Fyffes Bananen Legpuzzle
t.V.Goudsclie Courant
BADMUTSEN
pelend" lichten gang
rmV
Vrouwelijke Jongste Bediende
WATERGLAS
Drogisterij „De Goudsche Gaper"
SCHEERWONDER
Balt. A. de Jong
Aspirin
TUINMEUBELEN
J. HULLEMAN
GOUDA
Advertentiën
pi
Ditbuifje behoort
'■■in Uw zak
JIJ
8 i O
i ij i
jony
i
u
JD
m i
Si 1
Raadsels voor de Jeugd.
800 prijzen
6 OfT prijzen
Het Trappenhuis - J. Spruyt v.h. T. Ruis
mm Markt 6 - Tel. 2423 Wm»
C. A. 6. Bantzmger
Dr.D. RANTZAU" 6
ONTVANGEN GROOTE SORTEERING
bij H.P.VAN WIJNGAARDEN - Dames- an Heerenkapper - KLEIWEG 77
<n li«t in oam verbeelding eigenlijk in ooze
stad. Nu komt dat wel omdat vroeger de
reis er heen, met een stoomtram via Looe-
duinen een heele tocht was en thans ia heft
met de bus een wipje.
Zoo gaat onze stad steeds voort en me
mand weet waar het efnd is. Botterdam en
den Haag hebben het terrein tuaechesn Sohe-
veningen en Hoek van Holland al in oogen-
schouw genomen en zij zullen het mettertijd
verdeelen. Het ie geen dwaze fantasie in de
toekomst één lange stad te zien van Zaad
voort tot Hoek van Holland, tenzij de over
bevolking die vopr ons land noodlottig dreigt
te worden stop gezet wordt en het platte
land niet meer zijn overcompleet naar de
steden afvoert.
HAGENAAR.
Ean jaar Ziaktawat.
De Ziektewet is nu ruim een jaar in wer
king en aangezien in deze Wet voor de uit
voering ervan een geheel nieuw principe
werd neergelegd, namelyk dat van het zelf
doen door de betrokken werkgevers en ar
beiders, is het ongetwijfeld van belang om
eens na te gaan, hoe een en ander in de
practyk is geloopen.
Volgens de Wet kan de uitvoering plaat'
vinden door z.g. Bedrijfsvereenigingen,
welke moeten worden opgericht door
de organisaties van werkgevers en arbei
ders. De Bedryfsvereeniging heeft verschil
lende voorwaarden in acht te nemen, o.a.
mag zy niet beoogen winst te maken en
moet het verzekeringsplichtig loon van de
arbeiders, die'bij haar zijn verzekerd, ten
minste 2.6 «nillioen gulden per jaar be
dragen.
In het geheel zijn er 54 Bedryfsvereeni-
gingen opgericht, een grooter aantal, dan
men bij de vaststelling der Ziektewet had
verwacht. Men moet echter niet vergaten,
dat wij nu eenmaal in Nederland leven waar
het individualisme zeer sterk ontwikkeld
is en waar iedereen liefst, als het eervigs-
zins mogelijk is, zijn eigen boontjes wil
doppen. Daardoor zijn er onder de 54 Be-
drijfsvereenigingen verschillende kleine, die
nauwelijks aan 2.5 millioen gulden loon toe
komen.
Bovendien moet men ook niet denken, dat
Bedrijfsvereniging en tak van industrie el
kander dekken. Verschillende Bedryfsver-
eenigingen zijn algemeen, d. w. z., werk
gevers uit alle soorten bedrijfstakken kun
nen zich er bij aansluiten, terwijl in andere
takken van bedrijf meer dan één Bedryfs
vereniging werkzaam is. Zoo is indertijd
eens uitgerkend, dat een werkgever in de
bouwvakken voor de verzekering zijner ar
beiders de keus had tugschen 15 Bedrijfs
verenigingen. Nu is dit op zichzelf niet
erg. Hoofdzaak is, dat de Ziektewet goed
wordt uitgevoerd, d. w. z., dat de zieke
arbeider zijn uitkeering krijgt en dat de
administratiekosten zoo gering mogelijk
zijn.
Dit laatste is nu zeer de vraag bij een
zoo groot aantal Bedrijfsverenigingen,
doch aan den anderen kant is de admini
stratie van de Ziektewet voor de verschil
lende punten nu niet zoo geweldig inge
wikkeld.
Bovendien heeft een aantal van de be
langrijkste Bedrijfsverenigingen zijn ad
ministratie aan hetzelfde lichaam (Centraal
Beheer) opgedragen, dat daardoor reeds een
zeer belangrijk gedeelte van de geheele
ziekteverzekering omvat.
Daar komt nog bij, dat 42 Bedryfsver-
eenagingen zich hebben vereenigd in de Fe
deratie van Bedrijfsverenigingen, die ver
schillende werkzaamheden, welke zich voor
centralisatie leenen, bijv. de rechtspraak, de
controle, de statistiek, enz., voor deze Be
drijfsvereenigingen verricht. De uitvoering
van de Federatie is ook in handen van Cen
traal Beheer, zoodat men wel mag zeggen,
dat de ziekteverzekering, al is hij dan over
54 Bedrijfsvereenigingen verdeeld, lang niet
zoo versnipperd is als dat op het eerste ge
zicht wel zou blijken.
De rsultaten van de Bedryfsvereenigin
gen zijn nog niet bekend, doch gezien de
eigenschap van het Nederlandsche volk, om
zoo gauw er onrcht geschiedt, ingezonden
stukken en dergelijk in de couranten
schrijven, of op ander wijze de groote
trom te roern, mag men aannemen dat, ge
zien dit alles vrijwel geheel achterwege la
'gebleven, de uitvoering der Ziektewet door
de Bedrijfsverenigingen in het algemeen
zeer bevrdigend is. Dit stemt zeer tot vol
doening en misschien geeft dit aanleiding
om binnen niet al te langen tijd ook met be-
trekking tot de ander verzekeringswetten
eeneelfde richting in te slaan.
