1m
i a
m mm m
i a y a
mm ij a
Vr-
jOfloL
I 9 b S3
De stijl der Herfstmantels,
Honderd jaar Chloroform
Nationale propaganda.
Maak propaganda
voor eigen land.
Waar de techniek overwon.
Van wien zijn de afgevallen
vruchten
Voor Huis en Tuin,
J ÊS 'U 'M
%ÊÊi IIÊIl
AiJIJJ
WWWW\
Vergeleken by andere landen, die zich
moeite geven om het publiek er toe te be
wegen de vacantie binnen de landsgrenzen
door te brengen, bevindt Nederland zich
van nature en door tijdsomstandigheden in
een ongunstige positie, zoo zegt de Za
kenwereld.
Vaji nature: het Nederlandsche land
schap, hoe afwisselend en bekoorlijk ook,
kan nu eenmaal niet wedijveren met de
grootSche natuurtafereelen van de Alpen,
de Noorsche fjorden of de uitbundige pracht
van het Zuiden, en ook ons klimaat biedt
nu eenmaal helaas niet de waarborgen, die
de vacantieganger gaarne heeft... Door
tijdsomstandigheden: de nabijheid van lan
den met een lage valuta noopt velen, voor
al voor langer verblijf om financieele rede
nen België, Frankryk of Italië te verkiezen
boven eigen land. ledereen, die wel eens in
België geweest is, weet, dat men daar een
uitstekende plaats in een bioscoop heeft
voor 5 franc 36 ct.), dat een diner van
meer dan 15 franc de betreffende gelegen
heid reeds onder de luxe restaurants rang
schikt, en dat de pensionprijs in een een
voudig doch goed pension aan de kust on
geveer 45 franc per dag bedraagt. Tal van
Hollandsche gezinnen kunnen zich een ver
blijf van zes weken permittecren in Blan-
kenberghe, maar geen van twee weken in
Scheveningen!
In de laatste maar niet de minste plaats
is daar dan nog, \vat wy „de drang naar het
buitenland" zouden willen noemen, de by na
iederen Hollander ingeboren neiging om
„eruit" te gaan.
't Blad wyst nader op de hooge pryzen
(spoor- en hotelprjjzen), die 't reizen in 't
eigen land in de weg staan. Die prijzen zyn
zoo, dat menige Nederlander, die zyn va-
cantieplannen in elkaar zet, verschrikt de
wijk neemt naar het buitenland.
„Nu weten wy even goed als ieder ander,
dat er in Nederland honderden hotels en
pensions zyn, die een goed en aangenaam
verblijf bieden tegen zeer redelijke pryzen,
doch zy behooren tot de categorie, die het
minst reclame maakt. Het publiek ziet bijna
uitsluitend de advertenties der dure hotels,
concludeert daaruit, „dat een vacantie in
Nederland nu eenmaal niet te betalen is",
en gaat de grenzen over. Wat wy „redelijke
pryzen" noemden, ligt doorgaans toch nog
boven de pryzen, welke men in België en
Frankrijk betaalt; hierop attent gemaakt
zullen alle hoteliers u antwoorden, „dat er
met valuta-prijzen niet valt te concurree-
ren", maar wy vragen ons af wat voor die
hoteliers voordeeliger is: honderd gasten
tegen „Belgische" pryzen, of tien tegen
„Hollandsche"?--
Ook mankeert er nog al 'teen en ander
aan de wijze waarop voor ons land reclame
wordt gemaakt, zegt 't blad. De bescheiden
advertenties onzer hotels en pensions, af
zonderlijk of locaal-collectief, gerubriceerd
onder een aanmoedigend hoofdje „Vacantie
in Nederland" of zoo-maar, verzinken in
het niet tegen de kleurige reislust-wekken-
de affiches voor buitenlandsche vacantie,-
oorden, welke men by tientallen ziet in
onze reisbureaux, op onze schuttingen, op
onze stations. In onze brievenbus vinden
wij dagelijks smakelijke folders en andere i
propaganda... voor het buitenland; onze
kranten wijden artikelen aan... het buiten
land; onze bioscopen vertoonen de mooiste
natuurfilms... uit het buitenland. In de
zomer is voor Nederlanders het buitenland
troef.
En wat doet »>het binnenland"? Ja zeker,
er zijn een paar gemeenten, die zich moeite
geven. Een op de honderd ,die een goed
kleurig en smakelijk affiche laat ontwer
pen; één op de vijfhonderd die folders doet
drukken, één op de duizend (misschien wel
geen?) die ooit aan briefreclame heeft ge
daan.
De Franschman, die met vacantie gaat,
acht het vanzelfsprekend, dat hij... naar
Frankryk gaat. Zijn land is immers mooi,
hy eet er goed en hij is tevreden. En deze
tevredenheid met het eigen land mogen wij
stellen als het ideaal, waartoe nationale
propaganda in Nederland de Nederlanders
zou moeten opvoeden.
Indien eene berekend kon worden, hoe
veel geld de Hollanders per jaar uitgeven
aan vacantie in het buitenland, dan zou men
komen tot bedragen, die dik in de millioe-
nen loopen.
Hoe de Zeppelin koerste op radio-signalen.
Rondom de kruim van de aarde ligt een
denkbeeldige cirkel, „de poolcirkel. Daarbin
nen ligt het geb.ied"4«r verschrikking, het
gebied van den witten dood. Desniettegen
staande of misschien, juist daarom gaat er
voor sommigen een onweerstaanbare aan
trekkingskracht vanuit en sinds eeuwen
reeds hebben koene mannen getracht door
persoonlijke aarneming aan deze barre
streken hun geheimen te ontwringen.
Welke Nederlander kent niet de namen
Barentsz en Heemskerk
Na hen zyn er nog velen gegaun en ook
velen niet teruggekeerd.
De techniek schreed voort, maar zelfs
deze vermocht weinig tegen de barre ele
menten; hoog bleef de tol, welke de pool
eischte en velen betaalden met hun leven.
De witte dood waart er rond, nu eens in
den vorm van sneeuwstorm, dan als ys, of
ook wel als een dichte nevel, wit als een
lykwade. Onder de moedige pioniers eischt
hy zya slachtoffers. Onverbiddelijk en inet
grillige willekeur.
Daarin schijnt thans een kentering ge
komen te zijn. Het schijnt, dat thans de
techniek sterker is dan de machten welke
de geheimen van de pool bewaken.
Vergeefs toch hebben de machten ge
tracht de poolreis van den Zeppelin te doen
mislukken. Het geronk der motoren waar
schuwde de bewakingsgeesten, dat weer de
mensch een aanslag deed op hun gebied.
IJs en sneeuw waren onmachtig tegen die
attaque uit de lucht en dus nam de witte
dood den vorm aan van een nevel, wit als
melk en van groote dichtheid. De witte dood
grijnsde om herinneringen.
Andree.
Nobile.
