•te
I
JJ3
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
enz.
No. 17712
70»Jaargang
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN,
n.
Dinsdag 23 Juni 1831
llll
JUI
Dit blad verschijntdagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
Aan den vooravond van de Raadsverkiezing.
FEUILLETON.
ONTERFD
gewezen.
aan de grens van
lan
(Wordt vervolgd.)
1- 77’
8
1
vertel me eens eerlijkwaarom
gedaan?
de verkiezingen deel te
niet baten.
enye, Tel. 3074
255
■MO
4
AlJVtlKlEMlEPKUS: Uit Goud* en omatreken (behoorende u>t den Odlorgkru>«|
1regels 1.8v, eUe .egel meer 0.26. Van buiten Gouda en bezorgktmg
lregels 1.55, elke regel meer 0.3U Advertentien in bet Zaterdagnumme»' 20 A
ujsiag op de^jtrjja. Liefdadigheids-*averU.ntiëii de helft var. den prij».
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50 crp
de voorpagme 50 hooger r
Gewone advertentiün eu ingezonden mededeelingen contract tot. zeer gereduceerden
orys. Groote letters en ranuen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van Bollede BoelJianue-
laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan hei
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Wat mu te doen?
Wat staat thans te doen?
Wij hebben hierboven uiteengezet welke
gevaarlijke consequenties er aan verbon
den zijn wanneer aan de liberale partij de
stemmen worden onthouden om deze op de
hebben aan de
S.D.A.P. ook den achtsten zetel
bezorgd. Dat beteekent dat het in den
Raad daardoor aanvankelijk mogelyk is
geworden om een z.g. democratische meer
derheid te vormen van 8 sociaal-democraten
en 3 roomsch-katholieken, die er anders niet
zou zjjn geweest en waardoor de gemeente
raad van Gouda in staat is geweest tot het
nemen van besluiten die absoluut in strijd
zijn met het financieele en economisch be
lang der gemeente en waarvan op den hul
digen dag de gevolgen op de begrooting als
hoogere uitgavencijfers cn dus hoogere be
lastingbedragen voorkomen.
De heer Goedewaagen uitgeworpen.
De oprichting van de Economische Groep
en haar deelname aan de verkiezingen heeft
na we t de hierboven genoemde niet te weer
spreken financieele lasten voor de gemeente
ook het uitwerpen van het bekwame raads
lid Goedewaagen tengevolge gehad, wat als
een ernstig verlies voor den Raad moet wor
den beschouwd. De Economische Groep
moge toen en nu van den heer Goedewaagen
getuigen dat hy is een bekwaam en alge
meen geacht man, een niet te loochenen feit
is het, dat de Econ. Groep den heer Goede
waagen uit den Raad heeft geworpen.
Bij samengaan 4 zetels!
Positie versterkt.
Ware in 1927 de Economische Groep met
de Liberale Party samengegaan, er zouden
4 leden van den Raad op die lijst zjjn ge
kozen en deze vier «ouden in den Raad het
noodzakelijk tegenwicht tegen excessen heb
ben kunnen vormen dat er aanvankelijk niet
is geweest.
Het resultaat
Wat is nu de t
Solon werd oud, toenemende in wijs
heid.
Critiek op onze meening.
De beschouwing, welke wy Zaterdag j.l.
aan de stembus van morgen hebben gewyd,
is voor de eerste candidaat van de Econo
mische Groep, de heer Zanen, aanleiding
geweest pm op te komen tegenover de door
ons o.a. verkondigde meening dat de ver
tegenwoordiging van de Economische Groep
in den Raad niet de minste beteekenis heeft
gehad.
Die meening wordt door den heer Zanen
blijkbaar niet gedeeld, hetgeen wel blykt uit
een vraag, door hem gisteren in een inge
zonden stuk gesteld of hy uit onze hier-
voren genoemde meening moet opmaken
dat het werk door den heer Zanen verricht,
van geen beteekenis is geweest en hy daar
een onbenullig figuur heeft geslagen. En
dan verwyst de heer Zanen naar het werk
by de begrooting, in de afdeeling en in de
commissies door hem verricht en trekt hy
een vergelijking tusschen zijn werk en dat
van de beide liberale leden van den Raad,
waarvoor hy wel waardeering heeft.
