t 73 Goudi
t
DAM
FETTE"
istellen
10NJE,
de Vos.
handel
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Ra. 17482
Maandag 25 Rugy^iu» 1930
89* Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-enFeest dagen
rofijt
>r
FEUILLETON.
i Zn.
Tel. 728
IEVEN
succes
1
Gouda
De gestolen Professor.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
M
TELEF 313
VEERTIENDE HOOFDSTUK.
Krijgsraad.
(Wordt vervolgd).
M tusschen hooge gele rotswanden
K
AS
R
erk Sleutels)
I NOTEN
her, naast haar
AUTODIEBST
tderhandel
Telefoon 833
GOUDA
Zwit-
Roe-
uidsweergave
30
kooper ge-
iguslus
WANDEL
gevaarlyker
int van zijn
luisbezorgd want
gelijmd, genaaid,
el in 39 kleuren
geen
Vitus.
>rdt het donker. Bijna zonder sche-
daalt de duisternis op de aarde. En
tan opeens helder en stralend de ster-
den donk er blauwen hemel.
Dit zou het overblijfsel geweest zyn van
den ballon. Ook meende men hulpkreten ge
hoord te hebben.
Daarop rustte Noorwegen zyn reddings-
expeditie met het stoomschip Victoria uit,
dat echter reeds den 31sten December on-
verricnter zake terugkeerde.
Het geheim dezer expeditie, dat drie en
dertig jaar verborgen bleef is thans opge-
helderd.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den beiorgkrlng)
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den be zorg kring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.80 Advertentiën in het Zaterdagnnmmer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiün de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 225, elke regel meer 0.5fl. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer geroduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boekhande
laren, Advertentiebureau en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan hot
Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ225, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 220, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 88. Postrekening 48400.
Uit het Duitsch vertaald door,
B. ZODY.
Nadruk verbóden.
Welke onzichtbare macht deed hier haan
invloed gelden?
Vitus schonk den pope een goudstuk, om
heni schadeloos te stellen voor den uitgesta-
nen angst, en keerde toen naar het huis van
den burgemeester terug. Het feit, dat zelfs
geld en veel geld volgens de begrippen
dezer menschen hen niet aan het dpreken
kon brengen, verontrustte hem. Achter dit
•Mkje school meer dan een der gewone
streken van de komitadschis.
Men raakt toch nooit uitgeleerd op den
Mkan!
Toen de eerste schaduwen over het dorps
plein vielen, vertrokken zij. Zij zouden den
heelen nacht doorrijden, want Vitus wilde
den volgenden morgen bij Hamid zijn. Hij
voelde zich onrustig, zenuwachtig zonder
dat hij wist waarom.
Hamid vloekte als een ketter.
Ik zou wel eene willen weten, waarom
jullie ons dien professor op ons dak ge
stuurd hebben Wij hebben hier in het land
onze handen zeker nog niet vol genoeg!
Nu, ik kan het toch niet helpen, lachte
Vitus. Ik ben juist hier gekomen, om jullie
van een deel van die zorgen te ontheffen.
Maar voor wij verder vergaderen, moet mijn
telegram in zee. Wat baten mij mijn schoon
ste daden, wanneer d« wereld ze niet ver
neemt.
Een uitvoerig telegram werd opgesteld,
spannend van het eerste tot het laatste
woord. Salomon werd ermee naar het post
kantoor gestuurd en Vitus begon, met zioh
voor eenige uren op één oor te leggen Van
de afgeloopen vierentwintig uur, had hij er
zestien in het zadel gezeten.
Gronau feitelyk in alle stilte gestart voor
een Oceaanvlucht. Niemand dacht daaraan,
toen plotseling het bericht kwam dat deze
vlieger op Ijsland geland was En thans be
richt Wolff, dat hy van daar weer vertrok
ken is en om half vier te Ivigtut op Groen
land is geland.
Op weg naar Canada te Cattle
Harbour gezien.
Te Queensport-Harbour geland.
