IS HET U BEKEND,
□□□□□□□□□□□□nana
H. v. d. POOL
BROODPRIJZEN
STEENLAND
NEDERLAND
wsmm
AMSTELBIER
Adverteeren doel llw onzst vermeênii
V 'k
Een Kaas
"lor Een Gulden
MOET U VERHUIZEN?
BIliiiiiliiMiii
dat de NUTSSPAARBANK te Gouda, (opgericht in 1857) de
oudste spaarinstelling hier ter stede is,
dat het inleggers-tegoed der NUTSSPAARBjïjBk thans meer dan
f 2.500.000.- (twee millioen vijf honderd duizenc|9^)den) bedraagt,
dat de NUTSSPAARBANK meer dan 9300 splBhlers heeft,
dat aansluiting bij den OPHAALDIENST der NUTSSPAAR
BANK U voordeel en gemak biedt,
dat de NUTSSPAARBANK fraaie nikkelen Spaarbusjes uitgeeft,
dat de NUTSSPAARBANK gelden disponibel heeft voor plaat
sing op eerste hypotheek,
dat de NUTSSPAARBANK staat onder controle van het
Nederlandsch Spaarbankbureau,
dat een 5-jaarlijksch overzicht van
NUTSSPAARBANK voor ieder belangstellende
Oosthaven 12 verkrijgbaar is?
de bedrijfsresultaten der
ten kantore
WITTE STAD OBLIGATIEN
Dl
D Oude beschimmelde
Heeren!- D
D
ALRO" CERTIFICATEN
„ALRO" OBLIGATIES
ALRO" Kantoor - Gouda
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 7 MAART 1931 - TWEEDE BLAD
DOE HET NU!
DOE HUT NU!
5,
'|lO,
II
20
S. S. van Dantzig
Hoofdagent J. DE WEGER 1
Kaashandel TEEKENS,
linjj DE HUD t li
Adverteert in dit Blad
L. N. POLDERVAART.
SCHOENMAKERIJ
RAAM 107109 is Ja?
het laagst
Ikbpood IS cent
Cijfars die spreken.
Uit otfe Parlement.
Een interview met Drs. Carel van Mandere.
MAANDAG 23 MAART A.S. BEGINT DE TREKKING DER
NED. STAATSLOTERIJ
W.derom voorhanden
N. W. 6. Go,deren
van
Jangen Tilanus
OVERAL VERKRIJGBAAR 40 j
NIEUWE MARKT 17 TELEF. 3256 GOUDA
schoenen kunt U het best door 'n paar Q
a nieuwe vervangen bij JAN VAN DAM, am
Keizerstraat 45-62, Gouda - Tel. 2376 44 U
MET ONGEVALLEN VERZEKERING
UITLOTJNG A PARI VOLGENS AANWIJZING DER
NED. STAATSLOTERIJ VERKRIJGBAAR IN HET
KLEIWEG 59
TELEFOON 2163
Gouda Gouw* SC
Steeds voorradig alle maten prima
gebruikte Autobandan,
2eWeenastraat 17, Tel. 43929, R'dam
40
F
Vraagt dan eerst onze prijsopgave, dit verplicht
U tot niets. Wel zult U dan tot de conclusie
komen, dat wij goedkoop zijn.
Prompte bediening - Volle garantie.
Talrijke ReferentiBn.
Ruime Brandvrije Bergplaatsen.
Telf. 2534 - Turfmarkt 1, Gouda - Telf- 2534
Maison van Sijll-Uittenbogaard
Gedempte Slaak 87. nabij Oostplein
Schiedamscheweg83 Rotterdam.
GOEDKOOPSTE ADRES voor
DAMESHOEDEN
fook voor oudere dames)
BLOEMEN. VEEREN en LINT
Enor.ne sorteering
KINDERHOEOEN
Laat Uw oude hoed vervormen vanaf
f 1.75, U krijgt het nieuwste model
weer terug.