De dood is zeker van zyn prooi en dicht
weeft hy zyn lijkwade. Maar ditmaal heeft
hy zich misrekend. -Met rustige zekerheid
schroeft het luchtschip zich voort, rechtaf
op het vooruit bepaalde doel, de Russische
ysbreker „Malygin", bü kaap Flora in een
der bochten van Frans-Jozefland. Mathe
matisch nauwkeurig is de koers, niettegen
staande de scherpste kijkers hier falen.
Men vertrouwt op het electrisch oor, een
wonder van menschelyk vernuft en van be
trouwbaarheid, de Telefunken-peiler. De
werking ervan wordt niet verstoord door
den dichtsten nevel. De koerssignalen van
de Malygin doordringen den ether over hon
derden kilometers, de radiopeiler van den
Zeppelin reageert erop met feillooze nauw
keurigheid.
Hoe de techniek de overwinning bracht,
hebben we kunnen hooren, toen da Duit-
sche omroepzenders de aankomst van den
Zeppelin uitzonden van het vliegveld te
Berlijn en het moet wel een heel erg onver
schillige natuur zyn, die op dat oogenblik
niet een zekere ontroering voelde by bet
aanhooren van het enthousiaste gejuich der
menigte.
Ook dat, dat medeleven met een gebeur
tenis op honderden kilometers afstand, dan
ken we aan de nog zoo jonge tak der tech
niek, de radio.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND,
KINDERLOOZE HUWELIJKEN
Een „pathologische" toestand.
Het gaat in Duitschland precies dezelfde
richting uit, wat het kindertal betreft, ais
in Frankrijk. Totnogtoe was het gemiddel
de kindertal van een Duitsch gezin meer
dan vier, thans reeds minder dan twee. De
„Wirtschaftkurve" heeft uitgerekend, dat
ongeveer 40 van de nieuwe huwelijken
kinderloos blijven. Een waarlijk Bensatio-
neele uitkomst! 20 zyn er met twee kin
deren, 13 met één, twaalf met drie, terwijl
ongeveer hetzelfde percentage geldt voor
huwelijken met vier, vyf of meer kinderen.
De „Frankfuter Zeitung", die deze gege
vens aan haar lezers overhrengt, stelt vast,
dat ongeveer een derde van alle jongge
trouwde paren bewust van nakomeling
schap afziet. Nooit en nergens zegt het blad
heeft een groot volk een dergelijke mate
van levensontkenning te zien gegeven, le
vensontkenning, niet zoozeer voor het indi-
vidueele leven, dan wel voor het gezin, het
geslacht, het volk.
Dat hier fceert persoonlijke levens
ontkenning, maar eer het tegendeel in het
geding is, is zonder meer te begrijpen: het
verlangen naar levensvreugde, de verhoo
ging van den levensstandaard, zyn de eigen
lijke motieven. Natuurlijk spreken ook,
vooral in het laatste jaar in toenemende
mate de zorgen mee, en de gedachte, of
men tegenover kinderen niet een te zware
verantwoording op zich neemt, in een we
reld, die vol van zinlooze tegenspraak en
werkeloosheid is. Maar de onderzoekingen
betroffen nog niet het laatste crisisjaar;
zoodra ook hiervan de gegevens aanwezig
zyn, zal het aantal kinderlooze huwelijken
nog grooter blijken. Daarop wijst wel de
sterke geboorteafneming sinds de verscher
ping van de economische verhoudingen. In
het loopende jaar moet het aantal nieuwe
wereldburgers ongeveer 1/6 minder zyn dan
in den overeenkomstigen tijd van het voor
afgaande jaar. De groote steden gaan hier
natuurlijk voorop. Berlijn alleen neemt 54
voor zijn rekening! Maar het platteland
volgt ook in dit opzicht hoe langer hoe
meer de groote stad na.
Dat er ondanks dit alles naar verhouding
nog veel kinderen geboren zijn (voor het
loopende jaar mag men op één millioen
rekenen, tegenover ongeveer twee millioen
in het begin van deze eeuw), vindt zijn ver
klaring in het abnormaal hooge getal hu
welijken in de na-oorlogsjaren. Daar dit
aantal echter naar verwacht wordt voort
durend zal afnemen, maar de neiging tot
kinderloosheid vooreerst wel blijven zal,
kan men er zeker van zyn, dat de geboorte
vermindering in steeds stijgende mate
zichtbaar zal worden. Van nationaal stand
punt uit wordt deze toestand „pathologisch"
genoemd.
OOSTENRIJK.
Massaal duel te Weenen.
Bloedige strijd van studenten
Ter viering van h&t feit dat aan mgr.
Seipel, den oud-bondskanselier van Oosten
rijk, een eere-doctoraat aan de Weensche
universiteit was verleend, hebben leden van
nationalistische studente nve reinigingen
zich gedrongen gevoeld, alle leden van de
muziekfereeniging der nationalistische stu
denten, die zich de Ghi belli nen noemen, uit
te dagen tot een duel op sabel. liet geschil
werd uitgevochten onder de strengste voor
waarden, die men zich denken kan; de
duellisten zouden naakt tot aan het middel
in strijdperk treden en slechts bescherming
hebben voor oogen en keel. Overeengeko
men was, dat de tegenstanders zouden wor
den aangewezen, en dat men zou vechten
tot ©en van beiden niet meer »n staat zou
zijn de sabel te hanteeren.
Zoo hebben 46 studenten, verdeeld in
vijf secties, genoeglijk op elkaar ingehakt
tot er, zooals de bladen weten mede te dee-
len, „23 zoo deerlijk waren gewond en ge
havend, dat ze niet meer overeind konden
staan en overdekt met bloed uit het strijd
perk werden weggesleept. Alle 23 werden
onder doktersbehandeling genomen. Da
Weensche bladen zyn over het gebeurde
zeer ontsticht en zy vragen zich af waar
om de politie jïiet,heeft ingegrepen, daar
immers het duel in-Oostenrijk verboden is.
BELG1E.
Jef Den ij n,
Mechelen'a beiaardier gehuldigd.
Op enthousiaste wijze heeft Mechelen
zijn bekende beiaardier, Jef Denyn, gehul
digd ter gelegenheid van het feit dat hij
een halve eeuw den beiaard heeft bespeeld.
De hulde bestond uit een plechtige ont
vangst op het stadhuis, beiaardconcerten
cn-de inwijding van een bronzen gedenk
plaat aan den voet van den St. Rombouts-
toren naast den ingang. De burgemeester
heeft ook een gedenkpenning aangeboden
met een inschrift, waarin ook wordt herin
nerd aan het 32-jarig beiaardschap van dan
vader van Jef Denijn.
Door dfe aanwezigheid van vele buiten
landsche afgevaardigden had de hulde een
internationaal en door een volksbetooging
en een openbare feestvergadering een waar
volks karakter. Van Nederlandsche zijde
wnreh aéhwezig do beiaardiers Van Batfcom
('s Hertogenibosch), Timmermans (Rotter
dam), van Lange (Alkmaar), Meyll (Ny-
kerk), Bruijn (Almelo), Creman (Zwolle)
en hum confraters uit Nijmegen, Amster
dam, Zierikzee, Delft en Breda. Minister
van Hacker heeft eveneens de plechtighe
den bijgewoond.
