Gek. Spaas,
Het Stoffenhuis
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
go. f7782
F
-
4
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500
ex
erk, yoorl'w
Irootgte, ook
Stoffen
kleurenwerk,
Staat
I
1
Pracht Sorteering
rs
rt*
:en, fraai vgn
•oor Uw par-
ui|i;« het klein-
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
BEL OP 2084
Modelwhschery Fl. v. Stnitn
BOSKOOP, JGOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
10ÜNH0VEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
782 Zaterdag tg September 1681 70* Jwerfeenp
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE. BODEGRAVEN,
flIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCH<
De grootste Eendracht.
I
het
or Uw Ver-
Bontkragen.
ii
▼ermindermg vut
8e leerjaaf
•in .IW Apothekr»
vanaf 11. L- per
In
>bering van het staatshuis-
articuliere bedrijven zal dit
Japon
Mantel
«Doch gelukkig:
middelen.
i uitingen wèl
bepalen. Wel
den geest van
2 spreken, door
•t
m
volksvertegen-
reging, afgelegd
riders der aller-
lie de economi-
m, althans niet
en Mjd dat zjj
sterksten mee-
Aantal
leerkrachten
billijk in
i geloofde
it, waar ge
fL
8
4
K
6
7
8
9
10
11
12
enz.
cef.60t}t«>r*ar.
l^satS^alAdKkM
ge-
ieSgrootstjp een-
iteld is by onze
flaat V mat VAM «Tilt
Baat U op REIST
Neemt dan beslist een bus
SIROOPWAFELEN
mee van de firma 0. K1ELLI0ER.
Ze zijn delicieus en steeds versch
verkrijgbaar. Ook mogen ze bij het
Picnicken niet worden vergeten.
Adres NIEUWE MARKT 25
uiaipgen Uitbrul-
die zenuw? wakta
jhfe'e! dvcrWfnnen.
ieHfui^di e*)toffai
roneon t reatd tndk-
iwWen ciatwOnder
..krachttuMMQ.
edv tenger dan 30
itagnde medici in
ld ■voonjesdirertn
:enuw*wakce. Hei
Gebruik het een»
édiger dan ge het
èffik houdt zalf ia
fotfdvit sieHegwn
dtriddufl >ntt
De Duitsche vakverenigingen, onlangs
bijeengekomen in Frankfort, hebben Mac
Donald verloochend, «ven Sterk als zijn
eigen Trade Unions het gedaan hebben. En
men behoeft er slechts „Het Volk” op na
te slaan om te weten hoe de houding zal
zijn van onze socialisten. Volstrekt afwij
zend.
Onze socialistische bladen hebben hier
omtrent geen enkelen twijfel gelaten na de
rede van den heer Kalff in de algemeene
vergadering van het Verbond van Neder-
landsche Werkgevers, de afgeloopen week
te Bergen gehouden. Een rede, waarin de
heer Kalff met de hem eigen duidelijkheid
óók heeft gehamerd op het aanbeeld: ver
laging van het levenspeil. En in elk gevpl
niet, zooals in groote gemeenten nog
steeds geschiedt, leven van den hpogen
boom ten bate van de gemeente-werklieden.
En hjj vroeg om een krachtige, centrale
regeering, die niet alleen richting en lei
ding zal geven by de pogingen, welke aan
gewend moeten worden om uit het econo
mische moeras te geraken, waarin ook Ne
derland dreigt te verzakken, mocht de de
pressie nog aanhouden, doch ook controle
uitoefenen.
Het is evident, dat onze regeering er niet
zal komen met het heffen van nieuwe be
lastingen of het verlagen van salarissen,
waarover geruchten de ronde doen. Ook zjj
zal moeten aansturen op maatregelen, waar
door het levenspeil verlaagd wordt. Zij zal
gehoor moeten schénken aan het advies van
den heer Kalff, die echter geen nieuw pe-
Hat nieuw* College van B. en W. en de
bezuinigingsmaatregelen bij het lager onderwijs.
