Algemeene Ledenvergadering
UITVERKOOP
J. VAN DANTZIG
w
Boekhandel v. BURK Kleiweg 39
Een Kaas
"'Ir Een Gulden
WAAROM
TERWIJL
A. BRINKMAN Zn.
MAANDAG
NIEUWE STEMPELS
MOET U VERHUIZEN?
NUTSSPAARBANK
OPRUIMING
RESTANTEN
JAC. MUL
De Goudsche Fruithandel
Markt 14 Gouda
DE RIJNSTREEK
Publiciteit
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 10 JAN. 1931 - TWEEDE BLAD
GEMEENTEWERKEN! LIBERALE STAATSPARTIJ DE VRIJHEIDSBOND.
VAN GOUDA
Blijvende Haargolving
Kaashandel TEEKENS,
op MAANDAG 12 JANUARI 1931
GOUDA
Parfumerien - Toilet-Artikelen
BALT. A. DE JONG
laten velen hun drukwerk elders maken?
juist velen Van elders hun opdrachten
in Gouda doen uitvoeren?
De Drukkerij
levert alle DRUKWERKEN
in primav uitvoering
vlug en billijk.
BEGINT DE
BIJ
Ongekende Prijzen
Belachelijke Koopjes 111
IN DE ETALAGES
1
1
1
1
1
1
1
1
1
S. S. van Dantzig
VRAAGT U DAN NU EERST ONZE PRIJZEN.
Door aanschaffing van een der grootste en
modernste ta pisières zijn we in staat U goed-
kooper dan wie ook te verhuizen.
L. N. POLDERVAART.
Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda.
WEEKBLAD
DE RIJNSTREEK
en
Staliaantjes
Overspannings-verschijnselen.
€en Gemeentelijke dienst
voor Maatschappelijk Hulpbetoon.
Malaise en Middenstand.
BURGEMEESTER en WETHOU
DERS VAN GOUDA zullen op
Dinsdag 20 Januari 1931 des namid
dags 2 uur ten Gemeentehuize in het
openbaar trachten aan te besteden:
Het maken vanteen sportter
rein, gelegen aan |den Bode-
graafschen Straatweg, nabij
het Woonwagenkamp
te Gouda.
Bestek en teekeningen zijn vanaf
Maandag 12 Januari 1951 verkrijgbaar
bij den boekhouder van Gemeente
werken, Turfmarkt 50 te Gouda, tegen
betaling van f 10.—restitutie f 5.
(mits in ongeschonden staat). 40
Burgemeester en Wethouders
voornoemd.
GOUDA, 10 Jan. 1931. 3
Maison van Sijll-Uittenbogaard
Gedempte Slaak 87. nabij Oostplein
Schiedamscheweg 83 Rotterdam
GOEDKOOPSTE ADRES voor
DAMESHOEDEN
(ook voor oudere dames)
BLOEMEN, VEEREN en LINT
Enorme sorteering
KINDERHOEDEN
Laat ^Jw oude hoed vervormen vanaf
f 1.75; U krijgt het nieuwste model
weer terug.
H.H. Autorijders
Vulcaniseeren v van Auto buiten- en
binnenbanden. Vlug en billijk onder
garantie.
lersle Gowlsclu Vilcanlseer-lgrichting
GOUDA. ILE1WEG 38 «oht.r
GIJ HEBT EERST DE
KAT EENS UIT I)EN
BOOM GEKEKEN!
'Nu wordt het echter ook voor
U tijd om maatregelen tegen de
kosten van ziekenhuisverpleging
te nemen. Uw buurman, Uw
familie, ja meer dan 9000 plaats-
genooten gingen U voor. Nu is
het Uw beurt en vraagt Ge ecu
circulaire aajn bij de
N.V. EERSTE NEDERLANDSCHE
MAATSCHAPPIJ VOOR
ZIEKENHUIS VERPLEGING,
TURFMARKT 120, -GOUDA
100.000 VERZEKERDEN.
KOOPT DONDERDAG
uw Koekjes en Banket
OP DE MARKT.
Uitsluitend ven
KNOPPER's Banketbakkerij
Specialiteit in de fijnere baoketeoorten.
Standplaat,BIJ HET STADHUIS.
NEEMT PROEF MET MIJN 1
Speculaas en Letterbanket.
lage prijs en prima kwaliteit
DAMES!
