t. F. Eisen J. HULLEMAN NUTSSPAARBANK SPECULAAS Electro-Iecbiiscli Bureau J. F. W. TUIION LEVERTRAAN ANTBI COUPS 25*" JAARBEURS Verf weert bederf. Alleen verkrijgbaar: Oosthaven 65 NEGUM-WAVER TELEFUNKEN RADIO De Goudsche Fruithandel „Hebben is hebben, Maar SPAREN is de kunst" Wed. W. G. M. HEMMELDER ZOON H. v. d. POOL G. GABRY GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 12 SEPT. 1931 - TWEEDE BLAD. Modern Dansonderwlls DANSLESSEN Naar de Reeuwijksche Plassen! Zomervaarten met de Motorboot V. V.V. UTRECHT 8 T- 17 SEPTEMBER IB3I KRAGEN VOSSEN VELLEN OFFICIAL 4^555^ DEALEB Met verf ven REVET bewaart men huis enz. keurig en net. G. J. v. WERD Demi Stoffen T. C REPARON, Kleermakerij Kantoor- Winkeljassen „De Kleine Winst" 50 CENT. BALT. A. DE JOBG HET BESTE UIT HET GOEDE GEMEENTE SPAARBANK DE HOOGSTE VEILIGHEID nTbü^HMBnTïüw ■■■■„HET BEERTJE" TE GOUDA OOSTHAVEN 12 KENNISGEVING. GEVESTIGD Revet's Auto Lak Spuit Onderneming FIRMA P, J. REVET A ZONEN Hooio witte tanden °°ilk wn,,n!? "'■i® «™>u -..r. Voor LIPS' Brandkasten en Slotenfabriek is de Agent: P. ROND Pz., GOUDA. EEN FEIT IS HET aanbevelend^ ZWAM 0 AG H MEUMUI*ltE"|J 01 Berliner Leverworst' SCHOENREPARATIE SCHOENMAKERIJ DROGIST-WIJDSTRAAT 31 TELEFOON 2402 Piano's en Orgets JOH. DE MOL Brieven uit de Hofstad. rv. Kleine Annonces 8 regels fl- Aan de oevers van de Berwen. GERARD P. F. GOOSSENS - Bilderdijkstraat 10 - 's-Gravenhag* Hervat Medio October a s. ziin in de zul van Café .CENTRAL" ingang Zeugeatraal. De nieuwste dansen van de Intern. Congressen (Lendenen Parijs)zullen wederom door hem onderwezen worden. Onderwijs in den nieuwsten stijl. Inschrijving: lederen Dinsdag van 7-10 uur in de zaal .CENTRAL". Voor het eerst Dinsdag 22 September. 30 Regelmatige Diensten: WOENSDAGS en ZATERDAGS vertrek KLEINE VEST bij de Kleiwegsbrug te 2 u. en 4 u ZON- en FEESTDAGEN vertrek KARNEMELKSLOOT 10 uur 2 uur' en 4 uur. Tarief Gouda - Reeuwijk enkele reis f 0.20, retour f 0.25. Met Rondvaart f 0.50. Stopt nabij het Clubgebouw en aan „Elfhoeven". d VEREENIGING VOOR FACULTATIEVE LIJKVERBRANDING Inllchtlngenbladen, Tarieven en Voorwaarden en inlichtingen omtrent het FONDS VOOR LIJK VER BRANDING op schriftelijke aanvrsge kosteloos verkrijgbaar bij de afd.-secretaresse. Gouwe 73, Gouda 24 BLAUWE DRUIVEN MELOENEN PRUIMEN TAFELPEREN TAFELAPPELEN SINAASAPPELEN Aanbevelend, CITROENEN BANANEN TOMATEN. VRUCHTEN IN GLAS VRUCHTEN IN BLIK DIVERSE SOORTEN NOTEN BUSGROENTEN (merk Sleutel*) Firma Wad A. Rlatvalcf. LANGE TIBNDEWEO 27 TEFEL 3316 INTERNATIONAAL HET GEREGELD BEZOEKEN DER NEDERLANDSCHE JAARBEURZEN IS EEN ONAFWIJSBARE EISOH VOOR IEDEREN iSAKENMAN, DIE VOLKOMEN OP DE HOOGTE VAN ZIJN VAK EN ZIJN TIJD WIL BLIJVEN 40 Sj SPECIALE AANBIE0IH8: GRATIS OPZETTEN (GOUDA, KLEIWEG 20 TELEFOON No. 2850 THC UNIVI WAL CA* De FORD TUDOR met 2 portieren de meest geschikte zakenauto voorzien van onsplinterbare voorruit en roestvrij nikkel kost thansf 1920.— sssz Vraagt vrij» demonstratie ol proefrit. Talapheon 8194. VROUWESTEEG 14 GRAAF v. BLOI3STRAAT 6» Terrazzo Vloeren ep Granito Gootateenen Zoete en Zoute Krakelingen 22 en 25 cent per ituk Alle soorten gebakjes 8 ct. per stuk Prima Honingkoek 40 cent per stuk Heerlijke Vanille Prouwels 2'/, cent per stuk Siroopwsfels 6 cent per stuk. 10 GEBR KAMPHUIZEN. Uw «dras voor Volvette Goudsche Kaaa Gekrulde Kaas Kilo Kaasje. Roomboter Delft's Roem Versche eieren is bij P. Q THKINS OOUWE 55 Kaashandel in het Groot en Klein. STEENHOUWERIJ A. ROODBOL HARDSTEEN - ZANDSTEEN SCHOORSTEENMA NTSUt GRAFWERKEN. ACHTER DE KERK - GOUDA. Een schitterende Collectie vindt U bij Keizerstraat 38 GOUDA Goedkoop Goedpaseend zijn de an van Korte Tiendeweg 22 1 GOUDA HUISVROUWEN. Laat Uw AARDAPPELEN en WORTELEN SCHRAPPEN met de meest modernei schrapmachine bij H. KUIK, KEIZERSTRAAT 19 Thuisbezorging zonder prijsver- hooging. 