3
Verkiezing voor de Prov. Staten op 22 April 1931, in de Gemeenten behoorende tot den Prov. Kieskring
"ouda.
r®
"IST
Da verkiezingen voor de Provinciale Staten
LvATSTE BERICHÏ
Dl UITIHa
Staalt
&,rf. Partij
Karatan
Alkemade
Alphen a. d. Rqn
Ammeratol
Barwoutawaarder
Benthuizen
Bergambacht
Bergachenhoek
Berkel
Berkenwoude
Bleiawqk
Bodegraven
Boakoop
Capelïë a. d. IJsseF
Gouda
Gouderak
Haastrecht
Hazerswoude
Hekendorp
Hilligersberg
Krimpen a. d. Lek
Krimpen a. d, IJsael
Lange-Kuige-Weide
Leimuiden
Lekkerkerk
Moerkapelle
Moordrecht
Nieuwerkerk a. d. IJsael
Nieuwkoop
Nieuwveen
Nootdorp
Ouderkerk a. d. IJsael
Oudewater
Papekop
Pijnacker
Keeuwpk
Rietveld
Rjjnaaterwoude
Schiebroek
Schoonhoven
Stolwijk
StompWflk-
Ter Aar
Veur
Vliat
Voorburg
Waarder
Waddinxveen
Woerden
Woubrugge
Zegwaart
Zevenhoven
Zevenhuizen
Zoetermeer
Zwammerdam
488
19
45
15'
32<
25
64
48 151
195
210
675
717
133
46
74
35
241
178
396
44
13
25C
60
174
212
49
11
17
ut
Muis-
whtkai
Cernm. P.
de Vleier
184
1736
24
90
44
520
126
355
44
964
582
1629
169
1271
535
60
1057
426
299
146
169
200
116
198
104
16T
48
455'
66
17
201
146
26
61
53
94
18C
-B
17
H
115
40
47'
17'
31
12"
10£
85
412
205
31
260
319
55
12
258
597
"215
77
174
72
67
850
167
595
391
163
154
H
147
61
204
h. a. s
AIMee
31
20
27
27
162
11
22
62
24
30
13
11
134
19
17
10
Totaal op elke lijst 7754 16993)
In totaat zijn uitgebracht
33
35
14
57
18
63
202
14
14
22
12
19
15
12
75
46
122
48
17
151
terne
Chr. Dem.
Unie
Jengcurt
HetBoeree
#n
11
29
33
176
36
22
187
112
220
631
563
1716
25T
150
34
46
1247
135
154
16
50
569
42
224
203
154
48
35
175
99
124
298
23
19
252
92
55
56
56
45
1532
16
141
251
"W
90
29
243
42
69
26
214
11
32
11
12
821 1536 11883
103711 atammen.
Spatlmtn
Chr Hi$t.
Uaic
v BMtym
26
151
2129
12
102
11 i
54
49
11
62
23
15
141
4
36
17
19
10
27
20
11
26
22
14
57
347
183
500
444
"283
517
36
884
25
48
455
40
748
45
252
92
186
33
60
27
249
235
94
113
11
198
49
572
140
92
30
"240
288
40
176
264
110
1176
111
438
1022
261
77
79
245
77
210
a.K. it.
pnrtfl
V B Boni
Kortland
1842
1429
62
217
744
248
3245
16
-381
717
81
992
16
12
410
131
114
465
275
328
692
466
624
58
101
218
382
>4341
r 831
950
42
2745
463
978
418
258
240
27
285
245
19
198
164
29
134
"18
16
13
257
127
166
34
13
65
20
12
16
30
61
284
87
31
13
11
~~54Ö"
102
98
14
14
1
19
459 727 14316 24964
Hiervan zijn van onwaarde
tee Sec
Partij
Lansink
23
35
1
Plattel
Band
Bieat
180
16
60
22
19
40
40
~iT
47
41
33
25
"23
21
33
100
28
60
14
13
84
59
17
10
25
18
88
26
26
15
68
15
110
17
12
55
6
22
I.B.A.P.
ven Staal
Handeldr.
Ifddeiu
partij
12
664
273
26
15
282
48
22
16
18
195
"303"
696
TlsT
141
108
26
1095
462
294
<1
453
18
247
41
77
24
73
113
155
12
216
370
153
"2TT
10
107
1302
554
277
46
76
26
224
8
52
10
30
.1
15
TOTAAL
8ELDIBE
STEMMEN
18
29
1
Alkemade.
Alphen a. d. Rjjn
Ammerstol
Barwoutawaarder
Benthuizen
Bergambacht
Bergachenhoek
Berkel
Berkenwoude.
Bteiswijk
Bodegraven
Boskoop
Capelle a. d. IJsael
Gouda
Gouderak
Haastrecht
Hazerswoude
Hekendorp
Hilligersberg
Krimpen d. Lek
Krimpen a. d. 1 JsaeT
Lange-Ruige-Weide
Leimuiden
Lekkerkerk
Moerkapelle
Moordrecht
Nieuwerkerk a. d. IJsael
Nieuwkoop
Nieuwveen
Nootdorp
Ouderkerk a. d. IJsael
Oudewater
Papekop
Pjjivacker
Reeuwijk
Rietveld
Rijnaaterwoude
Schiebroek
Schoonhoven
Stolwijk
Stompwijk
Ter Aar
Veur
Vliat
Voorburg
Waarder
Waddinxveen
Woerden
Woubrugge
Zegwaart
Zevenhoven
Zevenhuizen
Zoetermeer
Zwammerdam
211 1504 14659 252
4244; Aantal geldig# atemmen 99467.
verdient (ongelopvig gelach). Spr. heeft de
cijfers gecontroleerd. De heer 7. an en zat in
«le Hand m«t een opdracht van de aanne
mer», die over deze zaak hebben geadree-
seerd. De voorstelling van den heer Zanen
ie er naast.