De conclusie van den heer Zanen.
Wy hebben gisteren reeds opgemerkt dat
wy over het werk van den heer Zanen niet
hebben gesproken, dat wy voor diens op
treden in bepaalde gevallen reeds eerder
waardeering hebben betoond, en dat wy
daarom de conclusie door den heer Zanen
»elf getrokken, ook voor diens eigen reke
ning moeten laten. Wy hebben er echter op
gewezen dat de heer Zanen niet is „de Eco
nomische Groep’’, zooals ook uit de publi
caties over de onderhandelingen van de Eco
nomische Groep met den Vrijheidsbond is
gebleken, doch dat de Economische Groep
in de vierjarige periode 1927/1931 achter
eenvolgens vertegenwoordigd is door drie
leden, van wie de heer Zanen de laatste is.
Wanneer wy dus hebben gezegd dat de ver
tegenwoordiging van de Economische Groep
in den Raad niet de minste beteekenis heeft
gehad, dan wil dat niet anders zeggen en
kan dat ook niet anders beteekenen dan dit,
dat het resultaat van den arbeid door de
- drie elkaar opvolgende raadsleden van de
Economische Groep in de afgeloopen vier
jaar verricht, het optreden van deze aparte
groep in den Raad niet heeft gewettigd.
De Econ. Groep geen gemeente
belang.
Zoo is het ook. Wy zouden zelfs verder
willen gaan door te zeggen dat het resultaat
van den arbeid der Economische Groep-ver-
tegenwoordigers in die 4 jaren volstrekt niet
opweegt tegen het nadeel dat door de in
diening hunner lyst en den uitslag der ver
kiezing van 1927 aan de Gemeente is be
rokkend.
Waarom die volte-face?
De illusie die de heer Van Wynen koes
terde in de openbare vergadering van Mei
1927 dat de Economische Groep het bindend
cement zou vormen tusschen de diverse
groepen in den Raad, is, hy heeft het ook
meermalen zelf toegegeven, totaal vervlo
gen. Van al zyn vrome wenschen van het
scheppen van een sfeer van rust, kalmte
en bezadigdheid is niets terecht geko
men. En daarom is de heer Van Wynen dan
ook uit den Rdad verdwenen!!
Wat beweegt hem, die zoo overtuigd is
van het onnutte van deze kleine groep, dan
toch zich weder mede aan het hoofd daar
van te stellen? Van een ernstig man als
de heer Van Wynen door ons wordt geacht
te zyn, is deze volte-face niet te verklaren.
en <ïr
GOUDSCHE COURANT.
Wat te doen staat.
„Practisch heeft de vertegenwoordiging van de Economische
„Groep in den Raad niet de minste beteekenis gehad."
(Goudsche Courant 20 Juni 1931.)
Vroegere illusies van den heer
Van Wijnen.
Wy zuilen dit naaer verklaren. De Eco-
nonnsene Groep werd opgericht in de eerste
dagen van April 1927 in een byeenkomst
onuer leiding- van den heer A. van wynen,
waarby als mede-oprichters optraden de
heeren H. Zanen, H. van Triet en Jon. Mul
der. in een in de maand Mei daarop ge
houden openbare vergadering, welke werd
gehouden vóór de verkiezing voor den Raad,
heeft de heer Van Wynen, die toen als eer
ste candidaat van den Raad voor de nieuwe
party optrad, verklaard dat
„de Economische Groep zou deelnemen
„aan de verkiezingen, om by het behalen
„van een zetel te zyn het cement om
„de uit elkaar gevallen partyen saam te
„binden,, het gemeentebelang te dienen
„zonder meer opdat de rust zou terug
voeren...
en ook om
„te scheppen een sfeer van rust, kalmte
„en bezadigdheid, teneinde Gouda niet,
„naar den kelder te laten gaan.”
