VLECHTER
LAATSTE BERICHTEN.
Beurs van Amsterdam.
De Gedeputeerde Slaleo vei Zaid Holland
afgesloten zal blijven. 8
A. J. Opstelten
Het radio-station van generaal Koetjepoff,
over wiens lot nog steeds een geheimzinnige
eluier ligt, zendt geregeld uit iederen Dins-
aag, Donderdag en Zondags 's avonds om
10 uur Oost-Europeeschen tijd. Oe omroeper
geeft dan het laatste nieiuws over den poli
tieleen toestand in WestrEuropa, waarover
de lezers van de Russische kranten, tenge
volge van de censuur der eowjets nooit iets
te hoorea krijgen. Na ieder bericht wordt
een muzieknummer uitgezonden, afwisselend
Russische volksliederen en dansmuziek.
Het station van generaal Koetjepoff werkt
op korte golf, zoodat de ontvangst voor de
radio-toeetellen in Rusland, die alle op kor
te golf afgestemd zijn, zeer duidelijk is.
De officieele zenders -der sowjets probeeren
wel om de uitzendingen van Koetjepoff te
storen, maar voor de Russische luisteraars
is het toch een kleine moeite om hun toestel
uitsluitend op Koetjepoff af te stemmen.
Deze geheimzinnige uitzendingen, die ook
in Moskou met zeer veel belangstelling be
luisterd wordden. vormen in sowjet-Rusland
het onderwerp van de gesprekken van den
dag
Zeven dorpem door een aardbeving
verwoest.
Tot dusver 175 dooden en 300 ge
wonden geteld.
Volgens een bericht uit Moskou heeft een
geweldige aardbeving in de omgeving van
Stalinabad in Tadsjikistan 7 dorpen volko-
raenv verwoest, terwyl 10 andere dorpen
zwaar beschadigd werden. Tot dusverre
werden 176 dooaen en 300 gewonden geteld,
terwjjl ongeveer 1200 huisgezinnen dakloos
zyn geworden.
Een regeeringscommissie is ter organd-
seering van de hulpactie naar het geteister
de gebied vertrokken.
Tadsjikistan is een autonome sovjetrepu
bliek in Midden-Azië, met een bevolking
van ÖjO.OOO
ENGELAND.
Een vliegtocht van
Mevrouw Victor Bruce die
haar eentje met een klein.
Tokio is vertrokken hoopte de
Weenen vandaag te zullen
kio in vyftien dagen te
haar lukt Japan te halen, zal
vliegtocht zyn die nog door
daan is. Mevrouw Bruce is
ster op de auto-baan en
ZWITSERLAND.
Het Permanente Hof
Aanvang der bezigheden 1 Jftn. 1931,
By de eerste stemming voor del verkie
zing van vyftien rechters van het Perma
nente Hof van Internationale Justitie^ aan
welke stemming 52 delegaties deelnamen,
kregen veertien candidaten de absolute
meerderhid van 27 stemmen of meer. Geko
zen werden: Adatsji (Japan); Anzilotti
(Italië), Prof. Jhr. Mr. Dr. W. J. M. van
Eysinga (Nederland), Fromageot (Frank
rijk); Guerrero (San Salvador); Sir Ce
cil Hurst (Engeland); Frank Kellogg (Ver-
eenigde Staten); Negulesco (Roemenië);
Baron Rollin Jacquemyns (België); Rost-
worowski (Polen); Prof. Schucking
(DuitschLand); Wang Chung Lui (China);
Bustamanto y Sirvin (Cuba) en Altamira
(Spanje),
By de tweede stemming; kreeg geen der
candidaten de absolute meerderheid. De
meeeste stemmen kreeg Urutia Columbië).
De stemmingen worden voortgezet.
Met betrekking tot de verkiezingen voor
het Haagsche Gerechtshof kan nog nader
gemeld worden, dat deze niet minder dan 10
stemmingen hebben vereischt om de nood
zakelijke stemmen meerderheid te vinden.
Nadat de vergadering het eens was gewor
den over de verkiezing van HammarskjöM,
werd bekend, dat de Raad in geheime zit
ting Urutia had gekozen. De huidige verte
genwoordiger van Columbia in den N.B.-
Raad werd. tenslotte bij een nieuwe stem
ming gekozen.
Het Internationale Gerechtshof, dat he
den voor den tijd van negen jaar gekozen
is, bestaat thans uit 3 Amerikaan scha ver
tegenwoordigers, 1 der Vereenigde Staten,
3 van Aziatische mogendheden en voorts uit
vertegenwoordigers van Duitschland, Frank
rijk, Engeland, Italië, Spanje, Polen, Neder
land, Roemenië, en België. Het nieuwe Hof
zal zijn bezigheden op 1 Januari aanvaar
den.
i' Een herdenkingsdienst voor wijlen
Dr. f
Den 3en October, op den eersten jaardag
van Stfesemann's sterfdag, zal een herden
kingsdienst in een der kerken te Genève
De gehee'e Duitsche delegatie zal hierbij
tegenwoordig zijn terwjjl verscheidene an
dere delegaties den wensch hebben geuit
dat een dusdanig uur voor den dienst zal
worden vastgesteld dat zij ook aanwezig
kunnen zijn.
BINNENLAND.
Groene Kruis-congres.
Vanwege de A.N.V. „Het Groent
Kruis."
Het derde Groene Kruis-congres een
driedaagse*" nationaal congres met interna
tionale medewerking ingericht door de
Algejneone.Nederlaodeoho Vereen (ging ..Het
Groene Eruia" is te Utrecht aangevangen
Dr. H. H. T. Bek en kamp, inspecteur van
de Volksgezondheid te Groningen, waarne
mend voorzitter van het algemeen bestuur
rier Algemeene Nederlandache Vereeniging
Het Groene Kruis, congresvoorzitter, hield
allereerst $en rede ter verwelkoming der
\aAchi11?nde gastenZ.E. mr. T J. Ver-
«Wtfaur, minister van arbeid, handel en nij-
fverheid. mr. Lietaert Peerbolte, directeur-
generaal van de Volksgezondheid; dr Jose-
phns Jitta. voorzitter van den Centralen
Gezondheidsraad; dr. s'Jacob, commissaris
der Koningin in de provincie Utrecht, hpofd-
inspecteurs en inspecteurs van het staats
toezicht op de volksgezondheid; mr. Kooien
als vertegenwoordiger van „Het Nederland-
8obe Roode Kruis", den heer Mijnlieff als
afgevaardigde van Het Oranje Kruis; dr.
Htfting namens de Nederlandsche Centrale
Vereeniging tot bestrijding der tuberculose;
cn afgevaardigden van het Wit-Gele Kruis.
Spr. wees er daarna op, dat op het gebied
der huiselijke ziekenverpleging en gezins-
hygiëne het Groene Kruis met zijn half mil-
lioen leden, zijn gezamenlijk jaarlijkach in
komen van ongeveer twee millioen gulden,
waarvan één millioen gulden door vrij wil ige
bijdragen, zonder twijfel zijn sporen heeft
verdiend. Met opzet ia gekozen de naam
Nationaal congres met internationale mede
werking. Wij willen, zeide spr., in het bin
nenland zoowel als in het buitenland nieu
we vrienden winnen, om de zegerfingen van
dezen arbeid steeds in hoogere niate
steeds aan meerderen ten goede te doen ko
men. Niet minder dan de wetenschap, is de
neiging van iederen mensch om zijn mede-
mensch in lichamelijk en geestelijk lijden
tot steun te zijn, dit lijden te verlichten, in
ternationaal.