Volgens nog onbevestigde berichten uit
Montreal is de Duitsche aviateur Gronau
Zaterdagmiddag 2 uur Middeleuropeesche
tyd in Ivigtut op Groenland opgestegen
voor een vlucht naar Canada. Hy vloog in
de richting van Cartwright in Labrador.
Andere berichten zeggen dat van Gronau
te Queensport-Harbour om 13.45 Ameri-
kaansche tyd is geland. De mist, zoo luidt
het bericht, dwong den piloot te dalen voor
hy Halifax kon bereiken.
Het toestel trekt, zoo seint men ons,
groote belangstelling by de aanwezige zee
lieden.
Von Gronau neemt te Queensport de noo-
dige benzine en levensmiddelen in en onder
vindt de grootst mogel^jke medewerking der
plaatselyke autoriteiten.
Aanvaring tusschen twee passagierschepen.
op den Ryn.
Paniek onder de passagiers.
Op den Ryn nabij Bingen zyn Zaterdag
de raderboot „Schuermann” en de passa-
giersboot ,jGlück Auf” met elkaar in aan
varing geweest. De /Gluck Auf” werd mid
scheeps getroffen en onder de zeshonderd
passagiers ontstond een paniek. Vier perso
nen kregen ernstige verwondingen terwyl
een dertigtal lichtere tawetew*» opiiapawi
De bemanning wist de passagiers in be
dwang te houden en het gelukte den kapi
tein het schip aan den oever te zetten,
waarop de opvarenden door ter hulp gescho
ten vaartuigen aan land werden gebracht.
Aardstortingen in Zuid-Beieren.
Volgens berichten in Berlijnsche bladen
zijn bij Berchtesgaden aardstoringen ont
staan, die bijna ieder uur erger worden.
Op een plaats ontstond een scheurvormi-
ge opening met een doorsnede van ongeveer
15 M. Telkens storten meer stukken grond
in. Op sommige plaatsen zijn in dep weg
gevaarlijke breede dwars- en lengtescheu-
ren ontstaan.
M<et het oog op het gevaar is men er reeds
toe over moeten gaan, den weg naar Ober-
salzberg voor het verkeer te sluiten, Verde
re n.aatregelen kunnen niet genomen wor
den, daar men eerst afwachten moet wan
neer de aardstortingen ophouden. De gevaar
lijke plaatsen worden dag en nacht door
deskundigen gecontroleerd. De oorzaak is
nog niet bekend.
ITALIë.
Vier vliegers omgekomen.
Toestellen in zee gestort.
Aan de westkust van Sardinië stortte gis
teren by het ‘opstygen een militair water-
tigheid
Hei eerste bleeke morgenrood teekende
zich af aan den hemel, de morgenwind be
gon koel te waaien er was niets gebeurd.
In het volle daglicht passeerden zij de be
ruchte bergengte, vanwaar de weg afdaalt
naar Ellassona. Geen komit&dschi geen
mensch. De geheele omgeving was als uit
gestorven.
Om zes uur des ochtends reden zij Ellas
sona binnen. Eenige minuten later zat Vi
tus naast Hamid Bey in diene kamer en liet
zich de warme koffie >en het geurige witte
brood goed smaken.
Naar Svenska Dagbladet Zaterdag berichte i
is op het Victoria-eiland in de naibyheid van I
Franz Josephsland, het lijk van den Zweed-
schen Poolreiziger Adolf Simon Andree ge
vonden, die in het jaar 1897 getracht heeft
per luchtballon van Spitsbergen uit de
Noordpool te bereiken, doch van wien men
sinds dien niets meer gehoord heeft.
De Zweedsche geoloog dr. Horn, vond
aan de Zuidwestayde van Kvistseya, onge
veer 150 K.M. van de kust venwyderd, het
kamp van Andree. Tevens stiet hy op een
boot, die twee meter verder in het ys lag
vastgevroren. Men vond een dagboek en an
dere papieren, waarop Andree’s naam ver
meld stond. Een weinig verder lag het lyk
van een anderen deelnemer aan de expeditie.
