I
Het conflict in de
Typografie.
w
MORINO HOEDEN'
rrba2™' het ntet meer V°M-
moeten voorekhti*
LAATSTE BERICHTEN.
Beurs van Amsterdam.
De practische opleiding voor de Zee-, i
Rijn- en Binnenvaart.
Een nieuwe organisatie gesticht.
Te Amsterdam heeft "Woensdagmiddag I
een vergadering plaats gehad onder voorzit
terschap van den heer M. J. van Alphen de
Veer, Inspecteur van het Nijverheidsonder
wijs uit 'b Gravenhage tot stichting van een
nieuwe organisatie voor de practische op
leiding voor de ZW», Rijn- en Binnenvaart.
Aan deze vergadering nomen o.a. deel de
heeren C. Fock, Hoofdinspecteur voor de
Scheepvaart te 's Gravenhage, T. L. Melle-
ma, Inspecteur voor de Scheepvaart en
voorzitter van de Examencommissie voor
schipper by de binnenvaart te Groningen,
de directeuren van de Zeevaartscholen te
Amsterdam, Groningen en Den Helder, de
directeuren van de Binnenvaartscholen te
Amsterdam en Rotterdam en vertegenwoor
digers van een aantal belanghebbende orga
nisaties uit het geheele land.
Nadat de heer G. de Jong, directeur van
het Onderwijsfonds voor de Binnenvaart,
een uiteenzetting had gegeven van de prac
tische opleiding by de binnenvaart, deelde
hy mede op welke wijze getracht zal worden
de opleiding voor de zee-, Ryn- en binnen
vaart te centraliseeren.
De Inspecteur van het Nijverheidsonder
wijs, de heer M. J. van Alphen de Veer,
lichtte daarop het voorgestelde reglement
voor de nieuwe organisatie toe. De nieuwe
organisatie heeft de beschikking over het
Instructievaartuig „Prins Hendrik", 'dat
tot nu toe ook reeds voor oefentochten voor
de leerlingen der Zeevaartscholen werd ge
bruikt. Hy deelde mede, dat de exploitatie
van het schip gunstig is en dat de exploi
tatiekosten geheel door inkomsten gedekt
worden. De Minister van Onderwijs heeft
thans de verbouwing van de „Prins Hen
drik" goedgekeurd en daardoor zal het In
structievaartuig ook voor de kustvaart ge
schikt worden, hetgeen in het belang van
het zeevaartkundig onderwijs is. Ook de
vooruitzichten voor de exploitatie in de toe
komst, wanneer de „Prins Hendrik*" ver
groot zal zyn, noemde spr. gunstig.
Bij de debatten werd er van verschillende
kanten op gewezen, dat in ons land een
goede opleiding voor matrozen en ander
personeel van lageren rang by de koopvaar
dij ontbreekt. Deze opleiding is in het bui
tenland vooral in Duitschland veel be
ter geregeld.
In vele Landen zyn voldoende schoolsche-
pen iu de vaart, terwyl dit in ons land met
zyn groote koopvaardijvloot niet het ge
val ia, r
Van alle kanten werd samenwerking op
het gebied der opleiding voor de zee-, Rijn
en binnerfiwart toegejuicht.
Het reglement van de nieuwe organi
satie, welke zal werken in het centraal ver
band van ha* Onderwijsfonds voor de Bin
nenvaart, werd ggfrtgesteld.
In den Raad van Commissarissen werden
M. J. van Alphen de Vèer, Inspecteur van
hét Nijverheidsonderwijs, te 's Gravenhage,
voorzitter, G. de Jong, directeur van het
Onderwijsfonds *oor de Binnenscheepvaart,
secretaris, C. Fock, Hoofdinspecteur voor
de Scheepvaart te Den Haag, G. C. Nuy te
Rotterdam, P. Haverkamp, directeur van de
Zeevaartschool te Amsterdam, S. J. van
Limburg Stiruim, secretaris van de Vereeni-
ging van Ned. gezagvoerders en stuurlieden
tér koopvaardij te Amsterdam en H. Jan
zen, voorzitter van den Ned. R.K. Bond van
Transportarbeiders „St. Bonifacius" namens
het R.K. Werkliedenverbond, leden van het
Dagelijksch Bestuur en verder T. L. Melle-
ma, Inspecteur voor de Scheepvaart te Gro
ningen, J. Brautigam, voorzitter van den
Centralen Bond van Transportarbeiders te
Rotterdam, P. L. Lucajisen, voorzitter van
de Kon. Ned. Roei. en Zeilvereeniging te
Bussum, H. J. Bartel ings, directeur van de
Zeevaartschool te Groningen, W. Th. van
Mierlo, directeur van de Zeevaartschool te
Den Helder, A. de Vos. directeur van de
Bjinnenvaartschool te Rotterdam, A. Ban
ning, directeur van de Binnenvaartschool te
Amsterdam, M. Veenstra, voorzitter van de
Vereeniging van Scheepswerictuigkundïgen
te Rotterdam, A. Elffers, voorzitter van de
Ned. Ver. van-Gezagvoerders bij de Binnen
vaart, W. Strijbis, voorzitter van den Bond
van Christ. Fabrieks-, Haven- en Transport
arbeiders namens het Christelijk Nationaal
Vakverbond, F. Verschoor van Nisse, Ryks-
havenmeester tg Rotterdam, Mr. J. H. Kie-
wiet) de Jonge, secretaris van hét Centraal
Bureau voor de Rijn- en binnenvaart te
Den Haag en A. Berdenis van Berlekom te
Middelburg.
De vergadering besloot de verbouwing
van het Instructievaartuig „Prins Hen
drik" aan te besteden.
GEMENGDE BERICHTEN.
Doodelijk ongeluk op den Loosduinscheweg.
Vijftigjarige man ^door autobus
overreden en gedood.
Gistermiddag, omstreeks 1 uur, is op den
Loosduinscheweg. bij de Paul Krugerlaiyi
in den Haag, de 50-jarige A. den Hollander,
wonende in de Vlasakkerstraat 00, die met
zijn bakfiets kwam te vallen, door* een, pas-
see ren dan autobus overreden en gedood. iPet
lijk werd naar het ziekenhuis aan den Zuid-
wal overgebracht.
Een arbeider gestikt.
Ongeluk bij de Centrale Hoogte
Kridijk.
Gistermiddag ia. een ernstig ongeluk ge
schied bij de Elektrische Centrale aan de
Hoogte JCftdijk. Op de Stortplaats voor kolen
waren dfie werklieden, de 45-jarige Ver.
steeg, de '24-jarige Looper en de 33-jarige
^finiit, onflèr kolen, die daar gestort wapen,
bedolven geraak j. De béide e'ërsten we/den
vrij spoedig 'door personeel van de Centrale
uit hun benarde positie bevrijd. Met Smit
ging het echter moeilijker. Het duurde eeni-
TWEEDE KAMER.
De Zuiderzee steunwet.
Minister Keymer doet een paar on- J
Zuiderzeesteunwet.
Do Kamer heeft gisteren de algemeen® be
raadslagingen over het wetsontwerp tot wij
ziging der Zuiderzeesteunwet voortgezet,
De verschillende sprekers betoogden al
len dat het <*n fout van den Minister was,
op juridische gronden een tegemoetkoming
aan de Zuiderzeevisschers wegens waarde
vermindering van hun eigendommen af te
wijzen. Em beroep op de Grondwet wefd
ten deze door hein gewraakt. Men had hier
te doen met een socialen maatregel in liet
belang van de bevolking van een gansche
streek, wier bedrijf te niet ging door de
drooglegging der Zuiderzee. Recht en bil
lijkheid eischtfón deze vergoeding. Bovendien
had de Zuidereeewet van 1918 uitdrukkelijk
böpaald dat de Zuiderzeevisschers een tege
moetkoming zouden ontvangen wegens de
schade, hun veroorzaakt door de droogleg
ging der Zuiderzee. De heer Heemskerk (a.-
r.) bezwoer den Minister zich bereid te ver
klaren tot gemeen overleg met de Kamer,
oni een onaangenaam conflict te voorkomen.
