Abonneert 8 thansI
leekbank
W inter-Artikelen
en
101
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Zaterdag 6 December 1830
|0.rl75IS
68*Jaargang
1
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
GROITE PRIJSVERMINDERING
ZENUWEN,
f
BEL OP 887
MfldilwisstliirüFa. I. U.v. Stiutii
Kleine Annonces 8 regels II.-
Gebr. Spaas
Markt 16 Gouda
BRANDING
De Misdaad bjj
de drie Mirteboomen”.
GOUDSCHE COURANT
abonneeren, ontvangen de tot
en met 31 December a.s.
verschijnende nummers.
GRATIS.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GQUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
tylEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
In den mist.
Brieven uit de Hofstad.
-5--
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen. Grootste oplage hier ter stede
FËÜlLLÉTdNL
10.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
HET STOFFENHUIS
in alle
2d
rijgbaar in alia Apotheken ea
««rijm vanaf fl. I - P" b*
(Wordt vervolgd.^.
flOO.
verlangd, wanneet
nkten en dan wu
oo moeilijk hun te
aarom hebben wij
t de geheele familie
Koffie Hag te ge-
Dit heb ik van een
eel pleizier en nut
Koffie Hag ia zui-
ilschte koffie, zeer
maak en van een
k aroma, zonder
lelijke uitwerking,
voordco ffelne vrij,
het verschil spoe-
i zenuwen kunnen
k ben thans veel
bij mijn werk en
istiger.
stier
R. HOORWEG
Hebt U
PERSONEEL noodig?
Zoekt U PLAATSING?
Plaats dan Zaterdags
Uw AANVRAGE in de
Glimm GBUBiNT
ieder leest ze dan I
Inzending tot Zaterdagmorgen
9 uur aan het Bureau:
—MARKT 31
25
tingen is vrijwel niets verwezenlijkt. Het
leven is niet vrijer, niet ruimer, niet ge
lukkiger geworden, de menschen zijn niet
verdraagzamer, verstandiger, broederlijker.
Maar het algemeene wantrouwen ligt als
een donkere sluier over het leven der we
reld. En overal loeren de haat en het felle
egoïsme op een nieuwe kans. We hebben
het geloof aan de ideeën en idealen, die zoo
lang onaantastbaar leken, verloren.’En ons
bewustzijn is ineengeschrompeld tot een
aanbidding van het geweld. We gelooven
feite lijk alleen nog aan de brute kracht en
spreken dat in woorden en daden op de
meest brutale wijze uit. Toch voelen we,,
dat dit geen blijvende toestand kan zijn, dat
we vroeg en laat weer in een andere wereld
zullen moeten aankomen. Maar we hebben
het uitzicht op die wereld, we hebben feite-
lyk alle uitzicht verloren. We voelen ons
eng en beklemd en zien geen uitweg. Ons
leven ligt als in een dikken mist, die ons
onzeker maakt en beangst. En we missen
de kracht om ons door dien bedriegelyken
mist, die toch niets anders is dan een nevel-
waas, maar die telkens ongrijpbaar terug
wijkt, heen te slaan.
Zoo staan we als hulpeloos en weten niet
waarheen op geen enkele gebied. Ons oeco-
nomisch leven, dat we vast meenden te heb
ben opgebouwd, brokkelt af onder onze han
den De internationale samenleving ligt ho
peloos verward. En onze geestelijke zeker
heid ligt in puin.
Het is een somber beeld van het wereld
leven. Maar beseffen we niet allen de juist
heid ervan? We voelen ons in den mist,
hopeloos in den mist.
We kennen dat gevoel ook in eigen leven.
verbergen
HWochte v
ndiool ir.ï
Hot leek
schriftelijke aan-
heer
Vrij bewerkt naar het Duitsch.
(Nadruk verboden),
we van de niede-
61 hadden, klopte
was
Zij, die zich thans voer minstens
drie maanden op de
omstanders lachen me in mijn gezicht uil.
Die oude net-gekleede dame een misdadig
ster? Spot en ongeloof staat op ieders ge
zicht te lezen en ze houden me nog steviger
vast, terwijl de „bochel” zich losmaakU,
en terwijl ze doorloopt zegt: „Ik ga direet
naar het dichtsbijzijnde politiepost.” Ik sla
om me heen en verweer me als een razende,
want de vrouw en haar kameraad zijn al
een eind verder. Daar komt tot mijn geluk
een agent aan. Een paar woorden zijn vol
doende, oin hem de situatie uit te leggen.
