1
NEDERLAND
Lewemtaias Naaimachines
Bouwgrond voor 1ste klas Hulzen
Onroerende Goederen:
RADIO
fl.V. J, jL Bredée's ÏÏ.I,, Rotterdam
Bredée's Uitgaven!
Tegen Enorm Lage P
■H KLEIWEG 88
De Goudsehe Fruithandel
Voor Lips' Brandkasten en Slotonfabriek
IS DE AGENT P. ROND Pz.. GOUDA.
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 25 OCT. 1930 - TWEEDE BLAD
Openbare Vrijwillige
Verkooping.
De Bouwmanswoning
Notaris J. v. Kranenburg
H. Brouwer de Koning,
S. S. van Dantzig
P. G TEEKENS, Gouwe 55
Maison m Sijll-öittenbogasrd
TE KOOP
de Collectie weer belangrijk uitgebreid
DRINKT
U NATUURLIJK OOK'
„De Volharding" 3c
Voor de
koude
dagen
rijzen
Bontvellen
Bontkragen
Pluche Kragen
Pluche Randen
Vesten
Wollen Shawls
STEENLAND,
Kleiweg
Fpaai Sterk Goedkoop
G. A. BELONJE, Lange Tiendeweg 96
•Jan van Dam,
H. v. d. Pool
Blijvende Haargolving
9.000 TE GOUDA
WONENDE PERSONEN
In totaal
100.000 Contribuanten
De Amsterdamsche Giro-dienst
aan Gouda ten voorbeeld gesteld
Ga Ka Siroopwafelen
Nieuwe Markt 25. Tel. 865
DB GOUDSCHE COURANT
Gemeenteraad van Gouda.
I
Kantoor Notaris Frtnkon Bouda.
De wnd. Notaris 1. H. A. M. ANTEN
te Gouda, zal op Donderdagen 6 en 13
November 1930, beide des voormid
dags 11 uur, in het Café „de Harmo
nie" a.d. Markt te Gouda, b;i inzet en
afslag, in perceelen en in massa,
publiek verkoopen:
met schuren (waarin stalling voor 24
koeien), 6-roedigen hooiberg, kap-
berg, boomgaard en menige perceelen
uitstekend wei-, hooi- en tuinland,
gelegen in den electrisch bemalen pol-
dei* „Broekvelden" onder de gemeente
Zwammerdam, ter grootte van
10.92.35 H.A.
Alles in gebruik bij den eigenaar,
den heer Jb. Rijlaarsdam.
Op de woning is waterleiding aan
wezig.
Aanvaarding der landerijen op den
betaaldag der kooppenningen, zijnde
den 18en December 1930 en van de
woning op den len Mei 1931.
Breeder bij notities. 45
TE GOUDA
zal op MAANDAG 27 OCTOBER
1930, des avonds half acht, in Hotel
„DE ZALM" a/d. Markt aldaar,
publiek verkoopen, de volgende alle
te GOUDA gelegen
Een WOON- en WINKELHUIS
met afz. BOVENWONING en recht
op gem. poort, a.d. Boschweg 38-40.
Beneden vrij van huur en boven ver
huurd voor f 6.p. w.
Een MAOAZIJN met afz. BOVEN-
WONING a. d. Graaf Florisweg 15-17.
Vrij van huui.
Een WOONHUIS a.d. Roemer
Visscherstraat 3. Verhuurd voor
f 6.50 p. w.
Een WOONHUIS a d. Lethmaet-
straat 11. Verhuurd voor f 4.p. w
Een WOONHUIS a.d. Raam 113.
Vrij van huur.
De perc. zijn te aanv. op den be
taaldag der koopsommen 26 Nov. a s.,
zij zijn te bezichtigen de laatste,3
werkdagen vóór en op den verkoop
dag van 10 tot 12 en 2 tot 4 uur.
Breeder bij notities welke gratis
verkrijgbaar zijn. 45
Spieringstraat 153 Gouda.
Ons brood werd bekroond i
Arnhem 1923, 's-Bosch 1924, R'dam 1926.
Dordrecht en Utrecht 1927.
PS per week. GEHEEL COM
PLEET GEPLAATST 125.—.
HAPPEL. Snoystraat 69. GOUDA.
N. W. O. Goederen
Jansen Tilanus
Volvetta
Goudsehe
Kaas
jonge, belegen en oude pittige. In het
groot en klein tegen billijken prijs.
Prima KILO KAASJES f 1.10 p «tuk
Gedempte Slaak 87, nabij Oostplein.
Schiedamscheweg 83 Rotterdam.
GOEDKOOPSTE ADRES voor
(ook voor oudere dames)
Bloemen, Veeren en .Lint
Enorme sorteering
Laat Uw oude hoed vervormen vanaf
1.75, U krijgt het nieuwste model
weer terug.