H.H. Autorijders
Vulcaniseeren van Auto buiten- en
binnenbanden. Vlug en billijk onder
garantie.
Ernle Goudsche VDlcanjseer-lorichliog
GOUDA, ILEiWEG 38 .oht.r
WIST U DAT DE
VAN
Probeert het daar dan eens
met Uw achoenreparatie.
Eljn bij
M
WH
Tarwe
Cadetjes
Alles thuisbezorgd.
Kwaliteit het hoogst.
IS cent
13 cent
3 i, cent
Neemt U ook eens een proef.
Prijs het laagst.
Verkrijgbaarjhij
BeskoopP. L. BINKEN. Telef 124.
GoudaT. POELEN! JE, Telet. 3074.
WaddinxveeuA. J. JANMAAT.
SU
De jongste 5-jarlge periode van de Nutsspaarbank.
De Nutsspaarbank heeft, zooals zjj dat
telken jare gewoon is, haar uitkomsten over
het afgeloopen boekjaar in druk gegeven en
daaraan toegevoegd de overeenkomstige
cijfers der voorafgaande vier jaren, waar
door een overzicht van de jongste vijfjarige
periode wordt verkregen.
Dat overzicht is altijd zeer nuttig en
leerzaam tevens, wjjl het een inzicht geeft
in het geheele wezen dezer instelling, hoe
ze werkt, hoe haar exploitatie is, welke uit
komsten die oplevert, hoe zy met de haar
toevertrouwde gelden omspringt en of met
de belangen van hen, die haar hun gelden
hebben toevert^uwd, voldoende wordt ge-
De spaarpenningen moeten veilig zijn.
Vooral in den huidigen tyd is het zeker
een eisch, die moet worden gesteld aan
spaarbanken, dat er absolute zorg moet
worden gedragen, dat de spaarpenningen
niet worden gehruikt voor financieele ope
raties, waaraan risico's zyn verbonden,
maar veilig en wel worden belegd, opdat
de spaarder op 't moment dat hy zyn spaar
penningen noodig heeft, daarover naar
eigen goedvinden kan beschikken. Het dra
ma van de spaarbank, verhonden aan de
Handels- en Landbouwbank, dat sinds
maanden wordt opgevoerd, hèeft wederom
de noodzakelijkheid van den eisch van de
grootst mogelijke zekerheid en veiligheid
Het karakter der Nutsspaarbank.
De cyfers, die thans in het vijfjarig over
zicht der Nutsspaarbank worden gepubli
ceerd, spreken een duidelijke taal zij doen
zien dat deze instelling, die tot nut van het
algemeen werd opgericht, tot op den hui
digen dag, haar principe is trouw geble
ven. Ze is gebleven het instit tut met een
sociaal karakter: de spaarbank, die den
spaarders de gelegenheid biedt door inlagen
vanaf een kwartje, zich een sommetje te
vergaren, dat veilig eft rentegevend belegd,
hen in staat stelt daarover ten allen tyde
terstond te beschikken, wanneer de spaarder
zulks mocht wenschen.
Toenemend vertrouwen.
Het vertrouwen aan deze instelling sinds
jaren door duizenden kleine beleggers ge
schonken, is van jaar tot jaar toegenomen,
met het gevolg dat de spaarbank op den
huidigen dag een positie van groote betee
kenis heeft ingenomen. Het tegoed der in
leggers, dat vyf jaar terug het millioen
gulden reeds had overschreden, was aan het
eind van 1930 gestegen tot meer dan twee
millioen driehonderd duizend gulden, en
thans, twee maanden later, zyn reeds de
twee en een half millioen gulden bereikt!
:egenwerking groote
vooruitgang.
