n
GOUDSCHE cmm
«bank
ONZE RESTANT
ZOMER-
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
enz.
No. 17449
Zaterdag 9 Augustus 1930
69* Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
EERSTE BLAD.
tusschen Rijk
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen. Grootste oplage hier ter stede
I
i',8
I n
BAHLMANN
Kleine Annonces 8 regels f I.-
FEUILLETON.
De gestolen Professor.
Uit het Duitsch vertaald door
Oe herziening der Belastingen in verband met
de nieuwe financieele verhouding
en Gemeente
BERGAMBACHT,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN,
-S--- (As i
te
Wi
Tra
o
Dit nununer bestaat uit twee bladen.
0.
OORWEG.
Regenmantels en Hoeden
80
lapen? ZJjt gij, I
U alles te veel I
hoofdpijn; aan I
rijt gü prikkel- I
Ijjk dien vijand
ig helpen kan. I
de proef van. I
l. 21.-.
Den Haag. dl
i
TWEEDE HOOFDSTUK.
Beun-
koeri
Integendeel, er zal vermoedelijk wel ge
poogd worden door verschillende maatrege
len de opbrengst der Personeele belasting
te verhoogen. Wat zeer bedenkelijk is.
We moeten thans af wachten wat de voor
stellen van B. en W. zullen inhouden. Daar
uit zal wel blijken of de profetieën door den
Wethouder Van Staal gedaan, dat de be
lastingbetalers er bij de nieuwe verhouding
beter aan toe zijn dan thans, waarheid zijn
of fantaisie!
nissen v;
Die had
Vitus Thavon krijgt een gevaarlijke
opdracht.
GOl DA
Hebt U
PERSONEEL noodig?
Zoekt U PLAATSING?
De oude Fuchs nam den hoorn op.
Hier is Fuchs, redacteur der.
De cheffluisterde hij Vitus toe.
Laat hij zich ophangen! knorde deze.
Kan hij ons zelf aan het ontbijt niet met
rust laten?
Ëen der meest opmerkelijke eigenschap-
Plaats dan Zaterdags
Uw AANVRAGE in de
ieder leest ze dan I
Inzending tot Zaterdagmorgen
9 uur aan het Bureau:
MARKT 31
Klaag niet als gij geen bloemen vindt
in uw levenstuin, want ge hebt stellig
zelf verzuimd ze te zaaien of te planten
B. ZODY.
Nadruk verboden.
EERSTE HOOFDSTUK.
iets dergelijks
mislukt
fn de eerstvolgende raadsvergadering,
welke zooals is aangekondigd, zal worden
gehouden op Maandag 25 Augustus a.s., zal
o.a. aan dfe orde komen de herziening der
belastingen in verband met de nieuwe fi
nancieele verhouding tusschen Rijk en ge
meenten.
Hoewel de hiertoe strekkende voorstellen
ons nog niet hebben bereikt en het dus nog
niet mogelijk is te overzien de beteekenis
van de nieuwe regelingen voor de Goudsche
belastingbetalers is het toch wel van
belang, nu de behandeling aanstaande is,
een en ander mede te deelen omtrent de
strekking der nieuwe rijks regeling in ’t
algemeen en waarom er verschillen in be
lastingheffing ook onder de nieuwe verhou
ding tusschen Rijk en gemeenten zullen
blijven bestaan.
De wet van 15 Juli 1929 beoogt de finan
cieele verhouding tusschen het Rijk en de
gemeenten op een betere basis te brengen,
dan ze nu is en daarnaast de groote ver
schillen in belastingdruk in onderscheidene
gemeenten des lands te verminderen. Er is
wel vaak gesproken van nivelleering van de
belastingen, maar dat is bij de nieuwe rege
ling geenszins het geval. De financieele
draagkracht blijft ook onder de nieuwe wet
telijke bepalingen haar invloed uitoefenen
men denke vooral aan de Personeels
Belasting en het gevolg daarvan is dat
de eene gemeente, na alle belastingbronnen
te hebben uitgeput, nauwelijks of in ’t ge
heel niet met de wettelijk toegelaten maxi-
mum-heffing op de Gemeentefondsbelasting
kan volstaan, terwijl de andere gemeente
in staat zal blijken te zijn op bescheiden
wijze van haar bevoegdheid tot belasting
heffing gebruik te maken.
