Crebas' Beschuit12 i
Volvette Kilo Kaasjes
OPENBARE VERGADERING
Hemmelder's Brood
- Oogen.
Publiek verkoopen
Kotpl bij b iMirdtrs
Maatkleeding is niet te vervangen
Motorboot- en Autodienst 2x daags
Verf weert bederf.
Alleen verkrijgbaar: Oosthaven 65
Triplex noodig?
als molensteenen
GOUWE 82
J. RODENBURG
Fa. J. C. SIBBES - GOUDA
De Goudsche Fruithandel
Wordt STERK en GROOT
Etllf
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 9 MEI 1931 - TWEEDE BLAD
CIO stuks)
S. S. van Dantzig
Kaashandel P. 6. TEEKENS,
Kantoor-
Winkeljassen
Winst"
„De Kleine
Toleaoisesr-InrielitiDg DE 8111 Zi.
Blijvende Haaryolvmg
Vereeniging „KERK EN VREDE"
Het Christelijk beginsel en het oorlogsbedrijf.
Gelegenheid tot debat Toegang vrij.
N.V. Reederij DE IJSEL v.h. C. G. v. d. Garden
Administratie 3162 - Directie 2237
JOH. RENOOIJ, v h. K. M. DE BRUIJN Zn
Gouda - Alphen Leiden Delft
GOUWE 126 - TELEF. 3175
OUDSTE ADRES SNELSTE VERBINDING
HOOGSTRAAT 7, TELEFOON 2005
Tricot- en Maco Ondergoederen
Ribana Ondergoederen
Met verf wan REVET
bewaart men huis enz. keurig en net.
door
Karnemelksloot 189Gouda
Voor LIPS' Brandkasten en Slotenfabriek
is de Agent: P. ROND Pz., GOUDA
HET BESTE UIT HETGOEDE
GEMEENTE SPAARBANK
DE HOOGSTE VEILIGHEID
Gloednieuwe Rijwielenf28.-
Arie Broer, L. Groenendaal 41
Pakhuis Wilhelminastrut 21,
v.h. A. Lewenstein
Het Bezwaarschrift der S.D.A P.-fractie
tegen de Begrooting 1931.
DIENSTBODE?
Goudsche Courant
de beste kans tot slager)
Da cultureels ontwikkeling ven het arbeiderskind
i Uit ons Parlement
Notaris G. W. NAGTGLAS BOOT,
te Gouda, zal op MAANDAG 11 MEI
1931, des avonds om half acht in
Hotel „de Zalm", aldaar,
1. EEN BURGERWOONHUIS
aan de Nieuwe Haven 239, te Gouda,
groot 55 c.A.
Verhuurd voor ƒ6.50 per week.
2. EEN WOONHUIS
aan de Keizerstraat 70, te Gouda,
groot 48 c.A.
Verhuurd voor 4.50 per week.
3. EEN WQONHUÏS
aan de Keizerstraat 104, te Gouda,
groot 33 c.A.
Verhuurd voor 3.25 per week.
4. DRIE PAKHUIZEN
aan de Raam (Pétroleumibuurt) nos.
126, 128 en 130, te Gouda, groot elk
25 c.A.
Samen verhuurd voor ƒ4.per
week.
Bezichtiging volgens plaatselijk ge
bruik.
Betaling der kooppenningen 8 Juni
1931.
Nadere inlichtingen ten kantore
van den Notaris, Ooethaven 39, Tele
foon 2286. 42
N. W O. Goéderen
van
Janaen Tilanua
BO.canl per stek.
Qouwa SS 10
Goedkoop
Goedpassend
zijn de
van
"Korte Tiendaweg 22
GOUDA
Maiaon van Sijll-Uittenbogaard
Gedempte Slaak 87. nabij Oostplein
Schiedanuchewet 83 Rotterdam.
GOED KOOPSTE A DRESvoor
DAMESHOEDEN
(ook voor oudere dames)
BLOEMEN, VEEREN en LINT
Enor.ne «ortearlng
KINDER HOEOEN
Laat Uw oude hoed vervormen vanaf
f 1.75, U krijgt het nieuwste model
wéér terug.
Steeds voorradig alle maten prima
gebruikte Autobandsna,
2e Weenastraat 17, Tel. 43929, R'dm
Deur pl aten
W(j hebben mooi afgewerkte Deurplaten,
in 150 verschillende maten voorhanden, en
verkoopen deze tegen Fabrieksprijs.
Doe uw voordeel. 10
D- Bouwer
MAGAZIJN „DE DRIEKLEUR",
MARKT 54 TELEPH. 2817.
DAMES!