11ij kent me, maakt me vrij en snelt met
mij de twee vrouwen achterna. Maar deze
hebben al een leege taxi aasigeroepen en
stappen haastig in. Het is te ver, om het
nummer te onderscheiden. Maar ik wil voor
niets ter wereld het spoor verliezen. De
agent is aan zijn wijk gebonden het zou
ons onherroepelijk kostbaren tijd roove»,
als we de naaste post kennis geven ik zet
de vervolging dus alleen voort. Als een gek
ren ik achter de auto aan dat ik tusschen
al die door elkaar warrelende voertuigen
bij de opera heen kwam» zonder dien eenep
wagen uit het oog te verliezen, is een won
der Maar de afstand wordt grooter. Geluk
kig komt een leege auto aanrijden. Ik beloof
dubbel tarief^ driedubbel tarief, als den
chauffeur den eersten wagen inhaalt. Door
het drukke verkeer en vennoedelijk ook
doordat de voorste wagen een sterker motor
heeft, slagen we er niet in om den wagen
vóór ons in te halenik ben al blij dat ik
hem niet heelemaal "uit het oog verlies.
n krijgen self*
i Koffie Hag nel alt
nden zich er uitste-
i de melk, die hun
lauw tegenstond,
kleinen thans veel
een klein scheulje
aan toegevoegd
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Goud* en omstreken (beboerende tot den bexorgkring)
1—6 regels ƒ1.30, elke regel meer /0.2ó. Van buiten Gouda en de bexorgkring:
1—6 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Za ter dagnummer 20 cL
byslag op den prya. Liefdadigheids-advertentiên de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGENt 1—4 regels ƒ2.26, elke regel meer ƒ0.50. Op e
de voorpagina 50 hwoger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan
het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
fiOVDSCHE (Ollti\T.
Zooals nu het leven der wereld, zoo ligt ook
ons eigen persoonlijke levend wel soms in
den mist. Dat is, als we plotseling alle
zekerheid en alle uitzichten kwyt zijn. Niet
waar? We gaan ons leven vpak in een on
bewuste verzekerdheid. We 4enken er niet
veel aan. Maar we zien het leven en de
wereld rondom ons in de voegen en vormen,
die we altijd gekend hebbea en we weten
den weg, dien we te gaan hebben en die
ons denken en onze ervaring ons als voor-
geteekend hebben. Maar dan' kan het soms
gebeuren, dat een onverwacht en ongekend
en nooit vermoed leed, een yreede ontgoo
cheling ons treft, dat een wpord, een daad,
een gebeurtenis, onze ervaring plotseling
BONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopera, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83. Postrekening 43400.
We kennen ze maar al te goed in ons
land die dagen van mist en nevel en nattig
heid, waarop we maar zoo’n klein stukje
van de wereld en het leven rondom ons zien
en die wereld en dat leven als omsloten
schijnen door een ondoordringbaar'gordyn,
dat telkens ongrijpbaar terugwykt en dat
ons toch afsluit in een kille, naargeestige
eenzaamheid van het omringende leven.
Het is nu de tyd van het jaar, waarin die
mistige dagen vrijwel regel zyn en we nau
welijks het licht soms zien, maar aldoor
leven in deze klamme beslotenheid, die ons
drukt en onzeker maakt. Het is het begin
van de donkere dagen voor Kerstmis. We
zien den blauwen hemel niet meer en de zon
niet en de menschen niet en de dingen. Ons
leven en de wereld schijnen ineengeschrom
peld tot kleiner afmetingen, ’t Is, of onze
gezichtskring nauwer wordt, of we kleiner
denken, kleiner voelen, of onze gewaarwor
dingen en ons geestelijke leven ook ineen
schrompelt. Achter het gordijn van mist
weten we wel als altijd de groote, wijde
wereld. Maar we kennen haar alleen nog
als iets buiten ons, waaraan we geen deel
meer hebben en waarheen we niet meer
kunnen geraken. Dat geeft het benauwende
aan die mistige omsluiting, die we niet kun
nen wegnemen, omdat ze aldoor terugwykt,
wanneer we ernaar grijpen of ervoor staan,
maar die ons toch alle uitzicht op en alle
deelname aan het leven der wereld schy'nt
te benemen. En we voelen dat benauwende
juist in dezen tjjd zooveel sterker, omdat
ook in figuurlijken zin ons leven en het
leven der wereld in een mist schijnt te
liggen. We hebben geen uitzichten meer.
En er is een vreemde onzekerheid op elk
gebied, maar een verenging ook van het
leven en van het bewustzijn.