De heer ZANEN (e.g.): U weet er niets
van
Die h-er VAN VLIET (s.d.) zegt deze cri-
tiek van den heer Zanen als verkieamgscri-
liek te heschouwen. Spr. ontkent dat door de
rioleering grond i8 verzakt. Spr gaal nader
in op verRchkllende (gemaakte opmerkingen
van toehniechen aard, o.a. over de riolee-
rjng in de Korte Akkeren en in Kort-Haar-
lem. Spr begrijpt pjet. waar de heer Zanen
den moed vandaan haait om critiek uit te
oefenen .p de rïöleering' in Kort-Haarlem
op punten die hij zelf bij de rioleertng in de
Korte Akkeren heeft verwaarloosd
Van het groote fiaeco. waarvan de heer
Zanen gewaagde, ia geen sprake.
Spr gaat daarna in op de critiek terzake
van de door Gemeentewerken verstrekte ge
vel teékenóngeri Spr. begrijpt met dat men
met een dêrgeJijke kléine critiek durft ko
men. JVfen moest er zich voor schamen. Spr.
betoogt, dat bet noodig ig. dat lading (wordt
gegetm bij het ontwerpen van gevéltéeke-
ningen -fen behoeve van de bouwer?.
Komende tot de bestratingen, komt spr. er
togen "p dat men deze zou willen uitbeste
den. Spr hecht in dezen meer waarde aan
de meenjng van den heer Ir. Van-den Steen
vati Ommeren dan aan die van een aanöe-
mer. Spr. hemnnert eraan, dat het juist wet
houder Nedefhorst. Sr is geweest die de
s/traatmakersploegen bij Gemeentewerken
heeft ingf*t -ld. omdat tfet bestraten door
particulieren mudvep Ook dit4, zou .zijn tot
schade van do gemepnte.
Beschouwingen van mevr. Riesz.
Mevr. RIESZ (lib.) begint met te zeggen,
dat wanneer de begrootong was opgemaakt
zander .politiek, d w z. «I8 het geheele col
lege had samengewerkt om te trachten aai»
de wénach van de meerderheid te voldoen.
deae begrooting er geh .ei anderB zou hebben
uitgezien. Spr. herinnert eraan hoe heftig de
heer Van Staal te keer kon gaan ais H. en
W vroeger eens traineerden piet een voor
stel en hij toen beweerde dat de wethouders
hadden uit te voeren wat dte Raad besliste.
De S.D.A P -fractie heeft thans gezochtnaar
de middelen om de begrooting zoo hoog mo
gelijk op te voeren en de totstandkoming er
van kt door de s.d wefchoudere gesaboteerd.
Door sterfte en vertrek van beter gesitu
eerden verarmt de gemeente. Versobering is
daarom noozakelijk en spr. begrijpt niet dat
de Wethouder van Financiën dit niet wil
inzien De koopkracht van de bevolking is
aanzienlijk vermttnderd en ex zijn zelfs win
kelier.-, en kleine neringdoenden, die zich tot
hei Armbestuur hebben moeten wenden.
In de rede van den heer Maaskant heeft
spr. enkele nuttige dingen hooren aanhalen,
dié echter onder liberaal bewind van Ge
meentewerken tot stand zijn gekomen o.a.
het zwembad ai de huizen voor ouden van
dagen. Elk jaar zijn er verbeteringen aange
bracht Dit alles in eens te doen ia onmoge-
lijk.
Spr 'jetwijfeit of de straten er thans zoo
véél beter uit zien dan vroeger en schrijft
dit toe aan het feit. dat men het gewone on
derhoud ervan achterwege laat.
In antwoord op een vraag van den heer
Polet zegt spr.. dat er inderdaad een man
bij ha ar is geweest, iemand met een groot
gezin, die zeide bij Gemeentewerken te zijn
ontslagen en vervangen door iemand zonder
gézin. alleen omdat hij weigerde medte te
Itelpen aan de verspreiding van ..De Uoode
WekkerDe man had een uitstekend ge
tuigschrift van den directeur gehad.
- Spi constateerde met «genoegen dat de
Miadenstandshuisvesting zich thans zelf be
druipt.
Wat betreft de decentralisatie van het ze
vende leerjaar, daar i8 spr. altijd tegenstand
ster van geweest, omdat zij daann zag een
groote uitgave voor de gemeente Voor 56
leerlingen op de scholen van de heéren Ver-
i&al, de Ruw» en Torensma zijn thans 5 leer-
kr li ten noodig. terwijl op de Qentrale Kop-
srliool 2 leerkrachteh voldoende zouden zijn
geweest, daar* het ïhajcimum-aanital leerlin
gen pér klas 3o bedraagt De bezuiniging
van eim leerkracht zou f 2000bedragen
behalve nog een stél leermiddelen minder
Nu zenden de heeren Van Kersen en Rin
geling hun leerlingen naar de Centrale Kop-
school. wa»r twee leerkrachten gemakkelijk
het aantal verdeelen. Dat is du® ook een be
zuiniging van f 2000.—. De leernjiddeien
orden gezamenlijk gebruikt.
In tal van andere plaatsen heeft nten Cen
trale Kopschoten voor het zevende leerjaar,
o a. in Amsterdam. Rotterdam. Den Haag.
Ahiefsfóbrt m Dén Hélder. De uitgaven
moeten hier minder-worden. zonder dat ech
ter he^ondenwijs eender mag jijden.
Spr zegt voorts van de minderheid aller
lei verlangen te hebben gehoord, zonder ech
ter dat de maddelen om daaraan te voldoen,
werden aangegeven, behalve dan em groote
belastingheffing. Men moet de burgerij met
wijemaken, dat aileen de beter gesitueerden
al die dingen zouden moeten betelen.'dat b»
riet waar. Spr. meeat dat de wethouder van
financiën vreemd zpu staan te kijken, wan
neer hij al die Wétischen !n vervulling zou
moeten brengen, want welke belastingdruk
zou er dan niet op volgen. Spr. vtindfc er iets
kinderachtig in om wanneer men weet. dat
liet geld gntbreckt. met een groote verlang
lijst te komen.
De raadsmeerderheid heeft aan htej collége
eischen gesteld en het is nu haar dure plicht
hen in dat streven te helpen en niet hun
ontzaglijk moeilijk» taak door de sfeer waar
in ze moeten werken, nog te verzwaren. Spr
zni gaarne er aan meewerken om hun taak
niet zwaarder tmaken.
