s
Kindirhoeden
HL BLOM
Koopt bij onze Adverteerden
Aspiri
4%
N.V. J. M. Bredée's ÏÏX, Rotterdam
MOET U VERHUIZEN
DEKENS
m m U
s
m m"
mm
Bredée's Uitgaven!
SPAARBANK
1
EMU
mm m
Jm m m
m m
SBB
B
S
m
H.H. AUTORIJDERS
GIJ WERKT
VOOR UW GEZIN
Maison van Sijll-Uittanbigaaid
Droge belegen sigaren
D, G. V. VREUMINGEN
de Collectie weer belangrijk uitgebreid
VRAAGT DAN NU EERST ONZE PRIJZEN.
Door aanschaffing van een der grootste en
modernste tapisières zijn we in staat U goed-
kooper dan wie ook te verhuizen.
L. N. POLDERVAART.
Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda.
Twee overbekleede fauteuils
B. BELONJE,
Winterjas (£*."/.7.d) vanaf f30.. Ratiné Blauw vanaf f40.-
T C. REPARON, Kleermakerij, Keizerstraat 31, Gouda
HEEREN- EN KINDERKLEEDING, REGENJASSEN enz.
kleine peuterige verzekeringen, spaarfond
sen en kassen. Er zjjn er stellig wel by die
als bonafide zyn aan te merken, maar er
zyn er ook die altyd chicaneeren en allerlei
verborgen voetangels en klemmen in hun
polissen leggen waarin degene die betaald
heeft verstrikt raakt. Meestal zyn deze
zaakjes de duurste vorm van sparen, zelfs
in het gunstige geval dat men zonder chi
canes het toegezegde bedrag uitgekeerd
kreeg. Men ziet 'dikwyis te veel naar het
goede kansje dat er in kan zitten. Ons zyn
wel gevallen bekend van een soort begra
fenisfonds waarvoor iemand een lange reeks
.van jaren een gering bedrag betaalde, maar
dat als men eens aan het eyferen gaat hoe
veel het wel is, blykt verre te gaan boven
hetgeen men ten slotte uitgekeerd krijgt.
Met een stukje papier en een potlood ge
wapend kan een kind het uitrekenen. Toch
loopen velen er altyd weer in en ze worden
verlekkerd gemaakt door de geweldig mooie
kansen die ze hebben, maar die als regel
uiterst klein zijn. Als alles normaal gaai
is het in den regel een groote strop. Meer
dan een driekwart of meestal nog minder
krygen zij op den duur terugbetaald, als
er terugbetaald wordt. Het trage betalen is
altijd weer zooveel voordeel voor de maat
schappij.
Het ergste is, dat het altyd financieel-
zwakken zyn die zich laten verleiden om in
een illusie van plots rijk te kunnen worden
of een aardig bedrag te veroveren of te be-
•paren. En zy halen telkens weer stroppen,
die ze maar stii aanvaarden.
HAGENAAR.
MODEPRAATJE
Het bont dat wij dragen.
Met de weersgesteldheid is het al heel
vreemd gesteld geweest in de afgeloopen
seizoenen. Als we redely kerwy ze zonne
schijn en warmte mochten verwachten, was
het koud en guur, regende het of woei er
zelfs een stormwind. En nu heel de hoop
der modewereld op wat frisch najaarsweer
gevestigd is, komt een late zomer ons ver
rassen en hier een streep door de rekening
halen.
Toch, alle weersgesteldheid ten spyt, zou
men durven voorspellen dat het dezen win
ter een goed bontjaar wordt. Min of meer
kan men dat toeschrijven aan den malaise-
tyd, hoe wonderlijk zulks ook klinken moge.
Toen alles zich een beetje had opgericht
en de menschen nog vanuit de na-oorlogs-
tyd gewend waren in den zak te tasten,
werden de goederen op prys gehouden en
ze werden dat nog tot voor korten tyd, toen
de geldswaarde kelderde en alle klein-indus-
triën daaronder gebukt gingen. Er werden
van allerlei waardevolle goederen stapels
gemaakt, die opgespaard werden, in de
hoop op een tyd dat ze nog hooger in waar
de zouden stijgen.
Dit is vooral ook met bont het geval ge
weest. Van de soliede en waardevolle soor
ten maakte de wereldvellenhandel naar het
schijnt een spaarpotje. Die hield zy terug
in de hoop op eene hoogere opbrengst.
Thans, nu die hoop voor langeren tyd ver
vlogen schynt, worden de voorraden op de
markt geworpen. Met het gevolg, dat waar
devolle bontsoorten voor een geringen prijs
verkrijgbaar zyn.
Het schynt my toe, dat de groote prijs
daling van Russisch veulen, van persianer,
van petit-gris, van mollebont en zelfs van
het zeer soliede en zeer aantrekkelijke na
turel bisam aan deze factoren te wijten zyn.
Al deze bontsoorten zyn thans tot zeer voor-
deelige pry zen verkrijgbaar en ofschoon
niet alles prima kwaliteit is wat er ge
bracht wordt, worden toch mantels van deze
bontsoorten aangeboden over wier prys-
billykheid de kenner zich verwondert.
Niet alleen als mantelbont zyn de opge
noemde bontsoorten modieus. Ook als gar-
neerbonten maakt al dit platharige pels
werk grooten opgang en men ziet dan ook
groote dubbele plooikragen en hooge mouw-
kappen ervan op mantels wier totaalprijs
niet een^ boven het gemiddelde gaat. Dat
velen daarvan zullen profiteeren, kan niet
uitblijven en daar ook met bont gegarneer
de mantels modieus en mooi zyn, wordt dan
ook een uitgebreide bontdracht yerwacht.
