GEBR.SPAAS
EN
PRI
ibank I
O -I. I
ezinnen. Gegarandeerde oplage 6500
Deze Courant komt in vele duizenden
E EN
ISSEN
TH VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLA
(Juli 1931
Zaterd
No. 17722
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
ex
Het voorstel Hoover.
HET STCFFENHUIS
en
Gouda
Markt 16
BEL OF 2084
ModfllwisicherijFa. J. I.i. Strntio
~*70- Jaargang
52,263,26
100RWEG I
doch ziet NI
BOSKOOP,! GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
lONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
De goedkeuring der Gemeentebegrooting
het standpunt der soc. dem. leiding.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCIt
raeds onze
als
AND.
de
de „Telegraaf’.
Engeland.
Met Engeland is het „mal uit, mal thuis”.
len. Wy wenschen
srste plaats in die
Isch landschap wil
og A. Scheygrond
betalen
ontvangt
de brandweer en de werklieden uit omlig
gende gemeenten, geassisteerd door omstan
ders, 'is men het vuur ten slotte meester ge
worden.
mye, Tel. 3074
255
ge-
de
lot
bL
Wij hebbentnof GEEN
UITVERKOOP
e Vincennes.
kt Nederlandsche
jen.
Uitvoerend comité.
lag>i*-o^het'depar-
n Huisvrouwen,
i.
.handel en bjj de
k ZOON te Gouda.
Het moet aan Amerika betalen 675
millioen Mark en het ontvangt van
Duitschland 362, van Frankrijk 255 millioen,
terwijl het verschil tusschen de som dezer
beide bedragen en wat het betalen moet,
wordt opgebracht door Italië en enkele klei
nere schuldenaren.
(iOlIkMll E COURANT.
laar foto’s en pen-
ied.
wyksche en Sluip-
uitgevoerde werkje
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90. per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.8*.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
Italië.
Italië is n.m. in dezelfde positie
Frankrijk. Het heeft aan Engeland 87 mil
lioen en aan Amerika 26 millioèn Mark te
betalen, terwijl het van Duitschland 190
millioen ontvangt. Bij een moratorium
is het dus 77 millioen Mark slechter af.
Voor die 7 7millioen zal het dus dekking
hebben te zoeken.
België.
Dit land krijgt uit de Duitsche betalingen
gngeveer 102 millioen Mark, afgezien van
wat het, krachtens een speciale regeling,
van Duitschland ontvangt wegens tijdens
den oorlog in omloop gebrachte papiermar-
ken. Na Amerika betaald te hebben houdt
het zoo wat 35 millioen gulden over, die aan
het Belgische budget ten goede komen. Bij
het moratorium zal het daarvoor dus zelf
te zorgen hebben.
De goedkeuring der Gemeentebegrooting
1931 door Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland, gaf ons en ook de Nieuwe Zuid-
Hollander begrijpelijkerwijs aanleiding tot
bijzondere vermelding, wijl aan de vaststel
ling door den Raad zoo veel strijd is voor
afgegaan.
liet „Goudsch Volksblad” is daarover wat
van streek geraakt en schrijft nu:
,(De- off feieele organen van het Stad
huis, de „Nieuwe Zuid-Hollander” en de
„Goudsche Courant” deelen mede,
dat de Goudsche gemeentebegrooting
door Ged. Staten is goedgekeurd. Na
tuurlijk schrijven beide redacties er bij,
dat deze goedkeuring een echéc is voor
wethouder Van Staal. De „N. Z.-H.”
vraagt er zelfs by: „Van Staal, wanneer
ga je nu heen!” Het Stadhuis kreeg het
bericht uit Den Haag telefonisch. Eenig
schrijven is nog niet binnen. Deze twee
bladen, die dus de opmerkingen van Ged.
Staten nog niet kennen en waarvan
het nog wel eens mogeljjk zou kunnen
zijn, dat zij volledig dekken de klachten
van de soc.-dem. minderheid, meenden al
vast conclusies aan het adres van Van
Staal te moeten trekken. Wij gunnen ze
graag voor eenige dagen de pret. Zoodra
de officieele stukken er zyn, zullen wy
onze opmerkingen over de z.g. goedkeu
ring van de begrooting kenbaar maken.
