!>T
IE
iekbank
r'
Blad
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen. Grootste oplage hier ter stede
HET STOFFENHUIS
--
’S
101
r loo.
GEBR
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
SPAAS
Gouda.a
Ro. 17515
99*£Jaargang
E N
A K
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
IER
WOLLEN
ZIJDE EN
FEUILLETON.
O R
N T
STOFFEN
65c
55c
37c
2 50
I.45
I.35
2 80
l.9S
,.De Stille Wachters”
FLUWEEL
Brieven uit de Hofstad.
BAHLMANN - GOUDA
I.45
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
Zaterdag'25 October 1930
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
102
R. HOORWEG
Mantelstoffen 1O pCt.
90
lilllllllinmmmwij
1AG
Wordt vervolgd.
muiuuitfo
dig ia zullen wij
Tweed
Voor Japonnen vanaf
Koordfluweel
Effen 70 cM. breed
Ratiné
140 cM. breed
Door geen ding openbaren de men
seden zoo zeer hun karakter als door
hetgeen zij belachelijk vinden.
Crêpe Caïd
Z'liver wol voor Japonnen
130 cM. breed
Prima Kwaliteiten
en Pasvorm
echt,
door
erd.
1 het
it Ge
r GIJ
i Gij
voor
schee
m op
t elk
el eens
aan de
i roo-
hp.r-
irlegen
buiten-
aarop
n niet
ralltelt
enkele
id op
JAN VANDKRLAND
MARKT 2 - GÖUO*
Vensterglas
Wollen Vdoutine
Voor Japonnen
130 cM. breed
Wollen Georgette
Voor Japonnen
130 cM. breed
60
gen aan in de „Parlementsfilm” van den
heer Hans in een der laatste nummers van
„Öe Vrijheid”. Van Mr. Th. Heemskerk
wordt daarin gezegd, dat hij een allermerk
waardigste onverschilligheid heeft voor
„schriftelijke stukken”. Hij laat deze veelal
ongelezen, doch één of twee zinnen uit het
debat zyn voor hem absoluut voldoende, oin
hem aanstonds te oriënteeren en in het hart
der kwestie te brengen. Zijn scherpzinnig
heid is dan vaak verbluffend en al moet hij
zich een enkele maal wel eens eieren-dar-
send uit het debat redden, vergissen, be
paald vergissen, doet hij zich, naar de heer
Hans meent, nooit. Al spoedig zit hy, als
Oorspronkelijke roman
door
HERM. N. v. d. VOORT.
Nadruk verboden.
Crêpe Georgette
Artitlciel
enorm kleuren assortiment
90 cM. breed
Velvet Anglais
prima gekeperde kwaliteit
70 cM. breed
MXL1I.
De annexatieplannen.
Eenige jaren geleden is het voorstel om
Rijswijk en Voorburg bij den Haag te voe
gen mislukt. Er was een relletje tegen op
touw gezet en Gedeputeerde Staten verzet
ten zich daartegen niet genoeg. Het was
ELEGANTE
DAMES- en KINDERKLEED1NG
HOEDEN en PELTERIJEN
Weten en begrijpen.
Eenige „onderwijzers met hoo^dacte"
hebben eenigen tijd geleden onder den titel
„over de bezwaren tegen het hoofdacte-
examen” een geschrift gepubliceerd, waarin
zij op komen tegen de wijize, waaróp tegenr
woordig het examen voor de hoofdacte
wordt afgenomen. Zij bespreken daailby
verschillende misstanden, waar /an wij er een
en misschien wel de belangrijkste eens
even willen bezien.
Het is deze, dat het examan onspl ubaar
is en dat een candidaat, die wordt afgewe
zen, bij eene volgende gelegenheid ook weer
geëxamineerd wordt in een vak. waarvoor
hy bij het vorige examen voldoende heeft
verkregen. De gezakte candidaat moet zoo
doende die vakken, waarin hij wellicht bet
hoogste cijfer heeft behaald, weer bestiudee-
ran, bijhoudien, repeteeren en weer repetee-
Ten. Hoe verschrikkelijk geestdooiiend en
afmattend dit is, weet alleen hij, die van dit
systeem een of meermalen het slachtoffer
is geweest. En bleef het daar nu maar by.