Achtereenvolgens drongen op deze princi-
pieele wijziging van het wetsontwerp aan
de heeren Bakker (c.-h.), Heemskerk (a.-r.),
Kersten (a.g.p.), dr. Vos (lib.), van de Rilt
tr.-k.), de Visser (c.-p.) en Oud (v.-d.).
Toen kwam plotseling ook de heer Wijn
koop (c.-p.) aan het woord. Blijkbaar om
te demonstreeren, dat althans in de Tweede
Kamer de eenheid tusschen heui en den
heer de Visser was hersteld, onderstreepte
hij in verschillende opzichten de rede van
den heer de Viseer, o. a. betoogend, dat
diens aandrang op schadeloosstelling van
kleine ondernemertjes als deze Zuiderzee
visschers niet anti-communistisch was. Ten
slotte diende hij mede namens den heer de
Visser een motie in, waarin intrekking van
het wetsontwerp werd geëischt en vervan
ging daarvan binnen 3 maanden door een
nieuw ontwerp, waarin de fn 1918 gegeven
toezegging van tegemoetkoming wegens
schade zou worden ingelost. In afwachting
daarvan diende de bestaande wet zoodanig
te worden verruimd, dat de visscherebevol-
king door dit uitstel geen nadeel zou lijden.
Minister Reymer kwohi vervolgens aan
het woord. Wie verwacht mocht hebben, dat
hij voor den algemeenen aandrang van de
Kanier om op het genoemde hoofdpunt zijn
ontwerp te wijzigen zou zijn bezweken,
bleek zich te hebben vergist. De Minister
haalde allerminst bakzeil, doch beijverde
zich aannemelijk te maken, dat liet nooit in
d« bedoeling beeft gelegen aan alle Zuider
zeevisschers «In vergoeding te geven we
gens waardevermindering, doch alleen om
hun eenige tegemoetkoming'te verleenen, in
de eerste plaats door hun aan een nieuw
bedrijf te helpen en voorts door credietvér-
leen ing en door toelagen aan degenen die
geen nieuw bedrijf konden vindenslechts
dezen zouden, volgens iet thans ingediende
wijzigingsontwerp, vergoeding wegens waar
devermindering kunnen krijgen.
Het zou verkeerd zijn, meende d* minis
ter, imperatief te bepalen, dat allen deze
vergoeding zouden moeten ontvangen Im
mers dan zouden ook „millionairs" daarop
aanspraak kunnen makenbovendien zou
voor velen deze waardevermindering ge
compenseerd worden door waardevermeer
dering onder den nieuwen toestand als de
Zuiderzee zou zijn drooggelegd. Eindelijk
ging ook het individualiseerende „educa
tieve" karakter van de steun verleening vol
gens de geldende regeling teloor, wanneer
deze vergoeding over de geheele linie werd
toegekend. De steunregeling kende ook toe
lagen aan personen die achteruitgegaan
waren en deze was van meer waarde aan
een vergoeding wegens waardevermindering.
Ops staatsrecht kende zulk een vergoeding
cok niet en wanneer de Zuiderzeewet van
een tegemoetkoming sprak, dan was dat eet»
uitzondering, die niet in dezen ruimen zin
mocht worden opgevat. Intusschen was de
minister wel tot gemeen overleg met de Ka
mer bereid; zoo wilde hy de rente voor de
credietverleening, die hij reeds van 4 tot 4
pet. verlaagd had, op 3 pet, stellen en was
h(j ook niet ongeneigd om in te gaan op het
denkbeeld om de generale oom missie, die op
steunaanvragen beschikt, contact te doen
houden met plaatselijke commissies, alsme
de om de beslissingen van die commissie te
gieten in een vorm, die het rechtsgevoel
'erzoekers meer bevredigen zal (zy zyn
geregeld ongemotiveerd). Dit was
Op de ingediende amendementen zou
- «v J0r n,en ^,ein 'la<* berijd- Aan-
vanxraijk dacht men, dat hij bewusteloos
.was. De Geneeskundige Dienst paste kunst
matige ademhaling toe en heeft den man
zuurstof toegediend. Dit alles heeft niet g?-
baat; het bleek, dat hij gestikt was.
Het stoffelijk overschot is naar het Bin
nengasthuis vereerd De beide andere ar
beiders zijn met den schrik vrijgekomen.
88.000 pond druiven.
Ter veiling te Naaldwijk werd dezer dagen
op één veiling niet minder dan 88.000 pond
dt'uiven aangevoerd. Een dergelijk aantal is
tot heden nog nimmer behaald. De gemid
delde prijsopbrengst was bevredigend.
Een dienstbode die 500 verduisterde.
Gisteravond werd te Amsterdam de 16-ja-
rige dienstbode van E.. verdacht van diefstal
aangehouden. Er werden f 40 op haar be
vonden, welke zij bekende in haar dienst
ontvreemd te hebben.
Bij een nader verhoor bekende zij geduren-
I de den laatsten tijd in totaal ongeveer f 500
verduisterd te hebben.
i RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
I 16 Oct.
I Hoogste stand 767.8 te Memel.
I Laagste stapel 760.5 te Veetnianour.
Verwachting: Matige zuid-westelijke tot
zuidelijke wind. Half tot zwaar bewolkt
W#inig of geen regen. Weinig verandering
I in temperatuur.
Nieuw* onderhandelingen
zonder reeultaat.
Et dreigt een einetig arbeidsconflict in
de typografische bedrijven.
De collectieve arbeidsovereenkomst ein
digt 26 October a.s. en het is nog niet mo
gen gelukken door samensprekingen van
werkgevers en werkheiners tot overeenstem-
in iifg te komen teneinde een nieuwe collec
tieve arbeidsovereenkomst aan te gaan.
Uit vroegere berichten weet men reeds
dat de aanvankelijke onderhandelingen zijn
vastgeloopen. De werknemers kwamen met
allerlei eischen, di* belangrijke nieuwe las-
ten zouden leggen bp de bedrijven, die m
't algemeen gesproken, in de huidige om
standigheden zictt, ternauwernood staande j
kunnen houden, en waarvan aanvaarding
onmogelijk werd gëacht. De voorstellen der
werkgevers die in 't algemeen geen loons
verlaging inhielden doch wijzigingen op ver-
schillende punten, ^welke onredelijk werden
geacht, werden door de werknemers zonder
meer terzijde geschoven.
Na dien is er fikomen «en periode van
stilstand, gedurende welken tijd in de vak
pers verschillende artikelen verschenen,
waarin van werkgeverszijde de bereidverkla
ring werd geuit <wn de onderhandelingen
tq hervatten, terwijl de werknemers bet
standpunt bleven innemen van handhaving
hunner eischen, welke neerkomen op verde
re verbetering van arbeidsvoorwaarden, be
nevens een loonsverhooging van v ij f cent per
uur (voor Gouda) benevens een verlenging
van den vacantietijd van zes tot negen
dagen met behoud van loon.
Teneinde uit de impasse te geraken hebben
do werkgevers Dinsdag de onderhandelin
gen hervat, teneinde te trachten toch nog tot
overeenstemming te geraken. Niettegen
staande Dinsdag en Woensdag langdurige
l>esprekingen zijn gehouden tusschen de de
legaties der werkgevers en der werknemers
is het niet mogen gehikken de gewensebte
overeenstemming te verkrijgen.