De lyken en de overige vondsten zyn aan
boord gebracht van het schip van dr. Horn,
Bratvlag dat medio September in Noorwe
gen wordt verwacht.
Het bericht van het vinden van het lyk
van Andrée heeft in geheel Noorwegen
groote belangstelling gewekt. Alle bladen
brengen uitvoerige berichten omtrent de
ontdekking van het kamp en de lyken.
Voor zoover men uit de berichten kan op
maken, is het vrij zeker, dat de expeditie'
indertyd niet met den ballon is veronge
lukt, want alles wyst er op, dat het kamp
zorgvuldig aangelegd was en dat Andrée en
zyn begeleiders de plek te voet of met de
boot die zij meegenomen hadden, moeten
hebben bereikt. De mocassins en andere
voorwerpen, die men gevonden heeft, waren
zeer versleten, wat er op wyst, dat de onge
lukkiger lang in het kamp hebben geleefd.
Andrée, wiens lijk zeer goed geconser
veerd is gebleven, heeft waarschynlyk het
langst geleefd. Hij heeft ook de laatste aan-
teekeningen in het dagboek neergeschreven.
Eén van zyn lotgenooten is door hem begra
ven in een geimproviseerden grafheuvel. Bij
het lyk van Andrée vond men ook nog we
tenschappelijke instrumenten en vuurwape
nen.
De Noordpool-expeditie van ir. Andrée
heeft iydertyd de aandacht getrokken van
geheel de wereld.
In de oude telegrammen wordt vermeld,
dat het opstijgen een geweldigen indruk
maakte op de menigte,,die er by tegenwoor
dig was.
De ballon steeg op tot een hoogte van 200
meter, werd echter in de nabijheid van de
zee wederom omlaag gedrukt, zoodat men
in allerijl zakken met zand moest uitwerpen
om weer omhoog te stygen. Aanvankelijk
legde de bestuurbare ballon minstens 35
K,M. per uur af en vertrok in noord-ooste-
lyke richting.
Midden-September meende de kapitein
van een schip een groot bruin voorwerp
gezien te hebben, dat langzaam wegdreef.
Spaar uw voet van het huis uws naas
ten, opdat hij niet zat van u worde en u
hate.
De berichten omtrent het vinden van het
lyk van Andrée hebben ook in Zweden
groote belangstelling gewekt. Op het
oogenblik zyn te Stockholm ter gelegenheid
van een wetenschappelijk congres vele pool-
onderzoekers aanwezig. De meesten achten
het mogelyk, dat het gevonden lyk werke
lijk dat van de sedert 33 jaar verdwenen
Andrée is. Slechts Sverdrup, de bekende
Noor, die Nansen op zyn tochten vergezel
de, acht het niet waarschynlyk, dat het ge
vonden lyk werkelijk dat van Andrée is.
Volgens zyn meening zou het lijk in zoo’n
langen tyd zeker de buit van de in het Pool
gebied voorkomende roofdieren zyn gewor-
wen.
Uit Trömsö verneemt het Vad. omtrent
het vinden van de lyken van Andrée en één
zyn metgezellen nog het vogende:
Van Gilesland of Witte Eiland, waar de
lyken werden uangetroffen, is weinig be
kend. Het binnenland is steeds door een ijs
kap bedekt en aan de kusten meestal hooge
sneeuw. Door de"bijzondere weersomstan-
heden is dezen zomer het ijs sterker ge
smolten dan sedert vele jaren het geval
was en daardoor is het te verklaren, dat
eerst nu de overblijfselen van Andrée’s boot
en zijn sleden bloot zyn gekomen en door
de mannen der Noorsche Spitsbergenexpe
ditie onder leiding van dr. Horn opgemerkt
werden.