Weliswaar zijn er voor de Ziektewet ook
nog de Raden van Arbeid, waarbij de werk
gevers zich kunnen verzekern, die zich niet
bij een Bedrijfsvereniging wenschen aan te
sluiten, doch de overgroote meerderheid der
verzekerden valt onder de Bedrijfsveren:
gingen en wanneer eenmaal statistisch
komt vast te staan, dat de uitvoering door
de Bedrijfsvereenigingen zoo goed geschiedt
als dat bij een sociale wet verwacht mag
-worden, dan zullen zij ongetwijfeld nog ver
der in bloei toenemen. Men zal niet anders
dan verheugd kunnen zijn, dat het eerste
jaar der Ziektewet heeft bewezen, dat de
uitvoering dezer Wet in het algemeen bU
1 de Bedrijfsvereenigingen in goede handen is.
Lente-Avondjaponnen.
Het spel der doorzichtige stoffen, die
van de voorjaars-avondjaponnen luchtige
feërietjes maakt, geeft deze een zeer sta
tige allure. De mode heeft allerlei nieuwe
effecten bestudeerd, die met de effen geor
gettes en de kleurig-bedrukte zijden mouse-
lines te verkrijgen zijn. bijzondere plaatsing
van panden, door vernuftige découpe's, door
het aanbrengen van wijdte-bundels, ruches
en strooken, maakt zy van deze vliesdunne
stoffen de prachtigste toiletten. Het is alles
kunstvol en geraffineerd en het wordt nog
steeds opgevoerd tot hooger schoonheid.
Patou, Piernet, Worth, zyn haute' couture
huizen die hun roem handhaafden. Daaraun
worden créaties van nieuwe grootheden als;
Mirande, Ardanse, Maggy Rouff toegevoegd
en het werden even groote schitteringen aan
den modehemel. Alles is subliem aan de
modellen. Zoowel de. nieuwe hals vormen als
de armsgaten, de korte en lange schouder
capes, de soepele echarpes die om den nals
geslagen worden en die met veel recherche
langs de bloote armen neerdalen.
De coupe is verfijnd, de kleu»- van een
opvallende schoonheid. Zwart crêpe Geor
gette met zware zwarte kant gegarneerd
is nieuw. Tulle is weer in de mode, tulle
met opgelegde zwart fluweelen moezen en
ook het broderie-Anglaise, dat over de ge
heele linie modieus is, wordt in zacht-teere
gaasstof gebracht, met kleine gaatjes- en
luchtige takjes-patroontjes.
Het avondjasje wordt nu meer in den
vestvorm gedragen. Dit vest maak*, soms,
in geheel afstekend materiaal, deel uit van
het toilet. Soms vormt het nog een los kle
dingstukje dat naar believen al dan niet
aangetrokken kan worden. Ook streeft de
mode naar een coupe, die een los, vlln'ierig
jasje als het ware aan de japon vastzet,
zoodat deze een hyper-elegant aanzien
krijgt. t
Een lichtgrijs avoid-ensemble van „Ar
danse" had dit eigenaardige snit. Het toilet
was van kant en liëp met schulpen naar
achteren langer toe. Het bovendeel was van
crêpe Georgine, het kanten overjasje, dat in
den rug aangeknipt was (aan het toilet)
had mouwen die van tyven strak zaten en
die van onderen dpor een langen knip
erin en een kloklcendén vorm, wijd-uit
vielen.
Git en Strass zyn oude hulptroepen die
de mode dit seizoen wéér ter opluistering
aanwendt. Om een ovaal en zeer diep rug-
décolleté maakte Philippe Gaston een af
gepast ornament van zwart git, met jade-
kleurige schouder- en rugstrikjes en dit gaf
een zeer origineel en,zeer apart effect.
Een robe van Worth van jade groen crêpe
satin muntte uit door gecompliceerdheid der
découpe's. Deze kruisten telkens over elkaar
op zóó geraffineerde manier, dat men ze
echt bestudeeren moest, om hun verloop te
kunnen volgen.
Zeer bijzonder is gok*de manier van aan
brengen der scharend gecoupeerde vo
lants, die in de lenjte rijn opgezet en aan
één kant rechts en aan den anderen links
zyn opgezet.
Soms bestaat een hoogst elegante zwarte
satijn robe uit een dpnker rokdeel en een
korte wit satijnen cassaque. De mouwiooze
casaque is immers zoo nieuw Zij biedt ge
legenheid tot het dragen der hoog-gekapte
lange peau de suède handschoenen en deze
sluiten op voortreffelijke wijze aan by den
sleependen plooival van den zwart-satyn
rok, die bezijden een paar hooge open split
ten vertoont
GRACE ALLAN.
Da buik van Parijs.
Levensmiddelenhandel op straat 'a Nachta rond de hallen.
arbeidsters, ateliermeisjes, beambten of
kooplui zyn, allen genieters. Eten en drin
ken zijn voor hen de beste dingen des le
vens en daar mag niet aan getornd worden,
Baise! baisse!! baisse-!!
Twijfel niet langer.
Bij deze pryzen moet u koopen.
Doe uw keus, uw Keus'
Zjjn wij op een beurs? Op een publieke
verkooping Neen, we zyn eenvoudig In een
van de levendige hoekjes v .n Pitrjjs, maar
ver af van het eigenlijke elegante centrum,
i de buiten-boulevards, waar zich de
menschen verdringen om de reusachtige le
vensmiddelenzaken van Felit Potin of Couté
of Damoy, waai Je verkouperi achter ge
heele bergen groenten of wallen conserven
hun moeilijk en .-tormaehtig teruep uit
oefenen.
Dergelijk soort kleine warenhuizen voor
alles wat eet- en drinkbaar is, die op zeke
ren dag door een gemalen kop in Parij# ?ijn
gesticht en sindsdien in al!e deolen van uo
stad een straathoek me*, hun kleuren en
geuren levendig maken, kent men in Hol
land niet. Vanaf een zuie bom tot cham
pagne, van aardappelen tot oesters kan men
in deze warenhuizen koopen. Men treft er
letterlijk alles, wat «n den maag van een
mensch eventueel zou kunnen plaats vinden.