Van de bontmantels werken de modellen
mee. Deze zyn lang, slank, eenigszins ge
tailleerd en aan den onderkant een weinig
klokkend, hetzij door wat klokiform in de
pandemfof door een aangezetten klokstrook,
waarvin men in het bont de aanzetnaad
niet opmerkt. Prachtig zyn op de kort-
harige bontmantels de soepele langharige
kragen van een in kleur afstekende bont
soort. Xoo staat een lichte of donkere vos-
kraag zeer mooi op een persianer mantel.
Voor de lichtere bontsoorten als grys en
beige iambreischwang (deze bontsoort be
hoort tot de duurderen) wordt het vosse-
bont ter garneering precies in de kleur van
den mantel geverfd, wat een bijzonder fraói
éffect maakt.
Als garneerbont op een kostbare bruine
bontmantel is nerz dit seizoen zeer gewild,
terwyi op een zwarten bontmantel het
bruin-zwarte skunks en het zwart geverfde
lynx zeer mooi staan. Op de glanzende
moiré-achtige bontsoorten staat ook de grijze
voskraag byzonder goed, evenals de groote
sgppele kraag van petit-grisvelletjes, die
rechtstandig naast elkaar geplaatst zyn.
Op persianer staat petit-gris heel mooi, doch
rijker is het diep-glanzende skunks en nog
weelderiger staat de kraag van zilvervos,
waarvan de witte spikkeltjes zoo schitte
rend tusschen de lange zwarte glansharen
uitkomen.
Peraianer is dit seizoen wel hèt mode
bont en het is niet duurder over heel de
linie, zoodat men je grove zoowel als in
kleine krullen, in alle kwaliteiten dus, een
grooten afzet verwacht.
GRACE ALLAN.
Hij ploegt Hollands vrucht
bare aarde, de bron onzer
welvaart. Wij weten echter
ook, dat zijn beroep h ons
wispelturig klimaat veel ven
zijn gezondheid vergt, en dei
maar al te vaak verkoud-
heidsziekten en rheumatische
rijnen zijn werkkracht dreigen
te verlammen. Maar dan vindf
ook hij altijd baat bij Aspirin-
tabletten.
eenig op
de wereld
Lal op den orenje b*nd m hat teyerknde. éri^nete.
Rijkabegrootlng voor 1931.
Memorie van antwoord.
Bestrijding van den crisisnood.
Verschenen is de Memorie van Antwoord
over het euste hoofdstuk der Rijksbegro
ting voor 1931, waaraan het volgende is ont
leend
De critiek op de Troon redt.
De klacht over den stijl der Troonrede is
schier even oud ais dit Staatsstuk zelf- De
oorzaak is niet yer te zoeken, verschillende
handen werken aan haar samenstelling, de
inhoud leent zich gewoonlijk niet voor sti
listische mogelijkheid. Van meer belang ie
dan ook de critiek op den inhoud -
Waren versobering en beperking der uit
gaven de eenige maatregelen ter verbete
ring van den toestand, die het Kabinet voor
oogen stonden, dan zou de critiek wellicht
gegrond zijn. ,Maar het zwijgen der Troon
reden van andere maatregelen bewijst neg
allerminst, dat deze niet worden Jteraamd
deze niet worden geraamd
voor land- en Ambouw.
De Regeering. op het gebied van land- en
tuinbouw voorgelicht door de oommiasie-
liOvink, is sedert met de voorbereiding dier
plannen verder gevoTderd.
Van
de maatregelen van principieelen
aard
waarop het voorloopig verslag doelt, is het
aanhangig ontwerp tot herziening van de?
Begrafeniswet nog in onderzoek.
Wat het ontwerp-Zondagswet betreft, de
behandeling daarvan pal moeten wachten
totdat de Eerste Kamer inzake het ODt-
werp Winkelsluitingswet een beslissing zal
hebben genomen.
Wat
de huidige crisis
betreft, erkent de R?geering niet, dat zij in
hoofdzaak het gewone periodieke verschijn
sel is, daar de lijn der geschiedenis dan
een minder ernstig karakter in vergelijking
met vorige crisis zou hebben meegebracht.
Dat zij echter een karakter dreigt aan te
nemen, heviger dan vde voorafgaande, mag
worden toegeschreven aan het samentreffen
bovendien van twee andere verschijnselen
Ten eerste heeft de> wereld zich nog niet
gerealiseerd de verarming, welke de oorlog
heeft gebracht.
Vervolgens lijdt de wereld onder zeer be
treurenswaardige ziekteverschijnselen van
poütieken aard.
Wanneer de economische werkelijkheid
aldus wordt bezien, is het minder juist het
„kapitalisme" op de bank der beklaagden te
plaatsen. Deze beklaagde zou kunnen ant
woorden, dat hij, mits de ruilverhoudingen
over de geheele wereld nfct zoo grondig ver
stoord waren geworden, voor een behoor
lijke welvaart zou hebben zorg gedragen.
De Regeeruig verstaat daarbij onder ka
pitalisme een stelselvan voortbrenging, dat
berust op privaten Agendom ook der pro
ductie-goederen.
Besqhouwt de Regee\ing
de positie van Nêderlard.
evenals de verscheideWUeden zulks doen,
dan gaat zy accoord metfRin opvatting, dat
de landbouwcrisis reeds zeer ernstig is en
die op het gebied van handel en nijverheid
in-hevigheid kan toenemen. Met toenemende
werkeloosheid moet ernstig worden reke
ning gehouden.
Terwijl de Regeering op het weJÉdver-
loop slechts weinig invloed vermag te oefe
nen, wil dat niet zeggen, dat zij allen gevol
gen van de crisis werkeloos zal aanzien.