Op den besten stand van Gouda te koop
alsook voor Industrie terrein of andérszins, groot 2500 M2, alles gelegen
aan groot vaarwater. 30
Schriftelijke aanvraag bij het Technisch Bureau voor Bouwkunde van
J H. DE WILDE te GOUDA.
Semper Paratus Steeds bereid.
Nu de „donkere dagen'' ons herinneren dat het «Kerstfeest"
nadert, zijn wij als steeds bereid om uit onze immer
groeiende keuze Zondagsschooluitgaven, aan alle aanvragen
te voldoen.
Dit jaar werd
Ook zijn weer verkrijgbaar onze „KERSTPAKETTEN"
en „TEK STEN PAKETTEN'!, tegen fabelachtig lage
opruimingsprijzen.
QflT VRAAGT EENS HET PROSPECTUS
Onze volledige Catalogus wordt eveneens gratis op
aanvrage toegezonden met den bon voor de gratis
toezending der bundels „KERSTKLOKKEN" 100
Wie verzekerd wil zijn voor de Zondagsschool de beste keuze te
doen, die kieze
Wij mogen wijzen op een reputatie van meer dan een halve eeuw
WêêêêèSë
Verkrijgbaar bij
Boskoop: P. L. BINKEN Telef. 124.
GoudaT. POELEN!JE, Telef. 480.
WaddingsveenA. J. JANMAAT.
GOUDA
LEIDEN
GBWtlzIfldB Dl«nstr«gellng.
INGAANDE 27 OCT. 1930.
ALPHEN - LEIDEN10.30 n m 4 ui
ALPHEN - GOUDAvm. 7 - n.m' 4
GOUDA - WADD1NGXVEEN - BOSKOOP v.v.
v. GOUDA, v.m. 6 458 10.3011.15. n.m. 1.15—2.45-4,10-5 40—8 V
v. BOSKOOP, vm 6.45-8.15 9.15-11. n.m. 1 1.45-4-615-7
Zondagdienst onveranderd.
Gouda—Amsterdam n.m. 1.15 Zie Dienstregeling
Gouda - Markt EO
K
8U
NIEUW
EN DAGELIJKS VERSCH ZIJN ONZE
IJs chocolade15 ct.
Pinda* Borstplaat25 ct.
Speculaas 30 ct.
NEEMT U EENS EEN PROEF
Aanbevelend,
NIEUW
ons
5 ons
5 ons
Firma Wed A. Rietveld.
LANDE T1ENDEWEO 27
heeft in voorraad t
TELEP 313
BLAUWE DRUIVEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
DOOSJES TUNISDADELS
BANANEN
TOMATEN
NIEUWE VIJGEN
VRUCHTEN IN BLIK
VRUCHTEN IN GLAS
STUDENTENHAVER
BUSGROENTEN (merk Sleutela)
DIVERSE SOORTEN NOTEN
"i ","ul 1 ,uu i
Vraagt demonstratie bij
Telefunken.ServIce-Slatlon
Telefoon 728 Gouda
SCHILDER NU ZELF MET
RIOLINE- GLANSVERF
JAPaNLAK U verkrijgen vanaf f0,75 per K.G.
Vraagt de GLORIA-WATERVERF. Alle inlich-
20 tingen omtrent uit te voeren schilderwerk gratis.
Aanbevelend, M, L v.tf.BROEK - Tollenstraat 99 Oouda
DAMES
VRAAGT «n
DRAAGT do
'I
DE Schoen voor
den moeilijken
voet
Zwart, Bruin,
Bei**
Da schoen met
het juiste
bodemvlak.
Keizerstraat 62-45
Gouda Teleph. 338
MOETEN uwe SCHOENEN
GEREPAREERD
WORDEN?
Laat dit dan eens doen in de
SCHOENMAKERIJ
VAN
RAAM 107—109.
DAMES!
Laat nu Uw haar behandelen door het
nieuwe ideale toestel WELLA, blijven
de haargolf tegen zeer verlaagden prijs
M. J. DE JONG, Dameskapper.
L. Groenendaal 110, b.d. Gouwe
47
hebben bij opname in een Zieken
huis recht op vergoeding der ver-
pleegkosten gedurénde 56 dagen
en op de kosten ontstaan door ge
bruik Operatiekamer en Verband
middelen.
Ook gij kunt V dit recht verwer
ven door Contribuant te worden bij
de
N.V. EERSTE NEDERLANDSCHE
MAATSCHAPPIJ VOOR
ZIEKENHUIS VERPLEGING,
Turfmarkt 120.
Vraagt circulaire aan
Contributie voor kinderen 2 cent,
Ouderen 6 cent per week.
KOOPT DONDERDAG
uw Koekjes en Banket
OP DE MARKT.