En daar wij :n Parijs zijn, speelt het
meeste zich op straat af Werkelijk typisch
hoe Zuidelijk voor onze begrippen deze stad
is. Niet alleen de romantische nauwe straat
jes en verschillen le stadsge leelte, die een
groteske tegenstelling zyn van de pronke
rige ruimteverspilling van het offjcieele
Parijs, neen, deze tot op de ver keer rs* raat
uitgestalde eetwaren, potten, pannen, be-
zems, tapijten, kleederen, eetwiren. ja zelfs
complete meubelinrtciRingen noodigen U uit
.heit tenminste te bevoelen en te betasten.
Want men wordt niet eens daarbij gestoord.
Ergens in een hoekje zit niet «herpen blik
de verkooper, die zich eerst beweegt op
een wenk van den klant, die even rustig m
de vereche sla woelt als elke tomaat en elk
potje uit den hoop mag trekken.
En metj een gelukzaligheid woelen zy
allen, maimen, vrouwen, kinderen, voor zij
uit de hopen het begeerde hebben uitge
zocht, want zij zjjn allen, of het nu fabrieks-
dat moet blijven. En omdat de handelaars
dat weten, daarom maken zy het ook die
genen gemakkelijk een uitgebreid maal te
kunnen genieten, die geen tyd hebben het
zelf te bereiden.
In kleine winkeltjes kan men gekookte
versche groenten krijgen, gekookte of ii-.
olie gebakken aardappelen, die men nog
slechts op te warmen heeft en met een
stukje boter toe te bereiden. In de zooge
naamde charcuterieen, fijne vleeschwaren-
winkels zou men ze kunnen noemen, waar
men varkensvleesoh, ham en alle soorten
worst en vooral 'n eindelooze keuze vleesch-
pasteitjes verkoopt, hangen eiken morgen
versch de bloed- en leverworst, men koopt
ze warm en klaar gekookt, evenals de land
slakken.
Ja, met het vleeech is dat een typische
geschiedenis, want daar byna alle zaken
Zondags tot twaalf of een uur open zijn,
zyn de slagers 's Maandags gesloten en is
Frankrijk gedwongen des Maandags var-
kensvleesch te eten, dat men in de char
cuterieen kan koopen, die geopend zijn.
Daarentegen zyn deze winkels op Woens
dag gesloten
Wanneer 's avonds om negen uur de mees
te winkels sluiten, dan wordt het een oogen-
blik zeer stil. Een paar verwelkte slablaad
jes liggen treurig op straat, die voor én
kele uren er zoo bontgekleurd uitzagen .net
de kraps van groepten en fruitmanden.
Dan ziet men in de volkswijken nog etni-
gen tijd de Fransche burgers napraten aan
de groote poort Van hun kazernewoningen
of wel hangend uit het raam.
Maar als hij naar bed is gegaan, dc brave
burgerman reeds lang den slaap des recht
vaardigen slaapt, dan begint in de straten
van het oude centrum van Parijb een eigen
aardig leven Plotseling zullen eenige nach
telijke boemelaars door de hoofdstraten van
de elegante stad tegen drie uur 's nachts
oen kleine spoortrein zien pruttelen t*n
stampen. Van alle kanten der stad komen
zij aan, de belachelijk voorwereldlijke spoor-
treintjes. Zjj rollen over de rails van de
electrische trams, zij stooten zoo nu en dan
een heesche schreeuw uit en schomme.cn'
verder. Zy vervoeren geweldige ladingen
groenten, fruit, aardappelen on slaperige
menschen. Maar zy zullen niet lang meer
slapen, want een laatste heesche kreet van
het kleine locomotiefje zal ze wakker maken.
Zy zijn aangekomen. Waar? In den buik
van Parijs... want zoo noemt het volk de
Parijsche hallen, die vreemd midden .us-
schen het elegante zakenkwartier en het
grootsche Louvre het voormalig slot en te
genwoordige museum liggen.
En rondom dezen buik van Parys, rond de
straten zal nu een' dol rnierengewriemel be
ginnen, dat tot zonsopgang aanhoudt. Te
gelijkertijd met het spoortreintje zijn van
alle kanten de karren en vrachtauto's van
de handelaars uit alio plaatsen uit den om
trek van Parys aangekomen. Nu staan ze
op rijen van honderden ir. de straten rond
de hallen waar overdag in donderende vaart
het snelverkeer snort. Maar nu kan er nau
welijks een taxi door. Byna spookachtig
werkt de nachtelijke arbeid van deze vele
menschen. Hier en daar en rorp, gehinnik
van paarden, piepen van wielen, maar toch
krijgt men den indruk var. een geruisch-
looze snelheid.
Als kabouters zijn zy aan het werk het
reusachtige lichaam van Parys met nieuw
voedsel voor den nieuwen aag te voorzien.
Afladen, niets dan afladen en spoedig is in
den wyden omtrek geen stukje trottoir,
geeft stukje straat meer vrij. Hier strekt
zich groot als een landstreek byna Je zone
uit der wortelen. Daar is de geheele straat
met sla bedekt, ginds een met sinaasappe
len, geheele bosschen bananen, wallen uit
kool, aardappelengebergten ep daartus-
schen ibeweegt het nijvere volk. Voor twee
uur nog had men al deze arbeiders der hal
len in de hoeken van het groote, hooge ge
bouw of achter de tafeltjes van de kleine
bistro's en herbergen in diepen slaap ver
zonken kunnen aanschouwen; in afwachting
van de levensmiddelentreinen. Nu, hoe meet
het werk voortschrijdt, hoe leeger de wa
gens worden, hoe dichter de straten bedekt
zyn, en hoe sneller de bleeke schyn vau den
morgen aan den hemel wordt, des te leven
diger wordt het in de vele lokalen rondom.