Reeds nu zy medegedeeld, dat de toe
komst bewijzen zal dat het met het Van
Staalsche echéc nog wel losloopen zal.
Hier vooral geldt niet te vroeg juichen.
In ieder geval staat dus nu vast dat met
goedkeuring van het door ons fel bestre
den belastingstelsel, de burgerij in 1932
en 1933 het gelag moet betalen.”
De heer Van Staal kan het niet verkrop
pen dat van zijn echéc gesproken wordt.
Daarvan is volgens hem natuurlijk geen
sprake. De soc.-dem. wethouder ziet natuur
lijk deze zaak weer anders dan een ander
en concludeert uit de goedkeuring der be-
De ontwapening.
De tweede groote zaak, die de aandacht
blijft trekken, is die der ontwapening.
MacDonald, de Engelsche eerste minis
ter, heeft in het Lagerhuis een rede gehou
den, waarin hy trachtte aan te toonen, dat
Engeland reeds veel verder op den weg der
ontwapening is gegaan, dan andere landen.
Hy begon met deze vraag: „Wat hebben de
geallieerden gedaan om de belofte tot ont
wapening, die zy in het verdrag van Ver
sailles hebben af gelegd, te vervullen?” Het
antwoord gaf hy in cijfers. Engeland maak
te een goed figuur. De kosten van zyn
vloot, die in 1914 76 millioen bedroegen,
beliepen in 1924 nog 56 millioen en in 1930
52 millioen. Amerika daarentegen heeft
steeds meer geld uitgegeven. (Gemakshalve
houden wy ons aan ponden sterling). Zijn
vlootbudget bedroeg in die drip verschillen
de jaren 42, 70 en 78 millioen. Frankrijk
besteedde 29.2, 13.8 en 24 millioen; Italië
18.25, 9.8 en 16.9 millioen; Japan 8.ó, 23
en 26.6 millioen.
Wat de legers betreft, had Groot-Brit-
tanje in 1914: 151.000 man in dienst, in
1924 99.453 en in 1930: 93.650 man, terwijl
de legers der andere mogendheden onge
veer in gelijke mate waren toegenomen.
Sedert 1924 waren de kosten van het Fran-
sche leger verhoogd met 20.8 millioen pond
sterling, die van Italië met 15.3 millioen, die
van de Vereenigde Staten met 16.68 mil
lioen, terwijl die van Engeland 5 millioen
lager waren geworden. In vyf jaar was het
budget van het Engelsche luchtwapen, of
schoon dit een wapen in opkomst is, ver
minderd, terwijl de uitgaven in Frankrijk,
sedert de kosten afzonderlijk van de leger-
uitgaven worden berekend, met 5 millioen
pond waren gestegen; in dezelfde periode,
waarin het Engelsche duchtmachtbudget
was verminderd, was dat van Italië met 6
millioen, en dat van Amerika zelfs met 20
millioen pond verhoogd.
Het is natuurlijk de vraag, of deze cijfers
door alle betrokken mogendheden zonder
meer aanvaard zullen worden.
Vermoedelijk niet.
Maar in ieder geval kwam MacDonald
tot deze conclusie: Engeland kan nu niet
verder gaan, tenzij er een internationale af
spraak inzake ontwapening wordt gemaakt.
Bahlmann, Qouda
GROOTE UITVERKOOP
Mantals vanal II. 1.7B
Al, bizonderen aanbieding: Nieuwe Modellen in prima effen stollen
geheel gevoerd, prijzen 11. 12.50 - II, 14.50 - 11. 16.50 enz.
JAPONNEN, (diverse stoffen)
InZijde vanaf 11. 6.50, Katoen 11. 1.25, Wol 11. 3.50.
HOEDEN EVENEENS VOOR SPOTPRIJZEN.
■P*' PROFITEERT VAN DEZE j
Ongekende Lege Prijzen
Onze beken^ prima kwaliteiten blijven gehandhaald.
