst; en als, onmiddellijk daarna de pers
open gaat, is de gramofoonplaat feitelijk ge
reed.
Dan komt de nauwkeurige arbeid van het
Hijsten, van de controle vooraf]Elke vijf
tigste plaat wordt beluisterd en wanneer er
een fout blijkt te zijn, gaat men, elke plaat
onderzoekend, terug tot de eerste plaat die
deze fout heeft,, gevonden is.
In lange rijen staan daar de rekken met
xizenden platen; soort bij soort gerang
schikt; telkens komen nieuwe stapels was
platen aanen onvermoeid malen de mo-
'ens, werken de halfnaakte arbeAdere, aan de
die vier maal zoo snel werken ais,de
dpersen voor hun heete stampei tafel»,
n vandaar begint de zwarte plaat haar
weg rand de wereld.
RUILBUREAU
voor bons en plaatjes
Hebben verzonden aan:
Mevr. J. L. R.-D. te Gouda: 5% bon Van
Houten.
M. v. H. te Gpuda: 16 Donszelmann'a
bons.
A. den B. te Gouda: het gevraagde briefje.
Vinden het jammer, dat we U de bons niet
deden toekomen. Ons verzuim komt dan
toch goed, daar u ze zelf hebt.
Hebben het ons toekomende verminderd
tot 539 punten
Willen gaarne trachten voor Ida B. te
Den Haag de gevraagde bons te verzamelen.
Zullen ze zoo spoedig dit mogeltyk Is in ver
zending brengen.
U E. te Gouda houdt zich by den eisch
Lever's bons of linnenkastbons. Hebt u nooit
leleeen, dat we deze bons voorloopig niet
eoteeren? We zyn te ver achter om nog
liefhebbers graag te maken. Wilt u wat
inders uitzoeken?
Bovenstaand is eveneens van toepassing
op J. A. F. en J. H. A. M.-G., beiden te
Gouda.
Mogen we nog even herinneren aan onze
premie? We hebben beloofd deze extra te
tullen toezenden aan hem of haar, die tot
1 Juli a.s. de meeste waardepunten inzendt
van Lever's- en linnenkastbons en Pelika-
nen.
Er zyn reeds een flink aantal mededin
gers. Kom verzamelaars (potters), laat deze
bons eens los en zendt ze aan ons ruil
bureau. We kunnen er tientallen pleizier
mede doen.
Ontvangen ook nog gaarne; Droste's
plaatjes „Indië", Van Leupen's bons en
plaatjes en Dobbelmann's plaatjes.
Hebben prachtvoorraden van:
Verkade's Paddenstoelen (ook 6 complete
stellen platen en plaatjes).
Van Houten's bons, Koffie Hagzegels,
Klaveihladplaatjes, Molenbons, Donszei-
mann's bons en Droste's bons.
Een ieder zende wat hy (zij) kwyt wil
en vrage aan, datgene wat te missen is of
niet verzameld wordt.
HET RUILBUREAU.
Oplossingen van de Raadsels
van vorige week.
1. Vee (de letter v).
2. Je moet je horloge eiken dag toch op
winden! (geel).
Op onzen fietstocht zagen we een paar
Spakenburger visschers (paars).
Heeft Jacob Ru in een sloot geduwd
(bruin).
Geef Jacob lauw water om zijn handen
te wasschen. (blauw).
3. Bek, beek.
4. Kalf, half, zalf.
5. Zond, den, bok; zondenbok.
Raaf, graaf.
De prys viel iby loüng ten déél aan
OATHARINA BOUMAN, Willem Tomberg
straat 80.
Er waren dit keer zooveel oplossingen,
ie stroomden ons als 't ware toe. Wat
een yverige kinderen. Prachtig hoor.
We geven daarom nog een extraprys en
ize viel ten deel aan ANNIE VAN WIJK,
Stejjnkade 35.
Nieuwe Raadsels.
1. Als 1, 2, 3, 4 een lichaamsdeel is; 5, 6,
7, 8 iets, wat wy soms 's avonds
kunnen zien en 9, 10 een voegwoord,
welk leest wordt dan aangeduid door
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10?
2. Verborgen insecten.
Dag, Oom Hans! kwam u gisteren van
de reis terug?
Ik zoek myn gesp in alle hoekjes en
gaatjes, maar helaas tevergeefs!
Heeft kleine Wimmie raadseltjes opge
geven
Ja, we speelden zoo leuk met hem!