Muziek is er weliswaar niet, de slaap van
hen, die den nacht voor te slapen hebben
moet geëerbiedigd worden. Maar daaron
gaat het in de Chion Fumant by Père Fran-
Zois en in de vele andere gelegenheden niet
minder lustig toe. De koffiemachines dam
pen, uit de keuken komen verlokkende etens-
geuren en aan de marmeren tafeltjes langs
de wanden zitten zy, aan het buffet scha
ren zy zich, mannen in blauwe kielen en
grove flanellen hemden, roode dassen om
den hals en een kleurige doek om het mid
del gebonden, vrouwen met geruite schor
ten. Zy lachen, de mannen vegen zich het
schuim van de hangende snor, de vrouwen
strijken met de hand over het l>ezweete
voorhoofd, zy eten, zy drinken, zy zijn op
gewekt, want het zit er voor hen weer op.
Maar het tweede gedeelte van het feest
begint. Na een korte pauze In den strijd
begint de stormaanval der kleinhandelaars.
De randen der wolken aan den ochtend
hemel verven zich langzaam goud. Spoedig
zal de zon schuin over de grauwe daken
van de groote stad opgaan. Door alle stra
ten rollen nu* vele kleine wagentjes, hand
karren, bakfietsen en auto's van de grootere
firma's. Nu komen ook de slagers en leve
ren halve runderen en varkens af. Op de
trottoirs echter staan de aanvoerders van
groenten, dikwijls in typische Fransche boe
ren kleederdracht. De kleinhandelaars en
ook de eigenaars van de tallooze restau
rants die Parijs rijk is, bieden hier op een
zak erwten, daar om tien kisten sla, om een
berg bloemkool of om een mand spinazie.
Onvermoeid staan zy, die zich in de bistro's
van hun nachtelijke zwaren arbeid hebben
opgeknapt, achter hun waren. Er wordt ge
handeld, een beetje gescholden en ook een
beetje gelachen en als in de woningen de
vroegste vroege opstaanders de gordijnen
openschuiven, zijn de kleine en groote groen-
tenhandelaars reeds lang weer in hun win
kels en de lieden van het land gaan met
hun citroentjes en moede paarden terug
naar de tuinen, die het grootsteedse he dorp
Parys in leven houden.
(Nadruk verboden.)
Ia het u bekend,
dat er nog slechts 245.000 Amerikaansche
roodhuiden bestaan; dat is minder, dan het
aantal inwoners van een flinke stad in
Europal
I evenals alle andere
onmisbare dingen
1 vulp*nëoudêr
po)looc| - portefeuille,
eny. welkt Mn
S m«n nle» kan missen.
reenlgopdawereW
Lat op oranja band an Bl
ROND OM BERLIJN
Eanlga bezienswaardigheden van
da Mark Brandenburg.
In het oude Jaqhtalot te KomgBwtMter-
housen bij Berlijn, waarin de „Holdwtee-
koauig" Frederik Willem I ajD vermaarde
„tabokékollegia" hield, hangt nog heden een
rettsadhtig gewei van een hert Of liever de
kopie van een dergelijk gewei. Want het
origmeel hangt ju de Moritzburg bij Dres
den en maakt deel uit van de verzameling
geweten van August den Starken wan Bak-
-on, due hiervoor een ganache kompagnie
„lange kerels" afstond, waarvan de kleinste
niet miiiider dan 2 M. zou hebben gemeten.
Deze ruil was zonderling. Zijn gevolgen w&.
len liet echter nog veel meer. Spoedig bleek
namelijk, dat de burgerlijke kwartieren van
het kleine stadje Königewusterhauben voor
i reusachtige roode grenadiers niet vol
doende waren. Op 13 Juli 1713 trokkeü zij
naar Potsdaipi en JegHen 'daamnede den
grondsteen van de schitterende ontwikke
ling dezer tot op dit oogenblik vrijwel onbe
kende stad, die haar grootheid aan Frederik
Wallein I, maar veel meer nog aan Fredenk
den Grooten, den schepper van „Sanssöuci",
te dunken heeft geiiad.
Sinds dien tijd behoort ni<t alleen hét ge
wei, maar ook KönUgswusterli ausen zelf, dat
in onze dagen <ds radiostation weer aige-
nieeue bekendheid heeft verworven, tot de
vele merkwaardigheden, die de Mark bran
denburg. d.i. de omgeving van Berlijn, be.
aait. „Bieh diob um" (Kijk om je heen!) zoo
hebben eens de abten van het rijke klooster
Neuzelle een klein Jachtslot genoemd, dat
zij midden tin het liefelijke dal van de Schau-
be hadden opgericht en dat nog heden druk
bezocht wordt, dgpr de bevolking van frank
fort. Wat zij hèfeiinecLe bedoelden, begrijpt
i. Men moet zijn oogen slechts een wei-
nig den kost geven om in de Mark, die zoo
geheel ten onrechte de „zandatrooier" van
het Rijk wordt genoemd, de belangwekkend
ste en oo|t de grappigste dingen te ontdek,
ken1
In de Stadeklrahe van het stadje Lübbe-
nau, dat elk jaar wordt gezocht door duizen
den, die terst naar den „fröhlióhen Hecht"
Lehde en dan verder het Spreewald In
trekken, vindt men, bijvoorbeeld, een zeer
ernstig bedoelde grafsteen,, die echter, oe-
danks da heiligheid van het oord, tot Lachqn
dwingt De bittere dood is namelijk op dezen
grafsteen voorgesteld door een vrouw, die,
met een zuur gezocht, in een citroen bijt.