Laat nu Uw haar behandelen door het
nieuwe ideale toestel WELLA, blijven
de haargolf tegen zeer verlaagden prijs
M. J. DE JONG, Dameskapper,
L. Groenendaal 110, b.d. Gouwe.
STEENHOUWERIJ
A. ROODBOL
HARDSTEEN - ZANDSTEEN
SCHOORSTEENMANTELS
GR AFWERKEN.
ACHTER DE KERK - GOUDA.
Afdeeling GOUDA.
op MAANDAG 11 MEI a s., des avonds 815 uur
in de groote zaal der „REÜNIE".
Spreker Pi". Dl". G. J. HEËRING.
Onderwerp:
Het Hoofdkantoor van de
wordt met ingang van 11 MEI a.s. verplaat6t van PUNT 2
naar
Ulaloonnummara 40
Bestelt daarom Uw kleeding in de
sedert 1850 gevestigde zaak van
ZEUGESTRAAT 42 GOUDA
Vertrek Auto 9 our v.m.
Vertrek Motorboot a uur n.m.
Sinds 50 jaar gevestigd
Uw vertrouwd adres voor
Fabrikaat Benger en Scholl, Engberts en Scholten. 40
Speciale aanbiedingTRICOT HEEREN PANTALONS 85 cents.
VEREENIGING VOOR
FACULTATIEVE LIJKVERBRANDING
Inlichtlngenbladen. Tarieven en Voorwaarden en
inlichtingen omtrent het FONDS VOOR LIJKVER
BRANDING op schriftelijke aanvrage kosteloos
verkrijgbaar bij de afd.-secretaresse. Gouwe 73. Gouda
24
T«l«pltoon 3124. so
BLAUWE DRUIVEN
TAFELPERSN
TAFELAPPELEN
KAAP&CHE PRUIMEN.
SINAASAPPELEN j
CITROENEN
MANDARIJNEN
POMPELMOES
Aanbevelend,
BANANEN
NIEUWE VIJGEN
DOOSJES TUNISDADELS
DOFFE KASTANJES.
VRUCHTEN IN BLIK
VRUCHTEN IN GLAS
STUDENTENHAVER
BUSGROENTEN (merk Sleutels)
DIVERSE SOORTEN NOTEN
Firma Wad A. Riatvald.
LANOE T1ENDEWEO 27 'i 'Tl
TELEF aSI6
onderscheiden is het beieggen van
SPAAR- EN KASGELDEN
bij de
Stortings- en Girodienst,
GOUWE a
door Waarborg der Overheid en
3.6°/0 rente van dag tot dag.
Dagel. open van 9Va—3 uur
Zaterdag 97jr-12 en 6'/a7Va uur-
Publica Heerenrijwielen f 42.50
f 55.— en f 65.—
Publica Damesrijwielen f 45.
en f 55 -
Ook op termijnbetaling
Uw adres: i#3r
Te V. il. BERG Lxn.
Tulpaboamttr 16 - DEN HAAI,
is a.s. Woensdag aanwezig
QOUDA. 18
Levert tevens alle soorten Deuren
Lijsten, Stofdorpels, enz. ebz.
wordt de
vloer
van lan Vander land
Markt 2 Tel. 2813
rd
loerlakverP
N.V. Amstardamsche Naaimachlnanhandal
KLEIWEG 88 - GOUDA
Betdkoop en Slarlljk
Contant en gemakkelijke voorwaarden
Denk U eens ineen man
1000 Meter lang, met
oogen vijfmaal zoo groot als
molensteenen, en haren als
een eikenbosch. De zenuw
cellen van zoon man zouden
zoo groot zijn als hier afge-
Het is een der zenuwcellen
van een gewoon mensch, 600
maal vergroot door een mach
tige microscoop. Het is een
onderdeel van ons zenuwstel
sel, waar negen van de tien
menschen te veel van eischen
j in dezen tijd.
Verzwakking van die cellen
(zenuwzwakte) kan zich uiten
in de meest uiteenloopende
kwalen, zooalsmaagkwalen,
vermoeidheid, slapte, slape
loosheid, prikkelbaarheid,enz.
Door eenigen tijd Ssnatogsn te gebrui
ken zult ge echter die zenuwzwakte
en haar gevolgen geheel overwinnen.
Sanatogen bevat immera juist die stoffen
- phosphorus en geconcentreerd ro®'*'
eiwit - waaruit de zenuwen dat wonder
lijke maken wat wij „kracht" noemen
Sanatogen wordt reeda langer dan 30
jaren door vooraanataande medici in
alle landen ter wereld voorgeschreven
ter bestrijding van zenuwzwakte. Hat
moet goed doen. Gebruik het eens
eenige weken - spoediger dan ge hat
misschien voor mogelijk houdt zult ge
U weer volkomen gezond en sterk gMB
voelen. Begin er nog vandaag mee.
