Fa. B. VAN TONGERLOO,
„TRANSVALIA'
McMjt
Electrotechn.Bur.J.F.W.TURION
léelijke tarcdaanslafla
„De huidige fioancieele en
politieke toestand van Gouda"
Deze Heeren
MoIIiëre
Blijvende Haargolvtng
Oe winkelstand op Curacao
f 100.000 nominaal 4^ pCL Obligation
in stukken van f lOQOen f 50O.—.
kleinveeteelt.
STETSON EN
BORSALINO
kAadsels voor de jeugd.
TEjLEFUNKEN SERVICE STATION.
t.ri i
Mevr. A. E. H. RIESZ—Noothoven yan Goor
en Mr. H. P. C. M. DE WITT WIJNEN
op WOENSDAG 24 SEPT. in de groote zaal der
Sociëteit „De Rdunie" Oosthaven
AANVANG 8 UUR TOEGANG VRIJ
V
100 het bestuur.
dienst voor raaatsohappeHjk hulpbetoon
keerde meer dau 110 duizend gulden meer
uit dan in he. eerste halfjaar 1020, een
cijfer dat weinig bemoedigend is. Het werk
loosheidscijfer was in Juni het dubbele van
dat in Juni 1920 en ;dh cijfer wjj»t op den
ecoaaodièhen toestand die overal wel slecht
is, maar voor jen stad als den Haag ran
veel belang. De Aib^idsb-jurs wijst op af
nemende werkgelegenheid, hetgeen bcteé-
kent dat de geheels bevolking zich op. zui
nigheid toelegt. Het aantal faillissementen
steeg ook van 164 tot 177 in dit eerste hall-
jaar en ook dat is een maatstaf voor de
welvaart. Het zijn uiteraard de zwakke
broeders die sneven en dat gebeurt natuur-
lijk bij iedere malaise. Het perspectief, dat
deze cijfers openen is niet bijzonder fraai
en men ipoet een sterk optimisme bezitten
om te gelooven dat het zich spoedig ver
anderen zal.
Het sterfte- zoowel als het aiektecyfer
is zeer gunstig en vooral de roodVonk, die
eenige jaren ernstig heeft gewoed, is ge
lukkig aan het luwen, al kwamen er in net
eerste halfjaar nog 368 gevallen voor.
We moeten afwachten hoe het tweede
halfjaar zal zyn en gelet op de malaise is
algemeene teruggang te vreezen.
Het Gemeentepersoneel.
Ten slote even het cijfer van het gemeen
te-personeel dat gestadig blyft stijgen, nu
weer met 183 personen is toegenomen en
reeds de e\f duizend nadert. Ook dat cijfer
is verontrustend, want de kosten van het
gemeente beheer stijgen natuurlijk in geljjke
mate.
Tegenover de tweede helft van 1930 zyn
zij nogal erg pessimistisch.
HAGENAAR.
MODEPRAATJE
Herfsthoedjes.
Nog vóór de bladeren vallen, ja als zy
nauwelijks de eerste gele tinten vertoonen,
overstelpt de mode ons met een waren schat
van vilthoedjes. Zy brengt ze maar even
later uit als de laatste groote zonnehoeden
van stroo. En als deze dan hun kans mis-
loopen, zooals deze zbmer (de korte dagen
van groote hitte niet meegerekend) komen
ze vlug aan de beurt en helpen den etroo-
hoed nog gauwer opruimen.
gHet is een feit dat ze alleraardigst zyn,
die nieuwe herfsthoedjes. Hoedjes, kapjes,
barets, tulbandjes, alle vormen schijnen ge
dragen te worden en wel in zoovele varia
ties, dat het met de keuze niet al te ge
makkelijk van de hand zal gaan.
Hoe langer hoe lichter en luchtiger wor
den de hoeden voor herfst en winter. Kleine
dopjes van haarvilt, die bijna geen randje
hebben, zyn zóó licht dat men ze haast niet
voelt op het hoofd. Ook de barets van ge
vlochten chenille hebben dezelfde verras
sende lichtheid. Dit zullen zeer populaire
dopjes worden, want men ziet ze in aardige
mélanges, van zwart-wit, grijs-wit, bruin-
wit en beige-wit, en ze zien er zeer fijn en
gekleed uit. Men waant den prijs veel hoo^
ger dan htf in werkelijkheid 1b en ffltorom.ï.
iedereen zal erop af vliegen en men zal ze
werkelijk by bosjes zien dragen.
Er zijn grappige tegenstellingen in de
nieuwe vormen. Alles wat een neergeslagen
rand heeft ia zóó soepel en slap, dat het
formeel in de oogen hangt, alles wat geen
rarfÖ heeft of wat hem tegen den bol houdt
opgeslagen, blijft zóó duchtig uit de oogen,
dat het heele voorhoofd erby vrij blijft en
het zelfs lijkt of de haardos een eindje te
ver naar achteren begint.
Grillig zijn de modelletjes zeker! Hapjes
fijn en soepel vilt lijken zóó maar ineen
geplooid! Eén slip doet dienst als uitsteek
sel, een tweede hangt af op het oor en klaar
is het hoedje, dat als een bus om de oóren
sluit. De bolletjes zijn lager, de randen
teruggeslagen en naar believen ingeplooid.
De meest gewilde tinten en kleppen bevin
den zich op alle mogelijke en onmogelijke
plaatsen. Men zou haast zeggen hoe exceni
trieker hoe beter! Ja het lykt of het excen
trieke „regel" en het gewone „uitzondering"
is. Toch zyn er nog genoeg aardige „ge
wone" hoedjes ook. Deze hebben den clpche-
vorm en kunnen klein- middelgroot en
breedgerand naar believen zyn. Door een
plooi, een plotseling kort randgedeelte, een
afslaande klep op het oor, krjjgen ze 'toch
dien nieuwen toets, waaraan men de nou
veauté de la saison herkent.
De viltsoorten zijn fyn, zydig of flu-
weelig en uiterst soepel. Ze zyn dat zelfs
min of meer in de goedkoopste kwaliteiten,
zoodat op de gis moeilyk te zeggen valt
wat „chic" en duur en wat „minder" is.
