I
OPRUIMING
nieuws-
[0.
if;
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500 ex.
I
BAHLMANN - GOUDA
EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Zaterdag 8 Juni 1831
7*1 Jaargang
I
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
EERSTE BLAD.
FEUILLETON.
1
1
IGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
bergambacht,
«sIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REÉUWÏJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
BEL OP 2084
MidalwmeliirB Fi. J. H.r Straaten
TWEE OP ’N EILAND...
Gebr. Ra vest» In,
Spiering,tr. 87, Gouda, Tal. 2878
Brieven uit de Hofstad.
i
jit nummer bestaat uit twee bladen.
n
HOOFDSTUK XXXIII.
I
Spoken.
(Wordt vervolgd)
'4.
80
ben thans ook
eene aanflui-
op het
diepten
ELEGANTE DAMES- EN KINDERKLEEDING
- - HOEDEN EN PELTERIJEN
In all* afdeellns
zij zwak.
Ik kan niet andors hopen, dan dat zij
zoo dicht op elkaar gebouwd dat telkens die
gevallen zich voordoen, dat op den rand van
twee een geheel nieuw complex ontstaat,
dat weer bij de ééne of andere Igemeente
thuis behoort.
Wanneer wij eenige jaren verder zijn zal
aan den nieuwen verkeersweg den Haag-
Rotterdam ook wel zóóveel gebouwd zijn,
dat er geen scheiding meer te vinden is
tusschen de eene en de andere gemeente.
Men wil die lintbebouwing wel tegengaan,
maar dat gelukt toch niet als er eenmaal
aandrang toe bestaat. Delft zal daarbij min
of meer achteraf blijven liggen, omdat de
weg om, deze gemeente heen loopt en niet
dteiJMkMwde kom raakt. Men behoeft dus
niet te denken, dat wij al begeerige blikken
naar dit gemoedelijke stadje slaan en hon
gerig zijn naar annexatie.
Ook Wassenaar kan voorshands nog rus
tig bljjven, omdat daar de uitbreiding voor-
loopig niet bedenkelijk aansluit bij den
Haag. Er ligt daar nog te veel open terrein
tusschen, hetgeen wel niet belet, dat in alles
dicht contact met den Haag bestaat. Voor-
loopig is het voldoende als Rijswijk en
Voorburg opgenomen worden en dan is er
weer terrein genoeg voor uitbreiding. Trou
wens het lijkt ons, dat die toch nog meer in
de richting van den Hoek van Holland zal
blijven gaan, Waar nog enorme duinterrei-
nen zijn, die voor bebouwing eerder in aan
merking komen dan de vruchtbare weide
gronden die meer westelyk zijn gelegen. Er
is al meer dan bedenkelijk veel van die goede
soort in beslag genomen en Nederland moet
heel zuinig zijn met iederen vierkanten me
ter die productief gemaakt kan worden.
De werkloosheid.
De jongste cijfers van de werkloosheid in
onze stad zijn nog verre van gunstig, al
is het aantal werkloozen tengevolge van de
intreding van een beter seizoen natuurlijk
gedaald. Gaan wij de diverse bedrijven eens
na, dan blijkt dat die voor het meerendeel
niet noemenswaard beperkt zjjn in hun pro
ductie. Daaruit zou dan ook blijken, dat hier
niet zoozeer tekort aari werk bestaat als wel
(lOUkMHE COI l!ANT.
een overcompleet aan arbeidskrachten. Er
wordt hier geregeld heel veel gebouwd en
het aantal woningen dat gereed komt it
grooter dan het aantal inwoner», waarmede
de stad toeneemt, noodzakelijk maakt. Het
is dan toch te mal om te zeggen, dat er
werkloosheid in de bouwbedrijven bestaat
omdat er meer arbeidskrachten disponibel
zijn dan er noodig zijn om aan de volle pro
ductie te voldoen.
De Kamer van Koophandel.
Dezer dagen verscheen het jaarverslag
van de Kamer van Koophandel. We stippen
weer even aan, dat dit jaar weer zestien
mille werd overgehouden, nadat men al
twintig aan subsidies had uitgegeven. Waar
al dat opgehoópte geld ligt en hoe het be
legd is, daarvan hooren wij weer niet. Wan
neer zal dit geld in de doode hand eens
teruggegeven worden aan de opbrengers
Uit het verslag blijkt, dat over het alge
meen de bedrijven een minder gunstig jaar
in 1930 hadden. Alléén in de distilleerde
rijen en likeurstokerijen was de toestand.
vr(j gunstig!