Toen de wereldoorlog was uitgestre
den, meenden we in een nieuwe wereld
te zullen belanden, waar over veel
puinhoopen wel toch de zon heerlijker
zou schijnen boven een vrijer en rui
mer en gelukkiger wereld. Het is zoo heele-
maal anders geworden. Van onze verwach-
6OOk«crv«r-
(root. Sanatogeo bouwt
in dezacalltndi
darli^ke op.
leven wegsoheurt Jiet oude, vertrouwde,
waarop we altyd steunden in zoo vast en
zeker gingen, omgooit. En we staan in den
mist, in den dichten, ondoordringbare»
mist, die geen enkel uitzicht meer laat, en
ons opsluit in een klamm*, ondoordring
bare, eenzame schemering, waarin we hul
peloos als een blinde rondtasten. Dat is
niet de duisternis, die ons doet neerzitten
om te sterven. Daartegen vechten we nau-
wéljjks. Maar het is die mistige schemering,
waarin we nog als van ver^ alle geluiden
van het leven hooren, maar die ons omringt
als een ondoordringbaar gordijn, waarin we
vergeefs tasten om een uitweg te vinden
uit de enge benauwenis, die ons omsluit,
omdat we alle uitzicht op het leven verloren
hebben, omdat dat leven «Mtaa geworden is
en wijzelven anders.
In den mist! Dat is de onzekerheid niet
alleen, maar het is de verenging ook van
het leven en van ons bewustzijn en de Be
nauwenis, die ons de keel toeschroeft. Is
het niet tragischer wellicht nog en hope-
loozer dan de wildste smart?
Maar er is geen mist, die altijd blijft.
Dat is de troost wellicht, dat zoo vaak uit
den mist een stralende dag geboren wordt.
MXLVIII.
Wat doen de menschen in hun
vrijen tijd.
Het zou stof genoeg kunnen geven voor
de sociologische studie om eens na te gaan
wat de menschen in hun z.g. vryen tyd doen.
Er is een groot aantal personen, die op een
bepaald uur hun werk eindigen en dan huis
waarts gaan zonder zich verder om hun ar
beid te bekommeren. Dien vinden zy den
volgenden morgen wel weer terug en de
arbeid op zichzelf geeft hun in de vrye uren
geen stof tot verder werken. Als de deur
achter hen dichtklapt, is hun gedachte er
verder niet meer by. Misschien is dit wei
alle zekerheid omtrent óns-zei ven en het met het grootste gedeelte der menschen het
-...J. gey-tf en tot op zekere hoogte zyn ze be-
nydenswaardig, omdat het zyn schaduw
zijde heeft altyd met zyn arbeid bezig te
zjjn, hetzij daadwerkelyk, hetzij in gedach
ten.
Wat doen dan al die menschen in hun
vryen tijd
Er wordt veel uitgegaan; aan muziek zijn
tienduizenden verslaafd, aan de bioscoop
honderdduizenden. Er zyn ook nog menschen
die wel eens naar vergaderingen trekken,
al wordt dit min of meer een uitzondering.
Er wordt tegenwoordig veel kaart gespeeld.
De nieuwste mode is het bridge, een tame
lijk onbenullig vermaak, waarmede duizen
den den tijd doodslaan. Er wordt hoog op
gegeven van de geestscherpende werking
van dit soort spel, maar als dat waar was
moest je in den Haag tusschen louter scher
pe geesten wandelen, maar dat is er nog
verre van.
Met dat al zyn de zeven avonden in de
week, de 365 in het jaar nog niet gevuld,
om van de vrye Zaterdagmiddagen en Zon
dagen niet te gewagen.
Men zit ook nog wei eens thuis, zonder
deze kaart-maniakken, zonder muziek of
bioscoop. Dan wordt er gelezen, o ja veel
gelezen. Als het ook waar was dat van
lezen zoo’n beschaving uitging, moest de
wereld al zeer beschaafd zyn. Het laat nog
iets te wenschen over!
In den regel probeert men het nuttige en
het aangename te dieneji. Ook hiervan moet
men niet te veel verwachten. Wat erg aan
genaam is, is in den regel niet by ster nut
tig; wat nuttig is, is voor weinigen in den
regel zóó aangenaam dat zy er hun vryen
tyd mee vullen.