10 De gemakkelijke en eenvoudige Krulspeld Per kaart van 4 stuk OOSTHAVIN BB PARFUMERIIH, TOILET- Ei 25 SOHEERBSROeDleOHEDEB onderscheiden ia het beleggen van SPAAR- EN KASGELDEN bij de Stortinga- «n Girodienst, GOUWE 2 door Waarborg der Overheid en 3.6",0 rente vin dag tot .dag. Dagei. open van 9'/j—3 uur Zaterdag 9'/,—12 en 61/»71/, uur Klompjes van Goudsch aardewerk gevuld met Van Houten's bonbons ■O oent pep stek Alleen in Banketbakkerij WIJDSTRAAT 7. DE TRACHT HET BEOEFENEN DIER KUNST OP ALLE MOGELIJKE WIJZEN TE BEVORDEREN. - VRAAG WEER NAAR DE BEKENDE HEERLIJK GEKRUIDE VAN DE KARNEMELKSLOOT 189 OOSTHAVEN SB l,uHkeasr SPIERIRBSTRART Ml hook Hoototoog - GOUDA **WVI4 doeringen volle tevredenheid omtrent-Chlorodont- tandpasta" te betuigen. Ik gebruik .Ghlorodont* al Jaren lang en word om mijn mooie witte tanden, die ik ten slotte uitfluitend door gebruik van Uw „Cblorodont-tandpastaheb verkregen, vaak benijd* O. Relchelt, Sen. Verlangt alleen de echte Chlorodont-tand paata met rood-wit-blauwa garantieetrook, tube 86 cent en 60 centI Overal verkrijgbaar. Tegen toeiending van deze IraKmNudZLÏkid"»™ Ill D" 8,eed> "éér g.vraagd wordt naar SOL1ED WERK, en vooral voor MEUBELEN. JONGELU1 met trouwplannen informeert U eens nasr ZWAMBACHs MEUBELEND - I Uitsluitend degelijk werk, en toch nog voordeeliger. II Franco levering naar buitengemeenten, PRINS HENDRIKSTRAAT 92 ,TWWni#IRU 30 GOUDA 24 per ons- A. J. OPSTELTEN NIEUWE PRIJZEN40 TOESTELLEN VANAF f 87.SO De nieuwste serie wordt volgende week verwacht. 0 TEFEFUNKEN SERVICE STATION 1.ANGE TIENDEWEG 24 GOUDA TEL. No. 2115. MET UW NAAR DE VAN RAAM 107-109 J| BIJ WESTHAVEN 44 GOUDA Stemmen en verhuren Vakkundige reparatie* Gebruikte inatrumenten voorradig vanaf f 60.— BEGRAFENIS ONDERNEMER DOELESTRAAT - TELEFOON IM7 V De dwang der publieke opinie. Wat zullen de menschen zeggen?" Bjj sl wat we doen of laten, vrijwel ons. ge- heele leven door is dit de vraag, die bij den een in sterkere mate dan bij den ander, mnar toch feitelijk bij iedereen, allereerst bjj ons opkomt, wanneer we voor een be- glusing, een daad, een keuze staan. En in die vraag ligt de dwingelandij uitgedrukt, waaraan ons leven onderworpen is en die vaak op dat leven, maar ook heel vaak op onze moraliteit, ja op onze geheele persoon lijkheid zoo heilloozen invloevj uitoefent. Zeker, het kan niet ontkend wonden, dat deze vraag ook op velen een remmenden, een vóórkomenden invloed oefent, dat me nigeen erdoor terugigehouden wordt van een ilechte daad, een onverdedigbare beslissing. En al ia dan het motief van de daad, of van bet nalaten van de daad, die onder pressie van de gedachte aan deze vraag plaats heb ben, niet erg zedelijk en mist daardoor de handelwijze alle moreele waarde en befcee- keni8, voor de praktijk van het leven, voor het reëele resultaat houdt zij wel degelijk haar waarde, zoodat zij dikwijls groote on heilen en iemand's ongeluk of ondergang kan voorkomen. De mensch handelt nu eenmaal helaas gewoonlijk in de eerste plaats niet krach tens zedelijke overwegingen en motieven, maar met het oog op de practische resul taten. Tot die resultaten behoort ook de eer of oneer, die iemand met zijn doen of laten inlegt en meer nog de invloed, die het oordeel der menschen op zjjn positie, op zijn welvaart, op zijn ge luk uitoefent. Hierdoor verkrijgt die publieke opinie zoo'n dwin gende kracht. Maar het is duidelijk, dat ze door die dwingende kracht ook een gun stige uitwerking op 's menschen doen en laten kan hebben. De publieke opinie is tot op zekere hoogte ook de uitdrukking van de publieke moraliteit. En als zoodanig dwingt haar macht velen zich overeenkom stig die