t Blad
L
iiiiui
F
IDT
IOC
1
leekbank
Reclame
Aanbiedingen
101
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
«0.07527
Zaterdag 8 Mi
ember 1930
6
Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
HET STOFFENHUIS
Gebr. Spaas
Brieven uit de Hofstad.
Markt 16
r'
FEUILLETON.
Gouda
25
,.De Stille Wachters."
BAHLMANN - GOUDA'
elegants. -
R
BRANDING
Kliini Aunoncas 8 regels tl.-
Mantelsen Japonnen
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHI
GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
ONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Deze Courant komt m vele duizenden gezinnen. Grootste oplage hier ter stede
10.-
V
a
20
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
VAN 7 TOT 14 NOV.
MXLIV.
irs
30
bevoorrechte positie
en
I HAAQ
(Wordt vervolgd.)
met het idee fixe,
lijkte democratie is.
EXTRA
VOORDEEL1GE
NOVEMBER
AANBIEDINGEN
wel een»
>1 aan de
van «oo-
ischpar-
verlegen
't buiten-
waarop
aam niet
kwaliteit
en enkele
:heid op
het
Oe
Gij
Olj
JAN VANDIRLAND
MARKT 2 - GOUDA
Schildersb.noodlgdhed.n
leunde evt
Zij zagen,
39
Carew knikte.
Ik eveneens. Maar niettegenstaande dit
alles, is de tocht een smadelijk fiasco ge
worden, en het zal ook voor onzen braven
professor een harde teleurstelling zijn Het
Oorspronkelijke roman
door
HERM. N. v. d. VOORT.
Nadruk verboden.
R. HOORWEG
Als men zich hier in<i
wij ons eene vraag,
geleden eens hoorden
toch, zoo vroeg men
„democratisch” zoo va
graf van kon mg
Carew voerde
oed<
lie
bij vol wasse
ts. Wormo
i en Drogislie
ten
wel duidelijk uit de ook bij de sociaal-demo-
craten bestaande vijandschap jegens den
goeden huisvader. En deze vijandschap is
door socialist!schen invloed doorgedrongen
in onze geheele democratie. Zij heeft in al
hare lagen, hier meer daar minder, een slag
Van den communistischen molen weg.
Een merkwaardig voorbeeld daarvan
levert de dezer dagen plaats gehad heb
bende behandeling in de Tweede Kamer van
de pachtwet. Daarbij is in ons burgerlijk
wetboek geïntroduceerd het zoogenaamde
continuatierecht. De daaromtrent aange
nomen regeling komt hierop neer, dat na
afloop van den in het pachtcontract vast-
gestelden pachttermijn, de rechter de pacht
met hoogstens 10 jaar kan verlengen tegen
een pachtsom, die hij, d.i. de rechter, redelijk
vindt. De anti-soclale strekking van deze
regeling springt duidelijk in het oog, wan
neer men bedenkt, dat Nederland een land
is van klein grondbezit. Duizenden bejaarde
menschen te plattenlande moeten, soms zeer
sober, leven van de pacht, die een vroeger
zelf geëxploiteerde boerderij of eenig land,
dat voor opgespaarde gelden is gekocht,
opbrengt. Er is waarschynlyk geen moei-
lyker en eerlij ker verkregen bezit dan dit
klein grondbezit. Het moest den democra-
tischen wetgever vooral heilig zijn. Niets
daarvan. Om van datgene, wat hij door eer
lijken arbeid heeft verworven en voor een
dikwyls sober onderhoud noodig heeft, de
vruchten te plukken, moet hij eerst nog een
pleidooi voeren. De rechter zal uitmaken,
hoeveel in dezen redelijk is. Treft de man
een socialistischen rechter, die elke pacn.t
onredelijk vindt, dan krijgt hij misschien
niets.
tikt, dan herinneren
wij eenige jaren
tellen. Hoe is het
te verklaren, dat
c synoniem is met
„dwaas”. De steller Van deze vraag gaf
daarop het volgende antwoord: De demo-
het gelid en zien
Op den uitersten
}e echt»
ie door
teerdj
en
dat
roor
rop
onvoor-
s eischen
laam op
van elk
L
DAMES- en KÏNDER'KLEEDING
HOEDEN en PELTERIJEN
>p schriftelijke aan-
:n heer
waarvoor,
op dt
t.