VEREENIGDE STATEN.
Dreigend spook der werkloosheid.
Werkweek van vijf dagen en garan
tie opdrachten aan industrie bepleit,
Regeeringskringem en de zakenwereld
worden verontrust door het dreigende spook
der toenemende werkloosheid. Onder de
jongste geneesmiddelen die men er voor
denkt aan te wenden is o.a. het voorstel
van de Kamer van Koophandel der Ver-
eenigde Staten, om een werkweek van vijf
dagen in te voeren. Ook acht men het mo
gelijk aan de voornaamste industrieën een
bepaald quantum opdrachten te garandee
ren, waardoor het mogelijk zou worden ge
maakt, een bepaald, nauwkeurig aangege
ven aantal arbeiders gedurende den groot-
sten tyd Vara het jaar aan het werk te hou
den.
Deze maatregel, die door president Hoo
ver op het oogenblik nauwkeurig op zijn
practi8che waarde wordt onderzocht, is be
stemd om het voor de volgende zitting van
het congres aangekondigde initiatiefvoor
stel betreffend^ steunmaatregelen inzake
de werkloosheid onnoodig te maken.
RUSLAND.
De Sovjet-Pers.
De Prawda deelt mede, dat het blad
voortaan gelijk te Modcou en te Leningrad
zal verschijnen. De papieren matrijzen'van
de Prawda zullen per vliegtuig van Moskou
naar Leningrad worden vervoerd
Binnenkort hoopt men ze op dezelfde
wijze van Nisjni Novgorod en Kharkow
over te brengen.
BINNENLAND.
Bond tegen het vloeken.
De Bond tegen het schenden door vloeken
van Gods Heiligen naam Heelt te Utrecht
zijn jaamjksche aJgemeene vergadering g*
houden.
Ds. H. Janssen, uit» Den Haag, voorzitter
van den Bond, zeidie in zijn openingswoord
dat het werken van den Bond langzamer
hand toch wel doortfrjngt. Er wordt lang
niet zooveel gevloekt een tiental jar**1
geleden.
Volgens het door den secretarie uiig*
braehte jaarverslag ging de ardbeïd van da»
bond m het afgeloopen jaar regelmatig*»]'1
gang. De propagandisten van den bond
van wie twee in voeten dienflt, zijn voort
durend aan het werk. Op 1 Januari j.l.
de hond 11.778 leden. Ook in Ned.-Ind»
werd terrein gewonnen en werden in tal
plaatsen de opschriften van den bond f*
plaatet. Ook in België werd een aantal P*-
Zelfs by de minst beschaafde, wilde volks
stammen vindt men een vry belangrijke
kennis van de middelen, om kunstmatig den
slaap op te wekken of het gevoel in een
bepaald lichaamsdeel te vefddoven. In de
oudheid kende men dergelijke middelen ook
reeds; zy werden door priesters en too ve
naars toegepast; hetzelfde kan men ook
thans nog by onbeschaafde volkeren waar
nemen. Het doel van deze middelen was ge
nezing van het licham ol' versterking van
de profetische gaven. Zij meenden n.l. dat,
door zich te bevryden van de zorgen des
levens, dingen kunnen worden waargeno
men, die anders verborgen blijven, in ge
meenschap kan worden getreden met de
zieken, de overledenen, enz. Men bemerkte
ook, dat het gebruik van bepaalde kruiden
oi aftreksels een soort van verdooving ver
oorzaakte, dan wel een overmatige opwin
ding, waardoor zeer verschillende gemoeds
toestanden ontstonden en soms zelfs hallu
cinaties en visioenen. Het hypnotisme was
eveneens bekend en werd ook toegepast in
die oude tyden, vooral in de tempels, waar
de zieken heen gingen om zich te laten ge
nezen. Plinuis en Dioscoridus zyn wel de
oudste ons bekende schrijvers, die dit alles
behandeld hebben. Het blijkt, dat men toen
een bepaalde soort wyn gebruikte en een
aftreksel van de atropa mandragora, een
plant, die verschillende giftige aicaloïden
bevat, welke thans zeer goed bekend zyn,
o.a. morfine, codeine, cocaïne, opium, sco
polamine, enz. Met dit vocht werden spons
jes natgemaakt en deze werden dan ge
droogd. Vlak voor het gebruik werden zy
ih kokend Water gedompeld. Zelfs het ge
bruik van bepaalde gassen als bedwelmen
de middelen was destijds niet onbekend; de
pythia in het orakel van Delphi moet op
deze wijze bedwelmd zijn geworden door de
gassen ,die uit den afgrond opstegen, waar
boven zy zich uren achtereen moest op
houden.
De moderne middelen.
De ontdekking van de thans in gebruik
zynde verdoovende middelen danken wij
echter aan Priestley, die in 1772 een gas
ontdekte, waarvan een opwekkende werking
uitging. Eenige jaren later ontdekte Davy,
dat hetzelfde gas een verdoovende werking
uitoefende. Het werd voor het eerst toe
gepast door den Amerikaanschen tandarts
Wells. De ether want dat was het
werd voor het eerst by een groote operatie
gébruikt door Warren, chirurg aan het hos
pitaal van Massachusetts.
In 1831 zou de ether echter zyn alles
beheerschende positie prijs moeten geven.
Liebig en Tauberein ontdekten de chloro
form, die groote voordeelen had boven den
ether. De verdooving geschiedde daarmee
eenvoudiger, sneller en goedkooper. Helaas
is het verdooven door chloroform nlèt altyd
zonder gevaar en daarom heeft men gedu
rende eenigen tyd toch weer de voorkeur
gegeven aan ether.
Weer een nieuw middel.
In 1848 werd het ethylchloride ontdekt,
dat spoedig op groote schaal gebruikt werd,
omdat het eenvoudig en onschadelijk was.
Het kon echter slechts worden toegepast by
operaties van korten duur. In het begin
bracht men een patiënt onder narcose door
hem een masker met het verdoovende mid
del op het gezicht te leggen. Later ont
dekte men pas, dat men de stof ook in het
bloed kon injecteeren of een lavement er
van kon geven. Voor verdooving werden
sindsdien ook bromiden, alcoholen en alde-
hyden gebruikt. Veronal, médinal en allo-
nal behooren tot deze stoffen. Een alge-
meene bewusteloosheid levert echter op
zichzelf reeds gevaar voor verstikking of
zelfs hartverlamming op; daarom heeft de
medische wetenschap voortdurend gezicht
Middelen van vroeger en nu.
Ether en chloroform,
door Dr. H. WESTERMAN.
middelen, die haar in staat stelden tot
operaties zonder dat de patiënt het bewust
zijn behoefde te verliezen.
Plaatselijke verdooving.