Een kwestie van „mopi" bestaat er byna
niet meer. Wat staat wordt mooi gevonden
en wat toevallig mooi isblykt altijd duur
te wezen. Waar men het aan* ziet? Men zou
het met den besten wil niet kunnen zejften,
maar men haalt altijd het duurste qjrvat.
Geschoren zijdevilt is altijd duur en^fyn.
Groote slappe hoeden van doorgestikt flu
weel gelden ook als hoogfijn kleine npits-
hoedjes (net optiggende viltpuntjes of zijden
vlechtsels zijn behalve coquet, ook peper
duur en ze staan dan ook snoezig, hebben
cachet en kleeden jong. Groen, bruin en
roodpaars („prune") zyn in de mode. Zwart
wit overtreft alles in nieuwheid. A jour hoe
den en gespikkelde hoeden xijn zeer mo
dieus en onder de «tinten zyn die met nopjes
wel het allernieuwste.
GRACE ALLAN.
Een belangrijke groep.
De snelle opbloei van Curasao, vooral in
de laatste vijf jaar, heeft veel op dit eiland
veranderd.. Een winkelstand is opgebloeid,
die er wezen mag.
DeCorasaosche winkelier, schrijft een
bijzondere medewerker van het Hbld., is een
zakenman en een 1ste klasse handelsman.
OKMIINTI BOSKOOP.
UITGIFTE VAN
De ondergeteekenden berichten, dat de inschrijving op bovengenoemde
uitgifte tot de koers van 100 pCt. is opeogesteld bij hun kantoren te
GOUDA, BOSKOOP, OUDEWATER, SCHOONHOVEN en
WOERDEN tot Donderdag 18 September 1930, des namiddags
ten 4 uur.
Prospectussen zijn bij hun genoemde kantoren verkrijgbaar.
T. GOEDEWAAGEN ZONEN.
GOUDA, 11 September 1930. 40
H(j is vlot in de behandeling van zijn klan
ten; verleent gemakkelijk crediet, zeer goed
wetende, dat hij ten slotte met zulk een
wijze van zakendoen, meer verkoopt dan
het dw menschen lastig te maken met direc
te betaling. Hij heeft iets over zich van den
Amerikaanschen zakenman. Hij werkt in
zyn zaak met de bedienden hard mee by
den verkoop van zijn artikelen aan de klan
ten. En nu zult u, met uw Nederlaqdschen
xijk op den Nederlandschen zakenman-win
kelier, vreemd opkijken, als ik u verzeker,
dat de Curagaosche winkeliers voor het
grootste deel zeer geziene ingezetenen zijn,
die bij de beste families aan huis komen en
zelf som% vorstelijke partyen geven. De
Curagaosche winkelier is dan ook eigenlijk
moeilijk te vergelijken met zijn Nederlaad-
schen collega. De Curagaosche winkelier is
zakenman, en tegelijkertijd grossier en de
tailhandelaar. Tevens is hij agent van ver-,
schillende belangrijke handelsartikelen, bat
tilt hier allemaal in één hand, in tegenstel
ling met in Nederland, en eigenlijk in ge
heel Europa, waar de handel meer ingewik
keld is ingericht.
Ohw een denkbeeld te geven van een Cu-
ragaoschen „winkel" zal ik eens opnoemen
wat ej in zulk een zaak te koop is: dames-
en heerenkleeding, hutkoffers, wijnen,
schrijfmachines, odeur, verschillende etens-
warep, chocolade, bonbons, kinderkleeren,
auto's jfietsen, kasten, theeserviezen, gra
mophones, cigaretten.
In de Heerenstraat, de belangrijkste win
kelstraat van Curagao, zyn prachtige groote
zaken gevestigd, die niet behoeven onder te
doen voor vele groote zaken in Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag. De inrichting de
zer zaken is meestal heel .wat practischer,
dan onze Nederlandsche winkels,, d. w. z.
meer op Amerikaausche^xogyingericht, met
ruime gangpaden tussénen de verschillend^
toonbanken, met ladders op rails langs de
hooge voorraadkasten langs de wanden.
Dan is er meestal in elke groote zaak een
bovenverdieping met balustrade, van waar
uit men den voorraad beneden kan aanvul
len.
Men werkt hard op Curagao.
Niet alleen bij de Curagaosche Petroleum
Maatschappij en andere bedrijven, zooals
het hayen- en scheepvaartbedrijf, maar ook
in de verschillende winkels.-Al vs ochtends
vroeg vóór 8 uur zijn de meeste zaken ge
opend tot 6 A 7 uur des avonds, en tevens
eiken Zondagochtend tot ongeveer 1 -uur.
Dat is een groot gemak voor de tallooze
werkers, dje dan ééns per week in dé ge
legenheid zyn de 'benoodigde inkoopen te
doen. En er gaat heel wat om in zoo*n
Curagaosche zaak. Hoewel de winkeliers in
de laatste maanden klagen over slapte in
zaken, zou menig Nederlandsche collega
nog watertanden van zoo'n omzet.
De opsomming, die ik hierboven gaf van
de verschillende handelsartikelen, welke in
één zaak te vèrkrygen zyn, zullen u wel de
gedachte hebben gegeven, dat die Cura
gaosche winkels meer te vergelijken zyn
met de z.g. warenhuizen In Europa. De Cu
ragaosche winkels hebben natuurlijk niet die
groote afmetingen, zooals wij die bij de
warenhuizen in Europa gewend zijn, het
rijn meer Europeeséhe warenhuizen in het
klein. Maar de verscheidenheid der artike
len is ongeveer even groot. Als ik u zeg,
dat de voorraad (stock) van een groote
woordigf van 3 a 400.000 gulden, dan hebt
u eenig idee van den omvang en van de
fioancieele draagkracht van de onderne
mingen.