Dit congres, zoo vervolgde spr., is een
hoogst bescheiden poging om daartoe te ge
raken. De sympathieke bewoordingen, waar
in internationale hygiënisten, die op initia
tief van de hygiënische sectie van den Vol
kenbond ons land bezochten, zich over ons
werk hebben uitgelaten, hebben ons daartoe
de vrijmoedigheid gegeven. Dit oongresmoge
er toe bijdragen langzamerhand een blijven-
den band aan te knoopen, ook met organi
saties in het buitenland, die ditzelfde doel
beoogen. opdat daaruit inoge voortvloeien
een internationaal congres bet zijne gevol
gen, bijv. een bureau voor internationale
voorlichting, een internationaal orgaan.
Na een eerbiedige hulde aan den dieipbe-
treurden voorzitter ds. Fieischer gebracht
en de verschillende buitenAndsche sprekers
begroet te hebben, sprak spr. een bijzonder
woord van begroeting tot de Vlaamsche gas
ter.. t
Vervolgens verzocht spr. aan i^inister
Verschuur het derde Groene Kruis-congres
te willen openen, waaraan deze met een kor
te toespraak gevolg gaf.
Verschillende inleidingen.
I'rof. dr. G. Scheltema, hoogleeraar te
Groningen, dis verder deze eerste qongres-
zitting leidde, hield een inleiding over „Ver
leden, heden en toekomst van de medische
kindervóórzorg in het onderwijs en de prak
tijk der kindergeneeskunde."
Vervolgens hield Prof. Dr. K. de Roo een
inleiding over Hygiëne vóór en na de beval-
'ing, daarna sprak Dr. J. Th. Elias uit Rot
terdam over De publieke opinie en de pre-
senfievt Geneeskunde.
Ten slotte hield Prof. Gorter een inlei
ding over; De plaats van de preventieve ge
neeskunde in het hooger onderwijs. Wij wil-
ren daarvan het volgende aanstippen.
Spreker acht het noodzakelijk, dat dit on
derwerp ook in het publiek wordt bespro
ken hoepel men van meening zou kunnen
zijn dac het meer bestemd is voor de kleine
kring van deskundigen, die advies in deze
hel ben t« geven. De vraag kan gesteld wor
den, hoe wij de studenten* in de geneeskun
de kunnen richten op de praeventieve ge
neeskunde De verwerkelijking van dik ver
langen zal echter op vele moeilijkheden stui
ten. zelfs al zouden de ministers van onder
wijl en financiën daartoe hun medewerking
verteenen. Er zou verder bijv. heel Veel af
hangen van de geestdrift en belangstelling
der studenten.
Bij de studie van de praeventieve gepeeB-
kuude zou spreker de studenten willen de»
tacheeren naar de praktijk. Met voorbeelden
uit de praktijk toont Prof. -Gorter een en
ander aan en licht hij deze stelling verder
toe. Za het onderwijs ia deze richting goed
geoiganiseerd zijn. dan is daarbij de hulp
van verpleegsters en huisbezoeksters ten
zeerste noodig. Wanneer een en onder tot
stand komt, dan zou het onderwijs aan«&ie
universiteit ook veel levendiger worden. Het
/.al goed zijn wanneer er met het onderwijs
ine>r dan tot nu toe rekëning wordt gehou
den met het feit. dat den arts steeds weer
raad wordt gevraagd op het gebied der pre
ventieve geneeskunde. Nadat mevr. Stokvis
haar rolprent had vertoond heeft dr. Beken-
kamp een hartelijk woord Van dank tot de
dames Stokvis en v. d. Broek gesproken,
daarbij den wensch uitend, dat zij eenmaal
in lndië teruggekeerd, zich geroepen moch
ten voelen het Groene Kruiswerk daar aan
te vatten.
Des avonds had in het Jaarbeursgebouw
een gezellig samenzijn plaats, waar o. m.
Clinge Dorenbos zijn liedjes ten gehoore
bracht.
Indische, weldadigheidszegels.
Op een nader te beparen datum in De-
niber u.s. zullen in Ned.-Indië gedurende
een maand worden uitgegeven en ook hier
lande aan de phüatelistenloketten ver
krijgbaar worden gesteld weldadigheidsze
gels, waarvan de extra-opbrengst ten bate
komt van de stichting „Jeugdzorg" te Bui
tenzorg. welke stichting zich ten doel stelt»
kinderen vanaf den babyleeftijd tot htm
zevende jaar te verzorgen en op te voeden
en tevens in hare huishoudschool en inrich
ting v6or Maatschappelijk Werk aan meis
jes van alle landaarden een nuttige oplei
ding te geven. De zegels worden naar in
lndië vervaardigde ontwerpen in koperdiep
druk (rotogravure) uitgevoerd door de fir-
nia JohEnschedé Zonen te ïWlem, in
et formaat 40 x 24 ni.M.
Zij zullen verschijnen in 4 typen, elk in 2
kleuren, te weten,
frankeer-
waarde
2 ceut
5 cent
12J cent
15 cent
STADSNIEUWS.
Prof, Van Eysinga.
Bedankt als hoogleeraar te Lei
Naar wij vernemen zal prof. Jhr. Mr_ Dr.
W. J. M van Eysinga, in verband met zijn
verkiezing van rechter voor het Permanente
Hof var Internationale Justitie t© den Haig
zijn ambt van hoogleeraar aan de Leidsche
Universiteit neerleggen, en wel per 1 J
nv.ari i931 Prof. van Eysinga zou echter
wei in Leiden blijven wonen.
GEMENGDE BERICHTEN.
Kind voor de varken» geworpen.
Vreeselyke mededeehng van
verkoop- kleur
•prijs middenveld omlijsting
3 cent Sepia paars
7J cent
15 cent
20 cent
groen
rood
blauw
Naar ue Teie^aaf verneemt, heeft zich
aa i net buieau vVarmoesstraat in Amster
dam, een vrouw gemeld die een alsehuwe-
ijk geheim aan ue politie openbaarde. Dt
persoon in kwestie, die ongeveer 35 jaren
,»ui. is, woonde in 1921 in Duitselilandh na
melijk in een klein boerendorpje nabij 01-
dennuig. Zij deelde mede voortdurend nor-
maal geweest te zijn, doch toen een kind ge-
bouii werd. greep de drang naar misdadig
heid haar aan. Dp gedachte dit kind te doo
den of te doen dooden werd ten slotte een
ob-essie en op zekeren dag nam zij het
wicht op en wierp dit in het Varkenshok. Zij
zag, in lievige gemoedsbeweging toe hoe de
varkens het kind verslonden.
Na dien, ia 1922 kwam zij naaTj Holland
en huwde hiex'met een havenarbéider. Door
lit huwelijk wer<jl zij Hollaindsclie. Alles
ging goed tot ongeveer drie weken geledan
uit dezen echt ecu kind geboren werd. En
opnieuw kwamen misdadige gedachten bij
baar op. Ten slotte werd zij zoo bang voor
zien zelf, dat zij, toen haar man uit was,
door een groote emotie aangegrepen, naar
de politie van het bureau Warmoesstraat
iiep en daar het geheim openbaarde. Op last
van den commissaris begeleidde men deze
ongelukkige vrouw naar het hoofdbureau
waar men voorloopig op haar zal letten.
Of aan de beweringen van deze vrouw
waarde moet worden gehecht, staat nog niet
ast. De Centrale Recherche zal zich eerst
in verbinding stelttm met de Duitsche poli
tie van het bewuste dorpje ten einde nadere
in li oli tingen in te winnen. Volgens haar me-
deiieeliugen zijn er geen getuigen bij het
misdrij' geweest. Indien echter komt vast
te staan naspóringea zouden zulks moge-
ijk kunnen niakeu dat de vrouW wèl ge-
hhnd^ld heeft als zij verklaart, kan zij niet
uitgeleverd worden, daar zij Nederlandsche
geworden. Daarentegen zou het misdrijf
we- door dea Nederlandschen rechter be
recht kunnen worden.