Naar het oordeel van den heer Van Wynen
was
„Gouda zeer ernstig
„zyn draagkracht.”
Waarschuwing van Mevr. Riesz.
In die bijeenkomst heeft Mevr. Riesz ge
wezen op de verantwoordelijkheid die deze
groep op zich laadde door inplaats van met
de Liberale Party op te trekken, alleen aan
nemen. Het mocht
hij hier, op deze plantage, die zijn eigen
dom was, op J/Opale
Dat wordt interessant!
Maar het wae heeleniaal met interes
sant, toen we er echter kwamen hoe de
zaken geregeld waren. Uït een gevoel van
ik durf het gerust te noemen zieke
lijk plichtsbesef, had mijn vader „County
Gates” vermaakt aan den afstammeling
van den ouderen tak om het vroeger
gepleegde onrecht te herstellen, zooals hij
zei. Er was bij zijn testament een uitvoe
rig stuk gevoegd, waarin hy Zijn daad mo
tiveerde en mij bezwoer niet tegen zijn be
schikking in verzet te komen, maar te trach
ten deze loot van den stam lan Harrel te
zoeken en te zorgen dat hij de erfenis aan
vaardde.
En wat deed jij?
Het verzoek van mijn vader liet aan
duidelijkheid niets te wenschen over. Wat
kon ik doen?
Ik begrijp het. Je gaf zonder een woord
van protest je aanspraken op het landgoed
prijs en spoorde dien meneer lan Harrel
op. Liet je vader je nog geld na?
een amendement-Polet, dat beoogde de in
voering van een algemeene middagsluiting
voor winkels, zoodra de Rijkswinkelslui-
tingswet door de beide Kamers zou zyn aan
genomen mogelijk te maken, een besluit dat
o.a. absoluut in strijd is met de belangen
van den middenstand!
Als eenling in den Raad kan men
niets bereiken.
Wat de heer z,anen üctreit, gedurende de
korte penoae dat deze ueel uitmaakt van
den Raad, heeft deze meerdere malen by de
begrooting voorstellen van practischen aard
geaaan, <ue ook wy in het belang der ge
meente achten. In t by zonder noemen wy
tiet pracuscne voorstel om de kosten van
de nieuwe openbare bewaarschool van
j 53.1MM) tot J 4V.000 terug te doen brengen.
Met waardeering voor dit werk, meenen
wy toch te mogen volhouden dat de Econo
mische Groep practisch van geen beteekenis
is in den Raad, wyl voorstellen als hier
boven genoemd absoluut vallen binnen het
kader van de liberale partij, .welker ver
tegenwoordigers daaraan dan ook steun
geven, zoo goed als de heer Zanen ook steun
verleent aan voorstellen van financieel-
economischen aard, welke komen van de
zyde van liberalen en anderen. Is niet de
heer Zanen accoord gegaan met het zeer
ingrijpende amendement-de Witt Wynen
op de motie-Verkerk, dat de financieele be
langen der gemeente in alle deelen raakt
en beschermt? En dan de belastingvoor
stellen
De oprichting van een Economische partij
en het deelnemen van deze afzonderlijk van
de verkiezingen is en blijft vooral onder de
bestaande verhoudingen een .uit practische
overwegingen niet te verdedigen, zaak,
waarmede de financieel economische belan
gen absoluut in het gedrang komen!
De meening van den heer Van
Wynen vroeger en thans.
Zoo heeft de heer Van Wynen dat vroe
ger ook gezien, en daarom verbaast ons
zijn houding zoo uitermate. De heer Van
Wynen heeft eens in een openbare vergade
ring verkondigd dat gezien het fiasco dat
Prof. Treub heeft gehad met de oprichting
van den Economischen Bond, die later in
de liberale party is opgenomen, het een on
juistheid is kleine partijtjes te vormen.