Eenige meters van de geheel met ijs ge
vulde boot vond men het lijk van Andrée,
dat door de vorst zoo goed was geconser-
veer, dat Andrée op het gezicht herkend
kon worden.
In zijn zak bevond zich een dagboek, dat
echter nog niet was te onderzoeken, daar
het geheel vastgevroren is. In een rots-
spleet onder een paar steenblokken vond
men een ander lijk, dat nog niet geïdentifi
ceerd kon worden.
Daar de schoenen der twee gevonden per
sonen sterk versleten waren, neemt men
aan, dat zy een langen tocht over het ijs
hebben gemaakt om land te bereiken, het
geen ook opgemaakt kan worden uit het
feit, dat van de luchtballon geen spoor werd
aangetroffen, zoodat die dus waarschijnlijk
in zee gedaald en later gezonken is. Op de
vindplaats lagen verschillende voorwerpen:
een kooktoestel, instrumenten, kistjes, enz.,
door.
Snel woi
mering
dan stat
ren aan
Hier en daar vlamde het wachtvuur van
een herdes op, hoog op de eenzame weiden.
Verder geen spoor van mtenschen. Geen
nachtvogel liet zich hooren. Niets dan het
geklappet van paardehoeven op de steenen.
Zwijgend reden de zes mannen door den
zwijgenden nacht.
De duivel hale zoo’n naehtelijken rit
Wanneer zenuwen ey zintuigen tot het uiter
ste gespannen zijn, men den vinger niet
van den trekker van het geladen geweer
mag wegnemen en zich bij het minste ge-
ruisoh met een schok in het zadel opricht.
En dan die stilte! Anders dan des mor
gens in het bosch met het groene loover en
de dansende zonnevlekken... De stilte van
den bergnacht is als een sluier, waarachter
zich het onbekende verbergt. Zij verkwikt
niet. Zij bedrukt. De zenuwen worden te
veel ingespannen, worden overspannen. Ligt
daar niets achter dien steen? Ach, niets!
Maar daarboven beweegt iets. Den heel en
tijd reeds Niets... niets... Het is slechts de
onhoorbare, ondoorgrondelijke stem van den
zwijgenden bergnacht,.
Zij reden niet, zooals dien morgen, twee
aan twee. Zij teden achter elkaar, op eeni-
gen afstand. Ismael vooraan, Vitus achter
hem, daarna Salomon en de anderen, De
uren verstreken. Niemand sprak een woord.
Niemand stak een cigaret aan Zij waren
midden in vijandelijk gebied.
Plotseling hield Ismael zijn paard in.
vliegtuig van 200 meter hoogte naar bene
den in zee. De piloot, de waarnemer en de
inecano werden gedood.
By Tarente stortte een militair water
vliegtuig van 300 meter hoogte eveneens
naar beneden. De piloot die alleen in het
toestel zat, kwam om het leven.
ROEMENIë.
Koning» Karel’s planteen.
Verklaringen aan Britsche journa
listen.
De gastheer van koning Karei van Roe
menië die hem 2 jaar geleden tijdens zyn
veiblyf als vluchteling te Londen gastvrij
heid heeft verleend, Jonescoe, heeft Zater
dag de vertegenwoordigers der Britsche
pers ontvangen, om hen in opdracht van ko
ning Karei eenige juiste meedeelingen om
trent het ongedaan maken van de echtschei
ding tusschen de koning en koningin Hele
na te doen. Joneacoe was nadrukkelyk ge
machtigd om aide geruchten over eenigen
invloed van de koninklijke familie-aangele-
genheden op den politieleen toestand, tegen
te spreken.
Er bestaan geenerlei plannen om het
Roemeensche parlement uit te schakelen of
om een dictatuur in te voeren.
Madame Lupescu bevindt zich in
serland en is niet voornemens naar
menië terug te keeren.
HONGARIJE.
Geruchten omtrent den terugkeer
•x-Aartshertog Otto.
