p
GEM. SPAAS
HET STOFFEHHlilS
ll
TS.
«HsJöUa
Hoeden
hl?
Deze Courant kómt in vele duizenden gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
nun™SD£’ BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
No. 17881
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN,
ex.
EERSTE BLAD.
IN!
;n
FEUILLETON.
its
its
its
ipak
Pinksteraanbieding
uit onze
enorme collectie
BEL OP 2084
Mailglwisscl»rüFi.l.H.*. StraiUH
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
üe klGinnandelsprijzsii.
Zaterdag 16 MeirIB3l
TWEE OP 'N EILAND
BAHLMANN - GOUDA
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Gouda
I
vijlt
HOOFDSTUK XX.
baar in alle Apolhekrn
rijen vanaf fl. 1 - P"
r’. ji. «jVai
*rk«av!u un
had genomen, lagen witte kleeren in het j
zand. Oogen blikkehjk drong de beteekenis
(Wordt vervolgd)
DSPAK
Markt 16
Grootste Keuze
Laagste prijzen
Mantals, Japonnsn, Hosdsn enz.
Lage Prijzen
ook in blauw en zwart
De trage os verlangt naar het zadel,
het rijpaard naar den ploeg.
iten over te hooge
ook even onge-
rer „slechte tijden”.
den mond van de
in komen, speciaal
r huisvrouwen, zijn
«geering ze echter
1 economische poli-
ndt Sulzbach een ge-
ian Prof. Sulzbach
Scherp licht op het
ndelsprijzen. Duitsch-
«fvan zyn protectio-
jniet de onaangename
Shantung
Volle 80 cM. breed
Tolle de Sole
Z|de Crêpe Georgette 1.65
De winkeliersstand heeft het tegenwoor
dig hard te verantwoorden, nu de alge-
meene verzuchting is, dat de kleinhandels
prijzen te hoog zjjn. Met belangstelling ziet
men uit naar het rapport van de regee-
ringscommissies, welke voor ons land zal
hebben na.te gaan, in hoeverre de detail
prijzen te hoog zyn. Tot nu toe ingesteide
onderzoekingen, door énkele Kamers van
Koophandel, hebben niet veel resultaat op
geleverd. Wel kwam men veelal tot de con
clusie, dat 'de meeste klachten overdreven
waren.
Tot die conclusie nu komt ook Prof. Wal
ter Sulzbach in de Frankfurter Zei-
tung. Het is best mogelijk, zegt Sulz
bach, dat enkele artikelen en diensten
te duur betaald worden, maar welke zyn
die artikelen? De bakkers en slagers ver
dienen te veel, hoort men veelal beweren.
Men mag dat betwijfelen, want de concur
rentie in het kleinbedrijf is zóó enorm, dat
het niet aan te nemen is, dat juist slagers
en bakkers daaraan zouden ontkomen. Bo
vendien is het niet in te zien, waarom de
geheele bevolking dan al niet lang haar
inkoopen by de consumenten-cooperaties
zouden zyn gaan doen, welke lichamen im
mers ten doel hebben om den tusschenhan-
del uit te sluiten. Dat de landbouwer, aldus
Sulzbach, te veel zou verdienen, wordt door
niemand beweerd. Integendeel helpt men
dezen tak van volksbestaan door het heffen
van invoerrechten. Tariefbescherming ge
niet echter ook de zware industrie, wier
kartellen met behulp van protectie staande
gehouden worden. Nu onderhandelt men
weliswaar over verlaging van kolen- en
ijzerpryzen, welke onderhandelingen door
regeering en industrie gevoerd worden,
maar ohbegrypelyk is het, dat de aanval
der consumenten zich niet tegen het Duit
sche protectionistische stelsel als zoodanig
richt. Terwijl toch de tusschenhandel ge
dwongen wordt zyn pry'zen met enkele pfen
nig te verlagen, verhoogt men tegelijkertijd
0.45
0.70
080
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal J2M, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.8*
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux iyn dagelijks geopend vanV-6 uur. Administratie en Redactie Telef.