Er wordt op enkele plaatsen in dit ver
slag ook gewezen op een gevolg van de
werkloosheid, dat voor de patroons niet aan
genaam is, o.a. in de behanger!) en stof-
f eer der ij. Het ontslag van personeel had tot
gevolg dat het aantal kleine patroons toe
neemt. De klacht daarover is wel heel cu
rieus! Een man die ontslagen wordt zou
dus eigenlijk geen ander werk mogen gaan
zoeken, want hij benadeelt daarmede den
patroon die hem ontsloeg. Wie moet dien
man dan in het leven houden? De conse
quentie zou moeten zijn, dat men hem liet
doodhongeren, want als men hem gaat hel
pen maakt men de financieele draagkracht
van de helpers weer kleiner, hetgeen alweer
nadeel is voor de patroons, die minder «aken
zouden doen. Een vorige maal wezen wij op
het toenemend aantal winkels en vooral
winkeltjes. Misschien is dat ook wel een
gevolg van de werkloosheid, maar als men
zich op die wijze daartegen gaat verzetten,
wordt de toestand heelemaal fraai.
die het sterkst aan hun Izor, die zij van af
het begin gediend, hadden, gehecht waren.
Langzaam voer het schip van Nedra, een
jaar nadat de eerste blanken, dje daar ooit
geaien waren, er voet aan wal hadden geaet.
Hoog op den berg wapperde een aan flarden
igesclieurde Amerikaansche vlag. De kapitein
wees er naar en het volgend oogenblik ston
den de officieren en de manschappen in de
houding langs bakboord geschaardze salu
eerden de Amerikaansche vlag, die twee
blanken uit de wildernis verlost had
Den eeisten Juni het de kruiser „Winnet
ka” het anker in de haven van Manilla
vallen. Op het voordek stond Hugh Ridge
way en Lady Tennys Huntingford. Ze gin
gen aan lapd met den kapitein, den offi
cier van administratie, luitenant Carruthers
en enkele anderen. Een tweede sloep bracht
hun onbeschrijfelijke bagage de huwe-
lijkscadeaux1 en de bea.de bedienden van
Lady Tennys aan land. De kapitein ging
direct met zijn passagiers naar het scheep
vaartkantoor, waar den aanwezigen ambte
naar naar de lijst van verongelukten van de
„Tempest Queen” gevraagd werd.
De vogelaar fluit zoetkens, als hij.
de^vogels verschalken wil.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels ƒ1.30, elke regel meer /O.?5. Van buiten Gouda en de bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnammer M ct-
bijslag op den prijs. Uefdadigheids-advertentiin de helft van den prtfs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGENt 1—4 regels LM, elks regel meer /LM O
de voorpagina M booger.
Gewone advertentiin en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek
handelaren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan
het Bureau sjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te stfn.
koer8 geraakt. Het oorlogsschip was nu op
weg naar ManillaDe matrozen werden met
een boodschap voor den kapitein naar het
schip teruggestuurd en luitenant Carruthers
ging met het verheugde paar naar het dorp.
De walden hadden het schip en de blanken
gezien en de opwinding was onbeschrijfelijk.
Toen het bekend werd, dat de Izors, ie
zooveel voor hen gedaan hadden,,
groote, vreemde schip, dat utit de
der zee was gekomen, het eiland weer zou
den verlaten, maakte zich een groote ver
slagenheid van het dorp meester. Luid
pratend brachten al de inwoners van Nedra
de bezittingen van de Izor8 naar het strand,
maar het was geen vroolijk gebabbel, dat uit
den optocht opsteeg! Lady Tennys en Hugh
gingen tusschen de rijen van hun nieuwe
vrienden door, belovend nog eens terug te
komen een belofte, die zij van plan wa
ren te houden.
Koning Poetoe het toonbeeld Van wan
hoop stond tot zijn knieën in het iwater.