moraliteit te gedragen, die het an ders niet zouden doen, weerhoudt zij van daden en dwingt zij anderzijds tot andere daden, die schadelijk of wenschelyk zijn en op het leven van gemeenöchap of individuen een ongunstigen of gunstigen invloed kun nen oefenen. Wij kunnen daarom de gun stige uitwerking van deze vraag, waarin de macht en dwingelandij der publieke opinie haar uitdrukking vinden, op het maatschap pelijk en persoonlijk leven niet loochenen. Waar zedelijke overwegingen en zedelijke aandrift geen beteekenis hebben en wetten tekort schieten, houdt zij vaak in het rechte spoor en zet ze somtijds aan tot daden, die voor gemeenschap en individu voordeel af werpen. Maar ook wanneer men bereid is dit ten volle te erkennen, dan moet men nog de groote kracht, die deze vraag far onze samenleving gekregen heeft en zoo onver biddelijk uitoefent, betreuren. Want naast deze gunstige uitwerking is er een ongun stige werking van veel ruimer strekking. In wat hierboven over de repressieve en aandrijvende kracht der vraag naar het oordeel der menschen gezegd is, ligt al iets van die ongunstige werking uitgedrukt. In de zedelijke wereldorde en voor ons eigen zedelijk leven heeft alleen de daad, die op schapsleven. Zoo zij somtijds goede prac tische resultaten moge opleveren, haar ne venwerking schaadt zoozeer ons eigen mo reele leven en oefent ook op het gemeen schapsleven zoo'n degenereerenden invloed, dat in zedelijk opzicht, maar veelal ook in materieel opzicht, het eindresultaat schade voor het geheele leven oplevert. Men moet niet vergeten, dat in de publieke opinie de middelmaat en veelal nog iets minder dan de middelmaat aan het woord is. En dit maakt dat de eischen, die deze publieke opinie stelt, gewoonlijk op een laag niveau blijven en dat al wat boven dat niveau uit stijgt, ook vaak onbegrepen is en veroor deeld wordt. De maatstaf, waarmede we goed en kwaad meten, wordt daardoor te klein genomen. En dat brengt als vanzelf het geheel leven op een lager peil en houdt zoodoende den moreelen en intellectueelen vooruitgang tegen. Veler leven, veler innerlijk wordt boven dien vaak verknoeid door den dwang die de vraag: „wat zullen de menschen zeggen?" het individu oplegt, en zoo veel schoons en nuttigs vermoordt. En ten slotte houdt deze vraag ook zoo menige goede en nobele daad tegen. Er zijn zoo weinig menschen, moedig genoeg om tegen het oordeel der menschen in te handelen of zelfs maar te denken. En dat heeft tengevolge, dat zoo menig leven vernietigt, zoo menig hart gebroken, zoo menige schoone aanleg vermoord wordt. Men schikt zich angstvallig en durft niet boven de eischen déV publieke opinie uit stijgen, durft niet het werkelijk goede te doen, ofschoon het eigen geweten daartoe drijft. Zoo werkt de groote macht, die de vraag, wat de menschen zullen zeggen, over ons uitoefent, maar al te dikwijls ook in de praktijk van het leven rechtstreeks schade lijk. iZedelyke moed is een zeldzame gave. En alleen wie dezen in voldoende mate bezit, kan zich onttrekken aan de harde dwinge landij, die ons zedelijk leven neerdrukt tot lager peil, onze persoonlijkheid verminkt en in de samenleving niet alleen een Blechte moreele uitwerking heeft, maar ook ten slotte tot slechte praktische resultaten voert. K. MXCI. De nieuwe wethouders. Twee wethouders keeren op eigen verlan gen niet meer in de raadszaal terug en het ligt voor de hand, dat de vervanging strub belingen geeft. Sedert het algemeene peil van de raadsleden veranderd is en er een bedenkelijke vervlakking plaats had, zijn er slechts weinige figuren die eenigermate boven de andere uitsteken en dus onmiddel lijk voor een wethoudersfunctie in aanmer king komen. Het is nu eenmaal zóór, dat vele leden wel op een gebiedje mee kunnen doen aan