hebt
Zo.
K
IS
:E
■III
3
GEBR. 8PAA8
islafg
i en blaas
MS
BAHLMANN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500 ex.
Zaterdag 28 Februari 1881
HU. 17818
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN,
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
•4
I
IER
GROOTSTE
KEUZE
LAAGSTE
PRIJZEN
Laue bladen uit hei Dagboek
oan een Gouwenaar
GÓUDA
MARKT 16 GÓUDA
FILM-AVOND Zwitserland
NED. CHR. REISVEREEN1GING
WOEr^AG TmAART a.s.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP,
WÏZ! - /MA 05
de voorpqgiBa 5# heo<w.
GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
De steunregeling
der Werkloozen
'IIF "7*-1
BEL OP 2084
MkilwisttbtriiFi. J.ü.ï. Strntan
L/kJ 1V ik L.J X1 Uv/kjIYvzVzI VJll UllljlllTl
(«ndM*
Dit nummer bestaat uit twee Maden.
HET STOFFENHÜIS
„Als de kat van huis is, dansen*
de muizen op tafelt”
SOUDA
80
30
Ontvangen: Een schitterende en geer uitgebreide Collectie
ZIJDEN- STOFFE.N- en TWEED JAPONNEN
MANTELS en MANTELCOSTUUMS (voor het a.s. voorjaar
Hr" Onze bekende prima kwaliteiten blijven, ondanks de enorme prijs
verlaging gehand h a a f d.
REGENMANTELS en -HOEDEN enorme keuze
Sociëteit „DE REUNIE”, Oosthaven.
Aanvang 8 uur.
Kaarten ad 0.50, WWDSTRAAT 8.
Beide lehooaheida-
sen met de heerlijk»
dan een prachtige»
ertijd de» daarvoor
nders ia, ’’-’gebruikt
voor onaangenamen
U het eerst met een
voor dames 75 cent
in blauw-grocne ver
Wat zich in dl?ze zittingen heeft afge
speeld, is als een voorspel te beschouwen
van hetgeen de begrootingsbehandeïtag
brengen zal.
Dat belooft wat.
(lOUIMIlE COURANT.
ADVBKTBNTTBPBUBt Uit Gouda en omstreken (beheonade tut du besorgkrirut)
1—5 regels ƒ1.80, elke nol meer ftM. Vu halten Goud, u de beeorgtaln.'
1—4 regels flM, elke regel meer 0A0. AdvertutUta in het Zaterdagnammer M et.
Gewone advertentiin en inceeenden mededeelinien bfi contract tot
prfia- Groote letten en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiin kunnen worden ingezonden door tu**cbenkonurt van soiled» Bóeï-
handelaren, Advertentiebureau! en onse agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan
het Bureau afin ingekomen, teneinde van opname verzekerd te afin.
GROOTE SPONSEN 3S"«.""
JAN VAMIRtaND
MAAIT 1 «MBA
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per rwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bfi onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zfin dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
Donderdag, 26 Februari.
„Botte laar”, zei Corel van M andere
vanmidddg tegen me, „nu tie je eens een
keer te meer hoe iemand pas gewaar
deerd wordt als hij er om do een of an
dere reden niet is of niet meer is. Kijk nu
eens naar onzen Gemeenteraad! Nauwe
lijks heeft dn voorzitter ae griep of de
ellende begint. Ruzie, one enigheid, na-
ijvert” t P
,Jiom, kom'',./po trachtte ijgjiier mjjn
jeugdigen verontwaardigden vriend in te
toornen, Js 't nu wel zoo erg Laai je
je niet te veel beïnvloeden dSor hetgeen
een op sensatie beluste pers daarover
heeft geschreven, zoo eene die als er niets
is gebeurd, T toch nog noodzakelijk vindt
boven haar verslag vet af te drukken de
woorden: „Rustige zitting” of „Oeen
incidenten”/”
„Bottelaar”, viel de ander my in de
rede, „Bottelaar houdt op! Ik heb me
heelemaal niet laten leiden, door wie dan
ook. De zaak is deze, dat ik van de week
op de publieke tribune gezeten heo en
de vorige week ook, als je 't dan precies
weten wilt. En ik kan je wel zeggen dat
ik me verschrikkelijk geërgerd heb, ik
zal niet zeggen dood-geëigerd, want dat
zou een ware verademing beteekenen
voor sommige schreeuwertjes,der tegen
partij. Je hebt van dat iacident gelezen
over die afgeketste woordvoerderij van
den rooden Voorman hier knikte ik
toestemmend. „Nu ja, ik wil er geen
woord verder over verliezen, 't spreekt
vanzelf, neutraal gesproken, dat iedereen
opgelucht was, rustig naar huis toe te
kunnen gaan, inplaats van nog een paar
uur gedwongen te zijn al dat geschreeuw
aan te moeten hooren, maar deze laatste
zitting was toch eigenlijk nog veel droe
viger. Toch waren er „geen incidenten”,
tenminste een enkel ruzietje en 'n paar
hatelijkheden uitgezonderd. Maar dat zou
ik toch nog normaal willen noemen, dat
hoort er Ijjtr zoo bij, zonder dat kan 't
nu eenmaal niet.
