hebt
LIJN KAM P’S
EISCHT
lij Jkn Z
voor Jteeuwijk.
‘ii en blaas
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, NHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
EERSTE BLAD
BETERE
KLEEDING
Een dag
.VER
-TIN
n bekende
i klassieke
len.
T Iff II
M», 17678Woensdag 18 Wel 18317O« Jaargang
Hemelvaartsdag.
NIET VERSCHIJNEN. I
Uit de geschiedenis van Reeuwijk.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve opZon-en Feestdagen
DE PLASSEN ONTSLOTEN.
Oordjvan Ontspanningen Natuurgenot.
Va
bnjVénde
beteekenis
L. Lucasse,
Burgemeester van Reeuwijk.
zïj
if
L. J. LUC'ASSE,
Burgemeester van Reeiïwjjk.
fe vooraan-
jadpleeg
eschenken-
roT
Boto B. Zwanenburg.
Gezicht op Ravensberg.
Op den achtergrond de N. H. Kerk van Sluipwijk.
Het is vandaag voor de gemeente
Reeuwijk een dag van beteekenis.
Heden toch heeft de opening plaats
van het lust- en .recreatieoord, dat dt
Gemeente heeft gesticht door zich
door aankoop den eigendom te ver-
Büitenplaats Elfhoe-
irtpe behoorende Plas-
an Ter Aar te Rot-
Tempel koqht.
„De Reeuwijksche en Sluipwijksche
Plassen zijn mooier, afwisselender, in
tiemer, meer gevarieerd en rijker dan
welke andere plas uit den grooten veen-
ptassengordel van de beide Hóllanden en
Utrecht, het Loosdrechtsche waterparadijs,
niet uitgezonderd.”
JAN P. STRIJBOS
middelen u.t planten-
irganen gij lijdt, man
iet om een uitvoerige
mi, op te zenden aac
in de medicijnen, bij
5RDAM, die U alle
behandeling, met de
aten.
aan den straatweg naar Bodegraven.
De eerste predikant .in Reeuwijk wae Al
ber t u s Sch «>e n k a n s, dw© in het jaar
1574 naar Reeuwijk kwam en in 159q werd
GOIIDSCHÈ COURANT
Morfeu, Hemel vaartadag zal de
GoimImHB Courant
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
I
W ■■rrata.lra w|«
werven van "de
ven met het daal
sengebied.
Gedurende veil jaren heeft het ge
meentebestuur geijverd voor droog
making van het Nagenoeg LOOü H.A.
groote waterland, onder Reeuwjjk’s
gebied, teneinde op het daardoo- ont
stane polderland aan de landbouwen
de bevolking gelegenheid te geven
nieuwe bedrijvende vestigen, hetgeen
door het gebrek aan cultuurgrond,
door toenemendebebouwing en we
genaanleg veroomakt, steeds moei-
1 ijker wordt.
De omstandigheden hebben het zoo
gewild, dat aan droogmaking qp dit
oogenblik niet meer kan worden ge
dacht en in dit stadium heeft het Ge
meentebestuur gemeend, ter voorko
ming dat dit gebied nog verder zou
worden versnipperd, zich, toen het
moment daarvoor gunstig leek, door
aankoop den eigendom van een mooi
gedeelte te verzekeren èn, gebruik-
l\makénde van de groote belangstel
ling, die dit door de natuur zoo ge
zegende oord om zijn schoonheid en
om de beoefening van de watersport
vindt, daar een inrichting te vesti
gen, welke er toe kan medewerken
dat die belangstelling in toenemende
"mate wordt opgewekt. Hiermede
meent het Gemeentebestuur een daad
te hebben verricht, waardoor in 'l al-
‘gen\een de cultuur wordt gediend,
terwijl de belangen der Gemeente
daardoor ook kunnen worden bevor
derd. De Gemeente Reeuwijk kan
inderdaad in beteekenis winnen, wan
neer het mooie Plassengebied tot
goede ontwikkeling wordt gebracht.
In welke mate dit mogelijk zal zijn,
hangt af van talfjjke omstandigheden,
welke thans niet |n vollen omvang
kunnen worden beoordeeld.
Moge hel pogen van Reeuw jjk’s
Gemeentebestuur in toénemende mate
instemming en waardeering vinden
en in 't bijzonder in cultureelen en
materieelen zin strekken in het be
lang der Gemeente Reeuwijk en haar
inwoners.