Dat we wat Gouda betreft niet al te op
timistische gedachten moeten hebben, staat
wel vast, daar de wethouder van financiën
bij de laatste gemeentebegrooting al heeft
uitgelaten dat voor Gouda niet zal kunnen
worden volstaan met de 80 opcenten, die de
gemeente zal mogen heffen op de Gemeente
fondsbelasting en er toen al op gerekend
is dat gebruik wordt gemaakt van de „bij
zondere gevallen” waarin deze opcentenhef-
fing tot 100 kan worden opgevoerd.
nieuwe regeling de
>oaU die thans wordt
aarm krijgen de ge
en -litoonforensenbelas-
gemeente zal hebben, 1
worden door opcentenhc
tefondsbelasting, maximum
aangegeven, maar welk Rant
al bij voorbaat, zooals geze
houder Van Staal op 100 js g<
Bij de nieuwe verhouding
voegdheid tot opcentenheffing
gensbelasting door de gemeei
Kan de gemeente thans-, t*1
gaan, wat in Gouda «el
wordt het maximum van‘;1(
tot 50. Voor de gemeente i
dat een verlies, naar de begi
rekend van 18.000.De
u nu werkelijk
wijl ik zoo’n treurige
voorbeeld héb? Allah
Gekriebel-krabbel van wegen, aldus de
juiste naam die de Amerikaansche architect
over den aanleg van den Haag gaf. In de
oude stad is er natuurlijk niet veel aan te
doen, maar in de nieuwe wijken is het niet
beter. Zonderling is daarbij ook nog dat
men bij den aanleg niet aanstonds den groo-
ten hoofdweg doortrekt, doch telkens een
eindje verlengt en dan eerst het bouwter
rein dat daar achter ligt in exploitatie
brengt. Er is bijvoorbeeld een druk verkeer
van den Haag naar Kijkduin. Langs het
Houtrustterrein algemeen bekend lig
gen twee flinke wegen, waarvan één de
Sportlaan, zijn naam aan de sport op Hout-
rust ontleent. In plaats van nu deze laan
aanstonds tot Kijkduin door te trekken,
doet men het bij stukjes en beetjes en zal
het nog eenige jaren duren eer die verbin
ding er is. Wanneer deze weg dadelijk was
doorgetrokken, had men veel verkeer snel
uit de stad naar buiten gebracht, dat nu
langs diverse bochten op den kronkelenden
ouden weg naar Kijkduin kan komen.
De Laan van Meerdervoort zal nu einde
lijk in het voorjaar uitmonden op den weg
naar. Kijkduin exudaardoox -Mte
verbetering gekregen van de stad uit, maar
BRIEVEN urr DE HOFSTAD.
MXXXIV.
De aanleg van den Haag. 1
Een buitenlandsch architect heeft onlangs
weinig vriéndelijk over den aanleg van onze
stad geschreven. Hij wees vooral op het ge-
mis aan groote lijnen in de architectuur van
onze gemeente. Men „prutst” te veel, daar
op kwam zijn redeneering neer en de voor
beelden, die hij gaf waren werkelijk niet
gezocht.
Ge moet beginnen, aldus redeneerde hij,
met het projecteeren van goede rëchtéTiïêë-
de verkeerswegen; die moeten uitmonden
op de wegen, welke naar buiten de stad
leiden. Wanneer ge die hebt vastgelegd
kunt ge uw verdere stratenplan daaraan
binden. Met eenige frappante voorbeelden
toonde hij aan dat men telkens begint met
goede wegen, maar dat men telkens weer
zijn eigen plan stopzet en den breeden weg
laat doodloopen of zich laat splitsen in twee
of meer smallere wegen. Inderdaad valt dit
fuikstelsel herhaaldelijk op te merken en
het is funest. Het zonderlinge is daarbij
dat dan allerlei grillige pleinen ontstaan,
waarop diverse straten uitkomen en waar
het uiterst moeilijk is het verkeer te rege
len. We zouden tal van dergeljjke gevallen
kunnen opnoemen, waarbij dit het geval is.