Een evpngens vroolijke episode schijnt te
zijn verbonden aan de laatste overblijfselen
van de muren van een «ena wereldvermaar
de bedevaartgangera-kapel, die zich op den
Hohen Golin, in de nabijheid van Juterborg,
verhief. Voor lange jaren trok eens eein boer
naar Spanje om den Heiligen Jacob je Com-
postella oni vergeving zijner zonden tesmee-
ken. St. Jakob Het hem echter zeggfen; „Je
zonden zijn zoo zwaar, dat niet ik, maar
alleen dc Moeder Gods van den Golmberg
je er van kan bevrijden", waarop de Ixer
antwoordde „Waarom ben ik dan eenrst
naai Spanje getrokken? Ik woon immers bij
den Golmberg!"... Ook heden trekt men nog
naar den Golm, echter niet, om efr verge
ving zijner zonden te zoeken. De Golm is
namelijk met zijn 178 M. een der hoogste
bergen van de Mark Van zijn top heeft
men een heerlijk uitzicht over de omgeving.
Men «et zeis J titer bog, de stad,, die er
tiotsch op is de bakermat der Hervorming
te zijn, liggen. In de eerbied waai dige Niko-
laiki rche der stad, waarin Luther vaak heeft
gepredikt, staat ook heden nog de aflsat-
kist, van Tetzel Beweerd wordt, dat het de
zelfde kist is, die Ridder Hake von Stülpe
eens van den beruchten monnik roofdfe,
maar eerst, nadat hij van bem een aflaat
brief had gekocht voor een die hij
r>og moest begaan namelijk voor den bru
talen diefstal Van deze kist.
Niet velen weten zeÜër, dat zich, welis
waar niet meer in de Mark, maar toch zoo
dicht bij Berlijn, dat men er een weekend
uitstapje naar kan ondernemen, eein vulkaan
l»evindt, die nog steeds niet is uitgedoofd,
eenvoudig omdat hij ook nimmer heeft ge
gloeid. Het ris namelijk een kunstmatige
vulkaan, die opgericht werd in het Slotpark
van Wörlitz nabij Dessau. Deze vulkaan ie
zeker even (interessant als de geweldige py-
roiriidq, die men nabij Cottbus vindt, in het
prachtige „Branitzer Sahloespark", dat om
trent 1850 door Pruis Pückler, den geniaal-
sten tuinarchitect van onzen tijd, werd aan
gelegd. In deze pyramide liggen de prins
en zijn gemalin begraven.
Men vindt echter niet alleen artistieke
curiositeiten 'in de Mark! De talrijke Kur-
gasten /can liet vriendelijke, zich «nel ónt-
Wikkelende, badplaatsje Bad Saarow aan net
Bchirmützelmeciondernemen gaarnë een
uitstapje naar de Rauener Beige en a*f
de in de<ze bergen liggende „MarkgraW-
steine" Volgens de legende zijn deze ®tee-
nen de overblijfselen van een kasteel, wfl*r"
in eens de duivel heeft gehuisd. In werke
lijkheid heeft men hier te doen met henn-
neringen aan het ijstijdperk. Uit de gr
van deze beide geweldige steenen
groote granieten schaalte Berlijn v0°*
„Alten Museum", alsook de Adelaarezuilv»
het Berlijnsehe Slot en de Vredeazuu op
Belle-Allianceplaits te Berlijn vervaardig^
De resten van deze steenen, <ie metJ
Dauiener Berge vindt, zijn desondanks
zeer indrukwekkend.
Allerlei zonderlinge dingen vindt m«i
in de Prignrtz. het Noordwesten vfln
Mark H-er staat tusschen de oero
bissohopstad Havetberg en het dorp
bellin, dat door de aldaar in 1675,9°°T.
Grooten Keurvorst behaalde ovferw"~^
beroemd is gewordrii, d® Y
Duitsche luchtvaart. In de Rhinower
heeft Lilienthai, deze pionier heJD
sche vliegverkeer, namelijk in 1896 zijn
ste vliegproeven gemaakt In de na J
bevindt zich de GustaJ-AdoJfbron, w
de groote Zweedeche Koning zich e
dens den Dertigjarigen Oorlog w*
gelaafd. Ook het grootste Duitache n®»*
bed, hét zoogenaamde Koningsgraf v
din (bij Perleberg) kan in dit verband
decTgöióen*1- Zijn grafkamer is 100 M.lang
en 10 M. hoctgd. Drteduiaend jaar geleden
lag hier «en Germaanach opperhoofd begra
ven. ÏUtermate untereaaant is, één dag in het
■aar namelijk op 23 Februari, het stille
stadje Kyiite- Uien dog vieren de Kyrttzers
namelijk, ter herinnering aan een in 1411
met snees afgeslagen beleg, het Baeaewitar
feSt. In het stadhuis ziet men heden nog
he, twaard van deo MeckienburgBohen Rid
der Kurt von Baesewritz, die bij dit beleg
door list gevangen kon worden genomen. In
ju! tijden dronk men te Kyritz «en bier,
dat „moord, en doodalagbier" werd genoemd
daar het de drinker» tot daden aanspoorde!
Het bierbrouwen schijnt de/ bevolking van
de Mark in de middeleeuwen zeer goed te
hebben verstaan. Nog heden is het „Ber-
naoer Bier" beroemd. Op zeer eigenaardige
wijze werd vroeger onderzocht of dit bier
van goede hoedanigheid was. Men goot na
melijk wat bier op de zetels van de Raads-
heeren. Als zij nu met hun leeren broeken
aan hun zetels bleven kleven, bawees zulk#,
dat het brouwsel goed geslaagd was! Dit
bier werd voor liet eerst als feestdrank ge
brouwd oni de overwinning der Bernauers
op de Hussieten (1432) te vieren. Deze over
winning wordt nog elk jaar op 11 Mei fees
telijk herdacht met een openluchtvoioratel-
ling en met volksspelen.
DAMhUBRI&K
Onder redactie v*n de Damclub „Gouda
Secretaris de ia Re(jlaan 14, lokaal dar club
Mérkt 49.
Probleem No. 730.
Zwart schyven op: 8/13, 17/23, 27, 28,
10, 32.
Wit schijven op: 26, 33, 36/43, 45, 47/50.
Probleem No. 740.
m
Zwart schyven op: 9, 10, 12, 13, lö, 18,
19, 36, 36.
Wit schyven op: 20, 21, 24, 30, 32, 34,
'87, 39, 50.