Zooals je weet, ging het debat weer
over den steun aan de werkloozen. Over
het principe waren ze het allemaal eens.
Er moet gesteund worden, zooveel moge
lijk, dat is billijk, dat is goefy dat is
plicht! Natuurlijk; niemand zal dat ont
kennen! Maar nu de uitwerking daarvan.
Het spreekt vanzelf, Van Staal was hier
weer de man, die schreeuwt boven alles
uit, dat is de edele ridder die op de bres
stdbt voor die „Goudsche gedupeerden".
De anderen dat zijn de dompers, de vrek
ken, de vijanden van den beginne af. En
of ’t nu al absoluut ónmogelijk is nog
hooger te gaan met de steunregeling,
omdat de Minister nu eenmaal zijn veto
daarover heeft uitgesproken, zoodot er
bij aanneming van zoo’n voorstel geen
schijn van kans op slagen bestaat, dat
doet niets ter zaJcet Doorhollen maar,
doordraven. Schreeuwen, reclame, fan
fare! (zooals één onzer .binden het vlijm
scherp typeerde). Het is walgelijk!
En dan die comedie met die moties van
voor niemendal gekregen!
Diezelfde mijnheer Van Staal, die destijds
al poogde alle hier toen verschijnende dag
bladen op de hier bovenstaande wijze
geschikt voor een Van Staal-patent in
den weg te treden, die intusschen door de
oprichting van een nieuw eigen weekblad,
zfin heele betoog, waarom het „Goudsch
Volksblad" in Gouda als dagblad moest
komen inplaats van het $oen ver
schijnend wekelyksch s.-d. strijdblad
„Goudsch Weekblad”, onderstboven kegelt,
bfi de verschijning van het eerste no.
van zfin huidig orgaan, hoewel toch ook het
door hem inplaats van een Wekelfiksch
strijdblad verkoren „Goudsch Volksblad”
nog bestaat, niettemin dezelfde bewering,
omtrent onvoldoende publiciteit in Gouda
verkondigt, die mijnheer wil nu optreden
als de bescherjner van den heer Hout
man en van den middenstand!
Men moet het maar treffen!
W fi passen!
BUlTENLANDSCtt NIEUWS.
POLEN.
Apotheker verhindert vergiftiging.
Onschadelijk poeder, inplaats van
arsenicum.
ben voorval, dat aan een fantaatiachen
roman oatleeud zou kunnen zijn, heeft zich
te Rydultan in het district Bybnik afige-
speeld, aldus een V. D.-bericht uit Katto-
wnta.
In een plaatselijke apotheek vervoegde zich
een jonge vróuw, die een hoeveelheid arse
nicum bestelde.
De apotheker vermoedde onraad en ver
schafte de vrouw een poeder, dat er uitzag
als arsenicum. Vervolgen® stelde hij den
echtgenoot der vrouw van het voorval in
kenuie en deelde hem mede, dat zijn vrouw
hem waarschijnlijk zou willen vergiftigen
Het poeder dat zij wel in het eten zou
strooien, was evenwel ongevaarlijk.
De man, een arbeider, «peelde zijn rol en
hield aich na het gebruik van het eten
dood.
Nadat de vrouw en haar vriend den t dood
meenden te hebben geconstateerd, probeer
den zij hem een doek om den hals tqf leg
gen, ten einde zelfmoord voor te wenden.