Uitsluitend van
KNOPPER S Banketbakkerij
Specialiteit in de fijnere bonketioorlen.
Standplaat.BIJ HET STADHUIS.
NEEMT PROEF PROEF MET MIJN 1
Speculaas en Letterbanket,
LACE PRIJS EN PRIMA KWALITEIT
Een winst-bedrag van t 176.000 blijkt In feite een verlies te zijn.
Bij de jongste besprekingen over den Ge
meentelijken Stortings- en Ophaaldienst
annex Spaarbank in den Goudschen Raad en
in publicaties in het „Goudsch Volksblad",
Is door den wethouder van Financiën ge
wezen op andere gemeenten, waar een zoo
danige dienst bestaat, om daarvan te ver
klaren dat deze diensten floreeren. Een en
ander als tegenhanger van de critiek welke
op den Goudschen dienst hier wordt ge
oefend. Tot de voorbeelden die door den
wethouder zijn aangevoerd, behootf vooral
de Amsterdamsche dienst, welke in bijzon
dere mate geprezen wordt.
Wjj hadden de jubeltonen over dezen
Amsterdamschen dienst nog in de ooren,
toen ome aandacht werd getrokken door
f een artikel van den heer C. A. Klaasse over
k Gemeentegiro, dat in het weekblad „De
Zakenwereld" van 18 October j.l. verscheen,
waarin deze schrijver tot de verbluffende
conclusie komt dat de zoo geprezen Amster
damsche Girodienst, welker winstrekening
elk jaar een batig saldo oplevert, dat aan.
de gemeente wordt uitgekeerd 1929 le
verde een saldo op van 176.000 in wer
kelijkheid aan de gemeente Amsterdam
geld kost!
Hoe nu? Volvoert men aan dien gemeen
telijken dienst in de hoofdstad des lands
dezelfde kunstverrichtingen als hier, om
den uiterlijken schijn te redden
De heer Klaasse heeft, nu in de laatste
jaren het vraagstuk van de gemeente-giro
diensten aan de orde wordt gesteld, de Ver-
eeniging van ambtenaren der gemeente-
financiën deze quaestie in studie heeft ge
nomen en ook van regeeringszijde hieraan
aandacht wordt gewijd, deze aangelegen
heid eens bezien aan de hand van het voor
kort verschenen verslag van den Amster
damschen gemeente-girodienst over het
dienstjaar 1929.
De vraag of een gemeente-girodienst
naast de Rijksgiro en naast gewone parti
culiere banken, die door onderling giro en
via het Nederlandsche Bankgiro eveneens
een wijdvertakte „overschrjjvingsorganisa-
tie" vormen, reden van bestaan heeft, wordt
in de verslagen niet beantwoord. Men kan
echter wel aannemen dat indien al gemeente
giro naast den Rijksdienst nut heeft, dit
alleen voor de allergrootste gemeenten het
geval kan zijn: uitbreiding tot de kleinere
gemeenten, zou volgens den schrijver
zeker o n-e c o n o mi s c h zij in. Wilde
men den dienst plaatselijk maken, dan zou
decentralisatie van den. Rijksdienst daar
voor aangewezen ijjn -•
Uit de door den Amsterdamschen dienst
gepubliceerde cijfers blijkt dat het gemid
delde saldo per rekeninghouder geleidelijk
is gedaald van 738.58 in 1925 tot ƒ638.65
in 1929. Het gemiddeld saldo bij den Rijks- I
postchèque- en Girodienst was in 192f8
868.—. Deze cijfers duiden er niet bepaald
op dat de rentevergoeding er toe leidt dat
de rekeninghouders hun saldo bij den over-
heidsdienst vergrooten.
Met een zoo klein mogelijk saldo laat men
een zoo groot mogelijk aantal boekingen
verrichten. Het aantal girohandelingen is
dan ook in de laatste jaren veel sterker ge
stegen dan het saldo. Sedert 1923 b.v. ver
meerderde het aantal girohandelingen met
127 het total? saldo der girorekeningen
met... zegge drie procent. Daaruit blijkt
wel duidelijk, dat men zich van de rente
vergoeding weinig steun kan voorstellen.
Behalve dan voor de jaardeposito's, waarop
4 rente wordt vergoed. Het aanbod daar
van is zóó groot, dat men, omdat het maxi
mum van 10 millioen niet overschreden mag
worden, soms moet weigeren. Maar dit is
dan ook een tak van bedrijf, die zoo ver
ligt buiten de taak van een giro-instelling,
dat het onbegrijpelijk is, dat men die ooit
daarin heeft opgenomen. Het doel van een
overheidsgiro moet zijn een taak te vervul
len, die het particuliere bankwezen niet naar
behooren op zich kan nemen. En deposito-
banken, eventueel spaarbanken, zijn er toch
werkelijk genoeg! In Gouda is men daar
van blijkbaar toch niet overtuigd.