Oplossing van Probleem No. 737.
Wit speelt: 22—18, 32—27, 40 20,
27—21, 31 22, 87—31, 41 1.
Oplossing van Probleem No. 738.
Wit speelt: 32—27, 33—28, 35—30,
38:16, 47—41, 27—21, 36—31, 41 5.
Oplossingen van de raadsel»
van vorige week.
Velp, Assen, IJlst, Emmen, Naarden.
Sterren.
Tang, wang, gang, zang, lang, bang.
Koepel.
Ardennen.
Amstel, mast, stal, steel, mest.
De prys viel by loting ten deel aan
JAiOOBUS GRAViESTEIJN, Graaf van
Bloistraat 93.
Nieuwe ra*d»el».
1. Hoe komt het, dat in Frankrijk de brie*
ven niet rond besorgd worden?
2. Maak vogels van:
a u 1 w w z
klap ei na
kil ree uwe
8. Soms maakt men een groot kasteel,
Dat bestaat uit
't Water overstroomt my vaak,
AIb fk sta aan 't
4. Welke struik wordt een getal, wanneer
men de tweede letter wegneemt?
8. Verborgen plaatsen in ons land.
Het kalf en het veulen schenen krijger
tje te spelen.
Ik geloof, dat het slot en de sleutel beide
gesmeerd moeten worden.
Het onweer was voor hen en hun mede-
fietsers zeer onverwacht opgekomen
(2).
De fruithandelaar zal my waarschuwen,
als hjj weer meloenen heeft (8).
Verborgen bloemen.
H(j had Klaas terloops zjjn besluit mede
gedeeld.
Als ik zoo ver ben afgedwaald, moet ik
vlug terugloopen.
Heeft Oom Jan je reis heelemaal of half
betaald
Wat een aardig plan! Ik denk wel, dat
Hans er ingenomen mee zal zjjn.
Oplossingen inzenden aan de redactie van
de Goudseh« Courant, Markt 31, Gouda.
Op bezoek bi]
Dr. Jee. P. Thijsee.
Na zijn raia door Java.
Dr. Thijsee, den 19d*n September naax In-
aié vertrokken, is den 22sten April hier te
lande teiuggekeefiL^Eqn medewerker van
hej libld. bezocht hem en vertelt daarvan
het volgende:
„Het us langzamerhand een mode gewor
den, dat ÉO- an 70-jarigen een reisje naar
Indië makenzoo leidde onze gaetheer zijn
verhaal in. In deze ai-mée is nu ook dr.
Thijsee ingelijfd, die zich naar Java begaf,
om er zijn kinderen op te zoeken, maar die
natuurlijk van deze gelegenheid gratig ge
bruik hooft gemaakt om studies te maken
van een Indischen plantengroei en de die
renwereld.
„Twee groepen van Nederlanders verblij
ven er in Indie" vervolgde dr. Tliysse: „de
jongelui, die «r wbrkzaam zijn... en de oude-
lui» die er hun kinderen gaan opzoeken 1 Ge
lukkig zijn er veel kinderen van het oudere
geslacht, die een taak un Indië gaan opne
men". En, voegen wij er aan toe gelukkig
ook veel ouders, die, als dr. Thijase, zich
bij de levensomstandigheden van Bun kinde-
reu komen op de hoogte stellen I
„Dank zij de vele jongelui hecsracht er
dan ook een jong eu krachtig optimisme, on
danks de malaise en ondanka de salarisver
lagingen". Naituurlijk veroorzaken de jong
ste ongunstige omstandigheden wel eens een
gedeprimeerde stemming, maar deze iaat
iaer\ toch meestal slechts in die huiskamer
tot uitdrukking komen. Vooral de lagere sa
larissen in aken het door de uniforme ver
mindering met 10 pet. voor velen wel eens
moeilijk.
Toch kon dr. Thijsse velen wannen voor
het lidmaatschap van de Vereenaging tot be
houd vaa Natuurmonumenten. „21 cent per
maand" aldus wist hij velen over te ha
len, rich dit lidmaatschap toch maar te per-
iutteeren, en de lieer Thijsse had daarbij
een klemmend argument: „Zorg dat je bij
terugkomst in patria, je land zoo mooi mo
gelijk terugvindt?"
Op initiatief van den velen bekenden
Kunstkring hield dr. Thijsse lezingen over
natuurgenot, natuurstudie en natuurbescher
iimng in Nederland, waarbij de vogelfilni
van Burdet vertoond werd.
Het waa daarbij verheugend te zien, iioe
hi tens de belangstelling voor dit allen ter
harte gaand onderwerp was. Dr. Thijase had
verder ook aanraking met de Indische Na
tuurhistorische Vereoniging eu de Vereeni-
ging tot Natuurbescherming in Indië, iwel-
ke uitsluitend uit Europeanen bestaande,
een weliswaar beperkte doch krachtige werk
zaamheid aan den dag leggen. Tevens is
opgericht een Vereeniging voor Bergsport.
Door het gouvernement zoo goed als door
particuliere maatschappijen wordt op dit uit
gebreide terreijj prachtig werk geleverd.
Daarna vertelde dr. Thijsse over de stad
Bandoeng, waar zijn zoon woont. Met Soe-
kaboeuu is Bandoeng de stad dei- „blijvers".
Tertvijl in Indië weJnig of geen parken zijn
is Bandoeng overgegaan tot de stichting van
een park, het J übileumpark, dat in het
stadscentrum begint en tegen de hellingen
opgeleid» wordt. Toch heeft het besluit hier
toe nog moeite gekost, want de vele Tnillx-
oeneu, clie Amsterdam onlangs voor den aan
leg van een park in Schiphol beschikbaar
gesteld heeft, hebben in den Bandoengschen
gemeenteraad kracht moeten bijzetten aan
het voorstel om de somma van... f 8000 voor
ten Bandoengsoh park te voteeren. In Ban
doeng lis verder, naar men weet, een Tech
nische Hoo^eachool gevestigd, terwijl er de
Vulcenologisohe en geologische Gouverne
mentsdiensten gevestigd zijn. Het Geolo
gisch Museum is éen der rnoo&te dingen,
die de heer Thijsse op Java zag. En dan
heeft Bandoeng natuurlijk ook een vereeni
ging „.Bandoeng Vooruit"! Om van een
orkestvereenïging nog maar te zwijgen. Ook
de hotels en pensions zijn uitstekend. Dank
zij de Ver. Bandoeng Vooruit is er nu ook
een fraaie autoweg tot aan dea rand van
den Tankoeban Prahoe.