Het blad Nemgeti Ujsag publiceert een
dagorder, die gisteren aan hc-t politiecorps
werd gegeven, waaruit wordt afgeleid, dat
de politie berichten had ontvangen, waar
door fJT den terugkeer verwachtte van
Aartshertog Otto en zijn moeder, ex-keize-
rin Zita. In de dagorder werd opdracht ge
geven, te letten op een auto, waarin zouden
zitten een 18-jarige jongeman en een «waar
gesluierde dame in rouwkleeding. Wanneer
zulk een auto van buiten de stad zou nade
ren, zou de wagen aangehouden moeten
worden en de inzittenden naar de eerstvol
gende wachtpost moeten worden gebracht,
waar men dan onmiddellyk de hoogerge-
plaatste politie-autoriteiten zou moeten
waarscruwen en nadere instructies afwach
ten.
Het gevolg was, dat verscheidene auto’s
gisteren en eergisteren zyn aangehouden,
doch by nader onderzoek konden de aange
houdenen steeds hun weg weer vervolgen.
ZWITSERLAND.
Stijgende werkloosheid.
Ook in Zwitserland neemt de werkloos
heid toe, en al is het Zwitsersche werkloos
heidscijfer op zich zelf niet zoo blonder
hoog, de voortdurende stijging verwekt ook
in Zwitsersche kringen ongerustheid.
Op 1 Augustus bedroeg het aantal werk-
loozen 10.161. In de maand Juli was het
aantal werkloozen met duizend toegenomen,
terwijl gewoonlijk in deze maand de werk
loosheid juist altyd vermindert.
Het was middag, toen hij ontwaakte. Op
de kleine, met boomen beplante binnen
plaats van het huis, waarin Hamed Bey zijn
kwartier had opgeslagen, werd een lage
tafel neergezet, waarop het uit pillaf en yog
hurt bestaande maal werd opgediend. Ser
vet Bey, een majoor met een grimmig ge
zicht, die de ter vervolging der roovers sa
mengestelde troepen aanvoerde, en ritmees
ter Rescind Galib van de cavallerie, namen
eraan deel. Men at vergenoegd, dronk er
helder bergwater bij, waechte de handen,
stak een cigaret aan en hield krijgsraad
Vertel me nu eens, zeide Vitus, hoeveel
van de bandieten hebben jullie al gevangen?
Hamid scheen nog preciee te weten, waar
hij dien morgen was gebleven, want hij ging
voort met vloeken, alsof hij nooit was opge
houden.
Zoo’n stommiteit kan toch ook alleen
maar een zoogenaamd Weet-Europeër uitha
lenbromde hij. Dat komt naar Saloniki.
neemt mei veel omhaal zijn intree in het
grootste hotel, staat alle mogelijke journa
listen interviews toe en stelt de heeren ban
dieten er zoodoende van op de hoogte, wan
neer zij hem kunnen ontvoeren. Toen ik het
eerste interview van dien professor onder
de oogen kreeg, wist ik, welk lot hem en
mij beschoren was.
Ik veroorloof mij de vrijheid, mijn
vraag te herhalenhoteveel van de bandieten
hebben jullie al gevangenJ
Het drama in het Peolijs,
Hoe Andree werd gevonden. Svendrup, de bekende Noor, twijfelt aan
de ontdekking.
(.IllïkSCH E COURANT
die alle met „Andrée’s poolexpeditie 1897”
gemerkt waren. Ook vond men hier een
journaal, waarvan één der laatste bladzijden
opengemaakt kon worden en waarop te
lezen stond: 18 Juli 1897 83 gr. N.Br 32
gr. O.L., waaruit volgt, dat Andrée een hoo
ger breedte heeft bereikt dan tot nu toe
aangenomen werd.
Het Noorsche expeditie^chip de Bratvaag
uit Alesund heeft al het gevondene aan
boord genomen en koers gezet naar Frans
Jozefs land, voor verdere onderzoekingen.
Het schip komt omstreek» 10 September in
Noorwegen. De .(belangstelling van het pu
bliek is zeer groot. De bladen geven extra-
adities uit en men verdringt zich voor de
bulletins.
BLITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCH LAND.
In Duitschland 1 mitiioen werkloozen
meer dan verleden jaar.
Het aantal by den dienst der verzekering
tegen werkloosheid ondersteunden is in de
eerste helft van Augustus met 3.000 ver
minderd tot 1.494.009, terwyl dat der ge
deeltelijk ondersteunden met 17.000 toege
nomen is tot ruim 420.000.
Het totale aantal ondersteunden bedraagt
dus 1215200, wat 1 millioen meer is dan
verleden jaar omstreeks dézen tijd.
De vermindering van het aantal dergeneu
die de volle uitkeering ontvangen, is waar
schijnlijk hieraan toe te schrijven, dat zij
geen verdere aanspraken konden laten, gel
den. Het aantal werkzoekenden by de ar
beidsbeurzen is met ongeveer 80.000 geste
gen tot 2245.000.
Zwaiasl.»ir.lr. IrIMa.
300.000 mark verduisterd.
De politie te Keulen is een groote zwen-
delaffaire op het spoor gekomen. Voor drie
maanden werd het lyk van een Pool ge
vonden, die gedood was door een revolver
schot.
Een zekere Frau Felscher, die in de wo
ning op dat oogenblik aanwezig was, werd
gearresteerd, onder verdenking schuldig te
zyn aan den moord. Het bleek echter, dat
de Pool zelfmoord had gepleegd, nadat hy
een bedrag van 100.000 mark, dat de ver
dachte hem gegeven had, verspeeld had.
Een verder onderzoek bracht aan het licht
dat de gearresteerde dame, die veel relaties
had by Keulsche kooplieden zich schuldig
had-, gemaakt aan groote zwendelary. Onder
voorgeven voordeelige beleggingen te we
ten, had Zy de laatste jaren een bedrag
van 250.000 tot 300.000 mark weten te krij
gen, waarvan by haar arrestatie nog 70.000
mark over was. De rest had ze met den
Pool opgemaakt, behalve een klein gedeelte
dat gebruikt was om „rente” uit te keeren.
Ruim 20 bekende personen werden de dupe
van haar „beleggings kunst.”
Weer een Oceaanvlucht.
Via Ijsland en Groenland.
Dezer dagen is de Duitsche vlieger Von
Hoort u dat? vroeg hij fluisterend aan
Vitus, die in een oogwenk aan zijn zijde
was.
Door d« stilte van den nacht weerklonk
het getrappel van vele paardehoeven. Het
geruisch kwam langs den straatweg naar be
neden. Snel naderde het, zoo snel, dat ook
het gekletter van zwaarden reeds hoorbaar
was.
Dat zijn geen antartes, riep Ismael,
dat ie caVallerie Misschien heeft Hamid
Bey ons een deel zijner manschappen tege
moet gestuurd.
Enkele minuten later verscheen de voor
hoede om de bocht van den weg. Bij het
heldere maanlicht was een vergissing on
mogelijk. Turksohe cavallerie* aan de
spits de commandant, een jong luitenant,
die zich dadelijk aan Vitus voorstelde.
Hamid Bey had geen rust, meldde hij.
Boven bij den pas moet het niet erg pluis
zijn. Ik heb er echter geen een doode, laat
staan dus een levenden komitadschi gevon
den.
Wij hebben ook geen spoor van hen
gezien, antwoordde Vitus. Ondanks alle
praatje zijn zij als van den aardbodem ver
dwenen.
Dat is het juist, waf mij niet bevalt,
bromde de oude Ismael. Een komitadschi,
die zich niet vertoont, is altijd j
dan een dien men voor de pui
bajonet heeft.
In tusschen was d<? troep van den luite
nant naderbij gekomen. Men hield even
halt, rookte een, twee cigaretten en reed
toen verder. Ondanks de aanzienlijk ver
sterkte macht met onverminderde voorzich-