Cocaïne voor plaatselijke verdooving is
üus het ideaal. Men kan twee wegen vol
gen; ten eerste het ruggemerg ongevoelig
maken en ten tweede de zenuwen van het
betrokken deel van het lichaam. Het laatste
paste men reeds in de oudheid toe door ster
ken druk uit te oefenen op die zenuwen of
door de plaats, waar geopereerd moest
worden, sterk af te koelen. Thans bezit men
een ideaal middel om plaatselijk te verdoo
ven in de cocaïne, die Wy te danken hebben
aan de Zuid-Amerikaansche Indianen. Deze
nemen op hun reizen steeds een paar co-
caïnebladeren mee; zy kauwen daarop en
kunnen daarmee ook het hefstigste gevoel
van honger verdrijven, terwijl zy hun leven
digheid jtf weerstandsvermogen blijven be-
houdM®fc>deze bladeren, die door Mauta-
gezztröokin Europa bekend zyn geworden,
heeft Niemann in 1860 de kleurlooze kris-
talletjes van de cocaïne verkregen. Men be
merkte spoedig, van hoeveel waarde deze
stof was voor de plaatselyke verdooving,
helaas kwam tegelijkertijd het misbruik
van cocaïne op, ai heeft dit eerst sinds den
wereldoorlog de uitbreiding gekregen, die
het thans heeft. Corning-Bier vond uit, om
cocaïne in het ruggemerg te injecteeren,
waardoor de geheele onderhelft van het
lichaam tot aan den navel gevoelloos wordt.
Zoo kan men de zwaarste operaties geheel
pijnloos uitvoeren, terwijl de patiënt bij
kennis is. Men kan voorkomen, dat hy iets
van de operatie ziet, doch het is onver
mijdelijk, dat hy d,e chirurgen met elkaar
hoort spreken en het geluid der instrumen
ten hoort. Voor zenuwachtige personen en
kinderen is deze methode dus niet te ge
bruiken.
Hoe de narcotica werken.
Vermoedelijk werken de narcotica op de
zenuwcellen en vergiftigen zy het prota-
plasma daarvan. By een algemeene verdoo
ving verliest de patiënt eerst gedeeltelijk
zyn bewustzijn, vervolgens het vermogen
om zich te bewegen en zyn zintuigen te ge-
bruiken en tenslotte treden storingen op in
de verrichtingen van de ademhalingsorga
nen en van het hart. Dit laatste stadium
moet natuurlijk tot eiken prijs vermeden
Soms heeft het narcoticum een buiten
gewone beweeglijkheid tengevolge, zoodat
de chirurgen den patiënt stevig op de ope
ratietafel moeten vastbinden om te voor
komen, dat er ongelukken gebeuren. Deze
beweeglijkheid is ook de reden, dat zelf
moord met behulp van verdoovende midde
len dikwijls mislukt.
Verdooving is een weldaad.
Zoowel de plaatselyke als de algemeene
verdooving zyn een zegen voor de mensch-
heid, want daardoor kunnen de meest in
gewikkelde operaties worden uitgevoerd.
Bovendien worden daardoor de proeven op
dieren minder wreed. Eiken dag wordt de
techniek van het onder narcose brengen
meer ontwikkeld; de gevaren voor den pa
tiënt worden tot een minimum terugge
bracht en men bespaart hem niet alleen de
pijn, doch ook de heftige emoties, die een
operatie zonder verdooving zou meebren
gen. Het is zelfs mogelijk, den patiënt reeds
in de ziekenzaal onder een lichte narcose
te brengen, zoodat hy van het vervoer naar
de operatiekamer en de voorbereiding voor
de operatie weinig of niets merkt. Dit alles
veroorzaakt soms op zichzelf reeds onge-
wenschte emoties, die men den patiënt op
deze volmaakt ongevaarlijke wijze kan be
sparen.
(Nadruk verboden.)
In de hondsdagen vinden de ParQsche couturiers er een eigen
aardig genoegen in, de definitief vastgestelde najaarsmode te
lanceeren. Vele warme mantels zijn zelfs duidelijk voor den
winter bestemd. Gelukkig hebben wij nu een paar koele dagen
gehad, waardoor het iets gemakkelijker is, al die bontmantels
en andere warme kleedingstukken met een welwillend oog ie
bekijken. Wat nu getoond wordt, zal over enkele maanden ieder
een dragen. En er zijn genoeg radicaal nieuwe dingen op te
merken.
Het silhouet wordt slanker, de algemeene lijn rechter. De rok
ken worden nauwer en zijn maar nauwelijks afgeschuind om ze
iets wijder te laten uitloopen. Ze zijn maar net wijd genoeg, dat
de draagster zich gemakkelijk kan bewegen. Aan het middel
volgen zij de lijn van het lichaam; op de normale taillehoogte
zijn ze iets ingenomen, wat hen van onderen zoowel als van
boven wijder doet schijnen.
Overigens blijven de nieuwe bijzonderheden van dit voorjaar
gehandhaafd. Platte bonten kragen, die gebonden of door een
opening gehaald worden, breede revers en bewerkelijke mouwen
zijn nóg steeds zeer modern. De mouwen zijn zelfs een van de
voornaamste onderdeeten van den mantelbij bontmateis zijn
de manchetten gewoonlijk van hetzelfde bont, ook al is er een
kraag van ander bont op. De ouderwetsche bonten manchet
heeft volkomen afgedaandaarvoor zijn nu allerlei bijzonder
heden in de snit gekomen, die vooral het gedeelte onder den
elleboog versieren. Poffen, plissé's, ingezette reepen van een
ander soort bont, schulpen, rondgeknipte manchetten, van alles
is er te zien.
gonen als lid ingeschreven. In de gemeente
Utrecht werden op verzoek van den bood in
ajje geu»eentegebouwen de bondsopsQhxJlten
opgehangen. In tal van plaatsen, inzonder
heid van Noord-Holland, werd van de ge
meentebesturen vergunning verkregen tot
het plaatsen van de opscorifteo van den
bond op punten, waar dagelijks veel publiek
vooibijgaat of verblijf Mmdt. In andere
plaatsen, waar het bestaand^ vioekverbod
op onvoldoende wijze- jverd gehandhaafd,
kon door een actie van den Bond daarin
verbeuring worden gebracht. Groote hoe-
lit'olheden opschriften en kadrten werden
geplaatst en lectuur werd op zeer ruime
g^a&l verspreid.
Be heeren dr. Janseen, De Jager, Bra-
nter, Baas, V«a Schalk e®, M«unee werden
bij handgeklap als bestuurslid herbenoemd.
Be voorzitter richtte een woord van har-
telijken dank tot den heer Clements, di« in
het afgeloopen jaar niet minder dan 271
nieuwe leden aanbracht*
(N. R. Crt.).
De Vermakelijkheidsbelasting.
Een adres van den Kon. Ned.
Middenstandsbond.
Het Algemeen Bestuur van den Koninkl.
Nederl. Middenstandsbond heeft zich dezer
dagen met e«n adres gewend tot 81 raden
van gemeenten, welke Vermakely kheidsbe^
lasting heffen. Daarin wordt medegedeeld,
dat de Bond in zyn algemeene vergaderinj
begitt Juli j.l. te Zandvoort gehouden, be-j
handeld heeft een prae-advies over de Ver
makelijkheidsbelasting, waarvan eep exei
plaar bij het adres wordt overgelegd.