IK:
it plan van droog-
hiervan is zy egn
genoegen en niet
staan der plassen,
lie wateren en een
len en nog worden
De schrijver heeft
tendien zijn betoog
alsmede een kaart
beslag.”
n Schauburg
Vogelkundigen”
den heer Van den Bergh, om de Vijzelgracht
niet tie dempen, verworpen en daarna de
voordracht van B. en W. tot demping zon
der stemming aanvaard.
Ter zake van het Kokin is het voorstel
ler Haar (demping) met 24 tegen 21 stem
men verworpen en het plan van P. W. (niet
algeheele demping en aanleg van een par-
keerterrelm) met 22 tegen 20 stemmen aan
vaard.
Fabrieksbrand te Tilburg.
Schade 150.000.
Gietermididag omstreeks 4 uur is de con
fectiefabriek van de fa. gebrs. Mutsaeraaan
de Z.O. straat te Tilburg totaal door brand
vernield. Een paar jongens van het perso
neel waren bezig met het uitbranden van
hun pijpen en maakten bij de reiniging ge
bruik van benzine. Plotseling vatte de ben
zine vlam en in een omniezim verbreidde
zich het vuur met groote snelheid over de
bovenverdieping.
Aan redding van den goederenvoorraad
of eigendommen van het personeel viel niet
te denken. Het geheeie gebouwencomplex
brandde tot den grond toe af. De bedrijfs
schade wordt op f 150.000 geschht.
Het personeel, ongeveer 60 man sterk, in
hoofdtaak meisjes, is thans werkloos, maar
het ’oon is door verzekering geruimen tijd
veilig gesteld. Assurantie dekt de «schade.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Verwacht wordt dat het bedrijf 6 maanden
stop zal staan.
Overeenstemming bereikt met Frankrijk.
Wat Duitschland te betalen heeft.
De ontwepenlng.
De FranschAmerikaansche overeenstem-
kng is, volgens een Reuter-telegram, tot
and gekomen, behoudens goedkeuring door
de ondertekenaars van het plan-Young.
Van andere zijde wordt gemeld, dat te
middernacht één der Fransohe onderhande
laars aan een vertegenwoordiger van Ha^as
heeft verklaard, dat tusschen de Fransche
en Anierikaansche gedelegeerden overeen
stemming was bereikt over de wijze van
toepassing van het plan-Hoover. Nu blijft
echter nog over, de goedkeuring van de an
dere schuldeischere van Duitschland te ver
krijgen.
President Hoover heeft zich gisteren tele
fonisch niet Mellon onderhouden en riep in
aansluiting daarmede een kabmetszitting
bijeen.
Na afloop dezer zitting verklaarde Castle
in een persconferentie, dat hij hoopte den
zelfden avond te kunnen mededeelen dat
men het met Frankrijk eens was geworden
over de geschilpunten.
Volgens Reuter verklaarde Castle voorts
dat wanneer er een Franscli-Amerik&ansch
accQord wordt getroffen, dit een beginsel-
ucooord zal zyn. De inzonderheden zullen
iater onderling moeten worden uitgewerkt
door de schuldeischers van Duitschland wat
betreft de opgeschorte betalingen. Castle
sprak de hoop uit dat de onderhandelingen
niet zouden leiden tot particulier gekibbel
tusschen de onderteekenaars van heit plan-
ï’oung. Hij voegde er bij dat de moeilijk
heden die zouden rijzen bij de Engelsch—
F ransche besprekingen over het probleem
van het waarborgfonds geenerlei ongerust
heid wekken.
Castle, Mills en de voorzitter van den Fe
deral Reserve Board kwamen bijeen op het
Witte Huis toen Mellon opbelde.
In bevoegde kringen werd verklaard dat
met verwacht werd dat er definitief nieuws
zou worden nieegedeeld voor Mellon en Edge
te Parijs met de Fransche ministers hadden
geconfereerd.
Groote heidebrand tusschen Hilversum
en Baarn.