het gemeentebestuur maar toch allerminst bekwaam zijn te achten voor be stuurder in de functie van wethouder. Gaat men het lijstje van de vijf en veer tig eens na dan valt het moeielijk er vijf te vinden van wie men met zekerheid kan zeggen, dat zy de volle bekwaamheid be- zitten. Van de drie die thans bleven zijn er Ze twee die heusch niet tot die geestelijke waarde. De zedelijke daad heft ons maakt ons beter, verruimt ons zedelijk leven en sterkt daardoor niet alleen onze persoonlijkheid, maar straalt haar invloed ook uit op de persoonlijkheid van anderen en in het gemeenschapsleven. Alleen door versterking van onze zedelijke persoonlijk heid kan het gemeenschapsleven winnen. De berekening daarentegen, die uit het ge hoorzamen van den dwang der publieke opinie spreekt, drukt ons neer tot een lager redelijk peil en verlaagt ook het gemeen- upper-ten behooren om deze functie te ver vullen. De zaken gaan vanzelf wel verder maar dat geschiedt min of meer automa tisch. Van de twee vertrokken wethouders is die voor financiën inderdaad een goede fi guur geweest al zouden wij ons niet in alles met ztf™ beleid kunnen vereenigen. Hij heeft in ieder geval gezorgd, dat wij in de goede jaren een potje maakten dat ons in dezen slechten tijd te stade komt. Voor 1982 is een verhooging der gemeentebelasting niet noodig en op de Gemeentefondsbelas ting blijft de 6 c/c gehandhaafd. Vergelijken, wij daarmede Amsterdam dat het tienvoud daarvan sal heffen dan zijn wy tevreden. Er ia een tien millioen gulden in reserve en daar kunnen wij even op teren. Er is verder hier en daar bezuinigd maar andere posten gaan nu eenmaal ondanks alles va» zelf omhoog. De dure klant bjijft nog altijd het onderwijs en daarnaast slokt het maat schappelijk hulpbetoon hoe! wat «P- Zoo lang men niet met krachtiger middelen de opdrijving der kosten van deze twee dienst takken tegen gaat valt van bezuiniging i:i het algemeen, niet heel veel te wachten. Het zijn de vijf groote gemeentebedrij ven, gas, waer, electriciteit, telefoon en slachthuis die in 1930 een winst v»h millioen gulden opleverden en daarop drijft nu eigenlijk onze schatkist. Fraai is dat "bééld niet maar men wil niet anders. Wat gas, electriciteit en water betreft is het niet zoo heel erg omdat het gebruik daarvan door alle burgers wordt gemaakt, maar dat de 26 duizend abonné's op de telefoon 640 duizend gulden winst opleveren, is onbil lijk.. Een telefoon is geen weelde maar een noodzakelijkheid mede als gevolg van de ontzaggelijk wijden bouw der gemeente, die de afstanden te veel vergroot. Aan de onderwijskosten valt helaas niet veel te tornen omdat de Staat hier zijn voorschriften stelt. Intusschen kon er nog heel wat worden bespaard maar een onderwijsman voelt nu eenmaal zelden of nooit iets voor de zui nigheid. Men vindt het altijd nog zoo prach tig, dat onderwijs, dat men er alles vt»or over heeft. De belasting op de? vermakelijkheden. i Van verlaging der belasting op de ver makelijkheden wil men natuurlijk op dit j oogenblik mets weten. Alleen heeft men wat meer subsidie beschikbaar gesteld maar dat is juist het ongelukkigste stelsel. In Amsterdam is een nieuwe wethouder voor Kunstzaken gekomen, die blijkens een interview de koe-achtige waarheid heeft verkondigd dat het publiek deze belasting ibetaalt en niet het vermakelijkheids bedrijf. Natuurlijk het publiek betaalt altijd alles omdat nu eenmaal iedere belasting op het publiek wordt afgewenteld. Maar het is juist die fout dat niet hef geheele publiek de belasting betaalt doch slechts een deel daarvan en dat de subsidies slechts aan een deel van het publiek wordt teruggegeven. Alleen tooneel en muzifckbeminnend publiek krijgt voordeel van detitilbsidies. Alleen al het Residentieorkest sleept meer