GOIIISCIIE <01 RAMT
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (beboerende tot don bezorgkring)
15 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en de bezorgkring:
1—5 regels IJH^ elke regel meer 0.80. Advertentita in het Zaterdagnammer 20 et
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiün de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEEUNGENi 1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ1.50. O
de voorpagina 50 hooger
Gewone advertentiün en ingezonden mededeelingen bfl contract tot zeer gereduceerde»
prijs. Groote letten en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertenttën kunnen worden ingezonden door tusochenkomst van «oliede Boek
handelaren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan
het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
gewone belastingen. Griffioen van
Waarder merkt hieromtrent op: „Uit
welke oorzaak dat ook ontstaan mochte zijn,
is dit zeker, dat het noch onder Holland,
noch onder het Sticht behoorde, en bij geene
dier beide Provinciën in de gemeene mid
delen beschreven was; dat het naderhand,
hetzij met opzet, hetzij b(j verzuim, in het
Reglement der Gemeente-Bestuuren voor
het platte land van Holland niet is ge
noemd geworden, en het zelfde zal mede
onder Utrecht hebben plaats gehad,”
Hieruit mag wellicht worden afgeleid, dat
de heeren van den Wiltenburg, eigenlijk
souverein waren in hun gebied. De Blé-
court merkt in zyn „Kort Begrip van het
Oud-Vaderlandsch Burgerlijk Recht" ook op,
op, dat de grens tusschen souvereiniteit en
heerlijkheid niet altijd aan te geven is en
dat er miniatuurvorstjes waren, ten aan
zien van wie men twijfelde of ze al dan niet
tot de souvereinen gerekend mochten wor
den. Het zou zeer interessant zjjn nog eens
De noodvlag.
Voor Lady Tennye d<W volgenden morgen
wakker werd ging hij naar ’t strand op zoek
naar schaaldieren. Op den twugweg naar de
grot wist hij een groote zeeschildpad te van
gen en hij troosete zich met de gedachte
dat. als ze niets betere kregen, dit in elk
geval eenige dagen tot voedsel kon dienen
Toen hij de grot in 't oog kreeg, stond zij tin
de opening Hij riep haar en cnnsuktellijk
wendde zij het hoofd verlangend in de rich-
tine.
Waar ben je geweest? riep ze. toen ze
elkaar bïj de Beek ontmoetten.
Op d« wilde dier en jacht.
-- Poe. iwildehloemenjacht bedoel je mis
schien. Ik dacht dat je n481 de apen gegaan
was. om warf gezelligheid te brengen.
Zal je niet spotten als ik je vertel, in
wat voor gevaar ik verkeerd heb? Zie je die
knots? Zie je dat bloed dat «r kleeft?
woud ergens aan de Zuidzee stond.
Ze keek naar haar besmeurde, gehavende
Heeren en schoenen. Uit een paleis naar het
oerwouid, dacht ze. Van de weelde Van het
moderne leven naar de armoede van den
natuurstaat. Van een uitgebreiden kennis-
kring alleen met een dapperen Amerikaan,
die het nomadenleven op de kale rotsen met
haar deelde pn dié treurde' over een geliefde,
die de wreede golven hem ontnomen hadden.
Het beeld van gisteren ‘en het beeld van
hedenMet haar blik over de zee gewend,
zond zij een gebed op voor het behoud van
Grace Vemen. En toen ze aan het vroolijke,
aardige meisje dacht kwam er een nevel
voor haar oogendat wezentje, waar ze zoo
veel van was gaan houden en dat voor Hugh
alles beteekende
Toen dacht ze aan Lord Huntingfond,
haar man Het lot van den ouden man be
woog haar weinig -, ze moest zich bekennen
dat zijn heengaan na de foltering van hun
kortstondig huwelijk geen leegte bij haar
achterliet eerder een opluchting betee-
kende. Zij had hem het laatst gezien, toen
hij langs de scheepsofficieren drong en haar
aan haar lot overliet. Zij twijfelde er geen
oogenbwk aap dat hij dadelijk overboord
gedrongen was. Maar toen ze aan Veath
en al de andteren dacht, liepen de tranen
haar langs de wangen
Toen Hugh midden in het oerwoud was.
