EN
:n
OR
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
i. 17711
Maandag 22 Jani 1231
70* Jaargang
BERGAMBACHT, BERKENWOUDÈ, 'BODEGRAVEN,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
1 van
Dit blad verschijntdagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
zjjn
r van
leden
ver
stem
s.
Ie
De Economische crisis.
BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
FEUILLETON.
ONTERFD
i
Uitstel der herstelbetalingen
Owen D. Young.
die
(Wordt vervolgd).
De Vereenigde Staten bereid tot een moratorium.
Een belangrijke stap van President Hoover.
Financieele hulp voor Oostenrijk.
rroeten als je hem spreekt en vertel
14 ik naar d’e schoone Eulalio ge-
15
d”
rezegd en daax-
weggeroepen
van mevrouw
Hoe Buitenlandsche deskundigen er over denken.
Welke oorzaken? welke maatregelen?
Staatslieden, bankiers on bekende economen aan hot woord.
(tOllkMIHE COURANT.
zen i
het
sterke bewapening, die bovendien op zich
zelf weer een belangrijke factor is om de
algemeene onzekerheid op politiek en so
ciaal, dus ook op economisch terrein, te
vergrooten. Ontwapening is m.i. dan ook
het voornaamste middel om de welvaart te
heroveren.
üit het Engelsch van
DOLF WYLLARDE
10 (Nadruk verboden).
Die op L’Opale woont? Ja, een ver
bazend aardige vent en van goede familie.
Engelschnian. is in Rugby op kostschool
geweest Ie hierheen gekomen om fortuin
te maken, geloof ik. Wel, wat is er met
hem?
Hij moet het zijn, mompelde Morren-
ce. Digby, mijn goede, oude Digby. Hoe
is het mogelijk? En daarop zich tot kapi
tein Brown wendend, vroeg hij: Weet je
ook hoe zijn voornaam is?
Laat eeng, kijken? Neen, ik geloof het
riet. Ja. toch, ik heb hier een brief van
hem. Hij stak zijn hand in den binnenzak
van zijn flanel colbert en haalde de enve
loppe te voorschijn met een handschrift er
°P dat Morrence erg bekend voorkwam.
Digby Har rel zei kapitein Brown, nadat
hij den brief had ingezien. Ken je hem’
Ja, we zijn samen in Rugby geweest.
Dan zal hij wel verbazend blij zijn je
te zien. Hij spreekt maar weinig blanken;
»Heen een anderen planter met zijn familie
on een ouden dokter. Ik vond hem heel
zardig en gezellig; een beste vent. Doe hem
mijn--
hem
De grootste handelsconferentie ter we
reld werd de vorige maand te Washington
gehouden en evenals andere jaren door de
leiders van bankwezen, industrie, handel en
landbouw uit de geheele wereld bijgewoond.
Wij bedoelen hier de jaarvergadering van
de Internationale Kamer van Koophandel,
die dit jaar wel van bijzonder belang moest
worden geacht in verband met de ernstige
depressie. Alle 48 landen, waaruit deelne
mers aan de conferentie waren overgeko
men, hebben in meerdere of mindere mate
den invloed der tegenwoordige malaise on
dervonden en wellicht zijn op deze vergade
ring voor het eerst deze economische ver
schijnselen openlijk en openhartig bespro
ken in het besef, dat er een internationale
oplossing moet worden gezocht, omdat de
geheele wereld, economisch gesproken één
geheel vormt.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—6 regels t IJ», «Ure regel meer 126. Ven belten Goede en den bewrgkrlng
1—6 regel, 1.66, elke regel meer /MO AdrertentUn In bet Zaterdagnmnme» 26
btfdng op den pitje. UeldndlgbelderenrerteotiXn de helft nn den pitje
INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN i 1—4 regel. U6, elke regel moer 4.64. Up
de voorpagine 68 hooger
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen btf contract tot zeer gereduceerden
priji. Groote letter*, en ranaen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tu**cbenkom*t van «oliede Boekhande
laren, Advertentiebureau! en onze agenten en moeten daag* vóór de plaatsing aan bet
Bureau rijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te rijn.