Het is merkwaardig hoezeer de Nuts
spaarbank vooral in de latere jaren snel in
ontwikkeling is vooruitgegaan. En dat treft
temeer, daar deze instelling juist in deze
latere jaren door de oprichting der Ge
meentelijke Spaarbank, van de gemeente
lijke overheid groote tegenwerking heeft
ondervonden. Dank zy haar soliditeit en
haar liquiditeit heeft zy deze concurrentie
glansrijk doorstaan en is zy enorm in bloei
Uit het uitgebreide cijfermateriaal dat
thans is gepubliceerd, mogen wy enkele ge-
dit nader aan te too-
Hoe de Nutsspaarbank werkt.
Op het einde van het boekjaar 1926 wa
ren in omloop 3913 boekjes, waarvan het
overgroote deel, byna de helft, in handen
was van de kleine spaarders, die minder dan
10.— op hun boekje hadden staan, de
andere helft nagenoeg was in het bezit van
spaarders die van 10.— tot 1000.— had
den ingebracht. Slechts 288 waren er, die
meer dan lOOO^r- op hun boekje hadden.
Aan het eind van 1930 waren in omloop
8695 boekjes, waarvan ook nagenoeg de
helft in bezit was van de spaarders bene
den 10.— en vrijwel de andere helft Was
in handen van spaarders die van f 10.—
tot 1000.— hadden ingelegd. Het aantal
boekjes met meer dan 1000.— inleg be
droeg toen 603.
meruit blykt dat de verhoudingen in de
toename over 1930 dezelfde z\jn als in
1926.
De toeneming van het tegoed der spaar
ders is in die jaren zeer belangrijk vooruit
gegaan. Bedroeg het bedrag der toeneming
over 1926 25.476^5, over 1929 was dit
reeds 268.860,46; maar 1930 heeft dit cij
fer enorm overtroffen, toen was de toe
neming van het tegoed óver dat jaar
682.700,54.
De geweldige vooruitgang blijkt ook uit
de groote verschillen tusschen het bedrag
der inlagen en der uitbetalingen over de
verschillende jaren. Werd in 1926 het be
drag der inlagen door dat der uitbetalingen
met meer dan 3000.- overtroffen, het
geen er op wijst dat in dat jaar door de
spaarders veel geld is verbruikt, 1929 gaf
een geheel ander beeld, toen was er een
overschot van 226.798,97, en 1930 gaf zelfs
een overschot op de uitbetalingen van
607.180,98, waardoor het totaal ingelegde
bedrag zoo enorm kon stijgen aan het einde
van dat boekjaar.
Deze cyfers zijn teekenend, wanneer men
weet dat ze niet hun ontstaan danken aan
belangrijke bevolkingstoename, zoodat daar
uit alleen kan worden geconcludeerd dat het
sterk toenemend vertrouwen in die instel
ling het totaal-inlegbedrag zoo belangrijk
heeft opgevoerd. Dat de verhooging der ren
tevoet van 3 op 4 voor het boekjaar
1930 van grooten invloed is geweest op den
toevloed ook van grootere bedragen, kan
wel met zekerheid worden aangenomen.
grootere bedragen in toenemen-
>or, dan zal daaraan toch wel
it mogen worden geschonken, daar
voor deze de Nutsspaarbank niet in het
leven is geroepen, terwjjl belegging toch
zeer wel op andere wijze kan geschieden.
Een reserve van byna 4 ton.
Heeft de Nutsspaarbank er steeds voor
gezorgd haar soliditeit te waarborgen, door
veilige belegging der spaargelden en ver
sterking harer reserve, die Bteeds mogelyk
was daar de gemaakte winst niet wordt uit
gekeerd, maar aan de reserve wordt toege
voegd, waardoor zy thans over een reserve-
kapitaal beschikt van bijna vier ton, de
enorme toename van het ingelegd kapitaal
heeft het onmogelijk gemaakt dat, procents-
ge wy ze uitgedrukt, de reserve op hetzelfde
niveau van 1926 is kunnen blijven. Dat
neemt niet weg dat een reserve van 17.18
welke er aan 't eind van het boekjaai
1930 staat aangegeven, een zoodanige soli
diteit uitdrukt, als geen andere spaarbank
biedt. Dit heeft te meer beteekenis, daar
de activa der Nutsspaarbank zeer veilig
zijn gesteld.