Men kan postzegels verzamelen. Een heel
braaf werk, een schuldeloos vermaak, dat
kinderen zoet houdt; men kan huisvlijt be
oefenen en zyn familie en kennissen in min
of meer onbruikbare bullen zetten. Radio-
maniak zyn is wat uit den tyd. Iedereen
heeft zyn toestel en het genot van draaien
tijd Sanatogen te gebrul'
chter die zenuwzwakte
;en geheel overwinnen,
it immers juist die stoffen
in geconcentreerd melk'
de zenuwen dat wonder
it wij '„kracht” noemen.
dt reeds langer dan 30
jraanstaande medici in
wereld voorgeschrevsn
van zenuwzwakte. Het
ioen. Gebruik het een»
- spoediger dan ge het
tnogehjic houdt zult gt
en gezond en sterk gaan
r nog vandaag met.
waar de „bochel” eigenlijk op wachtte. Twee
uur ging er voorbij. Eet wel op de brutali
teit van die vrouw terwijl haar signale
ment overal is verspreid en men in alle hoe
ken en gaten naar haar zoekt, waagt ze het,
om twee volle uren bedaard in een auto Vlak
bij het gevangenishoapitaal te zitten wach
ten al staat het hospitaal dan ook in een
etille straat en alleen vertrouwend op een
kleine gedaanteverwisseling.
Het moet een duivelin zijnbromde de
oommissaris.
Maar zegt er dan bij, vulde Helfrich
aan dat er dingen van buitengewoon veel
belang voor haar of voor personen,, die haar
na staan, in het spel moeten zijn, dat ze
zoo iets waagt.
Dan ging de detective verder met zijn
verhaal.
Omstreeks half vijf merkte ik opeens,
dat u, Dr. Brenntner, den hoek omkwam,
en het hospitaal inging.
De dokter knikte.
Dat klopt. Ik ga er anders al om vier
uur naar toe, maar gister was ik een half
nur later dan gewoonlijk.
Nauwelijks was u in de deur verdwenen
of de „bochel” boog zioh uit het portier en
riep den chauffeur. Zij keek voorzichtig om
zich heen, maar kon mij niet zien, want ik
had me bij die eerste beweging die ze maakte
heelemaal in de portiek teruggetrokken.
Daardoor ontging me evenwel het adres, dat
zij den chauffeur opgaf, en er bleef me niets
anders over dan toen de auto zich in
beweging zette er als een straatjongen er
achter aan te hollen Natuurlijk zou de auto,
al ben ik een getrainde hardlooper den wed-
JAN VAHDSRLAND
MARKT 2 - GOUD*
Wasbeits Stopwas
strijd gewonnen hfèbben, maar het geluk
diende me, want op den hoek van de straat
passeerde me een rijwielagent, die me kende
en die me,' de situatie terstond begrijpend,
direct zijn fiets gaf.
Nu kon ik de vervolging met meer succes
voortzetten» vooral omdat de auto in het
drukke verkeer niet overmatig hard reed.
Ik heb tusschen twee haakjes de fiets
later in de steek gelaten in het geruste besef
dat een politiefiets wel op zijn pootjes te
recht komt, en dat is ook gebeurd, want een
surveilleerende agent heeft zich er later over
ontfermd.
Maar om weer op mijn verhaal terug te
komenDe auto reed naar de Alserstrasse en
stapte voor het huis waar u woont, dokter.
Toen begreep ik pas, dat u het was, waar
ze zoo lang op gewacht had. Zij wilde er
zeker van zijn, dat ze u niet thuis trof en ik
vennoedde, dat het doel van haar bezoek
was, uw moeder onder een of ander voor
wendsel over nummer 61 uit te vragen. Ter
wijl de vrouw bij uw moeder was, requi-
reerde ik ook eeïn taxi, gaf den chauffeur
nauwkeurige instructies en wachtte aan den
overkant, een eind voorbij uw huis. Het
duurde niet lang, of de „bochel” verscheen
weer en stapte in haar auto. Nu begon een
wilde klopjacht. Mijn wagen bleef dicht ach
ter de hare, tot we in de Wollzeile kwamen.
Hier stapte de vrouw uit betaalde en
richtte haar schreden naar de passage, waar
door men op het Stephansplein komt. Ik na
tuurlijk achter haar aan, want ik wilde haar B,
verblijfplaats uitvinden, vóór ik haar in- I den arm en roep- „Het is niet wAar zij
rekende. Zij liep recht op de Btephanskerk is zelf een misdadigster, die -door de politie
af, ging naar de rechterzijbeuk en zette zich gezocht wordt. Houdt haar vast. Maar de
21
Het signalement dat
plichtige van nummer
heelemaal niet. Die daar in de auto zat,
zonder twijfel een dame.