Het kan echter heel goed gebeuren, dat hy
bij het volgende examen juist voor deze
vakken onvoldoende wordt bevonden. Dit
achten de schrijvers eene ongerijmdheid en
wij doen zulks met hen.
Waar ligt, zoo vragen zy, daarvan de oor
zaak? Moet men uit zoo’n geval leeren, dat
de examinator in het eerste geval die hooge
cyfers maar cadeau gaf en dus niet deugt
voor zyn werk Of moet men er uit beslui
ten, dat in het tweede geval de examinator
te moeilijk vraagt? Of zou het soms liggen
aan de ónmogelijke omschrijving van het
programma, dat spreekt van: eenige kennis
nadere kennis, kennis van dit en van dat?
Naar het ons voorkomt, ligt de oorzaak, al
thans in hoofdzaak, noch in het een, noch
in het ander, maar in heel iets anders, n.l.
in het verschil tusschen weten en begrijpen.
Als het bij examens in de eerste plaate ging
om het begrijpen, zou het kwaad waarschijn
lijk niet zulk^/groote proporties aannemen.
Wat men dit?/ jaar goed begrijpt, begrijpt
men) ook het volgende jaar. Wat wij goed
hebben begrepen, laat ons niet zoo gemak
kelijk weer los. Het gaat by examens echter
om weten, d.i. om het hebben van parate
kennis. Én nu heeft, naar wij meenen, Mu'l-
tatuli eens gezegd, dat, indien men alles,
wat de knapste professor, zonder zijne bi
bliotheek te raadplegen, met zekerheid weet,
in een boekje ging afdrukken, dit een om
vang zou hebben zoo klein, dat het met een
kwartje goed betaald was.
Dit nu is o.i. het groote kwaad van ons
onderwijssysteem met zijn examens in het
vooruitzicht, dat het veel te veel gericht is
op weten, op parate kennis.
Dit maakt voor onze jeugd niet alleen
het leven tot een hel, maar staat de ware
ontwikkeling het begrijpen zoo me
nigmaal in den weg. Wie kent ze niet de
mannen, die dank zij hun sterk geheugen
veel weten, maar juist door dat vele weten
zoo moeilijk komen tot begrijpen.
Over dit thema: weten en begrijpen,
troffen wij enkele belangrijke opmeridn-
arvoor,
>p de
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
16 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en de bezorgkring;
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer '20 ct.
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer gereduceerden
prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentien kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan
het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Op «II
Markt IS
fiOIDW COURANT.
Koordfluweel
bedrukt, nieuwste dessins
70 cM, breed
Crêpe de Chine
Artificial
moderne kleuren
90 cM. breed
Door enorme bijvulling in onze
afdeelingen
Mantels en Japonnen, zijn wij
in staat U buitengewoon voor*
deelige aanbiedingen te doen
Ook in Blauw en Zwart.
I
echter te voorzien dat het slechts een exe-
cutie-uitstel zou zyn en dan binnen enkele
jaren het voorstel weer zou komen. Bekend
is dat de tegenwoordige commissaris der
Koningin in Zuid-Holland vóór het plan is,
terwijl zyn voorganger er althans niet in
die mate vóór was dat hy er al zijn kracht
aan gaf om het te volvoeren.