De liquiditeit verzekerd.
Uit de lijst van activa blijkt dat, naast
in het bedrag aan hypo-
het effectenbezit in 1930 zeer De-
langryk is toegenomen. Dit laatste is na
tuurlijk geschied om de liquiditeit der bank
ten allen tijde te verzekeren, wat by een
zoo groot inlegkapitaal een vereischte is.
Het is duidelijk dat dit effectenbezit uit
sluitend bestaat uit soiiede beleggingsfond
sen, welker waardeering aan den meest
veöligen kant is gesteld.
Het sociaal karakter.
Eenvoud en soberheid in beheer.
Getuigt het verstrekken van vborschotten
van 10.— tot 1000.—, hetwelk in 1930
in 63 gevallen plaats had, waarbij er 13
waren van 25—ƒ100, 12 van 100—200,"
7 van 200300, 3 van 300400, 10
van 400ƒ500 en 8 van 500ƒ1000, Van
het sociale karakter der instelling, met het
verleenen van kleine hypotheken is dat
mede het geval, de wijze van beheer wijst
op een eenvoud en soberheid, die alle waar
deering verdient en daarom ten voorbeeld
kan worden gesteld. Dit blijkt zonneklaar
uit het feit dat de administratiekosten, wel
ke over 1926 by een inlegbedrag en een uit-
betalingsbedrag, van rond ƒ360.000.— elk
4260.54 bedroegen, over 1930, by een inleg
van 1.800.000.en een uitbetaling van
rond 4 1.180.000.—, een totaal bedrag van
15.734.36 vorderden, terwijl de onkosten,
waaronder de uitkeeringen en afschrijvin
gen op gebouwen, die in 1926 5591.— be
droegen, over 1930 niet hooger zijn dan
even meer dan 10.000.
Dit vjjfjaarlyksch overzicht van de Nuts
spaarbank stelt duidelijk in het licht de be
teekenis dezer spaarbank als financieele in
stelling van maatschappelijk nut, die alle
waarborgèn biedt van soliditeit en liquidi
teit, waarbij de spaarders zich veilig kun-
De Gemeentelijke Spaarbank
Een ander maal zullen wy de beteekenis
van de door de Gemeente in het leven ge
roepen Spaarbank en Ophaal- en Stortings-
dienst, aan de hand van de beschikbare ge
gevens, nagaan.
EERSTE KAMER.
De Rijksbegrooting.
Het extra parlementaire bewind.
Terwyl de Tweede Kamer zich langzaam
maar zeker d<for de wetsontwerpen van de
Indische begrooting heenwerkt, heeft de
Eerste Kamer een aanvang gemaakt met
de behandeling van de Rijksbegrooting,
welke haar wel eenige weken zal bezig hou
den.
Het algemeen politiek debat werd inge
zet door mr. Rink, die na 1% jaar van
rechtsch extra-parlementair bewind eenige
voorloopige conclusies wilde trekken. De li
berale leider constateerde, dat het Kabinet-
Ruys zich handhaaft, zy het nu en dan met
behulp van krachtige middelen; dat de oude
rechtsche coalitie niet meer bestaat en geen
nieuwe coalitie is gevormd en dat samen
werking tusschen de R. Kath. Staatspartij
en de SS. D. A. P. onwaarschijnlijk is ge
worden. Mr. Rink bracht in herinnering, dat
de oude coalitie in 1925 bezweken is, na
jaren aan een slepende en sloopende kwaal
te hebben geleden. Haar grondslag is ver
vallen. Sindsdien bleef het bij extra-parle
mentaire Kabinetten; stof voor een rechtsch
parlementair Kabinet bleek niet aanwezig.