Een arrestatie te Amsterdam.
Men zal zich herinneren dat op 2o Maart
an het vorig jaar te Amsterdam bij een
bijkantoor een postauto door onbekenden is-
weggereden, waarbij een geldtrommel, be
vattende een aanzienlijk bedrag aan waar-
is gestolenj Gisteravond zijn te Am
sterdam in verband tyermede twee personen
geurresteerd. die ontkennen de daders te
zijn. Het onderzoek wordt voortgezet.
Inbrekers te Amsterdam verrast.
De perfect werkende alarm-installa
tie. Mooie vatngst door de politie.
In den afgeloopen nacht werd op de Kei
zersgracht te Amsterdam, tusschen de Raad
huisstraat en de Leliegracht, d© aandacht
van voorbijgangers getrokken door een
zwaaE claxon-geluid.
Spoedig bleek, dat dit afkomstig was van
le alarm-inrichting, aangebracht in perceel
waarin gevestigd is dj; firma Henry
JulJien, grossiers in horloges, pendules enz.
Politie-agenten en rechercheurs, die spoedig
ter plaatse waren, zetten het geheele blok
af. Een uitgebreid onderzoek van kelder tot
zolder, leverde niet© op.
Kort hierna waarschuwde de concierge,-
van een een ige perceefen verder gelegen
bankgebouw, do buiten geposteerde agenten,
da: hij in een leegstaand pereëri-,-naast het
bankgebouw gelegen, gerucht had gehoord.
Deze mededeeling had een nieuw onderzoek
vai. de politie tot gevolg. Er werd
een zwa-
re tasch met inbrekers werk truigen gevonden.
K.ut te voren was al een beitel ontdekt,
welke aan den binnenkant in eeh'deurpa
neel stak.
Een zorgvuldig onderzoek had ten slotte
tot resultaat, dat op de insnijding van de
daken der iteioeclen 161 en 163 twee man
nen werden aangetroffen, die, aangezien
elke kans tot ontsnapping was uitgesloten
ziel- aan de dienaren der wet overgaven.
Beide mannen staan in de hoofdstad be
kend als zeer beruchte inbrekers. Dank zij
het prachtig functionneeren van d© alarm-
inrichting, liepen zij in de val. Op het
ooeeiïblik wordt onderzocht, of ook anderen
aan deze poging tot diefstal door middel van
braak, medeplichtig zijn.
Autobotsing onder de gemeente Wassenaar.
Drie personen gewond.
Gisternamiddag omstreeks 6 uur heeft op
den Rijksstraatweg te Wassenaar een vrij
ernstig ongeluk plaats gehad. Uit de richting
Leiden kwam met groote vaort een vracht
auto, bestuurd door den Rotterdammer B.
Ter hoogte van de Narcislaan slipte de auto,
reed links van den weg eerst een lichtmast
om en botste vervolgens tegen een personen
auto, bestuurd door P. uit Wassenaar, welke
wagen behoorlijk rechts retd met matigen
gang. De botsing tvas hevig. P. kwam, voor-
zoover 't voorloopig medisch onderzoek uit
wees. met den schrik vrij. maar de inzit
tende van D. brak het rechter sleutelbeen
terwijl de bestuurder van de vrachtauto en
nog een andere persoon, die met hem mee
leed. tegen den groind werden geslingerd en
kneuzingen opliepen, een liunnar, wiens
naam niet te achterhalen was, ook een lich
te hersenschudding.
GOUDA, 26 September 1930.
De Inspectie vergadering in Ohs Genoegen.
Internationalisme en het onderwijs.
De heer Rieuks, hoofdinspecteur bij net
lager onderwijs, hield gisterenmorgen een
reoi- over Internationalisme in het Onder
wijs. waaraan wij het volgende ontkenen
Het internationalisme staat in het cen
trum van de belangstelling, doch. dat mag
ook gezegd worden van het nationalisme.
Beide zijn te beschouwen als twee kanten
van dezelfde kwestie. Elke groep, die een
min of meer nationalistische eenheid vormt
is er op uit dieeenheid te bewaren, te vergoo-
ten of te bevestigen. De lenden zen om inter
nationalistisch te gaan denken en handelen
zijn sterker geworden. Door de verschillen
de omkeeringen van de wereldorde na den
oorlog zijn beide, nationalisme en interna
tionalisme op den voorgrond gebracht. Het
saamlioorigheidsgevoeL is sterker geworden.
Verschillende aanleidingen zijn er voor den
heer Rienks geweest zich meer met het
vraagstuk internationalisme in het onder
wijs te gaan bemoeien. Een daarvan is gele
gen in het feit, dat liij het vorige jaar in
opdracht van de- regeering een cursus be
zocht heeft te Genève, uitgaande van
Vereeniging voor VÖlkenbond en Vrede.
Het kind groeit op in een eigen sociaal
milieu. Is het volwassen dan kan het tot
logisch uiten van gedachten komen, wat
niet wil zeggep, dat ieder volwassene zich
logisch uit. Tusschen dea toestand van het
prae-logisclie en het logische ligt voor het
kir J het stadium van het ego-cpntrische.
Het „ik" ie dun het centrum waarom ge
dachten en ervaringen zich ooncentreeren
Hei ego-centrische is niet door alle volwas
senen overwonnen. Sommigen blijven ego
centrisch. Ieder kind moet het hier bedoeld
stadium, zoo mogelijk.
De ontwikkeling van de taal van het kind
beiust volgens een Zwitsersch professor op
twee hoofdfactoren, een biologische en een
so.-iale, die elkaar aanvullen en in elkaar
overgaan. Om bij h^t kind het individueele
te behouden zou alles vermeden moeten wor
den wat kon verengen of wat kon dringen
in eea bepaalde richting. Er doen zich voor
net kind vele mogelijkheden voor; aan be
paalde daarvan heeft het zich te houden,
niet vrijwillig, maar die mogelijkheden wor
den het opgedrongen Ieder die in een be
paald milieu leeft volgt, wat in dat milieu
is opgekomen en ontstaan. De opvoeding in
een bepaald milieu is eigenlijk meer op te
vatten als een verenging dan als een ver
ruiming. Ontwikkelen beteekent losmaken
van banden maar gezegd kan worden dat
ontwikkeling van het kind eigenlijk bestaat
';et om- en aanleggen van banden. Aan
he: kind wordt van alle mogelijkheden
opgedrongen welke in een bepaald s
dium de eenige is. De groote vraag is of aan
de hierbedoelde engheid is te ontkomen
ttce is 't mogelijk er boven uit te komen
Het inzicht moet komen dat er behalve of
naast de 'bepaalde mógelijkheid, die geko-
is, nog andere mogelijkheden zijn die
evenveel recht van bestaan hebben. Men
iiK.ct komen tot de erkenning, dat anderen
het refcht hebben een anderen vorm van
mogelijkheid te kiezen. Dan moet echter het
ego-centrische gevoel weg zijn. En dan komt
mer tot internationaal gevoel. Verschillen
de invloeden werken en eindelijk komt het
kind tot vereeniging of saamhoorigheid met
anderen. Voor de saamhoorigheid zijn vele
mogelijkheden: gezin, club. partij, religie
ïz.
De vraag kan gesteld worden of gebonden
heid noodzakelijk is, een geluksgevoel geeft.
Het antwoord hierop kan bevestigend zijn.