Hulp voor de industrie.
Zij houdt zich ten aanzien van de indus
trie ernstig bezig met de vraag, waar govol-
gen van dumping dreigen en hoe deze kun
nen worde.1 afgewend. Onderzocht wordt,
of door pen versneld tempo in de uitvoering
van groote Wérken werkverruiming kan
worden tot stand gebracht. In overweging
ia de vraag in hoeverre hulp aan werke-
loozenkassén kan worden geboden, voor
zoover haar middelen 'in deze crisis te kort
zouden schieten. Voor één tak van bedrijf
is zulk een regeling tijdelijk reeds getroffen
Waar buiten de werkeloosheidsverzekering
nog groote groepen werkeloozen kunnen
voorkomen, is de Rqpeering bedacht, in
overleg met de gemeentebesturen, met werk
verschaffing voort te gaan.
Wat het onderhandelingstarief Aangaat,
herinnert de Regeering er aan, dat het rap
port der commissie-Bodenhausen door haar
aan eenige organisatie^, resp. commissies
om advies ts gezonden. Het wil haar beter
voorkomen, dat rij, zoolang de gevraagde
adviezen niet zijn Ingekoknen, zioh van het
uitspreken van een 'eindoordeel onthoudt
Zij wil gaarne overwegen, of en, zoo ja, wan
neer er aanleiding- bestaat, het rapport te
publiceer en, hetzij geheel of ten deele.
De Regeering heeft met voldoening er van
kennis genomen, dét haar overlag te'Genève
met de Scandinavische Stiften wordt toege
juicht. Analoog overleg in anderen vorm
had te voren reedb plaat* gehad en heeft
ook sedertdien plaat# gevondenook België
is daarin betrokken geworden. Deelneming
aan een eventueele overeenkomst zou, naar
de Regeering meent, allen omringenden Sta
ten moeten vrijstaan.
De kelp voor den landbouw.
De Regeering is allerminst blind voor
den nood. waarin de landbouw verkeert, en
er rijn dan ook >N*aehdiende maatregelen
beraamd. Daarbij ia de vooriiehiing der
Oommisaie-Lovink, die. gelijk bekend, veel
zijdig #amcnge*teld ia, van buitengewone
beteekenia.
Als gevolg van de voorstellen der com
missie, ts reeds siftds eenigen tijd een maat
regel in voorbereiding, tot eteu» aan de
aar$sppolmeelindtt*lric Ware ovtiPwe Voor
waarden, daaraan verbonden, geen nader
overleg noodig geweest, dan kou die steun
reeds zijn verleend. De Regeering vleit zich
echter, dat binnen zeer korten tijd de zaak
haar beslag zal krijgen.
In hoeverre dit laatste ook kan geacgd
worden van
«e« ».g. maaigebod
ten behoeve van Uriandseh graan, valt thans
nog niet, met zekerheid 1e voorspellen, al
heeft reeds sedert eenige weken oen weia-
ontwwp het Departemeut van Binnenland
se*» Zaken en Landbouw verlaten.
Ten behoeve van de suikercultuur is «oor
onlangs een wettelijke maatregel tot stand
gekomen Het iuag weosdteiijk heeten, de
gevolgen daarvan af te wachten, alvorens
nieuwe etappen t« overwegen.
riannen om opzegging van hypotheken,
waar deze volgen* overeen kom#treohl geoor
loofd is, te verbieden, zijn niet in overwe-
«ntg.
Voor een pa chwm<r lor uuudat de ver
pachters niet weinig benadeel en en verder
strekkende consequenties meebrengen zou,
eclujni d« tijd stellig niet gekomen, terwijl
het verte-enen van credieten aan de boeren
voor den aankoop van meststoffen en zaai
goed een stap op een hellend vlak zou be-
teekenen.
Met betrekking tot de door sommige leden
aanbevolen afschaffing van de Grondbelas
ting; en vrijstelling van Inkomstenbelasting,
sluit de Regeer ing zich nan bij hetgeen aoor
andere leden daartegen werd opgemerkt.
Dé werkloosheid.
Het is der regeering niet bekend, dat in
tal van gemeenten dewerkeloozen zich in
hopeioozen toestand zouden bevinden. Zy
kan dan ook niet* rnzieu, dat het ncodzaae-
lijk zou zijn awiiggeuue maatregelen te tret-
ien om de gemeenten te verplichten benooi-
lijken steun te vferieenen.
Dat
de financieele toestand van ons land
zich in de laatste jaren in gunetigen zin
heeft ontwikkeld, wordt door de regeering
volmondig beaamd. Maar dat van dien gun
st igen linancieelen toestand „niet geprofi
teerd is", moet de minister zoo beslist moge
lijk ontkennen. Er is van den gunsligen
financieelen toestand geprofiteerd tot aan de
uiterste grens. De stelling, dat de grens
overschreden is, ware aan de hand van de
jongste begrootuig te verdedigen Voor de
bewering van het tegendeel is geen oogen-
blik plaats.
Geen meevallers, maar tegenvallers.
De vraag doet zich nu intuaachen voor, of
het op de begrooting voor 1931 geraamde
tekort niet veel kans heeft bij de uitkomst
opnieuw in een aanzienlijk overschot te
verkeeren. Dezelfde oorzaak, die in de af
geloopen jaren m de voornaamste plaat* tot
de meevallers leidde, ka'u thans slechtsetrek-
ken om het geraamde tekort nog grooter te
maken. Die oorzaak is, dat de middelen ge
raamd worden naar gegevens van een pe
riode, die afgesloten'wordt 5 maanden vóór
het begrootingsjaar. Deze procedure, die in
tijden van stijgende conjunctuur tot meeval
lers leidde, heeft in een periode van dalende
conjunctuur de tendenz tegenvallers in het
leven te roepen.