Meermalen is tot my de vraag gericht,a
zegt de schrijver, of het voor Nederland
sche zakehmenschen aan te raden is op
Curagao handelshuizen te vestigen. Volgens
my zal het vogyf Nederlandsche handels
huizen uiterst moeilyk zyn op Curagho vas
ten voet te kry'gen. In/verband met de hier
heerschende eigenaardige handelstoestan
den en ook wegens andere redenen, welke
ik hieronder zal vermelden, is het voor een
buitenstaander, n.l. iemand,'die op Curagao
vreemd is, zoo goed als ondoenlijk succes te
hebbeA, Het zakenleven hier is in handen
van Curagaosche zakenmenschen, die van
familie op familie op Cuipgao gewoond heb
ben, aan eikaas, geparenteerd zyn, of elkaar
van jongsaf goed kennen. Zij vormen één
éroep, die elkaar, niet zooals in Nederland,
fel concurrentie aandoen, maar het handels-
terrein onder elkaar Verdeeld hebben, en
elkaar steunen. Zy hebben ^lle in dg |tad
goed gelegen terreinen voor opslagplaats en
winkels in handen. En u weet, dat de grond
op Curagao momenteel met goud betaald
wordt. De Nederlandsche zakenman keht de
landstaal van Curagao niet, het Papia-
mentsch, en meestal ook geen Spaansch. De
Curagaosche zakenman spreekt vloeiend
Papiamentsch, Spaansch en Enge lach; on
misbaar hier voor den handel. En ten slotte
moet ik nog opmerken, dat de Amerikaan-
sche handelsartikelen over het algemeen
goedkooper zyn dan de Nederlandsche. In
Amerika, werkt njen goedkooper door de
massaproductie, en verder zijn de vracht
tarieven van Amerika naar Curagao lager,
dan die van Nederland, door den kortoren
afstand. De Curagaosche zakenman drijft
dan ook hoofdzakelijk met Amerika handel
en in de Curagaosche winkels treft men dan
ook voornamelijk Amerikaansche waren
aan. Overigens zyn de beste Fransche hui
zen vertegênwoordigd met parfums, dames-
kleeren en andere luxe artikelen.
Wanneer ik buiten beschouwing laat de
levönties voor de Curagaosche Petroleum
Maatschappij, welke zoo goed als uitslui
tend door de" Nederlandsche industrie wor
den uitgevoerd, bestaat de Nederlandsche
uitvoer naar Curagao hoofdzakelijk uit le
vensmiddelen en alcoholische dranken. Die
vallen hier erg iii den smaak en Worden
by voorkeur door het publiek gevraagd. Op
het gebied van levensmiddeleninvoer in Cu
ragao zou er voor Nederlandsche zaken
menschen nog wel uitbreiding zyn tot stand
te brengen. Ik denk hierbij aan bonbons,
cakes, chocolade-artikelen en andere lek
kernijen, die hier meestal uit Amerika of
Engeland worden ingevoerd. Over de mo
gelijkheid om zekere waren in Curagao in
"te voeren, en om in connectie te komen met
Curagaosche zakenmenschen, staat overi
gens de Kamgr van Koophandel te Willem
stad steeds ter beschikking voorstiet geven
van inlichtingen.
De waarde van het groenvoer.
Wat een kracht,'wat een veelzijdige rijk
dom zitten toch in het groenvoer! Denken
\fe maar aan -het melkvee. Zoodra de gun
stige tijd is aangebroken wordt het uit den
stal gehaald en. de wei ingebracht en zie
de melkproductie is tfeldra verhoogd, niet
alleen in hoeveelheid, maar ook in hoedanig
heid. De welsmakende, geurige grasboter
wint het altijd van hooiboter.
Als er niet te veel vee op een bepaalde
oppervlakte land loopt, is bevoedering, zoó-
aU die in het spoelingadistrict gegeven
wordt, niet noodig. De dieren groeien en
bloeien en produceeren alleen op... gras!
De beesten, die als mager vee in de wei ge
bracht worden, haalt men er in het najaar
vet geworden uit en dat werd verkregen
door de voedering alleen van... gras!
De schapen maken er hun wol en hun vet
mee; dus ook -feer met diezelfde kinderen
van Flora, die wij bestempelen met den al-
gemeenen naam van gras, het krachtvoer
by uitnemendheid!
Ook voor ons pluimvee is weidegras en
goed gewonnen, door zon beschenen stads
tuintjesgras een waardevolle voederstof.
Menig pluimveehouder zal met mij moeten
erkennen, dat zijn dieren enorme massa's
gras en ander groen verorberen en dat ze
er wèl bij varen, uitstekend groeien en dat
vooral het jonge goed er als het ware van
groot wotdt. Op niets valt ons pluimvee dan
ook $oo begeerig aan dan op heerlijk frisch
groen als kortgeknipt gras met klaver en
paardebloem erdoor, geurig peenloof, lek
kere andijvie, vettige sla, dunsel en spinazie
en in den wintertijd de ijzerhoudende boere-
kool. Het heele jaar door moet ons pluimvee
van dat onmisbare voeder kunnen genieten.
Gelukkig, dubbel gelukkig daarom de bui
tenman, die zelfs in het koude gedeelte van
het jaar nooit verlegen zit om dit kracht
voer. aan zyn hoenders te geven.
Minder gemakkelijk valt het ons stads-
Curagaosche zaak een waarde vertegen- ^menschen onze dieren' dat onmisbare te ver-
a jnn nno ^schaffen in dfen tijd als het groen sahaarsch
is. En toch, het moet! \Vy dienen de uit
gaven ervoor niet te ontzien. Heel goed
herinneren we ons de treurige broedresttl-
taten in het begin van het nu weer afge-
loopen fokseizoen. Zoodra 't groenvoer weer
kwam keerden meer normale toestanden
terug en kregen onze dieren weer al hun
kracht, legden weer beter schalige eieren
en vooral nam de goede bevruchting in die
zelfde verhouding toe. 4
Daar de eieren voor de consumptie in den
winter de hoogste waarde hebben, moeten
we ons best doen om in dien tyd plaatsver
vangende voederstoffen te geven. Het is een
lichter taak het dierlijke, het in&ctenvoer te
vervangen, omdat ons hiertoe vleesch,
vleeschmeel en ook vischmeel, gemalen
beenderen enz. ten dienste staan. Maar
evenzeer hebben we plaatsvervangers voor
groen noodig. Er zyn er zoo velen, die maar
zeggen dat hun dieren Altijd volop groeft
krijgen, maar het niet doen en die men
zelfs in dén zomertijd erop betrappen kan,
dat hun dieren vaak dagen achtereen geen
groen sprietje te zien krijgen. Hun dieren
ly'den bij het béste korrelvoer gebrek aan
het meest noodige.