Var krijs baar in alia ApolhakaoM
progiatarijan vanaf O- L- H*
Zanuwcal. öOOkaarvat-
in deze cellen dal won-
derliike op, dat
krachl'
Vaji minder julsta cijfers gesproken 1
Het is merkwaardig hoe de soc.-dem.
raadsfractie, we mogen wel zeggen, de wet
houder van financiën Van Staal, aan het
worstelen is met het Gemeentebestuur van
Gouda om te trachten de Gpmeentebegroo-
ting voor 1981, zooals die ten langen leste
door de meerderheid van den Raad ia aan
vaard, niet goedgekeurd te krygen. Nu het
onmogelyk ia geworden in den Raad den
zin door te dry ven om een heele serie van
posten op deze begrooting te kunnen veïhoo-
gen, heeft die wethouder, na alle verwyten
over verwaarloozing op velerlei gebied in
den Raad en vervolgens nog eens dunnetjes
over in zyn verkiezingslyfblad, zyn fractie
er voor gespannen om zich met een uit
voerig bezwaarschrift te wenden tot Gede
puteerde Staten, het machthebbend college
dat over al of niet-goedkeuring deze be
grooting moet beslissen, teneinde dat col
lege tot niet-goedkeuring te bewegen.
Het is wel een merkwaardige situatie.
Een wethouder van financiën, wiens finan
cieel beleid door den Raad in groote meer
derheid is afgekeurd, en desniettegenstaan
de zitten blyft, tegen alle parlementair ge
bruik in, zoo het heet omdat de partij
het zoo wil, maar in feite omdat de wet
houder Van Staal niet anders wenscht en
zijn partijganger^ zich doof hem laten rin-
gelooren, gaat zich bij Ged. Staten tegen
de uitspraak van den Raad verbetten 1 Zoo
iets komt zeker niet elders voor'. Zulks ge
schiedt dan om deze reden, dat volgens de
soc.-dem. fractie de meerderheid van den
Raad er niet in zou zyn geslaagd de voor
gestelde belastingen te bezien in het raam
eener driejarige periode. Die meerderheid,
zoo zegt adressante tot Gedeputeerden,
„heeft wel getracht door het geven van
minder juiste cijfers en het wekken van on
gemotiveerde verwachtingen, naar buiten
den indruk te wekken alsof men inderdaad
met handhaving van de voorgestelde belas
tingdruk en rekening houdende meji de
cyfers der Gemeentebegrooting van 1931
ook in de jaren 1932 en 1933 een sluitende
dienst kan tegemoet zien, maar in werke
lijkheid zal volgens haar reeds in 1933 een
ibelangryk tekort ontstaan."
Deze uitlating tegen Gedeputeerden be-
teekent niet meer of minder dan dat B. en
W. in meerderheid den Raad om den tuin
hebben geleid en dat de meerderheid van
den Raad dat doodkalm heeft geaccepteerd
en nu op haar beurt Gedeputeerden cyfers
tèr goedkeuring voorlegt, welke in wezen
niet deugen.
In den loop der jaren zjjn we hier aan
dergelyke uitlatingen, aantijgingen liever
gezegd, al zoo gewoon geraakt, dat daar
over geen verbazing meer ontstaat. We
weten het al lang dat volgens den wethou-
def Van Staal h ij alleen degene is, die het
weet, wiens gegevens door anderen als
onaantastbaar moeten worden beschouwd en
dat wat anderen naar voren brengen, er
alleen op berekend is den gemeentenaren
by den neus te nemen. Zoo is nu eenmaal
de Van Staalsche politiek, die hier met die
van de S. D. A. P. wordt vereenzelvigd, tot
schade natuurlijk van die groep als geheel.
Het ligt niet op onzen weg om hier aller
lei becijferingen te gaan opzetten, om op
grond daarvan de onhoudbaarheid van het
geheele bezwaarschrift der S. D. A. £.-
fractie aan te toonen. Dat behoort tot de
taak van B. en W., die de begrooting in
haar huidigen vorm zeker wel met onaan
vechtbare cyfers by Gedeputeerden zullen
weten te verdedigen. De lezer zou trouwens
in het labyrinth van cyfers verdwalen.
Wy hebben het alleen noodig geacht de
zer dagen naar aanleiding van de beschou
wingen van den Amsterdamschen corres
pondent van de «N. R. Crt., die verkeerde
conclusies heeft getrokken uit het in ver
korten vorm gepubliceerde bezwaarschrift
van de S. D. A. P., er op te wyzen dat daar
uit moet worden gelezen dat nietGouda,
doch de soc.-dem. raadsfractie een tekort
becijfert van 175.000.en zulks niet zoo
wel in 1932 als in 1933, maar als totaal van
beide jaren, als resultaat dus van 1983. En
we hebben daarbij tevens opgemerkt dat de
meerderheid van den Goudschen Raad als
haar méening h^eft aanvaard dat 1931 (niet
1932, zooals abusievelijk is gezet) zal slui
ten zonder tekort en met een reserve van
90.000.Wat heel wat anders is dan
deze AmsterdamscTje correspondent heeft
opgedischt! Waarop wy wèl de aandacht
willen vestigen is de losheid en luchtighoid
van beweringen en de onachtzaamheid!