Van een nieuwe rechtsche coalitie ziet men
nog niets, al ontbreekt het niet aan aan
drang daartoe, waarvan ook in de redevoe
ringen van de rechtsche sprekers, de heeren
Anema en de Savornin Lohman blijk werd
gegeven. Men praat en schrijft er over,
maar waarom wordt de coalitie niet her
steld, als de rechtsche partijen het zoo eens
zyn? Zou het ook zijn, gelyk mr. Rink te
kennen gaf, dat er is diepgaand verschil in
beginselen, zelfs omtrent de grondslagen
van de maatschappelijke orde. De heer Co-
lün wil nu de vier Protestanteche partijen
bijeenbrengen. Maar vat dan Daargelaten
dat de kleine dominépartijen daartoe zeker
Gij die nog niet ge
abonneerd" zijt op' de
Goudsche Courant, ver
zeker U ook buiten den
Zaterdag de regelmatige
toezending van dit
blad.
Wie zich met ingang
van 1 Aprd al. abonné
voor minstens één kwar
taal opgeeft aan het
bureau of bij eenjder
loopers, ol ook bij onze
agenten buiten Gouda,
ontvangt de tot 1 April
a.s. verschijnende num-/
mers GRATIS.
niet bereid zouden zyn en dat het zelfg tus
schen anti-revolutionairen en christ histo-
rischen niet voldoende botert om tot fusie
te kunnen komen, zou dan die groote Pro-
testantsche party in den gedachtengung
van dr. Colijn met de Katholieken moeten
optrekken. En dan begon de afbrokkeling
aanstonds van voren af aan! Zal er weer
een parlementair Kabinet komen? Als een
coalitie van Rechtsch'niet waarschynlyk is,
moet men denken aan samenwerking tus
schen Katholieken en S. D. A. P. Een andere
mogelijkheid voor een parlementair Kabinet
bestaat niet. En nu was mr. Rink van mee
ning, dat, daargelaten of het incident-Al-
barda de eenige reden is, de mogelykhdid
van een dergelijke samenwerking geringer
is geworden. Tegenover de aanmerkingen,
op de houding der Regeering gemaakt en
in dit debat door den v.-d. mr. Kranenburg
herhaald, zette de liberale leider uiteen, dat
de- Regeering het recht had en zelfs den
plicht om zich te vergewissen omtrent de
houding der S. D. A. P. by mobilisatie. Men
vertroebelt de zaak qu door er andere quaes-
ties bij te halen, doch het gaat ten slofte
om de simpele vraag, of de socialisten sa
botage zullen plegen, indien overeenkomstig
de Grondwet de wettige Regefering opdracht
mocht geven tot mobilisatie. En nu was mr.
Rink het met de Regeering eens, dat in ge
val van nood ook dat deel van het volk, dat
nu afwijkende meeningen verkondigt, zich
achter de Regeering dial scharen met an
dere woorden: al dupgrootspraak m vollen
vrede is slechts propaganda en tactiek, die
tegen den ernst van mobilisatiespanning
niet bestand is dfch niettemin is daar
door een onzekerheid ontstaan, welke de
Kamer op samenwerking met de Katholie
ken, die van dergelijke revolutionnaire plan
nen terecht niet willen weten, niet verbete
ren zal. Voorloopig dus géén parlementaire
meerderheid en géén parlementair Kabinet.
Voorloopig dus nog e-x-t-r-a parlementaire
Kabinetten, wat voor mr. Rink geenver
schrikking beteekent. Een andere vraag is,
of een dergelijk Kabinet altijd rechts-ge-
oriënteerd moet zijn. Dat behoeft volstrekt
niet. De liberale woordvoerder denkt met
name aan gemengde, nationale Kabinetten.