Tot nu toe heeft men bij overheidsgiro-
diensten steeds als principe aangenomen:
de overschrijving geschiedt kosteloos, de
kosten van den dienst worden bestreden uit
de rentewinst. Nu is dat een principe, dat
op zichzelf al niet logisch is, omdat de
rekeninghouder, die veel overboekingen
heeft te verrichten en misschien gemeenlijk
een klein saldo aanhoudt, "daardoor bevoor
deeld wordt boven hem, die een flink saldo
aanhoudt en weinig gireert. Maar atgezien
nu van de billijkheid ten aanzien van de I
rekeninghouders, is er nog een andere fac
tor, waarmee men rekening moet houden.
Het is de vraag of het prmcipe voor uit
voering vatbaar is. Is de rentewinst toe
reikend om de lasten van de adhiinistratie
te dekken? Dat hoeft natuurlijk niet, want
er is geen enkel verband tusichen die twee
grootheden. En wanneer men'dan ziet, dat
de ontwikkeling de tendenz heeft naar meer
overboekingen en een geringer gemiddeld
saldo, dan is men wel geneigd aan het be
doelde principe te twijfelen. En in dien
twijfel wordt men versterkt wanneer men
de cijfers vaft den Amsterdamschen dienst
bekijkt.
De winstrekening levert inderdaad elk
jaar een batig saldo, dat aan de gemeente
wordt uitgekeerd.
In 1929 bedroeg dat saldo 176 duizend
gulden. Maar dat cijfer heeft geen beteeke-
nis; de gemeente kan die „winst" juist zoo
hoog opvoeren als zij dat zelf wil. Want
het batig saldo is de marge tusschen ont
vangen interest eenerzijds en onkosten, ver
meerderd met uitbetaalden interest, ander
zijds. En daar al de middelen van het Giro
kantoor by de gemeente zijn uitgezet, kan
deze als geldmeester den post „ontvangen
interest" bij den girodienst naar believen
hoog opvoeren, Wanneer men wil beoor-
deelen of de dienst zich bedruipt, dan moet
men nagaan, welke rente per saldo de ge
meente aan den dienst vergoedt, na aftrek
dus van de winstuitkeering. Die interest
betreft zoowel de saldi op de zuivere giro
rekeningen als die der depositorekeningen.
Wil men het zuivere girobedryf daaruit af
zonderen, dan kan men 4 van het ge
middelde saldo der deposito's aftrekken en
men houdt over de rente, welke de gemeente
betaalt op de girosaldi, op het dagelijks
opzegbaar crediet dus, dat de girodienst
haar verstrekt. Een zuivere berekening valt
moeilijk te maken, omdat het gemiddelde
bedrag deposito's over het heele jaar niet
in de verslagen vermeld staat, maar groot
kan de fout toch niet zijn, wanneer men
uitgaat van de maandgemiddelden. Wij ko
men dan op grond van deze calculatie tot
de conclusie, dat de gemeente in 1927 netto
c.a. 4.10 rente, in 1628 4.09 en in
1929 zelfs 4.24 l/o rente vergoedde. En dat
voor dagelijks opzegbaar voorschot! Nu is
toevallig in 1929 de rente hoog geweest,
en op het oogenblik is zij uitzonderlijk laag.
frhaiiB ue gemeente Kasgeld kunnen
krijgen voor 2 k 2% Maar de gemiddel
de kosten van promessecrediet dooreenge-
nomen over periodes van duur en goedkoop
geld zyn ongetwijfeld aanmerkelijk lager
dan iVn En op grond van deze
cijfers komt men dan ook tot de
slotsom, dat de girodienst de
gemeente geld kost. By de thans
geldende kapitaalrente zou de gemeente
zelfs al duurzaam kapitaal kunnen krijgen
voor dezelfde rente, die zij aan den Giro
dienst betaalt voor een daggeldleening (al
is die dan practisch gesproken ook duur-
En wanneer men plannen koestert om hét
gemeentelijk girowezen uit te breiden, da!n
zal men ook zeker goed doen de resultaten
van den Amsterdamschen dienst voor oogen
te nemen. Men kan toch moeilijk verwach
ten, dat elders de uitkomsten noemenswa"rc
gunstiger zullen zijn dan in de hoofdstad,
waar een zoo levendig geldverkeer bestaat.
De overheid heeft toch reeds alle reden om
zich niet dan zeer schoorvoetend te wagen
op terrein, dat' door het particuliere be
drijfsleven reeds ontgonnen wordt. Gaat zij
daartoe toch over, dan dienen in elk geval
voor- en nadeelen grondig overwogen te
worden.