De gemeente maakt thans moeilijke tijden
door, er heeraoht werkloosheid eh slapte,
't Is daarom plicht de gemeentehuishouding
té versoberen Het gwtuigt vaii wijs beleid,
dat de meerderheid van B. en W. de in wo
niers van Gouda niet wil uitmergelen dopr
nog hoogere belastingen op te leggen Vsr.
hooging vaii personeel» belasting acht spr.
niet gewenseht, omdat deze ook drukt op den
beter gesitueerden werkman, die er ter wille
van zijn gerin, wat voor gevoelt om beter te
wonen. De straatbelasttng is beter. De laagst
aangeslagene betaalt slechtg f 0.36 per jaar.
Dat "ia€ tech geen naam hebban. Spr. vraagt
of de stoepbetasting vérdwijnt.
Radiortistributie acht spr. niet te behooren
tot de noodzakelijke plichten van dei gemeen
te.
De kosten voor verzekering tegen béroo-
vuig acht spr. te hoog nu we een ophaal
dienst hebben. Ook gelooft spr. dat hpt Arm
bestuur wel wat te gul is als het waar is dgt
het zelfs kosteloos gebitten verstrekt.
Gaarne zou spr. ook wen, <tat de beaoe-
kera voor 3de klas-patiënten in het zieken
huis niet meer buiten behoeven te wachten.
(De KTRGEMEESTER merkt op. dat
rewfe zoodanig»- maatregelen zijn genomen).
Spr. vraagt ten slotte of het niet mogelijk
18 het stembureau op het stadhuis te ver
plaatsen naar de boterhal. Voor sommige
kiezers zijn de trappen een bezwaar.
AVON DZITTING.
Derde Begrootingszlttlng.
De algemeen» beschouwingen worden te 8
uur voortgezet
De beer Middelweerd.
De heer MIDDELWEERD (r.k.) komt aan
het woord.
Spr. herinnert aan de uitspraak «Ier soci
aal-democraten over hetgeen door de rjk.-
demoeraten in samenwerking met de aoc.*
democraten is gedaan Van feitelijke samen
werking mag eveöwel. zooels door enkele
r.k leden is uiteengezet, niet worden gespro
ken Spr. herinnert aan het gesprokene van
den heer Van Staal over den heer Verkerk.
Spr. noemt dat een klucht die hij zou willen
betitelen: de heer Verkent als wethouder en
loco-burgemeester". Sf»r. zet de verhouding
van de r.k leden, zooals die met de «oc -
democraten was. uiteen, om daarna een ba-
schouwing te geven over dfe z.g. samenwer
king inet de conservatieven Voor een ver
tegenwoordiger der r.k. partij ie samenwer
king met conservatieven uit den booze.
Spr. zou gaarne concrete punten zien aan
gegeven welke verslechtering er door de
r.k. ï?den -is gebracht. Spr wijst er op dat
zijn fractiyniet voorstaat de intrekking van
het prerrpévrij pensioen. Wel is hij met den
heer pdlet van meening »iat wei degelijk d«
wethouder Van Staal heeft rondgeloopen
met het denkbeeld het premievrij pen pioen
af te schaffen.
Spr. noemt de heer Van Staal de V«der
van de hekende muilkorf-motie. De demo
cratie van dien wethouder lsidde tot dicte
tuur.
Er zijn weinig wetenschappelijke sociaal
democraten het meerendéei behoort tot d®
kudde-mens»hen. 9pr. meent te weten dat
een drietal leden van dein Goudsch.cn Be-
Atuursdersbond gaarne vaste zetels in den
'Raad hadden gewenseht. maar van dien
wensch. <üe er aan die zijde leeft, óe niete
gokomen. ^»r. noem-t de partij der sociaal
democraten hier noch sociaal, noch demo
craat. Spr. haalt een voorbeeld aan van het
passeeren van een niet-geestverwant in ge
meentedienst. die niet wilde bijdragen aan
de „Roode Wekker". Indien do 8-D.A.P. hrt
doet voorkomen dat <te salaxiséen in gemeen
tedienst te laag zijn. dan zijn de sodiaai-
democraten daaraan zeker schuldig, 1
Spr noemt de klassenstrijd het zout der
sociale opvoeding.
Democratie beteekeot regeeren door het
volk voor het volk. Spr zet in den breed®
uiteen wat spr. ah katholiek onder demo
cratie verstaat.
De heer Polman over arbeid«v«r*
De heer POLMAN (s.d.) spreekt ov»r sr"
beidsverhoudingen aan de Lichtfabriek»-
Spr. zou een diensteommisia» aan dl* «te-
drijf kenschén Er moet eamenwerWng «no-
„slijk zijn. Spr. vraagt hoe het gtaat met het
vijf ploegenatalael. Wat denken B. en W. te
dooi inzake het verechaffcai van regeoklee-
ding?
9pr. vraagt noe B. en W. staan tegenover
het steeds opiiragen van werk aan den zelf
den man, in plaats van dit aan te besteden.
Spr. zouhiet wensdhelijk achten dat tot aan
stelling van een metsel aar aan de Lichtfa
brieken zou worden overgegaan.
Spr.wijet af dat Dr. Tinbergen, zooala de
heer Polet heeft beweerd, zou zijn v6ór loons
verlaging.
De heer Prévoo.
De heer PRE VOO (s.d.) bestrijdt «te hou
ding, door de r.k. leden aangenomen inzake
de warkloozenzorg en zet dit in den breede
uiteen.
De opmerkingen welke door den heer Poltet
sijn gemaakt over het Zondagspontje, kan
spr. niet deelun. Dat pontje moet in het be
lang der bewoners op Zondag Wijven varen.
Spr. leest een lang artikel uit „De Strijd"
voor van Dr. Tinbergen /waarin het stand
punt van den «hr.-generaal van den arbeid,
den heer Zaalberg, ten opzichte van arbei
dersaangelegen heden door een der leden
Aangevoerd, wordt bestreden. Uitvoerig
wordt de me earing van den dire<jteur-gene-
,-aaL van den arbeid daarin weersproken.
De heer ZANEN (e.g.) interumpeert. U
V, meent toch niet dat de loonen in gemeento-
dienat zoo laag zijn?
De heer PREVOO (s.d.) noemt een loon
ven f 28.00 laag.
Spr. zegt dat de crisis lin hoofdzaak de ar
beidende klasse teistert.