De echtgenoot sprong toen op, gaf den
minnaar der vrouw een geducht pak slaag en
verwondde zijn vrouw zoo ematig, dat tij in
het ziekenhuis moest worden opgenomen.
ITAUë.
Balbo «ereburger van Milaan.
Gistermiddag iB op het Palazzo Sforzeaco
de perkamenten bul van het eerebunger-
schap van de stad Milaan uitgereikt aan
generaal Italo Balbo, in bijzijn van alle bur-
gerlijke en militaire autoriteiten van de
stad en van de equipages van de vliegtui
gen van het smaldeel, waarmee minister
Balbo van Rome haar Rjio de Janeira i8 ge
vlogen.
De poefc-staat sprak den luchtheld toe en
herinnerde eraan, dat diens familie voor
een goed deel uit Milaan komt. Balbo be
tuigde zijn dank en zijn groote blijdschap
met de eer, hem te beurt gevallen van de
zijde van de stad, waar hij verscheidene
jaren gewoond heeft en waar de koortsaoh-
tige werklust leidt tot een rythme van pro
ductie, dat d« stad steeds groeien doet en
zijn bewoners tot groote eer strekt
ddelen u»t planten-
'anen gy lijdt, man
om een uitvoerige
op te zenden \an
i de medicijnen, hy
DAM, die U alle
ehanoeling, met ote
en.
Da p.liti.k. verhoudingen
spelen de hoofdrol.
De jonste raadszitting is weer een politieke
demonstratie geweest voor de tribune.
Dat *®s ook le verwachten.
Toen vonge week het voorste^ inzake de
steun verieeniing aan werkloozen en wat daar
toe dfehoert niet is kunnen worden afge
daan en de behandeling daarvan werd ver
daagd tot een nieuwe vergadering, was het
wel uitgesloten, na het incident, waarbij de
w.n. voorzitter en de wethouder van, finsn-
diën betrokken waren het niet-verleenen
van. het wöofld aan den wethouder Van Staal
nu de rade van wethouder Koemens dat
deze aangelegenheid een normaal en zake
lijk verloop zou hebben.
Immera het afbreken der discussie op zich
zelf reeds, en daarna bovendien het niet-
verleenen van het woord aan den wethouder
van Financiën moest het aanzijn geven aan
moties, die opnieuw de djtscueaiea in vollen
om vang zouden kunnen terugbrangen.
Zooals dan ook is geschied.
De wethouder Van Staal heeft uiet nage
laten de steunregeling van de meerderheid
van het college als een uiting van niet-
democratisch voelende leden te qualificee-
reoa om daartegenover te stellen de van men-
schelijk gevoel getuigende en van politieke
democratie dóórtrokken regeling zooals die
door de soc.-dem. raadsfractie werd ge-
wenscht, ook al zou deze laatste volgens de
verklaring van den wethouder Van Staal
niet door den Minister worden aanvaard.
Voor dezen wethouder en zijn fractiegenoo-
ten beteekendë dat ook niemendal daar hij
als wethouder van financiën immers de ver
antwoordelijkheid aanvaardde dat de ge
meente die regeling, log van de rijkssubsi-
die, geheel voor eigen rekening dan. maar
moest uitvoeren Wat de soc.-dem. voor
stellen Inhielden moest er komen, het niet,
werklooze deel der bevolking moest dat dan
maar voor de werkldózen opbrengen. De
consequentie van dat standpunt was echter
voor de soc.-dem. raadsfractie geen reden
om toen het niet lukte, te gaan marchan-
deeren over een andere regeling, waarvan
men wist dat die evenmin doqr den Münis-
ter toelaatbaar zou worden geacht.
De woordvoerder* der eoc. -democraten
hebben stuk voor stuk gepoogd den r -k.
wethouder van socdale zaken en diens mede-
standera een stok tusschen de beenen te
werpen, toen, na de uitvoerige betoogen vo
rige week, waarbij vooral de heer Hearkens
een zoo eenvoudig maar duidelijk en klaar
beeld van het wenschelijke en het mogelijke
bed gegeven, wethouder Koemans opnieuw
haarfijn uiteenzette met de gegevens optafel
dal het college in mewdertieid inderdaad
had verkregen wat onder deze omstandig-
heden van den Minister te krijgen is, terwijl
elke vender verzoek, hoezeer ook nog wen-
sohen overbleven, niet Voor inwilliging vat
baar zou worden geacht.