Trouwens op die pleinen is het altijd ge
vaarlijk, veel erger dan op een gewoon
kruispunt. Er is bijvoorbeeld het Valken-
boschplein waar zeven lanen op uitmonden
en twee trams elkaar kruisen. Het vereischt
alleen al een studie om te weten hoe men
daar moet loopen om niet kans te hebben
om overreden te worden.
Bij den bestaanden toestand beschikt de
gemeente over een rjjksuitkeering ,die be
rekend naar het aantal inwoners per 1 Ja
nuari van het dienstjaar der begrooting, in
brengt een bedrag van 3.13 per inwoner,
waarvoor op de begrooting 1930 is uitge
trokken een bedrag van ƒ88.616,56. Verder
betaalt het Rijk nog een bijdrage in de kos
ten der jaarwedden van den burgemeester
en den secretaris, waarvoor thans is uitge
trokken 600.Het verdere inkomsten
bedrag der gemeente bestaat uit diverse
•bpcentenheffingen op de rijksbelastingen,
maar de groote inkomstenpost bestaat uit
de gemeentelijke inkomstenbelasting, die op
de begrooting 1930 is geraamd op 720.000.
Die gemeentelijke inkomstenbelasting
gaat nu met den nieuwen toestand verdwij
nen, maar daartegenover staat dat er voor
het geheele land komt een algemeene in
komstenbelasting, die geheven wordt naar
de in de wet opgenomen grondslagen en
tarieven, welke belasting den naam draagt
van Gemeentefondsbelasting. Uit die belas
ting nu wordt aan de gemeenten een be
drag uitgekeerd, voor de berekening waar
van volgens een bepaalde formule in aan
merking worden genomen de uitgaven die
de gemeente over 1926, 1927 en 1928 heeft
gedaan voor de politie, het onderwijs en het
armwezen, waarbij rekening wordt gehou
den met de draagkracht der ingezetenen.
Uit dezen hoofde zal Gouda een ryksuitkee-
ring krjjgen, welke door den Minister van
Financiën naar wij meenen is bepaald op
12,89707 per inwoner of rond 372.000.
Verder zal de gemeente tot vergoeding
van het gemis der gemeentelijke inkomsten
belasting ontvangen 75 van de opbrengst
van de grondbelasting, waarbij hare be
voegdheid tot opcentenheffing blijft be
staan.
Voorts komt ter beschikking der gemeente
ook de geheele opbrengst der personeele
belasting, waarbij mede hare bevoegdheid
tot opcentenheffing blijft bestaan en wordt
ook de rijksbijdrage in de jaarwedde van
den burgemeester en den secretaris ver-
hoögd, maar dit laatste bedrag speelt uiter
aard geen rol.
Het tekort, dat bij deze uitkeeringen.de
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en de bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 et
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan
het Bureau «ijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
pen van Vitus Thavon was zijn absolute on
bevreesdheid voor den „chef”, zoowel wat
den persoon als het begrip betreft Hij nam
verheven persoonlijkheid
dezelfde spottende, oneerbiedige
aan, als tegenover alle andere
jeren, die hun leven achter een
MANTELS EN JAPONNEN
var beneden inkoopsprijs
Ontvangen een prachtvolle keuze
JAPONNEN EN HOEDEN voor het a.s. Seizoen
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.
GOUMIIE COURANT.
tegenover deze
precies
houding t
oudere het
schrijftafel sleten.
De talrijike millioenen, de schitterende
hoofdartikelen, de alles overwegende invloed
van dokter Gotthelf Martin, directeur, uit
gever en eenig aandeelhouder Van de „Welt”
imponeerden hem al even weinig als de vul
kanische uitbarstingen van woede van zijn
„pleegvader”.
Hij bleef doodkalm zitten en smeerde een
boterham, terwijl zijn oude vriend vanaf
de uitgeloopen pantoffels aan zijn jichtige
voeten tot aan de dunne haren op zijn afge
werkte hoofd, één en al gespannen aandacht
was, voor hetgeen zijn chef hem mede te
deelen had. Uit de enkele opmerkingen, die
de oude Fuchs zich veroorloofde te maken,
begreep Vitus, dat het gesprek om zijn
eigen belangrijken persoon draaide.