Op de heide tusschen de gemeenten Hil
versum, Bussum en Laren, meer bekend
ender den naam Laarderheide, heeft een ge
weldige heidebrand gewoed» die een groote
oppervlakte Stad- en Landsche hei, binnen
kort behoorende tot het Gcoisch. natuur
reservaat, totaal heeft verwoest. Het vuur
vond vermoedelijk zijn oorzaak in vonken
uit den schoorsteen van de opslagplaats van
de H.IJ.S.M., gelegen langs de spoorbaan.
Het vuur vond gretig voedsel m de droge
heidestruiken, waartusschen hier en daar
groepen vliegdennen opgroeiden. Daar het
verbranden van de heidestruik en en de
vliegdennen zware rookwolken ontwikkelde,
was de brand op verren afstand merkbaar.
Dank zij het krachtdadig optreden van
grooting het tegendeel dat ieder ander daar
uit leest. Dat is zoo de bekende manier: als
hem de grond onder de voeten wordt weg
geslagen, juicht hij alsof hem een ovatie
wordt gebracht. En hy fantaiseert over
1982 en 1933, om er maar uit te komen!
De Voorwaarts-redaciie, die de andere
pagina’s van het Goudsch Volksblad redi
geert, laat dan ook op een andere plaats
in hetzelfde blad een ander geluid hooren.
Onder het opschrift „de politiek van
meerderheid door Ged. Staten gedekt" staat
op het 2e blad van het Goudsch Volksblad
van 3 Juli een bericht (dat niet voor Gouda
bestemd is) waarin verklaard wordt:
„Speciaal Van Staal heeft namens
onze fractie, heftig gefulmineerd (let
wel op deze uitdrukking, die in goed Hol-
landsch zeggen wil: uitvaren, schelden,
razen, Red. G. Ct.) tegen het ontwerp
van de meerderheid van .B. en W.
Het heeft echter niet mogen baten.
De hoop der soc.-dem. raadsfractie
was daarna gevestigd op Ged. Staten;
zij zouden alsnog de begrooting niet
goedkeuren.
Ook deze hoop is in rook opgegaan!’’
We mogen wel dit vaststellen dat uit de
eerste mededeeling van de Goudsche redac
tie wel blijkt dat de soc.-dem. wethouders
nog zoo vast zitten aan hun zetels dat het
hun onmogelyk zal zyn met eigen krachten
die zetels te kunnen verlaten. Daarvoor zal
wel anderer hulp noodzakelijk zyn.
Hoewel wy ons ten opzichte van hetgeen
Ged. Staten over deze begrooting nog zullen
opmerken, op den achtergrond hebben ge
houden, mag dit toch als vaststaand worden
aanvaard dat Ged. Staten niet dekken
den opzet der begrooting van
den Wethouder van Finan
ciën en diens geestverwanten.
Daarom en daarom alleen gaat het.
Willen'de soc.-dem. wethouders de conse
quentie daarvan niet aanvaarden, dan tee-
xent dat hun positie en hun persoonlijkheid!
Het zal dus niet noodig zyn dat Hoover
zyn plan zal volvoeren zonder medewerking
van Frankrijk, en Duitschland alleen aan
Frankrijk zou moeten betalen, dit land zoo
doende geïsoleerd zou worden.
Om onzen lezers een indruk te geven
van het geheel der betalingen, vermelden
wy hier dit overzicht, weergevend den
stand van zaken van het oogenblik, zooals
het in de" „Standaard” werd gepubliceerd.
Duitschland.
Duitschland had voor het jaar 1 Juli 1931
30 Juni 1932 te voldoen 1697 millioen
Mark. Daarvan zyn 178 millioen noodig
voor den dienst der Dawes- en Younglee-
ningen, welke niet opgeschort wordt.
Blijft alzoo 1519 millioen Mark, of rond 900
millioen gulden, waarvan Duitschland voor
één jaar ontheven wordt. Daaronder zitten
echter voor levering in goederen 700
millioen Mark, die ten deele wel
leverd zullen moeten worden, omdat
arbeid daarvoor gedeeltelijk al wel zal zyn
aangevangen.
Frankrijk.
Dit land ontvangt van Duitschland
voor de periode 1931/32 een bedrag van
rond 838 millioen Mark en van zyn andere
schuldenaren (b.v. Roemenië) een bèdrag
van 4 millioen. Het moet daarentegen af
dragen aan Engeland 255 millioen en
aan Amerika 227 millioen, saam derhalve
483 millioen. By een moratorium komt het
dus in het nadeel mét 359 millioen Mark.