In het clubgevoel de saamhoorigheid in
het gezin ligt een zekere intimiteit, die
noodig hebbeneen gevoel van geborgen
heid. Dit is toe te passen op gezin, volk,
natie. Dat geborgen gevoelen geeft ook ge
voel van saamhoorigheid. De dingen om ons
krijgen niet alleen begripswoarde,
ook gevoelswaarde. Het- intiem© we
reldje, dat wel voor iedereen bestaat,, wordt
gevoeld als een bezit, dat graag verdedigd
wordt, 't gevoel iet© eigens te hebben is heel
sterk en een mindere waardeering van
deren prikkelt. Bij volkeren kaa uit het ge
wei van bezit een soort verwatenheid ont-
tean jat kan leiden tot machtsgevoel, tot
veostrijd, tot jaloezie, tot haat Al wat niet
naar eigen aard is, heet vreemd en het ge
voel vuu vreemdheid houdt dikwijls een
gevoel vnu afwijzen -in en het gevoel van
recht, dat men meent te bezitten geeft een
gevoel van superioriteit,, dat ten slotte kan
leiden tot aanval en tot oorlog.
Dat eea ander in zijn milieu even veel
waard is als wij in het onze, dat moeten we
hel ben. Wu moeten inzien, dat een ander
evenveel recht van bestaan heeft, daö laten
we een ander recht wedervaren en leggen
w. dei. grond voor het internationalisme,
niet evenwel met prijsgeving van eigen na
tionalisme. t Een bestaat in en naast het
ander. We moeten komen tot liefde en ver
trouwen in eikaars mensch-zijn, tot de be-
tiachting. door inzicht, gevoel en wil. van
hei hebt uw naasten lief als u zeiven. Wat
moet er in de aangegeven richting gedaan
worden. Er zijn vele middelen om tot dit
doel te geraken, positieve en negatieve. Na-
geiaten moet worden het smalend spreken
over andersdenkenden of andersgezinden.
Nagelaten moet worden het spotten' met ge
woonten, die we niet dadelijk begrijpen.
S-hoolboeken, die partijdige dingen schr.j-
ven moeten herzien wdjrden (een commissie
uit den Volkenbond hoVlt zich al jaren be
zig jnet hei nazien van de schoollectuur.
Het verheerlijken van gewelddaden van vol
wassen mensehen moet niet geschieden.
Md"f mo<"™ "iet ajs minderwaardig
voorgesteld „orden. We moeten aan het
kind n voorbeeld geven, het Heide voor al 't
geschapene inprenten en de gemoedecultunr
worden, wat een verkeerd 1
kan werpen op de handelingen van andere
vollen. Al het tendenzieuse moet er uit. Qe.
tracht »moet worden contact teweeg te bren
gen (leeszalen, musea, correspondentie tug.
sciien scholen onderling, met leerlingen, het
bezoeken van centra van internationaal'ver-
ke« r.
Het Vredes-paleia in Den Haag dient be-
zo'ht te worden 'met de kinderen. Uit een
en ander blijkt, dat de school op velerlei
wijzen het internationalisme kon voorberei-
den.
De heer Rienks deelde nog een en ander
nue omtrent de veelomvattende taak welke
de Volkenbond zich stelt. Gewezen werd nog
op het Esperanto, dat naar de meening van
den heer Rienks het internationalisme kan
bevorderen. Er is indertijd beweerd dat de
l'ruisisclie onderwijzer de oorlog gewonnen
had (dit niet op het onderwijs in de speciale
richting waarin dit gegeven werd).
De heer Rienks besloot met den wensch
dal de Nederlandsche onderwijzer er toe zal'
m- gen medewerken, dat de vrede gewon
nen wordt.
De middag-v
Jn de namiddagvergadering 1
zitter, de heer De Blouw, met een woord
van dank tot den heer Rienks. Veel hebben
wo gehoord, aldus de heer De Blouw, waar-
me.* we ons.voordeel kunnen doen. Sterk
naar voren gekomen zijn breede opvattingen
en breed© beginselen van naastenliefde en
de aansporing het onderwijs op te bouwen
naar de opvoeding hebt uw naasten lief alg
u zeiven. Een groot veld is ontplooid waar
op. voor ons menige bloem te plukken valt.
Medegedeeld werd vervolgens, dat er mo
ge-ijk zullen zijn di© verlangen het Esp©,
ranto te gaan beoefenen. In ieder geval zal
aan een dergelijke behoefte worden voldaan.
Een rede over Esperanto.
De heer Doimuicus hield, zooala we reeds
n-eldden, een red© over „Esperanto". Sinds
dea torenboifw- van Babel is al de behoefte
aan één taal gevoeld. In de zeventiende eeuw
en later ziju reeds tal van stelsels voor een
kunsttaal ontworpen (Descartes, Leibnitt
e-a.) De groote moeilijkheid bleef het ver-
staan der kunsttaal. De toepassing vau een
kunsttaal beperkte zich dus tot het uitslui-
tend schriftelijk gebruik. Met het „Volapuk"
werd getracht de moeilijkheden te ondervan
gen. maar ook hierbij haperde liet aan de
verstaanbaarheid. De uitvinder zelf kon de
taal niet vloeiend spreken.
leen werd liet Esperanto geboren. Onder
het pseudoniem Dr. Esperanto schreef de sa
mensteller Zauienhof een brocure. Esperan
to beteekent; de hopende. De motieven wel
ke Zamenhof tot de samenstelling leidden,
waren van ethisehen aard. Het was hem niet
t© ioen om bestaande talen te vervangen,
maar hij beschouwde zijn taal als een mid
del tot verbroedering. Aanvankelijk had men
weinig verwachting van de nieuwe taal, die
in i spot ontvangen werd en van welke'men
in nde. dat het er net zoo mee zou gaan ala
met liet Volapuk. Door Dr. Zamenhof werd
de uitspraak moeilijkheid uitgeschakeld. De
verschi'len in uitspraak zijn voor de ver
schillende landen gering, wat van groot be
lang is. De grammatica omvat zestien regels,
zt iider uitzon dering! De klanken zijn zoo
gekozen, dat geen enkele natie er moeite mee
kan hebben De woorden zijn voor zestig
percent van Romaanschen, voor dertig per
cent van Germaansclien en voor tien per
cent van Hlavischen oorsprong.
Waarom, zou men kunnen vragen, is er
een kunsttaal noodig? Een der levende talen
bi.v het Engelseh zou zeer geschikt lijken,
als men die taal in gedachten los kon ma
ken van het volk dat die taal als moeder
taal spreek». Waarom bijv geen klassieke
taal, als het Latijn. Wat deze laatste taal
betreft was er dit bezwaar, dat voor moder
ne begrippen geen woorden zijn en als men
ae ging maken zouden ze veel t© lang wor-
Ons land is wat betreft het Esperanto nog
achterlijk van die achterlijkheid hier ie on
bekendheid oorzaak. Van den Volkenbond
veisblieen reeds in 1922 een rapport. Toen
we.d het Esperanto reeds ia vele tientallen
van steden onderwezen.
De lieer Dominióus weer ook op den We-
i.dbond, het Esperairtpcongres, dat ook
eer. maal in Den Haag werd gehouden. Met
betrekking tot hpt Esperanto heerschte ook
bi, vele geleerden misverstand, en van ge
leerde zijde is zelfs het Esperanto wel beti-
teld als onschuldige liefhebberij. In Japan is
he, 1 lang liet Engelseh d© tweede taal ge
weest. Thans is het Esperanto, de taal,
waarin oofc geschriften van regeerin'gewege
uitgegeven, gedrukt worden. Ook de oorlog
eo?t de noodzakelijkheid van eea wereld-
tai' aangetoond (gevangenkampen, Roode
Kruis). Mannen als Trietan Bernard. Victor
Marguerite en Francois Coppée werden voor
standers en door geleerde mannen is het
Esperanto een meesterwerk van logica «n
a voud genoemd.