Van den heer Joh Mulder, die als lid der
werkgeversdelegatiede onderhandelingen
heeft mede gevoerd, vernemen wij dat van
werkgeverszijde in laatste instantie aan de
werknemers is aangeboden om aan de alge-
meene vergadering der wergeversorganisa-
ties voor te stellen, terwille van de hand
having van den bedrijfsvrede, een loonsver
hooging toe te staan van drie cent per uyr,
over de drie contract-jaren te verdeelen.
De werknemers hebben tegenover dit voor
stel een starre houding aangenomen van
absolute afwijzing, tengevolge waarvan de
werkgevers het oogenblik gekomen hebben
geacht om te vérklaren dat elke verdere po
ging tot onderhandeling als nutteloos moet
worden beschouwd en zij 'derhalve hun man
daat als onderhandelaars iu handen van het
hoofdbestuur der Werkgevers-Federatie heb
ban gesteld.
Waar zoo de zak* staan,, is het wel zeker,
dot, wanneer van <3© zijde der werknemens
geen toenadering wordt» betoond,' geen nieuw
contract zal kunnen worden aangegaan en
strijd te waohten is. s
IHeJ Volk van gisteravond heeft een
lang interview met B. Ponstein, hoofdbe
stuurslid van den Algemeenen Nederland-
schen Typografenbond, gehad. De eisali der
avbeiders van drie centen verhooging van
het uurloon voor Amsterdam en drie centen
voorde andere gemeenten, wordt daarin na
tuurlijk niet alleen verdedigd, maar ook in
overeenstemming genoemd inet de tegen
woordige economische situatie en met den
bedrijfstoestand. Wij zullen nog wel gele
genheid hebben op al deze quaesties terug
te komen. Voorloopig nemen wij slechts de
verklariög over van den heer Ponstein over
de'houding, welke de leiders der arbeiders
tegenover een mogelijke bemiddeling aan
nemen
l>e Rijksbemiddelaar, mr. S. de Vries,
heeft aldus de geïnterviewde in ver
band met liet dreigende conflict inlichtin
gen gevraagd. De samenwerkende arbeiders-
oïganisaties zijn van meening, dat het voor
barig is, wanneer een derde zich nu met het
conflict bemoeit. Bovendien gelooven zij,
dat indien de beide partijen niet tot over
eenstemming kunnen komen liet aan een
darde zeker niet zal gelukken hen tot elkaar
te brengen.
■Het slot van het interview wijst op den
enist der situatie:
Het gesprek vervolgend, wec« Ponstein
er op, dat in het verleden nog nimmer een
zoo omvangrijk conflict in de typografie is
voorgekomen als nu dreigt. „Wij zijn ons er
ook volkomen van bctfust van hoe diep
ingrijpende beteeken ie een algemeene be-
drijfsstaking is. Wjj zijn er dan ook geens
zins belust op, maar blijkt het noodzakelijk,
doordat de werkgevers zelfs onze bescheiden
eischen niet wenschen in te willigen, dan
zullen wij er niet voor terugdeinzen. En in
dien het parool tot staken wordt uitgegeven
door d© gezamenlijke besturen, heb ik het
vaste vertrouwen, dat onze goed gediscipli
neerde troep dat parool trouw zal volgen."
_i
STADSNIEUWS.
GOUDA, 16 October 1930.
Gemeenteraad.
De Raad dezer*gemeenté zal worden by-
eengeroepen op Vrydag 24 October a.s. des
avonds te 8 uur.
Vergoeding bedoeld in artikel 100 der
Lageronderwijgwet over het jaar 1929 voor
de RK. school voor uitgebreid lager-
worde.
daat t
OOST-INDIë.
De bevolking van Nederlandsch-Indië.
Volgens de moment-telling 60 mil-
Ane.ta seint uit Batayia:
Het. voorloopig reeultaat van de door go-
heel Ned.-Indië gehouden moinentrtelüng is,
d«t geheel Ned. OosHndië een bevolking i
heeft van 60 millioen zielen. D* bevolking,
van de afdeeling Noordkust van ^tjeh be
draagt 244.172 zielen tegen 176.117 in 1620.
De bevolking van Medan, met inbegrip Van
de kampongs van het SultaShaat, bedraagt
77.865 zielen.
Overeenkomstig het .bepaalde in artikel
100, 1ste ljd der Lager-onderwyswet 1920,
hebben debyzondere schoolbesturen recht
op gemeentelijke vergoeding van de jaar
wedden hunner boventallige onderwyeers,
voor zoover de gemeente aan de openbare
scholen zelf meer onderwijzers heeft te
werk gesteld, dan voor ryksvei'goeding in
aanmerking komen. Deze vergoeding wordt
berekend naar evenredigheid van, het ge
middeld aantal leerlingen per onderwijzer.
Voor de openbare school voor uitgebreid la
ger onderwys bedraagt dit quotient over het
jaar 1929 73% 4 18.3125.
Een verzoek om bovenbedoelde vergoe
ding over hetl jaar 1929 te mogen ontvan
gen, is ingediend door het bestuur der
Room ach-Katholieke Inrichting van Lief
dadigheid te Gouda voor zyn school voor
uitgebreid lager onderwys, Nieuwe Haven
310, tot een bedrag van 2.341.67, zynde de
vergoeding voor den onderwijzer W. W. van
Alphen, gedurende het tijdvak 1 Januari tot
1 Sentemiber
B. en W. merken op dat in het jaar 19.
voor het laatst by het openbaar uitgebreid
lager onderwys boventallige leerkrachten
werkzaam waren, zoodat het schoolbestuur
aan artikel 100, le lid geen recht op ge
meentelijke vergoeding kan ontleenen, waar
na iB. en W. den Raad voorstellen afwijzend
op deze aanvrage te beschikken.
Bestrating Westerkade.
B. en W. brengen ter kennis van den Raad
dat ten einde de Westerkade rechtstreeks te
verbinden met de Prins Hendrikstraat, in
dertijd door de gemeente de eigendommen
van de Wed. J. P. de Groot zijn aange
kocht.
Aan dezen toekomstigen verbindingsweg
zijn inmiddels eenige woningen gebouwd,
waardoor liet noodzakelijk werd om over te
gaan tot den aanleg van bestrating met
straatrioleering enz.
Na het verder doortrekken van dezen nieu-
wen verbindingsweg zal de verbindingsstraat
tusschen de Prins Hendrikstraat en de 1ste
Schoolstraat, loopende langs de O.L. school
voor 7/8 kunnen vervallen en de vrijkomen
de grond kunnen worden benut ter vergroo
ting der speelplaats dier scholen.
Blijkens een mededeeling van den direc
teur van Gemeentewerken heeft hij bij het ma
ken der begrooting voOr de bovenbedoelde
werkzaamheden er op gerekend, dat de vrij
komende steenen en trottoirtegels voor deze
nieuwe straat zullen worden gebruikt.
De kosten dezer bestrating en rioleering
worden met inachtneming dezer omstandig
heid begroot op f 2.888.95.
Stadsuitbreiding Korte Akkeren Zuid.
B. en W deelen den Raad mede d;at zij
voor wat betreft de aankoop van grond na
bij de Sluiswerken, nog niet tot overeenstem
ming zijn gekomen met den heer Van der
Straaten. De door dezen eigenaar gevraagde
prijs kan geen aanleiding geven tot verdere
vruchtdragende onderhandelingen.
Met den heer Van Leeuwen is dit niet het
geval en kon nog niet worden gezegd,, dat
niet verder kan worden onderhandeld. In
afwachting hiervan, werd het evenwel door
B en W. gewenscht geacht, bereids alle
voorbereidingen tot onteigening te treffen,
opdat indien ook de onderhandelingen met
den heer Van Leeuwen mislukken, niet op
nieuw een onteigeningsprocedure zal moeten
worden voorbereid.