De kiezers hebben het in de hand om in deze
richting te sturen. Blijven die echter in
meerderheid „rechtsch" stemmen, dan staat
te vreezen, dat ondanks alle meeningsver-
schillen tusschen de deelen der Rechterzijde,
men de voordeelen niet zal opgeven van
zoogenaamd l<r van de Rechterzijde staan
de Techtsche Kabinetten, die als de Rechter
zijde uiteenvalt, gaarne van Linksch den
noodigen steun aanvaarden om slaande te
bly'ven. Dat dit geen gezonde toestand is
behoeft, wel nauwelijks verzekerd te worden,
maar voor het doorbreken van nieuwe in
zichten is vaak veel tyd noodig.
Van verschillende zijden is verzet geko
men tegen de vryz-democratische politiek
ter zake van het militaire vraagstuk, met
name by mobilisatie. Van de S. D. A. P.
zyn revolutionaire klanken te begrijpen en
consequent. Voor de Vrijzinnig-Democraten
staat het anders. In plaats van optreden
tegen wettig genomen beslissingen te be
strijden, beschuldigt men by voorbaat de
Regeering het verzet uit te lokken. Hier
door steunen zy feitelijk de socialistische
sabotagepolitiek. Scherp vroeg prolb Loh
man, of voor de vrijz.-democraten het grond
wettelijk staatsrecht alleen bindend is voor
zoover het vereenigbaar is met de v.-d.
staatkunde? Was deze christ historische
spreker vry critiseh tegenover de Regee
ring, die niet genoeg rechtsch zou houden,
andere rechtsche sprekers waren van mee
ning, dat men in dezen tijd van crisiB niet
te critiseh moet zijn. De R. Kath. leider, mr.
van Lanschot, zag zelfs in deze regeering
een crisis-regeering, gelyk weleer die van
het Kabinet-Cort van der Linden. Meer na
tionale saamhoorigheid achtte mr. van Lan
schot noodig. Niet ten onrechte, maar laten
de meerderheidspartijen en haar Regeering
dan ook geen tot samenwerking geneigde
partyen van zich afstooten.
Noteeren wy nog, dat de R. Kath. leider
over de sociaal-democratische neigingen
voor een z.g. democratische combinatie op
merkte, dat de liefde der S. D. A. P. voor
de Katholieken te veel weg heeft van eet»
Blauwbaardliefde-
Dr. Wibaut heeft gepleit voor de gemeen
ten, die z.i. door de nieuwe wet op de finan
cieele verhouding tusschen het Rijk en dfe
Gemeenten niet voldoende geholpen zym.
De Indische begrooting.
De Tweede Kamer zwoegt nog steedè
DE REDACTEUR VAN „DE VALBIJL' AAN HET WOORD.
EERLIJKHEID IN DE POLITIEK IS OOK OEBODEN.
„WIJ STRIJDEN NIET TEOEN PARTIJEN,
WIJ STRIJDEN TEOEN PERSONEN!"
(Van een bifzomteren medewerker.)
„La vériti est en marche"I
EMILE ZOLA.
Vrijdagavond hadden wij het voorrecht
een onderhoud te hebben met DrS. Carel
van Mandere, leeraar aan het Lyceum
alhier, in zijn bescheiden woning aan de
Cronjéstraat. Wij hadden verzocht hem
te mogen interviewen, omdat hij als re
dacteur van het politieke periodiek „De
Valbijl" in dit blad zeer afwijkende mee
ningen heeft verkondigd en ongehoorde
stellingen heeft geponeerd. Met de hem
kenmerkende beminnelijkheid heeft de
jeugdige satyricus onze vragen op hel
dere en besliste wijze beantwoord.
„Wat dunkt U van den huidigen poli-
tieken toestand luidde onze eerste
vraag.
„De partijstrijd, de afgunst der fractie
leden onderling, kortom de onwil het be
lang, maar dan ook alleen het belang der
gemeente, het koste wat het kost, te die
nen, voert Oouda naar een snellen mo-
reelen ondergang, naar een financieel
bankroet."
ONTSTELLENDE
ONBEKWAAMHEID.