-—Ja, hij is hier, rifep Fuchs, terwijl hij
Vitus opgewonden toewenkte. Wat zegt u,
dokter? Over een half uur? Zeker, over een
half uur zijn wij op kantoor.
Hij hing den hoorn op en rende naar zijn
slaapkamer, om zich aan te kleeden, Vitus
dronk voor den schrik nog twee koppen
koffie en dwong den ouden Fuchs er ten
minste één te drinken, voor zij weggingen.
De chef troonde achter zijn schrijftafel en
róókte op dit vroege uur reeds een dikke,
zwarte haVana. Zijn beiden employé’s schoof
hij met een genadig gebaar een kist Ham-
sche roovers onveilig
Turksche regeering h.
gegeven, nadat hij
had, dat hij op zijn eigen verantwoording
ging. Acht dagen geleden is hij vanuit 8a-
loniki naar den Olympus vertrokken en eer
gisteren is hij in Kokinoplos ik geloof
tenminste, dat het nest zoo heet door
Grieksohe bandieten gevangen genomen en
ontvoerd.
Zijn verdiende loon, grijnsde Vitus.
De chef glimlachte genadig. Zoo verheven
hij was, ook hij had een zwak voor den
„zoon” van den ouden Fuchs en daarom
vergaf hij hem veel, wat hij van anderen
niet geduld zou hebben.
Wordt vervolgd.
Waarin de held van deze romantische f
«roversgeschiedenis alsmede zijn pleegvader j reeds bent,
voorgesteld wordt.
Vitus* je moet trouwen, anders wordt
je nooit een behoorlijk mensch, zeide de
oude Fuchs.
Ik denk er niet aan, antwoordde Vitus,
Ik weet niets, waaraan ik meer het land
heb dan aan behoorlijke menschen. Tot dat
®oort behooren de gluipers, de betweters,
de afgunstigen, kortom alle lieden, wier
eenig levensdoel het is, andere menschen
het leven onaangenaam te maken.
De oude Fuchs werd woedend zooals
altijd, wanneer hij met Vitus over diens
levenswandel disputeerde. Hij was een man
v*n zestig jaar, Vitus was de helft jonger.
leegvader” en „pleegzoon” noemde men
eQ- De vader maakte sedert vijf-en-dertig
mr deel uit van de redactie der „Welt” in
Weenen en schreef over de groote gebeurte-
van zijn tijd. De aoon beleefde ze.
■d als oorlogscorrespondent alle oor-
burgsche sigaren toe en verzocht benplaats
te nemen.
Een belangrijke zaak, mijne heeren.
Een buitengewoon belangrijke zaakbegon
hij.
Nadat hij op deze wijze voor de noodige
spanning gezorgd had, ging hij „in mediae
res”.
Zooals gij weet, is professor doctor
Martinus van het Keizerlijk Archaeologisch.
Instituut veertien dagen geleden naar den
Olympus vertrokken om daar een onderzoek
in te stellen naar een legendarischen Zeus-
tempel, waarvan de ruinen ontdekt moeten
zijn door boeren, die bezig waren een bosch
te dunnen. Van alle zijden heeft men pro
fessor Martins ten sterkste afgeraden erheen
te gaan, aangeziên' de streek door Griek-
lig gemaakt wordt De
heeft hem eerst een pas
schriftelijk verklaard
I gevonden moeten
®hg op de gemeen-
als regel op 80
ital voor Gouda
izegd, door wet-
gesteld.
wordt de be-
f op de Vermo-
-^jeenten beperkt,
(■tot 100 opcenten
Bt geval is, nu
100 teruggebracht
Gouda beteekent
frooting 1930 ge-
t Je aangeslagenen
worden er echter niet beter van, daar het
R\jk zelf ten behoeve van het Gemeente
fonds 50 opcenten heft, zoodat de aange
slagenen uit dien hoofde niets minder te
betalen krijgen.
Ook vervalt bij de i
forensenbelasting, zot
geheven. In plaats daal
meenten het recht een
ting in te voeren. Voor (Jtouda is zulks ech
ter van geen beteekenis.
Het zal er nu straks om gaan op welke
wijze de gemeente de middelen tot dekking
harer uitgaven moet vindén. Zal zij dit doen
door middel van de Personeele belasting,
ten aanzien van welke heffing haar groote
vrijheid wordt gelaten, of zal zij andere
ni euwe belastingbronnen aanboren om
de begrooting 1981/82 sluitend te maken?