Hebt U
PERSONEEL noodi<?
Zoekt U PLAATSING?
Plaats dan Zaterdags
Uw AANVRAGE in de
kleinen jongen, lag een
ca dan liepen krampt
ieder leest ze dan I
^Inzending tot Zaterdagmorgen
9 uur aan het Bureau
MARKT 31
n f 100.
De mensch zij edel, hulpvaardig
goed; dat alleen onderscheidt hem waar
lijk van alle wezens, die wij kennen.
ONTVANGEN
een schitterende sorteering
OOK IN BLAUW EN ZWART
IQ
honderd leden. Dat waren natuurlijk alle
weggeloopen leden uit de hervormde kerk.
Thans telt die vereeniging nog maar eenige
honderden leden, nog niet eens een half
procent van de bevolking. Dat is dus het
resultaat van zestig jaar arbeid. Hoeveel
tijd en kracht en geld is er niet in den loop
dier jaren besteed om dat alles nog bij el
kaar te houden, en men moet er nog ver
baasd over zijn dat er altijd menschen zyn
te vinden geweest die daaraan hun tyd en
kracht en geld hebben willen geven.
Toch is men nog gaan jubileeren alsof
er vreugde kan bestaan over dat uiterst
povere resultaat.
Wanneer men nu eens tra^tte met soort-
genooten tot overeenkomst en samenwer
king te komen, zou dit behalve -aan effi
ciency ook aan aanzien zeer ten goede
komen.
Er heerscht nu nog een stille naijver, een
onderlinge tegenwerking, al doen ze voor
het oog van de wereld soms heel vriénde
lijk tegen elkaar. Concurrentie-nijd is er,
omdat het publiek niet precies in de af ge
bakende paartjes wil toopen en im en dan'
zyn eigen weg wil gaan. Als in de ééne
soort vereeniging een renommée van een
De tweedracht op godsdienstig gebied.
Het is een ellendig ding in ons land, dat
op alle gebied de grootst mogelyke ver
deeldheid bestaat, terwijl de verschillen
eigenlyk van microscopischen aard ^n.
Nauwelyks heeft een vereeniging een hon
derdtal leden of er loopen er een paar weg,
die een eigen vereeniging stichten. Het ge
volg is dat er twee vrijwel gelijke vereeni-
gingen bestaan, die allebei een onbeduidend
aantal leden hebben. In den regel staan ze
dan nog vijandig tegenover elkaar en het
doel dat zij beoogen wordt door geen van
beide bereikt en slechts uiterst langzaam,
soms zelfs heelemaal niet, komen ze verder.
Het is zoo op maatschappelyk gebied, op
kunstgebied, op godsdienstig gebied. Vooral
op het laatstgenoemde is de tweedracht heel
groot. We werden daaraan weer eens her
innerd door een jubilé waarvan de krant
met veel ophef gewag maakte en dat toch
eigenlijk een triest beeld van de kracht- en
geidverspillende tweedracht is.
De z.g. moderne richting heeft niet min
der dan zes soorten. Er zyn de vrijzinnig
hervormden, de remonstranten, de evange
lisch Lutherschen, de doopsgezinden, er is
de groep van den eenling Wannée en er is
ten slotte de Protestantenbond.
Al deze groepjes zijn zeer klein; de mees
te leven met moeite en een paar ervan teren
eigenlijk op het voorgeslacht, dat hun aar
dig wat geld naiiet waarvan de rente het
grootste deel der jaarlyksche kosten dekt.
Hoeveel leden zij alle hebben ps niet pre
cies na te gaan, want al hadden wij daar
van de cijfers, dan nog zegt dat niet veel,
want in al die groepen is nog een groote
afdeeling die traditioneel een contributie
betaalt, maar toch eigenlijk naar de zaak
niet omkijkt.
De laatste van de serie gelyksoortigen
die wij opnoemden, heeft zyn 60-jarig ju
bilé gevierd. Zestig jaar heeft zoo’n afdee
ling bestaan en was is ze nu geworden?