Groenvoer bevat alle krachtstoffen (vi
taminen voor de instandhouding van alle
functies van het hoenderlichaam en boven
dien geeft het een prikkel aan de spijsver-
terings-organen tot grooter werkzaamheid
om de bestanddeelen in het bloed over te
brengen.
Het groenvoer geeft ook nog een tegen
wicht in de vorming van te veel vet, dat uit
granen gevormd wordt. Het bevat eiwit,
suiker, fosfor, kalk, kali, ijzer, zwavel, mag
nesium, chloor, kiezel, enz., maar gemiddeld
wel tachtig procent water. Naar verhou
ding dus maar weinig droge stof, waarom
het bij de groenvoedering ook aankomt op
de kwantiteit, die voor ons in de ren levend
pluimvee ruim moet wezen. Laten wij maar
nooit bevreesd zijn, dat door groenvoer
darmongesteldheden zullen ontstaan.
Dit laatste is wèl het geval, zoodra het
groenvoer niet deugt, bijv. als het rottend,
nat, onzindelijk of zelfs reeds besmet is.
Dan levert het veel gevaar op, maar doét
tot de groote waarde van het groenvoer
niets af. Dat alles toch hebben wij in onze
macht, we kunnen voor de kwaliteit zorg
dragen en ons vast voornemen ondeugdelijk
groen niet in huis te nemen.
Reeds aan jonge kuikens geven wij, zoo
dra ze hun eerste levensweek doorgemaakt
hebben, eenige malen per dag groen, mits
fijn, klem verdeeld en teer van blad, zoo
als muur, brandneteltoppen, sla, meigras,
maar alles zóó weinig tegelijk, dat het di
rect opgebruikt wordt. Ik pas dat al jaren
en jaren "töe eri heb nog nooit een kuiken
verloren aan darmstoringen. Integendeel ik
zeg het mijzelven elk jaar: van groen wor
den ze groot!
Volwassen hoenders geven bij goede
groenvoedering meer eieren en ook de kwa
liteit dezer producten is beter, ze blijken
als broedeieren goed te zyn en als con
sumptie-eieren bezitten ze fijner smaak. Bij
goeden stam brengen goed van groen voor
ziene hennen in de stadsren even betrouw
bare broedeieren /als de losloopende dieren.
Over de manier waarop het groenvoer ge
geven dient te worden, nog een enkel woord.
In de eerste plaats moeten alle rottende of
verlepte deelen er uitgehaald worden en
moet het niet te lang bewaard worden. Nat
en vochtig groen deugt niet. De grassen en
andere langvezelige plantendeelen moeten
altijd kort geknipt zyn, niet langer dan twee
centimeter en by jonge kuikens hoogstens
een hal ven centimeter lang. Dit voorkomt
kropoverlading die een ingrijpen noodig zou
kunnen maken. Een krop-operatie klinkt
eenvoudig, is wel niet moeilyk, maar toch
van zeer groote beteekenis voor het bewuste
dier en geeft in de toekomst weinig zeketen
waarborg.
Van zeer groote beteekenis is voor den
stedeling het gebruik van keukenafval, b.v.
uitgesneden bloemkoolstronk, die men ter
bewerking kan voorleggen en die dan ook in
weinige uren wordt teruggevonden in de
gedaante van een uitgehold stukje hout,
veel gelijkend op een leeg roomhorentje!
In den handel komt tegenwoordig gema
len klaver als surrogaat in den winter voor.
Het moet droog bewaard worden, want zoo
dra het gaat schimmelen ie het onbruik
baar. Bovendien is het een artikel van ver
trouwen, omdat er alles van afhangt of het
gemaakt is van de voorjaars-snede van kla
ver, die sterk de voorkeur hee/t boven later
gewonnen klaver. Verder kunnen bij gebrek
aan groen ook bieten, manpelwortelen, ra
pen, peen en niet minder fijn gesneden uien
dienst doen. Heb beste is de meeste dezer
plaatsvervangers fijn te kakken en door het
zachte voer te mengen. Nooit mag er onge
bruikt groen blijven liggen in de ren.
Hendrik Blokbergen.
de dirigent van de afd. Gouda van de My.
tot Bevordering der Toonkunst.
In „Caecilia", het maandblad voor Mu
ziek, troffen wij aan een biografie over den
bekwamen dirigent van de afd. Gouda van
de My. tot Bev. der Toonkunst, waaraan wij
het volgende ontleenen: t
De dirigent is nog jong, pas drie en der
tig jaar, maar toch heeft hij al meer mee
gemaakt dan Vele andere menschen, die de
zes kruisjes achter den rug hebben. Blok
bergen wejfti 3 October 1897 te 's-Hertogen-
bosch geboren. Zijn vader was violist en
hoboïst bij de Stafmuzdek en later repetitor
aan de Opera van C. van der Linden; zyn
moeder speelde verdienstelijk piano.
By een oom^die te Parys woonde, kreeg
Hendrik op zyn tiende jaar pianoles; ook
leerde hy slaginstrumenten bespelen en toen
de jongen twaalf was stond hij reeds als
paukenist in het Badhuis-orkest te Viehy!
Het bleef een tijd van studeeren; Hen
drik kreeg viool-, violoncM- en orgellessen
en zijn vader begon hem^ok in de muziek
theorie in te wijden.
Toen de pianostimies voldoende gevor-
derd waren, begdn de jongen, vergezeld
door zijn vader, concertreizen te maken door
Frankrijk, Duitschland, Zwitserland en
Spanje, en de rustperioden werden d^an ge
bruikt tot het les nemen bij bekende mees
ters. Maar de oorlog maakte een eind aan
allerlei plannen en schoone toekomstver
wachtingen; vader en zoon gingen terug
naar het moederland en Hendrik werd, na
dat hy te 's-Gravenhage proefspel afgelegd
had, direct toegelaten tot het Conservato
rium aldaar, waar hij onder leiding kwam
van KarélkTexor.
„Bij dezen eminenten paedagoog en
mensch heb ik veel geleerd", schrijft Blok
bergen met een erkentelijkheid die goed
doet en <fyn laat hij erop volgen, dat hij
WIJ BRENGEN GEEN
GEFINGEERDE MERKEN,
DOCH FABRIKATEN ALS
tevens gaarne terugdenkt aan de lessen van
Dr. Johan Wagenaar, van Bart Verballen,
Renaud en Spoel. In 1920 deed de jong,
artist eindexamen met het beste gevolg. Er
kwam nu een harde strijd want schrijft
Blokbergen my „geld had ik niet." Hjj
ging dus in verschillende schouwburgen
voor de entre-act muziek zorgen en het
duurde niet lang, of het tooneel begon hem
aan te trekken.