Jan, Willem, Otto en Karei moeten on
middellijk naar huis!
3. Ik ben een kleur. Verander myn laatste
letter en ik word een bloem.
4. 'k Heb twee oogen, maar helaas
Kan ik toch niet zien!
Noem nu eens heel vlug fnyn naam.
Is 't eenmisschien?
6. Welk viervoetig dier noemt tevens een
schadelijk plantje?
6. Wie kan een grooten vogel maken van
raad el a
Oplossingen inzenden aan de Redactie
van de Goudsche Courant, Markt 31.
Onder redactie van de Damclub „Gouda",
Secretaris de la Reijlaan 14, lokaal der club
Markt 49.
Probleem No. 657.
gga Ei iaK
'V'-v
IwBmm
Zwart schijven op: 4, 8/10, 13, 15, 18, 19,
31, 36.
Wit schijven op: 24, 27, 29, 30, 33, 34,
39, 43, 46, 49.
Probleem No. 658.
Zwart schyven op: 9, 12/J5, ljfc' 22, 23, 36.
Wit schyven op: 29,'w/aS, 34, 38, 39,
41, 43, 44.
Oplossing van Probleem No. 655.
Wit speelt: 37,31, 29—28, 38—32,
32 3, 26—21, 42—38, 3:32.
Oplossing van Probleem No. 656.
Wit speelt: 27—31, 32—27, 27—21,
38—82, 33—29, 40:49, 35:2.
RADIO-NIEUWS.
Programma van Zondag.
Hilversum:
9.U5 V A.R A. Orgelooncert door Joih. Jong.
93U V.A.R.A. üraiiiofoonplaten.
9.45 V.A R.A. N. van Daan: De T. R C.
vluchten van den Ned. Alg. Bond van Poat-
duivenliefltobbera.
10.30 V.P.R.O. kerkuil®, vanuit de Herv.
kerk te Oostoaaai. v
12.01—12.40 Lezingreekis over het onder
werp Oude en Moderne Chemie door Dr. C.
H. Sluiter. XII. Moderne alchemlie.
12.40- 2.00 Middag-concert door het A.V.
R O.-octet o.l.v. Louie Sdlurtidt.
2.00 - 2.30 Boekenhalfuurtje.
2.3fr-3.15 Kinderkoorzang deT leerlingen
van de Nieuwe Schoolvereeaugingen te Am
sterdam.
3.15—4.00 Instrumentaal concert door het
Amsterdamsdh Instrumentaal Solieten-Quar-
tet.
4.00— 5.00 Gramofoonmuaiek.
5.00 V.A.R.A. (298 M.). Gramofoonplaten.
5.15 V.A.R.A. Kinderuurtje.
6.00 V.A.R.A. Concert door het V.A.R.A.-
orkeet Joh. Jong (orgel).
7.30- 8.00 Kamermuziek door het Hartvel!-
kwartet.
8.00 Tijdsein A.V.R.O -klok. Pers- en sport-
nieuws Va® Dias.
8.15-9.00 Concert door het versterkte Om
roeporkest O.I.V. Nico Treep.
9.00- 9.45 A.V.R.O. Radio-tooneel.
9.45—10.15 Gramofoommuziek.
10.15 Voortzetting van het concert.
11.00 Gramofoonanusaek.
12.00 Sluiting.
8.30-9.30 K RO. Morgenwijding.
9.50 N.C.R.V. Kerkdienst vanuit de Ned
Herv. kerk (Nieuwe Kerk) te Vlaardingen.
12.0012.20 K.R.O Gramofoonplaten.
12.20—12.30 K.R.O Toespraak door pastoor
Perquin O.P.
Prijsvraag No. 32
Voor het geestigste onderschrift onder
■few teekening, wordt, een bon uitgeloofd
ter waarde van 2.50, welk bedrag moet
•oiden besteed in een der winkels, welke
h de Goudsche Courant adverteeren, in de
periode van 14 dagen na heden.
Alleen abonné's op do Goudsche Courant
kunnen aan deze prijsvraag meedoen.
Op de enveloppe op den buitenkant ver
melden: „Prijsvraag".
12.30-1.30 K.R O.-Salon Oriceut.
1.30—260 K.R.O. L. van Laanswerde: „De
Film".
2.00-2.30 K.R.O. F. J. Walilen: „Naar het
Land van Sint Auguetinus".