Laat nu Uw haar behandelen door het
nieuwe ideale toes'el WELLA, blijven
de haargolf tegen zeer verlaagden prijs
M. J. DE JONG. Dameskapper
L. Groenendaal 110, b d. Gouwe
GRAFZERKEN 0RAFKRUIZEN
Beleefd Aanbevelend,
Fa. J. M. v. Buursn
Stt«nhouw«rij Vijvarstraat 12, flouda
Schoorstaanmanttli Ornamantan
Gouda Gouwo Bt
Afdeeling GOUDA.
des avonds kwart over acht in de Sociëteit „DE RÉUNIE"
■at De agenda, bevattende de punten van behandeling is aan
de leden toegezonden.
BV Alle leden worden verwacht.
50 HET BESTUUR.
A
Aan belanghebbenden wordt kennis gegeven dat tot Bijschrijving
der rente over 1930 gelegenheid zal bestaan in het gewone lo
kaal der Bank op DINSDAG 20, WOENSDAG 21, DONDER
DAG 22 en VRIJDAG 23 JANUARI 1931, telkens des avonds
van 71/2 1°! 9'/2 uur.
Alle ^houders van Nuts-Spaarbankboèkjes worden opgeroepen
pm op een dezer avonden de rente te doen bijschrijven, daar
rialatigheid in deze, bij teruggaaf van gelden, tot vertraging zou
kunnen leiden. 60
Gouda, Januari 1931.
HET BESTUUR.
OOSTHAVEN 29 x GOUDA 40
Bestelt Uwe Brandstoffen bij
BRANDSTOFFENHANDEL
SPOORSTRAAT 31 TEL 555
Firma Weel A. Rietveld.
lANOE TIENDEWEÜ 27 -
TELEF 313
norraad
BLAUWE PRUIVEN
TAFELPEHEN
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
DOOSJES TUNISDADELS
BANANEN
TOMATEN
NIEUWE VIJGEN
VRUCHTEN IN BLIK
VRUCHTEN IN GLAS
STUDENTENHAVER
BUSGROENTEN (merk Sleutels)
DIVERSE SOORTEN NOTEN
Het eenvoudigste
Handelsdrukwerk
De fijnste Kleurendruk
2 3 -4 kleuren.
Zoele en Zoule Krakelingen 22 en 25 cent per ons
Alle soerlen Banket 22 ceel per dpi
tile soerlen boterkoekjes 20 ceel per ons
Prima Honingkoek 40 ceel per stuk
Zuivere Natiiurhoning 15 teel per ons.
GEBR. KAMPHUIZEN
N. W O. Goederen
van
Jansen Tilanus
Wagens verandering van TELEFOONNUMMERS bij
WIE IN
Bodegraven Alphen a. d. Rijn
Zwammerdam Hazerswoude
Nieuwkoop Noorden Nieuw veen
Ter Aar Wou brugge Zeven
hoven
noodig heeft, hetzij voor reclame voor
eigen zaak of artikel, voor aankondi
ging van verkooningen, voor aanvra
gen* van personeel of aanbiedingen
van diensten, die plaatse zijn adver-
tentiën in het
dat in zeer talrijke gezinnen in alle
bovengenoemde gemeenten dezer
nijvere industrie- en bloeiende land
bouwstreek gelezen wordt.
BillijkTarieft 15 cent per regel
Advertentiën zende men in aan het
Bureau: CONRADSTRA-VT 2,
ALPHEN a. d. RIJN, of MARKT 31,
GOUDA, Tel. 82.
De beschouwing, welke wfj j.t. Zaterdag
aan het genutmtebeleid over het vorig jaar
hebben gewijd, heeft in zoodamge mate de-
belangstelling genoten vitn het sinds enkele
woken hier verschijnend Van Staal-orgaan
dat daaraan meerdere kolommen worden
gewijd.
Het is duidelijk dat de zienswijze, die wij
ten opzichte van het gevoerde beleid hebben
doen kennen, diametraal staat tegenover die
van den rooden-wethouder-redacteur en dat
dese daar tefrmop komt. De manier waarop
deze wethouder dat doet is heel bijzonder.
Daarom willen wij wat bloemp.es plukken
uit dezen hof en dit Staliaansch bouquet te
samen binden.