Daardoor kan geen kracht worden ontwik
keld naar buiten. Die kleine partyen, zoo
heeft de heer Van Wijnen destijds gezegd,
zullen een geïsoleerd standpunt blijven in
nemen en nooit eenig resultaat kunnen be
reiken!
Deze uitlating van den heer Van Wynen
van eenige jaren terug klopt volkomen met
de werkelijkheid. Met de Economische
Groep, welke hier thans bestaat, zal het
niet anders gaan dan elders met dergelijke
partijtjes. Gedurende hun bestaan kunnen
zij alleenstaand niets bereiken, zij zyn ten
allen tyde op steun van andere zijden aan
volgde hij. Welbeschouwd vormen zij
eigenlijk de oudere linie. Door een of ande
re ruziq. een heele rit8 geslachten geleden,
werd het landgoed toegewezen aan ’n jonge
ren zoon, mijn overgrootvader in de derde
macht of zoo iets en de lan Harrel s waren
hindheeren af! De familietak ging maat
schappelijk achteruit en zocht fortuin in de
koloniën. De laatste directe afstammeling,
van wiens bestaan ik weet, hij heette ook
lan Harrel, was een man van mijn vaders
leeftijd en toen mijn vader stierf, woonde
Uit het Engelsch van
DOLF WYLLARDE.
11 (Nadruk verboden).
Er w8fi iets verfijnds in deze jonggezellen
woning, dat een opvallende tegenstelling
vormde met de bonte collectie gemakkeüjke
stoelen, pijpen, asehbakken en rijzwepen.
In den doorgang naar de eetkamer hingen
geplooide mousseline gordijnen en in de rie
ten stoelen lagen kussens met vroolijke cre
tonne bekleed. Het zag er uit of hier een
zorgende vrouwenhand aan het werk was
geweest. Geen man zou al die potten van
grof inlandsch aardewerk gevuld hebben
met deze weelde van rozen.
- Ja, antwoordde Harrel vergenoegd,
het ziet er heel wat bewoonbaarder uit dan
toen ik kwam. Toen leek het wel een stal...
Er viel even een zwijgen; beiden waren
ze zich bewust dat er wel wat anders te
bepraten viel dan deze algemeenheden en
het duurde ook niet lang of Morrence ver
brak de beklemmende stilte, met de vraag,
die hem den heelen ochtend al op de tong
had gebrand.
Digby,
heb je dit
Wat? Harrel’s stem klonk een beetje
onzeker.
Ik heb je nu zoowat vijf jaar uit het
V an Staal de verlosser
demagoog.
Het Dagblad van Gouda zegt het.
Wy staan trouwens voor meer vreemde
dingen in deze dagen. Het is nog niet zoo
lang geleden dat het Dagblad van
G o u d a in sensationeele artikelen den wet
houder Van Staal bewierookte als de man,
die aan Gouda de verlossing zou brengen,
en datgene, wat door ernstige mannen in
vroeger jaren naar beste weten in het belang
der gemeente was verricht, als „rotte toe
standen" karakteriseerde, welke moesten
worden weggevaagd. Sinds eenige weken
echter, nu datzelfde Dagblad van
Gouda „gecharterd” blykt door de opeens
in het geld zwemmende „Economische
Groep”, waarvan elk lid blijkbaar geheel
vrijwillig en uit puur enthosiasme zyn bui
del heeft geledigd, klinkt qr een gansch
andere toon uit datzelfde orgaande Eco
nomische Groep is het wereld
wonder van dejze dagen, waarom het heele
Goudsche wereldje mo$t draaien, want van
haar zou alleen komen de magische kracht,
die genezing zou kunnen brengen van alle
kwalen waaraan de gemeente Gouda lydende
is. En de heer Van Staal, die zoo kort ge
leden nog een aureool om de slapen is fce-
legd, heet n u ineens de man, die
„gedurende de laatste maanden op de
magogische, zelf verheerlijkende wyze
„protserige reclame maakt, waaraan hy
„zijn geheele bestaan te danken heeft.”