Ik laat Blokbergen weer even zelf aan
het woord: „ofschoon ik het arm had (ik
kookte vaak aardappelen boven myn gas
lamp), ging ik les nemen by Ben Geysel en
van dezen ras artist leerde ik begeleiden:
door hem kwam ik meer rechtstreeks in
aanraking met de Bühne, ik dirigeerde toen
de koren en de muziek achter het tooneel,
ik was gelukkig! By een uitvoering van het
Berlynsche Staatsopera-ensemble onder lei
ding van Bronrigeest men gaf Tiefland
maakte ik myn debuut Alle verdere door
Bronsgeest gegeven vertooningen heb ik
toen meegemaakt; het werd een heerlijke
tijd! Bij Rudolf Tissor ben ik nog jaren ge
weest; ik kreeg van hem les in theorie, in
contrapunt, in de instrumentatie, in het fr
rigeeren en ik leerde tevens de Duitsche
Opera grondig kennen by deaen eenvoudi-
gen maar buitengewoon bekwamen artist
Toen hy ons land verliet heb ik lessen ge
had van Arthur Loewenstein.
In deze periode ben ik nog twee jaar
werkzaam geweest als repetitor hij Gemma
Bellincioni aan haar Operaschool te 's-Gra
venhage; ook by Cornelie van Zanten ben
ik begeleider geweest. Sindsdien heeft het
operabedrijf mij sterk aangetrokken, maai
in ons land zyn de toestanden in dat bedrijf
zoo treurig dat de pas my afgesneden is.
Een engagement by de „Co-opératie" heb
ik indertijd afgeslagen wegens een te groot
salaris!" (wie lacht daar?f
Eindelyk in 1923 werd Blokbergen aan
gesteld tot pianoleeraar aan het Conser
vatorium voor Muziek te Rotterdam en la
ter tevens tot hoofdleeraar in solfège. Aan
het Conservatorium behoort Blokbergen nog
steeds tot de gewaardeerdste leerkrachten.
Natuuriyk bepaalt hij zich niet Uitsluitend
tot een onderwystaak; meermalen is Blok-
bergne opgetreden als solist en begeleider
en sedert 1927 werkt hy als dirigent van de
afdeeling Gouda van de MaatschappySd
Bevordering der Toonkunst. De afdeelinA
telde 67 leden byr zyn komst en thans zijn)
het er ruim honderd en twintig geworden.
De laatste jaren heeft Blokbergen nog
lessen genomen van onzen buitengewone^
koordirigent Bernard Diamant en het heeft
hem veel genoegen gedaan, dat de keuze
als repetitor van de groote Koor- en opera
uitvoeringen van de Chr. Zangvereeniging
„Excelsior" en Rotte's Mannenkoor - bei
de onder leiding van Diamant op hem,
Blokbergen, is gevallen.
Deze benoeming verbaast my volstrekt
niet; want ik heb Blokbergen leeren kennen
als een door en door serieus kunstenaar, die
door leeren en nog eens leeren zich bijzon
der ontwikkeld heeft tot een rasmusicus.
Met zyn natuurlyke gaven en een groote
kennis van het vak toegerust zal deze jon
ge kunstenaar stellig zyn weg wel vinden.
STADSNIEUWS.
GÓUDA, 13 September 1980.
Gemeenteverslag 1929.
V.
Opbreng^ der belastingen
De belasting op de vermakeiykheden heeft
in het afgeloopen jaar opgebracht
18.270.77, zijnde 788.62 minder dan de
raming.
De opbrengst der hondenbelasting over
1929 bedroeg f 6600.96, of f 100.95 meer dan
de raming (toestand 1 Maart 1930,. achter
stallige hondenbelasting inbegrepen).
De marktgelden bracht in 1929 op
71.362.18, tegen 69.090.53tt in 1928.
Het eindbedrag van het kohier der Plaat-
selyke inkomstenbelasting over 1928/1929
wees aan 719.198.93, terwijl de Jcwade
posten over 1928 pedroegen 34.49859.
Blykens de gegevens uit die primitieve
kohieren der plaatseiyke inkomstenbelas
ting over die jaren 1921/1922 tot en met
1928/29 welke aan het verslag zyn toege
voegd bedroeg het zuiver inkomen over de
jaren 1925/26 14.815'A22, wer 1926/27
13.927.199.—, over 1927/28 14.827.906-
en over 1928/29 14.973,598.—. Het belast
baar inkomen bedroeg over die jaren
1925/26 9.961.707, over 1926/27
8.312.041.over 1927/28 8.968.498.-
en over 1928/29 8.879.963.—.
Het aantal aanslagen in de plaatselijks
inkomstenbelasting bèdroeg over de ja™
resp. 7113, 7073, 7406 en 7840.
De druk der Rij ka en Gemeente
belasting.
Uit het globaal overzicht van den druk
der ryks- en gemeentebelastingen naar een
inkomen uit vermogen of arbeid van aan*
geslagenen in degemeente Gouda over
1929/1/930 blijkt dat deze in percentages
uitgedrukt bedroeg, voor inkomsten alleen
uit vermogen, aan ryks- en gemeentelijk®
belastingen te zamem. voor 1000.4.48
3000.— 1/2.85 f 5000,— 1601
10.000.— f 18.76 t 20.000— 23.06
80.000.— &.78>c, 604)00.29.67 en
100-000.— 36.56 Voor deze inkomens
allyen uit arbeid verkregen bedroeg dat p*r-
cejhtage bi) 1000.— 1J& f 3000.— 7.61
5000.— 9.67 10.000.— 12A7
t 20.000.— 15B4 30.000.— 17.61
50.000.— 20.46 en 100.000.— 2656
Voor. de berekening van den belasting
druk'op het inkomen dat vermogen is ver
onderstelt dat het kapitaal een rente af*
werpt-van 6 terwijl voor den dawk op het
inkomen uit arbeid is aangenomen de b®~
lastbare som van een hoofd van een gezin
zonder kindezen.