Het vermoeden door ons geuit, op grond
van de uitlating van wethouder Donker, dat
deze niet bereid was wethouder Van Staa.'
rtot gecommitteerde bij de Waterleiding Mij.
te benoemen ,waarop door geen der leden
der r.k. fractie is gereageerd, wordt door
het Van Staal-orgaan genoemd eer. „offi-
eele bevestiging" van het door den weïhou-
der Van Staal eerder uitgesproken vernta- i
den. Sinds wanneer zijn wij tot officieel^
orgaan gepromoveerd S,
Merkwaardig is het „dat B. en W. wisten
,ydat de scherpe verhouding turschen de
Waterleiding Mij. en den gecommitteerde
„niet in de eerste plaats een gevolg was
„van den gecommitteerde, maar van de hee-
„ren in 't bijzonder Dr. van Rietschoten,
„op wiens compas alle commissarissen
„blindelings varen die de Gemeente nog
„langer wilde gebruiken, «tegenover wien
„Van Staal met de noodige, kennis van zn-
„ken te velde trok."
Dat klopt precies met elkaar!
Vooral ook waar het blad mededeelt dat
er nu pas een conferentie is gehouden, waar
in met B. en W. ook eenige andere autoritei
ten tegenwoordig waren, waarin B. en W.
opnieuw met v-ronuvaardiging hebben ken
nis genomen van het gedrag en do methode,
die Dr. van Rietschoten er op na pleegt te
houden.
Het is natuurlijk volkomen logisch dat de
wethouder-gecommitteerde na een zoo
danige conferentie verklaart;
„Imituflschen staat het „aan den dijk
zetten" van Van Staal wel vaet, want do
Roomsche fractie heeft besloten, naar
ons door een der burgerlijke raadsleden
wordt verzekerd, Burgemeester Gaar-
landfc als gecommitteerde voor te dra-
Stortingsdienst uitsluitend een depo&itobank
genoemd, die ten koste van de gemeenschap
nooge rente betaalt. Ontkennen doet de wet-
nouuer zuiks met, al neet het dat die banx
ook is zoo n macuug mooie sociaie iiiaU-i
nng. De wethouder doet een verwyt over
heit NutI Of die instelling geen ongelimi
teerde bedragen tot een in doorsnede dezeli-
ue rente opneemtl^ut weten we met, ue in
lagen zyn immers geheim Maar al was dat
het geval, al deed het bestuur daar nog zul
ke gekke dingen, waarvoor, daar staat hun
voorzichtig en solied beleid borg voor, zeker
geen, gevaar is, dan is het Nut niet een i»
stelling van de Gemeente als de hier be
doelde, die in, de practyk heel anders werkt
dan in den opzet by de oprichting is aange
geven. En die niet werkt met net gemeente-
gekt, dat door de belastingbetalers moet
worden opgebracht.
Hocus-pocus cyfers dat die instelling
bloeit kunnen niemand overtuigen, zoolang
niet duidelyk blijkt dat in werkelijkheid
deze bank geen verlies aan de Gemeente be
zorgt. Van winst spreken we niet eens, al is
daarmede ook gegoocheld.
Als een zegen dier Gemeentelijke bank
verhaalt de wethouder-redacteur dat de
Coöperatie „Ons Voordeel", door intyds by
de Handels- en Landbouwbank te vertrekken
en naar de Gemeente bank over te gaan,
zich aan de debacle heeft onttrokken en
60.000 heeft gered! Moet dit als aanbeve
ling voor* de Gemeentebank worden gede
monstreerd? Zouden er niet meerdere so-
iiede bankinstellingen zyn geweest die het
geld van de Coöperatie reeds veel vroe
ger veilig hadden kunnen stellen en z o n-
der koeten voor de gemeenschap Voor
dergelijke transacties - - gewone Dank-
zaken is toch de Ophaal- en Storings
dienst niet opgericht?
Hierdoor wordt het juiste karakter der
Gemeentebank door den wethouder zelf ge
demonstreerd.
N'en dépiaise haar sociale taak, die de
wethouder daaraan toekent en Uit' geweldig
wordt opgeschroefd.
Er blijkt hieruit dat er ten stadhuize met
B. en W., den directeur van de Waterleiding
en andere autoriteiten, dat kan niet an
ders beteekenen dan de door B. en W. aan
gewezen rapporteur(g) over de Waterleiding
is geconfereerd over de rapporten en de
verschillen, die er tusschen de partijen be
staan, waarvan we „officieel" nog niets
hebben vernomen.