Het was te verwachten dat het nieuw op
getreden College van Burgemeester en Wet
houders, dat zich tot taak heeft gesteld uit
voering te geven aan het door den Raad
genomen besluit om de uitgaven der Ge
meente te beperken binnen de grenzen der
beide vorige jaren, zyn weg niet met rozen
zou zien bestrooid. Een college, dat z^er
belangrijke bezuinigingen tot stand zal heb
ben te brengen, zal moeten ingrypen daar
Waar het mogeljjk is de kosten der ge-
meentehttishouding te verminderen. Het zal
noodwendig wijziging moeten brengen in
bestaande toestanden, en moet het, breken
met gewoonten, welke de Gemeente op kos
ten jagen, zonder dat daar effectief nut
tegenover staat En in omstandigheden als
waarin we thans leven, zal. ook zelfs dat
gene wat men wel liever zou willen behou
den, maar waarvan de noodzaak niet klem
mend aanwezig is, moeten wijken. De ernst
van den toestand eischt nu eenmaal dat er
doortastende maatregelen moeten worden
genomep, zonder welke het niet mogelijk is
de gemeentelijke huishouding op gezonde
financieele basis te brengén. En dat heeft
dit College zich W taak gesteld en de
meerderheid van den Rahd, 14 van de 21
■leden, die nar ernstige samensprekingen dit
Markt 16 Gouda
601IDSCH E COURANT.
De eerste daad van het nieuwe College
welke naar buiten bekénd is geworden, is
het treffen van bezuinigingsmaatregelen
by het lager onderwijs, welke bestaan in
het verplaatsen van leerlingen van een
tweetal openbare lagere scholen haar an
dere openbare lagere scholen in de Gemeen
te, waardoor de Gemeente zooveel mogelyk
zal kunnen worden ontlast' van de kosten
van de boventallige Onderwijzers, welke aan
dè openbare lagere scholen werkzaam zyn
en welke door de Gemeente thans worden
betaald. Het betreft hier de overplaatsing i
van leerlingen van de 6e klasse van de
school voor g. 1. o. No. 6 aan de Keizerstraat
en van de 7e klasse voornamelijk van de
school voor g. 1. o. No. 7 aan de Prins
Hendrikstraat, respectievelijk naar de school
voor g. 1. o. No. 1 aan de Patecsteeg, de
school voor g. 1. o. No. 8 aan de Prins Hen
drikstraat en naar de G^ptrale Kopschool
aan de Kamemelksloot.
Deze maatregel van B- en W., welke op
grond van een wettelijken termijn zal im
gaan op 16 SejSt. a-s., heeft in verschillende
kringen heel wat beroering 'gewekt. Het
raadslid Sanders, de vorige wethouder van
On^rwys, heeft by B. en W. hierover
schriftelijk yragen gesteld, het Nederl. On
derwijzers Genootschap Ipeft eenjnotie van
afkeuring hierover aaiiB. en w. gericht,
de Bond vah Onderwijzers, de afd. Gouda
van de S. Ik A, P., de afd. Gouda van den
Vrjjz. Dem. Bond, het Instituut voor Ar
beidersontwikkeling, zy allen hebben op min
of meer ostentatieve wijze den maatregel
van B. eh W. veroordeeld, zelfs is de frac
tie van de S. D. A. P. er toe overgegaan
by den voorzitter van den Raad een spoed
vergadering aan te vragen,
door B. en W. voorgenomen reorganisatie
plannen in den Raad te doen bespreken en
te trachten daarover een afkeurend oordeel,
uit te |pkken, De ouders worden bovendien
opgezweept zich van de maatregelei^ van
B. en W. niets aan t^ trekken, hun kinderen
te blijven sturen naar hiin gewone scWbol,
indien zij naar een andere zouden wordeii
overgeplaatst, en by weigering tot opnape,
hen eenvoudig thuis te houden en bij den
Minister intusschen aan te dringen dat de
oude toestand door B. pn ^V. moet worden
gehandhaafd, ’t Is geen kleinigheid!
We hebben ons afgevraagd of er werke
lijk reden is voor dien storm van veront
waardiging, die over B. en W. zoo eensklaps
is losgebarsten Voor verontwaardiging zou
alleen plaats kunnen zijn, indien het onder
wijs als zoodanig door den maatregel van
B. en W. ^ou worden aangetast, indien de
gang van zaken bij het onderwijs ernstig
zou worden verstoord en de leerlingen nie^
-in staat zouden zijn om by doorvoering van
dien maatregel het onderwijs op behoorlijke
wijze te kunnen voljen. In de opgewonden
betoogên van de hierboven genoemde «rga-
richt aan de regeering,
woordiging en arbeidersb
door de verantwoordelijk^
grootste ondernemingen,
sche crisis deden verwek
wisten ,te voorkomen, in
zich weer de economise
nen.”