Ze was niet zigeunerachtig bruin, en ze
had ook niet die dikke, samengegroeide
wenkbrauwen. Ze speculeerde natuurlijk op
die afwijking, maar ik liet me er niet door
van de wijs brengen Ik was trouwens al
veel eerder tot de conclusie gekomen, dat
we hier waarschijnlijk niet met gewone vrou
wen uit het volk te doen hadden en bo
vendien sprak het vanzelf dat de „bochel”
haar uiterlijk trachtte te veranderen, nu
haar signalement overal verspreid was. -
Ik liep nog eens voorbij om haar gezicht dui
delijk te kunnen zien. Ditmaal merkte ze me
°P en een vlammende blik uit haar donkere
Oo?en trof me daarop trok zij zich haas
je in een hoek van den wagen terug, dat
k haar gezicht niet zou zien. Dat was on
doorzichtig, wajjt nu wist ik, dat ze wat te
’“i had en dat ze ongetwijfeld de
te was. Langzaam liep ik door en ver-
mte in de dichtst bijzijnde portiek.
van belang, vast te stellen,
daar op een der banken neer, naast een nog
tamelijk jonge vrouw, die schijnbaar met
op haar buurvrouw lette. Dat zij evenwel bij
elkaar hoorden, leidde ik met zekerheid af
uit het feit, dat zij zonder eenige aarzeling
naast die ééne vrouw was gaan zitten, hoe
wel de andere banken allemaal leeg waren
Het was stellig een kameraad die hier op
haar gewacht had. Ik had mij niet vergist.
Na een poosje stonden zij allebei op en ver
lieten samen de bank. Ik hield mij schuil
in het portaal en volgde ze toen voorzichtig,
eerst op een afstand, maar dan, toen ik
bang was, dat ik ze in het gewoel van de
Karnstrasse uit het oog zou verliezen,, vlak
achter haar aan. Daar draaide de vrouw
zich eensklaps al spiedend om. Of ze bang
was, dat er gevaar dreigde ik weet het
niet. Maar haar blik ontmoette de mijnen,
zij kromp ineen en zij verbleekte. Blijkbaar
herkende ze in mij den man, die al bij het
hospitaal in haar auto had gekeken en raad
de alles. Zij loopt een paar passen door,
blijft dan opeens staan en roept met een
gehuichelde schrik: „Goede hemel, ze heb
ben mijn portemonnaie gestolen I” Dadelijk
blijven er voorbijgangers staan. Dan wijst
ze op mij„Die man draaide straks voort
durend om mij heen, hij moet het gedaan
hébben!” Ik word dobr twaalf handen beet
gepakt, er wordt om die politie geroepen
ik hen eerst sprakeloos door die verduiveld
handige truc en de tegenwoordigheid van
j geest van die vrouw, maar dan kom ik tot
bezinning, grijp haar met beide handen bij
ft VAAW I-T,. H.ftA W.4.» ™'J
is zelf een misdadigster, die -door de politie
aan de knopjes is al lang voorbij.
Misschien kunnen er nog een paar hon-
derd genoegens van den vryen tyd worden
opgesomd en misschien zyn er ook nog die
wij heelemaal niet kennen. En dan vergaten
wy nog alle nuttige en aangename hand
werkjes van het vrouwelijk geslacht, mits
gaders de huiselijke bezigheden waarmede
menig braaf huisvader zich pleegt bezig te
houden.
Maar hoevelen zyn er nu, die nu eens
echt iets serieus trachten te doen, waarin
zij eigenschappen of bekwaamheden ontwik
kelen en botvieren, welke by hungiagelyk-
schen arbeid niet gebruikt worden.
Dat zijn er maar weinigen. De special!-
seering van allen arbeid leidt er toe, dat
diverse kwaliteiten en capaciteiten niet tot
hun recht komen. Er is een overcompleet
aan arbeidsvermogen en het ware nuttig
als ieder eens naging hoe hij dat overcom
pleet kan besteden. Het moet niet ontaarden
in beunhazerij of dilettantisme, m^ar wel
zijn een goede oefening Van den geest,
waarvan ongetwijfeld indirect de dagelyk-
sche arbeid voordeel zal hebben.
Na deze erg lange inleiding komen wy
eindelijk by wat we willen vertellen, n.l.
iets van een bijzonder lofwaardige vereeni-
ging in den Haag, die in goeden zin werkt
voor de geestesontwikkeling van personen,
die een overclompleet aan arbeidstalent
hebben.
Het is de Haagsche Schetsclub, die den
15en November 1903 al werd opgericht met
het doel huk, die in hun vryen tyd zich wil
len oefenen in teekenen daartoe de gelegen-
Een groot mensch is hij, die zijn kin
derhart niet verloren heeft.