Op het oogenblik ziet Oostenrijk rich voor
financieele en economische moeilijkheden
geplaatst, die zoo ernstig zyn, dat er zelfs
een kabinetscrisis uit is voortgevloeid.
Merkwaardig was het, dat het juist eer.
groep Fransche banken was, die een zeer
vlotte bereidheid aan den dag legde om
Oostenrijk een crediet toe te staan van 150
millioen schilling. (Begrijpelijk was het, dat
dit consortium waarborgen zou eischen,-op
dat het eenige zekerheid zou hebben, dat
het zijn geld niet wegwierp. Het bepaalde
zich echter nielt tot financieel-technische
garanties, maar drong aan op waarborgen,
die een volstrekt politiek karakter droegen,
zoodat algemeen wordt aangenomen, dat
achter de Fransche transactie de Fransche
regeering stond. Niet alleen werd de eisch
gesteld, dat een Fransche commissie zich
naar Oostenrijk zou begeven om den toe
stand daar te lande te bestudeeren, maar
bovendien werd verlangd, dat de Oosten
rij ksche regeering opnieuw plechtig en wel
schriftelyk zou beloven geen wijziging te
brengen in den tegenv oordigen politieken
en economischen status van het land. Deze
eisch beteekende, zooals terecht in de Duit-
sche pers is opgemerkt, een belangrijke
verscherping van de verplichtingen,
Oostenrijk in '1922 op zich moest nemen
toen het een Volkenbondsleening kreeg-
Duidelijk is het, dat de eischen van het
Fransche bankconsortium zoowel tegen een
Duitseh-Oostenrij ksche douane-unie als te
gen de politieke aaneensluiting der beide
landen was gericht. Inmiddels is de vlieger
der Fransche banken niet opgegaan. Oos
tenrijk heeft voor de eer bedankt en laten
uitkomen, dat de voorwaarden, die gesteld
werden, onaannemelijk waren. Dat dit een
ernstige’nederlaag der Fransche diplomatie
en politiek beteekent, behoeft niet uitvoerig
te worden uiteengezet.
In Engeland heeft men niet alleen het
optreden van Frankrijk in Weenen veroor
deeld, omdat dit land een at te duidelijke,
maar mislukte, poging heeft gedaan om
zich politieken invloed in de Oostenryksche
hoofdstad te verzekeren, doch tevens is de
Bank van Engeland tot een belangrijke cre-
dietoperatie overgegaan ten behoeve van
de Weensche Credit-Anstalt’ De Britsche
bank sprong n.l. prachtig in de bres, door
Oostenrijk het benoodigde bedrag van 150
millioen schilling op korten termijn voor
te schieten. Thans wordt tevens bericht, dat
het gelukt is een Amerikaansch bankcon
sortium ertoe te bewegen een derde van ge
noemd bedrag over te nemen. In deze zelf
de mate zal de Bank van Engeland waar-
vraagd heb.
Dit laatste werd lachend ge
op verwijderde Blown zich
door het dringende wenken
Melville.
Dat is het meisje, waar ik het. over
hadl verduidelijkte Wilkinson. Juffrouw
de Floissac. Ze woont bij een familie Sal
mon op een paar mijlen afstands van Har-
rel's plantage. Je zult de jongedame wel te
zien krijgen als je op L’Opale komt. Ze is ko
lossaal coquet. Ik ben benieuwd of ze een
oogje op Harrel heeft!
Ook Morrence stelde zich deze vraag, ter
wijl hij in gedachten verzonken een rustig
plekje van de tribune opzocht. Hij trachtte
veigeefs zich Digby Harrel voor te stellen
in de binnenlanden van St. Aloueie, die
beste brave kerel. Hoe was deze man-van-
de-wereld in vredesnaam veranderd in een
West-Indischen planter met haast geen
blanke conversatie? En zou er werkelijk iets
bestaan tusechen Digby en dat mooie meis
je uit de nabijgelegen plantage?