En de conclusie, aan hqt slot uitgespro:
ken: 4
,jDe verantwoordelijke Besturen van de
aangesloten bobden zullen41ie 1
overwegen en hun houdiMg
meenen wjj thans reeds ih t
die besturen en hun leden .te
te verklaren, dat de katholieke arbeiders
beweging er niet aan denkt zich aan wie
ook over te geven; zij zal >ich met alle ge
oorloofde middelen tot hef* uiterste verzet
ten tegen de belagers van let levenspeil der
arbeiders, zy zal, haaf verleden getrouw,
ook in de toekomst „klairjen zoo lang zy
klauwen heeft."
Verzet tot het uiterste
met alle geoorlo<*fi
Niet-revolutionnair, sooatl
De houding van den Engelschen socialist
Ramsay MacDonald heeft natuurlijk groote
beroering veroorzaakt in het roode kamp
over de geheele wereld. Het^ door hem ge
geven wachtwoord luidt: het levenspeil
móet omlaag, wil er sprake kunnen zyn
van economisch herstel. En daaraan moe
ten ook de arbeiders gelooven. In hun eigen
belang. Want verzetten zy zich tegen de
versobering van het staatshuishoüden, wat
hun portie betreft, tegen het verminderen
van de uitgaven van staat en gemeente,
ook wat de sociale lasten betreft, dan móet
het komen tot nog grootere ontwrichting,
tot nog ‘ergere werkloosheid. En zelfs hier
en daar tot inflatie, hetgeen zeggen wil tot
een duurder leven.
Het is duidelijk: het kan dan niet alleen
blijven by ver
houden. In de
voorbeeld gevolgd moeten worden. Bezuini
ging tot het uiterste, verlaging van de
productiekosten. En dat is alleen te berei
ken door algemeene verlaging vaA het
levenspeil.
De economische crisis, waaronder de we
reld nu al bijna twee jaar zoo gruwelijk
gebukt gaat, kèn niet bestreden worden
door haar te laten voortduren, denkende,
dat zy wel van uitputting den geest zal
geven. Vóór dien tijd heeft deze wereld dan
den geest gegeven... Er moet naar sterk
werkende middelen gegrepen worden. En
hebben die baat gehad, dan nóg moeten ze
toegepast blyven. Na de ontzettende kapi
taalsvernietiging van den oorlog moet
nieuw kapitaal vergaard worden. En daar
toe di«nt een ieder mee te werken. Ook de
arbeider, ook het „proletariaat”, dat zich
niet langer behoort te verzetten tegen ver
laging van de loonen, tegen aanpassing van
de productiekosten aan het gezonken prijs-
peil' I AJ
Dit is, in het kort gezegd, de beteekenis
van MacDonald’s houding.
Wat zien w« nu hier?
In de gemeente Gouda zQn drie opeis
bare lagere scholen met, 6 leerjaren, Ide
scholen 1 (Patersteeg), 4 (Nieuwehaven),
en 6 (Keizerstr.) en dri'e openbare latfere
scholen met 7 leerjaren, de scholen 2 (Eer
ste Kade), 7 (Prins Hendrikstraat) en 8-
^Prins Hendrikstraat). Daarnaast is het
gecentraliseerde 7e leerjaar in de Centrale
Kopschool, waaraan ook een 8e leerjaaf
verbonden is.
Nu is de toestand zóó dat aan elk der
scholen 1, 2, 7, 8 en aan de Ceatralt
Kopschoot een boventallig onderwijzer is,
in totaal 6, dies ten laste der gemeente ka*
men. Het aantal leerlingen dier scholen is
niet voldoende om volgens de hierboven
u cm e uw 8an wet ont,een<*e ach**1 de nu boven-
Vneinde^dé'^l talli*e onderwijzers door het Rijk vergoed
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.56, elke regel meer 0.30. Advertentiëft in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prys. Liefdadigheids-adv^rtentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELtNGEN: 1-4 regels ƒ2.25, elke regel meef ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezoi^den mededeelingen by contract torzeer gereduceerd»»
prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek-
hmidelaren, Advertentiebureux en onze agpnten en moeten daags vóór de plaatsing
aöi het Bureau zjja ingekonaea, teneinde van opname verzekerd te in
luid deed hooren.