Gemeentewerken. De directie
het bedryf wordt gevormd door dn dke**
ONZE BEKENDE PRIMA
in 2 kleuren 5.90
in bruin5.90
DAMESMOLL.
LANGE TIKNDEWEG 24 GOUDA
TELEFOON No. 321
Aanleg yan LICHT- en KRACHT-INSTALLATIES
en BLIKSEMAFLEIDERS
Speciaal adrea voor FABRIEKSINSTALLATIES
„HEEMAF" motoren ntt voorraad.
t
teur en den ingenieur in algemeenen dienst.
Verder waren op 31 Dec. 1929 in dienst
de volgende ambtenaren: 1 hoofdopzichter
in algemeenen dienst, 6 opzichters-teeke-
naars waarvan 3 in tydelyken dienst, 1 op-
ïichter bestratingen, 1 plantsoenmeester, i
hoofdopzichter bij het bourw- en woningtoe
zicht, 1 opzichter by het bouw- en woning
toezicht, 1 boekhouder, 1 boekhouder ma
gazijnmeester, 1 eerste klerk, 1 stenotypis
te, 54 werklieden in vasten dienst en 26
werklieden in tydeiyfcen dienst.
Voor het onderhoud van de verschillende
openbare gemeente/gebouwen en meubelen
werden besteed: in totaal 47,695,12, waar
onder aan loonen en salarissen 20646,80,
aan materialen 4725, 03, aan leveringen
en weriaaamheden door derden 15544,51,
aan omslag voor den dienst van gemeente
weiken 7078,77.
Tengevolge van het opbreken der bestra
tingen voor het leggen van bruggen en ka
bels werden uitgevoerd in 1929 16.15456 M2
bestzratingswerken tegen 5.776.64 M2. in
1928.
Het opbreken der bestratingen.
De opbrekingen bedroegen voor de Gas
fabriek 4.891,67 M2., der Waterleiding
7.792,06 M2., der Centrale 2.149,02 M2., den
Reinigingsdienst 2.45,86 M2. en voor de
Rykstelefoon 75.65 M2.
Het onderhoud, verleggen, vernieuwen der
bestrating vorderde een uitgaaf van
52.392,96 aldus verdeeld: aan loonen o*i
salarissen22.063,35, aan materialen
15.073,53, aan leveringen en werkzaam
heden {ioor derden ^17641,22 en aan omslag
'voor het bedryf van Gemeentewerken
7614,85.
Gestorte bedragen.
Voor het opbreken der bestratingen werd
gestort: door de Electr. Centrale 2.107,17,
door de Gasfabriek 4.834,46, door de Rylür
teldfton 83,94, door de Goudsche Water-
wBxng Mij. 19.229,64 en voor particuliere
opbrekingen 875.in totaal 26.630,21
De uitgaven bedroegen voor wegen en
voetpaden f 62-392,95, voor plantsoenen
30.768,41, vodt bruggen 7.118^)2, voor
riolen 7.924,68 en voor waterwericen
7.777y40.
(Zie verder Tweede Blad.)
GEMENGDE BERICHTEN.
Onlusten onder dte Steeplers.
De Witte de Withstraat te Den Haag
het tootieel van den strijd: Opruiing
en mishandeling.
Het Vaderland schrijft:
Met de vrouw kwam de tweedracht in
huis. Dat geldt gelukkig niet van elk huis,
maar het geldt wel van het huis der gebroe
ders 8.. di« ineer dan tien jaar geleden uit
(ialicië naar Nederland kwamen en in den
Haag, Witt© de Withstraat, een zaak in hee
renkleeding openden. Zoolang zij ongehuwd
waren, gmg alles in pais en vree. Zij maak-
1% naam in zeker deel van den Haag door
1 un kLeeding, bij anderen waren zij be
kend hun eigenaardige wijze van zaken
doen. Zij werkten n.l. met z.g. ,>toepiers",
winkelbedienden op straat. Wié ook maar
met een half oog naar de ^nogie etalage
keek, werd door den man op de 1 toep aan
geklampt en meegenomen naar dl etalage.
Eenmaal daar, was men ook spoedig binneiV
en wie binnen was had keus te over ep
kwam vrij^i zonder uitzondering met ear
pakje of eA jas naar buiten, want de ge
broeders S/zijn soepele en vlotte zakenmen-
schen. «fjLj
Maar pftn zij huwden met vrouwen uit
bun land, was het gedaan met de eendracht
in huis. Het gevolg was, dat Chaim en Jan-
kiel van elkaar gingen. Chaim bleef in het
oude huis. Jankxel riohtie eep paar deuren
verder een gelijke zaak in. De strijd begint.
Met atoepiers. Maar in den winter van 1929
schijnt Jankiel tot straffere middelen tq.heb
ben wiüan overgaan. Hij zou een stevige»
jongen 25 gld. hebben gegeven, om zijn
broer Chaim eens met zijn vuisten te be
werken. Maar toen Jankiej den avond,, dat
geslagen zou worden, zijn mannetje naging
om te zien of hij zijn opdracht wel naar be
hoor en uitvoerde, werd hij teleurgesteld. De
stevige jongen sprak den broer wel aan,
maar tot klappen kwam het niet. De man
zei, dat hij zich bedacht had. Het baantje
leek hem t« riskant. Hij moet de 25 gld.
hebbqn teruggeven. Toen beeft Jankiel S.
een zakje peper genomen en dat zijn broer
Chaim in het gelaat geworpen. Jankiel 8.
U deswege veroordeeld tot een geldboete.