dan hon derdduizend gulden in de wacht. Wanneer inderdaad het aantal muziekliefhebbers zoo groot is dat deze som gerechtvaardigd lijkt dan ware het een kleinigheid om het pu bliek dit rechtstreeks te laten betalen. Als men bepaalde instellingen als Kunst erkent waarom die dan niet direct vrijgesteld van de belasting? Sommige zangvereenigingen krijgen sub sidies. De uitvoeringen die zij geven konden vrijgesteld worden van belasting en als daarmede het thans toegekende bedrag niet wordt bereikt dan volgt daaruit dat men de zangers en zangeressen hoofdelijk subfii- dieert voor hun liefhebberij. Niet van humor ontbloot is het dat de bondenbelasting en de vermakelijkheidsbe lasting in één adem worden genoemd. De kunst en het hondje worden op één lijn ge steld: beiden zijn vermaak voor de mensch- heid. Dit typeert de bureaucratische visie op de Kunst. Op den duur zal de vermake lijkheidsbelasting niet op deze wijze zijn te handhaven. Gelijk de belasting op de be drijven ten slotte is verdwenen zal ook deze er aan moeten gelooven. Gelyk ze geleidelijk omhoog is gegaan zal ze ook geleidelijk moeten verdwijnen en daaraan is toch niet te ontkomen. Maar dat wy voor 1982 alvast gevrij waard zyn voor nieuwe belastingen is al een geruststelling. Intusschen erkent men dat de diepte der inzinking op belasting- terrein nog niet is bereikt. Het volgend jaar zal misschien ongunstiger zijn. En daarom zijn wy voorshands tevreden. HAGENAAR. Historische Kasteelen in Nederland. Het Slot van Muiden. Het meerendeel der kasteelen, die Holland nog telt, spreekt van het gewelddadig wa- penbedryf tot ons. Wat niet te verwonderen is, want deze kasteelen werden opgericht niet slechts om tot woning van het adellijk gezin te dienen, maar ook om de veiligheid van dat gezin te waarborgen, het afweer te geven tegen de vijanden, die elk geslacht had. De tijden, waarin een begrip van vei ligheid langs den weg van recht werd er kend, waren in de Middeleeuwen nog verre. Maar zoo kan het ook niet verbazen, dat, toen andere tyden aanbraken, toen de ste den in aanzien, in macht en in uitgebreid heid wonnen, vele dier kasteelen vanzelf verloren gingen. De Hollandsche aard laat oppermachtigheid niet toe, en het meeren deel onzer aanzienlijke geslachten houdt nauwer verband met afstamming van pa triciërs, die eerzame burgers waren in onze groote koopsteden dan met adellijke ge slachten, die in het wapengeweld meesters waren. Juist daarom zijn de kasteelen zeld zaam, die nog intact bestaan en nog zeld zamer die, welke ons van iets anders dan van krijg en twist en wapengekletter ver halen. Moge Loevestein al beteekenis heb ben anders dan als vesting, die beteekenis is geen opwekkende. Anders daarentegen het Muiderslot, dat zich onmiddellijk nabij het thans kleine, eens belangrijke plaatsje van dien naam verheft. In den winter is het, onmiddellijk by de Zuiderzee gelegen, dui delijk zichtbaar; in den zomer is het zwaar geboomte, dat het althans voor een deel aan het oog onttrekt. Maar gelukkig, het kasteel staat er, schijnbaar onverwoest, al heeft het natuurlijk een anderen toegang dan het had in de dagen, dat Floris V's vijanden hem er gevankelijk binnen brach ten. Dat in den alleroudsten tyd een tolhüis gestaan heeft aan de monding van de Vecht is zeker. Maar de grondslag voor de hechte en sterke burcht, die zich thans nog daar verheft, werd belegd door denzelfden graaf Floris V, die in dit kasteel de laatste oogen- blikken van zyn leven zou doorbrengen. Juist omdat hij het bezit van dat tolhuis te Muiden van een zoo groote beteekenis oordeelde, omdat hij daardoor de Vecht en de vaart naar Utrecht beheerschte, deed hy er een sterk kasteel bouwen. De kastelein van dit kasteel moet deelgenoot zijn geweest van het complot, dat