De arbeiders zullen wellicht met een
sneer opmerken: nu ja, een werkge'^mm
en dan nog een liberale werkgever!
Maar dan willen wy toch met nadruk de
aandacht vestigen op hetgeen de heer Zaal-
bwg gezegd heeft in het dezer dagen ge
houden congres van „Ne Volks-
Hoë is deze toéh wel krasse uitlating ont
vangen door de vergadering? En nu eitee-
ren we het „Algemeen Handelsblad”:
„Na deze openingsrede, die slechts af en
toe werd onderbroken door een zwak ap
plausje en ook Aan het slot geen krachtige
instemming vond althans geen merk
bare heette de voorzitter de verschillen
de autoriteiten welkom.”
Slectaji weinigen scheen het dus ee/Is’ te
zyn mei den voorzitter.
Tot die weinigen behoorde in elk ;geval
niet prof. dr. J. Kors O.P., die ook het
woord heeft gevoerd en die alweer vol
gens het verslag in het „Handelsblad"
I ze*: ‘u
„Als het waar mocht, zyn, dat de omstan
digheden zouden eischen, dat uw loon om
laag zou gaan” spr. voor zich
dit niet „dan vertrouw ik, <|at,
als goede katholieken streeft naar verbete-.
ring, ge ook als even goede katholieken
deze,verlaging zult aanvaarden.”
Xbuidelyker kon de tweespalt tussc^en
links en rechts in dqrzR- K. Staatsparty niet
gedemonstreerd worden.*
Zóó -warpi als de soep opgediend werd
door „De Volkskrant” en doof den heer De
Bruyn, zal Prof. Kors ze in geen geval nut
tigen. En vele katholieken met hem.
Doch in elk geval cmoeL voor onze rede
ring, al is ze nog zoo nauw gelieerd met de
R.-K. Staatsparty, het woord van den voor
zitter De .Bruyn een waarschuwing zya.
Een waarschuwing zich niet te laten inti-
mideeren.
De minister van Arbeid, de heef Ver
schuur, die het congres bywoonde, zei di
plomatiek dat hy niet elk woord, op dit
zongres gesproken, voor zyn rekening zou
1 willen nemen.
Mgr. Nolens zou het Waarschijnlijk nog
voorzichtiger gezegd hebben. Doch die zou
daarna, onder vier oogen, wel duidelijker
gesproken nebben. 1
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.26, per week 17 cent, metZondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geoperid van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekaping 48400.
j ----
nisaties hebben we niet ander» gevonden
dan uitlatingen dat „de openbare school
wordt kapot gemaakt”, hebben we gelezen
van „door B. en W. ter tafel gebrachte plan
nen tot afbraak van het Lager Onderwijs
hier ter stéde”, ma^r de argumentatie daar
voor ontbreekt totaal. We hebben den w.n.
wethouder van Onderwijs de burgemees
ter, die mét de onderwijszaken is belast, is
ipet verlof afwezig er naar gevraagd en
deze verklaarde ons en het is duidelijk
dat een der gelijke maatregel niet zonder
onderzoek wordt genomen daj er geen
sprake is van eenige schade welke aan het
openbaar lager onderwijs zou wprden toe
gebracht, en meerderen uit onderwijskrin
gen, 'die wy om inlichtingen hebben ge
vraag, hebben mede verklaard, dat deze
maatregel
het onderwijs niéts tekort doet,
niemand schaadt,
terwijl ze een
belangrijke
uitgaven
voor de Gemeente tengevolge heeft.
te krijgen. Door verplaatsing van eenige
leerlingen van «ene school naar een andere f
kan aan die eene school een boventallig
onderwijzer worden gemist ep kan die aan
de andere school door het Rijk worden ver
goed. Op deze wyzo willen B. en W. hun
bezuiniging op dit terrein tot stand bren
gen. Nemen we een geval waarom het hier
gaat dat uit dè tfe klasse van gahodl 7 Prins
Hendrikstraat een aantal leerlingen uit de
7e klasse, leerlingen dus van 1213 jaar,
worden ovefgeplaatst deels naar de Centr.