Een poosje is het goed gegaan. Maar on
lang* heeft Jankiel S. een tweede zaak in de
Witte de Withstraat geopend, aan de an
dere zijde van zijn broers zaak, zóó, dat
Chaim nu ingesloten zit tusschen twee za-
ken van Jankiel. Jankiej nam niet alleen
winkelbedienden op de stoep aan, maar ook
«en stevigen jongen, om zijn huizen te be
waken, naar het heet. Maar booze tongen
beweren, dat die stevige handen eigenlijx
betaald worden om op een ander hoofd neer
te dalen. Maar de eerste bewaker hield zich
fciykbaatf ie kalm en booze tongen beweren
alweer, dat dit zijn oorzaak heeft In het
feit, dat deze jongen niet alleen flink maar
ook link is. Zijn handen, die aan den eeneu
kant door geld bezwaard achijnen te woi-
°tn neer te dalen op da hoofden van
enderen, achijnen toch teruggehouden te
worden door geld van weer een ander. Maar
boe dan ook: Jankiel heelt onlangs em
tweeden bewaker aangenomen en die i*
agressiever. In 24 uur tijd heeft de politie
™aAl Processen-verbaal tegen hem op.
gemaakt wegens mishandeling. Sa aange
ven uit het getuigenverhoor bleek, dat Jan-
ach aan opruiing zóu hebban schuldig
gemaajet, volgde ook proóes-verbaaJ tegen
En met de verbalen gingen de rech-
titi?848 60 ,Mdd€l 8- naar Jw-
By de andere winkeliers In de straat gflïg
zucht van verlichting op. Hèhè, einde-
m wketnn d»
witte de Withstraat. De mrnataaainis m
RUILBUREAU
voor bons en plaatjes
Hebben verzonden aan:
G. D. te Gouda: 128 Pelikanen.
Mevr. J. B.-v. V. te Gouda: 8 molenbons.
C. Z. te Gouda: 12 Van Houten's bons.
Mevr. J. L. R.-D. te Gouda: 38/10 Van
Houten's bons.
Zooals byna een ieder wel zal wef-en
(een ieder kan het weten) kan men
al in geen halfjaar, neen reeds langer, geen
aanvrage inzendén om Pelikanen, linnen-
kastbons en Lever's bons.
De eenige reden hiexvan is dat we te ver
achter zyn met deze Boort bons. t?
Iedereen heeft dit wel eens één of meer
malen gelezen in onze rubriek.
Toch doen enkelen precies of hun neus
bloedt en sturen hun aanvraag in om b.v.
lever's bons. We houden ons aan het be
sluit eerst „by" zyn.
Mevr. J. H. A. M.-G. te Gouda zendt thans
weer een aanvrage in om Leaver's bons,
tevens vragende: „waar blyven de Levor's
bons van een half jaar geleden?" In de
eerste plaats is dit geen half jaar geledon,
pas 28 Mei j.l. noteerden we voor U 10 Z4
punten met het beleefd verzoek te willon
melden wat er voor die 1024 punten kan
gezonden worden, daar we geen Levers/
bons kunnen noteeren, tot we „by" .rijn.
Nu noteeren we voor u weer 359 punten,
maar hiervoor hebben we .-geen Levers' bons
genoteerd, dit i^pgen we niet doen, omdat
we dit ook. aan anderen w eigeren.
Waar blyven de 'Bussiiik's plaatjes de
Koffis Hag bons en wapenzegels, linftem-
kastbons, Droste's bon», plaatjes „India",
Leupen's platen? en niet te vergeten de
Lever's bons?
Ge kunt veel zenden, triets is te veel.
Onze laatste zending Pelikanen, die we
schuldig waren is verzonden.
We nemen dus w<*er aan* vragen op voor
Pelikanen.
Dus nog niet aa nvragen de Lever's-* en
linnenkastbons, dit duurt no g geruimen tyd.
Dank aan degenen, die one. met een schen
king verrasten. list aantal giften kap «iet
te veel rijn.
HET KtriLIlUREAU.
ADVERTENTIEN.
DAMES
Lui nu U» hur behandelen door het
nieuwe ideale toestel WELLA, blijven
de haargolf tegen «er verlaagden prijs
M. J. DE JONG, Dsmeskappcr.
L. Groenendaal 110, b.d. Gouwe
«ntsiert M kuprt. «ril*. KwJjkrtrt.nJ. sfttwtmd. B.id. .ehwnh.ld,
'Smkm .ird.ap.ndit «rholpon dikwijl, rwd. d..r «um^l poeUy. m«t d. heerlijks
foWwdiwd Bmskwdt Ortorodnat-UadpMt.. D. Uadm kr.)Ka dui wa pracht,,»
TT .„.w m -iidtp in hst bijzonder wanneer men U g iijkertajd de» daarvoor
ChlorodónHaadanboratel, dia LU Hjwadm la, ,.hrai*t
RAttAnd. aniitreaten in de tnaach en ruimten der tanden als ooraank voor onaangenaam
remk nit den mond worden daarmede gtondig verwijderd. Probeert O het eerst met Ma
SSvaaBB^ g'tootA tab. 60 cent aHorodont-taadenborriM vomr 4amee 76 eeat
(sachte borstel») voor heeren 76 cent. (harde borstelt). Alleen echt U biaaw-groene ver
pakking met het opschrift „CWorodonl". U ver tl verkrijgbar.^
Bedenk ook edw dat niet letter menseh zooveel muziek vtrAngen kaAi
Hinder dus uw buurman niet door de radio te toten spelen van s morgens
vroeg tot 's avonds laat.
ten veilig achter slot en gr. Maar nog was
men niet fieelemaal gewend san de rflER
of... de beide heeren keerden triomfantelijk
terug naar de Witte de Withstraat De rurie
kan weer beginnen. En men vraagt zich
af, of het niet beter zou zijn, waaneer vrou
we J uatitia haar blinddoek eens afdeed en
zag, hoe een straat op stelten v%rdt gezet
en een slechten naam krijgt. Waar moet dit
naar toe en hoe staat het toch met de toe
passing der Vreemdelingenwet?
Een brutale inbraak.
Vyf kantoren doorzocht, vier
brandkasten opengebroken.
Gisternacht la in het kantoorpand Mercu-
nus, aan de Boompjes no. 40 te Rotterdam,
weer eens een echt ouderwet»che „kraak"
gepleegd, waarbij de inbrekers systematisch
ie werk zyn gegaan, vijf kantoren hebhea
doorzocht, vier brandkasten hebben gefor
ceerd, tal vrü Bolvryf bureaux hebben ge
opend, vele kasten hebben doorzocht, maar
waarbij zij zich met een buit, die in waarde
zeker ver beneden hun verwaahtingen is ge
bleven, tevreden hebben moeten stellen.