Herman van Woerden, Gerard van Velsen, Gysbrecht van Aemstel en hoe zy verder mogen heeten, tegen hem hebben gesmeed. Op 23 Juni 1296 werd hij, zich met hen ter jacht begeven hebbende, verraderlijk door hen gevangen genomen en naar het slot te Muiden gebracht. De bedoeling zal wel geen andere geweest zyn, dan deze, om hem over zee naar Engeland te vervoeren, teneinde hem aan zijn vijand, koning Eduard, te kunnen overleveren. Maar de West-Friezen, hoezeer ook door den graaf in toom gehouden, snelden toe te zyner bevrijding en verhinderden, dat men hem daarheen zou brengen. Zoo werd list te baat genomen en Floris gedwongen om aan de benden van poorters, die het kasteel omgaven, te zeggen en te schrijven, dat men vredig moest aftrekken. Men deed het ook, maar slechts in schijn en toen de troep edelen het slot uitreed, Floris gevankelijk in hun midden, stieten zij weldra op gewa pende burgers, die des graven vrijheid eischten. Voor de edelen zat er niets anders op dan te vluchten, zoo snel zij konden. Hadden zij met overleg gehandeld, zij had den den graaf het leven gelaten en daar door de straf, die zy zouden verkrijgen, niet verzwaard. Impulsieve woede deed hen han delen en zieltogend, gekwetst uit ettelijke wonden, hem door de verbolgen edelen toe gebracht, zonk Floris V ter aarde. Zoo von den hem de toegesnelde poorters, die zijn dood hebben gewroken op de edelen, die zoodoende heel wat meer verloren dan de geringe inperking hunner vrijheden en rech ten, hun door Floris V als een wijs regent ten bate van de algemeene belangen op gelegd. De burcht van Muiden, meer versterking dan woonhuis van een grafelijke familie, gelijk in dien tijd gebruikelijk, heeft ge durende de eeuwen die hierop volgden, een voorwerp van strijd uitgemaakt tuss<jhen de graven van Holland en de bisschoppen van Utrecht, die elkander voortdurend be oorloogden. Willem Berthold, die sedert 1294 in Utrecht het bewind voerde, poogde vergeefs van de verwarring, door den nood van Floris V ontstaan, party te trekken, teneinde zich de sterkte toe te eigenen, maar aan enkele opvolgers van hem is dit ongetwijfeld gelukt. Steeds heeft er strijd geheerscht om den burcht van Muiden, welker kasteleinschap tyden achtereen aan geslachten van de Vecht toebehoorde. Rechten op het slot en het omliggende land en de omliggende ge meenten Na&rden, Muiden en Weesp deden niet alleen de graven en de bisschoppen gel den, maar ook de abdis van het veraf ge legen Elten, daartoe door bepalingen uit de privilegiën van Floris V gemachtigd. Deze abdissen hielden haar erfmaarschalk in het Gooi, die bij eiken overgang dit ambt met een paard en harnas bezegelden en de waar digheid van erfmaarschalk was tientallen jaren achtereen in handen van de heeren van Nyenrode, die juist in deze kwaliteit gezag op het Muiderslot hadden. Kan het verbazen, dat by een dergelyken samenloop van omstandigheden steeds krijgsrumoer om het slot is geweest; dat dit dan met succes werd verdedigd, dan door de belege raars werd genomen? Indien deze oude muren, hecht gebleven ondanks den tand der tyden, konden spreken, wat zouden zy ons niet kunnen verhalen van dapperheid en edelmoedigheid, maar ook van gruwelijk heid en wreedheid. En als we nu den geheel gerestaureerden burcht bezoeken, uitziende en slechts genietende een deel van het uit zicht, dat men daar vroeger had, niet slechts over de Zuiderzee, maar over geheel de Gooische nabuurschap, dan zien we wel in dezelfde richting, maar niet met dezelfde gedachten, die menigmaal den benauwden belegerden moeten hebben bezield. De toenemende macht van het handel drijvende Amsterdam bracht, nog voordat de onafhankelijkheidsoorlog in 1568 een aanvang nam, het beheer over het kasteel aan de vroedschap van deze stad, die