Hoe staat het met de vormende waarde
ven Esperanto, wanneer dit op de lagere
school gebracht wordt, zoo ie gevraagd. Het
Esperanto heeft naar de meerling van den
heer Dominions vormende „aarde. Ett
woord leidt tot streng logisch nedenken en
het Esperanto ie in dit opzicht ie vergelij
ken met de klassieke talen, 't Gaat er niet
om een woord te kennen, maar om het te
begrijpen. Het Esperanto bevordert het in
richt in eigen taai en het kweekt wezenlijke
belangstelling voor zuiver geestelijke wark-
De heer Andreo Ceeh hield eeirrede in het
Esperanto, welke door den heer Dominium
voer de aanwezigen werd vertaald.
Daarna werd een les in het Esperanto ge
geven door den heer Cseh, volgene de direc
te methode, op heel amusante wijze. In elk
geval, wanneer er gisteren door den heer
Cseh en den heer Dominions niet vel^n voor
Esperanto gewonnen zijn, ligt het zeker
geschapene te laten be- S.nlet o™ hen
handelen zooata het behoort. Verschillende Was een'heel gezellige - en leerrM»
ge, aakT "f, W MdCr P""
geinaaat worden. Van belang is het 't kind I Vermelden we nog dat het grammatics
t« la en zien hoe elk land een eigen milieu >boek" voor het Esperanto, dat de beer
rTjj^Tzieny een gewicht heeft vanvijf
„ril i Het aandachtig luisterend publiek
8 uat het „Kiu estas Andreo Cseh" en
het „Li estas instruisto" of het „la hundo
oatas' intelligent» besto" al gauw aardig op
weg- 't Was amusant. En de heer Cseh heeft
zeker een .warm pleidooi voor het Esperanto
geleverd.
Door den heer Donunicus werden nog
«enige vragen beantwoord, waarna de heer
De Blouw aan de beide sprekers dank bracht
voor den genoeglijken en leerzamen middag.
De heer W. den Hoed sprak 'n woord van
dank of eigenlijk meer een woord van feli
citatie tot den heer De Blouw naar aanlei
ding van het uitnemend slagen ook van de
zesde inspectievergadering.
Aanbesteding.
Vanwege het gemeentebestuur te Den
Haag is gisteren aanbesteed het graven
van een gedeelte van het kanaal tusschen
de La Reyweg en de Loosduinschekade met
het aanleggen van aangrenzende zandbanen
en het maken van kaaimuren, oevervoor
zieningen enz.
Laagste ingchryfster was de N.V. Mij. tot
Aanneming van Beton-, Water- en Burger-
bouwkundige Werken alhier voor a en b
316.400.—.
De scheepvaart tusschen de Donkere Sluis
en de IJsselhavensluis gesloten.
Gedeputeerde Staten maken bekend, dat
de Gouwe tusschen de Donkere Sluis en de
IJsselhavensluis tot nadere aankondiging
voor de scheepvaart afgesloten zal blyven.
Veranderd apreekuur.
De wethouder van Onderwijs zal mplaats
van Dinsdag, spreekuur houden op Maandag
a.s. van 12 uur.
Een gratis autotochtje.
Door de politie uit Rotterdam is naar
Gouda overgebracht de 8-jarige J. B. al
hier, die met een auto naar Rotterdam was
medegereden en door de politie aldaar zwer
vende werd aangetroffen.
Een autobotsing.
Gistermorgen heeft een aanrijding plaats
gehad op de Westhaven op de hoek van de
Noodgodsteeg tusschen twee vrachtauto's,
bestuurd door H. de L. uit Rhoon en W. P.
v. d. R. uit Capelle a. d. IJssel. v. d. K.
die met zyn auto de Noodgodsteeg uit
kwam ryden, schijnt de signalen van v. 3.
R. niet te hebben gehoord. De auto van de
K. bekwam lichte schade, die door verzeke
ring wordt gedekt.
Te water geraakt.
Bij het uitwijken voor eenige dames is
Woensdagavond omstreeks half elf een open
vrachtauto van den heer J. C. van Winger
den, uitvoerder van terrazzo- en graniet-
werken en wonende op den Bleekerssingel,
op het gedeelte van het z.g. Amerika tus
schen de tot den Tiendeweg en den Bleekers
singel toegang gevende bruggen in den
grasberm gereden en daarna te water ge
raakt. Het voertuig kwam op z(jn kant te
'iggen, waardoor de inzittenden, twee
knechts van den heer Van Wingerden, zich
gemakkelijk uit hun netelige positie kon
den bevrijden. Een hunner, de 34-jarige
Looijen uit de Wyde Poort, die aan het
stuur zat, had een hevig bloedende hoofd
wonde bekomen, welke in de Wijkverpleging
is verbonden.
De verongelukte auto, welke niet ernstig
beschadigd werd, is reeds een paar uur
later op den kant getakeld en weggesleept.
Ned. Roode Kruis.
Alom in den lande heeft in deze dagen
wederom de bekende jaarlyksche Roode
Kruis-collecte plaats. Voor Gouda is daar
toe bestemd de dag van morgen, Zaterdag
27 September. Het afdeelingsbestuur alhier
hoopt op een .succes, niet uit eigen belang,
maar ten aanzien van talloos velen, wier
nood en zorg door het Nederlandsche Roode
Kruis in de uitoefening van zyn uitgebreide
vredestaak zonder aanzien des persoons ge-
leenigd wordt. Daarom bevelen wij dan ook
de voorgenomen collecte met de meeste
warmte aan in de milddadigheid van alle
stadgenooten.
Wedstrijd poetduiven.
De postduivenvereeniging „De Reisduif-
heeft Zondag een wedvlucht met oude en
jonge duiven gehouden van uit Nejfville,
afstand 169.3 K.M. De eerste duif arriceer-
de te 12.49.50 uur, de laatste te 13.17.04 uur.
De uitslag is als volgt: J. Annaars 1, 9,
45, 46, P. Koek, 2, 10, 13, 35, 42, J. Wasse
naar 3, 22, J. v. d. Valk 4, G. de Vos 5, 25,
.C Boere, 6, A. Blom 7, 20, 43, P. v. d. Liii-
den 8, 15r 38, D. Gibbon 11, 37, A. Schouten
12, 30, 39, P. Baks 14, P. Noteboom 16, 40,
J. Bron 17, G. Brenkman 18, F. J. de Jong
19, 41, A. Wiezer 21, 23, M. v. Lit, 24, G. v.
Leeuwen 26, P. v. d. Pool 27, M. van den
Heuvel 28, A. Postmus 29, P. Boot 31, 34,
44, 47, P. v. d. Berg 33, 36.
Hengelsport.
De Goudsche Hengelaarsvereeniging I. P.
I. V. I. hield Zondag j.l. haar tweede kas-
concours in de Kromme Gouwe onder Wad-
dinxv^en. De pry zen werden als volgt be
haald: 1. A. de Hoop, 2. L. Gibbon, 3. H.
Lakerveld, 4. G. v. Erkel, 5. B. Lunenburg,
6. J. v. Erkel, 7. D. de Os, 8. C. v. Erkel,
9. J. Prang, 10. B. Jongeneel, 11. L. Kunst,
12. A. Broer, 13. J. v. Mourik, 14. N. van
Willigen, 15. L. v. Erkel, 16. J. v. Tongeren,
17. C. Broer, 18. ft. de Jong, 19. A. Broeken,
20. P. de Os.
f Agenda.