Uit bet onderzoek is gebleken* dat de in
brekers zich 'a avonds, tegen den tijd, dat
bet kantoorpand zou worden gesloten, heb
ben verstopt in de kolenkast van een Leeg
staand kantoorlokaal, dat gelijkvloers aan
de voorzijde is gelegen. Toen het pand vet-
der geheej was verlaten, zijn zij aan den
slag gegaan. In de keuken, welke uiet was
afgesloten, vonden zij een zakje met een
groot aantal sleutels, waarmee zij de ver
schillende kantoorlokalen konden binnenko
men. Hun onderzoekingstocht heeft zich
door het geheels pand uitgestrekt.
Het eerste bezoek gold het kantoor van
de firma Binnenveld en Scheller, dat gelijk
vloer aan de achterzijde van het pand is
gevestigd. Hier hebben zij de brandkast
opengewrongen, laden van schrijfbureaux
opengebroken, maar ondanks een minitieuze
inspectie niets .van hun gading kunnen vin
den. Met - enkele sigaren uit een van de
achrijftaieikastjes hebben zij zich tevreden
moeten stellen, waarna zij naar de tweede
1 Verdieping zijn gegaan.
Aan de achterijde ligt daar het kantoor
van de N.V. Julisnaveem. Daar hebben zij
een geldkistje opengebroken en een schrijf
bureau doorzocht. Dexe arbeid leverde 50
oeat OP.
Vervolgens zijn zij naar de voorzijde van
het pand gegaan, waar een kantoor van de
gist- en spiritusfabriek is gelegen. Dit kan-
tooy is grondig doorzocht,' maar zij hebben
er geen succes geahd.
Daarna zijn de inbrekers naar de derde
verdieping gegaan, waar de kantoren vagi
d« firma Nübel en Co. en van de Holl«nd—
Rijnlijn zijn gevestigd. In het eerstgenoem
de kantoor hebben zij van de brandkast het
slot uitgebroken. In de kast vonden zij een
ijzeren geldkistje, dat zij eveneens hebben
geforceerd. Uit dit geldkistje is een bedrag
van ongeveer f 300 gestolen.
fTn het kantoor van de Holland—Rijnlijn
den zij twee brandkasten. D« eerste heb-
zij ter hoogte van het «lot geforceerd,
andere hebben zij aan de bovenzijde
ogebroken. In de eerste kast stond een
ijveren geldkistje, dat rij hebben openge
broken. Er zat evenwel niets van hun gading
in. Uit de andere brandkast hebben rij een
verguld zilveren medaille en enkele papieren
gestolen. Daarna zijn zij weer naar beneden
gegaan. Uit de gang hebben zij toen nog
een fiefs meegenomen, waarna zij het pand
hebben verlaten.
De politie stelt een grondig onderzoek in.
28/31 3.50
32/35 4.00
30/40 4.50
Op uitnoodiging van de Afd. Goud* van de LIBERALE
STAATSPARTIJ ,De Vrijheidabond" zullen de leden ven den
Gemeenteraad
in openbare vergadering aprelten over
Een deel der zaal wordt voor de leden gereaerveerd.
2. De hei.
8. De leeuw, want hy is een l(el grooter
dan een eeuw hónderd jaar).
4. Jaap, schaap, knaap, aap.
5. Vlieland, Daniël, uttel, dal, eland, vin.
6. Kam, pe(e)r, foelie) kamperfoelie.
De prys viel hy loting ten deel aan
YKE DEN U1JL, Zoutmanstraat 35.
De pryswinster mag haar prys Maandag
aan ons bureau in ontvangst komen nemen.
Nieuwe Raadsels, jk
1. Ale t donker wordt, verspuw 'k vaak
licht,
Dat is nu eenmaal zoo myn plicht,
Schud mij dooreen en "k word een plants
Die groeit ook in ons vaderland.
Vier letere noemen deze twee.
Raadt allen nu eens heel vlug meel
4. Een lekker sappig vruchtje
Groeit in bet bosch in t wild.
Het heeft reeds menig wand'laar 4
Den dorst wat goed gestild.
't Groeit aan een struik met doornen,
Die prikken soms gpduchti
Wees daarom onder 't plukken
Geen Hana-kyk-dn-de-lucht!
5. Ik ben een vogel, welles naam met 7
letters geschreven wordt. Neem myn
grootste helft en ik word een lekkerny.
Verwyder daarvan de laatste letter en
je krijgt een viervoetig dier.
6. Verborgen gebouwen.
Onze oude bakker kreeg in de zaak een
ongeluk.
Foei Hendrika, steel geen kersen van
den fruitwagen!
Ik had laatst al myn schrift vol, maar
ik wïat niet, of u tyd hadt om het na
te zien.
Kun je by Miusch uurwerken en brillen
koopen
Oplossingen inzenden aan de redactie vtfn
de Goudsche Courant, Markt 31.
Jongens en meisje» moeten opgeven hoe
oud rij zyn.
DAMRUBRIEK
Onder redactie van de Damclub „Gouda",
Secretaris de la Reviaan 14, lokaal der dub
Markt 49.
Probleem No. 679.
Zwart schyven op: 7, 8, 12, 14, 17, 19/21,
27.
Wit schyven op: 23, 26, 28, 30, 32, 36, 88,
47, 49.
Probleem No.' 680.
Oplossingen van de Raadsels
van vorige week.
Met d lig ik soms over 't land, met p
ben ik een vogel, met 9 niet langzaam,
zaam, met 1 niet warm en niet koud en
met kl. hebben roofdieren my.
Mijn geheel wordt met 6 lettors ge
schreven en ligt midden in het water.
Een 6, 4, 3 ligt tusschen bergen.
3* 1, 6, 4 is een meisjesnaam.
6, 4, 5, 2, 1, 3 is een jongensnaam.
Een 3, 1, 2 dient om op te schryven.
zeer nieuw 6.50
5.50
8.50
5.90
Zwart schyven op: 1, 3, 6, 8/11, 13, 14,
16, 19, 20, 28/25.
Wit schyven op: 27, 28, 30, 31, 33/36,
40/43, 45, 47, 48.
Oplossing van Probleem No. 677.
Wit speelt: 34—29, 43—39, 37—31,
41:32, 27—21, 4:1.
Oplossing van Probleem No. 678.
Wit speelt: 26-21, 28-23, 46—41,
39—34, 25 1.
2.
In zwart boxleder
rood bruin
effen bruin