Wie begrijpt ook een economische
groep, die in het „Dagblad van Gouda”- een
serie artikelen laat schrijven, waaruit geen
sterveling kan begrijpen dat dit propa-
ganda-artikelen bedoelen te zijn voor een
groep van menschen, die in Gouda op het
gemeentelijke terrein „zake n" willen
doen,-inplaats van een politiek bedryf uit
oefenen
ut fan de Econ. Groep,
arbeid geweest van. de
vertegenwoordigers van de Economische
Groep in den Raad? De heer Van Wijnen
heeft zitting gehad vanaf Sept. 1927 tol
Dec. 1928 toen de heer Joh. Mulder zijn
plaats innam, die op zyn beurt in Augustus
1930 vervangen werd door den heer H.
Zanen. Van den heer Van Wynen is niet
bekend dat hij met betrekking tot het
„economisch" belang der gemeente, een an
dere byzondere aangelegenheid naRr voren
heeft gebracht, dan zyn gewaardeerd
betoog over de boekhoudkundige zijde der
voorgestelde Centrale Administratie, dat
aansloot aan het met minder gewaardeerd
betoqg van Mr. de Witt Wynen over de
financieele zijde dezer zaak. Door den heer
Mulder zijn op het tapijt gebracht een voor
stel om het drukwerk der gemeente niet
meer ter secretarie te doen vervaardigen,
doch weder aan de Goudsche drukkerijen
op te dragen, welk voorstel in han
den eener Commissie is gesteld en
nog steeds daar berust, een subsidie
aanvraag voor de Ziekenhuisverple-
ging, terwijl door hem, instede van onthou
ding van steun, medewerking is verleend
voor het verkrijgen van een Maandagmid-
dagsluiting van de kapperszaken en voor
Toen vader stierf, twijfelde ik geen
oogenblik, af ik zou „County Gates” krij
gen, begon hij. Er bestonden geen bij
zondere bepalingen van erfrecht omtrent het
landgoed, servituten of iets dergelijks en
ik wae de eenige zoon. Ik ben opgegroeid
met de gedachte, dat ik het landgoed zou
krijgen, ofschoon vader en ik elkaar de laat
ste jaren met zoo heel veel me«r gezien
hebben.
Neen, je was zoo aan Londen gehecht!
Ik heb me wel eens afgevraagd of het wel
verstandig van je was om zoo weinig in
Devonshire te komen.
Kerel, het was er zoo stom-vervelend
De smaken van mijn vadfer en mij verschil
den nu letterlijk in elk opzicht. Als ik op
..County Gates” was. ging ik jagen en vis-
schen en deed alle mogelijke andere din
gen die je buiten nu eènmaa! doet. Maar
hij zat maar altijd met zijn neus in de boe
ken en hield zich met- niete op dan met
die eeuwige plantkunde. Het is misschien
niet mooi van me. dat ik het zoo zeg. maar
ik trok me van zijn verwijten niet heel veel
aanik beschouwde zijn liefhebberijen als
stokpaardjes. Maar die stokpaardjes zijn
I tenslotte dwanggedachten geworden en daar
ben ik de dupe van!
Hoe bedqpl je dat?
Wel, heb je nooit gehoord van
Harrel. een zijtak van onze familie?
Neen, ik heb nooit van andere verwan
ten gehoord, dan van de Howards ant
woordde Morrence min of meer aarzelend.
Harrel kreeg even een kleur, maar hij
wa8 zich onmiddellijk weer geheel meester.
Ja, we hebben nog andere familie, ver-
ABONNEMENTSPR1JS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 8.15: met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA,
hij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
Wat er verloren werd!
Winst by de S.D.AJ».