Bij de benoeming van den gecommitteer
de moet dat nu komen en dan moet natuur
lijk blijken de logica, waarom de Raad,
ondanks dat met den directeur van de Wa
terleiding geen zaken zijn te doen, de ge
committeerde overboord zet... en burge
meester Gaarlandt benoemt
Die mcdedeeling is waarlijk een novum 1
Maar volgens wethouder Van Staal toch
heel logisch, want die burgemeester had...
hem als gecommitteerde kort geleden een
beentje willen lichten!
Was Burgemeester Gaarlandt dan al voor
den wethouder Donker van meening dat Van
Staal niet de gewenschte gecommitteerde
is?
Er zijn ook nog bloempjes om de Ge
meentelijke Ophaal- en Stortingsdiemst ge
vlochten. Oók heel bijzondere!
Wij hebben den Gemeentelijken Ophaal- en
De wethouder-redacteur schijnt overspan
nen. In het Van Staalsche orgaan meent
hy by hen, die den wethouder-gecommit
teerde bestrijden, angstverschijnselen te
ontdekken. Dat heeft hy zich zoo vast in
het hoofd geprent, dat hem dat niet meer
loslaat. Hij ziet ze als „doodsbenauwde^",
die alleen maar... „lasteren" kunnen.
„Hij ziet hun haat; hun machtelooze
woede en hun machtelooze angH, voor het
verlies van eigen bevoorrechte positie
concentreeren zich op den man, die hier
in Gouda de massa tot nadenken en
velen van dqjen tot beter inzicht bracht!"
Wie kan dht nu beter weten en dan
zeggen dan de heer Van Staal zelf!
Zyn overspannen toestand blijkt nog meer
uit het volgende:
„Noch de scheldpartijen van de der
bourgeoisie toegedane journalisten van
het slag van den sly mengen sjjbelaar
(wel, wel, wat wordt onze geestige
Sijbrand Bottelaar hier mishandeld!), die
een der Goudsche blaadjes onveilig
maakt, noch de laster van geleerde bour-
geoisknechtjes, noch zelfs de laatdun
kendheid en eigengerechtigheid van bour
geoisie en haar machthebbers zelve, kan
dezen vooruitgang tegenhouden of zelfs
maar vertragen."
Mijnheer de wethouder-redacteur, neem
een aspirientje, misschien dat dan een rus
tige slaap u van uw kwade droomen af
helpt!
En beterschap!
Tot het moment dat de overspannings-
verschijnselen bij u zijn geweken!
Het adree van den Goudschen Bestuurdersbond
aan den Raad
Dezer dagen heeft den Raad een adres
bereikt, uitgaande van de» Goudschen Be
stuurdersbond, hetwelk een zeldzaam staal
tje geeft van gemis aan democratisch besef
bij de georganiseerde arbeidersbeweging.
Het is opgenomen in de Goudsche Courant
van 26 November 1930.
Het geeft, zooals het opschrift boven dit
epistel reeds zegt, de gedachten van den
Goudschen Bestuurdersbond weer over de
wijze, waarop het Maatschappelijk Hulpbe
toon annex de Arbeidsbemiddeling hier ter
stede zou dienen te worden georganiseerd.
Dat men de verzorging van de arbeidB
bemiddeling voor het allergrootste deel in
de handen wil leggen van de vertegenwoor
digers der arbeiders, dat zou er misschien
nog meer door kunnen, hoewel niet te be
grijpen is, dat andere groepen van de be
volking, die by de arbeidsbemiddeling even
eens een eminent belang hebben zooals
de werkgevers in principe geen vertegen
woordiging in het gedachte instituut krij
gen.'
Men zou daartegen kunnen aanvoeren, dat
de Raad van de 11 in het stuk van den Be
stuurdersbond genoemde bestuursleden van
den Dienst voor Arbeidsbemiddeling en
Maatschappelijk Hulpbetoon er dan toch
nog 3 mag benoemen, doch gezien wat er
op 't stuk van benoemingen in den Raad
gebeurt, is 't in het geheel niet uitgesloten
dat dé. geheele commissie uit vertegenwoor
digers der arbeiders zal komen te bestaan.
Deze ten naastenbij bolsjewistische ge
dachte heeft de opstellers van het adres
van den Goudschen Bestuurdersbond vrijwel
bezeten, toen ze meende, dat en passant
by de eenzijdige commissie het Maatschap
pelijk Hulpbetoon óók wel kon worden onder
dak gebracht.