De Pl|nate 10
4 nut ptr «luk
IIS HET, MEEST GELEZEN BLAD
IN GOUDA EN OMGEVING
EN HEEFT DAARDOOR
DE GROOTSTE
PUBLICITEITSWAARDE
ADVERTEERT DAARIN!
Vergadering van Vrijdag 24 October,
In de gisteravond onder voorzitterschap
van Burgemeester Gaarlandt gehouden
openbare vergadering van den Gemeente
raad, waren alle leden tegenwoordig, be
halve de heer Zanen.
De notulen der vergadering van 13 Oc
tober werden aangehouden.
Mededeelingen.
Burgemeester en Wethouders deelen den
Raad mede:
1. dat de Voorzitter van het college van
Gedeputeerde Staten bij missive d.d. 8 Oc
tober 1930 mededeeling doet van een uit
treksel van het Koninklyk besluit d.d. 23
September 1930, no. 48 en uit den daarbij
benoorenden staat, houdende goedkeuring
van het Raadsbesluit d.d. 14 Juli 1930 to*
vaststelling eener verordening op de heffing
van schoolgeld voor het gewoon- en uitge
breid lager onderwijs in de gemeente Gouda.
2. dat Gedeputeerde Staten by BChryven
d.d. 6/13 October 1930 hebben goedgekeurd
het raadsbesluit d.d« 15 September 1930 tot
aanvaarding der vergunning voor het leg
gen en exploiteeren eener hoogspannings
lijn ten behoeve van de electnciteitsvoor-
ziening der gemeente Oudewater.
3. dat Gedeputeerde Staten by schrijven
d.d. 6/13 October 1930 hebben goedgekeurd
het raadsbesluit d.d. 17 September 1930 tot
aanvaarding eener dito vergunning voor de
gemeente Vlist.
4. dat Gedeputeerde Staten by schrijven
d.d. 14 October 1930 hebben goedgekeurd
het raadsbesluit d.d. 13 October 1930 tot
het aangaan eener geldleening ad 700.000.
5. dat Gedeputeerde Staten by schrijven
d.d. 6/15 October 1930 hebben goedgekeurd
de raadsbesluiten d.d. 26 Augustus 1930 tot
vaststelling van verordeningen op het be-
hefer van gemeentebedrijven.
6. het antwoord op de bij de behandeling
van het voorstel i.z. onteigening in het be
lang der volkshuisvesting i. v. m. de stads
uitbreiding „Korte-Akkeren-^uid" gestelde
vragen.
Alle voor kennisgeving aangenomen.
Ingekomen stukken.
Behalve de aan de orde gestelde stukken
zijn ingekomen:
1. Van Mej. J. A. Roos een verzoek om
eervol ontslag m. i .v. 15 November a.s. uit
hare betrekking van gemeente-vroedvrouw.
Wordt eervol verleend.
2. Van den Gemeente-Ontvanger eeh
verzoek om diverse posten schoolgeld 1928-
1926, 1926-1927 en 1927 oninbaar te ver
klaren.
Conform besloten. i
3. Een motie van de heeren T. van Vliet,
H. Maaskant, J. H. Prevoo en Joh. Polman,
inhoudende de uitnoodiging om met bekwa
men spoed de aanbesteding te bevorderen
van de gedeeltelijke demping van de Nieu-
wehaven vanaf de Kleiwegstraat tot Vrou-
wensteeg en de sloot tot het Regentesse-
plantsoen.
Zou worden behandeld aan het eind der
Benoeming van een lid in de commis
sie, belast met het ontwerpen en het
herzien der plaatselijke verordenin
gen, tegen welker overtreding straf
is bedreigd.
Benoemd wordt Mevr. de Heide—van
Veen.
Benoeming van een lid in de commissie
van bijstand voor het onderwijs (va
cature Ed. van Dantzig).
Benoemd wordt Mevr. de Heide—van
Veen.
Benoeming van een lid in de commissies
van bijstand in het beheer der Licht-
4 fabrieken en Gemeentewerken, zoo
mede voor het Gemeentelijk Woning
bedrijf (vacatures A. Fokkers).
Benoemd wordt de heer Polman.
Benoeming van een lid in de commissie
voor de bezwaarschriften tegen den
aanslag in het vergunningsrecht
Drankwet (vacature Joh. Mulder).
Benoemd wordt de heer Zanen.
Voordracht ter benoeming eener onder
wijzeres aan de school voor Buiten
gewoon Lager Onderwijs.
Voorgedragen worden: Mej. H. A. M.
Houdijck te Gouda, Mej. J. Couvée te Am
sterdam en Mej. C. W. Paap te 's-Graven-
hage.
Benoemd wordt Mej. H. A. M. Houdyck.