Het leek Morrence eenvoudig ónmogelijk.
Hij wist meer van Digby’s vroeger leven
dan iemand anders, niemand was zoo in
tiem met hem geweest als hij. Hij kende
bijvoorbeeld het origineel van het meisjes
portret, dat zoozeer de aandacht van Dr.
Meillet had getrokken en hij stelde zich de
vraag of Digby haar vergeten kon hebben
voor een coquette Fran^aasetje uit de rim
boe. da| plotseling in zijn leven was komen
opduiken.
Hij kondigde zijn bezoek aan den bewo
ner van L’Opale niet schriftelijk aan, zooals
Wilkinson had voorgesteld. Hij had1 goede
Herbert Hoover, president der V. S.
Deze malaise is ongetwijfeld veroorzaakt
door meer dan één feit, doch wjj zullen het
er allen wel over eens zijn, dat de wereld
oorlog met zijn verwoesting van menschen-
levens en bezittingen en zijn nasleep van
hooge belastingen, sociale en politieke on
zekerheid er in hoofdzaak verantwoordelijk
voor moet worden gesteld. Meer dan
der wereldbevolking, voor zoover zij aan
het internationale handelsleven deelneemt,
is bovendien in de laatste drie jaar onder
worpen geweest of nog steeds onderworpen
aan sociale of politieke revoluties, die mis
schien tot op zekere hoogte een economi-
schen ondergrond hebben, doch niettemin
kunnen worden beschouwd als een indirecte
erfenis van den oorlog. De daardoor opge
wekte politieke en sociale onzekerheid moet
noodzakelijkerwijze het economische leven
ondermijnen, niet alleen in die landen zelf,
doch ook internationaal. Als ongewenschte
erfenis van den oorlog, waardoor de econo
mische lasten der volkeren buitengewoon
worden verzwaard, noem ik o.a. de zeer
dat zijn gids als L’Opale aanduidde. Wui
vende bananen boomen aan weerskanten van
een weg vofrnden een statige oprijlaan naar
een groote vlakte aan het eind waarvan
de planterswoning stond.
Hij dacht aan Harrel, zooals hij hem het
laatst gezien had, in Onberispelijk avond
toilet, in een der deftigste Londensche clubs
den avond dat zij afscheid hadden genomen
vóór Morrence’.? vertrek naar Ceylon
Toen hij de oprijlaan doorgereden was en
de vlakte overstak naar het houten huis, dat
wild en weliig begroeid was, met rozen en
tropische klimplanten, verscheen juist een
man op devoorgalerij, een man met hooge
laarzen van ongelooid leer en een rijbroek
aan en in een wijd sporthemd dat open
stond aan den hals. Hij leek in zijn kleedij
weinig meer op den Harrel, dien Morrence
gekend had. den jongeman, die er altijd had
uitgezien om door een ringetje te halen.
De officier sprong uit den zadel en liep
de treden van de warande op, met uitge-
strekte handen,, teiwijl er een brok in zijn
keel kwam.
Digby, riep hij heesch. Ouwe jongen
Waar heb jij je in vredesnaam al dien tijd
begrax eo
Harrel’s zongebruind gezicht verbleekte
onder de bronekleur en er kwam een smar
telijke uitdrukking in zijn oogen Maar toen
greep hij met een gretige beweging de uitge-
.-toktn Juinden van zijn bezoeker en drukte
ze. alsof hij ze nooit weer los wilde laten.
Morrenae? stamelde |iij, wel. hoe is
het mogelijk, het ia Jack Morrence! Als ik
dat ooit had durven hopen
Ik zie, dat je rpe in elk geval niet ver-
Wij leven in economische kentering.