Toen de sloep van wal stak, zwaaide hij zijn
armen in de hoogte en weeklaagde luid een
voorbeeld dat zijn volk grif volgde, waarop
de heele menigte plat op den grond viel.
Twee figuren in het wit maakten zich uit
de menigte los en door het water wadend
klemden zij zich ofschoon de matrozen
hen met de roeispanen trachtten weg te du
wen aan de kanten van de boot vast. Ze
keken met smeekende blikken naar hte
meesteres, die daar wegvoer.
Neem ze alsjeblieft mee» vroeg deze en
op een bevel'van den officier tilden sterke
armen de beide meisjes in de boot. Het
waren Alzam en Nattoo, de beide bedienden.
Uit het Engelsch van
GEORGE BARR MCCUTCHEON.
(Nadruk verboden.)
Er werd een sloep gestreken en toen deze
dichterbij kwam, zagen zij voorin een offi-
i °>®r in tropenuniform staan. Tennys maakte
I óch haastig uit de omhelzing los en stond
op. Met vochtige oogen zwaaide zij' met haar
i handen in antwoord op de groet van den
officier. Hugh, die niet zoo vlug gekalmeerd
|*8A, sprong overeind en riep:
t Hoera! Hoera! Amerikaansche matro-
Kten! Engelen zijn jullie allemaal! Hoera!
I 111 hun. eerste opwinding bijt het zien van
r het Amerikaansche oorlogschip hadden zij
wn wensch om altijd op het eiland te blij-
’en heelemaal vergeten. De natuur was ster-
dan de leer en zij verheugden zich hef-
■K over wat hun eenige uren tevoren een
W’ had toegeschenen. Nu (werden zij zich
WU8t> dat zij voor een crisis stonden en
een heshut moesten nemen dat over hun
’eider leven beslissen zou.
Wugh, zullen ze ons hier vandaan mee-
fifflen’, vroeg zij met een mengeling van
en vreugde.
Zullen wij gaan ol blijven? antwoordde
’1 met een wedervraag.
Int" «?et ’8 m’flsfchien het eind van ons ge-
fluisterde zij. Hugh, als jij wilt blijf
economisch-wetenschappelyke studie ten
behoeve van de door de Regeering te nemen
maatregelen*op economisch en sociaal ge
bied, e» het verstrekken van doodgewone
inlichtingen aan zakenmenschen.
Wy willen in deze critiek niet verder tre
den, doch eene opmerking maken inzonder
heid in verband met het eerste gedeelte der
taak van den nieuwen dienst: het bestu-
deeren van economische verschijnselen. Het
laat zich wel aanzaen, dat deze studie voor
al zal bestaan in het verzamelen van ge
gevens. En nu zouden wy de vraag willen
stellen, of wy niet veel meer behoefte heb
ben aan economische bezinning en aan voor
lichting van Refeering en volk met de re
sultaten dier bezinning, dan aan het ver
zamelen van gegevens. Het wil ons toch
voorkomen, dat de economische moeilijkhe
den, waarin de wereld verkeert, niet zoo
zeer voortkomen uit gebrek aan feitenken
nis als wel uit gebrek aan inzicht. Feiten
kennis is nuttig, doch zonder inzicht helpt
zy niet. En die feitenkennis kan voor het
verkrijgen van inzicht dienstig, maar ook
noodlottig zyn. Men denke in dezen aan
het bekende: het bosch niet zien van wege
de boomen. 'Hier ligt voor een groot
deel de oorzaak van. de ontreddering van
het economisch tavon. Mon let zoosaerop
allerlei details, dat men voor de groote,
economische waarheden geen oog meer
heeft. Die waarheden worden in onze zoo
ingewikkelde maatschappij begraven onder
de details. En men vindt ze niét dóór de
details te bestudeeren, doch door de details
op zijde te zetten en te zoeken naar het
wezenlyke, het essentieele. Hier komen wij
tot wat o.i. de groote fout *8 van de demo
cratie. Zy heeft den juisten kjjk op de
maatschappij verloren en steunt op allerlei
economische ketterijen, die meer en meer
tot dogma’s, democratische dogma’s, zyn
geworden. Wy willen een tweetal van die
dogma’s noemen. In de eerste plaats de
leer, dat vertering welvaart schept, welke
leer steun geeft aan een tweede dogma, n.l.
dat by prijsdaling er naar moet worden ge-
I streefd, de loonen op het oude geldpeil te
houden. Hoe vaak en hoe afdoende ook door
economische denkers bestreden, komen deze
dogma’s steeds weer naar voren. En zoo
lang dit het geval is, zal men by het zoeken
naar eene oplossing van de crisis op groote
moeilijkheden stuiten. Het gaat met de
democratische dogma’s precies als met de
dogma’s op godsdienstig gebied. Hoe vaak
is niet, door al te zeer te hangen aan het
dogma, dé kern van den godsdienst met
ik.