Naar aanleiding van het terzake geno
men besluit, wordt ter kennis gebracht, dat
de Bond de wijze, waarop sommige gemeen
tebesturen de Vermakelijkheidsbelasting
opvoeren, een gevaar acht voor de kunst
en het amusementsbedrijf, dat toch velen
ingezetenen direct of indirect een brood
winning verschaft. Naar de meening van
adressant, is het de taak der overheid, deze
belasting, waartegen trouwens ook uit an
deren hoofde ernstige bedenkingen kunnen
rijzen, zoo laag mogelijk te stellen, om
daardoor vooral in deze benarde tijds
omstandigheden deze tak van bedrijf al
thans eenige noodzakelijke verlichting van
lasten te geven.
Voorts is de Bond van oordeel, dat de
differentiatie van de te heffen Vermake
lijkheidsbelasting, waarbij bioscoopvoor
stellingen zwaarder worden belast dan too-
neehoorstellingen e.d., afkeurenswaardig ia
en op geen enkelen redelijken grond steunt.
Derhalve verzoekt men den Raad met
aandrang althans deze differentiatie, waar
die mocht bestaan, te willen opheffen.
Het adres is gezonden aan de gemeente
raden van: Amsterdam, Den Haag, Rotter
dam, Alkmaar, Bergen, Beverwijk, Bussum,
Haarlem, Den Helder, Hilversum, Hoorn,
Krommenie, Schagen, Wieringen, Wormer-
veer, IJmuiden, Zaandam, Zandvoort, Delft,
Dordrecht, Gouda, Leiden, Schiedam,
Middelburg, Vlissingen, Utrecht, Amers
foort, Bergen op Zoom, Boxtel, Breda, 's
Hertogenbosch, Eindhoven, Helmond, Ois-
terwijk, Roozendaal, Steenbergen, Ooster
hout, Tilburg, ValkenBwaard, Brunaaum,
Eygelshoven, Heerlen, Hoensbroek, Kerk-
rade, Geleen, Maastricht, Meerssen, Nieu-
wenhagen, Roermond, Sittard, Spekholzer-
heide, Tegelen, Susteren, Weert, Valken
burg, Venlo, Venray, Apeldoorn, Amhem,
Ede, Nijmegen, Winterswijk, Zutphen, As
sen, Meppel, Almelo, Deventer, Enschedé,
Hengelo, Kampen, Zwolle, Appingedam,
Hoogezand, Veendam, Winschoten, Smal-
lingerland, Franeker, Harlingen, Leeuwar
den, Sneek en Opsterland.
Reeds eerder werd geadresseerd aan den
gemeenteraad van Groningen.
Onze nieuwe gezant te Angora.
Naar wy vernemen is de benoeming aan
staande van Mr. J. D. van Ketwich Ver
schuur, thans H. M.'s gezant te Buenos
Aires, in dezelfde hoedanigheid te Angora.
Een Nederlander bi Japan geëerd.
In Japan wordt ern standbeeld opgericht
voor een Hollandsen en ingenieur Van Doorn
die van 1872 tot 1880 zioh aldaar verdienste-
lyk heeft gemaakt.
Omtrent bedoelden ingenieur, die in 1903
te Amsterdam is overleden wordt nog het
volgende meegedeeld
Cornells Johannes van Doorn werd in 1837
te Hali (Geld.) geboren, waar zijn vader
predikant was. Hy studeerde te Delft en
verwierf m 1880 het diploma van het Ver-
In het Weekblad J)e Ingenieur", orgaan
van liet Kon. Instituut van ingenieurs van
5 Mei 1W6 worden zyn werkzaamheden in
Japan meer in bijzonderheden beschreven.
Na zyn terugkeer uit Japan in 1880 is hem
vanwege het Departement van Kolomen op
gedragen een onderzoek in te stellen naar
allerlei havenwerken op het eiland Curasao
en heeft hy voor de Nederlandsche Handel-
maatschappy een spoorweg 1 versteld en ver
beterd op een der suikerplantages in tiuri-
narne,
Eerst was hij drie jaren werkzaam in Ned.
Oost-lndie om met anderen, onder leiding
van den adviseur voor de Kolomen, den
heer T. J. Stieltjes, gegevens te verzamelen
voor den aanleg yan de gewenschte vervoer
middelen in Ned.-lndië; daarna kwam hij
ale ingenieur bij de werken van het Noord-
In het laatst van 1871 kwam der Bauduin,
die reeds langen tyd in dienst van de Ja-
pansohe regeering was, in Nederland om.
namens die regeering bekwame wateikun-
dige ingenieurs te engageeren, waarvan het
gevolg was, dat Van Doorn in 1872 ais hoofd
ingenieur van den Japanschen Wateietaat
vertrok en met hem cfe heer i. A. Undo,
officier der Genie.
Een van de eerste zaken, die van Doom
ter hand nam, was het organiseeren van een
dienst, belast met het doen van opnemingen
en waarnemingen laags de rivieren, die ver
beterd moesten worden. In een van deze
werd de eerste krib op Hollandsche manier
gemaakt onder leiding van den rijswerker
J. N. WesterwieL dien de heer Van Doorb
had Jaten komen.
Later werden nog drie Nederlandsche in
genieurs in dienst genomen en wel de hee-
ren G. A. Escher, A. H, T. K. Thijs*» en
Johs. de Rijke.
De heer Van Doorn heeft in Japan hard
gewerkt en Veel goeda tot stand gebracht,
•wat nu wel blijkt uit het plan om een stand
beeld voot hem op te richten.
I Voor goed m Nederland teruggekeerd bleef
de heer Van Doorn levendig belang stellen
ia meuwe uitvindingenzoo trok zyn bij-
J zondere aandacht do toepassing van het
gewapend beton. Daardoor werd hy een der
oprichters van de Hollandsche Maatschappij
tot het maken van werken in Gewapend
Beton te 's-Gravenhage (de tegenwoordige
Hollandsche Betonmaatsohappy) en hy was,
tot zijn dood, president-ooiimiiasarig van
uom Maatschappij.
Een nieuwe offiche voor de Jaarbeurs.
Louis Raemoekers heeft ditmaal een
offiche gemaakt voor de Utrechtsche
Jaarbeurs, die van 817 Sept. a.s. wordt
gehouden: een Mercurius kop, by zonder
knap geteekend, een schitterende illustra
tieve verluchting. Maar 't spyt ons het te
moeten zeggen: 't lykt ons geen pakkend
reclame-beeld voor een affiche. En daarom
is het toch wel in de eerste plaats te doen.
GEMENGDE BERICHTEN.
Als Duitsche kinderen reizen.
Ze hadden de 100 markt niet...
Een dame te Haarlem, zoo vertelt de Opr.