Niemand trachtte den ernst der toestan
den te verkleinen. En toch was de algemee
ne toon niet pessimistisch, want men had
de overtuiging, dat wij ons nu in een moei
lijken overgangstijd bevinden, doch dat
daarna een nieuw economisch tijdperk zal
komen, waarin welvaart en voorspoed in
ongekende mate zullen heerschen, ook al
wist men niet altijd vaste regels aan te
geven om des te eerder tot die nieuwe we
reldorde te kunnen komen. Wij geven nu
achtereenvolgens de uitspraken der ver
schillende deskundigen in bet kort weer.
George Theunis, ex-premier van
België.
De voornaamste oorzaak van de finan
cieele moeilijkheden ligt m.i. in de dalende
opbrengsten der belastingen,, die gedeelte
lijk door prijs- en koersdalingen, gedeelte
lijk door voorbarige verlaging van den be
lastingdruk zijn veroorzaakt. Hierbij her
inner ik aan het feit, dat in de verschillende
landen de opbrengst der belastingen steeds
meer afhankelijk is gesteld van de inkom
sten, die ieder staatsburger individueel ge
niet, waardoor de basis veel minder vast is
dan vroeger.
Persoonlijk ben ik ervan overtuigd, dat
de handelspolitiek en de beschermende
rechten in de meeste landen een van de
hoofdoorzaken van onze moeilijkheden zijn.
Hier zou zeer veel bereikt kunnen worden
door onderling overleg, doch helaas is de
malaise op zichzelf voor vele regeeringen
reeds een reder om protectionistische maat
regelen te nemen. Deze inmenging van
bovenaf is naar mijn meening echter nut
teloos en schadelijk, omdat "daardoor de
onbelemmerde werking der economische
wetten wondt verhinderd. Deze zullen zich
op den duur toch we weer laten gelden,
zoodat protectionistische maatregelen
anders dan tijdelyk invloed kunnen hebben,
terwijl zij de blijvende welvaart in de toe
komst opofferen aan tijdelijke voordeelen.
Verder beschouw ik de ongeiijke verdee-
ling der goudvoorraden als een gevolg van
den onzekeren politieken toestand, doch
daarnaast van de protectionistische poli
tiek, die het onmogelyk maakt dat de plaats
van het goud wordt ingenomen door goe
deren. En tenslotte dienen de regeeringen
niet te spoedig over te gaan tot het sluiten
van leeningen, want niemand kan zeggen
hoe lang deze crisis nog duren zal.
Sir Arhur Salter, voorzitter van
de economische en financieele
afdeeling van den Volkenbond.
De reeds bestaande moeilijkheden kunnen
in het eene of andere land misschien ver
ergerd zijn door toevallige tegenslagen of
onverstandig beleid; ik denk aan het zeer
weinig elastische economische stelsel in
Engeland; aan de zeer sterke, op specula
tie berustende prijsstijging in Amerika,
waarop een even sterke reactie is gevolgd;
gelen bent, zei kapitein Morrence met een
zonnig glimlachje, terwijl hij weeg naar zijn
portret op don richel Harrel dacht er aan
hoe wonderlijk de dingen toch konden loe
pen in de wereld, hij had dien middag
tegen Dr. Meilief volgehouden, dat het men-
scheiijkerwija gesproken buitengesloten was.
dat zijn vriend nog eens op St. Alousie ge
plaatst zou worden en nu zat Jack Mor
rence in levende lijve tegenover hem in de
hall van L’Opale
Ja, zei hij. in antwoord op de opmer
king van zijn vriend, ik kon niet schei
den van mijn huisraad.
Ze zaten na het ontbijt oen sigaret te
roeken en het leek hun zelfs in deze om
geving zoo gewoon om weer bij elkaar te
zijn het wae haast alsof ze nooit geschei
den waren geweest.
Tijdens het ontbijt, met de bedienden om
zich heen, hadden ze over verschillende
dingen gepraat, over het leven in Fort
Grains. over de plantage en de exploitatie
daarvan. Nu ze alleen waren, voelden ze
allebei dat er ernstiger onderwerpen te be
spreken waren.