„Acht gij onzen Raad bekwaam tot het
uitoefenen zijner bestuursfunctie
Wat dat betreft, ik aarzel niet het on
omwonden te verklaren, zeker nietl
„Wilt U mij deze meening nader toe
lichten
,^Zeker, ik wil U echter vooraf opmer
ken, dat ik niets wensch af te doen aan
de qualiteiten en bekwaamheden der
Goudsche Raadsleden op hun eigen, par
ticulier terrein, maar het is mij helaas
maar al te goed bekend, dat een onzer
voornaamste hoogleeraren in de bestuurs
wetenschappen het gemeentebeleid, spe
ciaal de begrooting van onze goede stad,
zijn leerlingen tot afschrikwekkend voor
beeld stelt."
„Gelooft gij dat de verkiezingen ver
andering zullen brengen in den huldigen
politieleen toestand V
„Zoolang de burgers en burgeressen
van Gouda zich laten intimideeren door
een politiek fantast, acht ik verandering
ten goede uitgestoten."
WAANDENKBEELDEN.
„Waarom noemt gij den Wethouder
van Financiën en Openbare Werken e^i
politiek fantast
„De woorden van zijn partijgenoot Jan
ter Laan: „Van Staal pakt alles aan
maar volbrengt niets", tot de mijne ma
kende, constateer ik, dat de plannen en
voorstellen van onzen Wethouder den
toetssteen van het gezond en critiseh ver
stand niet kunnen doorstaan. Zijn ver
beeldingskracht, om geen scherper woord
te gebruiken, nadert bedenkelijk de grens
der waandenkbeelden en dwanggedach
ten. Medische controle in den Raad blijft
daarom gewenscht."
„Hoe venklaart gij het dat het over
groote deel van zijn partijgenooten hem
slaafsch blijft volgen
<,Och, voor menigeen zijner volgelin
gen geldt het woord van Vondel in
„Lucifer":
„Hy looft hem niet vergeefs
voor zooveel rijeke gaven."
En bovendien: Van Staal vond te Gouda
in zijn partij geen menschen, die psy
chisch tegen hem opgewassen waren. Het
viel hem gemakkelijk, lahgs slinksche
wegen, de rechtschapen personen, die hij
in z(jn groep tegenover zich vond, weg
te werken. In het groote Rotterdam werd
hij, de intrigant, de politieke broodjager,
zooals een onzer bladen hem terecht heeft
gekenschetst, de partij u-i-t-g-e-l-e-i-d;
in het kleine Gouda maakte hij zijn partij
genooten onschadelijk."
INT1MIDA TlEPOLlTlEK.
„Wat bedoelt gij met slinksche we
gen
„Met de hem eigene gewiekstheid wist
hij als Wethouder zich te omringen met
slappe, willooze lieden, met ledepoppen,
die, door hem in gemeentebetrekkingen
geplaatst, den Wethouder naar de oogen
zagen en hem In zijn politieke avonturen
steunden. De tijd belet mij nader in te
gaan op de monsterachtige intimidatie-
politiek, die met groote virtuositeit en op
velerlei wijzen door hem werd en wordt
gevoerd. In een reeks van artikelen welke
ik voornemens ben in mijn blad ,44e Val
bijl" te publiceeren, hoop ik deze prac-
tijken nader te belichten."
„Kunt gij U niet iets nader verklaren?"
„Neen; het lust mij niet hier thans
nader op in te gaan. Echter wil ik, in ver
band met Uw vorige vraag, er aan her
inneren hoe pieermalen rechtschapen
partijgenooten, welke niet onder het juk
van zijn terreur wilden doorgaan, door
hem werden beleedigd en gebrutaliseerd
en tot hun schade moesten ondervinden,
dat de vriendjes van Van Staal met bour
geois-allures in de berucht geworden ver
gadering in „Ons Huis" in de meerder
heid waren. Het schrikbewind bleef daar
door voortbestaan."