Het voorstel is thans ook footer en naar
het ons lykt beter voorbereid. Het wil in
eens orde scheppen in een tamelijk verwar
de situatie van de grensregelingen der aan
grenzende gemeenten. Niet alleen den Haag,
Rjjswyk en Voorburg zyn nu by de zaak
betrokken, maar ook Wassenaar, Delft,
Veur en Stompwijk. Een strook grond die
vlak tegen den Haag aanligt en op groote
afstand van de komt der gemeente Wasse
naar, zal bij den Haag komen. Delft krijgt
een stukje van Rjjswyk, wyl dit als afzon
derlijke wyk dichter bij Delft dan by den
Haag ligt. Zoo krijgt Veur een hoekje van
Voorburg en het zal dan mef Stomp wijk
vereenlgd een eenigszins behoorlijke ge
meente vormen. Er worden nu reëele gren
zen gemaakt en niet de imaginaire die thans
golden en waarvan er zelfs één dwars door
een woonhuis ging. Hoofdzaak is natuur
lijk het verdwijnen van Ryswyk en Voor
burg als zelfstandige gemeenten. Men moet
wel moedwillig een verkeerden toestand
willen handhaven als men daar tegen is.
Niemand kan op den hoofdweg van den
Haag naar die beide gemeenten ook maar
vermoeden waar de grens eigenlijk is. Op
een oogenblik verandert de straat van naam
en daar is het dan.
Terecht is er in het voorstel, tot annexatie
op gewezen dat een eigen gemeenteleven in
de beide plaatsen niet meer aanwezig is en
dat van een zelfstandig maatschappelijke
eenheid ook geen spoor is te vinden. De vier
hoofdbedrijven van een gemeente missen
zy, want den Haag levert gas, water, elec-
triciteit en telefoon. De verbindingen wor
den gevormd door de Haagsche tram en
deze maakt den afstand van centrum tot
centrum korter dan menig ander punt in
den Haag van zijn eigen stads-centrum af
ligt.
Groote winkels z\jn er in die plaatsen niet,
aiwav. o.v
I het debat een poosje geduurd heeft, er beter
in dan menigeen, die uren lang in de stuk
ken aan ’t vossen is geweest.
De heer Hans haalt daarbij nog een oor
deel van Mr. Treub aan over Heemskerk
uit den tyd, dat beiden lid waren van den
Amsterdamschen gemeenteraad. De heer
Treub hoorde Mr. Heemskerk daar eens
paarden bij zich en zelfs kameelen, merkte
Benoit op.
Dat is zoo, en juist daarom wil ik
trachten hun sporen te ontdekken. Den weg,
dien zij genomen hebben, kunnen wij ook
volgen.
De grond werd steeds harder en rotsachti
ger. Groote platte stukken steen lagen hier
en daar verspreid, waardoor de paarden
dikwijl® bijna uitgleden. Tegen zonsonder
gang lag de eerste helling voor hen Steil en
bezaaid met rotsblokken, onmogelijk met de
■paarden te bestijgen. Zij besloten hier te
overnachten, en den anderen dag verder te
zien.
Dien nacht hielden zij om beurten de
wacht. Gedurende een van die wachten,
hoorde Carew tweemaal, doch op zeer groo-
ten afstand, het gebrul van een leeuw. Blijk
baar- was deze streek toch niet zoo onbe
woond als hij aanvankelijk had gedacht. Hij
constateerde dit met blijdschap. Waar leeu
wen huisden, zou ook water en voedsel Voor
de paarden zijn. Hij deelde zijn bevindingen
eenige uren later aan Benoit mede, die deze
tijding geestdriftig ontving.
Misschien kan ik dan nog eens een
leeuwenhuid bemachtigen, zei hij enthousi
ast. Maar dat is waar ook, liet hij er spij
tig op volgen, volgens den professor moe
ten wij hier zoo weinig mogelijk van vuur
wapenen gebruik maken.
Ja zeker, antwoordde Carew glimla
chend, doch daarom behoeven wij ons
niet door de leeuwen te laten op vreten. Onze
waarde professor heeft met die omstandig
heid geen rekening gehouden en als het noo-
dig ia zullen wij van onze geweren gebruik
eene niet onbelangrijke rede houden over
een onderwerp, hetwelk hy zoo weinig had
bestudeerd, dat hy het gemeenteblad, waar
in het praeadvies van Burgemeester en
Wethouders er over voorkwam, nog moest
open anyden, toen de discussie al aan den
gang was.