Voorstel tot den bouw van 50 wonin
gen voor- en het aaingaan eener
overeenkomst met de N.V. Fabriek
van Stearine-, Kaarsen- en Chemi
sche producten.
Ddt voorstel beoogt te bottwen 50 wonin
gen ad. f 3.904.— elk, waarvoor te zymer
tijd een «Meerling zal worden aangegaan.
Op voorstel van den VOORZITTER gaat
de Raad eerst over in besloten zitting.
Na 20 minuten wordt de zitting heropend.
Kritiek op Wethouder Van Staal.
De heer VERKERK (a.r.) deelt mede
dat in de Commissie voor de Financiën door
den wethouder is medegedeeld dat de kaar
senfabriek bereid was het plan voor het
gemeente- project te aanvaarden en niet dat
van Van Wingerden en van der Horst.
Spreker begreep dit niet en hy heeft zich
daarom gewend tot de Directie der Kaar
senfabriek. Toen is hem gebleken dat het
plan-van Wingerden niet in het' geding is
geweest.
Spreker zegt dat hieruit blykt dat de po
litiek van wethouder Van Staal is een pofli-
tdek van dringen en wringen en spr. is niet
bereid daarvoor op zy te gaan.
Spr. vraagt den wethouder een precies
antwoord op de vraag of deze eemg onder
houd met de Directie der Kaarsenfabriek
heeft gehad en zoo ja op welke wijze en
wanneer. Spr. verlangt daarop een beslist
antwoord.
De huizen zooals dde volgens het ge
meente-project moeten worden gemaakt
acht spr. een strop voor de gemeente. Spr.
-wyst er op dat de huizen aan de Eerste
Kade, die ook naar een ontwen) van Ge
meentewerken zyn gemaakt, niet geschikt
zijn.
Mevr. v. DANTZIG (s.d zegt dat de wet
houder in de Commissie heeft gezegd dat
voor de huizen naar het ontwerp van Ge-
meenteweiken, die gekozen zijn, 0.50 meer
zou worden gegeven door de Kaarsenfa-
iddags 8 uur.
biuek. De wethouder heeft niet gezegd dat J
ue Kaarsenfabriek voor de huizen van van I
Wingerden cue 0.6U niet zou willen geven.
De neer Air. J>E Wl'iT WIJNEN |Bb.)
sluit zien aan by het betoog van den heer j
Veiu&erk, dat net gewwnscht is dat B. en W. I
een precies antwoord geven op de vraag I
Uour ue Conumstue voor de Financiën ge- I
steld.
Spr. heeft met Mevr. Kiese uit protest I
de besloten vergadering verlaten, teneinde I
deze zaak in 't openbaar vrij te kunnen be- I
spreken.
Het 18 juist dat de wethouder heeft ge- I
zegd dat de Kaarsenfabriek haar keus had I
gedaan op de huizen van het gemeente- 1
projvA.,, en daarvoor 0.50 meer wil betalen. I
Maar net is noodag te weten -of die huur- I
toeslag ïuet zou worden verkregen voor de I
huizen van het plan Van der Horst en van J
Wingerden.
Spr. betreurt dat de Commissie op haar I
positieve vraag geen positief antwoord I
Heelt gekregen, net incident dat daardoor I
is ontstaan had kunnen worden voorkomen. I
Spr. zegt dat uit den mond van den Vont- I
zitter ia vernomen dat de Kaarsenfabriek
voor he>t woonitype v. d. Horst niet een boo- I
gere huur betaalt. I
Spr. concludeert dat eerst klare wyh I
moet worden geschonken, komt dat mei, I
dan zal spr. een motie van orde indienen,
teneinde eerat dat antwoord te verkrygeè.
De heer M1DDELWEEKD (r.k.) vraarft
of de wethouder zich heeft gewend tot
Kaarsenfabriek namens B. en W. of ddt
dit is gedaan door den wethouder alleen? j
Verklaring van de» Voorzitter.
De VGuRZlTTER zegt dat B. en W. eii-
kele besprekingen met de Kaarsenfabriek
hebben gehad, waarbij het uitgang spurt i j
was de woningen van J 4.50 huurprys. j
'Het college heeft zich beraden dat de Ge
meente meer gelbaat zou zyn met huizeb
van 6.dan van 4.50. Het was de gestie
van wethouder Sanders om te gaan spreken
of de Kaarsenfabriek genoegen wilde né
men met een huurprys van 5.
De Directie bleek daartoe wel 'bereid,
maar dan wenschte «e het type te zien. De
plannen-v. Wingerden en van de Gemeente
zyn toen getoond en de directie heeft daarop
doen weten dat ze geporteerd was voor het
type van de gemeente. Toen dat vaststond
hebben B. en W. gezegd aan den Raad te
zullen voorstellen die huizen te geven. Na
dien is de Commissie van Financiën ge
hoord. Die Commissie heeft Dinsdag p-
toen de pertinente vraag gesteld oi de
directie het type v. d. Horst weigerde.