Wil je gaan?, herhaalde hij.
Ik wil gaan en ik wil filter blijven. Wat
zullen wij doen?
Gaan. We zullen gelukkig woftlen. Ik
weet het zeker.
Maar Grace? Als die nog leeft?, vroeg
Economische voorlichting
en democratische dogma’s.
Door de Regeering is een voorstel inge
diend tot reorganisatie van den economi
sche» voorlichtingsdienst. Deze reorganisa
tie komt op het volgende neer. De thans
aan het Departement van Arbeid, Handel
en Nijverheid bestaande afdeeling Handel
en Nijverheid wordt aanzienlijk uitgebreid
en geplaatst onder de leiding van een di-
recteur-generaal met een salaris van
12.000. Onder dezen directeurgeneraal, die
een wetenschappelijk econoom zal moeten
zjjn, zal komen te staan de leider van den
economischen voorlichtingsdienst, aan wel
ke functie de titel van directeur en een
salaris van 9000 zullen zijn verbonden.
Alles by elkander stelt men zich voor, dat,
indien de dienst volkomen zal zyn georga-
tewd, dit eene meerdere uitgaaf van
J 200.000 ’s jaars zal vorderen. Wat de
taak ran den nieuwen dienst betreft, kan
woriea opgemerkt, dat die van tweeërlei
wtf zal zyn. In de eerste plaats zal hy
internationaal en nationaal gegevens moe
ten verzamelen, die hem in staat stellen de
Regeering van advies te dienen bij het
nemen van maatregelen in het belang van
het economisch leven. En in de tweede plaats
zal de taak bestaan in het verstrekken van
inlichtingen aan ondernemers in het belang
van de door hen geleide bedrijven.
Het valt niet te ontkennen, dat het door
de Regeering gedane voorstel nogal critiek
uitlokt. Eensdeels met ^et °°8 °P de kos
ten. En anderdeels met het oog op de on
doeltreffendheid. Zoo zal van eene volledige
concentratie van den economischen voor
lichtingsdienst aan één departement geen
sprake zjjn. De landbouw zal zyn eigen
voorlichtingsdienst behouden. En ook zal 1
men, zoo wy het voorstel althans goed be
grijpen, aan het Departement van Bui-
tenlandsche Zaken min of meer op den
ouden voet blyven doorgaan.
Voorts is, o.i. niet ten onrechte, de op
merking gemaakt, dat men hier twee hete
rogene zaken verbindt, n.l. het maken, van
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
«er kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.88
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
nog leeft. Ik zal haar alles uitleggen en zij
zal mij begrijpen, zei hij, maar het werd
hem bang om het hart, toen hij dit zei.
Je zult haar hart breken, steunde zij.
-- Onze arme trouwdag.
Er zal een nieuwe dag van vreugde en
geluk komen.
Ik ga, waar jij naar toe gaat, Hugh.
Een paar lange slagen van de riemen en
de witte boot schoof op het strand. De offi
cier sprong er uit en kwam op het tweetal
toe.
Mag ik mij even voorstellenLuitenant
Carruthers van de Amerikaansche marine,
aan boord van de kruiser „Winnetka”, on
der bevel van kapitein Hildebrand. We
zagen die vlag daar en wisten niet, wat we
er van denken moesten.
Hugh greep heiy bij de hand en riep maar
steeds .-
Geiedi! Gered! Gered!
Carruthera keek van de een naar den
ander, maar hij snapte niets van de situ
atie. Hij zag een paar blanken in een aller
onmogelijkste kleedij zij een buitengewone
schoonheid, hij, niettegenstaande zijn ver
waarloosde haren, op en top een heer en een
Amerikaan.