kwam hij maar langzaam vooruit. Twee óf
drie uren ging hij voort over boomstammen
en kleine stroompjes ca baande hij zich een
weg door slingerplanflfc en de heele, rijke
natuur om hem heen maakte den indruk
dat nog nooit een memschenvoet dezen bo-
1 Sa.iatogen te gebrul
ter die zenuwzwakte
i geheel overwinnen-
miners juie t die stoffen
geconcentreerd melk-
zenuwen dat wonder
wij „kracht" no< rWen
reeds langer dan 30
lanstnande medici in
ereld voorbeschreven
n zenuwzwakte. Het
an. Gebruik het een»
ipoediger dan ge het
nogelijk houdt zult gf
i gezond en sterk gaas
tog vandaag r-iu.
het einde van den Blinden Weg, ten oosten
van Lang Roggebroek, was in vroeger tij
den een heerlijkheid met zeer bijzondere
rechten en voorrechten. De heeren van den
Wiltenburg bezaten het heerlijk recht in
den ruimsten zin van het woord. Wetgeving,
bestuur en rechtspraak binnen de grenzen
van de heerlijkheid waren in hun hand.
Griffloenvan Waarder vermeldt in
zyn „Herinneringen van Gouda” dat de
heeren van den Wiltenburg bezaten de z.g.
Hooge jurisdictie, d. w. z. een eigen rechts
pleging met inbegrip van het recht van
den galg, het recht te beslissen over leven
en dood van hen, die eenig misdrijf in hun
rechtsgebied hadden gepleegd. In het Hee-
renhuis bevond zich de gevangenis. De galg
is nog geruimen tyd, nadat ze in Holland
reeds waren opgeruimd, blijven bestaan.
't Merkwaardigste onder de bijzondere
voorrechten, die de heeren van den Wilten
burg genoten, was ongetwijfeld, dat zij wa
ren vrijgesteld van alle gewone en bulten
de invoerrechten met een veelvoud daarvan.
Moet men dan onder dergeiyke omstandig
heden den strijd tegen de kleinhandelspry-
zen nog in ernst opnemen Ernstige dis
cussies zyn op die manier niet meer moge
lijk. Zoo heeft de Duitsche minister van
landbouw bijvoorbeeld gezegd, dat door de
landbouwprotectie de koopkracht van de
landbouwbevolking verhoogd wordt en dat
de industrie daardoor in de gelegenheid zou
zyn om de productiekosten te verlagen.
Dus, zeide de minister, protectie en prijs
verlaging kunnen heel goed samengaan. Hij
had evengoed kunnen beweren, dat betaling
van oorlogsschadevergoeding voor Duitsch-
land voordeelig is, omdat dit de koopkracht
van de vroegere vijanden verhoogt en dus
het afzetgebied der Duitsche industrie ver
ruimt. Het spreekt vanzelf, zoo gaat Sulz
bach verder, dat alle waren welke bescher
ming genieten, duurder zyn dan in het bui
tenland. Was het anders, dan zouden de
tariefmuren geen zin hebben. Behalve ta
rieven, heeft Duitschland echter ook nog
een stelsel van subsidieverleening. In ae
meeste gevallen worden deze subsidies aan
ondernemingen gegeven, welke zonder een
dergelyken steun genoodzaakt zouden zyn,
hun bedrijf en voorraden tot eiken prys te
verkoopen»
Zuiver geredeneerd, meent Sulzbach,
komt men tot de conclusie, dat er van een
algemeen te hoog peil niet gesproken
kan worden. Vindt men evenwel enkele be
langrijke artikelen te duur, in verhoudins
tot het buitenland, dan moet men beginnen
met afschaffing der tarieven. Trouwens er
z(jn tal van andere motieven, welke vóór
vrijhandel pleiten. Klachten
pryjjen zijn even oud, maar
motiveerd als klachten
Wanneer zij evenwel u
economisch ongeschook
echter van den kant d<
zy begrijpelijk. Of een
als richtsnoer voor has
tiek mag gebruiken, vil
heel andere vraag.