Wij m**enden dut, 1,1 ^it Reeuwijk-nununer
van de Goudeche Courant enkele historische
bijz.onderheideii over deze gemeente met
mochten ontbreken. Wij mogen toch wel
aanneinen, dat de tegenwoordige inwo
ners van Reeuwijk, de een meer 4e ander
minder, belangstelling zullen hebben voor de
geschiedenis van de plaats hunner inwoning,
ook al vindt men daarin geen schokkende
bijzonderheden, geen belegeringen, geen uit-
nioordfingen of veldslagen. Hieronder volgen
dan ook enkele nëUtous, die wij hebben ont
leend aan verschillende bronnen, o.a. het
„Aardrijkskundig Woordenboek der Neder,
landen.” van Van der Aa en „De Neder-
landsehe Stad en Dorp-Beschryver”.
De tegenwoordige gemeente Reeuwijk ib in
lt/0 ontstaan door samenvoeging van de
toenmalige gemeenten Reeuwijk, Sluipwijk
en Stein.
13 M.i 1931:
De Reeuwijksche Plassen In
(Gemeentelijks) Exploitatie.
Nu zal de inti
miteit der plassen
verdwynen, zullen,
enkelen zeggen.
Toch niet. Men
zal ,de intimiteit
alleen een beetje
verderop moeten
zoeken.
Trouwens, al
wAs het zoo, het
exquise genot van
tien moet wijken
voor de meer eenvoudige genoegens van
duizend.
Die duizend staan nog niet hunkerend
klaar. De groote menigte moet nog bereikt,
wat in haar onderbewustzijn leeft, moet ge
wekt en ontdekt worden. Dat gaat geleide
lijk.
Maar op den langen duur en naarmate de
verbindingen toenemen, zal dit natuur
reservaat elk jaar opnieuw aan de groote
stadsbevolking, kosteloos, ontspanning en
rust, veerkracht en verademing brengen.
En gezondheid met lepels.
GAARLANDT.
Burgemeester van Gouda.
Geboorteplaats van Zoutman.
Reeuwijk ie de geboorteplaats van tien
ovenwinnaar van Doirgersbank, Vioe-A<hni-
mal Johan Arnold Zoutman, die al
daar op de voormalige hotstede Kantwijk.
laterDoeerust genaamd op 10 Mei 1724
werd geboren Hij overleed op 7 Mei 1793.
Kantwijk was oorspronkelijk eigendom van
den Goudschen burgemeester F. Cant, en
behoorde later aan de Goudsche regenten
familie Van der Dossen, heeren van de
j Does. Op de plaats van Doesrust vindt men
thans de korenmolen van 'de Gebr. Teek ene,
Als een bijzonder voorrecht van de inwo-
nets van Reeuwijk vinden wij vermeld, dat
mochten inschrijven naar de leverantie
van turf voor Holland en West-Fmesland,,
welk voorrecht zij ongetwijfeld te danken
hadden aan de uitstekende qualiteu van de
turf, die hier vandaan kwam.
Op kosten van Reeuwijk werd in 1609 bij
Bodegraven een sluis gemaakt tusschen den
Oude» Rijn en de Breevasot (VaartwaXe-
iing), waarvan ook hert, onderhoud ten laste
van Reeuwijk kwam De Breevaart werd
door sommigen gehouden voor een vliet ge
graven op last van den. Romuinschen veld
heer Claudius Drusus. (Hier past wel
een groot vraagteekea!)
Omtrent dan naamsoorsprong van Reeu
wijk tast men vrijwel in t duister. Er zijn
er die meenen, dat het dorp z'n naam dankt
aan de vele reeën, die zich vroeger in deze
streek zouden hebben opgehouden. Anderen»
niet ontbloot van fantasie, gelooven dat er
verband bestaat met de Herulen of Rugiepre,
en Reeuwijk oorspronkelijk Ruygwijk zou
hebben geheaten en geeticlR zon zijn door
dit volk in den Romeinschen tijd. Uit de
onderscheiding Oud. en N’ieuw-Reeuwijk valt
wellicht af te leiden, dat het dorp in vroe
ger tijd meer naar den kant van Zwammer-
dam heeft gelegen.