Op de vraag, welke
de nieuwe uitgaven van socialen aard.
zijn, die blijkens de iniliioenennota in het
voornemen liggen, luidt het antwoord, dat
hiermee gedoeld werd op de uitgaven voor
de herziening der Invaliditeit*, en Ouder
domswet. Het bedrag van die uitgaven kan
nog niet worden meegedeeld.
Het door het Rijk bij te passen tekort in
het Gemeentefonds zal inderdaad in 1932
stijgen van ruim 4,5 tot rond f 6,8 millioen.
In Hoever het in 1932 en volgende jaren bo
vendien zal stijgen tengevolge van een da
ling van de opbrengst van de Gemeente
fondebelasting en van de 50 opcenten op de
Vermogensbelasting, dient te worden afge
wacht.
Het feit, dat reeds vérscheidene jaren over
versobering van 's Rijksdienst door reorga
nisatie wordt gesproken, bewijst niet, dat
er in die jaren op dat gebied niets zou zijn
tot stand gekomen en evenmin, dat er op
VAM Dt
HANDELS EN LANDBtOUWBANK
INGELEGD OP:
RENTE
1 Jan. 1928
f 2.175.925.
1 192 9
f 2.314.114.-
1930
f 2.428.037
I dit terrein niets meer te bereiken zou zijn.
De minister is overtuigd, dat in de ver
sobering van den Rijksdienst nog niet de
volle 100 pCt. zijn bereikt. Zoowel op het
gebied der rationaliseering en mechanisee-
ring als door verbetering van interdeparte
mentale samenwerking, niet het doel dub
bele outillages te voorkomen, en de be
staande inrichtingen zoo productief moge
lijk, ook voor andere diensten werkzaam te
doeu rijn, zyn nog heel wat betere resul
taten mogelijk.
Het wil der Regeering verder voorkomen,
dat een bespreking der bezwaren, welke blij
ken* het Voorloopig Verslag gevreesd wor
den, zoowel van de publiekrechtelijke rege
ling van de collectieve arbeidsovereenkomst
al# van een wettelijke regeling omtrent de
instelling van bedrijfsradon het beet zul kun
nen gp*c4iieden, wanneer de daartoe strek-
kemle ontwerpen by de Btaten-Generaal aan
hangig zijn gemaakt.
Tijdens een crisisperiode als thans ook
on# land teistert, ware invoering van een
bedrijfsorganisatie minder raadzaam.
IV regeering ziet ook geen aanleiding te
bevorderen, dat bij de Intern. Arbeidsorga
nisatie het vraagstuk van verkorting van
werktijd in verband met de rationalisarfie
woidt aanhangig gemankt.
Tegen ratificatie van de Conventie van
Washington betreffende
den achturigen arbeidsdag
verzetten zich verschillende bezwaren, die
reeds herhaaldelijk zijn uiteengezet, doch
die allerminst het heginsal der internatio
nale regeling van don nchturendag betref
ten. maar de wijze waarop de uitzondering
gen zijn geregeld cn de toepassing der Con
ventie. De regeoring erkent een moreele ver
plichting om den achturendag in nijvertieids-
ondernemingen toe te pussen, hetgeen dan
ook geschiedt, echter niet om ons land door
de Conventie in haar geheel te hinden.
Het ligt "niet in de bedoeling belasting-
I ambtenaren te doen afvloeien daar, waar ten
gevolge van die afvloeiing schade voor den
dienst zou ontstaan.
De aangekondigde herziening van den al-
gemeeuen bestuursmaatregel op het buiten
gewoon lager onderwijs is spoedig te ver
wagen.
Herziening van den O. L. wet.
zal de minister met spoed ter hand nemen,
zoodra het rapport der Staatscommissie-
Rutgers verschenen is. Hierbij zal de wette
lijke regeling van het buitengewoon lager
onderwijs en het onderwijs aan schippers
kinderen aan de órde komen.
Een voorstel tot wijziging van het aan
hangige ontwerp tot regeling van het mid
delbaar en voorbereidend hooger onderwijs,
wordt voorbereid.
Door de regeering wordt met kracht ge
streefd naar
internationale vermindering der
bewapeningen.
Het blijft daarbij haar plicht het in art 8
van het Handvest van den Volkenbond be
paalde na te komen.
De regeering acht het voorts aan gegron-
den twijfel onderhevig of het wel een daad
zou rijn van wijs beleid, om, onder misken
ning van de verhoudingen zoowel in het ge-
biedsged eelte, waarin het Rijk in Europa ge
legen is ate in dat, waarin het Rijk buiten
Europa ligt, de oplossing van het ontwape-
ningsvraagstuk te zoeken is z.g. regionale
aansluiting aan de Noorsche rijken.
Met de leden, die het bestaan van korp
sen als de bijzondere Vrijwillige landstorm
en de burgerwachten verdedigden, kan de
Regeering geenszins inzien, dat de^e gevaren
zouden kunnen opleveren.
Geen herziening der kieswet.
De regeoring acht voor het oogen blik geen
gronden aanwezig om een herziening van de
Kieswet te bevorderen. De bezwaren, tegen
de huidige wet ingebracht, zijn niet van ge
noegzaam gewicht.
Het vraagstuk van verbindend-verklaring
van collectieve arbeidsovereenkomsten in
bestekken voor Rijkswerken is sedert eeni-
gen tijd in overweging.
Brief uit Berlijn.
Door Franz F. Schwarzenstein
Berijm, einde October 1980.
Kleine bloemlezing van het begin van
het nieuwe seizoen.