27 Sept. 2 uuk Soc. Ons Genoegen. ïüaal
Kunstmin. Modeshow G*-- an Dantzig.
30 Sept. 8J uur Boe. „de 1 bovenzaal.
Ledenvergadering afd. G u« l van de Rot»
terdamsche Volksuniversiteit.
1 October, 8 üur, Nieuwe Schouwburg, Con
cert A.V.R.O.-orkest onder leiding van
Nico Treep.
UIT DEN OMTREK.
BEKKENWOLDE.
Door het bestuur van de Oranjevereni
ging „Juliana" alhier uitgenoodigd, zal
i'rof. lirosiue, de bekende goochelaar Zater
dagavond a.s. optreden in het Café van den
heer D. de Bruyn. Prof. Brosine is hier geen
onbekende en zyn werkzaamheden zyn ver-
verbazend. Verschillende verrassingen zul
len verder wachten, o.m. zal gehouden wor
den de verloting van de prijzen, welke utt
jaar aan de feestelykheden waren verbon*
den.
BOSKOOP.
Coop. Vereen. „l>e Boskoopsche Veiling".
26 Sept. 1930.
Ophelia 26—30; Golden Ophelia 36—41;
Marcel ltouyer 50—59; Hadley 68—1.15;
Claudius Pernet 50—90; Columbia 31—50;
Butterfly 41—55; Mac Keiler 48;i*Vilh. Kor-
des 22—30; Mad. Jules Bouché 66—76; lto-
salandia 5867; Florese 6680; Briarcliss
71—82 Kilham 29; Winnet 36; K. A. Victo
ria 30; Polyantharozen 6175; Dahlia's,
grootbloemig 15—21; Chrysanten, groot-
bloemig 21— 33 per stuk; Idem tros 15'Jl;
Gladiolen 6; Clematis Durandi 20—29; An
jers 10—18; Physaüs Franchetti 6070;
Verbera 53; Clematis Prins Hendrik 23 per
stuks.
KRIMPEN a. d. IJSSEL.
De mishandeling van de veldwachters
te Capelle a. d. IJssel.
De 21-jarige P. V. die Zondag heeft deel
genomen aan de mishandeling van veld
wachter te Capelle a.d IJssel is na zijn ar
restatie op vrjje voeten gesteld. Thans heeft
de officier van justitie t)e Rotterdam zyn
in hechtenisneming en overbrenging naar
het huis van bewaring te Rotterdam gelast-
De andere dader W. J. is daar reeds opge
sloten.
MOORDRECHT.
Door de afd. Moordrecht van Volksondei-
wys zal 30 September een ledenvergadering
gehouden worden. Op de agenda staan de
benoeming van een afgevaardigde naar de
Alg. vergadering te Utjrecht, en het geven
van vervolgonderwijs en een propaganda
avond.
REEL WIJK.
Raadsbesluiten.
In de Woensdag gehouden gemeenteraad
kwamen nog de volgende punten aan de
orde.
Ingekomen een schrijven van den heer J.
Schrier alhier- om verplaatsing lichtpunt,
een schryven van den heer G. van Spengen,
dat hy zijn benoeming tot lid Burgerlijk
Armbestuur aanneemt, schryfven van Poider
Vettenbroek, dat wanneer den Oudenweg
wordt verbreed, de brug naar Polder Vet
tenbroek door de Polder wordt gemaakt,
schryven van de bewoners van den Ouden-
weg, waarin zy om aansluiting Electr. net
verzoeken. Schryven -bewoners Zwarteiweg
om rioleering.
Besdoten werd aangezien gebleken is dat
admiraal Zoutman te Reeuwijk is geboren,
een portret aan te schaffen en dit te doon
ophangen in den Raadzaal.
De heer Schouten (s.d.) vraagt in ver
band met de rioleering voor den Zwarteweg
of het niet mogelijk is dat een -contract
wordt gesloten met de Goudsche Reini
gingsdienst, om aldaar het vuil te laten
weghalen.
De Voorzitter voelt veel voor eigen be
heer en wil het Bouwbedrijf advies laten
Het zwembad.
Besloten werd een Raadscommissie te b<
noemen voor het maken van plannen voor
een zwemplaats. Deze commissie zal de
zaak in studie nemen en de plannen by den
Raad indienen.
De heer van Roon (c.h.) vraagt of het
zwembad de onkosten wel zal opbrengen. In
Boskoop, waar zooveel gebruik gemaakt
wiordt van het zwembad aldaar is er toch
een tekort. Spr. zyn persoonlijke meening is
dat een zwembad voor deze Gemeente over
bodig is. Het is evenwel niet erg dat een
commissie wordt benoemd, dan kunnen de
Raadsleden het plan nader onder de oogen
zien. Gekozen werden de heeren J. Rter
(vb.), Schouten (s.^.) en J. van Roon (c.h
De Schoonheidscommissie.
De Voorzitter stelt voor over te gaan ot
het kiezen van een schoonheidscommissie en
wil daarvoor eenige personen buiten den
De heer S. van Tol d.k.) wil eenige adv
len benoemen, waaronder eenige
Besloten werd een commissie
te benoemen uit Raadsleden.
Het onderhoud van den weg.
Benoemd werden de heeren S. van Tol
(r.k.) J. C. Hagen (a.r.) O. Teekens (a.r.)
B. en W. hebben een onderhoud gehad met
het bestuur van Polder Reeuwyk em stellen
naar aanleiding daarvan voor 1000.sub
sidie te geven voor onderhoud van de pol-
deitwegen op voorwaarde dat de Poldtr
Reeuwijk per jaar twee uithaalplaatsen
maakt in den Nieuw-Reeuwykschen weg
De heer Reer (v.b.) kan met het voorstel
van B. ên W. meegaan, aangezien anders de
het
Spr. zou willen vragen allereerst een uit
haalplaats te maken by den oprit tegenover
het huis van den heer J. Os, deze op te hoo-
De heem Hagen (a.r.) wil vragen of B.
en W. van overtuiging zyn, da® Polder
Reeuwyk op dit voorstel zal ingaan en wil
vast stéllen dat de subsidie niet ia 10)0.—
maar 500.daar de twee uithaalplaatsen
tesamen ca. f 600.— kosten.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen met 74 stemmen.
WADDINXVEEN.
Gemeenteraad.
In de Woensdag gehouden raadsvergade
ring is voor den bouw van een brandvrjjfe
archiefbergplaats aan het raadhuis, een cre-
diet verleend van 9000. Deze kluis zal zoo
wel voor de secretarie en den ontvanger
als voor de bedrijven dienstbaar worden ge
maakt.
m uitvoerige discussie is gehouden over
de voorziening in de noodige barakken,
zulks ter uitvoering van de Besmettelijke
Ziektenwet. Alhoewel de raad het meest
gevoelde voor een eigen barak, durfde men
de consequentie niet aan en besloot de raad
ten slotte in principe om deel te nemen aan
het plan, ontworpen voor Gouda en omstre
ken, met het gevolg, dat aan Gouda zal
worden betaald 6 cents per ingezetene en
per jaar gedurende 40 jaren of een bedrag
gelijkstaande met 1 per inwoner ineens.
De gemeenterekening over 1929 werd
voorloopig vastgesteld.
De voorstellen om in Bloemendaal gas te
doen leveren door Gouda en electriciteit te
leveren door Waddinxveen aan de buurt
Akkeroord, onder Moordrecht, moesten van
de agenda worden afgevoerd, omdat de
noodige machtigingen van Leiden en Gouda
niet waren ontvangen.