Het heeft niet gebaat, want noch de eer
ste motie-Maaakant c.s., noch de tweede,
waarbij wat water in den wijn was gedaan,
kon een meerderheid krijgen. Zoodat de uit-
keenngen aan de werkloozen geschieden tot
de bedragen door de meerderheid van het
°ollege aanvaard.
Het incident Donker-Van Staal 1« het
vuurwerk geworden aan het eind van den
avond. Bij de pogingen om afkeuring uit te
spreken over de wijze waarop de wethouder
Donker van zijn voorzitterschap van den
Raad gebruik heeft gemaakt om den wet
houder Van Staal niet aan ’t woord te laten
komen op het moment dat deze het wensch-
te, zijn heel wat knalbommen opgegaan.
Ze hebben echter den Raad niet zoo kunnen
bekoren dat een meerderheid ze na de ont»
ploffing een applausje heeft waardig ge
keurd Behoudens de heeren Kamphuizen
ƒ1 Zanen, die de behandeling wilden ver-
dagen, werd ook de tweed» motie verworpen,
E«n Broodjager In de Politiek
Een Philantroop voor den Middenetandl
Wfi ontvingen reeds eenige malen van
heel verschillende zijden epistels van ons
niet persoonlek bekende lezers van ons
blad, die zich op een geweldige manier er
geren over de wijze, waarop de papieren
baby van wethouder Van Staal een keel op
zet, niet het minst tegenover ons. En ook
per telefoon zfin er meerderen die het niet
kunnen laten uiting te geven aan hun
ergernis over dat amok-maken tegen ons
gericht.
Voor deze belangstelling zfin wfi natuur
lijk zeer gevoelig; het spijt ons echter te
moeten zeggen dat wjj aan hun verzoek tot
opname van hun epistels i.!et zullen vol
doen, omdat wfi zelf on3 heelemaal piet
ergeren aan hetgeen er in dat Van Staal-
pamflet over ons geschreven wordt. Do->r
dat geschrijf komt nu eens precies de a^p
uit de mouw en laat de werdioudtr-redacteur
nu ook eens duidelijk aan anderen blijken,
wat wfi allang wisten, dit deze hier op de
eerste plaats staande man van de S. D. A.
P., wat men noemt een broodjager is in de
politiek, die zijn party voor zich gebruikt
om zyn positie te handhaven en kan het, op
te voeren, zoo iemand, die alles nalist en
om zich poogt te vernietigen, om zelf op
een hoogtepunt te komen. Tn dat licht zien
wy ook de heele actie tegen ons blad, die
quasi-welwilleijdheid tegen de winkeliers,
als wier weldoener deze redacteur-wethou-
der poseert, en uit wier naam hy zich de
vrijheid veroorlooft, zonder dart hem de be
voegdheid daartoe is verstrékt, te spreken
In wier belang hy natuurlijk ook optreedt,
wanneer hy zyn beschermeling, den heer
Houtman, in de armen sluit, nu deze secre
taris der Winkelieravereeniging door ons
op zyn ongeoorloofd optreden is gewezen.
’t Is werkelijk roerend! wethouder Van
Staal de philantroop van den middenstand,
een prachtvondst, waarmede deze midden
stand wel verrukt zal zijn! De beschermer
van een groep die hy als „onnutte" schakel
wel het liefst zou willen doen verdwijnen.
H^eft hij niet eens verklaard dat het ge-
wenscht ware dat van alle café’s en ver-
kooplokaliteiten op de Markt tweederde zou
verdwijnen en dat de sigarenwinkels op den
Kleiweg best tot twee konden worden ge
reduceerd? Waarom eigenlijk niet alles in
één gebouw en dan onder leiding van de
overheid?
Deze wethouder is altijd een beschermer
van den middenstand geweest, al jaren ge
leden, toen die gewichtige functie nog niet
zfin deel was; hij is er altijd op uit geweest
vanaf het oogenblik dat Gouda zyn woon
stede is geworden, het belang van den mid
denstand door middel van de pers en de
reclame te bevorderen!
Wy hebben daarvan een doorslaand be
wijs. Toen een jaar of zeven geleden het
„Goudsch Volksblad” hier zfin intrede ging
doen, heeft de heer Van Staal zich in bij
zondere mate beijverd om dat blad de be
langstelling te doen hebben van de bevol-
king, niet in minst van den middenstand.