Spr. zou «lit hiei- niet zoo in den breede
hebben aangevoerd, ware he* niet dat de
heer de Witt Wijnen «ie heer Zaalberg ten
tooneele had gebracht.
Het is volstrekt niet noodig om naar het
buitenland te gaan, zooals Dr. Hoffman
vaak doet, om aan te tooneu «lat wat in
ejgen beheer geschiedt, beter is dan door
particulieren.
De neer ZANEN (e.g.)De heer Van Staal
ging toch ook naar Hamburg!
Wethouder VAN STAAL (s.d.) gaat ter
stond hierop in.
De heer PREVOO d.) verkondigt <iat
datgene wat «toor de overheid wondt uitge
voerd, altijd veel beter i8 dan wat door het
particulier initiatief wordt tot stand ge
bracht. Spr haalt aan den woningbouw voor
<is Kaarsenfabriek, de rioleering in Kort-
Haarlem e4i stelt daartegenover de particu
liere woningbouw en de rioleering in de
Korte Akkeren. (Interumptaes van den heer
Zaneii) Spr. noemt andere gevallen, waar
over de Raad zich vroolijk maakt.
8pr. beklaagt zich over de gelegenheid tot
bezoek aan patiënten in het ziekenhuis. 8pr
zou een behoorlijk wachtlokaal wensdhen,
nu moeten de bezoekers buiten blijven in
weer en twind. Er is niet de minste mede
werking van het ziekenhuis voor de bezoe
kers
Spr. dringt ten slotte aan om voor de losse
arbeiders aansluiting te zoeken zij den Raad
van Arbeid voor verzorging in geval van
ziekte.
De Wethouders aan 't woord.
Wethouder DONKER (r.k.) beantwoordt
de gemaakte opmerkingen. Spr wijst er op
dat prijs van den stroom gelijken tred
hourkt met den omzet.
Bpr. vraagt den heer Polman nadere in
lichtingen over diens klacht over bepaalde
arbeièwangelegenheden.
Het vijfpLoegenstelsel werkt uitstekend en
spr wijst op dat er een reserve Js* -voor
een zesde ploeg.
In de commissie is besloten tot aanschaf
fing van ilagenkleeding. Wiie daarvan ge
bruik wil maken, moet dat opgeven. Die
kleeding wordt dan in eigendom verschaft
tegen de helft van het bedrag Spr verwijst
de verdere opmerkingen naar de Commissie
van Bijstand voor de Lichtfabrieken om daar
te worden besproken.
Wethouder KOEMANS (r.k.) bespreekt
de publicaties der pamfletten naar aanlei
ding van de vergadering der raadsleden
Vrijdag J.I.
Spr. zegt den heer Zanen, die zich in de
middagzitting daarover boos heeft gemaakt,
dat het volstrekt, oimoodig is zich over der
gelijke publicaties op te wanden.
Die pamfletten waren natuurlijk geen ver-
kipzingfimanofeuvre(Gelach!)
Spr maakt zich niet ongerust over het
requisitoir door den heer Maaskant uitge
sproken
Er zijn gedurende 12 jaar door de r.k.
leden met de sociaal-democraten verschil
lende zaken tot stand gebracht, al was er
niet steeds homogeniteit. In de laatste pe
riode na 1927 zijn er talrijke dingen geko
men waaromtrent geen overeenstemming k<»
wonden verkregen. Het groote verschilpunt
is echter, gekomen bij het verschil van in
zicht in de regelingen, welke noodig waren
naar aanleiding van d» nieojwe financfceele
verhouding tueschen Rijk en Gemeenten.
De wethouder Van Staal moest weten dat
het zoo groot aantal opcenten op de perso
nele belasting als deze wilde, voor spr.
onaanvaardbaar was. Voor een hoogere op-
oentenheffing op de fandsbelasting zou spr
nog te vinden zijn geweest, maar «leze per-
soneele lastten zijn voor spr. onaooeiptaibel.
Naar aanleiding van hetgeen ook d» heer
Polei heeft opgemerkt geeft spr. ate zij»
Weening, dat een fractie van apht in een
Naad van 21 leden w«l degelijk aan. het be-
wuur in het college van B. en W. moet deeJ-
fii' ia thans niest
o®ais ka» duren,, het te
Burg. Armbestuur op grond van de uitkee-
ring over liet afgeloopien kwartaal, daarop
de geheete jaar-uitgaven te baseeren. Er i*
door spr aangedrongen op verhooging van
den post „Onvoorzien" oan daaruit naar
behoeven van tijd tot tijdi te kunnen putten
Naar aanleiding van «ie opmerking van
den heer Zanen omtrent de werkverschaf
fing in Giethoorn zegt «pr. dat ©r in Goujda
geen werkverschaffing ie. De Regeering ver-
«taat daaronder iets anders dan de arbeidere
nier.
8pr. gelooft dat hert getuigt van meer moed
onr ruggegraat ie toon en wannepr men wei
gert tets te geven, wknnqpr het niert kin,
dan wanneer men maar toezegt dafc het in
orde komt, terwijl de draagkracht der ge
meentebesturen hiet onmogelijk maakt. De
mensdien zijn nuchter genoeg om te begrij
pen dat wat niet kèn. ook niet mag worden
gegeven. -
Waarom de sri. wethouders zqn
aangebleven. h
..Wethouder SANDERS verdedigt de hou
ding der wethouders, die njet na het raade-
*otum zij» heengegaan Spr. zegt dat zij
«ch hebben te houden aan de uitspraak der
partij,
Spr. herinnert aan hetgeen vroeger ie ge
beurd toen de liberalen deel uitmaakten van
«et college en zij hebben meegedeeld dat op
de 9.D.A.P. den {dicht natte om deel te
te zeggen hoe lang de
iet te niet juiat vafx het
n«*nten aan het heatuur. Zij hebbdn toen ge
volgd het besluit der partij, oan zulks toen
nog niet te doen. Dat ia nu ook geschied
Spr. heeft verklaard dat de wethouders niet
zouden gaan, dan nadat deze motie werke
lijkheid was geworden.
Nu iB men gekomen met alieried voorstel
len, die de motie-Verkerk—de Witt Wijnen
om hals hebben gebracht. Heeft niet Mr. de
Witt Wijnen gezegd dat het <>P f 30.000 niet
aankwam. Spr. zegt dat nu toch het geld
ergens vandaan moet komen, eoodat men
den opeet der begrooting toch teniet moet
doen.