Zestig jaar geleden begon ze met zoowat
baai' voor den kleinen jongen, lag een groote
leeuwin. Nu en dan liepen krampachtige
rillingen over het groote geel-bruine lijf.
Blijkbaar wachtte ze met berekening haar
kans af.
Het knaapje gleed nu weer omlaag, en
'en,, wat vermoeid, tegen den stam.
dat het ondier zich gereed maakte
voor den sprong. Hun gids draaide zijn
buks, een modern repeteergeweer, trillend
van angst, om en om in zijn handen. Maar
hij durfde niet te schieten, daar het zoontje
van den Sheik bijna met zijn lichaam het
groote roofdier beschermde. Carew ontroer
de en hij rukte het geweer ait de handen
van den ander. Toen hij aanlegde, kreeg de
man eensklaps zijn spraakvermogen terug.
Niet schieten effendi! jammerde hij.
Niet schieten I U zult het kind dooden 1
Benoit greep den zénuwachtigen man vast
en trok hem een eind van Carew weg. Weer
knielde deze neer en steunde met zijn wang
op de kolf.. Het kind kwam maar heel even
naast den blauwen loop van het geweer, en
vermoedde nog niets van het dreigend ge
vaar, dat hem boven h'et hoofd hing. Carew
hield zijn adem in en zijn hart scheen op
te houden met kloppen, toen hij snel den
trekker twee maal achtereen overhaalde...
De knallende schoten brachten een ware
opschudding teweeg. Het zoontje Van Sheik
Hassan sprong verschrikt opzij, maar hij
was ongedeerd en vier meters van hem af
wentelde de groote leeuwin zich in doods
strijd.
De deuren in het huis van den Sheik vlo
gen open, en hijzelf, gevolgd door een Aan
tal anderen, stormde naar buiten. Zijn vor-
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en de bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 ct.
byslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys. j
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN t 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer ge reduceerden
prijs. Groote letters en raiiden worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan
het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
craten staan, zei hij,
uitsluitend naar lini
linkervleugel staat een «nan met een groottn
mond, een verward ho<ifd en daarbij behept
hy de verpersoon-
Ün buurman is het
niet met hem eens. Tdch durft hy dit niet
te zeggen, omdat hy vareest, dat zyn linker
buurman hem voor cdpservatief zal schel
den. No. 3 ziet weer ngar No. 2, No. 4 weer
naar No. 3 en zoo gaat het voort, met het
gevolg, dat het warhoofd op den uitersten
linkervleugel de lakeis uitdeelt.
Naar het ons voorkomt, is deze schilde
ring volkomen juist en ligt hierin niet alleen
de oorzaak der democratische dwaasheden,
die wjj dagelijks in de vertegenwoordigende
lichamen zien gebeuren, maar ook van wat
de sociaal-democratische voorzitter van den'
Duitschen Rijksdag, $x>ebe, dezer dagen
noemde: de crisis in de democratie. Het
gaat hierby, zei hij, niet alleen om de Duit-
sche democratie, maar* om de toekomst var
de democratie in gehéél Europa, waarvoor,
naar hij meent, spoedig het beslissende uur
zal slaan.
Naar onze meeningt zyn er slechts twee
oplossingen mogelijk.aOf in de democratie
moet het gezonde venrand en de natuurlijke
rechtvaardigheid de overhand krijgen. Of
wel zy loopt uit op de dictatuur. Dit be
grijpt blijkbaar Mussolini ook zeer goed,
blijkens zijne dezer dagen gehouden rede,
waarin hij betoogde, dat het fascisme in
alle West-Europeesche landen groeide, ai
had het ook in ieder land zijn by zonderen
vorm.
Deze crisis in de democratie, deze groei
Van het fascisme heeft de democratie zich
zelf te wijten. Door hare propagandisten
wordt maar al te zeer bij de volks
massa eene geestesgesteldheid aangekweekt,
die eene redelijke, ordelijke samenleving
ónmogelijk maakt. Orde en redelijkheid kan
de democratie alleen brengen, indien zy
steunt op de geestesgesteldheid van den
„goeden huisvader”.
Den volgenden morgen werden zij reeds
vroegtijdig gewekt, door eeu kleinen breed-
geschouderden man, die hen in gebrekkig
Engelsch kwam mededeelen, dat ze zfch ge
reed moesten houden vandaag nog te ver-
tiekken.