Het Beriynsche Winterseizoen; is begon
nen. Men merkt het aan het groote aantal
premières van opera's en drama's, operetten
en revue's. Men merkt het aan zyn beurs
door de rekening van de naaister voor de
nieuwe avondjaponnen on de nieuwe man
tels (de ouden zijn immers veel te kort,
niet waar door het nieuwe bont en de
nieuwe schoenen, die men in elk geval noo
dig heeft. De eerste kleine bals zyn reeds
voorbij. Maar in Br lijn moet men zich lang
zaam gaan voorbereiden voor de bals, waar
op „tout Berlin!" zich een rendez-vous
geeft... Heerlyik toch, dat men intusschen
nog wat tyd heeft, een weinig door ,de etral
ten van het herfstachtige Berlijn te slente
ren om eens te kijken, wat het nieuwe
seizoen ons zooal aan genoegens te bieden
heeft. En er blijkt hee] wat te zien te zyn!
Wie ooit voor den ooiüog in' Berlijn is ge
weest, zal zich het bestaan herinneren van
een heerlijk „Palais de Danse". Elegant,
exclusief, met mooie vrouwen en goede mu
ziek. Thans is dit aan traditie zoo «rijke
danspaleis weer heropend. Hier speelt Ma-
rek Weber met zyn uitstekend strijkje. Wie
aan meer intieme vertrekken dte voorkeur
geeft, kan dit vlak by, in het „Paviljoen
Mascotte", een der aantrekkelykste dans
bars van het centrum der stadi, vinden. En
wat het mooiste is aan deze beide herrezen
dansgelegenheden:
Men wordt hier niet opgelicht. 2.50 Mk.
voor een echte Hennessey is zeker niet veel
I in een dergelyloe omgeving. De eigenaars
van de Berlynsche restaurants en dans-
J lokalen weten, dat zy rekening moeten
houden met de economische moeilijkheden
Fa. B. DB «JONG
8 MEUBILEER HQ
van den tyd. De drang der Berlyners m
zich 's avond», na een dag van zwaren ar
beid, wat te vermaken, is niet verzwakt.
Maar hy kan met meer zooveel geld hier
voor uitgeven als vroeger. Het is geen
zeldzaam verschynsel, dat zelfs in de groo-
tere danspaleizen, gasten gedurende den
ganschen avond ,tot twee of drie uur des
nachts, slechts één koffie of twee glazen
bier bestellen. Alhoewel dus het nieuwe
seizoen in het teeken van de lage pryzen
staat, wordt men overal mèt voorkomend
heid behandeld, dit ook in de kleinste loka
len. En wat al nieuws en verrassends biedt
Berlijn thans niet! Daar heeft men, bij
voorbeeld, op den Kurfürstendam, in' het
Westen der stad, onlangs een koffiehuis
geopend, waarin den gasten in eenige ver
trekken de illusie van een tropisch zeeland
schap wordt voorgetooverd. Men zit onder
zonneschermen op gemakkelyke stoelen en
drinkt zyn koffie, die op lage tropentafei
tjes geserveerd wordt. In een ander ver
trek is een gedeelte van het dek van een
schip natuurgetrouw nagebootst. Men zit
hier op balen katoen, koffiezakken of leege
biertonnen. Daar men in dit eigenaardige
koffiehuis zooveel planten vindt, draagt het
den naam van „Plantage". Nu kunt gy het
dus gemakkelyk vinden ,als gy naar Berlyn
komt. Het allernieuwste in Berlyn is echter
,de „Melkbar". Zy ligt op een hoek van een
straat in de krantenwijk. Men koopt voor
tien Penning een bon in een automaat en
krygt voor die bon aan de bar van een
mooi meisje een groot glas versche melk.
De twee meisjes achter de bar hebben veel
te doen, want er zyn veel klanten. Wellicht
kry'gen wy nu spoedig behalve „Cocktail
parties" ook nog „Milk parties"...
Wat men te Berlyn gratis krygt,
'Men doet te Berlyn vaak werkelyk veel
voor de klanten. Men krygt niet alleen veel
voor zyn geld: In het Weensche Restaurant
„Huhn und Ei" in de Markgrafenstrasse
krygt men voor 90 Penning een portie ge
braden kip en dessert, in „Haus Vaterland"
kan men voor 50 Penning ontbyten en in
Automaten kan men voor 10 of 20 Penning
smakelyke broodjes en goede dranken krij
gen. Neen, men krygt hier vaak ook wat
gratis. Een Berlynsche onderneming voor
auto-taximeters verstrekt aan haar passa
giers na eiken rit een kwitantie en schenkt
U in ruil voor 20 Markt kwitanties een bon,
die U recht geeft op een gratis-rit van één
Mark. Oppassen dus en geen kwitantie weg
werpen, die de chauffeur U vriendelijk ter
hand stelt! Uiterst eigenaardig is voorts,
wat een Berlynsche voorstadschouwburg
voor haar publiek doet. Het „Rose-Theater"
het speelde eens een belangrijke rol in
het Berlynsche tooneelleven en levert ook
thans nog zeer verdienstelijk werk voert
eiken Maandag, Dinsdag, Donderdag en
Vrijdag 's namiddags het Amerikaansche
blyspel „Kukuli" op en biedt den bezoekers
tijdens de pauze koffie en koek of bier en
brood aan! Dit is werkelyk een ongekend
verschynsel in de Berlynsche tooneelge-
schiedenis. Hierbij vergeleken spreekt hef
byna van zelf, dat in „Casanova", hèt ele
gante danspaviljoen in het Westen der stad,
tijdens de vijf-uur-thée kostelooze gymnas
tieklessen worden gegeven of dat men in den
mooien wintertuin op het dakvan „Café Ber
lin" kosteloos de moderne dansen kan lee-
ren.