Ue raadscommissies zyn in hare tegen
woordige samenstelling herbenoemd.
Aangifte voor de onderwijsinrichtingen.
^Indertijd is besloten om wanneer kinderen
van ëen> bijzondere school binnen de gq»
nte Waddinxveen in den loop van eenig
schooljaar deze onderwijsinrichting verlie
ten, zij aUeen toegang tot een openbare
school konden erlangen by den aanvang
van het nieuwe schooljaar. Dat beginsel
werd wederkeerig gehuldigd als de kinderen
leerlingen waren van een openbare school.
Den laatsten tijd werd daaraan niet streng
de hand gehouden. Daarom heeft de ge
meenteraad in zijn vergadering van Woens
dagmiddag besloten dat beginsel alleen te
huldigen ten opzichte van die scholen, die
zich by vernieuwing voor deze regeling zul
len verklaren.
Ingekomen zyn de rapporten van de
schoolartsen, waaruit blijkt, dat dit insti
tuut, dat thans nog maar is ingevoerd op
beide openbare scholen en de R. K.
school, zeer nuttig werkt. Na 1 Januari a.s.
zal ook de bijzondere (Chr.) U. L. O. school
toetreden.
Subsidie werd toegekend voor 1931 tot
een bedrag van 371.48 voor de vakteeken-
school van de Parochiale patronaatscommis
sie St. Aloijsius.
WOERDEN.
Officieele opening Chr. Lager©
Landbouwschool.
Gistermiddag is hier ter stede onder
grooto belangstelling officieel geopend de
Chr. lagere landbouwschool. De openings
rede werd uitgesproken door den vertegen
woordiger van den Minister, den heer Win-
termans. Daarna voerden het woord het lid
au Gedep. Staten, de heer Heukels, burge
meester van Kempen, de heer Neeb, rijks-
lapd hou w cons uien tde heer w d. Heuvel
namens den Chr. Boeren- en Tuindersbond
en door het hoofd der school den heer Cnos-
sen.
RECHTZAKEN.
De naamlooze vennootschap is opgericht
door de heeren Eduard Verkade en dr. A.
öternheim, accountant te Amsterdam,
laatstgenoemde als 1 asthebben van de hee-
rn J. Th. Cremer, makelaar te Amsterdam
J. Goudstikker, kunsthandelaar t© Amster
dam; mr. J. H. Schultz van Haegen te
Aerdenhout. Het kapitaal bedraagt 100.000
waarvan 40,000 a pari is geplaatst (40
volgestorte oandeelen. Voor de eerste maal
is tot eenig directeur benoemd de heer
Eduard Verkade; tot commissarissen zyu
benoemd de heeren Cremer, Goudstikker,
Schultz van Haegen, Sternheim en mr. dr.
J. de Vrieze te Amsterdam.
die van do overdekt© bad- en zweminrich
ting aldaar. Het water wordt geleverd door
een wel, die ook voor de geheele waterlei
ding over het uitgestrekte terrein en in de
woning zorgt. Het banoodigde arbeidsvernio- -
gen is tien paardekraoht voor golven van
60 c.Mj hoogte.
Tusschen het diep en den langzaam glooi-
enden bodem naar het strand is geen af
scheiding. Boven aan het strand is eeh ge
riefelijk badhuis ingeiioht.
Faillissementen.
Onder de faillissementen die op 23 Sept.
werden uitgesproken vinden wij vijf faillisse
menten van bloembollenhandelaren te Hille-
gom te wetenL. M. vim Keulen, bloembol-
lenhandclaar, Hiliegom
J. Telkainp, bloembollenkweeker en han
delaar, handelende onder den naam James
Telkamp en Co. Ltd., Hiliegom;
J. Th. Gijselaar, bloembollenhandelaar,
Hiliegom
de handelvennootschap „Handelskweekerij
Jan van Galen", Hiliegom,
en da Handelsvennootschap Kweekerij
Haighton, Hiliegom.
De aansprakelijkheid van den aannemer.
De aannemer Mede te Rotterdam had in
1923 de uitbreiding verzorgd van een café,
eigenaar de heer V. Toen eenigen tijd na de
aflevering van den bouw het gebouwde
scheuren en gaten ging vertoonen, hebben
de erven van den heer V. een vordering tot
schadevergoeding ingesteld tegen den aan
nemer zoowel als tegen den architect. De
rechtbank te Rotterdam wees beide vorde
ringen af, doch het Haagsche Gerechtshof
heeft in hooger beroep beide vorderingen
toegewezen. Zoowel de aannemer als de
architect ging in cassatie by- den Hoogen
Raad, die de uitspraak ten aanzien van den
architect handhaafde, maar die ten aanzien
van den aannemer M. vernietigde en terug
wees naar het Hof. Opnieuw arrest wijzen
de heeft toen het Hof het vonnis van de
Rotterdamsche rechtbank bevestigd. De
vordering bleef dus weer ontzegd. Hierbij
heeft het Hof overwogen dat art. 1645 B. en
W. de aansprakelijkheid van architect en
aannemers na oplevering en goedkeuring
van het gebouwde regelt en daarna de ver
dere aansprakelijkheid ter zake van gebre
ken in de samenstelling van het gebouv.
of de ongeschiktheid van den grond uitsluit.
Het Hof oordeelde, dat hieruit volgt, dat
nu de gestelde gebreken niet van dien aard
zyn, dat het gebouwde geheel of gedeelte
lijk is vergaan in den zin van art. 1645 IJ-
W., de vordering terecht is ontzegd. Van
dit arrest kwamen de erven van den heer V.
RADIO-NIEUWS.
Voor appellanten pleitte heden voor den
Hoogen Raad mr. J. W. Dekker te 's Gra-
venhage en voor geïntimeerden mr. v. Toen
uit Rotterdam. Het O. M. zal 2 October con
clude eren.
TOONEEL.
Het Amsterdamseh
De statuten van de N.V. Het Amster-
damsch Tooneel te Amsterdam zyn als by
voegsel tot de Nederlandsche
van 24 dezer gepubliceerd.
Programma van heden.
5.45 vooravondconcert.
6.60 actueel allerlek
7.05 vooravondconcert.
8.00 spreker.
8.30 trio.
9.00 lezing.
9.30 trio.
11.00 gramofoonplaten.
Huizen:
5.00 gramofoonplaten.
6.00 concert
7:15 spreker.
8.00 concert.
I.00 gramofoonplaten.
Daventry:
7.00 motetten van Bach.
8.05
10.40
II.20 dansmuziek.
11.35 concert.
KERKNIEUWS.
Gustaaf-Adolf-vereeniging.
Wij vernemen uit Stuttgart, dat de groote
vergadering van Gustaaf Adolf-vereeniging
uldaar op buitengewoon succes heeft te bo-
geu. De openingsvergaderuig zag niet min
der dan 10.000 mensehen bijeen, in verschei
dene zalen en kerken gelijktijdig vergaderd.
Het land Wurttemberg bood bij gelegenheid
van deze vergadering op zijn gebied een gilt
aan van niet minder dan 165.000 mark, de
grootste som die ooit ter vergadering over
handigd werd. Gelijk gewoonlijk werd over
de grootste gift van het congres gestemd,
deze gift ten bedragen van 30.000 Mark werd
ditmaal bij stemming geschonken aan tóuo
Leopoldo in Brazilië, het brandpunt van
Duitsch Evangelisch leven in Brazilië; het
geld zal dienen voor scholenbouw. Verschil
lende andere groote giften werden eveneens
bepaald. Wa£ de Gustaai Adolf-vereenigiug
voor de bevordering van het Duitsch-Pro-
testantisme met name in het buitenland go-
daun heeft ia den loop der jaren, is ontzag
lijk. In het hoofdbestuur werden ditmaal
nieuw gekozen aartsbisschop öodeiblom van
Upsaft^ oud-minister dr. Boeiitz en dr. Weh-
renpfennig, de president van de Duitsoh-
Evangelische kerk in Boheme en Brazilië.