Wel bevinden zich midden an en in de
buitenwijken van Bandoeng nog ouderwet-
sche inlandache kampongs, doch deze wor
den door de modemiseering der stad meer
en méér gesaneerd. Over het verkeer op Java
In het algemeen was de heer Thijsse ten
zeerste te spreken. De spoortarïeven zijn
goedkoop, de wagens zijn goed ingericht, er
zijn voortreffelijke autowegen en de Inland,
sche chauffeurs zijn uiterst handig.
Te betreuren vond dr. Thijase het, dat er
in Nederland te weinig bekend is omtrent
de Indische flora en fauna, ook dat deel, dat
de gewone wandelaar te zien krijgt.
Met veel vrucht had hij gebruik gemaakt
van het boekje van mevr. Geerts Ronner,
getiteld Vacantie in de Bergen,, dait alseeoog
bezwaar had, dat de titel, die beter Een In
leiding tot de plantenwereld van Java had
kunnen luiden, den inhoud onvoldoende
recht deed wedervaren, daar het ook veel
wetenswaardige over het vlakke land vertel
de. Bij de aankomst in Sabang, de eerste
plaats, waar men uit Europa komende, met
de Indische natuur in directe aanraking
komt, ware het alleszins gewenscht, dat
de autoriteiten daar een wandelgids beschik
baar stelden ten einde de bezoekers tijdens
de enkele uren oponthoud een eersten indruk
tot de plantenwereld te doen geven.
De algemeene stemming in Indië achtte
hij op grond van zijn indrukken goed te
noemen, de leuze „Indië los van Holland"
noemde hij voorbarig. Reizen konden in de
zen goede vruchten afwerpen, maar dan
moeeten deze reizen niét tot de oentra be
perkt blijven, doch ook uitgestrekt worden
tot de uithoeken, naar de ondernemingen
Dat dr. Thijsse veel ongezien had moeten
laten het was onvermijdelijk, maar daar
om niet minder spijtig.
Verschillende natuurtafereel»» had hij (bij
göbrek aan tijd en... geld) helaas niet kun
nen aanschouwen, hij had geen stotiepartij
gezien en geen dansereseen. Wel den Boro
Boeéoer, dat endrukwekkende monument
van architectuur, bij welks heistelling en
onderhoud de archeologische dienst zulk
HET VOORTEEKEN.
Op zekeren avond waren wy juist in de
woning van een vriend aangeland, toer. een
zwaar Onweer losbrak. Het volgende oogen
blik stroomde de regen met bakken uit den
zwarten stormhemel, die regelmatig door
dwarse bliksemstralen in hellen gloed werd
gezet en zwygend luisterden wy naar den
slagenden wind, die aan vensters en deuren
rukte .Toen de donderslagen in aantal en
sterkte afnamen en het onweer zich Ung-
zaara maar zeker in Westelyke riehting
verplaatste, waagden wy het nu en dan een
opmerlung te maken, die onder invloed van
het woeden der natuurelementen aanleiding
werden, tot een gesprok, dat ouder gewone
omstandigheden zeker niet ome aandacht
waardig was geweest.
Karei Plukker vei telde niet zonder ironi-
schen by klank enkele anecdotes, die betrek
king hadden op het voorspellen '-.in bepaalde
gebeurtenissen, toen Peters die nog met aan
het gesprek had deelgenomen, plotseling
ingreep met de opiherking, dat de voortee
kenen niet al tyd bedrogen eb ais om dit te
bewyzen, vertelde hy ons de volgende ge
schiedenis:
Eenige tyd geleden werden op een leis
naar het verre Oosten, mijn schreden geleid
naar het huis van een bevriend echtpaar,
waar ik allerhartelijkst werd onthaald en
het verzoek ontving enkele dagen van hun
gastvrijheid te profiteeren, we'kc uitnoodi-
ging ik gaarne accepteerde.
Daar het kleine stadje, waar mijn vrien
den hun tenten hadden opgeslagen, slechts
weinig vertier bood, legden de bewoners
wederkeerig druk bezoeken af en er ging
geen avond voorbij of er bevonden zich gas
ten in onze woning. Den avond voor inyu
vertrek zou een bevriende familie aan Wie
ik de aangenaamste herinneringen heb be
waard, ons met 600 bezoek verteren, maar
bet eene kwartier na het andere verstieek
zonder dat de gasten op kwamen dagen.
Juist toen myn gastheer het plan besprak
een boodschap naar het huis dei verwachte
gasten te sturen, teneinde aan de kwellende
onzekerheid een einde te maken, arriveerden
tot onze groote blijdschap in ge zei schap \an
hun nichtje de heer en mevrouw Leerens.
Onmiddellijk viel my de nervositeit van
mevrouw Leerens op en by navraag vernam
ik, dat deze met den, vertraagden komst van
de familie in nader verband stond. Mevrouw
vertelde ons net volgende: Zy was juist
voor het vertrek uit haar woning nog snel
naar haar kamer geloopen om een venster
te sluiten. Om onverklaarbare redener had
zy zich nog even voor de balcondeoren
neergezet, toen zy plotseling was opge
sprongen en hevig verschrikt naar de man
doline, die naast de gordijnen aan den wand
hing, had gestaard. Het instrument scheen
als door een onzichtbare hand beroerd. Dui
delijk hoorde zy de tonen van «en docden-
klok door de stilte opklinken. Lijkbleek en
door een klemmende angst bevangen was zy
naar beneden gestormd en had «le achterge
blevenen van het voorvél in kennis gesteld.