De beschouwingen
welpen inderdaad een
vraagstuk der kleinhandelsprijzen. Duitsch
land zit in het moeras (van zijn protectio
nisme en Nederland geniet de onaangename
gevolgen daarvan. Wat moeten wy daar
tegen doen? Niet anders dan te trachten
onze bezinning niet te verliezen door nu zelf
ook in het moeras der protectie te sprin
gen. Want dan zyn wy zeker verloren.
Wie zich aan anderen spiegelt
IDe Wiltenburg.
Een oude, aanzienlijke Heerlijkheid
in Reeuwjjk.
/Seven provinciën telde de republiek der
Vereenigde Nederlandeh- Maar ware de
.Unie tusschen de velschillende deelen,
waaruit het grondgebied der republiek be
stond, een halve eeuvt vroeger gesloten,
dan zouden zich op hetzelfde terrein allicht
vertegenwoordigers i
territoiren hebben aaiij.
nemen aan het verbond. Men weet, dat de
Oostenrykschen landsheer er in slaagde, de
zeven gewesten, waaruit de republiek zou
bestaan, onder zyn scepter te vereenigen;
men weet echter over het algemeen niet,
dat het hem ook gelukte, om allengs zonder
open oorlog, zelfs zonder geweld, een veel
grooter aantal kleine gebieden te annexee-
ren, die zich tusschen de territoiren der
groote landsheeren en dikwijls in het hart
van hun gebied gevestigd hadden en die
allen op weg waren om, hadden de omstan
digheden hen begunstigd, langzamerhand
geheel zelfstandig te worden.” Aldus vangt
Mr. Dr. S. Muller Fz. een van zyn bekende
„Schetsen uit de Middeleeuwen” aan.
(Nieuwe bundel, p. 186).
Als een van die kleine territoiren moet
waarschijnlijk ook de Wiltenburg wor
den beschouwd. De Wiltenburg, gelegen in
Oukoop, aan den Oukooperdyk, iets voorbij
Foto Jan P. Strobos.
Herfst in de rietlanden.
dem betreden had. Eindelijk liet hij zich
moedeloog op een niet gras begroeid stukje
grond vallen en de gedachte kwam bij hem
op, dat ze op een totaal onbewoond en mie-
rfcluen wel onbekend deel van de aarde
waren terecht gekomen. In rijn wanhoop
vroeg hij zich af hoe lang het oog duren zou
voor de dood een einde aan hun verlaten
heid zou komen maken. Moedeloos stond hij
weer op en aanvaardde den terugtocht in
de richting van de grot.
Na eenigen tijd bereikte hij een zandig
terrein, ongeveer een halve kilometer van
de plek. waar hij Lady Tennys verlaten
had. Kleine golven kusten d« smalle etrook
zand Vanwaar hij stond kon hij de grot of
de rots, die hét dak ervan vormde, niet zien,
doordat boomen en een bocht in de berg
wand hem het uitzicht benamen. Hij liep
daarom tot vlak bij het water in-de hoop
van daar hun schuilplaats te kunnen zien.
Toen éeed hij een belangrijke ontdekking.
In het zand waren zeer duidelijke sporen
van bloote menschenvoetenHij wreef zijn
oogen uit en keek nog eens Hij zag een
groot aantal indrukken vaneen kleine voet,
die van het zand naar het water leidden en
weer terug. Verbaasd probeerde hij de voet
stappen te volgen en hij vond een reeks
voetindrukken, die naar een groepje boo
men links van hem leidcje Toen hij in het
boechje drong, doodsbang, dat wilden Lady
Tennys ontvoerd hadden, zag hij iets dat
hem groote oogen van verbazing deed opzet-
ten. Vlak hij het water, niet ver v«n de
plaats, waar hii van Lady Tennys afscheid
i. 1.14
tot hem door. Het was op zijn laatst half
vier en hij had gezegd, dat hij pas tegen
,ijif huy terug zou komen I
Hij draaide zich met een schok om en
ging weer het bosch in. Het was over vijven
toen hij feeer terug kwam met zijn armen vol
vruchten en veeren. die hij verzameld had.