Wat de personeele belasting aangaat kan
de Raad zelf bepalen, in welke klasse de
gemeente zal worden gqpingschikt. Dit is
van beteekenis in verband met het bedrag
der belastingvrije huurwaarde, het aftrek-
bedrag voor de berekening der belasting,
alsook voor het belastingvrije bedrag naar
den grondslag mobilair. Gouda behoort tot
de 4e klasse. Elke klasse hooger (de eerste
klasse is de hoogste) vermeerdert den af
trek met 25.en vermindert de belasting
naar de huurwaarde met 10 of 2.50.
Er mogen veranderingen in de onder
scheidene belastingbedragen worden aange
bracht, die zóó kunnen zijn dat^voor den
eenen grondslag verhooging en voor den
anderen verlaging wordt toegepast. Zelfs
kunnen een of meer grondslagen mobilair,
dienstboden, paarden, pleziervaartuigen en
biljarten geheel worden geschrapt, alleen
de grondslagen huurwaarde en motorrij
tuigen moeten blijven. Voor schrapping zal
in Gouda wel geen aanleiding zijn. En voor
het brengen in een hoogere klasse even
min, daar opvoering naar een hoogere klasse
ook voor de gemeentekas verlies beteekent.
logen meegemaakt, die er maar mee te ma
ken waren. Hij had met de Rifkabylen tegen
de Spanjaarden, met de Turken tegen de
Macedonische benden gevochten Hij was
de eerste, die per automobiel de wereld
rondgereden was. De vader leed aan ischias.
De zoon had reeds driemaal een kogel en
tweemaal een messteek opgeloopen. De
vader was een werkmachine, die niemand
kende. De zoon een internationale beroemd
heid van den eersten rang.
De oude Fuchs was dus woedend.
Wat had er van mij niet kunnen wor
den, als ik getrouwd was, demonstreerde hij.
Een nog grooter dwaas, dan u nu
antwoordde de zoon met souve-
reine veronachtzaming van den eerbied,
dien hij aan het grijze hoofd en de smerige
brillegiazen van zijn „vader” verschuldigd
was.
Moord en doodslag! Uitbarsting van den
Vesuvius, Mont Pelé en Krakatauhet had
alles in één minuut plaats! De oude Fuche
ging in de kleine eetkamer te keer, dat de
kopjes en bordjes op de ontbijttafel dan
sten. Hij maakte zelfs zijn bril schoon
hetgeen bij hem steeds een teeken van groo
te woede was.
Kijk eens aan, lachte Vitus middenin
de donderbui, heb ik nu geen gelijk? Wat
hebt gij heel uw ellendige leven door ge
daan?
Ik heb mijn plicht vervuld, bromde de
oude Fuchs, maar hij deed heel beschei
den en klein. Hij wist immers, waarop de
jongen zinspeelde. En voor allee wist hij,
dat hij gelijk had
Hebt u ook den eersten en voornaam-
sten plicht vervuld? Dien tegenover u zelf?
Neen U hebt u tot slaaf van alle anderen
gemaaktDwaas dwaasEn wat zou uw
geluk geweest zijn, indien u getrouwd waart?
Dan had u vrouw en kinderen gehad, onge
twijfeld een heeleboel kinderen! Net zoo
dik als u bent ieder jaar een... Verwacht
van mij? Ter-
lukking als u tot
zij u genadig, nu en
in de toekomst maar ik zweer, dat ik
nooit levend in handen van een vrouw...
Het geheimzinnige, grillige* verraderlijke,
onberekenbare iets, dat wij stervelingen in
onze armzalige hulpeloosheid noodlot noe
men, heeft niet gaarne, dut een mensch ver
plichtingen voor de toekomst op zich neemt,
die voorbestemd lijken, om aan de vrije
heerschappij van ’s levens wisselvalligheden
paal en perk te stellen. Midden in den eed,
dien Vitus Thavon juist aflegde, stoorde
het dan ook.
De telefoon belde en brak den eed in
twee deelen, waarvan het laatste nooit vol
eindigd werd.