In verband niet de wegenplannen ter
plaatse van de provincie, is het gewenscht
en noodzakelijk zelfs, dat de gemeente ten
spoedigste de vrije beschikking over alle ter
reinen, getogen tusschen de bebouwing van
de Korte Akkeren en de nieuwe Gouwe-cou-
pure, krijgt.
Wat toch is het geval? k
Het ligt in het voornemen van liet PYo-
vinciaal Bestuur van Zuid-Holland om over
te gaan tot dan verderen aanleg van tjen
onder A. no. 22 op hét Provinciaal Wegen-
plan voorkomenden wsg en wel het gedeelte
van de brug ver het stroomkanaal, dat deel
uit zal maken van de nieuwe Gouweooupure
tot aan de noordoost grens van de N.V. Ver-
nigde Fabrieken van Stearine Kaarsen en
Chemische Producten alhier, zooals den
Raad uit de ter visie gelegde teekening na
der moet blykem.
Vanaf de brug over het stroomkanaal, zal
deze weg met een bocht naar Schieland's
Hoagen Zeedijk loopen om verder langs den
binnenteen van dien dijk verder te gaan.
Bij dezen Bosch weg komt de-nieuwe weg op
Schieland8 Hoogen Zemlijk en volgt dien
dan tot het eindpunt b^3e Kaarsenfabriek.
In vérband met het feit, dat de gemeente
in deze omgeving ten behoeve van de stads
uitbreiding reeds gronden aankocht, zijn
Gedeputeerde Staten er van uitgegaan, dat
de gemeente eigenares is van de voor den
aanleg van dezen weg benoodigde terreinen.
Voor dezen aanleg zal de provincie dan ook
vèn de gemeente de benoodigde gronden
aankoopen, welke „zich zullen bepalen tot
een strook ter grootte van de krulnebreedte
van den aan te leggen weg. De gemeente
draagt verder bij in de kosten voor' onder
houd van dezen weg tot een bedrag van
f 600 per K.M per jaar, zooals dit voor
de wegen, aan te leggen volgens het Provin
ciaal wegen pi an. voorgeschreven is.
De overige voorwaarden inzake dezen we
genaanleg zullen den Raad kunnen blijken
uit den eveneens ter inzage van den Ruad
liggen den brief van Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland d.d. 6-22 April 1930. De
provincie stelt er grooten prijs op en dringt
hier ten spoedigste op aan, dat deze weg
aanleg zoo spttedig mogelijk kan geschie
den,, in aansluiting met de sluiswerken.
Wanneer met de betrokken eigenaren tot
overeenstemming was gekomen, had met de
zen aanleg zeer waarschijnlijk reeds een
aanvang kunnen worden gemaakt.
Vergadering Kamer van Koophandel
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Gouda en omstreken is in vergadering
bijeengeroepen op Woensdag 22 October des
middags te 2 uur in, de Raadzaal tfen Stad-
huize.
De agenda vermeldt de volgende punten:
1. Notulen.
2. Uitgegane en ingekomen stukken.
3. Mededeelingen Mond- en Klauwueer-
bestrljdtag.
4. Vaststelling Begrootmg 1931.
5. Vaststelling Subsidies 1931.
6 Rondvraag.
Bekendmaking.
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders brengen ter
openbare kennis dut op 13 October 1930 bij
hen is ingekomen een verzoekschrift van B.
j. van Vliet, van beroep zonder, wonende te
Gouda, om vergunning tot den verkoop van
sterken drank in het klein; drank voor ge
bruik ter plaatse van verkoop in de beneden
voorlokaliteit van het perceel Tuinstraat no.
3 aldaar; dat binnen twee weken na de dag-
teekening dezer bekendmaking een ieder
tegen het verleenen van deze vergunning
schriftelijk bezwaren Aan inbrengen.
Natuurkundig Genootschap.
Voordracht Dr. Joh. H. van Burkom
over „Vermomming hij dieren".
Gisteravond sprak in de groote zaal van
„De Réimie" voor 't Natuurkundig Genoot
schap voor.Gouda en Omstreken Dr. Jo.h.
H. van Burkom, algemeen voorzitter
van de Nederlandsche Natuurhistorische
Vereeniging en leeraar aan de 'R.H.B.S. al
hier.
Aan deze belangwekkende voordracht
over „Vermomming bij dieren" ontleenen
wij het volgende:
Het woord mimicry werd het eerst ge
bruikt door B a t e s, die Wallace vergezelde
op zijn reis naar Zuid-Amerika en daar voor
't eerst kennis maakte met de beschermen
de nabootsing bij dieren. Hij sprak er van
wanneer een dier in kleur en vorm geleek
op een dier, dat door een afstootende smaak
of reuk beschermd is togen allerlei vijan
den. Later ia dit begrip meer uitgebreid en
spreekt men ervan wanneer een dier gelijkt
op zijn omgeving, zoodat het moeilijk waar
te nemen is.
Bij sommige dieren treffen we aan de z.g.
beschermende of kryptlische kleu
ren, die we kunnen onderscheiden in agres
sieve en protectieve (resp. bij de aanvallen
de en aangevallen dieren). In het hooge
noorden komen tal van witte dieren voor
(ijsbeer, poolvos) in Noord-Afrika zien we
b(j verschillende soorten (springmuizen en
vossen) de zandkleur van de woestijn. In
bosch en weide komen een groot aantal die
ren voor, die hoofdzakelijk groen en bruin
gekleurd zijn (sprinkhanen, kikvorachen,
allerlei vogels), 't Hermelijntje is b(j ons in
den zomer bruin, in den winter geelachtig
wit. Toch zijn er hierop tal van uitzonde
ringen. (Het rendier dat steeds donker
blijfl).
Met den naam som atol y se („Körper-
auflösung") bestempelen we het verschijn
sel, dat dieren met gevlekte of gestreepte
teekeniftg oplossen in hun omgeving (tijger,
panter, zebra's, sjwehten, jonge vogels)»
Een mooi voorbeeld hiervan is de bruinge-
streepte roerdomp, die niet op valt tusschen
het' riet, zoolang het dier zich niet' beweegt.
Vlekken en strepen blijken, uit de ontwikke
ling, primitiever te zijn dan de effen kleu
ren. Bij de gewoonlijk eenigszins effen ge
kleurde weidevogels zien we bonte jongen;
hetzelfde zien we Mi het wilde varken, dat
gestreepte jongen heeft.
De kryptische kleur is een rustkleur; de
dieren weten dit instinctief. Een dier dat in
het bezit ervan is, houdt zich in rust, als el-
gevaar dreigt. (Verschillende dag- en nacht
vlinders).
Naast deze passieve bestaat o* een
actieve kleuraanpassing. Plaatst
men. bijv. zeelten in aquaria, waarvan de
bodem verschillend gekleurd is, dan is na
eenigen tijd hun lichaamskleur daarmee m
overeenstemming. Dit komt ,ook bij de
boomkikvorsch voor. Bjj het Kameleon, dat
o,a voorkomt in Noord-Afrika en Spanje,
en dat bekend is door de snelle kleurveran
deringen, die men erbij aantreft, berust dit
op een verplaatsing en een grooter of klei
ner worden van kieurstofhoudende -tellen
uit de onderste laag van de huid, onder in
vloed van het zenuwstelsel. De kleuren, die
het dier krijgt, hangen af van de kleuren,
die op het netvlies vallen.