Hij riep haar al toe met een vroolijken
weer op en aanvaardde den terugtocht in
Htuir kleeren waren wit, zonder vlekken;
ja, zelfs weer met 'n beetje model erin.
steken en als de schaduw precies Noord—
Zuid loopt, tis b©t. twaalf uur. Het is dood
eenvoudig, Lady Tennteon,
- Ik ben maar het keukenmeisje. Hugh.
Wil je mij ntiet Tennys noemen?
Dank u, ik bedoel dank je. Het is zoo’n
tijdverlies om altijd Lady Tennys te moeten
zeggen.
Later op den dag slaagde hij’ er, tegen
alle verwachting, to^i in zijn horloge weer
wat leven dn te blazen en als do voorteeke,
nen niet bedrogen, zou het ook verder wel
goed blijven leopen. Het was gloeiend heet
en hij had het goede idee van een P»ar
groote palmbladen een zonnehoed voor haar
te maken. In haar lachende oogen kijkend,
maakte hij den band van grashalmen onder
haar zachte, ronde kin vast.
Schat terend, riep zij met oprecht ple
zier. Je moet er voor jezelf ook een mak
ken. Dat was spoedig gebeurd. Ze maakte
de keelbanden onder zijn kin Vast, maar
deed het heel wat handiger dan hij het bij
haar gedaan had, en dientengevolge heel
wat vlugger, wat hem wel een beetje teleur
stelde.
Hij besloot ’s middag* het bosch eens in
te gaan. Eerst had hij bij zichzelf overlegd
of het verstandig zou zijn de kust langs te
loopen om een dorp of een nederzetting te
vinden, maar toen besloot hij liever het
bosch in te gaan, daar hij de kust van de
bergen af kon verkennen.
Weldra was hij in het bosch, waar hij de»
oevers van het stroompje volgde.
Toen hij weg was, kwam er een gevoel ^an
edndelooze eenzaamheid over de jonge vrouw
die daar alleen aan de grens van het oer-
Uit het Enfcelsch van
GEORGE BARR MCCUTCHEON.
(Nadruk verboden.)
Hij haastte zich naar An rotspiek, waar
hij zich heerlijk verfrischte.
Toen hij terukwam, liet zij hem kokosnoo-
ten openen en de melk in leege doppen
oveigueten. Ze had een vlak rotsblok, dat
voor de grot stond, schoongemaakt en deel
de hem haar plan mee om het als tafel te
gebruiken. En met inspanning van al zijn
krachten slaagde hij erin twee rotsblokken,
die geschikt waren om alg stoelen dienst te
doen, naast de tafel te plaatsen. Toen gan
gen ze op een afstand staan en sloegen hun
eigenaardig meubilair lachend gade.
Ik zou wel willen weten, hoe laat het
ze« zij, toen zij aan tafel zaten.
Hij haalde met 'n peesinritisch gezicht rijn
horloge, waaraan hij tot rjog toe heeJemaal
niet meer aan gedacht had, uit zijn vestje-
zak. Het liep nuet meer en zag er ook niet
“it of het ooit weer zou loopen.
Hoe zullen we ooit .weten hoe laat het
is? vroeg rij.
Het kleine kompas aan mijn horloge
ketting js nog heelemaal in orde, zoodat we
ö!- achte» kunnen komen waar het Noorden
het Zuiden is. Ik zal een stok in het zand
Elegante Damea- en
Kinderkleeding
eeuvt
hetJtell
van een dubbel aantal
aangëmeld om deel te