waarinede de wethouder Van Staal met de-
gegevens en cijfers omspringt. Eerst heette
het dgt de begrooting moest worden opge
zet naar een v ij f jarige periode om ge
durende die&.tyd stabiliteit in de ftttëti-*
ciën te verkrijgen. Dat denkbeeld, aan het
•ovjetregiem ontleend, beeft onze wetWÜP"
<4tr echter maar losgelaten, omdat daaraan,
in omstandigheden als we thans beleven,
Met 'te denken valt. De wethouder is dan
♦ok maar tot de driejarige periode terug
gekeerd, welke ook B. en W. by de samen
stellingder begrooting hebben aanvaard.
Nu is het opmerkelijk dat onze wethouder
-u» van-.financiën, die in den Raad met groote
stelligheid heeft beweerd dat het batig saldo
van den dienst 1930 zou zijn 67.000.nu
ineens in het -bezwaarschrift aan Gedepu
teerden dat bedrag vergeten ia en een saldo
noemt van 72.000.Is dit laatste be
drag juist, of het eerstgenoemde Of zal er
ten slotte in werkelijkheid nog een ander
bedrag te voorschyn komen? Het is
wei mogelijk, daar dit saldo op d i t mo
ment toch nog- niet kin. worden vastge
steld. Evenzeer is het opmerkelijk dal deze
wethouder in zyn becijferingen thans blyft
aanhouden een post van „onvoorzien" van
rond j 104.000.—- voor volgende jaren, ter
wijl daarvan voor den gewonen dienst
gee» spfcake behoeft te zyn, daar deze wel
degelijk tot f 50.000.— kan en dus m o e t
word^p teruggebracht. Er is gten enkele
reden om .dien post voor gewone onvoor
ziene uitgaven tot zoo'n groot bedrag op te
voeren..
Verschillends- deze zetten de geheeJe be
rekening v#p wèthouder Van Staal op losse
schroeven. Daarbij komen nog andere, die
de wethouder voor de volgende jaren blijk
baar over het hoofd heeft gezien df niet
heeft willen zien. Het is toch bekend dat de
subsidie, die thans aan het Wees- en Aele-
moseniershuis wordt uitgekeerd ten bedrage
van rond 13000.komt te vervallen, daar
die inrichting door de aanzienlijke vermin
dering van uitgaven, door inkrimping van
het aantal verpleegden, op eigen kracht zal
kunnen drijven en pok ia het bekend dat de
bijdrage van 6000.— die de gemeente tot
heden gfcf voor de restauratie van de St;
Janskerk, in volgende jaren niet meer zal
worden uitgekeerd. En ia de Raad niet in
een der jongste zittingen in besloten ver
gadering bijeengebleven ter bespreking,
naar de Voorzitter toen mededeelde, van
plannen tot het converteeren van bestaande
leeningen 1 Dat doet de Gemeente toch niet
voor de aardigheid! De bate daaruit zal
toch zeker evenzeer op de komende jaren
tot uiting komen in vermindering van den
rentelast op de betrekkelijke posten? De
wethouder van financiën heeft het blijkbaar
volstrekt niet noodig geacht om aan deze^
hdm toch bekende feiten, ook maar eenige
aandacht te schenken 1
By de langdurige beschouwingen welke
zyn gehouden over de aangevraagde ver
hooging voor het Burgerlijk Armbestuur
met het oog op de werkloozenuitkeering en
werkverschaffing, heeft de wethouder van
sociale aangelegenheden opgemerkt dat
wanneer uit dien hoofde belangrijke bedra
gen noodig zullen blijven, de vraag zeer
zeker ook hief zoo goed als elders onder de
oogen zal behoorea te worden gezien, 'of
het niet wenpchelyk zal zyg voor deze, niet
tot den gewonen dienst der gemeente be-
hoorende uitgaven, een crisisleening aan te
gaan, waardoor de lasten, hierdoor veroor
zaakt, oven meerdere jaren kunnen worden
verdeeld, instede van deze op enkele jaren
onevenredig zwaar te doen drukken. Ge
schiedt zulks, en er is zeker geen gegronde
reden aan te voeren, waarom dit niet mo
gelijk zou zyn, dan zouden de thanB uit
dien hoofde reeds op de begrooting druk
kende uitgaven daaronder 2eker kunnen
worden begrepen en deze begrooting bedui
dend kunnen worden verlicht.