Haarl. Crt., die drie Duitsche meisjes in
haar dienst heeft, besloot een broertje en
een zusje van twee dier meisjes, kinderen
van 12 jaar, gedurende eenigen tyd naar
Haarleih te laten komen. Het reisgeld, bO
mark, werd overgezonden, en den ouder»
werd ot het hart gedrukt goed te infor-
•fbeëïEn of er ook formaliteiten verbonden
waren aan het passeeren der grens, dit o.a.
met het oog op de beruchte 100 mark, wel
ke van ieder Duitscher gevergd worden,
indien hy een reis naar het buitenland
maakt. Wel is waar, was er in dit^geval van
kapitaalvlucht zeker geen sprake, want de
kinderen kwamen uit zeer bescheiden kring
(de vader van het eene is werkloos mijn
werker) en zy kwamen eerder naar ons
land om iets te halen, dan ons een deel van
het Duitsche vermogen te brengen.
Toen alles in orde was, werden de kin
deren op den trein gezet en hun te Haarlem
dienende zuster ging naar Amsterdam om
hen daar in ontvangst te nemen. De trein
kwam aan, stopte, maar wie er uitstapte,
niet de beide kinderen. Plotseling trad ech
ter een der reizigers op het wachtende
meisje toe, noemde haar naam en vroeg of
zÜ misschien twee Duitsche kinderen kwam
afhalen. Op haar bevestigend antwoord
deelde hy haar mede, dat deze in Emmerik
uit den trein waren gehaald, omdat zy niet
in staat waren geweest elk 100 Mark te be-
taleh! Zelf had hy alle moeite gedaan om.
de beambten te vermurwen, doch tever
geefs.
De dame, die de kinderen had laten over
komen, wilde eens wat meer van het geval
weten en belde daarom eerst den Duitschen
consul te tZevenaar op, die echter afwezig
was. Daarop belde zy Emmerik op en
kreeg daar van de autoriteiten te hooren,
dat de kinderen inderdaad uit den trein ver
wijderd waren en tijdelijk in een Heim wa
ren ondergebracht. Later kwam er bericht
van een der ouders, dat het tweetal naar
huis was teruggezonden.
Een inspecteur-oplichter.
Een schandaal in de Indische
spoorwereid.
Naar het Soer. Hbl. heeft medegedeeld is
een inspecteur van de Ned. Ind. Spoorweg
My. van zyn functie ontheven. Een onder
zoek heeft uitgemaakt deelt het blad mede,
dat deze zaak een der grootste schandalen
is, welke ooit by de N.I.S. is voorgekomen.
Deze inspecteur met elf jaren dienst
heeft op zoo ruime schaal van een groot
aantal direct aan hem ondergeschikten
(stationschefs, tramcontroleurs e.d.) gelden
geleend, varieerend van 420 en 500 tot
1500 en 2000 ja zelfs 3500, dat het on
begrijpelijk moet worden geacht, dat zulks
op het hoofdbureau der N.LS. niet reeds
eerder bekend was
Ook volkomen outsiders vlogen cr met
dezen inspecteur en diens „kolossale tracte-
ment van twee mille" in, leenden hem „even
gauw" vijftig of honderdvijftig gulden, wel
ke dan „subiet 's middags van huis uit zou
den worden teruggestuurd" en wachtten
maanden en maanden op hun geld zich
telkens opnieuw weer met verdichtsels te
vreden stellend als: „een te verwachten er
fenis" en het „tantième, dat eik oogenblik
kon afkomen".
De thans door de N.I.S. ingestelde com
missie van onderzoek moet reeds zyn ge
komen tot een totaal van 53.000 aan schul
den, welke zwart op wit vast staan, doch
er is ook Veel geleend in goed vertrouwen,
dus zonder dat daarvoor schuldbekentenis
sen zijn verkregen, terwijl ook verschillende
winkeliers de dupe zullen worden; o.a. is
er een beeknd, waar nog een rekening open
staat van een kleine duizend gulden, leve
ring in tantième-voqruitzicht.
Voorts wordt nog gemeld, dat deze in
specteur drie jaar geleden kans heeft ge
zien van de Spaar- en Hulpbank van het
minder N.I.S.-personeel, beheerd door hét
personeel zelf, doch met een hoofdambte
naar der N.I.S. als adviseur, een volkomen
ongeoorloofde leening te sluiten van 3500.
Waar intusschen het faillissement is uit
gesproken en de stortingen in het pensioen
fonds alsmede eventueel ander bezit in de
baten van dit faillissement zullen worden
opgenomen b(j elkaar misschien voldoende
voor een uitkeering van 15 tot 20 procent,
daar kin wel worden geconcludeerd dat
zeer velen ook onder de kleinere N.I.S.-
ambtenaren worden gedupeerd.
Een dure kus.
De heer J. A. Fitzgerald za( in een auto
met mevr. Tressier. M«vr« Tressier hield
het stuur. En op een goed (wy bedoelen
een heel slecht) oogenblik zeide Fitzge
rald tot de sturende mevrouw Tressier:
„Funky geef me een zoen." En Fitzgerald
kreeg een zoen van „Funky". Met het ge
volg, dat de auto capriolen begon te maken,
van den weg slingerde, een man verpletter
de en een dame, mevr. Julia Williamson,
ernstige ketsuren bezorgde. Het gebeurde
by Stockton, in California, en thans wordt
uit Sacramento gemeld, dat mevr. William
son, die schadevergoeding had gevraagd,
11.847 dollar zal ontvangen van... den heer
Fitzgerald. Wat er met de belangen van
de nabestaanden van den vermorzelden man
Gus Klein, is geschied of zal geschieden,
wordt niet vermeld.
Maar moéf'„Punky" niets betalen? Mis
schien is er nog een mynheer Tressier, die
over dit geval het zijne heeft gezegd. In
elk geval, al valt deze kus niet te beschou
wen als een volmaakte kus, een dure kus
is 't wel.
Gekoelde lucht in den trein.
Eenige Amexikaansche spoorwegen heb
ben met een nieuw middel den wanhopig
lijkenden stryd, lezen we in The Christian
Science Monitor, tegen den auto aangebon
den.
In de juiste overweging, dat hitte, stof
en lawaai het reisgenot, vooral in den zo
mer, ernstig schaden, hebben de spoorweg
directies zich de vraag voorgelegd, of dit
euvel niet te verhelpen zou zyn. Als schouw
burg, restaurant en officieele gebouwen
van dit kwaad verlost konden worden,
moest dat toch ook met de spoorwegen mo
gelijk zyn.
De Atchison Topeka en Santa-Fé en de
Baltimore Ohio spoorweg hebben reeds dit
jt&* een poging daartoe gedaan. Zy hebben
namelijk hun restauratiewagens voorzien
van gekoelde en gezuiverde lucht. De zui
vering heeft plaats vóór de afkoeling. De
proefneming beviel zóó goed, dat de Balti
more-Ohio al heeie treinen van koelen en
zuiveren luchttoevoer heeft voorzien.
Het publiek heeft deze nieuwigheid bo
ven alle verwachting beantwoord en de Bal
timore Ohio zag haar reizigerstal dezen zo
mer verdrievoudigd. Andere spoorlijnen zul
len, zegt het blad, met spoed het voorbeeld
volgen.
KERKNIEUWS.
Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk.
In de vergadering van de Alg. Synode
der Ned. Herv. Kerk is/aan de orde ge
komen het rapport van den heer Barbas
Over de schriftelijke kerkvisitatie over de
jaren 1929 en 1930.
