r”
ijs
LJzn.
SE
3T
IEN
IDE
tl
burg
vele duizenden gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500 ex.
Deze
BAHLMANN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
No. 17812
Zaterdag ?2l"Februar*i 1931
68«|laargang
Hl
TRECHT
BEL OP 2084
ModslwisichiriFa. J. l.t Struin
irt
FEBRUAKl
AANBIEDIN8EN
>atls
EDE
d
Losse bladen uit het Dagboek
van een Gouwenaar.
De benoeming van den
Gecommitteerde bij de Waterleiding Mij.
ENGELSCHE MANTELS
Tweed-, Zijde- en Stoffenjaponnen
komt in
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE. BODEGRAVEN, BOSKOOP, 'GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NTEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
glazen dakpannen
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
4
h
VOOR HET a.s. VOORJAAR
„Bescheidenheit ist eine Zier...!"
i
J
meer
van
niet
de ingekomen adressen te he-
>rl|en
i van
Een „misdadige" bepaling
die rustig blijft staan.
Als dat nu toch zoo’n misdadige bepalinj;
is, die de Gemeente voor belangrijke ver
liezen zou plaatsen, dan had toch zeker geen
sit dat de gemeen-
ing voor een obli
eën, voor het ge
ilen tegen 100 '/o
GOUDA
Zwanen-
itergr. 98,
Wethouder van Staal buiten de deur
Wethouder Donker krijgt de erfenis
SCHITTERENDE COLLECTIE
PRACHTVOLLE MODELLEN IN:
Heftige tooneelen.
De Voorzitter en Wethouder
Van Staal.
Er hebben deae beide avonden nog al eens
schermutselingen in den Raad plaats gehad,
in hoofdtaak tusschen den wethouder Van
Staal en den voorzitter, wethouder Donker.
De w.n. voorzitter houdt de teugels strak
in handen, wat den wethouder Van Staal
gansel) en al niet naar den zin is, en waar
uit telkenmale heftige uitvallen voorkomen.
In de Woensdagavondritting werd het den
voorzitter ineens zoo machtig dat hij pardoes
de vergadering sloot. Tot groote woede van
wethouder Van Staal, die voornemens was
tegen zijn collega van sociale aangelegen
heden van leer te trekken.
Verheffend zijn dergelijke demonstraties
zeker niet.
-J-
Van Staal’s glorie!!
Het brandkranenrapport is aangevoerd
tot Van Staal’s glorie. Weet men dan met
dat de vorige opperbrandmeester aan ue
brandkranen niet zoodanige waarde toe
kende als zijn opvolger, die het noodzake
lijk vond ze op stel en sprong te doen ver
vangen? En men kan toch zeker niet be
weren dat de heer Van de Ven voor de
brandweer niet de uiterste zorg heeft gehad,
heelt hij deze niet zonder extra kos
ten in goeden staat gebrachtDe
vernieuwing van het geheele buizen
net op korten termijn is ook als een
successtuk van den gecommitteerde naar
voren gebracht, waarbij de „rotte buizen’’,
die door het deskundige lid, de heer Muijl-
wijk, niet-rot zijn verklaard, opnieuw opgeld
hebben gedaan. Voorts is als zaak van be-
teekenis aangehaald dat Gemeentewerken
veel meer voor de bestratingen heeft ont
vangen dan vroeger, waarbij volstrekt niet
is gedacht aan de bepaling in de concessie,
die spreekt van een vergoeding van 2.50
per M2, voor eersten aanleg, doch waarbij
in Juli 1922 is vastgelegd dat bij het leg
gen van hoofdbuizen 1.50 per M2, zou
worden gerekend, waartoe B. en W. volgens
de concessie de bevoegdheid hebben. Wan
neer Gemeentewerken nu den topprijs heeft
berekend, dan heeft de Gemeente daardoor
natuurlijk een veel hooger bedrag ontvangen,
maar of die berekening nu op grond van de
bestaande bepaling te verdedigen is, is een
'andere zaak. Wij treden daarover niet in
beoordeeling, dat is een aangelegenheid van
technischen aard, maar als die berekening
juist is, zou het toch wel eens aardig zijn
na te gaan wat de herstratingskosten per
M2, geweest zyn van het leggen van den te
lefoonkabel, nog kort geleden. Wij hebben
er vorig jaar eens naar geïnformeerd en
de ons toen genoemde prijs was 5 0 cent,
één vijfde van dien welken aan de Water
leiding Mij. in rekening is gebracht. En
voor herstratingswerk op straten en wegen
voor particuliere aannemers, moet een
tarief gelden van 25 a 30 cent'. Maar
bij het leggen van den telefoonkabel be
stond niet de verplichting dat Gemeente
werken de herstrating moest verrichten.