Het college oordeelde het beter die per
tinente vraag niet 'bij de directie te stellen.
Woensdag daarop heeft de wethouder Van
Staal zich persoonlijk de vrijheid veroor
loofd zich tot de Directie der Kaarsenfa
briek te wenden teneinde een pertinent ant
woord op de vraag der Commissie te kry-
Staal zijn bezoek aan spr. verteld, waarop
spr. zyn afkeuring voor dit persoonlijk op
treden heeft uitgesproken. Die afkeuring is
ook dlaarna door het college bevestigd.
Het college stelt er prijs op zyn positie
•tegènover den Raad scherp te stellen. Het
was niet toelaatbaar voor een wethouder
persoonlijk die vraag aan de Directie te
doen. De vraag was gedaan door de Com
missie aan B. en W. en niet aan den wet
houder persoonlijk.
Het antwoord der Directie laat geen twy-
fel over; de Directie handhaaft haar mee
ning dat zy 5.huur aanvaardt voor het
project van de Gemeente.
Wethouder Vam Staal aan 't woord.
Wethouder VAN STAAL (s.d.) zegt dat
deze besloten vergadering en de openbare
vergadering het gevolg zyn van een mem»- I
a tie van den heer Verkerk en de r.k. leden I
aan het adres van spr.
Spr. vond een besloten zitting aanvanke- I
lijk volkomen logisch, ter bespreking van I
de zaken van internen aard van de Commis- I
sie voor de Financiën.
De heer Verkerk is eclflter begonnen met l
te verklaren dat spr. zou. hebben gezegd dat I
de directie zich alleen bereid zou hebben I
verklaard 5.— te betalen voor het Ge- I
meente-project en niet,, voor het plan-v. d- I
Horst en v. Wingerde a. Spr. heeft nadruk- I
kei ijk verklaard dat Kaarsenfabriek be- I
reid was 5.— te b etalen, doch dat haar I
keuze was bepaald <»p het Gemeente-pro- I
J Spr. doet geen beroep op de waardigheids - I
liefde van den heer Verkerk, maar op die I
van zijn andere tegenstanders in de Com 1
missie.
Wanneer de heer Verkerk geen infame I
beschuldiging had geuit, hadden in de be- I
sloten zitting medecteelingen over het con- I
tract kunnen worde» gedaan.
Spr. komt op tegen de verklaring van I
den heer Verkerk van dring en wring poli- I
tiek van den wethouder.
Spr. doorziet de "valsche politiek van den I
heer Verkerk volkomen -en zegt hem alle I
vertrouwen op. j I
De wethouder -verklaart zijn houding-
Toen de burgermeester en de secretaris «r I
Woensdag niet waren, heeft, «P1*- aan de I
Directie der Kaarsenfabriek gevraagd of de
5.zou worden betaald alleen voor het
gemeente-ontwerp of ook voor het andere
plan.
Spr. was juist op de Kaan jenfabriek toen
de heer Verkerk telefoneerde. By dat g®- 1
spr^k was spr. tegenwoordig en daaruit
bleek dat de 5.alleen gok 1 voor het ge-
meente-project.
Dat is ook daarna door de Directie aan
B. en W. geschreven.
Spr. critrieert de houding van den heer
Verkerk, die achter de Commisi ae en achter
het college en zich met de Kaarsenfabriek
in verbinding stelde. Die houdii ig is in het
college ook afgekeurd. (Wethouder Donker
schudt van neen!,)
De heer VERKERK. <w.) zegt aan het
college geen verant wnwdikig .schuldig te
zijn!
Wethouder VAN S3XA1AL (ad.,^ zet ver
volgens de geschiedenis van de woningen
voor de Kaarsenfabriek .uiteen wanaf het
eerste stadium.
Losse bladen uit het Dagboek
oan een Gouwenaar.
XXXXIII.
„Achter de wolken schijnt de zonl"
Woensdag 22 October.
Hedenqvond wandelden wij, mijn
vriend Lucas Lungavita ,en ik, op de
üoejanverwelledijk in de richting van de
Waaier sluis, met de bedoeling te trach
ten eenige waartteffringen te doen in ver
band met een „Ingezonden Stuk" dat in
mijn lijfblad heeft gestaan en waarin het
publiek werd aangespoord toch vooral
te letten op verschijnselen van Noorder
licht, welke zich voor zouden doen aan
den nachtelijken hemel. WH hadden dezen
weg gekozen, omdat men van daar uit
een mooi uitzicht heeft over het vlakke
polderland naar het Noorden en wijt men
aldaar niet gehinderd wordt door onaan
gename storende kunstverlichting. Hei
bleek ons dat tal van personen, evenals
wij, zich twee aan twee derwaarts had
den begeven, vermoedelijk evenwel niet
allen tot het doen van astronomische
waarnemingen. Trouwensik moet ver
klaren dat wy geen spoor van het be
geerde phaenomeen hebben kunnen con-
stateeren.