Uit de kerkvisitatie blijkt, dat het leden
tal dèr Ned. Herv. Kert*» bedraagt 2.995.938
en het aantal lidmaten 865.581.
Het aantal gedoopte kinderen bedroeg in
de beide jaren 82.061 en volwassenen 4111;
het aantal ingezegende huwelijken 11.569;
het aantal mannelyke catechisanten 95.729
en vrouwelijke 118.497; het aantal aangeno
men mannelijke lidmaten 19.631 en vrou
welijke 27.007.
Van andere kerkgenootschappen naar de
Ned. Herv. Kerk 1137; van de Ned. Herv.
Kerk naar andere kerkgenootschappen 1185
en zonder tot andere kerkgenootschappen te
zyn o\ergegaan hebben zich afgescheiden
van de kerk 6277.
De inkomsten van de diaconieën bedroe
gen in 1929 f 7.147.680.05% en in 1930
f 7.211.338.53%; de uitg. 6.956.618.16%
en in 1930 6.947.710.36.
Uit bezittingen kwam van de inkomsten
3.830.600.08 en 3.722.816.37; uit collec
ten: 1.603.224.78% en 1.606.033.09%.
Dat de armenzorg in onze Kerk nog al
eenige beteekenis heeft, bly,kt uit de cyfers
ter ondersteuning van de behoeftigen. Het
totaal bedrag in '29 in geld 3.410.203.26%,
in 1930 3.418.067.01, in natura 666.097.28
tn f 602.455.36.
Het aantal doorloopend ondersteunden
bedroeg int 1929 17.920 en i9 1930 16.466,
tijdelyk ondersteunden 11.817 en 10.536.
Een blinde dominee bevestigd.
Een geval, dat niet veel zal voorkomen.
Wy lezen in de Standaard:
Op 23 Juli j.L is er te Goedemond (dis-
trict Rouxville in den Oranje Vrijstaat) in
de Ned. Gerefofmeerde kerk iets merk
waardigs gebeurd, wat nog nimmer in de
geschiedenis der Zuid-Afrikaanse he Geref.
Kerken is voorgekomen. Daar is in het
ambt bevestigd de Eerwaarde Fernandus
Willem Potgieter.
Deze Potgieter, blind zijnde, had op 40-
jarigen leeftijd den moed, zich aan de op
leidingsschool te Wellington te laten in
schrijven als student Evenals kleine jon
gens moest hy alles doorloopen. Met taai
geduld wist hij zijn candidaatsexamen na
'12 jaar studie af te leggen. Toen hy 12 jaar
geleden den wensch te kennen gaf, dat hy
God in dit ambt wilde dienen, kwamen de
bezwaren van allen kant los, maar Potgie
ter week niet, en zeide bij het begin der
studie, dat God hem in zyn binnenste ge
roepen had. Met z'n vrouw en zes kinderen
trok hy naar Wellington en de geloofsheld
is niet beschaamd. Naast God heeft hij ook
veel aan zjjn gade te danken, die samen
met hem Grieksch en Hebreeuwsch leerde
en hem steeds alle bronnen voorlas voor
zyn tentames en examens. De geheele Zuid-
Afrikaansche kerk prijst in deze dagen nu
Mevrouw Potgieter als een echte geloofs
heldin. Aanvankelijk was Ds. Potgieter mu
ziekleeraar in Bloemfontein en later te
Bethlehem, maar zoo getuigt hij, er waa al
tijd een drang „om niet alleen door mid
del van mü handen vir die'n dierb'ren Here
te getuig niet." En Waar de Heere roept,
wie zal het keeren.
Onder enorme belangstelling uit alle Ge
reformeerde kerken van den Oranje Vrij
staat is Ds. Potgieter bevestigd. Dit ge
schiedde door Ds. H. S. M. Botha van Roux
ville, naar aanleiding van Amos 7 14 en
15: „Ik was geen profeet, ik was geen pro
fetenzoon, maar ik was ossenherder en las
wilde vygen af. M&aj^ de Heere nam mij
van achter de kudde en de Heere zeide: Ga
henen, profeteer tot Mijn volk Israël."
Ds. Botha stond by deze drie punten stil,
le. Een man, schijnbaar onbekwaam voor
het werk vaA profeet; 2e. een man, door
God gedrongen om te gaan profeteeren; 3e.
een man met een bepaalde boodschap die
hij moest afgeven.
Het was een aandoenlijk oogenblik toen
de bevestiger Ds. Botha den nieuwen die
naar de handen oplegde, welke plechtigheid
mede verricht werd door Ds. J. Rabje, Ds.
P. Coetsee, Ds. J. H. Badenhorst, Ds. J.
H. Oosthuizen, Ds. J. A. van Rooyen en Ds.
A. J. J. Schutte, allen Ringpredikanten uit
den Oranje Vrijstaat. Het is zeker wel een
unieke gebeurtenis in het leven der Gere
formeerde Kerken op de wereld.
ONDER WUB.
Examens voor massage en heilgymnastiek.
De Bond van Nederland ache masseurs op
wetensch appel ijken grondslag heeft m sa
menwerking met medici allen leden der
Nederiandscüe Mij. tot bevordering der Ge
neeskunst besloten zoolang de Staat het
examen voor massage en heilgymnastiek
niet verplicht stelt, examens m bovenge
noemde vakken af te nemen. Inlichtingen
over deze examen^ zijn te verkrijgen bij den
voorzitter G. J. Ellinkhuizen, Hoogeweg 84,
Amsterdam (W.).
Dr. Severijn benoemd tot hoogleeraar.
Aan de universiteit te Utrecht.
By K.B. is benoemd tot gewoon hoog
leeraar in de faculteit der godgeleerdheid
aan de rijksuniversiteit te Utrecht, om on
derwijs te geven in wysgeerige ethiek, de
wijsgeerige inleiding tot de godsdienst-we
tenschap en de encyclopaedic der godge
leerdheid, dr. J. Severeyn, lid van dttVTwee-
de Kamer der Staten-Generaal en eitaritus
predikant der Ned. Herv. Gemeente te Dor
drecht.
Dr. J. Severijn werd 8 Mei 1882 te
Utrecht geboren. Hy begon zyn loopbaan
als onderwijzer, maar weldra rijpte bij hem
hst plan om in de rechten te gaan studee-
ren. Hy bereidde zich door zelfstudie voor
toelating tot de universiteit voor. In 1910
liet hy zich als student te Utrecht inschrij
ven, echter niet in de rechten, maar in de
theologie. Reeds drie jaar later legde hij
het doet. examen theologie met lof af.. In
1914 deed hij werkelijk voorbereidend exa
men. In 1915 nam hy een beroep aan naar
de Ned. Herv. kerk te Wilnis, welke ge
meente hy in 1918 met Leerdam verwissel
de. Het volgende jaar promoveerde hy op
éen proefschrift: „Spinota en de Gerefor
meerde theologie zyner dagen", waarbij hy
het praedicaat cum laude verwierf. In 1921
werd hij naar Dordrecht beroepen.