Als een tweede voorbeeld van iemand, die
goed begrijpt, zonder dat hij veel weet,
noemt de heer Hans den bekenden Fran-
schen staatsman Aristide Briand. Clémen-
ceau stelde Briand en Poincaré eens tegen
over elkaar. Van Briand zeide hij, dat deze
niets weet, maar alles begrijpt. En van
Poincaré, dat hy alles weet, maar niets be-
grijpt.
Nu wil het ons voorkomen, dat men met
personen, die zoo gemakkelijk schijnen te
begrijpen, zonder dat zy veel weten, voor
zichtig moet zyn. Er zyn nu eenmaal men
schen, die door hun redenaarstalent in staat
zyn, uitstekend te zeggen, wat zy in wer
kelijkheid weten noch begrijpen. En er zyn
ook menschen, die volstrekt niet kunnen
zeggen, wat zy toch zoo goed weten en be
grijpen.
Dit neemt echter niet weg, dat wel eens
gevraagd mag worden, of onze tijd niet veel
te veel werk maakt van het weten en daar
door zich kenmerkt door niet begrijpen. En
of hieraan niet moet worden toegeschreven,
dat men inzonderheid op sociaal gebied in
de laatste jaren is gekomen tot het begaan
van domheden, waarover de eenvoudige,
maar met gezond verstand bedeelde men
schen de handen ineen moeten slaan.
27
Carew glimlachte.
Dat heb ik wel meer gedaan, bij de
jacht op grof wild. Een kleine aanwijzing is
dikwijls voldoende. Eenige pas afgebrokkel
de steenen of, in dit geval, krassen van
hoeven. Gemakkelijk is het niet, dat geef ik
toe, maar we weten ten naastenbij de plaats
waar wij moeten zoeken.
De „verloren bergen", de twee hoogste
punten, waren nu met het bloote oog zicht
baar, doch heel flauw en wazig in de neve
lige verte.
Het zal ons veel moeite kosten, die te
bereiken, zei Benoit.Hemelsbreed lijkt de
afstand mij wel veertig mijlen.
Zooveel niet, antwoordde Carew, terwijl
hij zijn kijker instelde, ik denk zoowat
een dertig. Maar die afstand zal meer dan
verdubbeld worden door de omwegen welke
wij zullen moeten maken. Ik heb op het
eogenblik maar één groote zorg, en dat zijn
e paarden. Of zij, die steile hellingen en
«malle paden kunnen beklimmen.
Onze tegenstanders hebben eveneens
Het eene uur na het andere verstreek,
maar hij werd niet wijzer. Eens kwam hij
met moeite over een spiegelglad gesteente
van groote oppervlakte. Zijn paard gleed tel
kens uit en brieschte angstig.
Opeens uitte hij een kreet van vreugde.
Een einde van hem af zag hij verscheidene
lange en kortere witte krassen in den stee
nen bodem. Vlug bond hij zijn paard met
de teugels aan een uitstekend rotsblok vast,
en bekeek de teekens. Hier was vermoede
lijk een paard gevallen. Kleine schilfertjes
steen lagen er verspreid, en hij zag bij een
diepen kras een paar bruine vlekjes. Opge
droogd bloed. Ongetwijfeld had het dier of
zijn berijder zich bij den val verwond. Hij
volgde de sporen nog
boven, en legde zijn zakdoek op
graniet om de plaats gemakkelijkei
nen vinden. Toen keerde hij zo’
gelijk naar het kamp
Benoit hem met eenig
Eindelijk, zei hij,
vandaag niet meer terug zou komen. Heb je
succes gehad?
Ik weet de plaats, waar onze vijanden
de helling bestegen hebben, antwoordde Ca
rew. Het zal echter niet Veel beter gaan
dan hier, al is het daar minder steil. De
paarden loopen veel kans, aan de scherpe
steenen hun pooten te bezeeren, en daar
moeten we iets op verzinnen. Een gedeelte
van onze tent zal er aan moeten gelooven.