Mert krijgt daardoor deze werkelijk zon
derlinge figuur, dat de nieuw in te stellen
dienst van Maatschappelijk Hulpbetoon
eveneens komt te staan onder de leiding
eener commissie van 11 leden, waarvan,
evenals by de Arbeidsbemiddeling, 3 leden
door den Raad benoemd worden, 5 man
let wel 5 door de moderne arbeidersbe
weging, 2 door den R. K. Volksbond, 1 door
den Chr. Besturenbond.
Deze indeeling der plaagden is de tweed-
ondemocratische gedachte die in het adres
zit. De eerste was de idee, dat ongeveer
niemand dan arbeiders in dezen dienst
mochten zitten. Deze idee is bovendien on
behoorlijk tegenover de niet-geestverw^nte
qrbeiders.
De tweede ondemocratische gedachte is
zeker zoo enghartig als de eerst*. Men
rekent nu niet evenals bjj de bezoldigde
en niet-bezoldigde baantjes in de gemeente
met een verhouding naar de uitgebrachte
stemmen of naar de zetelverhouding in
den Raad, maar er is wat anders op ge
vonden.
Het aantal leden aangesloten bij de Ar
beidersbewegingen bepaalt nu de verhou
dingen, zoodat waar de Moderne, R. K. en
Christelijke Arbeidersbewegingen hier ter
stede klaarblijkelijk ongeveer 2000, 800 en
400 leden tellen, de verdeeling der leden in
het bestuur van den nieuw op te richten
gemeentelijken dienst aldus wordt
gedacht, dat de Modernen 5 man, de R. K.
2 en de Christelijke arbeiders 1 mannetje
aan te wijzen krijgen.
Een aardige rekening zoo.
Nog één S.D.A.P.-er van de 3 raadsleden,
waarop men toch bij een fractie van 8 op de
21 man 't volste recht heeft en klaar is
Kees, dan heeft men een geheel sociaHs-
tischen dienst van Maatschappelijk Hulp
betoon, eenig in Nederland, nooit op de kei-
mis der politiek,vertoond.
i Want dat de Modernen zich van het oor
deel der andere 5 man veel zouden aantrek
ken, van het tegendeel kan men overtuigd
zyn.
Over de beteekenis van een zelfstandigen
dienst van Maatschappelijk Hulpbetoon,
zelfs gekoppeld aan een zelfstandigen Dienst
voor Arbeidsbemiddeling, dit alles uitgaan
de van de Gemeente, wordt hier geen oor
deel uitgesproken.
Steller dezes is van- meening, dat de
samenvoeging van beide diensten logisch
is en zeer wel te begrijpen is dat de samen
voeging eventueel tot stand zal worden ge
bracht.
Waar echter in dit geval op moet worden
gewezen, is dit, dat de Raad van Gouda zich
niet door de Moderne Arbeidersbeweging
in de doeken laat leggen, doch dat ze de
eventueel op te richten dienst stelt op ge
zonden deraocratischen basis, dus zoodanig,
dat alle groepen der maatschappij, die bjj
dergelijke diensten belang hebben, daarin
hun vertegenwoordigers vinden.
Het voorgestelde plan dient dan ook ab
soluut te worden verworpen, omdat het voot
wat de voorgestelde dienst betreft, een
uiting is van hooge minachting voor de
gedachten van menschen, die geen arbei
ders, ten minste die geen raadsleden zyn
en omdat in die dienst maar schoorvoetend
enkele arbeider* worden toegelaten die nier
tot de Modernen behooren.
Tegen dit ondemocratisch gedoe komen
wij reeds nu op.
tt
Het adres van den Goudschen Bestuur
dersbond beoogt in verband met de aanhou
ding van het voorstel tot reorganisatie van
de burgerlijke armverzorging en mede in
verband met de a.s. inwerkingtreding van
de arbeidsbemiddelingswet, welke voor
schrijft dat de arbeidsbemiddeling een zelf
standige dienst moet zyn met een directeur
aan het hoofd, de stichting van een ge
meentelijken dienst voor Maatschappeiyk
Hulpbetoon, welke zou komen te staan onder
leiding van een bestuur, naar verhouding
van de ledentallen samengesteld uit den
Goudschen Bestuurdersbond (6), den R. K.