Kinderen maken hun speelgoed zelf.
Onder de talrijke tentoonstellingen, die
op het oogenblik te Berlijn worden gehou
den, is er een die 'buitengewoon eigenaardig
is. Men krijgt hier geen meesterwerken van
volwassenen te bewonderen, maar men toont
hier den volwassenen meesterwerken, door
kinderhanden vervaardigd. Dat klinkt zon
derling, masar het is toch zoo. In een aan
tal Duitsche scholen heeft men „knutsel-
uurtjes" ingericht. In andere scholen is het
teekeTionderwijs gewijzigd in modernen zin.
Een en ander beteekent, dat de kinderen
mogen teekenen en schilderen, plakken en
knutselen, wat zij zelf -willen! Als de kin
deren willen spelen, mag de volwassene,
dat is de onderwijzer, hen niet storen, zeg
gen de moderne opvoedkundigen. Dat zy
mét deze opvatting een goeden weg hebben
gewezen, bewijst^ deze tentoonstelling. De
in elk kind sluimerende drang naar bezig
heid wordt aldus geprikkeld. De kinderen
komen naar school, brengen van thuis rest
jes stoffen, papier, sigarenkistjes, lucifers
doosjes .stukjes hout enz. mee en mogen
hieruit nu vervaardigen wat ze willen. Uit
de kleine lapjes worden met hulp van hun
ijzerdraad en van garen allerlei poppen
vervaardigd. Z(j zien er zonderling uit met
hun oogen, die parelmoeren knoopjes zyn,
met hun mond, gevormd door eeo grootê
knoop van een mantel en met hun beenen
uit yzerdraad. Maar het geheel maakt een
grappigen indruk en, wat het voornaamste
is, deze poppen hebben den kinderen, die zp
vervaardigden, oneindig veel vreugde be
reid! Andere kinderen hebben uit lucifers
doosjes ware wonderen van bruggenbouw
doen ontstaan. Kleine spoortreintjes kan
men hier bewonderen. De ketel van de loco
motief bestaat uit de leege huls van een
patroon, ^e grootere kinderen hebben uit
brandhout kleine dorpjes met vele bonte
huizen en kerken, met wagens en dieren
gesneden. De kinderen spelen liever met
zelfvervaardigd, dan met gekocht speel
goed. Hoe technisch de aanleg van het kina
heden is, bewijst een negenjarige knaap, die
een „Radiomensch" heeft gebouwd, een
phantastische gestalte, vervaardigd uit tai
van radiolampen, antennehaken en elec-
trische draden. De leeraar treedt hier slechts
op als adviseur der kinderen. Als een ki
iets verkeerds heeft gedaan, roept hy as
^dérê~jongens en meisjes en deze moeten
dan de fout ontdekken. Zy doen dit steeds
zeer snel. Vaak voelen zy zelf het juiste of
het verkeerde plan beter dan de volwasse
nen. Toen eens een jonge onderwijzer een
kleinen achtjarigen jongen, die een groote
brug uit in elkaar geschoven luciferdoosjes
had gebouwd, zeide, dat hy onder het mid
den van de brug toch een steunpijler moest
zetten, kreeg hy van den jeugdigen tech
nicus het besliste antwoord: „Dat is niet
noodig, mijnheer. Dat houdt ook zonder
pijler!"
Een pijnlijke tooneelherinnering.
De Ver. Perabureaux hebben aan ver
schillende acteurs en actrices in ons iand de
vraag gesteld, welke hun pijnlijkste tooneel
herinnering was. Er zyn al verschillende
antwoorden binnengekomen, o.a. van Annie
v. d. Lugt Melsert—van Ees, die ais Leon-
tientje in den- Grooten Schouwburg te Rot
terdam juist in de ontroerende sterfscène
meemaakte, dat het bed in elkaar zakte.
Gelukkig lachte geen van de op het topneel
aanwezige acteurs, en ook het publiek
bleef ernstig.
Een aardig verhaal doet Lou Ezerman,
die een ze^r pijnlijke herinnering met zich
meesleept, al is die niet ontleend aan een
voorval op de planken. Zy dateert uit den
tijd, dat hy nog niet verbonden was aan
„Het Schouwtooneel":
„Het was Augustus 1914. We speelden in
den Tivoli-Schouwburg in Rotterdam „De
Toffe Jongens van het 7de". Dagen achter
elkaar.
Een onderbreking van die reeks voor
stellingen zou er zyn op een Zondag.
We zouden dan in Utrecht spelen op een
matinée „voor militairen" en 's avonds voor
gewoon publiek (tegen gewone pryae»»).
De onvergetelijke vroolijke Jef Mertens
had ons met het oog op het voortdurend
gebrek aan bagageruimte bij de spoorwegen
verzocht onze Fransche uniformen en onze
schmink zelf in te pakken en zelf mee te
nemen.
We moesten van het Maasstation ver
trekken om ongeveer tialf negen, want ad
ders was Utrecht immwa niet meer op tyd
voor de matinee te bereiken.
Zaterdagavond ik" woonde toen nog by
mijn moeder thuis zette ik netjes den
wekker neer, en viel ik had indertijd een
heel goed geweten onmiddellijk in slaap.
Maai' hoe gaat dat. Als een mensch niet
gewoon is aan wakker worden op het ge
rinkel van een wekker, dan komt hèt dik
wijls voor, dat hy droomt van de een of an
dere telefonische boodschap. Dat overkwam
my ook en het gevoflg was, dat ik gewekt
werd door het meisje: „Jongeheer, hier is
uwes chocolade en of u opstaat, het is al
elf uur."