Daartegenover staat, dat, indien Duitsch
land zelf een moratorium verklaart, voor 't
onbes chermde deel der betalingen,
van Frankrijk kan worden gevorderd, dat
het te Bazel bij de Internationale Bank uit
e i g e n middelen 500 millioen Mark zal
deponeeren. In beide gevallen moet het dus
voor een vry aanzienlijke dekking uit eigen
middelen zorgen.
Gaat U iaat VACAGTIE?
Gaat U op REIST
Gapt II PICNICKER T
Neemt dan beslist een bus
SIROOPWAFELEN
van de firma O. KIELL1GÊR mee.
Adres NIEUWE MARKT 25
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
1—5 regels 1.80, elke regel meer ƒ025. Van ^buiten ^Gouda^ en de bezorgbbg:
büsla^op1den^pr^i^IJefdadigheidis-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1-4 regels ƒ226, elke regel meer ƒ1.50. 0”
de voorpagina 5* booger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan
het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
BINNE1
Na den brand
De herbouw van
pavüj
Vergadering van het
Gistermorgen en -iM
tement van Koloniën een conferentie gehou
den van het uitvoerend comité voor de Ne-
aerlandSche deelneming aan de internatio
nale Koloniale tentoonstelling te Parijs, in
welke conferentie werd besproken de voort
zetting der Nederlandsche expositie en de
vorm, waarin deze zal geschieden.
Aan de bespreking werd deelgenomen door
den comnussaris-generaal, mr. D. Koek. den
Nederlandechen gezant te Parijs, Jhr. J.
Loudon, oud-minister Koningsberger, dr. v.
d. Waals en prof, de Bussy.
Telefonisch werd overleg gepleegd met den
heer- Moojen te Parijs omtrent de definitie
ve beslissing ten aanzien van den herbouw.
Het comité heeft in beginsel beslist dat
het nlieuwe paviljoen in Parijs zelf zal wor
den gebouwd.
Het zal een oppervlakte beslaan van ten
minste driemaal de oppervlakte van het
coor den brand gespaarde paviljoen voor
de Nederlandsche particuliere inzendingen,
zoodat de beschikking zal worden verkregen
over drie ineemJoopendé zalen, elk van acht
tien bij dertig meter.
De drie zalen zullen onderscheidenlijk
worden bestemd voor de staatkundige, de
economische en de cultureele aideeling. De
architectuur zal zich geheel aansluiten bij
die van het paviljoen voor de particuliere
inzendingen. De bouw zal waarschijnlijk aan
een Nederlandsch aannemer worden opge
dragen, die binnen weinige dagen met het
werk een aan vang kan maken, opdat over
een paar weken reeds met de inrichting van
de economische afdeeling kan worden be
gonnen. Aan de samenstelling van de Ver
schillende inzendingen wordt reeds met volle
macht gewerkt.
Om alle werkzaamheden zoo vlot mogelijk
te laten verloopen zal liet secretariaat-gene>-
raal tijdelijk naar het tentoonstellingsterrein
te Parija worden overgebracht.
De algemeene voorzitter, mr. D. Koek,
vertrekt Zondag met den secretaris-generaal
dr. L. J. van der Waals naar Parijs ten
einde ipet den gedelegeerde, den heer P. A.
J. Moojen, een zoo doelmatig mogelijke ver-
deeling der werkzaamheden vast te stellen.
De lieer van der Waals zal dan voorioopig
te Parijs blijven. Ook de vice-voorzitter mr.
A. G. N. Swart zal zich Zondag weer naar
Parijs begeven.
Het comité heeft goeden moed, dat heti er
in zal slagen het nieuwe paviljoen in den
oop van de volgende maand voor het pu-
>liek open te stellen.
De beslissing over het plan van de
Amsterdamsche binnenstad.
Geen demping van het Rokin.
Demping van de Vijzelgracht.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
met 29 tegen 16 stemmen het voorstel van