ABONNEMENTSPRIJS; per kwartaal. 2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 28 cent, ovetal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 8.15. met Zondagsblad 8.80
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandej en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telet
Interc. 2746. Postrekening 48400.
zijn er in dit gemeentelijk ontspannings
oord gestoken. Zooals by elke onderneming
moest ook hier worden gedacht aan de oude
spreuk „De cost gaet voor de baet uit”. Al
zullen de financieele resultaten nog wel
even op zich laten wachten, de totstandko
ming van deze inrichting is voor de gemeen
te Reeuwyk ongetwijfeld een zaak van
groote beteekenis, die in de toekomst in be
langrijke mate nut zal afwerpen.
Wy willen in dit verband er eens even
aan herinneren hoe door het Statenlid Van
Staal, die in de Staten met den moed der
wanhoop de droogmaking heeft verdedigd,
en er ten slotte zoo goed als een
ling is blijven staan, er o.a. ook op
gewezen is dat voor het inrichten van
een recreatieoord van den „derden rang’
aan deze Plas en bedrag van 1 a
millioen zou noodig ztfh, welk be
drag by een andere gelegenheid zelfs tot
„millioenen’’ was aangegroeid. Het Gemeen
tebestuur van Reeuwyk heeft er kans toe
gezien dat op andere wyze klaar 'te spelen;
het is niet door dezmillioenenkoorts aange
tast, waarvan de Goudsche wethouder van
Financiën toen last heeft gehad, want het
bedrag door de gemeente Reeuwijk in dit
recreatieoord vastgelegd, staat niet in ver
houding daartoe. En zulks niettegenstaande
tot oordeelen bevoegde personen, die „Elf-
hoeven” hebben gezien, deze inrichting als
een van den „eersten rang” hebben durven
bestempelen.
We leven snel. De geschiedenis der Plas
sen der laatste vier, vyf jaren, heeft dat
mede aangetoond. Er kan veel veranderen
in korten tijd. Hoe het Plassengebied zich
zal ontwikkelen, of de gemeente Reeuwijk
vele directe en indirecte voordeelen uit de
stichting van .JElfhoeven” zal genieten, het
is niet te zeggen. Maai;, het staat vast dat
de belangstelling voor fa Reeuwijksche en
Sluipwijksche Plassen' van jaar tot jaar
sterk is toegenomen, dat ieder, die ze heeft
bezocht, als bewonderaar van dit mooie
gebied teruggekeerd, daarvan den lof ver-
kondigt waar zulks mogelyk is. En 4e stel
lige verwachting mag worden uitgesproken
dat, waar door de stichting van „Elfhoeven”
een „home” nu wordt geboden, waar het
goed is te zijn, het befcoek in nog sterker
mate zal toenemen, wat de vestiging en uit
breiding van meerdere goede gelegenheden
tengevolge kah hebben.
Het Gemeentebestuur van Reeuwijk heeft
met zijn besluit een goede daad verricht;
Burgemeester Lucasse kpmt de eer toe deze-
op de meest krachtige wyze te hebben be
vorderd; de Commissaris d'èr Koningin heeft
heden de kroon gezet dp dit werk.
Het moge der gemeente Reeuwijk en al-
len, die haar schoone waterland bezoeken,
volle vreugde schenken!
ADVIêRTENTIEPKUS; Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bexorgkrinjr
-5 regels 1.30* elke regel meer 0.25. Van bulten Gouda en den bezorgkrinr
I5 regels 1.55, elke regal meer 0-30 Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigbeida-advertuntiën de helft van den prö»
INGEZONDEN MEDEDEEL!NGEN i 1—4 regels 2.25. elke regel meer 0.54 Or
de voorpagine 50 hooger
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelïngen bjj contract tot «eer gereduceerde»
prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door t’isschenkomst van «oliede Boeldumae-
aren. Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan he-
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
liet oude Reeuwyk.
üe oorspronkelijke gemeente Reeuwijk be
stond uit de voormalige heerlijkheden
Reeuwijk, Wijk, Voshol, Kan dón-
b u i g en de gecombineerd© veenpolder van
Zwanuiwrd&m en Reeuwijk, beter bekend als
de T empel.