Dat was pijnlijk, mynheer. Enfin, nood
maakt vindingrijk. Ik stuurde myn broer
naar het telegraafkantoor met een tele
gram: „Mertens schouwburg Utrecht, trein
gemist, kom fiets Lou".
En terwijl mijn broer die taak verrichtte
trok ik myn roode ibroek en de blauwe tu
niek met de beroemde zeiven op de kraag
aan daaroverheen myn gewone dlaagsche
pak deed myn schmink en spiegeltje in
die tepi, bond die achterop de fiets ,van myn
toch boodschappen doende broer (hij had
geloof ik net een afspraak gemaakt om te
gaan karren), sprong op het stalen roe en
begon te trappen op weg naar Gouda.
Toen ik nog fietste had ik altijd wind pal
tegen, maar dien Zondag was het wel heel
bar en ik moest ontzettend „malen" om met
een goed gangetje vooruit te komen.
Het ging evenwél en ik had Oudewater
geloof ik al bereikt, toen het noodlot me
weer een klein partje speelde. Daar trapte
ik doodrustig de ketting uit elkaar en daar
stond ik. Geen boerenkar te zien natuurlijk
op Zondag. Eindelijk krijg ik een cafétje in
het oog. Ze hadden een teflefoon. Garage in
Utrecht opgebeld. In orde. In twintig minu
ten kon de auto er zijn. Ik berekende „en
twintig minuten terug naar het Sticht
dan ben ik precies tien over twee aan den
schouwburg ongeveer net op tyd voor
myn opkomst."
De wagen kwam, de fiets werd er boven
op vastgemaakt, en ik gebruikte de rit, om
myn jas, broek, vest en overhemd uit te
trekken en me te schminken en om twee
uur tien precies stap ik vermomd als Salé
op het Vreeburg uit, en wordt begroet doe
het heele gezelschap, dat me by de artis-
tenuibgang staat op te wachten. De militai
ren hadden namelijk geen vrjj gekregen en
de voorstelling ging niet door...
Jbh. W. Broedelet, acteur, romancier fcoo-
neelschrijver, meldt als zyn pijnlijkste too
neelherinnering het volgende:
„Toen ik, als vader in Wedekind's Lente
aan 't graf van mijtn zoon staand den mij
omringendten vrienden geroerd de hand
drukte en deze aJlen, met Piet Bron aan 't
hoofd (de hemel moge het hem yergeven)
mij met Weewarig gezicht zacht tusschen
<faim en wijsvinger kietelden! Men mimiek
moet op dat oogenblik boven- alle beschrij
ving zyn geweest!"
RUILBUREAU
voor bons en plaatjes.
Verzonden aan:
N. v. S. te Gouda: 33 Lever's bons.
P. de G. te Gouda: 12 Van Houten's bons.
H. B. Jr. te Gouda: 52 Paddenstoelen.
M. de J. te Gouda: 20 Van Nelle's bons.
Martien B. te Gouda: 18 Paddenstoelen.
H. E. te Gouda: 41 Lever's bons.
Ontvangen van 8 Goudsche ingezetenen
een schenking diverse bons en plaatjes.
Hiervoor onzen hartelyken dank en hou
den ons voor verdere schenkingen ten zeer-
*te aanbevolen.
Genoteerd voor:
J. v. B. te Gouda: 25 Dönszelmann's bons.
J. B.v. V. te Gouda: 60 Klaverblad-
plaatjes.
M. de J. te Gouda: 61 Klaverbladplaatjes.
J. Sch. te Gouda: 70 Droste's plaatjes
„Indië".
De Hagzegels hebben een ruilwaarde van
11 punten, de bons hiervan, geldig voor 2
zegels, 22 punten.
De Van Houten's bon had een waarde van
6 punten, 30 punten benoodigd voor een
tijdschrift, dus 14 punten ruilwaarde.
Gaarne nog veel meer toezending van
bons en plaatjes, vooral van Lever's en lin-
nenkastbons, Koffie Hag bons en wapen
zegels, Klaverbladplaatjes, Dönszelmann's
bons, Dobbelmann's plaatjes, Droste's bons
en plaatjes» „Indië", Leupen's bons en plaat
jes, Bussink's plaatjes en de plaatjes „Hoe
heet die vogel".
Bijna van alles kunnen we gebruiken zoo
ge ziet.
Hoeveel ge zendt geeft niet, hoe meer hoe
liever, ge moogt echter nog niet aanvragen
de Lever's en linnenkastbons, daar zyn we
nog te ver mee achter.
A. F. te Gouda staat sedert d.d. 5-8-'30
genoteerd voor 70 linnenkastbons.
U hebt nog 11 ruilers voor met totaal
888 bons. Nog wel een jaartje geduld.
Joop L. te Gouda danken we voor zijn
goede bedoeling, door het zenden van Ka
merplanten bons.
Op deze bons ontvangt men echter niets.
Deze waren geldig tot 1 Jan. 1930.
Kamerplanten plaatjes kunt ge bekomen
tegen inzending van de thans loopende bons
of plaatjes, dus Paddenstoelen (tot 1 Jan.
'31) of zeewater aquarium bons of plaatjes
(tot 1 Jan. *32).
We noteerden voor U 248 punten, echter
geen Lever's of linnenkastbons. Hebt U
geen interesse voor Pelikanen?
T. T. te Gouda staat genoteerd voor 220
plaatjes „Hoe heet die vogel?" U hebt ze
ker wel geduld, we hebben er al één.
A. B. te Gouda zendt ons 734 punten ruil
waarde. Eén Dönszelmann's bon h 2 punten
heeft een ruilwaarde van 15 punten.
Hij vraagt Koffie Hag bons; liefst geen
zegels, liefst nog dit jaar.