Met zyn drieën hadden ijj zicli u>ea nuac de
kamer terugbegeven oni naar de oorzaak
.an het geluid te zoeken, doch g«en enkele
omstandigheid was aan te wijzen, die tot 'n
oplossing kon leiden
Voordat ik den volgenden dag afreisde,
maakte ik met myn gastvrienden nog ge
zamenlijk een wandeling door het sradje
en passeerde toevalling het hi i» van «len
heer Leerens. Daar ik van hem tn zijn nar
telijke vrouw nog een laatste afscheid wilde
nemen, belde ik aan, doch het richtje, dat
opendeed, vertelde my, dat «ie heer en me
vrouw Leerens met een auto nuar een na
burige stad waren gereden en niet voor den
avond terug zouden keeren.
Op myn vraag of het mysterie van den
vorigen avond ree<is tot oplossing was ge
bracht, antwoordde het meisje ontkennend
en voordat ik er my eigenlijk goed van be
wust was, had ik reeds ietewat spottend het
verzoek geuit of ik de mysterieuze kamer
eens in oogenschouv mocht nemen. Het
meisje maakte daar geen enkel bezwaar
tegen en ging my voor de trap op. Onmid
dellijk by het binnentreden, van ce bewjste
kamer viel mij op, dat de gordijnen boven
de balcondeur een paar centimeters uit het
lood was gezakt. Naar aanleiding htervan
maakte zich onmid<ieUyk een vermoeden van
mij meester. Ik onderzocht eerst het pla~
fond, speurde daarna op den grond en vond
al heel spoe«lig mijn vermoeden bevestigd.
Een stukje kalk was van het piafond op de
mandoline gevallen en had den bewn-.ten
klank ie voorschijn geroepen.
Na het stof van myn pak te hebben ver
wijderd wilde ik rajj glimlachend naar be
neden begeven om het meisje gerust te stel
len, toen ik plotseling haastige voetstappen
naderbij hoorde komen. De deur werd open
gerukt en het meisje stond lijkbleek op den
drempel. Met bevende hand gaf zy mij een
telegram, dat inhield,, dat mevrouw I-eerens
bij den autotocht, dien zy met .haar echtge
noot had ondernomen, doodelijk was veron
gelukt
prachtig werk verricht, al kon déze bij ge
trek aan geld en personeel niet al haar pro
jecten doorvoeren. Den dag na het bezoek
aan den Boro Boedoer had dr. Thijase nog
zijdelings de gevolgen ondervonden van de
rampzalige uitbarsting van den Merapi en
was er, naar hij vertelde „nog aaoh op zijn
echuldig hoofd geregend."
GEVRAAGD
leeftijd +*15 jaar.
Uitsluitend schriftelijke sollicitaties aan fa. J. C. DORLAS,
Westhaven 2. Gouda.
Koopt nog heden FYFFES BANANEN
in ome FYFFES PUZZLE ZAKKEN.
ALLE NUMMERS BIJ DE WINKELIERS VOORRADIG
INZENDINGEN TOT 15 MEI a. s.
West-Indische Bananenhandel
W. SLONT.
80
Ook afzonderlek verkrijgbaar.
VRAAGT PRIJS. EIGEN FABRIKAAT.
SPIERINGSTRAAT 107—109. TELEF. 2064
KLEIWEG 20
TELEFOON 2850
FONGERS, FLEVO en IJSEL RIJWIELEN in nieuwe 1931 modellen.
Prijzen vanaf 53 gulden Vraagt prijscourant
BONDSRIJWIELHERSTELPLAATS. t:
OM EIEREH IB TE LEO A EB
JEUK, HOEST, ASTHMA, BRONCHITIS,
SUIKERZIEKTE, NIERZIEKTE, BLOED-
ARMOEDE, BLEEKE GELAATSKLEUR,
ZENUWPIJN, RHEUMATIEK, JICHT,
BLOEDVATENVERKALKING, LEVER-,
NIEREN- EN BLAASSTEEN, ALLE
MAAG-, INGEWANDEN-, LEVER-, HUID-,
HAARAANDOENINGEN, AAMBEIEN,
VERSTOPPING.
Indien U lijdt aan een dezer ziekten, zend
dan onmiddellijk een uitvoerige beschrij
ving van Uw aandoening aan Fa. J. H. J.
SNABILIE, Afd. A 15, Groote Markt 7
te Rotterdam, depothouder, of aan den uit
vinder zelf Dokter G. DAMMAN, Troon-
straat 76 te Brussel (Belg.) Afd. A 15, die
Uw geval zal onderzoeken en U de brochure
zal toezenden met bewijzen van genezing
door de behandeling van Uwe Ziekte door
middel van zijne plantenromediën. Verzoeke
te vermelden voor welke ziekte, want er is
een speciale brochure voor elk- ziekte.
AANZET APPARAAT voor
VEILIGHEID MESJES van
eiken vorm, en e 1 k merk.
Zeer eenvoudige behandeling.
Maakt ieder^mesje als nieuw.
Beter dan eenig ander apparaat
Prl|s MO cent
Oosthaven 29 Gouda
Telefoon 3364
Parfumeriën. Toilet- en
Scheerbenoodigdheden.
HH Autorijder*
Vulcaniseeren van Auto buiten- en
binnenbanden> Vlug en biliij c onder
garantie.
Iiritc Gioduhi Vilcaniteer-lnrlcMing
GOUDA. KLEIWEG 38 aotter
MARKT 18-19, GOUDA
OVERHEMDEN
BRETELS
SOKKEN
ZELFBINDERS
Zie de etalages.
Hyg. JtrtikBlan, Pat»tgaat»»m.
Behandeling ook aan huia.
Van Daylitrait 56a ROTTERDAM
in alle Binnen- en Buitenlandsche
Couranten worden door onsi* Bon
der eenige prijsverbooging,
geplaatst.
Het spaart U moeite en kosten
want één afschrift is voldoende
25 Markt 31
Gouda