Het. is eenvoudig een zegen, als ik hier
iemand krijg, zei Harrel. Binds Brown
hier drie maenden geleden was. heb ik geen
enkelen gast gehad.
Je hebt het hier anders heel aardig,
merkte Morrence op. met. een goedkeu rende
blik om zich heen.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.26, per week 17 cent, mat Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt-
Franco per post per kwartaal ƒ8.16, met Zondagsblad K8Ü.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Iinterc. 2745. Postrekening 48400.
schynlyk met betrekking tot haar crediet
ontlast worden. Aannemelijk is het, dat het
besluit van het Amerikaansche consortium
verband houdt met de besprekingen, die
Mellon op het oogenblik te Londen voert.
Dat men in Frankrijk over dezen loop der
gebeurtenissen niet weinig ontstemd is,
valt te begrijpen, en men beschouwt het
initiatief van de Bank van Engeland dan
ook reeds als een practisch uitvloeisel van
het jongste bezoek van dr. Curtius en dr.
Brüning aan Engeland. Trouwens, de gou
verneur der bank heeft ook deelgenomen
aan het noenmaal, dat er ter eere van de
Duitsche gasten werd gegeven Deze finan
cier neemt de Echo de Paris wijst er
onder meer op het standpunt in, dat de
credieten, zonder rekening te houden met
politieke gebeurtenissen, moeten worden
verstrekt en de Parijsche financieele markt
geeft hij er de schuld van, dat deze aan
degenen, die leeningen wenschen te verkre
gen, vraagt, of zy deze leeningen willen
gebruiken voor den oorlog of den vrede.
Hoe dit ook zy, de Fransche pers staat op
haar achterste been en, omdat Engeland
Oostenrijk op al te vlotte wifae hulp ver
leent en niet de vrees voor tol-unie en aan
sluiting aan den dag legt als Frankrijk,
voor welk land deze twee aangelegenheden
bijna nachtmerries zijn geworden.
^BUITENLANDSCHNIEUWS.
BULGARIJE.
Verkiezingen brengen een nederlaag
voor de regeeringspartij.
Voorzoover uit de tot nog toe ingekomen
uitslagen van de verkiezir^en voor de
Sobranja valt op te maken/lijdt de regee-
ringsparty, de Eski Sgolvar, versterkt door
een vleugel van de Nationaal Liberalen een
onverwachte en vrij sterke nederiaag. De
in den loop van den nacht binnengekomen
stemmen zijn voor 'het grootste gedeelte uit
gebracht op de burgerlijke en boeren-coalitie
van democraten en agrariërs, terwy’l ook
aantal communistische stemmen belangrijk
is gestegen.
DUITSCHLAND.
Run op spaarbanken.
Ten gevolge van verspreide geruchten
heeft de bevolking van het district Worbis
bij Cassel, een run op de spaarbanken on
dernomen ,die thans onrustbarende afme
tingen heeft aangenomen. De autoriteiten
en de spaarbankdirecties hebben een oproep
tot de bevolking gericht, waarin gezegd
wordt, dat de in omloop zijnde geruchten,
volgens welke by iedere spaarbank beslag
zou worden gelegd op 20 pct. van de in
lagen, van allen grond ontbloot zyn. Verder
worden de menschen dringend aangemaand
hun kalmte te bewaren en niet door nieuwe
noodelooze opvraging van gelden den toch
reeds zoo ernstigen financieelen rood van
het landbouwgebied in het district Worbis
te vergrooten.
redenen om er de voorkeur aan te gevt
zijn ouden vriend te verrassen -- als h
tenminste bleek zijn Digby te zijn hij
wijdte niet de kans loopen dat deze zou wei
geren hem te ontvangen. Misschien zou
Digby tegen de ontmoeting opzien. Morren
ce had hem de laatste jaren uit het oog ver
loren en begon nu te vreezen dat daarbij
van Digby’s kant wel opzet in ’t spel was
geweest. Hij had niet eens geweten dat zijn
oude boezemvriend in West-Indië zat. Hij
was overtuigd dat hij naar Australië was
vertrokken,
Kapitein Morrence vroeg een week ver
lof, zonder verder over het doel van zijn
afwezigheid' te spreken. Hij moest mets héb
ben van die gamizoens-kletspraatjes.