U behoeft niet bevreesd te zyn voor Uw
Paddenstoelen bons en plaatjes. Deze zijn
door ons ontvangen en worden in omloop
gebracht.
Of we dit jaar U nog kunnen helpen aan
deze bons (Koffie Hag),'hangt heelemaal
af van de inkomsten. Hoe meer men inzendt,
des te vlugger kunnen wij de aanvragers
voldoen.
We noteeren dus voor U 734 punten of
wel 33 Koffie Hag bons (geen zegels). Eén
bon heeft de waarde van 2 zegels. Eén bon
heeft 22 punten ruilwaarde en één ze^el 11
punten. Is het U duidefftk?
HET RUILBUREAU.
DAMRUBRIEK
Onder redactie van de Damclub „Gouda
Secretaris de la Reijbian 14, lokaal der club
Markt 49.
Probleem No. 691.
t
m
22^ "jgjgg asaa
'Cïêéiï
fsü Wk El
"Mi
'Zwart schijven op: 7, 12, 16, 17, 28, 30,
dam op 15.
Wit schijven op: 21, 24, 26, 27, 29, 35,
37, 38.
Probleem No. 692.
Zwart schijven op: 1, 5, 13, 19, 32, 33, 38.
Wit schyven op: 11, 12, 15, 30, 34, 40, 48.
Oplossing van Probleem No. 6§j).
Wit speelt: 50—44, 25—20, 34—30,
44—39, 4943, 47:27, 26:6.
Oplossing van Probleem No. 690.
Wit speelt: 32—28, 44—39, 25—9,
41—37, 9 28.
ADVERTENTIEN.
Vulcaniseeren van Auto buiten- en
binnenbanden.
Vlug en billijk pnder garantie.
Banden worden kosteloos
gehaald en thuisbezorgd 15
Eerste Goudsche
Vulcaniseer-lnrichting
GOUDA, Kleiweg 38 achter.
0RAFZERKEN RRAFKRUiSEN
Beleefd Aanbevelend,
Pa. J. RN. v. Ruuren
Itmnhowwt VIJnntrait 11 Baud,
S«l»«rttMamantsls Ornamenten
48
wellicht vanaf den vroegen morgen.
Oeen moeite is U teveel en geen
last te groot. En toch... naamt OiJ
nog steeds geen maatregelen om
ook in dagen van ziekte het hoofd
boven water te houden. Hebt Oij U
al eens ingedacht wat te doen wan
neer Qij of een der Uwen in een
Ziekenhuis moet worden opgeno
men
Doe als 9000 van Uw plaats ge-
nooten en betaal het kleine bedrag
van zes cent per week (kinderen
twee cent). Qij hebt dan ook in dat
opzicht gedaan wat Uw plicht is.
N.V. EERSTE NEDERLANDSCHE
MAATSCHAPPIJ VOOR
ZIEKENHUIS VERPLEGING,
TURFMARKT 120.
In totaal 100.000 Contribuanten
De reden waarom onze contri
butie gering is.
Levert vlug en accuraat
BOEKHANDEL J. VERSCHOOR
Oouda Dubbele Buurt 3
Gedempte Slaak 87, nabij Oostplein.
Schiedamscheweg 83 Rotterdam.
GOEDKOOPSTE ADRES voor
I
(ook voor oudere dames)
Bloemen, Veeren en Lint
Enorme sorteering
Laat Uw oude hoed vervormen vanaf
1.75, U krijgt het nieuwste model
weer terug.
ba
WIJDSTRAAT 20 GOUDA
Door onze groote voorraden en
vakkundige behandeling leveren
wfl steeds droge en belegen
Sigaren.
Iets bijzonders
LEO VICTOR MISKLEUR
6 cent, prachtige witte brand.
8 cents qualiteit.
CORSA BORNEO 8 ct.
handwerk sigaar.
Semper Paratas
Steedg bereid.
Nu de „donkere dagen" ons herinneren dat hetKerstfeest"
nadert, zijn wij als steeds bereid om uit onze immer
groeiende keuze Zondagsschooluitgaven, aan alle aanvragen
te voldoen.
Dit jaar werd
Ook zijn weer verkrijgbaar onze .KERSTPAKKETTEN"
cn „TEKSTENPAK KETTEN", tegen fabelachtig lage
opruimingsprijzen.
f* VRAAGT EENS HET PROSPECTUS H
Onze volledige Catalogus wordt eveneens gratis op
aanvrage toegezonden met den bon voor de gratis
toezending der bundels „KERSTKLOKKEN"
100
Wie verzekerd wil zijn voor de Zondagsschool de beste keuze te
doen, die kieze
Wij mogen wijzen op een reputatie van meer dan een halve eeuw
Wij l«v*ren U gedurendo da maand November:
met 4 zware eiken stoelen, voor I0O.-
Moquatte naar keuze*
Aanbevelend,
30 Achter de Vischmarkt 22 nabij de Groenendaal.
Sigaar la "t hoofd In
makkelijke fauteuil, Coo
rant lezend, zie zoo, nu nog
een paar warme pantof
fels van
JAN VAN DAM
en dan Ie allee
voormekaar
Vraagt U eena onze collecbea Ier inzage, goedkooper KIÖNT U NIET koopen.
het verplicht U tot nieta,
Extra aanbiedinft DEMI-SAISONS (graat) 37.50. 20
Het onderzoek der Commissie, ingesteld door den Minister
van Arbeid, voor onderzoek naar het groote prijsverschil In
den Groot- en Kleinhandel, vreezen wij niet. De conclusie
zou luiden: BESCHEIDEN WINSTMARGE.
D« prijzen loopen zelfs de daling in den groothandel vooruit.
GROENENDAAL8
OOUDA