Mooie voorbeelden van beschuttende
g e l ij; k e n i e zieoi we in onze siooten, bijv.
bij de kokerjuffers of sprokkelwormen, die
zich omhullen met een kokertje van mate
riaal uit hun omgeving. Ze zijn daardoor
beschermd tegen de visschen, waarvoor ze
overigens een geliefd voedsel vormen1. Er
bestaat een Madluizenleeuw (Hemerobins),
die zich omgeeft met de uitgezogen huidjes
van bladluizen. In de verdienstelijke films
van Jean Painlevé zien we ook een spin-
krab in een zoutwateraquarium, die zoo
danig is begroeid met algen, dat ze stilzlt-
bend niet te herkennen is. Er bestaat ook
een wollcralb, die met sponzen overgroeid is,
en een motije van het geslacht Cilix, dat
gelykt op vogeluitwerpselen. Herinnerd
moet overigens worden aan de spanrupsf*V
die door vorm, kleur en houding takjes
bootsen, aan de wandelende takken en blJftfWil
den. Cicaden van het geslacht Gongylus
lijken zooveel op bloemen, dat zelfs botw#it
er door misleid werden.
In dit verband moet nog even ter sprake
gebracht worden de z.g. waarschu-
VAN
GAREL KROPMAN
WORDEN
Het HÖÖ0St geprezen.
Het Ld&flSt geprijsd.
BETER ia er niet.
wingskleuren of schrikkleuren, ge
woonlijk zwart, geel of rood, die gepaard
gaan met afweermiddelen van allerlei aard
(byv. onaangename geur of smaak). Dieren,
die deze eigenschap hebben, houden zich
nigt verborgen, en bewegen zich (instinct
matig zich bewust, dat er voor hen geen ge
vaar kan dreigen) onbewust. Men stelt zich
voor dat een ander dier, dat zioh eens aan
zoo'n dier vergrepen heeft, een les ontvangt
en daardoor gewaarschuwd is daar voortaan
af te blyven. Hoewel de leering aan eenige
soorten het léven kost, is de soort er toch
by gebaat. Voorbeelden hiervan zyn o.a.
onze 1 andsalamander, die zeer opvallend ge.
kleurd is, de vuurpad, de zebra-rups van de
St. Jansvlinder, doodgravers en wespen.
De kryptische vorm is dus aanwezig by
weerlooze, eetibare dieren, die veel ver
volgd worden, de aposematische
(waorschuwings-) vorm by die dieren, die
door passieve of actieve eigenschappen hun
sterkere vyanden afhouden en afschrikken.
Daarnaast komen dieren voorj die door
volkomen gei y kenis op dieren, die
byv. door vergift of onaangename geur of
smaak niet genietbaar zyn, zekere bescher
ming genieten.
Bates zag dieren, dae tot verschillende
systematische groepen behoorden en toch
een groote gelijkheid in vorm eV kleur ver
toonden. Een voorbeeld hiervan vormen o.a.
de Koekoek en de Sperwer, die veel op el
kaar gelyken. Er bestaan Wielerwalen, die
gel y ken op honingvogels (Philemon),
't Merkwaardige is, dat deze Wielewalen,
met de honingeterg, waarmee ze overeen
komen paarsgewjjis op hetzelfde eiland
voorkomen. In Mexico, Brazilië en andere
deelen van Amerika komen niet-giftige
slangen voor, die sprekend gelyken op de
tér plaatse voorkomende soorten van het
zeer giftige slangen geslacht Elaps (koraal
slang).
Vooral uit de insectenwereld zyn een
groot aantal soortgelijke voorbeelden te ge
ven. Interessant is vooral heo verschijnsel
der myrmecoïdie. In de mierenstaten
komen ontzettend veel gasten voor, die niet
alleen geduld worden, maar vaak zelfs ge-
liefd zyn. Er zyn er onder, die door kleur
en vorm onzichtbaar zyn, pndsre, die on
aantastbaar zyn voor de mieren en ook
soorten, die een sprekende gelykenis met
mieren vertoonen. Vooral onder de kwaad-
aardige tïekmieren komen veel gasten voor.
De groote imierenkenner P. Erich
Wassmann meent dit te moeten be
schouwen als een sport „huilen met de wol
ven in het bosch". Genoemd kunnen o.a. i
worden Ecitonaap, een kever, die oj> een
mier gelijkt; de nabootsing komt hier voor
al tot uiting in de constructie van de voe
lers. Mimanona is een kever, die niet veel
gelijkt op een mier, maar toch geduld
wordt. De zintuigfunctde van de mieren
schynt dus niet met de onze overeen te ko
men. In de Hollandsche mierennesten ko
men ook voor de kevers Lomechusa en Ate-
meles, die merkwaardige mimicry vertoo
nen. 'ti Opvallende is dat tal van mierengas-
ten niet alleen door kleur en vorm, maar
ook door hun daden mieren nabootsen.
Na de pauze besprak Dr. van Burkom de
mokelykheid van een verklaring van deze
verschijnselen. Men zal niet tot een oplos
sing kunnen komen, omdat we hier 'n uiting
van het leven zien en datJ voor ons men-
schen niet op te lossen is. Toch kunnen we
wel nader tot dit vraagstuk komen. De
Darwin istische verklaring van dit ver
schijnsel gaat uit van de variabiliteit, die
we bil alle soorten aantreffen. De dieren,
die het meest in overeenstemming zijn met
hun omgeving zijn daarvoor in 't voordeel.
Door natuurlijke selectie verdwijnen lang
zamerhand de vormen, die die overeenstem
ming in mindere mate vertoonen. Deze ver
klaring sluit echter in, dat men aanneemt
de erfelijkheid van dit kleine variaties!
waardoor de individuen van een zelfde
soort zich van elkaar onderscheideni wat'
niet erg aannemelijk is.
Piepers (1903) venkondigde de opvat
ting, dat een dier onder invloed van de
kleur van de omgeving van kleur zou ver
anderen, iets wat we bö het kameleon nog
voortdurend zien. Voor tal van gevallen
gaat deze verklaring echter niet op. Wan
neer alle dieren zich op deze manier zouden
beschermen, zou dit geen zin hebben.
Lamarck verkondigde de opvatting,
dat een dier zelf bewust meewerkte aan een
ontwikkeling in een bepaalde richting.
De mutatiethearie van Hugo de
Vries verkondigt een sprongsgewijze ver
andering van de eigenschappen in alle rich
tingen. De aldus ontstane variaties zjjn
nl<* gericht op een bepaalde mimicry,
dezer theoriën kan verklaren het sa-
van zooveel doelmatige eigen-
in .bouw en functie. Er moet hier
«ennchtingsdrang (doel) aanwezig z(jn.
Geen i
schap:
biet overschatten. Het gehoeft ons ten slotte
met te verwonderen, dat er dieren zijn, d»
P elkaar gelijken, veeleer moeten wij er
3as. J taat ae I,atuur wcl V«>1 doel-
De door een groot
demonstratiemateriaal
werd door de aanwezigen met groote be
langstelling gevolgd.
Tweede abonnementscomedie.
Het Amsterdamsch Tooneel dir. Eduard
Verkade en Albert van Dal sum zal op
Woensdag 22 October a.s. in den Schouw
burg opvoeren „Amphitryon" een blyspel in
drie bedryven van Jean Giraudoux, met Else
Mauhs als gast.
Met Else Mauhs treden o.a. op de heeren
Paul Huf, Cruys Voorbergh, van Iersel, Jo
Stennheim, Carpenitder Alting en Henri
Erens en dé dames Anna Sablairolles en
Nel Knoop.
Uitslag verkooping gehouden door Notaris
Treurniet.
De uitslag van de hedenmorgen door no
taris Treurniet 'van Moordrecht gehouden
«penbare verkooping is als volgt-
1 Benige percéelen wei- en hooiland, lig.
gend te Moordrecht en de Zuidplaspolder
van Schieland, aan den heer J. Boa te
's-Hage, voor f 5500.