Maar toch had ik geen spijt van deze
wandeling.
Lucas is, als hij wil, een allerchar-
mantst causeur. Zijn veelbewogen afwis
selend leven, zoowel in de Tropen als in
Europa, stempelen hem tot den cosmo-
poliet, een type van menschen dat men jfè
in onze kleine provincieplaatsen slechts
sporadisch vindt. Een type dat door om
standigheden gedwongen, een bescheiden
burgerlijk bestaan te leiden, zich steeds
moeilijk daarin schikt. Dezen avond was
hij wel zeer op dreef. Hij vertelde mij
breedvoerig, hoe hijdeel uitmakende van
een astronomische expeditie in Midden-
Celebes, waardevolle gegevens had ver
zameld, in verband met de definitieve
plaatsbepaling van het Zuiderkruis aan
den trapischen hemel.
Daarna, met de gemakkelijkheid den
Otobe-trotter eigen, overstekend naar het
eiland Bali, hield hij een kort, zeer dui-
I delijk betoog over het wezen der Bah-
neesche Kunst.
„Van Kunst gesproken", onderbrak ik
hem, „hebt gij die crayonteekening van
onzen stadgenoot gezien, voorstellende
het bordes van het Raadhuis Wat dunkt
f „Heiït auiucu/A xuu Xtrttre «y, ,,««c
I man is een Symbolist."
Een Symbolist?"
I „Zeer zeker, de donderwolken opko-
I mende uit het Zuid-Westen Rotter-
I dam?) wijzen daarop."
I „Zou dat geen toeval zijn
I „Neen Sybrandl Zaagt gif die beide
I dreigende Leeuwen op de zijzuilen niet
I „Lucas, ik kan u niet volgen."
I „Sy brand, gij begrijpt niets van de
I Kunst, de teekenaar heeft uiting'willen
1 geven aan een innerlijke onrust. Er dreigt
I-gevaar!"
„Gevaar?"
„Donkere wolken pakken zich samen
boven dit eerbiedwaardig gebouw. Een
titanenkamp zal hier eerstdaags gestre
den worden."
„De Begrooting
„Inderdaad Bottelaar, eindelijk be
grijpt gij hetl"
Aanvankelijk kwam men tot huurprijzen
van 5.15 en 5.40. Later bleek dat deze
prijzen konden worden teruggebracht.
Daarop heeft wethouder Koemans gespro
ken over plannen, die nog goedkooper wa
ren dan de gemeente ze maken kon. Daar
wisten B. en W. niets van. De tusschenmnn
bleek de heer Steenland. Spr. heeft nooit
zoo zien dwingen om die transactie tot
stand te brengen. De heeren Steenland en
Koemans bleken bij uitstek propagandisten
voor dat particuliere plan van 400.000^—
Spr. en wethouder Sanders hebben toen be
werkstelligd dat meerdere particulieren zou
den worden uitgenoodigd. „Gemeentewer
ken" ging intusschesi voort met haar plan
nen; nader bleken detze hetzelfde type van
kamer en suite te kunnen brengen voor den
huurprys van 6.—
Bij de bespreking der plannen m het col
lege werd besloten dat de Kaarsenfabriek
I de plannen der Gemeente zelfs niet moch
De Commissie voor Gemeentewerken
schaarde zich echter unaniem achter het
plan van Gemeentewerken. De teekenmg
was weliswaar niet aanwezig, mahr die
kwam den volgenden morgen, daar ze ge-
blauwdrukt werd.
Spr. zegt dat de heer Steenland met de
I teekeningen naar den heer Zanen is gegaan,
I terwijl aan de Commieaie nog geheimhou-
I ding was opgelegd. Spr. haalt dit aan als
I bewijs van de dringmethode, welke is toe-
I gepast,
I De wethouder zegt dat de burgemeester
I aan de Directie der Kaarsenfabriek dé
I beide plannen heeft voorgelegd; de Directie
I heeft, na haar deskundigen te hebben ge-
I hoord, de voorkeur gegeven aan het gemeen-
I teplan. De Kaarsenfabriek heeft daarvoor
I al haar eischen laten vallen en zich bereid
I verklaard 0.50 meer te betalen. Het col-
I lege Weef echter in meerderheid staan op
I het plan-van Wingerden. Spr. zegt dat, toen
I de Directie der Kaarsenfabriek positief
I heeft, verklaard de Gemeemtewomngen te
wenechen, wethouder Koemana toen loyaal