Volksbond (2)fp|n Chr. Besturenbond (1),
en dan nog drie leden van den Raad.
Die dienst zou dan omvatten zoowel de
arbeidsbemiddeling, de steunverleening aan
georganiseerde werkloozen en verder ook
de armenverzorging en sociaal werk, welke
alle drie in één gebouw zouden worden
ondergebracht. Maatschappelijk Hulpbetoon
zal de geheele dienst dan financieren uit de
door de gemeente daarvoor te verstrekken
subsidie. (RED.)
„De Middenstand" schrijft:
In verscheidene dagbladen troffen wij
dezer dagen een ingezonden stuk onder
dezen titel, waarin zekere heer W. van
Manen te 's-Gravenhage, volgens zyn zeg
gen, een poging waagt om dit vraagstuk
uit een ander oogpunt te zien dan algemeen
gebruikelijk is. Hij schrijf dan:
„De malaise ontstaat toch, hetzij door
overproductie, hetzij door onderconsumptie.
Wanneer vraag en aanbod niet met elkaar
in overeenstemming zijn, ontstaat er een
wanverhouding, welke crisis" genoemd
wordt, en eindigt met een toestand, welke
men „malaise" noemt.
In dit overgangstijdperk tracht een ieder
zoo weinig mogelijk in te koopen, omdat
men steeds hoopt, morgen goedkooper le
kunnen koopen. Hierdoor ontstaat een dus
danige toestand, dat zelfs wanneer de pro
ductie afneemt, de wereldvoorraden steeds
toenemen, doordat niemand koopt, en daar
door de consumptie (verkoop) belangryk
wordt ingekrompen.
Mannen van beteekenis, zooals Sir Henry
Deterding, president-directeur van de Ko
ninklijke Petroleum, schreef dan ook on
langs, dat de tegenwoordige malaise meer
nadeelen ondervond van de z.g. ondercon
sumptie, dan van overproductie.
Wat is echter het resultaat van de onder
consumptie
In de allereerste plaats, dat verschillende
fabrieken, zelfs die, welke met de crisis
aanvankelijk niets te maken hadden, minder
werk hebben en genoodzaakt zijn personeel
te ontslaan, met gevolg: toenemende wer
keloosheid.
De werkloosheid heeft tengevolge, dat
de koopkracht van de massa vermindert,
waarvan het resultaat is, dat de omzetten
van de middenstandszaken steeds inkrim-
j»en. Nu wordt wel als remedie genoemd,
dat de winkeliers hun prijzen moeten ver
lagen, maar als de koopkracht ontbreekt,
dan is het resultaat hiervan toch niet vol
doende.
Bovendien wordt deze malaise door ze
kere politieke personen gaarne aangegre
pen, om de maatschappelijke orde zoo moge
lijk nog meer te kunnen verstoren.
De vraag is nu, is er wel aanleiding, en
heeft het zyn voordeel, dat de middenstand
zijn inkoopen en aanvulling van zyn voor
raden nog langer uitstelt?
Naar myn meening niet, want de wereld-
prijzen zyn gedurende een tweetal maan
den reeds stabiel. Wanneer dus geen lagere
prijzen meer zjjn te verwachten, wat trou
wens de meening is van de bankiers en
economen, zoowel in Amerika als in Euro
pa, beteekent het uitstellen van aankoopen
indirect dan ook niet anders dan bevorde
ring der werkloosheid.
De gevolgen hiervan zyrt bekend: minder
koopkracht, hoogere bedragen aan werk-
loozenSteun door Rijk en gemeenten, met
uiteindelijk gevolg verhoogde belastingen,
om van politieke onrast niet te spreken.
Zooals hierboven uiteengezet, behoeft op
lagere prijzen dan thans niet gerekend te
worden, want de meeste artikelen hebben
thans een noteering beneden kostprijs, en
zulk een toestand kan niet voortduren.
Het wil my dan ook voorkomen, dat, wan
neer de middenstand zyn eigen belang in
ziet, zy zijn inkoopen niet langer meer zal
uitstellen, waardoor de malaise, met al haar
nadeelige gevolgen, vermoedelijk eerder
verdwenen zal zijn dan thans door velen,
welke alles door een zwarten bril bekijken,
wordt beweerd, al kunnen zij hiervoor geen
bewys aanvoeren.