den kastelein of slotvoogd benoemde. Karei van Gelder kwam te Kameryk overeen, dat hy het slot te Muiden binnen 14 dagen zou ontruimen, doch Maximiliaan verhinderde Amsterdam om al te sterke rechten op het kasteel te Muiden te oefenen, al was het weer de koopstad, die, toen de Gelderschen zich opnieuw in Utrecht wierpen, het kas teel in staat van tegenweer stelde. Dat Sonoy en zyn Watergeuzen dan ook een poging hebben gedaan, om zich van het kasteel Muiden meester te maken en zoo doende vasten voet in het Amstelland te verkrijgen, en in het Gooi, kan niet ver bazen. Die aanval werd afgeslagen, korten tijd voordat Amsterdam, dat destijds nog de Spaansche zijde hield, naar den Pr is over ging. Later heeft Leicester het kasteel doen bezetten, teneinde de Amsterdammej-s in Hebt U PERSONEEL noodig? Zoekt U PLAATSING? Plaats dan Zaterdags Uw AANVRAGE in de ieder leeet ze dan I Inzending tot Vrijdagmiddag 4 uur aan het Bureau MARKT 31 De vrucht, van den arbeid is de smake lijkste spijze. FEUILLETON. 37 Naar het Engelaoh van ALLEN KAINE. Nadruk verboden. Zoudt u dat denken? vroeg Eseec Po well Verbaasd. Honderd Vijftig pond dee jaard. Denkt u, dat ze me dat zullen geven? Daar ben ik keker van. Ik kan er u •elfs mijn woord op geven. Essec Powell legde zijn boek voorzichtig naast zich neer en zei Wat ben ik daar blij meeNu kan ik net Bhoni binnenkort afbetalen, en dan kan des nachts gaan slapen met de overtui ging, dat mijn knecht hier niet de baas ia. en het allermooiste ia, dat ik al mijn tijd Jan besteden aan het boek, dat die bezig ben te ach ry ven. Waarover handelt dat boek? vroeg dé nominee, dj* zijn belangstelling m de boe- en, welke over de tafel verspreid lagen, n'et kon bedwingen. Het ia de geschiedenis van deze om- Vftn de oudste tyden af, en voeg. de bij er aan toe u zoudt niet kunnen Fjooven.hoeveel belangrijks ik al heb ver. iimh» l ^en niet g«»cihikt meer voor mijn ik ben te oud en te versleten om ln SCToeénte naar behooren te dienen. Het liefst zou ik er mee ophouden en al mijn tyd aan mijn studoe besteden. En dan hon. derd vijftig pond in het jaar! ik zou een leven hebben als een prins! Welnu, zei Lewis Wynne aanstaan, den Zondag zult u uw gemeente mededeeleh dat u uw emerlaat zult Aanvragen Ik bjti God dankbaar voor dat alles, zei Essec Powell, ik heb een groote zon de begaan door Valmai uit mijn huis te ver- drijven, en ik doe beter over mijn eigen goddeloog leven na te denken, dan anderen het goede voor te houden. Ik zie, dat u hier „Möna Atiqua" hebt zei de dominee, ik heb er een bewaarde copie van, en ik kan u verschillende inte reseante gegevens voor uw boek bezorgen, die ik verzameld heb uit een p&ar oude re gisters, welke ik in dén toren van het oude kerkje vond. Zoudt u dat werkelijk willen? En de twee oudheden-eoutfelaars waren weldra vefdiept ln de voor-historische boe- ken op tafel, alsof er een jarenlange, on onderbroken vriendschap tusschen hen had bestaan in plaata van een dotgkilijke veete. Na twee onVerwacht-gezeilige uren nam het gezelschap afscheid. Mij de deur hield Essec Powell do hand van Lewis Wynne even vast en vroeg: Denkt u, dat het, lT6ve kind me ver geven zal? En gelooft u, dat de jonge man haar zal kunnen vinden? Dat aal zeker, en als alles, wat de jon ge man me van haar verteld Weeft, waar is, dan ben ik overtuigd, dat zij het verleden zal vergeten en vergeven. In den tuin kwamen ze Shoni tegen en die zei U bent claar twee uur geweest, en ik wilde juist naar binnen g§an om te zien or u .allemaal m slaap waart gevallen En terwijl hij naar bonnen ging om te eten, mompelde hij een paar maal m zich zelf „Het einde van dé wereld" Vaat en zeker het einde van de wereld!" HOOFDSTUK XVII. De Fluweelen Weg. .Ga je zoo laat nog uit, kind!? zei me vrouw