Wat... wat beiteekent dit? vroeg hij.
Vraagt Uwen Win
kelier onze over
heerlijke SIROOP-
WAFELEN,
volgen* nevenstaand^
wettig gedeponeerd
(■triekimerk.
voeten getreden. En zoo is
bezig de ware democratie ti
ting te maken door ziah te laten leiden door
wat wy democratische dogma’s noemden.
Velen gevoelen dit. Weinigen echter dur
ven er voor uit te komen, uit vrees voor
conservatief te worden aangezienl Moge de
nood, die de crisis te weeg fyrengt, er toe
leiden, deze vrees op zij te zetten. Dan zal
de crisis een zegen blyken geweest te zyn.
Regeering en volk in die richting te sturen
behoort o.i. de voornaamst* taak van de
economische voorlichting te zijn. Daarvoor
is, veel meer dan verzameling van gege
vens, economische bezinning noodig.
MLXX1II.
De annexatie Rij» wflfcJ^Voor burg.
De officieele voorstellen tot annexatie
van Ryswyk en Voorburg zyn thans inge
diend. Ze komen overeen met de mededee
lingen, die daarover al eerder zyn gedaan.
Er is een gansch nieuwe verdeeling der
grenzen van den Haag ontworpen, waarbij
verschillende andere gemeenten zyn betrok
ken. Wassenaar, Veur, Delft en Stompwyk
hebben er mede belang by en het geheel
brengt orde in den chaos, die zoo langza
merhand ontstaan was doordat overal op
de grenzen complexen woningen waren ver
rezen, die dikwijls beter by de naburige ge
meente behoorden dan by die waaronder ze
kadastraal vielen.
Het is nu maar te hopen, dat er* aan dit
plan in zyn geheel niet gepeuterd wordt
door allerlei plaatselyke autoriteiten, want
zooals het daar nu vopr ons ligt is het een
verstandige regeling. Er is wel verzet tegen
de annexatie van Ryswyk en Voorburg,
maar ieder, die onbevangen de situatie be
ziet, zal moeten erkennen, dat de huidige
toestand dwaas is en niet langer zóó kan
blyven. De beide gemeenten zyn trouwens
gegroeid als gevolg van de nabyheid van
den Haag en zijn er aan vastgegroeid, zoo-
dat zy er al lang één geheel mee vormen.
Alle uitstel van samenvoeging is toch maar
uitstel van executie, want de toestand is
onhoudbaar en wordt het met den dag meer.
In ons land zyn de gemeenten byna overal
U bent de eerste blanke^ die wij In
meer dan een jaar gerfen hebbenschreeuw
de Hugh.
We hebben alleen maar wilden gezien,
voegde Lady Tennys erbij en de tranen van
vreugde stroomden haar langs de wangen,
wat haar naar de meening van den zeeoffi
cier nog mooier maakte.
Hebt u schüipbreuk geleden?, informeer
de hij.
Het was een niet zeer samenhangend, ver
haal, dat de twee hem deden, maar na kor
ten tijd wae de luitenant toch ap de hoogte.
U was op de „Tempest Queen?” zei hij
verbaasd.
I8 er verder niemand gered? vroegen
de twee schipbreukelingen in spanning.
Vijf of zes passagier» en de kapitein,
geloof ik Ze zijn bijna dood van honger
en dorst door een mailboot opgepikt. De an-
<)eren kwamen allemaal om.
Wie waren de geredde paseagiers? vroeg
Hugh,, van verlangen bevend.
Ik herinner mij de namen niet.
Was er een juiffrmnw Ridge bij?
Was Lord Huntingford bij de geredden?
Van düe dame weet ik het niet, maar
Lord Huntingford is omgekomen. De bladen
schreven uitvoerig over hem en zijn jonge
vrouw. Zijn lijk is opgepikt, zij is nooit ge
vonden.
Zij is zoo juist gevonden, zei Hugh.
Dit is Lady Huntingford.
De „Winnetka” maakte een reis naar ver-
sehillende landen en zou drie jaar uitblij
ven. Tijdens een storm eenige dagen geleden,
was er een defect aan de stuurinrichting ge-
komen en daardoor was de kruiser uit zijn