2.30— 3.30 K.R.O. Gedeeltelijke uitzending
van het Intronieabiefeest te Amsterdam.
3.30- 4.30 K.R.O. Vervolg Orkestooncert.
4.30-5.00 K.R.O. Züekeaihalfuurtje.
5 20 N.C.R.V. Kerkdienst vanuit de Geref.
kerk (Oosterkerk) te Arnhem,
7.30- 7.55 K.R.O. Prof. Mr. W. P. J. Pom-
pe ,,Het Strafstelsel der toekomst".
7.55- 8.05 K.R.O, Voetbaluitslagen.
8.05-10.45 K.R.O Orkesitconcert K.R.O.-
Orkeet.
10 45—11.00 K RO. Epiloog door Kledn
Koor.
ADVERTENTIEN.
(met regen verzekering)
I
25
van Rotterdam t. m. Utrecht
naar Arnhem en Nijmegen
op Zondag 22 Juni
Zie aanplak- en strooibiljetten
EVEN KIJKEN
■MEUBELEN - BEDDEN KLEEDEN
VLOERZEIL - L0QPÉR9 MATTEN
GORDIJNEN -SPIEBELS anz. anz
TEDEN DE LAAGSTE PRIJZEN BI
10 DAAR BAAN WIJ OOK HEEN.
GRAFZERKEN GRAFKRUIZEN
SCHOORSTEENMANTELS,
Ornamenten in alle stijlen.
Beleefd aanbevelend, 2526 10
Firma J. M. van Buuran
Steenhouwerij
VIJVERSTRAAT 12, GOUDA.
Siempel- en" Naamplaatfabriek
BOERS Öo. R'dam
KÓZERkm. e hanh ;.r
fELEF.,'S7194, {GEEN MHALEN)
lessen aangeboden, op zeer billyke voor
waarden, voor leerlingen H. B. S. en
Gymnasium, voor candidaten BOUWKUN
DIG OPZICHTER, enz. door
751 10 B. MARTENSSINGEL 12.
ZOETE en ZOUTE KRAKELINGEN
22 en 25 cent per ons.
TAAIE BITTERKOEKJES en andere
BANKETSOORTEN 22 cent per ons
Alle soorten GEBAKJES 8 cent per stuk.
SIROOPWAFELS 6 cent per stuk.
GOUDSCHE SPRITS 25 cent per ons
PRIMA HONINGKOEK 40 cent per stuk.
Gebr. Kamphuizen
Het adres voor
•n
it
Korte Tiendeweg 22
GOUDA
Beter verzorgd Schilderwerk.
Onze Giansverfi, ook verkrijgbaar
in omliggende dorpen. 31
trokken duizenden naar de bosschen, de duinen
en het atrand. Men was eens echt weg uit de
beslommeringen van het dagelijksch leven en ge
noot volop ,van de heerlijke vrije natuur. Ge
dachten aan de mogelijkheid van een vacantiereisje
worden levendiger. Reizen kost echter geld. Volgt
daarom het voorbeeld van tal van anderen, die
- OPENT EEN SPAARREKENING Bil DE -
DEZE INSTELLING TELT THANS 8180 SPAARDERS
GOUDA HOOGSTRAAT 7 TELEFOON 423
KLEIWEG 39 - TELEF. 287
LANGE TIENDEWEG 24 GOUDA
TELEFOON No. 326
Aanleg van LICHT- KRACHT-INSTALLATIES
en BLIKSEMAFLEIDERS
Speciaal adres voor FABRIEKSINSTALLATIES
„HEEMAF" motoren uit voorraad.
50
KEIZERSTRAAT 38 -
BIJZONDER VOORDEELIG.
PRIJZEN VANAF F. 35.-
in vnrnchlllendn smaken
Drogist Wijdstraat 31
bij aankoop van minstens
in de prijzen
aaVï-B^'/j-AB-BO-aTV^ea'/j Ct. per pond
SLECHTS EEN WEEK
van Zaterdag 14 tot en met 20 Juni houden wij
deze, waarlijk ongekende reclame, waarvan niemand verzuime
te profiteeren.
Meerdere malen per week worden onze filialen
van versche Koffie direct uit eigen branderij voorzien.
U is dus ook altijd van versche kwaliteit, voor Koffie
van zoo groot belang, verzekerd.
Drink daarom uitsluitend
R 304 100
HOFLEVERANCIER