Spr. n«Msmt de Vrijdagavondbijeenkomst
der raadsleden niet zoo simpel als de heer
Koeniana het doet voorkomen. In, de afdee-
lingen zijn verschillende verlangens geuit,
die daar moesten worden besproken. Uitvoe
ring daarvan moest die motie onhoudbaar
maken. öpr. ziet daarin dfe juistheid van rijn
standpunt, dat de wethoudere niet moesten
heengaan voor de motie werkelijkheid zou
zijn.
Er ia over omlerwijs weinig gesproken.
Maar wat er is gezegd beteekent verslechte
ring. Spr. is van oordeel dat waar men rttet
wil geven wat tot verbetering eener open
bare school wordt gewenseht, men dit wel
zal geven wanneer het voor het bijzonder
onderwijs wordt gevraagd. De centralisatie
van het 7e leerjaar, zooals mevr. Riesz rich
die heeft gedacht, zal niet mogelijk zijn met
de stadsuitbreiding. Daarbij blijft epr.'a be
zwaar dat kinderen na het zcede leerjaar
in een ander omgeving worden overgebracht.
Spr. verstaat «Ie uitlating van mevrouw
Riesz zóo dat door haar financieele overwe
gingen toch de kleuters van. Kort-Haarlem
de dupe zullen wouden.
De algemeene beschouwingen worden te
half elf geschorst.
Korte vragen.
Alvorens de vergadering gesloten wordt
«leelt mevr. RIESZ (lib.) mede, dat het de
heer Moleman is. die cioor het leggen der
rioleering voor Kort-Haarlem onnoodig scha
de i8 berokkend.
De heer Mr. DE WITT WIJNEN (lib.)
verzoekt den burgemeestje bij volgende ver
kiezingen de boterhal tot stembureau in te
richten inplaate van «le raadszaal, daar het
yoor ouden en gebrekkigen zeer bezwaarlijk
is om «ie sta/dhuiatrappen te beklimmen om
ter stembus te gaan-
Wethouder VAN STAAL merkt hierbij op
dat het wenschelijk ware dat niet naar de
sterobus wordt gesleept die gebrekkigen en
ouden van dagen. dSe voor de stembus wor
den misbruikt.
De vergadering is daarop verdaagd tot
Vrijdagavond 8 uur. daar meerdere
leden bezwaar inaksan reeds weder Vrijtteg-
middsg bijeen te komen.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 24 April 1981:
De uitslag vsn de verkiezing
in den Kieskring Gouds.
In de heden gehouden zitting van het
Hoofdstembureau Gouda, is de uitslag van
de Statenveïkiezing in dezen Kieskring vast
gesteld overeenkomstig de gisteravond be
kend geworden resultaten.
Voorstellen van de S. D. A. P. raadsfractie
aan den Raad.
De S. D. A. P. Raadsfractie heeft zeven
tien voorstellen ingediend, waarover by de
behandeling der gemeentqbegrooting moet
worden beslist. Voorgesteld wordt:
1. Ter aanvulling van het voorstel-Polet
alsnog den begrootingspost voor het ge
wone onderhoud van straten en pleinen te
verhoogen met 17.530. (Het bedrag ad
5000 in het voorstel-Polet c.s. is noodig
aldus wordt in de toelichting verklaard,
voor het niet met name genoemde onder
houd, aangezien B. en W. het daarvoor ge
raamde bedrag door de Commissie van By-
stand met ruim 5000 hebben verlaagd.
Het resteerende bedrag, zynde 1^,$30 is
noodig om de ook door de Fabricage Com
missie gewenschte verstrating te kunnen
uitvoeren van de Vierde Kade, Steijnkade,
Cornelis Ketelstraat, Tombergstraat, Hyno-
nymus van Alphenstraat, Turfsingel, Jan
Philipsweg, Stoofsteeg)
2. den post „kosten van het Volksbad"
te verhoogen met 425, ztfnde het bedrag,
dat door de meerderheid van B. en W. is
geschrapt van den post onderhoud, vastge
steld door de Commissie van Gemeentewer
ken;
3. een verordening te ontwerpen, waarin
de loonen en rechtspositie en verplichtingen
der werksters, belast met het schoonhouden
der scholen, worden geregeld;
4. den post „onderhoud en schoonhou
den gebouw Gouwe 2" te verhoogen met
250;
5. tot benoeming van een schooltand-
arts in geheele of gedeeltelijke dienstbe
trekking over te gaan;
6. den post „onderhoud en aankoop meu
belen Raadhuis" te verhoogen met 375;
7. den post „onderhoud Zweminrichting"
te verhoogen met 525;
8.den post „onderhoud havens, vaarten,
kaaimuren, sluizen en andere waterwerken"
te verhoogen met 4030;
9. den post» „onderhoud van wandelplaat
sen en plantsoenen" te verhoogen met
3675;
10. den post „onderhoud wegen en voet
paden" te verhoogen met 700;
11. den post „onderhoud pompen en rio
len" te verhoogen met 1000;
12. de openbare scholen 1, 4, 6 en 8 van
glaswanden te voorzien en de hiervoor be
groot» bedragen te voteeflsn, zijnde reap.
670, 710, 1180-en 640;
13. de scholen voor gewoon liger onder-
wys 1 en 6 vim «lectrisch licht te doen voor
zien en hiervoor resp. 800 en 600 te
voteeren; *•-* i
14. den post „onderhoud van bruggen
en overzetveren" te verhoogen met 500;
15. den. post „onderhoud Raadhuis" te
verhoogen met 800;
16. den post onderhoud gymnasium' te
verhoogen met 600;
17. B. en W. uit te noodigen prae-advies
uit te brengen over de mogelijkheid, dat
aan financieel onmachtige toekomstige moe
ders gelegenheid wordt geboden óf voor be
vallingen van het Ziekenhuis gebruik te
maken, óf gebruik te mogen maken van
een dokter naar keuze en tot zoolang op
te schorten de benoemijig van een tweede
gemeente- vroedvrouw.
Aandeelhouders» er g adering.
Goudeche Waterleiding Maatschappij.
In de heden alhier gehouden algemeene
vergadering van aandeelhou<iers van de N.