Wanneer de werkloosheid bestreden
wordt, is reeds veel, zoo niet alles, ge
wonnen."
Het orgaan van den Middenstandsbond
zegt het de moeite wuara te vinden aeze
beschouwing eenige aandacht te wijden, te
meer, omdat buitenstaanders allicht geneigd
zijn te meenen, dat de geachte schrijver hier
het ei van Columbus heeft uitgevonden.
Daargelaten dat wij, zoo zegt het blad,
op goede gronden een heel wat minder sim
plistische zienswijze t. o. v. de oorzaken der
malaise en de oplossing van het werkloos
heidsvraagstuk zyn toegedaan, doet toch de
verwezenlijking van het denkbeeld des hee-
ren van Manen reeds afstuiten op onover
komelijke practische bezwaren, welke hy
waarschijnlijk goed-willend leek, doch niet
op de hoogte van de toestanden in het mid-
denstandsbedrjjf niet heeft kunnen voor
zien.
Zyn panacee is:
„Laat de middenstand, thans, nu de
prijzen op de wereldgoederenmarkt
blijkbaar hun laagste punt hebben be
reikt en er dus voordeelig kan worden
ingekocht, orders gaan geven aan groot
handel en producent, opdat het produc
tie-apparaat weer in normale beweging
kome en daardoor tevens de werkloosheid
worde bestreden."
Prachtige theorie! Inderdaad, uiteindelijk
zal aldus de gang van zaken moeten zijn,
maar zulks kan niet geforceerd worden
Over 't algemeen zitten groot- en klein
handel, voornamelijk die in industneele
producten, nog met aanzienlijke voorraden.
Aan aanvulling bestaat geeneriei behoefte
en al zouden ondernemende detaillisten den
speculatieven aankoop van nieuwe goede
ren tegen baisseprijzen willen wagen, z
zouden het inden regel niet
kunnen, omdat zij daarvoor momenteel
noch over voldoende vlottende middelen
noch over crediet kunnen beschikken. Men
moet niet vergeten, dat by verreweg de
meeate middenstandszaken het bedrijfska
pitaal grootendeeis in den voorraad ge
stoken is. Financiering van nieuwe orders
moet dus geschieden met hetgeen in con
tanten vrij komt door verkoop uit den be
sta anden voorraad.
Een ongunstige factor is voorts het slech
te betalen door de cllëfitèle, ook al als ge
volg van de malaise, waardoor er „veel
geld onder de menschen zit", dat maar niet
„los te krijgen" is
Het liquideeren van. oude voorraden is
een probleem dat theoretisch heel wat een
voudiger schijnt dan het in werkelijkheid
p. Men zou zoo zeggen, dat een aanmer
kelijke prijsverlaging wat voor den win
kelier beteekent het verlies maar nemen
daartoe ruimschoots voldoende zou zijn,
maar de praktijk leert weer anders. Niet
alleen de koopkracht, maar ook de koop
lust is om ten deele onnaspeurlijke redenen
dermate verminderd, dat voordeolige aan
biedingen den handel niet noemenswaard
verlevendigen. Alles stokt, wat in zeker
opzicht onbegrijpelijk is, nJ. voor zoover
het betreft de bevolkingsgroepen, wier in
komen op peil gebleven is personen met
„vaste positie", arbeiden», die nog werk
hebben, e. d.>. De koopkracht van deze per
sonen is, tengevolge van de prijsdaling,
niet onbelangrijk toegenomen. Zij kunnen
thans koopen en zelfs voorde«!:g, maar zij
schijnen het niet te doen. Waar zfl hun geld
Losse bladen uit het Dagboek
oan een Gouwenaari
„Werpt het geld door het venster
naar buiten,
Men brengt het U door de deur
weer binnen."
CALONNE.
Donderdag 8 Januari.