Al deze factoren bijeengenomen, doen
zien dat het zwaarwichtige betoog dat in
het bezwaarschrift voor Gedeputeerde Sta
ten door de S. D. A. P.-fractie wordt ge
houden, afgescheiden van de thans direct
aanwijsbare verschillen, volstrekt niet be
hoeft te leiden töt niet-goedkeuring der
begrooting en dat er geen sprake van is
dat de huidige samenstelling der begrooting
noodzakelijk belastingverhooging met zich
moet brengen.
De begrooting van 1931 staat in het tee-
ken van beperking van de uitgaven; daar
aan heeft 's Raads .meerderheid zich ge
houden, daaraan zal zy zich, in het belang
der gemeente, ook in de komende jaren vql-
strekt moeten houden. Een zuinig be
heer, dat rekening houdt met hetgeen noo
dig is voor een goeden gang van zaken,
maar met uitsluiting van alles wat naar
liefhebberij of grootdoenerij zweemt, daa'f-
aan heeft de gemeente behoefte.
En als de huidige wethouder van fitl&ft-
ciën en zijn partijgenooten zich tegen dfett
gang van zaken willen blijven verzetten',
dan blyft de beperking van uitgaven-wif-
lende meerderheid in Raad en- College van
B. en W. niet anders over dan de vqllê
consequentie van hun standpunt te aan
vaarden en d ie besluiten te nemen, die
doorvoering van. hun uitdrukkeljjken wensch
verzekeren.
Het belang -der gemeente en der ge
meentenaren sta voorop!
ZOEKT U EEN
OS ANDES PERSONEEL?
EEN AANVRAGE IN DE
:j geeft U ss
1.— per aanvrage iLot Iregels, elke
regel meer 12 Vk cent.
Zend ze in aan hat Bureau:
MARKT U TELEF. 2745
Dat iemand, ook.aL ïs.hy raadslid, van
zekere materie geen voldoende kennis heeft,
ia in 't geheel niet ale een tekortkoming aan
te merken. Als die persoon zich echter in
de discusaie mengt met een apodictische
uitspraak, die het gehrek aan eanig motief
moet verdoezelen, zoo niet voor ontwikkelde
toehoorders, maar toch vooral voor de op
pervlakkig oordeelende massa, dan wordt
de zaak erger en is hef noodig zoo'n phra
seur den mond te snoeren tot tyJ en wijle
by mpt logisch geordend.? motievn zyn
dikke woorden kan toelichten.
„Ik stel Mevrouw Riesz in staat van be
schuldiging, dat zjj tekort doet aan de cul-
tureele ontwikkeling van het arbeiders
kind."
't Klinkt nog al, vooral voor hoorders,
die zich gauw in een hoekje laten diingon.
Maar wie wat verder zie; aan in de Goud
sche raadszaal, zal toch de vraag niet bin
nen houden: „Is deze spreker gerechtigd
zoo'n hoogen toon aan te slaan'.'"
Hoe is het mogelyk, dat een wethouder
als A. de Zeeuw in Rotterdam, zelfs als
wethouder van Onderwya, de centrale kop
schoten daar heeft laten voortbestaan, ter-
wyl h\j toch volbloed S. D. A. P.-lid en er
varen onderwyxer was
Deze d aad is toch wel meerzeggend dan
een dikdoende snauw van iemand, die in de
situatie van den Goudschen redenaar ge
plaatst is.
En dan Wethouder Ed. Polak in Amster
dam? I» die geen goed S. D. A. P.'er? Staat
die al» Wethouder van Onderwijs los van
de Bondaonderwyzers 1 Wanneer is door
het Amsterdamsch wethouderschap een po
ging gedaan om de Central» Kopschoten op
te heffen? Het antwoord is «eenvoudig
„n ooi t".
Toen b(j een vorige gelegenheid de cen
tralisatie van de 7e leerjaren in den Goud
schen Raad in bespreking kwam, z(jn zulke
daverende uitdrukkingen niet gebruikt.
Maar ook geen enkel behoorlyk motief voor
opheffing genoemd- Zelfs niet door het
raadslid, dat als oud-onderwyzer ter zake
kundig was! Dat toen door het oud-bondslid
niet anders genoemd is dan „het 7e leerjaar
aan iedere school was steeds het ideaal der
onderwijzers", mag niet als argument gel
den. Bij de regeling van onderwijszaken
laat de Bond de belangen van de onder
wijzers voorgaan bij die van het onderwijs.
Maar het is 'ons, als Raadslid, niet
euvel te duidefn, dat wij de belangen van
het onderwijs, dus van het kind «n
daarenboven ook die van de Gemeen-
te-finaneiën laten gelden.
Welnu, de Onderwjjsbelangen
meet ik af naar:
le. de houding van de beide bovenge
noemde S. D. A. P. Wethouders van Onder
wijs in de beide grootste gemeenten van
ons land. Hun houding zegt mij
meer dan de groote woorden
van het raadslid Maaskant.