Van de hand van dr. iSeveryn, die in 1929
voor de anti-revolutionaire party zitting
kreeg in de Tweede Kamer, verschee» o.a.
„Kerk en Staat" 'en „Het Pröfestisme". Ook
heeft hy eenigen tijd in de redactie van het
„Tijdschrift voor Geschiedenis" zitting ge
had.
Een wérkelijke „twistappel".
Reeds menige stryd om een enkele, van
een boom gevallen appel heeft reeds twee
vredige huurlieden tot doodsvijanden gef
maakt. De afgevallen appel was dan in den
waren zin des woords de „twistappel" ge
worden. Kortom: Wien behoort het fruit,
appelen, peren, bessen of andere vruchten,
dat aan struiken of boomen groeit, waar
van de takken in den tuin van den buur
man hangen?-.
Laten wij eens een geval aannemen. De
met vruchtboomen beplantte grond van
twee huurlieden worden opnieuw uitgeme
ten en de grens ertusschen vastgesteld.
Een of meer hoornen, die tot nu toe door
een van beide huurlieden als zijn eigendom
werden beschouwd, komen nu, volgens den
ambtenaar van het kadaster, precies op
die grens te staan. Wie heeft nu het recht
van deze boomen te oogsten? Beide? Zij
oogsten samen, leggen de oogst bijeen, we
gen alles en deelen broederlijk. Beide kun
nen ook echter het verwijderen van den
boom eischen, beiden betalen (op verlangen
van een van hen) het omhakken en beiden
hebben recht op de helft van het hout of de
opbrengst daarvan.
Ranken, takken en fcwygen die in het ge
bied van den buurman hangen blijven na
tuurlijk het eigendom van den persoon, in
wiens tuin de plant groeit, evenals de
vruchten, die daaraan hangen. Hoe deze de
vruchten in kwestie oogst, zonder liet ge
bied van den buurman te betreden, is zyn
zaak, daar de buurman hem de toegang tot
zyn tuin kan verbieden. De vruchten ech
ter, die van de twijgen afvallen, en in den
tuin van den buurman terecht korten, zijn
het eigendom van dien buurman. Als hij
deze vruchten van de takken zou plukken,
zou dit diefstal zyn; de gevallen vruchten
oprapen is echter zyn goed recht! Steken
de takken echter over een schutting of over
een muur in een straat of over het grond
gebied van een openbare instelling, dan is
het den Voorbijganger verboden het fruit
op te rapen en mee te nemen; dit zou dan
diefstal zijn.
Wenacht een buurman, dat overhangen
de takken verwijderd worden, dan moet hij
den eigenaar van den boom een ruime ter
mijn toestaan om de takken te laten afhak
ken, verwijdèren of wegbinden en kan hy,
als na die termyn de takken nog boven zyn
gebied hangen, ertoe overgaan zelf de tak
ken weg te snyden, d.w.z. alleen in dót ge
val, dat hy kan bewijzen, dat het overhan
gen van deze takken hem op de een of an
dere wijze verhinderen het. stuk grond, dat
zijn eigendom is, naar behooren te gebrui
ken.
(Nadruk verboden.)
lJtfTÜ OVER HET KWEEKEN
VAN CACTUBBEN.
Waar tegenwoordig iedereen haast ecu
of meer potjes met vreemde, gewrongen,
gedraaide en stekelige plantjes bezit, som
migen een heele kweeJcerjj, anderen maar
enkele plantjes, meenen wy et goed aan te
doen enkele aanwyzingen te verstrekken
over verzorging hiervan.
Cactussen, die haast oneindig in aantal
en soorten zyn, kunnen door zaad of door
stekken worden vermenigvuldigd. Voor de
laatste wijze van vermeerderen ia het voor
jaar den aangewezen tyd. De stekken moe
ten zoo worden afgesneden, dat er steeds
een glad snijvlak ontstaat. Er mogen geen
stekken met zieke plekken worden ge
bruikt; ook mag men deze stekken niet
dadelijk planten, maar laat men ze eerst
eenige dagen drogen, totdat er over het
snijvlak een korstachtig huidje is gevormd.
Dan worden de stekken 12 tot 20 c.M. diep
in turfmolm of wel in zandige aarde ge
stoken, liefst in een groote pot, die van
boven door een glasruit van de buitenlucht
is afgesloten. De glasruit blijft zoolang op
de pot liggen, totdat de stek wortel heeft
geschoten. Cactussen zyn ook niet met
iedere aardsoort tevreden. In de eerste
plaats moet men aan de aarde houtskool
toevoegen; dat behoudt voor bederf.- Kalk
is noodig voor het betere groeien der
stekels. Overigens moet cactusaarde be
slaan uit loofaarde (humusaarde), aarde
van den mesthoop, veel zand, kleingeslagen
leisteen of gemalen tegelsteen, leem en
koemest. Voor oudere planten moet de
aarde vetter en rijker aan voedingsstoffen
zijn, dan by de jonge planten^ die veel zand
noodig hebben.
ROET ALS PLANTENVOEDSELI
Een voortreffelijk en de groei der plan
ten zeer bevorderend voedsel zelfs voor
kamerplanten is het roet, dat wy in de
kachelpijpen, rookgaten en fornuizen aan
treffen. Vooral in de herfst doet een ver
menging van den bode met roet wonderen.
Door de zwarte kleur trekt het roet name
lijk de warmte der zonnestralen aan en
deelt deze aan den bodem mee. ft iet alleen
als voedsel doet het roet dus dienst, doch
tevens als beschermer tegen vorst. De
warmtewerking ervan is z^lfs zóó groot,
dat men het roet b.v. nooit op sneeuw mag
strooien, daar op deze plaatsen de sneeuw
dan spoediger Bmelt en de planten, die
daaronder liggen, zoodra de koude toe
neemt aan bevriezen zyn blootgesteld. Met
verstand gebruikt is en blyft het roet ech
ter voortreffelijke mest, zelfs zooals wij
reeds opmerkten voor kamerplanten,
wier bladeren het een bijzonder gezonde en
diepgroenen tint geeft.
(Nadruk verboden.)
DAMRUBRIEK
Onder redactie van de Damclub „Goud*
Secretaris de la Reviaan 14, lokaal dar club
Markt 49
Probleem No. 765.
Zwart schijven op: 4, 5, 8, 11, 12, 14, 16,
17, 22, 26/28, 32, 35, 45.
Wit schijven op: 15, 24, 25, 29, 31, 33, 34,
36, 39, 41/44, 46, 49, 50.
Probleem No. 766.
Zwart schijven op: 1, 9/14, 16, 18, 20, 23,
dam op 25 en 46.
Wit schijven op: 21, 22, 27, 31/34, 37/39,
42, 44.
Oplossing van Probleem Na. 763.
Wit speelt: 49—43, 34—30, 29 20,
28—23, 31—27, 42—37, 38 7, 33:11,
44—40, 39 17.
Oplossing van Probleem No. 764.
Wit speelt: 96—31, 27—22, 32 28,
37—32, 47—41, 42—37, 31—27, 26 18,
25 8.