Hun verzoek was in gewilligdIn spanning
volgden zij den man naar het huis van
Sheik Hassan, hetwelk op den top van den
heuvel, midden in het dal was gelegen.
Op de uitgestrekte velden in de verte
werkten manen en vrouwen.
Carew en Benoit sloegen dit beeld van
vrede en welvaart nu met meer belangstel
ling gade. Al» gevangenen, had alles, wat
niet met een mogelijke vlucht in verband
stond, hen weinig geïnteresseerd. Nu zij dit
land zouden gaan verlaten, konden zij zich
beter de -rees van den Sheik voor indrin
gers indenken. Het zou bezwaarlijk gaan, in
Afrika een plek te vinden, zoo vruchtbaar
en rijk aan natuurschoon als deze.
Ze waren nu halverwege den heuvel, maar
plotseling bleef hun gids ontsteld staan. Zijn
gelaatskleur ging van het gezonde hruin in
een ziekelijk geel over en terwijl hij den arm
uitstrekte,, stiet hij onverstaanbare klanken
uit. Carew zag, wat hem zoo hevig deed
schrikken.
Een paar honderd poesen van hen af, in
de laagte bij den boschrand, was het zoontje
van (jen Sheik bezig, met kwajongensachtige
handigheid, in een langen dunnen boom te
klimmen. Als hij boven was, liet hij zfch
met, een Vaartje weer tervgglijden, en her
haalde dan hetzelfde spelletje opnieuw. De
drie mannen waren echter niet de eenige
toeschouwers. In het kreupelhout, onzicht-
De democratie en de
goede huisvader.
Onder „goede huisvader" verstaan wy
den man, die door werkzaamheid, spaar
zaamheid en overleg al het mogelyke doet
om zich en de zjjnen te onderhouden en
daarbij niet alleen let op het heden, maar
ook op de toekomst.
Naar het ons voorkomt is de mentaliteit
van den goeden huisvader de eenige grond
slag waarop eene betere samenleving kan
worden opgebouwd. De democratie zou zich,
dan ook als eerste vraag moeten stellen, hoe
ontwikkelen wy in de menschen de eigen
schappen van den goeden huisvader. Zij
doet dit echter niet. Zy vraagt niet in de
eerste plaats, ja' soms zelfs in het geheel
niet, hoe het individu zijne levenshouding
moet bepalen, om voor zich en zyn gezin
het sociale vraagstuk op te lossen. Zy
vraagt hoofdzakelyk slechts naar wettelijke
regelingen, die in de uit de natuur ont
sproten verhoudingen ingrijpen. Wy willen
niet zeggen, dat dit ingrijpen heelemaal
verkeerd is. De maatschappelijke krachten
werken niet altyd zoo, dat ons gevoel van
rechtvaardigheid wordt bevredigd. Dit in
grijpen moet echter niet in de eerste plaats
komen. Hier ligt al eene groote fout. Daar
bij voegt zich eene tweede, die veel groote r
is. Wanneer deze, dikwijls zonder voldoende
kennis van zaken, ontworpen wettelijke
regelingen in botsing komen met de recht
matige belangen van den goeden huisvader,
worden deze zonder blikken of blozen onder
den voet geloopen.
Deze fout is wel het sterkst bij de com
munisten, zooals de ervaring in Rusland
leert. Daar worden de goede huisvaders, de
zoogenaamde koelakken boeren die het
tot eenig bezit weten te brengen be-
schoijwd als de grootste vijanden der maat
schappij. Zij worden niet alleen van hun
bezit beroofd, maar zelfs buiten de 'samen
leving gestooten.
Nu zijn, al wordt het door de sociaal
democraten ontkend, communisme en socia
lisme kinderen van één vader. Dit blijkt
antwoordde hij vast. Alleen de
leeuwin zou ik gaarne als een
üja
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83. Postrekening 43400.
mooiste is, dat wij het graf gevonden heb
ben, doch het is nu nog onbereikbaarder
dan ooit te voren. We kunnen gemist zeg
gen, dat het voor ons en de archaeologie ver-
laapt gij slecht? Hebt I
Suizen in het hoofd, I
eene geregelde kuur I
t uw bloed en versterkt I
e levensopgewektheid. I
loipen had.