DE WAANZIN
DER DEMOCRATIE.
„Uit Uw woorden concludeer ik, dat
gij geën socialistenhater zijt."
„Stellig nietl Hoewel èen positief voor
stander van de dictatuur en een princi
pieel bestrijder van het systeem Meeste
stemmen gelden", waardeer ik hel onver
moeid, qnbaatzuchtig en idealistisch
streven dat sommige socialistische zwoe
gers kenmerkt. Maar, men denke niet dat
wij intellectueelen ons de wet laten voor
schrijven door een stelletje verzet en ge
weld predikende Streber. In tegenstelling
met den schranderen en bezadigden re
dacteur van de ,4/ieuwe Zuid-Hollander"
keur ik de opstandige artikelen van den
*-medewerker overigens geen stad
genoot in het strijdblad van den Wet
houder maar zoo niet af. Als critiseh
mensch maak ik een scherp onderscheid
tusschen het karakterlooze geschrijf van
Simon Potter en de fanatische taal van
dezen scribent. Met dezen redacteur is
te vechten. Menschen als Simon Polter
echter acht ik een gevaar voor iedere
samenleving, ook voor een Russische. Ik
mag dit soort van gearriveerden niet, ik
zeg tot hem met Lodewifk van Deyssel:
„Omdat ik neérzie op uw lage infe
rioriteit, heb ik medelijden met u,
omdat ik u zoo haten moet."
„Acht gij den Wethouder van Finan
ciën en Openbare Werken de eenige oor
zaak van de politieke verwarring 7'
„Zeer zeker niet. Wij willen onzen aan
val echter allereerst richten tegen dezen
polltieken gelukzoeker, om daarna ons
front te keeren tegen diegenen, die, hoe
wel over minder „fantasie" en tempera
ment beschikkende als de roode leider,
door ons niettemin worden beschouwd te
zijn een permanent gevaar, dat het wel
zijn onzer gemeente in den weg staat. De
bestaande partijen, groot en klein, heb
ben zich steeds op het standpunt gesteld,
dat zjj niet de tot andere groepen behoo-
rende personen, maar alleen de partijen
moeten bestrijden. Wij hebben, het voor
beeld van den rooden voorman volgend,
met deze ouderwetsche opvatting van pot
titiek fatsoen gebroken. Versta onze
leuze: Wij strijden niet legen partijen, wij
strijden tegen personen
EEN BEDREIGING
„Wie zijn die andere personen Tot
welke partijen behooren zij?"
„Op deze vraag zal ik U het antwoord
schuldig blijven. Te zijner tijd, en als het
ons goed dunkt, zullen wij met hen af
rekenen!"
„Hoe verklaart gij het, dat de kiezers
en kiezeressen ooit in de daadkracht en
aan den goeden wil hunner politieke lei
ders hebben geloofd?'
„Mundus vult decipi! De wereM wil
bedrogen zijn."
Bij het afscheidnemen riep de enthou
siaste jeugdige politicus, Jan Engelman
citeerend, uit:
„AIs ik niet het woest vertrouwen
had dat wij, met weinigen, tegen deze
vervlakking zullen vechten zoolang
de vermogens ons zijn gegeven...!"
op de Indische begrooting;.
Het lykt wel, alsof er eer meer dan min
der op het Binnenhof over Indië gqpraat
wordt dan in de jaren, toen er géén Volks
raad was en het overwioht in de Indische
politiek nog op het Haagsche Plein lag. Het
einde komt nu in Richt, nadat niet minde»
dan 9 vergaderingen aan de Indische be
grooting gewyd z(jn. Natuurlijk gingen alle
wetsontwerpen er door, zy het ook dat de
socialisten en communisten het noodig von
den om zich telkens tegen de in Btemming
komende ontwerpen te verklaren. Een poli
tiek spel, dat men althans van de sociaal
democraten niet meer zou verwachten. En
dat in sulk een moelijken tijd!