V. Goudeche Waterleiding Maatschappij, is
het jaarverslag alsmede de balans- en de
winst- en verliesrekening over het afgeloo-
pen boekjaar goedgekeurd.
Het dividend werd na de gebruikelijke af-
sohrjjvingen vastgesteld op 12 De divi-
dencoupon no. 46, welke bestemd was voor
het dividend over 1928, is door het besluit
van vorig jaar om de winst onder buiten
gewone reserve op te nemen, waardeloos ge
worden en is vervallen.
De algemeene vergadering hechtte zyn
goedkeuring aan de aanvrage van een geld-
leening groot 150.000.aan de gemeente
Gouda.
De aftredende commissaris, de heer U. J.
Mys te Ryswjjk, werd herkozen. Er werden
10 obligaties uitgeloot, van de leening
1918 en 6 van de leening 1926.
Een botsing van twee wielrijders.
Hedenmorgen, omstreeks half negen,
had in de Spoorstraat een aanrijding plaats
van twee fietsen, die nu juiat niet zonder
kleerscheuren is afgeloopen, doch waarbij
wonder boven wonder .geen noemenswaar
dige ongelukken hebben plaats gehad.
Het jongmensch A. O., wonende aan de
Nieuwehaven, reed, komende vanaf den
Kleiwegsbrug, in vollen vaart langs de
Spoorstraat en kwam, ter hoogte van het
zijstraatje, in botsing met de 17-jarige W.,
wonende aan Stolwykersluis, rydende in
tegenovergestelde richting in kalme vaart.
Beide jongens kwamen leelyk te vallen en
wer«ien aan hoofd en banden verwond. Het
ongeval veroorzaakt op de drukke Spoor
straat eenige verkeersstagnatie.
Auto van den Hoogen Schielandsehen
Zeedijk gereden.
Hedenmiddag te 1 uur reeds de vracht
auto van den heer v. d. Pol uit Bodegraven
op de Rotterdamsche dijk naby de water
toren, doordat het stuur van de auto defect
raakte, van den dyk. Pe auto kwam aan de
lJsselzijde van den dyk in het grasland
terecht. Hy is later door de kraanwagen
van de firma Zevenhoven en de Jong op
den dyk gebracht.
Concert Gouda's Liedertafel.
A.s. Zondag 26 April, te 3 uur zal het
Mannenkoor Gouda's Liedertafel in den
tuin van het Van Iterson Zeikenhuia een
concert geven.
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Gouds en omstreken.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
houdt een vergadering op Maandag 27 April
1931, des avonds 7% ure, in de vergader
zaal der Kamer, Crabethstraat 3.
De agenda vermeldt: Notulen; Uitgegane
en ingekomen stukken; Vaststelling jaar
verslag 1830; Rondurlsg.
Agenda.
27 April, 7 u. Gebouw „Tot Heil des Volks",
Peperstraat. Officisele opening van de
Bazar ten bate van de Chr. Padvinders-
vereeniging.
27 April, IVz u. Crabethstraat 3. Vergade-
ding Kamer van Koophandel en Fabrie
ken.
28 April, 7 Mi u. Soc. De Réunie. Ned. Ver.
van Huisvrouwen, afd. Gouda. Bak- en
braaddemonstratie van de Calvéfabrieken.
Apotheken.
De apotheek van de firma Weyer, Gouwe,
zal tot en met 24 April, benevens den daar
op volgenden nacht, geopend zjjn na 8 uur
des avonds (des nachts echter alleen voor
recepten).
UIT DEN OMTREK.
BERKENWOUDE.
Donderdagmorgen viel Mej. M. Boelhou
wer in het dorp plotseling van de fiets be
wusteloos neer. Door hulpvaardige handen
bij omwonenden binnengedragen, was ze
spoedig weder hersteld, doch het bleek dat
ze een hoofdwonde hand bekomen. De hulp
van Dr. Beekenkamp werd ingeroepen.
WADDINXVEEN.
De uitvoering der tarwewet.
De heer Jac. van Tol, landbouwer en
raadslid, is benoemd als voorzitter-Vbrtrou-
wensman by de uitvóering van de Tarwewet
voor Waddinxveen en omgeving.
CAPELLE d. USSEL.
De A» R. partij heeft de volgende candi-
daten voor den gemeenteraad gesteld: 1. P.
C. W. Jongebreur (aftr.), 2. P. _P- Streef
kerk (aftr.), 3. G. van Vliet, j. W. van
Harten, 5. H. van Veen, 6. W. Kaart, 7. A.
C. Mast, 8. K. Asjnus, 9. K. de Ruiter, 10.
C. J. Overvoerde.
Beur» van Amsterdam.
WISSELKOERSEN.
23 April.
24 April.
Officieel.
Londen
12.10
12.09
Berlijn
59.28
59.26
Parijs
9.73%
9.73
Brussel
34.61%
34.61
Zwitserland
47.96%
47.94%
Weenen
35.02%
35.02%
Kopenhagen
66.60
66.60
Stockholm
66.70
«6.70
Oslo
66.60
66.60
New-York
2.48%
2.48"/..
Niet
officieel.
Praag
7.87%
7.37
Madrid
13.04
13.04
Milaan
24.87%
25.02%
Prolongatie V».
De uitslag van Zuid-Holland en Utrecht.
Liberale winst in Zuid-Holland.
Ir. Bosman uit L.ejaen tot juU van üe Prov. blaten gekooen.
Zuid-Holland. R. K. Staatsparty 4Ö96» sLTK—VoiC-
De plattelanders bond verliest baar party 1173 st.
eeni gen zetel. Uexozen zijn: 8 Anti-Re v.: de hoeren Van
De Vrijheidsbond en de Rev. Socialisten Andel, Vermooten, Diepenhorst, Middeiberg,
Van uer Vaix nouman, Engel, Van Ascü
van Wjjck en van Kujjk.
1 Staatk. Geref.: de heeren Va» Elat en
Van der Vate.
6 Chr. lustorischen: de heeren Sc hor er,
Nahuysen, nuigers van Rozenburg, Barkey
Wolf, de beauiort en Noordam.
8 Soc.-de moer aten: de heeren Wij kamp,
lieynders, Mevr. Wolthers-Arnoili, de hee
ren Mebius, De Weerd, Van Wyland» Hiem-
r stra en Sparenburg.