Power, toen ze door de hall kwam, waar Gladys een mantel van den kapstok zocht. Ja/ytantelief, het ia zoo'n heerlijke avond. Ik kan het eenvoudig niet laten. Het lijkt wel lente' Ik zal den mantel maar aan dien, dien VaJroai hier achter liet. Die i» lekker warm. Ja, doe dat maar. Nu lijk je anders heelemaal sprekend op haar, zet mevrouw Power En ze keek het meisje door de gla zen deur na. Het was zoo'n zachte avond, zooals er soms aan het begin van het jaar kunnen zijn, een avond, die voorepeP, dat de Jente op komst is, en doet vergeten, dat er nog koude Maartwinden te wachten zijn. Gladys trok de kap van den rooden man tel over liet hoofd, en stapte vlug door naar den vijver, die in het dermenbosch achter het huis la» Het pad^r naar toe was zoo dicht met mos begroeid, dat het „De Fluweelen Wég- werd genoemd. De zon waa juist onderge gaan aan de bleeke, blauwe Juoht wa* geen wolkje, en het was zoo helder als op een zomeravond, maar in de schaduw van de Loomen begon het al donker te wordeiy ten gouden eter. cue schitterde als een juweel, kwam boven de dennentoppen uit, en Gladys liep met opgeheven gezicht naar dat twinkelende prachtstuk te kijken, en was zoo verdiept in haar bewondering, cfat ze niet merkte, dat iemand haastig achter haar aankwam. Het was Cardo, die, toen hij langs de op«- rijlaan ging, iet9 roods had zien schemeren tusschen de dennen. Valmai' zei hij bij zich zelf, terwijl zijn hart bonsde, en een gevoei van warme liefde en diep geluk verjoeg de angstige ge dachten, d:e hem sedert zijn thuiskomst hadden gedrukt. Hy liep vlug het< huis voorbij en „De Fluweelen Weg op, en zag toen den rooden mantël heel dicht voor zacts, cm eqp meur je, VaJmai, zooais hij mec-hde, opkijkende naar de schitterende avondster. Eindelijk, mijn liefste lieveling, zei hy, maar heel zachljes, want hij wifde haar ver- ressen. Hij wilde heel dicht bij haar komen en d'an haar naain zoeeen, on dan zou ze 7neh omkeeren en hy zou haar groote liefde zier. glanzen m haar heldere oogen. Hij was nu dleh» bij haar, maar zyn voetstappen waren onhoorbaar op het fluweelen tapijt. Valmai' zei hij nog eens, en «tohd met uitgebreide armen en oen glimlach van ge luk op de lijyien. Maar bij het geiuwl van een stem schoot het Ineasje eenige stappen vooruit, eer ze zich omkeerde en den vreemdeling aankeek Haar blik waé eerst een van verwondering en angst, maar daarop fiwam een gloed van verontwaardiging m haar oogen. t T- Valmai, Helste, heb ik je aan 't schrik ken gemaakt? vroeg hij. Maar zijn armen vielen slap omlaag en de glimlach stierf op zyn lippen, want voor het meisje sprak, zag hij de verontwaardiging en trots, die uit haar gezicht sprak. Ga weg. zei ze. haar hand opheffend, als om hem op een afstand te hemden En wat zou het nog. als ik Valmai was? Wu' kan ze nog voor jo beteekenen, na al die maanden van schandelijke verwaarloo- zmg en ontrouw? Als versteend bleef Cardo staan. Was dit dan eindelijk de lieflijke ontmoeting, die hy duizend keerjpxir zijn verbeelding had op geroepen v4p zij door al haar ellende in de war geraakt'"^as haar geest niet meer heelemaal helderr Hoe kom je zoo verweerd, Vaimai? Wat beteekent die koude, hooghartige blik, waarmee jè mij aankijkt? Lk ben immers Cardo, liefste, jouw Cardo! Nu ben ik ein delijk teruggekomen om je allee te vertellen en te verklaren en je weer in mijn armen te nomen. En hy kwam dichter bij haar flJs om de daad hy hef woord te voegen Ga weg. zei Gladys nog eenR. al» je fen «tap dichter bij komt, schreeuw ik om hulp. Neen. neen, zei Cardo, doe dat niet. Ik zal doen wat je verlangt, maar zeg me ten minste, waarom ie zoo veranderd bent? O. Valmai, hou je werkelijk niet'moer van me? (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1931 | | pagina 3