Misschien zit hierin de verklaring van het
zoo enorme verschil.
Te eenigertijd kan dit misschien een*
blijken.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorenda tot dan besorgkring)
1—5 regel» 1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en de bazorgkring-
1—5 regel» 1.55, elke regel meer 0410. Ad verten tién in bet Zaterdagnnmmer 20 cL
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN t 1—4 regel» elke regal ®ear /MOL Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereducearden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen werden ingezonden door tuzshhenkonurt van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan
het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
fiOtm COURANT.
van Commissarissen der Waterleiding, waar
deze niet de bewijzen hadden overgelegd
waaróm de heer Van Staal als gecommit
teerde niet deugt.
Niet de Waterleiding Mij. maar de
Raad beslist.
Zou de heer Zanen nu meenen dat cr
eenig lid van den Raad bereid zou zijn alleen
op gezag van deze commissarissen den ge-
meentelijk gecommitteerde overboord te
zetten? Dat is natuurlijk een dwaasheid.
Geen enkel lid van den Raad is daarvoor te
vinden. Een dergelijke onderstelling wekt
den schijn alsof er aan deze benoeming niets
is voorafgegaan. Maar bovendien, m den
bewusten brief van Commissarissen, die w'y
onlangs ook hebben gepubliceerd, is toch
ook niet te lezen dat Commissarissen der
Waterleiding Mij. hun gezag aan den Raad
willen opleggen De bevoegdheid om een
gecommitteerde te weigeren hebben Com
missarissen immers niet. Wij kunnen in hun
schrijven dan ook niet anders zien dan hun
'bedoeling om duidelijk kenbaar te maken
aan den Raad, welke verhouding er tusschen
het bestuur der Waterleiding Mij. en den
gecommitteerde Van Staal bestaat. Het is de
taak van den Raad, die het voor de benoe
ming verantwoordelijke college is, na te
gaan hoe een zoodanige verhouding is ont
staan, om op grond daarvan zyn oordeel
uit'te spreken.
fl
I
I-
Maandag 16 Februari.
Ik ben gewoon aan mijne dagboek
bladen steeds naar waarheid alles toe te
vertrouwen wat my alzoo over komt en
vooral datgene wat in my omgaat; ge
dachten en verlangens, zoo goede als
verkeerde. Het tis n.l. mijn vaste voor
voornemen in dit belangrijke boek eigen
handig alles te verzamelen wat betrekking
heeft op mijn karakter en persoonlijk
heid, zoodat de biograaf, wien het later
gegeven zal zijn mijn levensloop te be
schrijven, daaruit een schat van waarde
volle gegevens kan putten.
Het is daarom dat ik met groote zorg
vuldigheid de volgende regelen neer
schrijf, want het zou verschrikkelyk zijn
indien mijn toekomstige levensbeschrij
ver andere dan uitsluitend edele motieven
zou aanvoeren ter verklaring van de
houding, die ik inzake de quaestie die ik
hieronder schets heb aangenomen.
Het is waar, ik beken het ronduit, dat
ik de laatste dagen danig uit mijn hu
meur geweest ben. Mijn omgeving heeft
dit terdege opgemerkt, want Aligonda,
mijn bejaarde huishoudster, verklaarde
mij ronduit „alsdat er tegenwoordig geen
land meer met meheer te bezeilen was”,
dat „die akelige polletiek de oorzaak
d'ervan is, dat iemand gestadig aan de
senuwe gaat lyen”, en dat „soo iemand
niks waard meer is voor zijn partekeliere
omgeving of voor zijn gezin” dat ik niet
heb!).
Ook Jacobus Koperwiek, de boekhou
der, merkte mijn ontstemming op en vol
gens zijn gewone kruiperig-listige manier
te werk gaande, trachtte deze somtijds
vlegelachtige jongeling my hedenmorgen
toen ik het gebruikelijke kopie koffie te
zamen met hem gebruikte, uit te hooren.