4 Yryheidsbonders: de heeren Kettlitz,
Van Lier, De Beaufort en Vaa Lifch de
Jeud*.
2 Vryz.-Democratende heeren LUstig en
Van den Brink.
11 Koomsch-Kathoiieken: de heeren Van
Spanje, Knigge, Suring, Smulders, de Goey,
Venings, De Vink, De Wijkerslootb, Van den
Hengel, v. d. Wurf en Steenhof f.
Ttirvoart, v. d. Meuieoi, Boeman, de Kanter,
De liberalen verliezen een zetel, de an to
re v. partij wint een zetel.
Het aantal kiezers in het geheele laad.
In de provincie Zuid-Holland warden uit-
gebraoht 831279 geldige stemmen, waarvan
op de Staatk. Ger 39.737, A.R. 13Ü.600;Com-
«iuiu8tea 19.840, Herv. Ger. St. 13.797, Vry-
lieidsbond 193.626, Chr. DeuT Partij 2-479,
Nat. Boeneu- en Tuindersbond 2.886, C H.
93.4618JL. Staatspartij 158.475; Dom. Partij
en R.K.V.1' 2.662; Vrij*. Dem. Bg»d 30.872,
Rev. Soc. Party 8.744Piattelajudeiabond
7.145, D A.P. 210.581, LyaUBouterae 4.923,
Lijst-Hijdeuryk 386, Lyst-v&n dar Mey 107,
öportpartij 976.
De kieadeelex bedrobg 10.138.
Gekozen rijn S.D.A l'. 21, R.K. Staats
party 16. A.R. 13, Vrijheidsbond 11, C.H. 10,
Staatk. Ger. Partij 4, V.D. 3, Communisten
2, Rev. boe. Partij 1, Herv. Ger. Staats
partij 1.
De Staten van Zund-Holland, bestaande
uit 82 leden tellen 21 S.D.A.P., 16 R.K., 13
A.R., 10 V.B., 10 C.H. 4 Staatk. Ger., 3
V.D., 2 Communisten, 2 Herv. Ger. Staats
partij en 1 Fiatted&nderabond.
Bij de Staten verkiezing in 1927 .werden in
totaal uitgebracht 721.771 stemmen (827.736).
Auhter elk cijfer is tueschen haakjes het
aantal der by de kamerverkiezingen 1929
uitgebrachte stemmen vermeld. De thans
weer in de Staten vertegenwoordigde par
tijen Loshaalden toen R.K- Staatspartij
138.123 (.165.078)A.R. 112.526 (122.500)C.H-
87.502 (93.881). Staatk. Ger. 30-647 (33.266),
Herv Ger. Staatsparty 19.977 (16.643); S.D.
A.l'. 180.683 (224.034)Vrijheide bond 83.855
(85.96a), Vrijz. D»m. Bond 24.979 (41.073).
Communistueohe Partij (en) 22.658 (19-681).
De Vrijheidsbond en de Rev. Soc. Partij
winnen eik eon zetel ten korie van de Plat-
uiaadersftond, die rijn eemgnn zetel verlo
ren heeft en van «ie Herv. Ger. Staatsparty,
die er ook een verliest.
De gekozenen.
Gekozeu zijn:
Staatk. Gerei. Party 4: Kersten, Saud/t,
van Houdt, Biargshoefl.
Anti-Rev. Partij 13: Schouten, Heukels de
Jong, dc Brauw, Renger, Waraaar„ Muis
winkel, Hoogendijk, van Baren, Jansen Ma
neschijn, Sterk, Warnaer, Diepenhorst.
Communisten 2: de Visser, Frenay.
Herv. Ueref. Staatsparty: 1. Alblas.
Vrijheidsbond 11: Drost, Tan Hope, Mevr.
Wenniger Hulsebou, Verbeek, mevr. Cohen
vaart, van der Meulea, Boaman, de Kanter,
Trouw, van der Hout, Beakenkamp.
Chr. Hwt. Unie 10: de Visser, Steoierding,
Hogerzeil, van Eesteren, van Boeyen, Brunt,
van Egniomt, van Vliet, Schokkjmg, Sneep.
R.K. Staatspartij 16: van de Vijver, Meyer,
van Duin, Hendriks, Borgholz, baron van
Voorts tot Voorat, de Jong, Oomq, Bader,
BolsiU8„ v«m Fisenne, Hofman, Veeieoturf,
Mooymau, de Kok, Winter.
Vrijz. Dem. 3: Schilthuis. Werker, Kort
land.
Rev. Soc. Partij 1: Mlenist.
S.D.A.P. 21: Ter Laan, Suze Groeneweg,
Brautigam. van Bleen, Moor, Sandifort, in
't Veld, Donker, Dreee, Gardenier, de Vries
—Bruins, Hoetenbos, Yzerman, van Eek,
van Staal, Spronkera, Schaper, de 'Bruin,
Zadelhof f. Horstman, Bergmeyar.
De liberale zetel die gewonnen werd is
n den heer Ir. Bosman te Lei-
In Utrecht verlies van een zetel voor de
liberalen.
Een zetel winst voor de Anti-Rev. Partij.
In de Kieskring Utrecht werden uitge
bracht op de Christ. Dem. Urne 1420 st.,
Anti-Rev. Party 31691 st., Staatk. Geref.
Party 6635 st., Christ Hist. Unie 23265 st.,
Comm. Partij 1579 st., Herv. Geref. Staats
partij 1050 st., Soc.-Dem. Arb. Party 35222
st, Vryheidsbond 17636 st., Vrijz. Dem.
Party 7726 st., Plattelandersbond 1359 st.,
Hieronder volgt provüuiiegewija nog een
aan de N. R. O. ontleend staatje, het aan
tal kiezers in 1927, 1929 eu
1931.
1927
1929
1931
Noood-Brabant
359.468
380.047
403.938
G eider la»u
369.951
399333
400.523
Zui tl-Holland
882.511
967.680
982.125
Noord-Holland
710.100
774.496
790.334
Zeeland
122.847
129.761
128.128
Utrecht
180.477
199.529
198-468
Friesland
202.236
210.251
209.706
Overijssel
228 411
248.566
255.558
199.419
Groningen
188.003
198.371
D routine
95.725
ïui.uue
101.586
Limburg
197.518
216 643
218.631
Het aantal zetels over het geheele land.