Kopschool en deels naar school 8 eveneens in
de Prins Hendrikstraat, dan komt een leer-
kracht' aan school 7 vrü en wordt die aan
de Centrale Kopschool Soor het Ryk ver
goed.
Dat de leerlingen door de overplaatsing
nadeelige 'gevolgen zullen ondervinden by
het volgen van het onderwijs, wijl ze naar
eed ander *milieu worden overgebracht,
het wordt zooals reeds gezegd door onder
wijsdeskundigen ontkend, Wayneer kinde
ren op eigen wensch naar een andere onder
wijsinrichting overgaan, doet rich dat geval
toch telkenmale voor. Dat het bezwaren, ^al r
De grootste eendracht, om den
onverbiddelyken eisch in te willigen: 15 a
20 procent bezuiniging op de uitgaven van
rijk, gemeente en.gezin.
Onze socialisten zullen zich niet veel
legen laten liggen aan die*
dracht.
En hoe het hiermee geste
katholieke arbeiders, dat heeft ons geleerd
een enkele zinsnede uit. „De Volkskrant”,
het blad van de| Roomsch-Katholieke ar
beiders, en het betoog van den heer Df
Bruyn, voorzitter van het R.-K. Werklie
den Verbond, ten beste gegeven op het Zon
dag te Utrecht gehouden demonstratieve
congres, bijeengeroepen door dit verbond,
en waaraan, naar r^tve schattipg, een kleine
60.000 R.-K. arbeiders hebben deelgenomen.
„De Volkskrant”, de rede van den heer
Kalff critiseerende, ‘schreef verwonderd te
zyn, dat dezê spreker niet beseft „Koe het
geen voor den arbeider is gedaan in ieder
geval moet worden opgèvat als een premie
ter verzekering van orde' en rust"
De „N. R. Crt.” merkt terecht op, dat dit
een uitlating is „van zuiver revolutionnaire
strekking”, waarin opgesloten ligt „een
directe bedreiging van ons nationaal be
staan”, en waarop de regeering slechts één
antwoord kan geven: „op«leze wijze niet
het pistool op de borst wenschen wij ons,
geenerlei politiek te ziea voorgeschreven."
En nu de heer De Brujpi.
Hö noemde rede van den heer Kalff
„grof-reactionnair", brutaal arbeider s-
vyandig", „onomwonden op den klassen
strijd ingesteld."
„Het schijnt een oorlogsverklaring, ge-
kracht”. De heer Zaalberg, directeur-gene-
raal van Arbeid, staat bekend als Irood".
Vergissen wjj ons niet, dan is hjj Socialist
geweest.
Hjj betoogde;
„Er meet op alle mogeljjke wjj zen wor
den getracht den kostprjjs naar beneden te
drukken, en daarbjj zal ook het loon ge
troffen moeten worden, zoo niet goed-
'b-G.hikR-|dan door de ellende van
nog erg r e werkloosheid
en verarming.
„Niet in alle bedrjjven zal door loonsver
laging werk ontstaan, want er zyn goede
ren, waarvan de wereldvoorraad veel groo-
ter is dan de vraag niet de behoefte). Maar
wanneer in steed* meer bedrjjven de kost
prijs de verzwakte koopkracht nadert, dan
zal daar de werkgelegenheid zich uitbrei
den, wat nieuwe koopkracht verwekt. 4^
„De millioeneh werkloozen op aarde’^n
de 1% h 2 honderdduizend werkloozen in
Nederland zijn niet noemenswaard te hel
pen met werkverschaffingen. We gaan een
winter van diepe ellende tegemoet en meej
dan ooit is noodig, dat de grootste een
dracht heersche in dezen zwaren strjjd.”
Wat is de toestand?
Artikel 28 der Lag»r Onderwijswet be-
VoUtekxant”. j gekozent heeft die teak mede^ ^^Aan ^Ike^schot)! voor gewoon lager on-
minste één onderwijzer, zoodra het aantal
leerlingen 88, door ten minste twee onder
wijzers zoodra het 73 bedraagt”, enz. enz.,
welke gegevens verwerkt in een staafje
deze cjjfers geven:
Aantal leerlingen
g. 1. o.
1 t/m 32
33 t/m 72
73 t/m 11«
117 t/m 160
161 t/m 210
211 t/m 260
261 t/m 314
815 t/m 369
370 t/m 424
425 t/nu479
480 t/m 534
z 535 t/m 589
enz.