2e. Naar de enquete omtrent deze cen
tralisatie, die gehouden is in het najaar van
1980 ift de Vereeniging van Hoofden van
Scholen in Nederland. De eenige enquête,
die over centralisatie der 7e leerjaren ooit
gehouden werd. Slechts 4 afdeelingen acht
ten de leerlingen van een enkele school vol
doende in aantal om er een afzonderlijke
7e klasse mee te bevolken. Alle overige von
den dit aantal onvoldoende. De uitslag van
dezelfde enquête onder iooo hoofden van
scholen was: uiteenonderwyskundig
oogpunt waren 'ongeveer evenveel voor- als
tegenstanders van centralisatie te tellen.
Voor my, als niet-deskundige, geldt nu
de conclusie: op gebied van oo<Uuv{Js
kan niemand beweren, dat er voor^w ach
teruitgang verwacht moet worden. Of men
een afkeurende uitspraak der Goudsche S.
D. A. P. adviseurs laat zeggen door een
niet-deskundig wethouder of een dito raads
lid, kan.ons volkomen koud laten.
3e. In onze Gemeente heerscht op dit
gebied een tweeslachtige toeatayd, die niet
anders dan schadelyk kan werkenvoor
3 schoten wel en voor 8 andere niet gecen
traliseerd. Dat is een regeling zonder lyn.
Ook. dit euvel kan worden ondervangen.
Resten de Gemeent e-f i n a n c i n.
Een eenvoudige berekening zegt, dat per
jaar minstens één boventallig onderwijzer
kan bezuinigd worden, wat globaal geschat
2000 gld. besparing geeft. J)e mogelijkheid,
dat dit 4000 gld. wordt, is zeer zeker niet
denkbeeldig. Brengen we de gebouwen en
leermiddelen mede in rekening, dan mogen
Ve gerust vaststellen, dat hier een bezuini
ging van eenige duizenden gul
dens per jaar mogelyk is esr dat het
ondèrwysbelang er niet in het minst onder
lijdt. Althans dit is door deskundigen
over het geheele land niet vastge
steld. Ook niet het tegendeel.
Afstanden gelden niet voor de Openbare
U. L. O. school en de Prinses JuUanaschool
®n. de Ryks H. B. S. Dus ook niet „voor de
Centrale Kopschool.
Deze overwegingen en. het daarop geba
seerd voorstel verdienen zeker een minder
daverende ontvangst dan men door den
mond van wethouder en raadslid heeft doen
verkondigen. Het bespaarde geld zou dan
wellicht een stichting van de verlangde be
waarschool in de hand kunnen werken, op
zyn minst genomen bespoedigen.
A. E.,tH. RIEiSZ—-
NOOTHOVEN VAN GOOR.
TWEEDE KAMER.
Indische schuld. Nieuwe Drankwet.
Alvorens het grootp debat over* de nieuwe
Drankwet te beginnen heeft de Kaurer een
wetsontwerp uungenomen, waarbij de' Mi
nister van Koloniën gemachtigd wordt eeni
ge Indische leeningeïi uit te geven,
tot een gezamenlijk bedrag van ten hoogste
200 iinihoen gulden. De vlottende schuld
van Lndië zal namelijk in den loop Van dit
jaar een dergelijk bedrag bereiken, zoodat
omzetting ia vaste schuld noodzakelijk ia.
Een duidelijker beeld van den funest en in
vloed der malaise op de Indische financiën
ware moeilijk te geven.
Binnenkort, bij de in te dienen supple-
Lone Indische begroeting, zal de Katner ge
legenheid krijgen over de bezmnigingspoli-
tiek van de Indische rëgesring (met name
ovex de voorgenomen korting op de ambte
naarssalarissen) te spreken.
Onder het vorige Kabinet is een nieuwe
Drankwet ingediend.
Thans is ia behandeling het ontwerp-Slo-
teuiaker de Bruine, door den tegenwoordl-
gtn Minister van Arbeid oir. Verschuur op
enkele punten gematigd. De Plaatselijke
Keuze ie uit» het ontwerp gelicht, evenals
het verbod vaB v«koog» van zwak-alcoholi
sche dranken in allerlei winkels, terwijl de
veamootsöiiapsi-eigunnmgeii (voor restau
rants e.d.) kunnen Wijven bestaan, dan wel
op sag natuurlijken persoon kunnen worden
overgeschreven.