Carew scheurde een groot stuk linnen In
lange reepen, en wond deze, geholpen door
Benoit, om de hoeven en pooten der paar
den. Een vervelend werkje dat ruim een uur
in beslag nam. Maar toen het dan ook klaar
was, zag Carew er met tevredenheid op
terug. De kans was nu zoo goed als uitge
sloten, dat splintertjes steen in hun pooten
zouden dringenwaardoor de dieren kreu
pel konden worden, en veel kostbare tijd
verloren zou gaan.
Het was intueschen reeds tien uur gewor
den en de beide mannen sprongen haastig
in het zadel. Carew wilde trachten nog voor
twaalf uur over de eerste helling heen te
komen. Spoedig hadden zij de plek bereikt,
waar Carew's zakdoek als wegwijzer lag. De
weg was uiterst moeilijk en zij moesten al
hun aandacht wijden aan den weg, om te
voorkomen dat zij met de paarden een ge-
vaarlijke buiteling maakten. De windsels
een eindweegs naar bewezen uitstekende diensten. Meermalen
ee>n blok
»r te kun-
hij zoo snel mo
te rug. waar Archibald
ongeduld verwachtte.
ik dacht, dat je
stootten de zenuwachtige dieren tegen de
steunen, maar het stevige linnen voorkwam
ernstige verwondingen. Een keer gleed Ca-
rew's paard eenige meters achteruit en viel.
Carew sprong er bijtijds af en het duurde
een kwartier voor het dier weer op zijn tril
lende pooten had gekregen. Zij vonden het
nu maar beter, om, naast de paarden, te
voet verder te gaan, al vergde dit veel van
hun krachten. Dikwijls moesten zij halt
houden, teneinde weer op adem te kunnen
komen. Hun voorgangers waren ook. vol
gens de sporen, enkele keeren uitgegleden.
Overal vertoonden zich diepe krassen en
geulen Als zij een oogenblik hadden stil
gestaan. ging het weer verder. Carew was-on-
vermoeid en Benoit verklaarde dit ronduit.
maken.
Het doet me plezier, dat jij er zoo over
denkt, antwoordde de jongeman met een ko-
mischen zucht. Ik was al bang, dat wan
neer ik toevallig de wacht had en er kwa
men eens van die lieve diertjes op bezoek,
ik ze met een stokje weg zou moeten jagen.
Misschien gelukte het je wel, lachte
Carew. Er doen verhalen de ronde van
menschen die
Hou maar op, viel Benoit hem in de
rede. En hun huid dan, zouden zij die
bijgeval Vrijwillig achterlaten? Neen, Henry,
ik heb ineens een zwak voor leeuwenhuiden,
en ik wil er een aan Joan cadeau gevenn.
Het hooren van haar naam stemde Carew
weer ernstig. Het lag hem op de lippen om
te zeggen: Als wij ooit terug zullen keeren.
Maar hij sprak die gedachte niet uit. Waar
toe zou het dienen, den ander zijn goede
stemming te bederven
Na het ontbijt ging’ Carew er op uit om
de sporen te zoeken. Benoit bleef achter en
hield zich onledig met het nog eens extra
vastbinden der bagage.
Carew reed in westelijke richting een paar
mijlen langs den voet der helling. Toen
stapte hij af en voerde zijn paard aan den
teugel mee. De grond was hier rotsachtiger
dan ooit, maar de helling liep minder steil
op. Hier, op deze plaats ongeveer, dacht hij,
Inoesten hun vijanden naar boven zijn ge
gaan. Langzaam liep hij voort, telkens even
stilhoudend om beter te kunnen zien. Het
was niet gemakkelijk, tusschen die groote
steenen kleine afgebrokkelde stukjes, of
krassen te vinden, waaruit hij kon afleiden,
dat er ruiters gepasseerd waren.
Korting-
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
'per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83. Postrekening 43400.