Den Haag. f
lor en is.
Laat ons dankbaar zijn, als we er zoo
uitkomen, meende Benoit.
Carew zweeg. In zijn hart gaf hij den an
der gelijk, maar hij vreesde het ergste voor
de toekomst. Van het begin af was al hun
hoop gevestigd op den inhoud van koning
Thyrus’ schatkamer gericht geweest. De be
moeiingen van het bureau „Voitier", inzake
den effectenzwendel, waren wel een troost
voor hem, maar een heel geringe. De geva
ren welke zij hadden doorstaan, hun zwoe
gen om het graf te ontdekken, dat alles was
nutteloos geweest. Hij beefde als hij aan z’n
vader dacht. De strijd was verloren!
schende blik viel het eerst op Carew, die
het nog rookende geweer in de hand hield.
Toen keek hij verwonderd naar zijn bood
schapper, die uitgelaten van Vreugde een
rondedans uitvoerde, en direct daarop be
merkte hij de doode leeuwin beneden. Dicht
daarbij stond zijn- zoontje, de kleine bruine
kndMtjes op den rug houdend, met kinder
lijke nieuwsgierigheid naar het groote dier
te kijken.
Met een Kreet wierp de Sheik zijn man
nen opzij en snelde weg. Nooit zouden Ca
rew en Benoit zijn blik vergeten, toen hij
even later met het kind op den arm terug-
kterde. Zijn oogen straalden van een heilige
vieugde en Carew wist, dat hij door zijn
koelbloedige daad dien man voor eeuwig tot
zijn schuldenaar had gemaakt.
De man, die hen naar het huis van den
Sneik had geleid, deed aan zijn gebieder, en
zijn mannen, welke hem omringden, een op
gewonden verslag van het gebeurde, waarbij
van tijd tot tijd op Carew bewonderende
blikken werden geworpen. Toen de man zijn
verhaal beëindigd had, trad de Sheik op
hem toe. Zijn handen grepen die van Carew.
Gij hebt het dierbaarste wat ik op deze
wereld bezit, mijn zoon, gered, zei hij en
zijn anders zoo vaste stem trilde. Eisch
van mij wat gij wilt, vreemdeling, en ik zal
u gehoorzamen.
Ik eisch niets anders, dan de vrijheid
voor mijn vriend en mij, antwoordde Carew
eenvoudig.
Die is u reeds eerder toegestaan.
Wenscht u niets meer?
Carew begreep waarop hij doelde, doch
het stuitte hem tegen de borst, misbruik
fiOVDSCHE (ÜIRA N*
VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
van zijn plotseling zoo
te maken.
-- Ngfti, ar
huid vau de
aandenken medenemen.
Niet® meer? hield de Sheik aan en zijn’
blik zwierf naar de hooge rotsen, waar het
Thyrus zich bevond.
Caiew voerde een korten hefügen strijd
mei zichzelven; de verleiding was sterk,
maar zijn trots behield toch de overhand.
Neen, antwoordde hij nogmaals, weten
de dat hij daarmede ook Benoit’s gedachte
uitsprak, niets meer.
Het zij zoo, antwoordde de Sheik be
rustend. Ik zal order geven uw paarden
te aadelen en te pakken. U kunt afreizen-
wanneer u wilt.
Drie uren later vertrokken Carew en Le
non langs den Sieg, in het tweede document
al.-, de kortste route aangegeven Een gids
vergezelde hen. Hun terugreis was g-.-mak-
kelijker dan de heenreis, want binnen vijf
dagen na hun vertrek uit het gebied van
Sheik Hassan, bereikten ze reeds de eerste
bewoonde streken Hier nam liixn gids af
scheid, maar jjlvorens hij zijn paard wend
de. overhandigde hij hun een zwirtu lede
ren zak. Toen Carew dezen verbaasd -iiu-
nam, gaf de man zijn paard snel de sporen
en verdween in een stofwolk.
Nieuwsgierig maakten zij den zak open,
en... een schitterende verzameling van de
prachtigste edelsteenen straalde jien tegen