Het resultaat van de stemming was dat
de liberale party twee zetels verloor en
dat de Economische Groep één zetel behaal
de, echter met een stemmental kleiner dan
de kiesdeeler. De Economische Groep be
haalde 509 stemmen, terwyl de kiesdeeler
was ruim 585, waardoor de toewijzing van
dien zetel eerst by de tweede deeling kon
plaats hebben. De liberale party had 35
stemmen te min voor een derden zetel en
omdat aan haar dien derden zetel niet kon
worden toegewezen, kwam die, door de be
palingen van de Kieswet volgens het stelsel
d’Hondt ten goede aan de S. D. A. P., die
daarmede haar achtsten zetel behaalde. Dc
liberalen die op de lyst van de Econ. Groep
hadden gestemd en dat waren allen, be
houdens enkelen, die even gemakkelyk van
jasje als van politieke richting veranderen,
hebben toen niet alleen het verlies bewerk
stelligd van een liberalen zetel, maar zij
oog verloren. Toen ik naar Ceylon vertrok,
was je een van de gelukkigste stervelingen,
die ik kende populair, goed bij kas. kort
om iemand die alles van het leven te ver
wachten scheen te hebben. Toen ik 5 maan
den geleden met verlof in Engeland terug
kwam, was je verdwenen. Alles was ik over
je gewaar kon worden was dat je een finan
cieren klap had gehad en ergens in Aus
tralië aan het boeren was. Het was wel de
zonderlingste samenloop van omstandighe
den. die je denken kunt, dat ik hier naar
dit ónmogelijke eiland werd gedétadheerd
en toevallig over je hoorde praten.
Ik vermoed dat je wel iets van de ge
schiedenis weet, tenminste over het testa
ment van mijn vader, vroeg Harrel.
Beste jongen, ik weet absoluut niets.
Ik wist niet wat ik hoorde toen ik er achter
kwam dat de Arboumes op het oogenblik
in het bezit zijn van „County Gates”.
- Ik denk met dat ze erg trotsch zijn op
de manier waarop ze er aan zijn gekomen
merkte Harrel met een cynisch lachje op.
Laai ik je de historie in het kort vertel
len. Het is overigens niet wat je noemt een
prettige geschiedenis!
Vertel het me liever niet, als het pijn- I
lijk voor je is. Wat heb je eraan oude
koeien uit de sloot te* halen, als je toch
niets aan den loop van zaken veranderen
kunt?
Ik vrees inderdaad «lat het niet zal
kunnen. Maar toch wil ik graag dat jij alles
weet.
Hij stak zijn handen in de zakken en
keek somber voor zich uit over de met rozen
begroeide waranda.
Geen pennyIk had mijn moeders erf
deel. wat een driehonderd pond inkomen
per jaar treeft. Daarvan leef ik tot L'Opale
wat begint in te brengen als dat tenmin
ste ooit gebeurt
Kom. niet zoo somber kerel! Die oud
oom of achterneef, of wat hij van je was.
heeft die hier nogal succes gehad’
Te oordeelen naar den toestand, waar
in ik de plantage aantrof, zou ik zeggen
van niet. Ze had twee jaar braak gelegen,
teen ik kwam-. Het heeft reusachtig veel
moeite gekost om den ouden heer te vinden
en hem aan het verstand te brengen, dat
hij al® eigenaar van „County Gates”, beter
deed naar Engeland terug te gaan en daar
in welstand te leven. Arme kerelHij heeft
er niet lang van geprofiteerd. Hij was al
doodziek toen hij in Southampton aankwam.
Twee jaar heeft hij het nog uitgehouden.
Maar dan moest jij het land daarna
toch geërfd hebben, tenminste als hij geen
kinderen had?
Neenhij was vrljg-rwl en ik dacht het
zelfde als wat jij nu zegt. Maar hij stierf
tenslotte toch nog onverwacht en had geen
testament gemaakt tenminste, er werd
geen testament gevonden, dat was gemaakt
nadat hij bev.it genomen had van het land
goed. Wel een oud testament^ waarin hij
mij L’Opale vermaakte.
Wat een verschrikkelijke pech. Maar
hoe komen de Arbourne's er nu tenslotte
aan'