Deze gemeente Reeuwijk maakte vroeger
deel uit van de heerlijkheid van de JJ o r -
peilen Landen van Vosh'ol en was
aU zorxiaaug geruimen tijd eigendom van
het gesiaebt Aeissen Be ij eren en later
van Jhr G. J. Beeldsnijder van Vos
hol, die haar in 1834 als een afzonderlijke
heerlijkheid verkocht aan J. W. Mus-
•sCitien broek, den bewoner van huize
Raadwijk te Alphen aan den Rijn, die haar
up zijn beurt in 1841 weder verkocht aan
Mr. P. G. J. Hoog v
terdani, die tevens de
De heerlijkheid Reeuwijk omvatte de pol
der Reeuwijk, het daarin gelegen dorp Reeu-
w ijk en het geh,ucht Reeuwijksche Brug. De
heer van Reeuwijk genoot vroeger de tiende
penivng, \an alle landen, welke in het am
bacht werden verkocht, welk recht in 1489
was ingevoerd door heer Reynout van
Brederode, die in ruil daarvoor de bewo-
ners vrijstelde van alle diensten, die zij hem
moesten bewijzen. Blijkbaar moesten hier
dus voordien heerendiensten worden ver
richt. In 1391 gaf Hertog ^.Ibrecht van j
B eye ren een handvest (privilege) waarbij
bepaald werd, dat alle schot bare (belasting-
plichtige) landen schotbaar zouden blijven
en dat een „vrij land”, wanneer het aan
„onvrije lieden” zou worden verkocht even
eens weer scliotbaar zou zijn.
Bijzondere voorrechten.
Vandaag wyden wij onze aandacht aan
het naburige Reeuwijk met zijn onvolprezen
Plassengebied.
Daar is heden alle reden toe. Immers he
den heeft de Commissaris der Koningin in
Zuid-Holland, Jhr. Mr. Dr. H. A. van Kar-
nebeek door de officieele opening van „Elf-
hoeVen’’- als recreatieoord van Reeuwyk,
openlijk zyn sympathie betuigd met het
behoud der Reeuwijksche en Sluipwijksche
Plassen, waarvoor in het college van Gede
puteerde Staten, in de Staten van Éuid-
Holland, in 's lands vergaderzaal, in kabi-_
netten van Ministers, talrijke andere auto
riteiten en niet het minst in de pers, tal van
jaren stryd is gevoerd.
Wy hebben er deel aan gehad, in niet
geringe mate. De actie tot behoud van dit
schoone waterland, aanvankelijk door en
kelen volkomen altruïstisch ingezet en met
taaie volharding volgehouden, heeft alom in
den lande het besef doen levendig worden,
dat door de droogmaking der Plassen iets
heel ernstigs stond te gebeuren, waarvan de
gevolgen niet in alle deelen waren gepeild.
En het resultaat daarvan is geweest dat zy
die tot de beslissing daarover werden ge
roepen, in overgroot© meerderheid het heb
ben uitgesproken, dat zoowel op materieele
als op cultureele gronden de Plassen moes
ten blyven behouden.
Op den dag van heden treden we niet
terug in wat vier, vyf jaren geleden is voor
gevallen en wat sindsdien is geschied. We
verheugen ons thans in het feit dat het Ge
meentebestuur van Reeuwijk, aanvaardend
het besluit dat aan droogmaking van het
Plassengebied voor het huidige geslacht
niet meer kan worden gedacht, de handen
uit de mouwen heeft gestoken en met nog
grooter voortvarendheid dan het te voren
voor de droogmaking is opgekomen, thans
een groot dfeel van dit mooie gebied tot zich
heeft getrokken om het te geven de' bestem
ming, door deze schoone natuur aangewezen.
De aankoop van „Elfhoeven”, de vervor
ming daarvan tot een recreatieoord op zoo
danige wyze dat ieder in staat wordt ge
steld te genieten van deze schoone natuur
en zich vermeien kan in de genoegens, die
de watersport biedt, stemt'- tot groote
vreugde.
Het is geen geheim dat de burgemeester
van Reeuwyk, de lieer L. J. Lucasse, in ’t
bijzonder, vanaf het oogenblik dat zyn aan
vankelijke illusies, om de Plassen droog te
maken, op gronden, die hy achtte te zijn in
het belang zyner gemeente, vervlogen, geen
moment heeft geaarzeld om den hierboven
genoemden weg in te slaan. Het belang
zijner gemeente vooropstellend, heeft hij
plannen doen ontwerpen, waaruit de stich-
•dng „Elfhoeven” in zijn huidigen vorm is
voortgekomen, heeft hy een basis gesteld,
die goede ontwikkelingsmogelijkheden in
zich houdt. De gemeente Reeuwyk heeft
zich hiervoor financieele offers moeten ge
noosten, vele tienduizenden guldens zelfs