Met een zwarte bediende als £fds aan
vaardde hij de reis. Het. werd een interes
sante tocht voor den officier, dae nooit in
West-Indië was geweest; hij genoot van
het- prachtige heuvellandschap, van de wil
de ongerepte bosschen en keek zijn oogen
uit in Trinity, een typisch negerdorp, zoo
als hij slechts van illustraties en beschrij
vingen kende. De eenzaamheid deed hem
goed, na de eerste roezige dagen in Port
Gratjas en de babbelzieke omgeving daar.
Eenmaal had hij overnacht in een in-
landschen politiepost, indedraad geen ideale
verblijfplaats, zooals Wilkinson hem voor-
sjield had en zoo vroeg hij maar kon, was
hij weer verder getrokken, al was het al
leen maar om de slagorden muskieten te
ontvluchten, die hem dien nacht geteisterd
hadden.
De morgendauw lag nog over de velden,
toen hij in de verte een wit huis zag liggen.
De alarmeerende berichten van den secre
taris van de schatkist Mellon over den
noodtoestand in Duitschland, hebben presi
dent Hoover er toe gebracht zelf stappen te
ondernemen, teneinde te trachten tydig het
dreigend gevaar van een volledige inzin
king der Duitsche betalingskracht te voor
komen.
Dit is althans, naar de meening die men
in vooraanstaande politieke er. economische
kringen koestert, de zin van de gisteren
afgelegde verklaring van het Witte Huis.
Hoe dringend president Hoover het initia
tief van de Vereenigde Staten noodzakelijk
acht, bly'kt uit het feit, dat hij na zijn
terugkeer van zijn reis door het Midden en
het Westen van de staten dadelijk de par
tijleiders van de beide huizen van het con
gres, alsmede den onderstaatssecretaris
van de schatkist Mills en den waarnemen-
den handelssecretaris Julius Klein by’een
heeft geroepen.
Na gehouden conferentie heeft de Presi
dent de volgende zerklaring i.z. de oorlogs-
en herstel schulden laten publiceeren, wel
ker tekst hy den diplomatieken vertegen
woordigers der betrokken landen via het
tónsterie van Buitenlandsche Zaken heeft
tóen overhandigen:
De Amerikaansche regeering stelt voor
it betalingen in verband met regee rings-,
latei- en wederopbouw-schulden voor
jm tijd van één jaar uit te stellen, in dier
roege, dat dit uitstel zoowel betrekking
heeft op het kapitaal als op den interest,
en dat die schuldbekentenissen der regee
ringen, welke zich in particuliere handen
bevinden, er natuurlijk van worden uitge
zonderd.
Vooruitloopend op de goedkeuring van
het Congres is de Amerikaansche regee
ring bereid uitstel te verleenen van alle
betalingen, welke buitenlandsche regeerin
gen, haar verschuldigd zyn, gedurende het
op 1 Juli 1931 beginnende begrootinigsjaar,
op voorwaarde, dat de belangrijke credi-
teur-staten eveneens de hun verschuldigde
betalingen op regeeringsschulden voor een
jaar uitstellen.
Gezaghebbende instemming.
Het besluit der Amerikaansche regeering,
aldus de verklaring, is alreeds door de vol
gende senatoren goedgekeurd: Ashurst,
Bingham, Borah, Byrnes, Capper, Fess,
Fletcher, Glass, Harris, Harrison, Hull
King, Morrow, Moses, Reed, Swanson, Van
denberg, Wagner, David Walsh, Watson en
Thomas Weith, en eveneens door achttien
Ieden van het Huis van Afgevaardigden.
Voorts werd het goedgekeurd door den hui-
digen gezant te Londen Dawes en door
Waarheid, eenvoud en reinheid vormen
den grond der menschelijke natuur.