tiet is myne vuste gewoonte Don-
aeiuagstnoryens marKiwaaris te tij
gen. iv iet is aeze usance van ae laatste
jaren, neen zy aagteenent re tas van
af ae zorgetouze togen tnyner pruste
■jeugd; ik ttennner my levenaig Hoe
gaarne ik aestyas met myne name
nuutjes niocnt aarteten tusscnen het
aruK gewoel aer ventende Kooplieden
en nieuwsgierige voeren en uc mag
zonder twy/el ae zenere vtotneia, ate
myn optreaen voortdurend KenmerKt,
toen wel voor een groot deel toesenry-
ven aan de levenaige indruKKtn, die
in dat milieu op myn ontvannetyk
gemoed heooen ingewerkt, ivtocnten
sommige der meer conservatieve
vrienden van wylen myn vader ai
opmerKen, dat het niet te pas Kwam
kinderen uit de gegoede burgerklasse
zoo nonchalant op te voeden, de oude
neer Hottetaar was van meening, aat
zyn methode geschikter ivas voor de
opleiding tot de ware democratie
Toen ik by myn opstaan vast mocht
stellen, dat net weder fraai genoemd
kon worden, het vroor een weinig en
er was een stralende blauwe winter
hemel, begaf ik my naar myn vriend
p.g. Lucas Longavita om hem af te
halen.
Longavita verkeert tegenwoordig
in goeden welstand, zyn leverkwaal,
die voor eenigen tyd het ergste deed
vermoeden, is aanmerkelijk verbeterd
en het komt mij voor, dat de gedachte
aan de komende verkiezingscampagne
dezen veteraan goed doet.
Reeds kwam hij me tegemoet en
riep mij vroolijk toe:
„Beste Sij brand, we moeten van
daag eens niet naar de algemeene-
maar naar de Veemarkt gaan kijken.
We moeten ons toch ook op dat punt
noodig gaan oriënteeren!"
Ik keurde dit voorstel goed en v:if
begaven ons derwaarts.
Nu moet ik achteraf zeggen, dat
het bezoek aan een zwijnenmarkt
geen exquis genoegen mag heeten.
Het gegil der oudere krulstaarten, het
gekrijsch der biggen is niet aesthe-
tisch, om van de geuren die de atmos-
pheer bezwangeren nog maar niet te
spreken.
Toch ben ik zeer enthousiast over
mijn bezoek, ook al vond het uiter
aard nog incognito plaats en zonder
eenigen ophef.
Het is ongeloof elijk zooveel varkens
er op de wereld zijn! Wat is de Goud
sche Veemarkt gegroeid sedert mijne
kinderjaren!
Een grootseh werk is hier tot stand
gebracht, onder aanwending van veel
energie en een daaraan niet-evenredig
kapitaal.
Hoe goed is het gezien van ons
ijverig Stadsbestuur, dit bedrijf, in
dien ik het zoo mag noemen, in te
stellen op maximum capaciteit, op
maximum aanvoer. Welk een blijk van
diep-economisch denken wordt hier
gegeven! Dat niet-instellen op maxi
mum-omzet en -bestelling: ik heb het
steeds beschouwd als een der grootste
fouten die het particuliere bedrijfs
leven aankleven. Dit is efficient, dit
is de Nieuwe Zakelijkheid!
Voortvaar, mocht ik de teugels in
handen krijgen, ik zou nog veel meer
uitbreidingen aanbrengen. Ik zou alle
belendende perceelen onteigenen,
vooral met het oog op de bloeiende
rundermarkt, de varkenmarkt zou ik
in verdiepingen doen optrekken. Te
recht zou ik mij op het standpunt
stellen: hoe meer bakken, hoe meer
biggen, hoe meer kwartjes. Zijn er
soms grenzen aan het voortplantings
vermogen der zwijnen?
Goed gezien is het voorloopig een
bedrag van slechts 82.000.be
steed te hebben aan het zoo noodzake
lijke dempen van de sloot achter de
Kazerne ten behoeve van de eieren-
markt. Gezien de gróót# baten die
deze markt voor de Gemeente af
werpt, noem ik dit eene soliede getd-
Toch, terwijl ik dit schrijf, bekruipt
mij eenige twijfel.
Vaag doemt voor mij op de Geest
van David Ricardo, de Groote Eco
noom, die de „law of diminishing
returns" opstelde. Ik vraag mij af:
kan men wel tot in het oneindige zijn
bedrijf blijven uitbreidenEcono
misch is het intu88chen goed gezien,
dat het personeel 's morgens tot het
marktwezen behoort en 's middags tot
den reinigingsdiensthet budget van
de Markt wordt z66 geflatteerd, de
gemeente-reiniging kost immers toch
altijd geld!
dan wel laten' Wjg vermoeden dat de gele
genheden tot ontspanning en vermaak daar
van wel een belangrijk deel tot zich trek
ken.
Men ziet dus, dat alles veel gecompli
ceerder is dan de buitenstaander wel denkt-