2. De bouwschuur en een perceel weiland,
staande en. liggende te Moordrecht in de
Zuidplaspolder van Schielanó. aan den heer
D. Verstoep te Moordrecht, voor 4000.
3. Een perceel weiland, liggende te Moor-
.dreclit in den Zuidplaspolder van Schieland,
is aan den hoogsten bieder niet gegund.
4. Een perceel weiland, liggende te Moor
drecht in de Zuidplaspolder van Schieland,
aan den heer A. Dijksma te Nieuwer kerk
a. d. IJssel, voor f 3900.
5. Een perceel heiland, liggend* te Moor
drecht, in den Zuidplaspolder van Schie
land, aan den heer A. v. d. Velden te Bent
huizen.
6. Een perceel weiland, liggende te Moor
drecht, in den Zuidplaspolder van Schie
land, aan den heer W. Vent© tte Hillegers-
berg, voor f 5200.
7. De bouwmanswoning, gemerkt f 2, met
stalling voor 28 stuks hoornvee c.a., staan
de en liggende te Moordrecht, in den Zuid
plaspolder van Schieland, aan den heer C
A. Verstoep te Moordrecht, voor f 24210.
8. Een perceel weiland, liggende tie Nieu-
werkerk a. d. IJssel, in den Zuidplaspolder
van Schieland, aan den heer Nio. Treurniet
te Moordrecht, voor f 4300.
De Liüputters.
De Directie van "de Schouwburg-Bioscoop
bericht ons, dat de Schaefer's Lilliputters-
troep, die morgenavond in den Schouwburg
zal optreden, morgenochtend met den trein
van 11.61 uur in Gouda zal arriveeren.
ig chef Stationsboekhandel.
Tot chef van de Stationsboekhandel bij de
8.S. Alhier, is benoemd de heer C. W. B. de
Buisonje, van 's-Gravenhage. De heer Jonge-
neel, de vorige chef, is naar Dordrecht
overgeplaatst.
Aanryding.
By'i de politie is aangifte gedaan door J.
ue Jwonende alhier, dat hij op 14 October
des namiddags om half een op de Kruger-
laan met zyn rywiel is aangereden door de
auto H 47081, waardoor zyn rywiel ernstig
De politie stelt eeai onderzoek in naar den
nibekenden autobestuurder.
Kantongerecht.
Zitting van 15 October 1930.
Het veroorzaken vain brandgevaar.
In dia heden gehouden zitting van het
kantongerecht werd de behandeling voort
gezet van de zaak tegen L. van D. te Nieu-
werkerk aan den IJssel, aan wiefl ten laste
was gelegd, dat hij op zoo'n korten afstand
van een gebouw een vuur had aangelegd,
dat daardoor brandgevaar kon ontstaan
Aangezien verdachte zulks had ontkend en
er op had gewezen dat er hoegenaamd geen
brandgevaar was geweest, werd de verbali
sant ais getuige opgeroepen. Deze getuige
verklaarde thans dat er wel degelijk brand
gevaar was geweest. Het vuur werd gestookt
achter een garage. Verdachte was daar ban
den aan het verbranden, vooral met het oog
op de benzine was brandgevaar lang niet
denkbeeldig.
De A. O. M. achtte het ten laste gelegde
bewezen en vorderde tegen verdachte een
veroordeeling van f 5 sus. 2 d h. De Kan
tonrechter veroordeelde verdachte tot een
boete van f 3 subs. 2 d. h.
Mond- en Klauwzeer.
Ook werd hedeu de behandeling voortge
zet van de zaak tegen A. V., wonende te Ze
venhuizen, aan wien ten laste was gelegd
dat hij eem koppel gezonde koeien naar een
terrein had vervoerd alwaar mond- en
klauwzeer heerschte.
Verdachte had verklaard dat het vee beter
was, zoodat geen mond- en klauwzeer meer
hëc,-°'-K*-
De voorgeroepen getuigen, waaronder de
Burgemeester va» Zevenhuizen, verklaarden
dat het uBauce was, dat wanneer vanuit
tien Haag werd kennisgegeven dat het ter
rein niet meer besmet wan, zulks aan ver
dachte werd ter kennis gebracht; dat don
de veldwachter de borden waarop staat ver
meld „besmet terrein" weghaalt; dat in dit
geval verdachte zelf de borden heelt wegge
haald; dat het hem wel bekend was dat ver
dachte aangiite van de ziekte heett gedaan,
eveneens dat verdachte bericht heelt gezon
den dat het terrein niet meer besmet was.
Verdachte had echter de borden, voordat
hij de kennisgeving van het gemeentebestuur
had gekregen, niet mogen weghalen.
Do ambtenaar van het O. M. wilde reke
ning houden met de omstandigheden en vor
derde een boete van f 3 subs. 1 d. h.
Verdachte werd dien overeenkomstig door
aen Kantonrechter
In de zaak van A. H., chauffeur, wonen
de te Rotterdam, werd verdachte ontslagen
van rechtsvervolging aangezien n*et vol
doende verdaohte's schuld was komen vast
te staan.
Verdachte had n.l als bestuiÖHer van een
motorrijtuig daarmede rijdende over de
Westhaven een uit de Noodgoteteeg komen-
de vrachtauto aangereden.
Uitspraken.
V'erder werden nog de navolgende vonnis
sen uitgesproken
Wegens baldadigheidE. van 8. te Nieu-
werkerk aan den IJssel op tegenspraak f 7.50
subs. 2 d. h.
■"Wegens als bestuurder van een motorrij
tuig, bij het inhalen van een ander motor
rijtuig niet^ voldoende naai- rechts uitwij
ken: Th. J. L. te Zegwaart bij verstek f 10
subs. 2 d. h.
Wegens als werkgever aan den Raad van
Arbeid ondergeschikte ambtenaar niet de
verlangde inlichtingen geven van een per
soon die in zijn dienst is; C. K, te Reeuwijk
f 5 subs. 2 d. h.
Wegens overtreding motor- en rijwielwet:
B. A van G. te Jutphaas vrijspraak.
Wegens rijden op een weg niét een vier
wielig motorrijtuig door Ged, Staten der
prov. Z.-H.-gesloten verklaard: A. H. te den
Haag f 3 subs!" 1 d. h.
Wegens overtreding art. 87 alg. pol. ver
ordening GoudaW. v. d, 6. te Boskoop f 2
subs. 1 d. h.
De Bazar voor de verlichting der
St.. Janskerk.
't Was gisterenavond ei-vol op den Bazar
in de Societeiü „Ore Genoegen". De toeloop
van belangstellenden was zoo groot dat de
politie de bezoekers(sters) een queue moest
opstellen om hen geleideiyk, wanneer er
wat ruimte kwaim, toegang tot de zaal te
kunnen geven.
In de zalen was er een en al levendigheid.
De dames aan de verschillende stands had
den handen vol werk om hun „clientèle" te
bedienen, er was overal een vlotten verkoop.
Ook de amusementen hadden het druk.
De borden draaiden, in de waterput gmg
de beugel telkenmale op en neer, de lotery
met het draaiend rad had telkenmale kaar
ten tekort, in de klokkengieterij klingelden
onophoudelijk de klokjes, die werden afgele
verd, en in de theeschenikery was geen
plaats onbezet-
Alle bezoekers stonden bewonderend voor
de mooie paneelen van oud-Gouda, die waar-
lyk byzonder geslaagd zjjm.
Blyft heden en volgende avonden de be
langstelling zoo groot als giate^n, dan zal
de Verlichtingscommissie een zeer gunstig
resiiitaat van haar arbeid kunnen opmaken
en kan het doel worden bereikt.