De Internationale Bomd voor verdediging
en bevordering van het Protestantisme.
Installatie van prof. dr. Sloteinaker
Het officieel program van het 4de congres
van den Internationalen Bond voor verdedi
ging en bevordering van het Protestantisme,
welk congres te Zürich zal worden gehou
den van 5—7 October a.s. is verschenen.
Wij ontleenen nog aan dit program, dat de
opening geschiedt door den voorzitter- van de
Zwitseische afdeeling, prof. Hoes van Zü
rich, dat o.a. gesproken zal worden door
schop dr. Geduly van Nyiregyhaza in Hon
garije, door den Duitsoher dr. Ohlemüller
van Berlijn, door prf. dr. Klingeman van
Bonn en vele anderen, uit ondersclieidene
deelen der wereld. De domproost prof. dr.
Pfannenstill van Lund in Zweden zal op
Maandag 6 October den gestorven president
herdenken, onzen landgenoot ds. Van Wijn
gaarden en daarna den nieuwen president
installeeren, oud-minister prof. dr. Slotema-
ker de Bruine.
ONZE KOLONIËN.
Curasao vraagt politie. Scherpe
critiek op Holland.
De Gouverneur van Curasao, de heer van
Slobbe, heeft zidh. volgens Aneta, schrifte
lijk tot den Kolonialen Raad gewend met de
mededeeling, dat de werving voor de politie
in Holland moeilijkheden oplevert. Deze
moeilijkheden bestaan reeds geruimen tijd.
Reeds sedert maanden is burger-politie aan
gevraagd ten behoeve van den vreemdelin
gen-recherchedienst. Deze aanvrage is tot
dusverre geheel zonder resultaat gebleven.
Op Dinsdag 23 dezer heeft eeme openbare
vergadering plaats gehadi van den Kolonia
len Raad. In deze vergadering is scherpe
kritiek uitgeoefend op de houding van Hol
land tea aanzien van de kwestie van de
uitzending van politiepersoneel voor Cura
sao.
LUCHTVAART.
SPORT IN WEDSTRIJDEN.
Het eerste Postvliegtuig naar lndië.
Te Boedapest aangekomen.
Volgens bij de K.L.M. ontvangen bericht
is het K.L.M.-vliegtuig P.H.A.U.R., dat gi8"
termorgen te 6.40 uur van Schiphol is ver
trokken voor de le étappe van de vlucht
naar Ned.-lndie gistermiddag te 1.10 uur
(Amst. tijd) te Boedapest aangekomen.
Het vliegtuig heeft dus niet d© Voorge
nomen tusschenlanding te Neurenberg ge
maakt.
DRAAULOOZE DIENST.
Twee Roemcensche .officieren overvallen
en beroofd.
PARIJS, 26 Sept. In den afgeloopen nacht
zijn te Parijs twee Roemeensclic officieren 111
een stille straat door 4 mannen overvallen
cn beroofd. De aanvallers verdwenen in een
auto.
Het vertrek van den Sovjetgezaint.
ÜERLlJN, 26 Sept. President von Hinden
burg heeft hedenmorgen den Sovjet ambas
sadeur te Berlijn ontvangen, die hem zijn
ontslagbrieven overhandigde. Alvorens naar
Moskou te vertrekken zul hem door de Re-
guering een luncK worden aangeboden.
P. H. Peyrot. t
AMERSFOORT, 26 Sept. Hedenmorgen
overleed op 64-jarigen leeftijd Dr. H. P.
Peyrot, rector van het Stedelijk Gymnasium
alhier. De overledene was vanaf 1896 aan
genoemd gymnasium verbonden als leeraar
in de oude talen. In 1912 werd hy benoemd
tot conrector, om een jaar later opvolger te
worden van rector Moll.
ZWEMMEN.
Zwembassin met kunstmatigen golfslag.
Te Hilversum gebouwd.
De Telegraaf was in de gelegenheid een
zwembassin met kunstmatigen golfslag te
zien, aangelegd door den architect A. J. W.
de Groot te Hilversum, op het mooie land
goed aan den Utrechtschestraatweg 195-199
dus niet ver van de Hollandsche Rading.
De machine in dit bassin is geconstrueerd
en gebouwd door de heeren De Groot en
Ensink en is iets nieuws, zoodat de heeren
patent hebben aangevraagd. De machine
streeft naar het vèrwekken van een rustigen
gelfslag, waardoor draaikolken aan dè zijden
zijn uitgesloten. Zij is róó geplaatst, dat zij
een volmaakten golfslag verwekt tot aan het
strand en het diepe gedeelte vrijlaat van
golfslag, daar slechts eenige deining veroor
zaakt. Het bassin is 45 M. lang en beslaat
een oppervlakte van 1200 vterk. M._ vijfmaal
WISSELKOERSEN.
25 Sept.
26 Sept.
Officieel.
Londen
12.054
12.05
Berlijn
59.054
69.044
Parijs
9.73J
9.734
Brussel
34.574
34.574
Zwitserland
18.11
48-11
Weenen
35.024
35.00
Kopenhagen
66.374
66.374
Stockholm
66.65
66.624
Oslo
66.35
66.374
New York
248
2.48
Niet-officieel.
Madrid
26.674
26.55
Milaan
12.99
12.994
Praag
7.36
7.36
Prolongatie 2
De
beurs had vandaag een zeer kalm
voorkomen, onder invloed van de zwakke
houding van Wallstrcet. Industrietle fond
sen werden op kleine ëcbaal verhandeld,
Philips zagen zicjh enkele punten ontgaan.
Aku's kwamen beneden 70 pet. De Accous-
tiekaandeelen liepen weer enkele procenten
terug Vun Berkels bleven gevraagd. Olie-
wuarden waren zwak. Koninklijken kwamen
epkele procenten beneden 350 Suikerwaar
den ïugen buiten de belangstelling. Tabak
ken bicven op peil behalve Senembalis dia
zich niet konden handhaven.
Tabakken kwamen meerendeels lager te
liggen. H V.A.'s konden in het verder ver
loop eeniszings herstellen. Op de Mijnafdee-
ling openden Boetons op lager Niveau doch
hier werd al spoedig het peil van gisteren
bereikt. Scheepvaartaaudeelen lagen buiten
de belangstelling. Amerik. fondsen waren
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
26 Sept.
Hoogste stand 772.8 te Vestmanoer.
Laagste stand 751.8 te Ingö.
Verwachting; Meest matige, westelijke tot
noordelijke wind. Betiokken tot zwaar be
wolkt. Regenbuien. Weinig verandering in
temperatuur.
ADVERTENTIEN.
maken bekend, dat de Gouwe
tusschen de Donkere sluis en de
IJsselhavensluis te Gouda tot nadere
aankondiging voor de scheepvaart
•-P- H. H. AANNEMERS.
BIEDT ZICH AAfJ.
Brieven onder No. 4018 bureau
Goudsche Courant, Markt 31.
Preskopf 22 ct p. ons
Zure Zult. 14 ct. p. ons
Cornedbeaf 14 ct. p. ons
Ontbijtspek 20 ct. p. ons
Versche eieren.
Goudsche kaas
zeer fijne kwaliteit
Roomboter
Aanbevelend,
TELEFOON 120.