„Het is te hopen,, zoo begon Koper
wiek „dat de Burgemeester spoedig
weer de Gemeenteraad zal kunnen voor
zitten, want als het zoo doorgaat wordt
het hier nog een bezienswaardigheid, het
is droevig zooals het er toegaat” hier
knikte ik toestemmend, hetgeen den kwa
jongen blijkbaar den moed gaf vervol
gens quasie-belangstellend te vragen:
„Hoe komt het toch, mynheer Bottelaar,
dat uwe handteekening niet voorkomt
onder het gewichtige adres van vooraan
staande Ooudsche ingezetenen handelen
de over den toestand bij ons Gemeente
lijk Archief?"
De zoetsappige schelm keek mij hierbij
zoo onschuldig mogelijk aan m ik had
groote moeite om een driftbui te onder
drukken, want inderdaad raakte hij hier
het teere punt. Ik bedwong mü evenwel
en antwoordde op waardige wijze.
„Koperwiek, het is mijne vaste over
tuiging, dat de particulier niet egoïstisch
mag zijn waar het ’t algemeen belang
betreft. Steeds {tracht ik in die gevallen
waarin een conflict tusschen het laatste
en het eigenbelang onvermijdelijk is, de
zijde te kiezen van de gemeenschap. Zoo
ook hier. Gij weet dat ik het zeer betreur
de toen men ons archief plotseling naar
•den Haag heeft weggevoerd, want daar
door werd mün hartewensdi om de
De lijfwacht in ’t geweer.
Ook is het begrijpelijk dat de gansche
sociaal-democratische lijfwacht van zeven,
hetzy sputterend, interrumpeerend of ver
dedigend is opgetreden om de positie van
hun hoofdman te redden. Geen bijstand in
de ure des gevaars zou als lafheid of ver
raad kunnen worden gequalificeerd.
Onverklaarbare houding van den heer
Zanen.
Maar onverklaarbaar lykt ons de houding
van den heer Zanen. In een kort, zakelyk
betoog verklaarde deze niet bereid te zijn
den heer Van Staal uit te werpen gezag
JAN VANDKRLAND
MARKT2 - GOUDA
Steun voor werkloozen
en Politieke actie.
De regelingen door den Minister aango-
geven voor de uitkeering van steun aan
werkeloozen heeft Maandag en Woensdag
den Raad aanleiding gegeven tot langdurige
discussies, en nog al heftige tooneelen bij
wijlen.
De wethouder voor sociaie aangelegenhe
den, de heer Koemans, die er bijzonder veel
werk van maakt om te trachten den werk-
loozen, wier aantal zoo aanzienlijk is ge
worden. te steunen zcoveel in zijn vermogen
is binnen de normen door de Regeering aan
gegeven, heeft van zijn pogen niet veel ge
noegen beleefd
Zooals men weet wordt er van de zijde der
S.D.A.P. en de moderne vakbeweging al
geruimen tijd een actie gevoerd om meer
te vragen dan er gegeven kan worden.
Adressen zijn gericht aan den Raad, verga
deringen daarvoor belegd en demonstraties
van werkeloozen zijn georganiseerd oni aan
die actie kracht bij te zetten, ze meer in
druk te doen maken.
I Aun naijvea- om meer te willen vragen
dan een ander ontbreekt het bij de S.D.A.P.
niet. En het ia duidelijk dat hetgeen door
de gemeente Goude wordt gedaan, niet vol
doende wordt geacht,, waardoor de moeiten
en zorgen voor de werkloozen ook niet of
slechte ten deele worden gewaardeerd.
Dat het bij den wethoudfer Koemans en
zijn katholieke fractiegenooten niet in goede
aarde is gevallen dat de S.D.A.P. op derge
lijke wijze optreedt is duidelijk.
Het i8 dan ook volkomen begrijpelijk dat
eerst de heer Heerkene, en vervolgens an
dere leden dier fractie met den wethouder
Koemans, daartegen te velde zijn getrokken.
In een keurig betoog heeft de heer Heer-
kens de soc.-dem. leden er op gewezen dat
hun geheele actie voor de werkeloozen is
een politieke actie. De ellende der werk
loozen wordt uitgebuit voor politiek gewin
voor de partij. Want ook de S.D.A.P. en de
G.B.B. weten zeer goed dat het bereikbare
ar. Gouda wordt verstrekt. Het overvragen
is dan ook bestempeld als communisten
vrees.