Ieder drage daartoe heden en volgende
avonden het zyne by!
Benoeming leerares
Industrie- en Huishoudschool.
Tot onderwyzéres aan de Goudsche In
dustrie- en Huishoudschool, welke officieel
geopend zal worden op Maandag 20 Oct. a.s.
in de Centrale Kopaqhool, is benoemd Mej.
Joha. van de Putte, alhier.
Simultaan-séance van de Schaakclub
„Messe maker".
Gisteravond werd in het nieuws club
lokaal van de Schaakclub „Messeimaker", in
Café „Het Schaakbord", door den heer K.
Geus, uit Den Helder, een aimultaan-aéance
gehouden voor leden en genodigden.
Ei* bestond voor deze séance, waarover
dr. Redeke in zyn openingswoord z(jn
vreugde uitsprak, groote belangstelling,
terwyl tevens een nieuw lid tot de club toe
trad.
Er werd gespeeld aan 26 borden.
De heer K. Geus, die weikelyk een bui
tengewoon sterk speler bleek te zyn, won
16 partyen, 7 werden remise gespeeld en 3
door hem verloren.
De drie spelers, die hun party wonnen
waren, de heeren J- Reneman, P. Hekfcer
en J. Zuydam.
Aan het eind werd door den heer Geus
ai 'blindspel gedemonstreerd, waarmede
;ze nog eens zyn groot schaaktalent be-
ees.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN, 12 October: Theodora, d. v.
G. Romjjn en H. Beerthuyzen, Turfain-
gel 12.
13 October: Dirkje Adriana, d.v. H. vaq
Vliet en M. Ouwersloot, Naaierstraat 15.
Willemyntje, d. v. J. van der Kaa en M.
Zukiervliet, Tollensstraat 67.
14 October: Cornelia Christina, d. v. J. v.
Beek en M. van Roon, Willens 43.
GETROUWD, 13 October: J. van der
LirtHen en M. C. Ravenstyn; M. C. van Hee
ren en J. Jongkoen; T. van den Heuvel en
G. Boom; J. Verdouw en N. Verwey; H. T.
Carlier en J. G. Schneider; W. F. Blok en
H. H. Lens; B. J. Ebbers en G. C. Broer;
J. Rietkerk en C. J. Mul.
OVERLEDEN, 14 October: Maria de-
Bruyn, echtgen. K. Anker, oud 77 jaar.
Agenda.
16 October, 7% uur. Soc. de Réunie. Indi
sche lezing. v
16 en 17 Oct. Soc. Ons Genoegen.
Bazar ten bate van de verlichting van de
Sint Janskerk
16 Oct., 8% u. n.m. Café Central. Alg. Verg.
Goudsche Winkeliersvereeniging.
21 Oct. 3 uur Hotel „de Zalm" huishoude
lijke vergadering Ver. van Huisvrouwen,
afd Gottóa.
2 Oct. Cursusavond E. H. b. O., Gebouw
Daniël, voor dames.
22 October, 2 uur, Raadzaal Stadhuis, Ver
gadering Kamer van Koophandel en Fa
brieken.
22 October, 8 uur, Nieuwe Schouwburg,
2e Abonnementsvoorstelling.
24 October, 8 uur, Raadzaal Stadhuis, Ge
meenteraad.
UIT DEN OMTREK.
BODEGRAVEN.
De Rechtbank te Utrecht heeft uitgespro
ken het faillissement van de Coöperatieve
Vereeniging^ Bodegraa&che Coöperatieve
Balckery en Verbruiksvereeniging ,'^de
Hoop", gevestigd en kantoorhoudende te
Bodegraven. R.-c. mr. D. Kaars Sypesteyn.
Cur. mr. H. N. J. Bink, te Utrecht.
HAASTRECHT.
Schouw.
Door het gemeentebestuur zal op Woens
dag 22 October a.s. schouw worden gedre
ven over de Wateringen binnen de kom der
gemeente.
Melkprijs.
De melkprijs is alhier verhoogd met 1
cent per Liter en bedraagt thans 13 cent.
Bouwvergunning.
Aan L. Boeie te Keeuwyk is vergunning
verleend tot het bouwen van een woonhuis
aan het begin van het dorp. Naar wy ver
nemen is de heer Boere voornemens ter
plaatse nog een dubbel wopnhuis te doen
bouwen, zoodat we een aardig complex wo
ningen ryker worden.
Lotery Missie-nsaikring.
Ten behoeve van de Missie-naaikring al
hier wordt op 27 October a.s. een verloting
gehouden, waarvan de pry zen bestaan uit
kunstvoorwerpen.
Nederl. Protestantenbond.
De afdeeluig Haastrecht van den Neder-
landschen l'rotcetantenbond hield in de bi-
b.iotheekzaaj haar jaarlykeche ledenverga
dering.
De voorzitter, d» A. Landstra, opende-de
vergadering met een korte toespraak, waar
na mevrouw H. G. C. Landstra—Huart, se
cretaresse, de notulen en het jaarverslag
las. Daarna werd verslag uitgebracht over
de financiën door den heer ühx. de Jong,
penningmeester. De rekening sloot met een
bedrag van f 1056. De begrootmg 1930-1931
beliep aan inkomsten en uitgaven f 968.01J.
Mej. Anna Bakker bracht verslag uit over
de financiën der Zondagsschool. De ont
vangsten waren f 352.93, de uitgaven
f 292.20, batig slot f 60.73.
De voorzitter zeid* dank voor alle uitge
brachte verslagen.
De bestuursleden Dr. A. Landstra en ühr.
do Jong werden herkozen.
LUCHTVAART.
Postvluchtdienst op Ned. Indië.
Het tweede postvliegtuig te Alla-
habad.
Het tweede postvliegtuig naar Indië ver
trok gisterochtend 6.15 van Karachi en land
de om -9.35 te Jodhpur. Het vertrok vandaar
weder om tien uur en arriveerde om 14.55
te Allahabad. Alles is wel aan boord. Heden
wordt de reis voortgezet.
De vliegtochten naar Australië
Hill tui Kingsford Smith naderen
het doel.
Luitenant Hill is gistermorgen te Singa
pore aangekomen en na 2 uur den motor te
hebben nagekeken, naar Soerabaja vertrok
ken. Hij is nu 50 uur op Hinckler voor en
hoopt i'ort Darwin Vrijdag laat of Zater
dagmorgen vroeg te bereiken,
liet tragi-komische van het geval is, dat
Hill dan Hinckler's record met lj tot 2 da-
gpn zou gebrqken hebben om... het eenige
uten later weer te verspelen aan kapitein
Kingsford Smith, die gisteren te Rangoon
is aangekomen en niet minder dan 98 uur
op Hincklér voor is. Hij verliet Croydon
vindaag voor 8 dagen en heeft Allahabadr—-
Rangoon in 18j uur zonder tusschenlanding
gevlogen, omdat het volle maan was.
De tocht van de Zëppelin.
Boven Venlo oa alleen by gunstig
weer boven Amsterdam.
Omtient den tocht van de Graf Zeppelin
naar ons land Kunnen wij het volgende be
richten
De Directie der Zeppelin-luchtschip-maat
schappij doelt aan het weekblad Het Leven
mede, dat het vertrek is bepaald in den
nacht van Zaterdag op Zondag a.s. om 12
uur voor de vlucht naar Mannheim.
De route zal gaan over Venlo, waar men
Zondagochtend tusschen 7 en 8 uur zal ar
riveeren.
Hier wordt de post^voor Holland uitge
worpen en tevens zijn maatregelen genomen,
dat Hollandsche post bestemd voor Duitscn-
lond en andere landen,- met behulp van een
kabel door het luchtschip wordt ingenomen.