I HÜ gebruikte daarvoor een heel bijzondere
J methode. Hfi deelde n.l. mede, dat van de
toen bestaande plaatselfike dagbladen, de
Nieuwe Zuid-Hollander, Jtet Dagblad van
Gouda, de Goudsche Cqi|||nt en het Goudsch
Dagblad (overleden toèK het nog geen jaar
was), het eerstgenoemde blad het officieele
r.k. orgaan was dat een behoorlijken aan
hang had, maar dat de andere drie neutrale
bladen het geen van drieën tot een duizend
abonné’s heeft kunnen brengen, terwijl er
dan nog andere bladen hier werden gelezen.
De modem gezinde volksklasse had alleen
het bekende „Goudsch Weekblad” en wyl
deze ook andere dagen over een eigen cou
rant wilde beschikken, is in Gouda het
„Goudsch Volksblad” als dagblad versche
nen. Dat blad, welks oplaag zou worden
gesteld onder controle van een commissie
uit de adverteerders, zou verspreiding krij
gen in talrijke gemeenten buiten Gouda.
Voor de adverteerders heette dit blad van
groot belang, want tevoren moest een ad
verteerder om de bevolking van Gouda en
omstreken te bereiken, door de versnippe
ring, in alle bladen adverteeren, terwijl nu
het „Goudsch Volksblad” een groot aantal
abonné’s aan die bladen zou onttrekken, de
adverteerders met minder geld door de be
hoorlijke oplage het grootste deel van het
publiek van Gouda en omstreken zou be^
reiken. Van die commissie of van die oplagrW
is nooit iets bekend geworden!
De heer Van Staal betoonde zich toen
een groot philantroop: door het verschijnen
van het Goudsche Volksblad op een bijzon
dere manier in te luiden en wel aldus: Voor
de 250e, 500e, 750e, 1000e, 1250e, 1500e,
1750e, 2000e, 2250e, 2500e, 2750e, 3000e
abonné en voor elke 250e boven dat aantal,
dat was natuurlijk onbegrensd, werd een
fiets ter beschikking gesteld (geen vliegen
de Hollander, of een fiets op een plaatje,
maar een echte fiets!), terwijl de bedoeling
ook voorzat om bfi dr geboorte van kinde
ren van abonné’s een spaarbankboekje af
te geven (met welk bedrag is ons niet be
kend). W
Dat was voor de abonné’s.
Maar den adverteerders zouden ook
weldaden worden bewezen: De adverteer
ders, die een contract afsloten van 2000
regels, betaalden daarvoor 10 cent per regel,
maar kregen iedere door hen opgegeven ad
vertentie éénmaal gratis geplaatst, waar
door zy dus feitelyk 5 cent per regel zou
den betalen. Wie voor 4000 regels contrac
teerde kreeg voor elke advertentie twee
gratis plaatsingen, wie 6000 regels af
nam kreeg.Algratis plaatsingen, wie
8000 regels bestelde kreeg vier gratis
plaatsingen en wie een contract voor 10000
regels sloot, kreeg vyf gratis plaatsin
gen, zoodat iemand die op Zaterdagavond
een halve pagina opgaf, die alle volgende
dagen gratis geplaatst kreeg en daardoor
nog geen twee cent per regel betaalde!
De heer Van Staal noemde dat een recla
me van je welste!
Is het niet schitterend bedacht
Het is verduiveld jammer dat de week
niet meer werkdagen heeft, dan hadden de
adverteerders het grootst contract tenslotte
waarbij de acht soc.-dem. leden elkaar de
hand reikten tot behoud.
Die ver werptuig zal echter, dat staat wel
vast, niet verhinderen dat in de eerstvol
gende zittingen wanneer maar eVen de ge
legenheid daarvoor komt, daarover nog wel
een woordje zal worden gesproken. De ver
houdingen zijn gespannen tot het uiterste I
Het is juist dat bij Vorige gelegenheden
wethouders hebben gesproken na het ant
woord van den betrokken wethouder, maar
in het geVa] van thans, was uitdrukkelijk
door den voorzitter gevraagd of door een
andere wethouder het woord werd verlangd,
waarop niet is geantwoord Daarom is het
kabaal thans diet gemotiveerd en moet aan
een vooropgezette bedoeling worden gedacht.