Dat heeft ook wethouder Koemans in een
goed geargumenteerd betoog den sociaal
democraten duidelijk gemaakt. Deze wet
houder heeft er zelfs op gewezen dat den
werkeloozen mededeelingen zijn gedaan in
de vergadering, omtrent uitkeeringen elders,
die met de waarheid in strijd zijn, waardoor
bij de mensohen ontevredenheid wordt ge
kweekt. J
Na twee avonden is de Raad over het
vraagstuk, dat zeer moeilijk is, nog niet
uitgepraat. De werkloozen zijn daarvan ech-
tei niet de dupe
Maandag komt de Raad alweer bijeen om
over de voorstellen van B. en W. naar aan
leiding van
slissen.
Wethouder Van Staal heeft als gecom
mitteerde der Gemeente by de Goudsche
Waterleiding Maatschappij de bons gekre
gen.
Het was' te verwachten, dat de Raad, die
Maandagavond voor deze benoeming werd
gesteld, dezen gecommitteerde de deur zou
wijzen. De manier waarop hy is opgetreden
heeft hen, die zich indertijd door zyn sciiy’n-
argumenten hebben doen beïnvloeden, van
hem vervreemd. En bovendien de politieke
steer, welke er is ontstaan, heeft .ie groote
meerderheid doen besluiten den wethouder-
gecommitteerde Van Staal alle vertrouwen
verder op te zeggen. De persoonlijke ver
klaring van wethouder Donker, die wethou
der Van Staal nog voor korten qjd als ge
committeerde wenschte, maar hem thans
verwierp, laat aan duidelijkheid niets te
wenschen.
Dat Mr. de Witt Wijnen terstond by het
aan de orde stellen van het punt, onomwon
den verklaarde op grond van de bekende
argumenten den wethouder Van Staal niet
meer als gecommitteerde te wensenen, is
volkomen, begrijpelijk. Deze toch neeft her
haaldelijk en herhaaldelijk zyn ernstige
grieven tegen dezen gecommitteerde geuit,
wijl telkenmale bleek dat de aantygingen
tegen en klachten over de Waterleiding My.
by onderzoek óf niet bestonden óf schro
melijk waren opgeblazen.
Een1 onmogelyke verhouding
geschapen.
Dat het noodzakelyk was aan de verhou
ding van voortdurende vijandschap tusschen
den gemeentelijken vertegenwoordiger en
de Goudsche Waterleiding My. een eind te
maken, heeft de Raad in meerderheid be
grepen. Wanneer het juist zou zyn dat er
tusschen de Gemeente en de Waterleiding-
My. punten van geschil zouden bestaan, dan
is zeker het aanwakkeren van een voort
durend grootere verwijdering niet de manier
om quaesties uit de wereld te helpen. Die
ongewenschte verhouding heeft wel haar
hoogtepunt gevonden in de mededeeling van
Commissarissen der Waterleiding Mij. aan
B. en W. dat zy met den gecommitteerde
Van Staal niet anders wenschen te spreken
dan alleen in die gevallen, waartoe krach
tens concessie en statuten de verplichting
bestaat.
Is een onmogelyker verhouding denk
baar? We gelooven het niet. Gouda zal in
dit opzicht wel een unicum zyn.
Van Staal verweert zich.
Wethouder Donker zegt hem alle ver
trouwen op.
Het is begrypelyk dat wethouder Van
Stadfl zich met hand en tand heeft verweerd,
door opnieuw te komen met de bekende
quasi-bewysvoeringen van schandelyke be
handeling door de Waterleiding My. en dat
hy overvloedig de fiolen zijns toorns over
wethouder Donker’s hoofd heeft uitge
stort, wyl deze het heeft durven bestaan
te verklaren dat Van Staal’s publicaties uit
het college van B. en W. de druppel waren
geweest, die den emmer hebben doen over-
loopen, waardoor hy hem alle vertrouwen
heeft opgezegd.
De geschiedenis van 1925.
Het standpunt door den heer Zanen in
genomen, dat Commissarissen een klachten-
Doek over den gecommitteerde Van Staal
hadden moeten overleggen, is er toch wei
geheel naast. Zou de heer Zanen nooit heb
ben gehoord van een openbare vergadering,
welke er door de afd. Gouda van de S. D.