Zij die dus brieven enz. met de Zeppelin
naar ons land wenschen mede te geven
njoeten zorgen, dat deze uiterlijk Zaterdag
middag 12 uur te Friedrichshafen zijn.
Deze post wordt dan Zondagochtend te
Voulo uitgeworpen en Maandag d.a.v. be
steld.
Zij die brieven enz. voor Duitschland eb
mderen landen wenschen rned* te gwiux
iiioeten deze zenden naar het postkantoor te
Venlo voor Zaterdagmiddag met duide
lijke vermelding dat men ze wensuht te zien
verzonden met d* Graf Zeppelin. Deze
stukken worden dan per kabel van de Graf
Zeppelin aan boord van dit luchsohip ge-
hesehen.
Slechts bij bijzonder goed weer zal de
'tocht ook verder over Holland .worden
voortgezet, waarbij ook over Amsterdam zal
worden gevlogen.
In dit geval zal het bezoek reeds in de
Ochtenduren aldaar plaats vinden, aangezien
men in den middag te Mannheim zal landen.
De kans om bet majestueuze luchtschip
bij 'die gelegenheid buiten-Venlo boven odb
land te zien is evenwel uiterst gering, aan
gezien d* commandant Lehman, die dezen
tocht zal leiden, mededeelt dat de weer
kaarten zeer slechte verwachtingen in uit
zicht stellen.
MARKTBERICHTEN.
Veemarkt Gouda.
16 October 1930.
Aangevoerd in totaal 2972 stuks, waar
van 327 slachtvarkens.
Vette van 27 ct. tot 29 ct. per pond,
levend met 2 korting
Londensche van 28 ct. tot 25 ct. per pond,
levendrmet 2 korting
Zouters van 26 ct. tot 27 ct. per pond,
levend met 2 korting
741 magere varkens van 30-45; 1748 big
gen van 1016; 14 runderen van
25 nuchtere kalveren van 1620; 75 scha
pen van 20—31; 42 bokken en geiten van 8
6. Handel in alle soorten matig.
Kaasmarkt Gouda.
16 October 1930.
299 partijen kaas. Prysen la kw. m.r.m.
4560; 2e kw. imron. 40 44. Handel matig.
669 ponden Boter. Goeboter van 90100;
Weiboter 80—90. Handel vlug.
134 partyen Eieren. Kipeieren van 7.25
8.75 per '100 stuks; Eendeieren 6.00—6.26
per 100 stuks. Handel vlug.
Graanmarkt Gouda.
16 October 1930.
Tarwe 8.26—1060; Rogge 6.50-6.00;
Gerst 6.76—8.00; Haver 5.60—6.50;
Erwten 8.00—11.60; Bruine boocien 17—
19.00 per 100 KG.
Coöp. Zuid-Holiandsche Eierveiling G. A.
(C. Z. H. E.) te Gouda.
16 October 1930.
Aanvoer 18700 kipeieren. Prysen 58/60
K.G. 7.908.30; 60/62 KG. 8.40—9(20;
62/64 KG. 8.909.30 per 100 stuks.
Bruine: 60/65 KG. 9.20—9.40; Kleine
6.507.10 per 100 stuks; 160 Eendeieren
6.10 per 100 stuks.
RADIO-NIEUWS.
Programma van heden.
Hilversum
5.30 Omroeporkest.
7.00 Engelsche les,
8.01 Gramofoonpiaten.
8.15 Concert Concertgebouw A damna ai-
loop sportpraatje.
10.30—11.30 Dansmuziek Carlton hotel tw
Amsterdam.
11.30—12.00 Uraiuofoonplaten.
Huizen
5.00 Concert.
6.30 Knipcursus.
6.45 Pluimvee-causerie.
7.15 Cursus Maleisch
8.00 Leger des Heils-uitzendiug uit Utrecht
10.10—11.30 Gramofoonpiaten.
DUAADLOOZE DIENST.
Door een auto aangereden en ernstig
gewond.
DOO DE WAARD, 16 October. Gister
avond omstreeks 6 uur werd de heer J. H.
R., ryksveearta te Zetten, die zich per ry
wiel naar deze gemeente begaf, door een
hem tegemoet komende auto overreden. Hy
bekwam daardoor een ernstige schedel
fractuur. In zorgwekk&ndea toestand werd
'de getroffene naar hetl Diaconesaenhuis te
Arnhem vervoerd.
Als vermoede, yxe oorzaak van het onge
val moet waarscuynlyk worden aangenomen
dat een voor zyn rywiel loopende jachthond,
plotseling voor de auto sprong, waardoor
deze een zwenxing maakte en den heer R.
greep. De politie stelt een ottdferzoek in.
Een Prov. Universiteitsdag te Leeuwarden.
LEEUWARDEN, 16 Oot. Te Leeuwarden
werd heden een Piov. Universiteitsdag ge
houden ter bevordering van de- actie voor de
Vrije Universiteit. De bijeenkomst, di* iu
de Nooiderkerk werd gehouden, werd he
denmiddag door den voorzitter, Ds. W. v.
Es, geopend, waarna de Kuypci-peaim,
psalm 89 vers 8* werd gezongen.
Na in gebed te zijn voorgegaan las Dr.
\an Es psalm 106, in aaneluituig waaraan
hij er op wees, dat voor dit jaar de Univer
siteitsdag verband houdt met de Viering .van
het jubileum van de Vrije Universiteit te
Amsterdam in de volgende week.
Ten slotte werd het. wóórd gevoerd door
Prof< Dr. J. Coops, hoogleeraar in de wia-
en natuurkunde aan d* Vrije Universiteit.
Het 2e post vliegt urn te Ahysb aangekomen.
AnelaVaz Dias meldt, dat bij de KL.M.
bericht ls binnengekomen dat het 2e post
vliegtuig, de P.H.A.E.O., te Akyab is aan
gekomen. Alles is wel aan boord. Morgen
wordt de tocht voortgezet.
Kingsford Smith te Rangoon gestart.
LONDEN, 16 Oct. Kingsfort Smith is he
denmorgen om 3.50 pl.t. op zijn vlucht naar
Australië van Rangoon gestart met bestem
ming naar Singapore
Besmettelijke ziekte diphtheritis te
Sckeemda.
Te Scheemda heerscht momenteel een
diphtheritis van een zeer kwaadaardig ka
rakter. Gisteren zijn reed» twee kmdefen
uit één gezin aan deze ziekt* overleden.
WISSELKOERSEN.
15 Oct. 16 Oct.
Officieel.
Londen 12.06% 12.06
Berlyn 69.00 69.02%
Parys 9.73 9.73%
Brussel 34.59% 34.60%
Zwitserlanu 4(8.24 48.26
Weenen M 36.0235.02%
Kopenhagen 66.40 66.40
Oslo 66.40 66.40
Stockholm 66.66 66.67%
New York 2.48V- 2.48%
Nietroffkieel.
Praag 737 IJ»
Madrid 23.80 24.06
Milaan 12.99% 13.00
Prolongatie 1%
Be urso verzicht.
De vaste tendenz in Berlijn en dfi,betere
berichten uit Wal street maakten dat van de
Industrieekn Philips een 5 winst boek
ten Aku'e, waren goed gevraagd en bewogen
zich dien overeenkomstig. Dé Accoustiek-
asndeelen waren prijshoudend. Eenige af
faire ontstond in Oliewaarden en Konink
lijken. Ook hier was de stemming verbeterd.
Een hoek ontstond in oude en nieuwe
vaarten die eenigszins hooger kwamen. Van
de mynaandeelen konden Alg. Expl. wat
aantrekken. De buitenlandsche soorten ver- -
keerden in herstel