«U Worden deze wijzigingen betreurd door
hen, die zoo vee mogelijk willen gaan met
drankbestrijding door middel van de wet,
ivnn andere zijden, —.«iet name door de Li
beralen, Vrijs-rDsmocraten en ««n deel van
de Katholieken wordt ten zeerste toege
juicht, dat niet verder wordt gegaan met
wettelijk, ingrijpeu dan. noodzakelijk is. Ja,
men betreurt het van die zijde, dat de wet
van 1931 toch nog verder zal gaan dan de
bestaande Drankwet, om nog van de eerste
-Drankwet te zwijgen, welke van 1881 da
teert. Toen iwus het gebruik van gedistilleerd
per hoofd der bevolking 4 maal zooveel als
nu, terwijl.het sinds de wet-Kuyper (de be.
stasnde wet) is gehalveerd. Rationeel ware
geweest Bowi wees er terecht op
een Drankwet ta ontwerpen, die rich aan
past bij de behoeften van onzen tijd. Dk»
en tegen heeft men de oude, onleesbare, wet
teobotech wat opgelapt, met behoud van
haar veelbestreden grondslag inaximümstel-
ael en tot overmaat van ramp heeft minister
Sloteraaker de Bruine dit stelsel uitgebreid
tot de vesioven Aeb «wak-alcoholische dran
ken, op welken *eg minister Verschuur hem
heeft gevolgd. Dit ie het punt, waardoor ds
Regeering de uitersten op dit gebied jwlsr
tolken waren de socialist van der Heide, de
katholiek Suringe de anti_rev Smeenk en
de christ.-hisfe Slotemaker de Bruine) voor
dez« wet hopen te winnen. Aan pogingen
van die zijde om de wet te verscherpen zao.
het overigens bij ds wetsartikelen evenmin
ontbreken als aan pogingen van den ande
reu kant om onflloodige bevoogding te kee-
ren.
Onnoodige. Immers, men geeft nu hoog op
Vttn het zg. bier- en wijn alcoholismedooh
daarmee is het volstrekt niet zoo erg gesteld,
nog daargelaten, dat het maximum stelsel
allerminst een aantrekkelijk middel is om
dat kwaad te keer en. Wij zeiden, dat het
verbruik va^ wijn en bier geen ingrijpen
met nieuwen wetteiijkea dwang rechtvaar
digt. Bedroeg het verbruik per hoofd van de
bevolking vóór den oorlog van 37 tot 43 liter
per jaar, in 1929 was het slechts 28 liter en
in. '30 27,5 liter. Mr. Kortenhorst, die deze
cijfers gaf. weeH er ook op. dat terwijl de
vergunningen onder den dwang van de wet
tuifcchen 1906 en 1926 met 24 pet. teruglie-
X, in hetzelfde tijdperk het aantal verlo
te teruggegaan met £6 pet. Ia dit niet
zééj bevredigen^? En mr. Boon, die van het
nieuwe voorstel niets wil weten, rekende uit,
dat de volwassen Nederlander gemiddeld 2
glazen bier per week drinkt en 1 glas
wijn per maand. Met dat „bier- n ,wijpalco-
ftolisuiie" schikt het dua nogal. En het mooi
ste is, dat de stijging van het 'aantal ver
loven, waarop de Regeering zich beroept,
uitsluitend te ontstaan door het plan-Slote-
maker de Bruine oin de verloven aan een
maximum en aan uitsterving te gaan bin
den. waardoor de belanghebbenden wel ge
noopt werden in ruime mate verloven aan
te vragen, ten einde rich tegen verlies door
het nieuwe Stelsel te dekken. Die stijging
het eenige argument voor deze nieuwe
Staatsinmenging 'is dus door de Regee
ring zelve «uitgelokt!
Beslissingen zijn, terwij] wij dit overzicht
moeten sluiten, nog niet genomen. De Mi
nister houdt vaat aan de nieuwe verloven-
regeling en lieeft ds Plaatselijke Keuze ab
soluut afgewezen. Op andere, minder essen-
tmele punten toonde de Minister reeds zijn
soepelheid, een soepelheid welkte soms den
indeuk maakte van weinig vastheid van
•overtuugong. De Minnate, moet echter wel
schipperen oui een meerderheid voor zijn
wet te verkrijgen.
Het doet ons genoegen, dat de Liberalen
reeds verklaard hebben aan den nieuwen
ev«n angemotivetuideo sla ongewensahten
overheidsdwang bun stem niet te zullen ge-
v.ae Maar .wij vreezen, dat de Minister het
zal wunnen. Tenzij er ongelukken gebeuren
BUITBNLANDBCH NIEUWS.
ROEMENIE
Koningin Helena naar Belgrado.
Konmgin -Helena, 'de gescheiden vrouw
van honing Karet, heeft onverwacht Boe
karest verlaten en ia met den expreastrein
in gezelschap van een hofdame naar Bel-
Loue bladen uit hel Dagboek
van een Gouwenaar
,JEs schiep pen sich Oesetz' itnd
Rechte, wie eine ewige Krank/feit
forti"
OOETHE.
Donderdag 7 Mei 1931
Vanmiddag kwam Car ei van Mand ere
even bij mij aanloopen op hel Kantour.