A. P. in den Schouwburg is gehouden, waar
in het Kamerlid Mr. Jan Duys en het raads
lid K. R. van Staal hebben gesproken over
het financieel en commercieel beheer bij de
Goudsche Waterleiding My., en waarin de
burgery allerlei onwaarheden omtrent die
Waterleiding op de mouw zyn gespeld en
schandelyke dingen van het bestuur dier
vennootschap zijn verkondigd, waarbij de
mogelijkheid werd ondersteld dat de straf
rechter op grond van de artt. 335 en 336
van het Wetboek van Strafrecht een oor
deel zou vellen?
Een gefantaseerde strop
dan twee ton.
Zou de heer Zanen niet weten dat
de goegemeente is wijsgemaakt dat de
gemeente Gouda verplicht was op grond
van de concessie 110 te betalen voor de
aandeelen die in omloop zyn en boven
dien een krankzinnige goodwill, een af
koopsom, die bepaald wordt aan de hand
van de" uitgekeerde dividenden, waarbij
rekening wordt gehouden met de afschrij
vingen gedurende de laatste 10 jaren vóór
het einde der concessie (1946). Een goed
zakenman als de heer Zanen is, behoeven
wy niet onder het oog te brengen, dat de
aankoop van de aandeelen tevens inhoudt
het verkrijgen van de goodwill, zoodat
het bedriegelyk was te verkondigen dat de
belastingbetalende burgery daarvoor nog
eens een „krankzinnig" bedrag zou moeten
neertellen, waaroor ze een strop zou
krygen van een paar maal Honderd
Duizend Gulden! En weet de heer
Zanen niet dat' al dat fnisbaar dat er
gemaakt is over die schandelyke verplich-
ting, die op de Gemeente krachtens de con
cessie rust, om de aangeboden aandeelen
voor 110 over te nemen, allemaal larie
is, daar de Waterleiding Mfj. schriftelijk
aan het Gemeentebestuur heeft medegedeeld
op die bepaling geen prys te stellen, dat
deze gerust kan verdwijnen... en dat tot
op den huidigen dag daarop geen kik is ge
geven
dag mogen worden gewacht om die bepa
ling direct te doen verdwijnen?
Een roexelooze wethouder.
En als nu de alscnryvingen, die door ueit
gecommitteerde Van Staal ook al als mis
dadig zyn uitgekreten, werkelyk m zoo
sterxe mate onvoldoende zouden zyn ge
weest, dan zou daardoor dus de werxelyKe
waarde der aandeelen beneden de 100
moeten zyn gedaald, zooals dé heer van
Staal ook meermalen heelt beweerd, waar
om zyn dan tot heden nog die HO 7o ge
handhaafd, terwijl er geenerlei bezwaar üe-
staat ze te doen verdwijnen? En wanneer
die aandeelen dan werkelyk beneden de
pari-waarde zouden bahoor’en te staan,
waaróm heeft dan alweer dezelfde gecom
mitteerde Van Staal Dep
te inplaats van toestemi
gatieleening te verstrel
wenschte bedrag aandi
zou nemen? is net dan met juist dat a’s
de positie der Waterleiding My. een zoo
danige zou zyn, dat weigering van de toe
stemming tot net aangaan eener obligatie-
leening in het imancieel belang der ge
meente plicht moest worden geacnt, dat net
dan voor de gemeent^ roekeloos en
onverantwoordelijk zyn zou
om aandeelen a pari te némen en zich daar
door een groot risico op den hals te halen?
Met deze feiten voou oogen is het toen
wel heel onbegrijpelijk dat een zakenman
als de heer Zanen in Raad heeft ver
kondigd dat de gecommitteerde Van Staal
naar zyn meening zyn taak meester isi
Maar over deze en dit zijn toch de
belangrijke zaken heeft de heer Zanen
gezwegen.
De meerderheid van den Raad heeft goed
gedaan door den gecommitteerde Van Staal
zyn congé te geven.
Wethouder Donker, die thans als gecom
mitteerde zal optreden, heeft waarlijk daar
mede een niet benydenswaardige erfenis
gekregen.
tÈRA
iblad
dedt.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorgii
Franco per pont per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
Dy onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Lnterc. 2745. Postrekening 48400.
iar.
150