Hier volgt than* nog een ovansicht van
het resultaat der verkiezingen in het geheele
land, ontleend oa» «ie N. U. Ct.
R.K. Staatsparty 996 540 etemmen, ik 179
zetels (gelijk gebleven)
S.D.A.l'. 749.096 stemmen, is 130 zetels
(winst 10 zetels)
A.-R. partij 414.150 stemmen, i« SJ zetels
(winst 2 zetels)
O-H. Unie 363.667 stemmen, ia 71 ^etels
(verlies g zetels)
Vrijheuisboad 329.34b stemmen, i* fiö ze
tels (verlies 4 zetels),
Vryz. Dem. Bond 187.241 stemman,
zetelg (verlies 6 zetels),
Coininuimtische partij 76.887 stemra< n, is
10 zetels (jwtost 3 zetels)
Staatk. Geref. Partij 75.240 stemmeh, is
12 zetels (winst 1 zetel),
i'lattelaiiderebond 23.466 stammen, i» 2
zetels (verlies g zetels)
Herv Geref. Staatap. 26.661 stemmen, is
1 aataL (verlies 1 zetel)
&-K. Volkspartij 21.713 stemman, ia 3 ze
tels (winst 1 zetel)
Middenstands blok-Weiss 20.832 stemmen,
is 2 zetels (winst 1 zetel).
Rev. Soc. Partij verkreeg voor het eerst
men 21.658 stemmen 2 zetels,
Katholieke Dissidenten in Limburg ver
kregen voor het met 11170 stemmen
3 zetels.
De onafhankelijke katholiek Van DaJsum
in Zeeland verkreeg met 2234 stemman voor
het eerst een zetel.
De Democratischs partij verloor haar bei
de zetels, terwijl ook de onafhankelijke! libe
raal dr. de Hartogh, uit de Staten van
Noord-Holland verdwijnt.
Het totaal over het geheele land
brachte geldige stemmen bedroeg 3.270.8f
is 36
BINNENLAND.
Nederland erkent de Spaanache republiek.
Het Manieterie van Buitenlandeche Zaken
deelt meae, «iat heden is overgegaan tot er
kenning door de Nederlandsche Regeering
van dö voorloopigê" regeering van Spanje,
trie een verzoek dienaangaande hafd gericht
tot Hr. Ms. gezant te Madrid.
GEMENGDE BERICHTEN.
Dé burgemeester van Dongen
plotseling vertrokken.
Wij lenen in het Dgbl. van N.-Bd.
Naar wij vernetoen, is «te burgemeester
«Ier gemeente Dongen sedert Maandagmid
dag uit de gemeente vertrokken, zonder op-
gave van redenen of bestemming.
Dit onverwachte vertrek heeft te Dongen
en omstreken geleid tot allerlei vermoedens,
waarbij de fantasie de vrije, teugel werd ge
laten. Om de juist head der geruchten te con.
troleeren, hebben wij te Dongen eeo onder
zoek ingesteld.
Het' is ons gebleken,, dat de finanoieele en
administratieve bescheiden der gemeente
volkomen ki orde zijn bevonden zoodat ten
opzichte van deze functie van den burge
meester van onregelmatigheid geeck sprake
De omstandigheid, dat «le burgemeester
nog twee andere functies bekleedt, waaraan
financieele verantwoordelijkheid verbonden
is. heeft voedsel gegeven aan de geruchten,
ais zouden ten opriste van deze functies
financieele proeilijkheden gerezen zijn.
Wij zoinlen willen aanraden néet al te
spoedig en onvoorwaardelijk geloof te hech
ten aan «leze geruchten. In ieder geval kun
nen wij verzekeren, «iat hoe «ie zaken ook
loopen zullen, de gemeente geen schade zal
lijden.
Het dagelijksoh bestuur der provincie
Noordbrabant, is van het vtertrek van «ten
burgemeester op de hoogte en eeo onderzoek
is aanhangig gemaakt. Dit onderzoek strekt
rich hoofdzakelijk uit over het peoningfrises-
terschap van het waterschap de Don ge, dat
«ioor den burgemeester wordt waargenomen
De boeken en bescheiden zijn ln beslag ge
nomen
Verkiezinguvaria.
Een kiezer te Zwolle had op zijn t
jet het volgende vtereje geplakt:
De man, «Re het «loet en dan goed,
wars van ik en partij,
wy zoeken hein. allen, maar......
hij is er met bij.
OOST-INPIë.
Geweldige brand te Saraarinda.
Verscheidene handelskantoren vermeid.
Vit S&marinda (Borneo) wordt gemekt, «iat
een zware brhnd uitbrak, waardoor he|
toor van de N.V. Handel Mij.
Mandere, Seeman Co. en het k
een goed au g van de Handelsvereeütiging
voorheen J. Mohnnann Co. afbrandden.
Dc geheele passar stond in brand. De brand
is niet te stuiten. Ook het kantoor van «te
Koninklijke- Paketvaait Maatschappij staat
in brand.
DItAADLOOZE DIENST, i
Het 14de postvliegtuig op Schiphol fèlaiid.
Hedenmiddag is het Indiëvhegtuig, het
14de postvliegtuig, de P.H.A.G.R., op Schip
hol geland. Smirnoff als eerste bestuurder,
heeft de reiö in 8 «lagen volbracht, Als
tweede bestuurder was Huisebos aan boord,
terwyl Weatetraten als mecanicien dienst
deed.
Eén in aanbouw zijnd huis ingestort.
Verschillende gewonden.
AMSTERDAM. 24 April. Hedenmiddag is
een in aanbouw zijnd huis op da Linde
gracht alhier, ingestort. Twee menachen rijn
licht gewon «i uit de pumhoópèn te v«x>r-
echijn gehaald.
F.r moeten nog 4 personen onder heli puin
liggen.
RADIO TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Hoogste stand 766.2 te Memel.
Laagste staiid 788.9 te Valencia.
Verwachting: Matige tot zwakke
Zuidoostelijke tot Zuidelijke wind. Helder
tot licht bewolkt. Droog weer. Kans op
nachtvorst, iets zachter overdag.