S(jbrandmerkte mijn jeugdige boe
zemvriend op, Je hebt zeker wel die in
gezonden stukken gevolgd over den lol
op de brug bij Stolw\jkersluisl Wat denk
je daarvan, mijn waarde
Nu houd ik er, in 7 algemeen gespro
ken /liet van zoo plotseling op den man
af ondervraagd te worden ovei dingen
van algemeen of van politiek belang
(algemeen belang en politiek belang z{jn
begrippen die elkander sle hts in de
breinen van de zeer simpelen geheel dek
ken), want ik heb ervaren hoe mijne uit
spraken maar al te gaarne worden ge
bruikt, verdraaid of tot slagwoord ge
maakt, dank zjj de groote populariteit,
die mijn figuur tegenwoordig hier ter
stede geniet. Ik moet dus voorzichtig zijn.
Nu is Van Mandere niet de eerste de
beste en mijn vertrouweling in alleric»
opzichten, maar anderzijds heejt hp sterk
de neiging om tn 't openbaar te getuigen,
zoo b.v. in den vorm van het voor den
Üocialistischen Wethouder zoo ramp
zalige interview, dat onlangs de gemoe
deren ip het andere kamp zoo zee- heejt
verontrust.
Ik antwoordde dus op bezadigd en maar
overtuigden toon:
„Tollen z\jn eerbiedwaardige instel
lingen, hun oorsprong vindend in over
oude vergeelde privilegiën en rechten,
heilig en onaantastbaarI In dezen ge-
jaagden, onrustigen tijd, nu allerwegen
die oude wetten en verordeningen met
voeten worden getreden, past het den
rechtschapen burger pal te staan bij de
verdediging en de bescherming van de
merkwaardige gebruiken uit het voorbije.
Is het niet een schoon ideet een verheven
gedachte, wanneer wp zien hoe op een
bepaalde plaats op den weg of over een
brug de reiziger even gedwongen wordt
stil te staan en eenige oogenblikken te
bepeinzen zijne verhouding als individu
ten opzichte van den staat, de gemeente,
den fiscus Al degenen die zorgeloos en
onnadenkend door het leven plegen te
snellen, roekeloos en zonder één sociale
gedachtezi) worden als het ware zacht-
kens geprest even te rusten en hun ge-
dachtengang te onderbreken, ten einde
aandachtig te denken aan een algemeen
saamhoorigheids-idee, een solidariteits
beginsel van te mogen offeren voor het
algemeen belang! Welk een volks-paeda-
gogische waarde heeft zoo'n toll En net
spreek ik nog niet eens van de groote
beteekenis van het even rusten temidden
van den gang van 't jagende leven, van
het weldadige en opkwikkende praatje,
dat men met den tolgaarder kan voeren
over het weer en over de fraaie punten
der streekik zwijg nog over het groote
nut van het steeds in de gelegenheid zpn
groot geld te wisselen, een voordeel toch
voor velen die verlegen zpn om losse
dubbeltjes en centen. Neende tollen moe
ten blijven, want mét hen zou verdwijnen
een monumentensoort van ds allerhoog
ste cultuur-historische beteekenis. Ik
zwijg verder geheel", zoo besloot ik mijne
rede, van de groote som gelds, die de
bedoelde Ooudsche tol ieder jaar in
brengt, want de ideèele belangen gaan
bp mij steeds boven de finantieele!"
Verbluft keek mijn jonge vriend mij
aan en 't was maar goed, dat p.g. Lucas
Longavita bij dit onderhoud niet tegen
woordig was, want deze ij veraar, fel als
hij is, heeft gisteren, naar ik verneem,
demonstratief zijn fiets herhaaldelijk
over de IJsselbrug heen en weer gedra
gen, weegerend te betalen, hoewel hp als
Gouwenaar daartoe überhaupt niet ver
plicht isl
Ik, Sijbrand Bottelaar, ik keur dit af,
want dit is fanatisme.
grado vertrokken. Het is de eerste keer,
sinds den terugkeer van den Koning, dat de
Koningin een buitenlandsche reis onder
neemt. Algemeen verluidt in politieke krin
gen, dat tot deze reis besloten is ter gele
genheid van de ontmoeting van koning
Karei met koning Alexander.
VER. STATEN.
Gêweldige brand in Buffalo.
Naar uit New-York wordt gemeld, is te
Buffalo een groot wapendepot van de Ame
rikaanse ne veldartillerie, gevuld met eeti
groote hoeveelheid wapens en munitie, ten
gevolge van brand vernietigd. De hrand
sloeg over op de belendende gebouwen en
verwoestte in totaal 50 huizen en een Kerk.
De materieele schade bedraagt 10 millioen
dollar. Men vermoedt dat brandstichting de
oorzaak is.