lij pnjti'j weder eet enkele vaarten
Inraerentfi loerierin
SPECULAAS
Elzet Overhemden
SSfflT'tUj;
Autobesteldienst.
«3.75»
FRANS VAN CAMP
Verf weert bederf.
Alleen verkrijgbaar: Oosthaven 65
DE VRIJE NES
Makelaarskantoor BAKKER Ca
Wed. W. 6. M. REMMELDER ZOON
MOET U VERHUIZEN?
loijil bij wi Éirtorim
COLLECTIE,
Maison de Ridder
De Goudsche Fruithandel
LEW ENSTEIN's
BETER
Heerenhuis
Woonhuis,
Woonhuis,
Woonhuis
SANGUINOSE
V
SANGUINOSE
DUITSCH
W.J. IU. vlnEIJK,
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 19 SEPT. 1931 v TWEEDE BLAD
SKedracht- Bleskemgraaf Molenaarsgraaf-Goudriaan
Nieuwpoort - Gouda - Utrecht - Hardinxveld - Giesendam
Sliedrecht-Papendrecht-Dordrecht
m
Naard&Reeuwijksche Plassen!
met de Motorboot V. V.V.
Mvt.VBrf. wan REVET
bewaart men huis enz. kieurig en net.
Twee Woonhuizen,
F. A. M I N K E M A
Twee Arbeiderswoning»»
Bouwterreinen
23 H.A. 78 A. 91 o.A,
SLAGER8JASSEN
„De
K0KS8WZEK
Kleine
Winst"
JOH. DE MOL
**1 d verteert iti dffi Rfufl
DANSLESSEN
L. N. POLDERVAART.
WISKUNDE
P. S. DAUVUUER.
S. S. van Dantzig
Hoeren Mode Artikelen
Th. Binnendijk
Me fiauMi lilcliMtr-IIMi
Middag- en Avondlessen
A
Vakkundig
W. VERMIL Lage Gouwe 10
Brieven uit de Hofstad.
Aan de oevers van de
Berwen.
KliifliAanfiets 8 rigils fl-
Notaris J. y. KRANENBURG te
Gouda, «al op MAANDAG 21 SEP
TEMBER 1931 des avonds half acht.
FÏa "R 1/lllpi* in Hotel de Zalm a. d. Markt aldaar
1TAV *luuv' L,C 1V1UUC1 publiek verkoopen de volgende
bericht dat zij DINSDAG 22 dezer,
met een uitgebreide
in Hotel de Zalm, van 10-5 uur
aanwezig ia.
Den Haag Heerengracht 52a
Telefoon 110957
Specialité in Coraettan, Coraelata, Buikbanden enz.
i
Met dezen heb ik de eer UEd. te berichten dat ik vanaf
DINSDAG 22 SEPTEMBER 1931 een dienst openstel
Mij beleefd aanbevelend, K. BLIJENBERG.
DINSDAG, DONDERDAG. ZATERDAG vertrek 2 uur. 40
Beatelhuia: .HET CENTRUM" W. DE VOS, Nieuwe Markt 23-24. Tel. 3334
zijn in ons magazijn
verkrijgbaar voor slechts
BLAgWE DRUIVEN
PEtjpKEN
MEfcPENEN
PRIHMEN
TAJgLPEREN
TAQ|LAPPELEN
SU^AR APPELEN
Aanbevelend,
CITROENEN
BANANEN
TOMATEN.
VRUCHTEN IN GLAS
VRUCHTEN IN BLIK
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BUSGROENTEN (merk Sleutel.)
LA/fGE TIENDEWEO 27
Firma Waai A. Rlalvald.
TEPEL 3316
op 19 - 20 - 23 - 26 en 27 September.
LAATSTE DIENSTEN in dit seizoen op Zondag 27 Sept.
Tarief Gouda - Reeuwijk enkele reis f 0.20, retour f 0.25.
Met Rondvaart f 0.50.
Stopt nabij bet Clubgebouw en aan „Elfhoeven".
m
MACHINES
NAAIEN
KLHWI0 88 GOUDA
Wilt U vermageren
Op welk gedeelte van het lichaam U ook wenscht, zonder gymnastiek, zonder diëet,
tonder geneesmiddelen in te nemen, Sonder baden. Uitsluitend uitwendig gebruik. Het
resultaat is na den zesden dag zichtbaar. Schrijft aan Mevr. COLENBJtANPBB, Over-
toom 445b, A dam, die U gaarne GRATIS zonder eenige verplichting, onder strikte
geheimhouding, alle noodige aan wy zingen en prima referenties zal zenden.
JDoo/_het/ro°t aanvragen en beatelligen, waren wij miet fai staat alle brieven
te beantwoorden. Wy verzekeren echter, dat wy op alle correspondentie binnen zeer
kort antwoqrd zuilfin zenden. 20
TRMphaon SI24.
ouder GOUDA.
55
met Rrooten tuin, Turfmarkt 112,
«root 3 Aren 40 c.A. Ontruimd te
aanvaarden en inmiddels uit de hand
te koop.
Nieuwe Veerstal 2. Vrij van huur.
Vrouwesteeg 85. Verhuurd voor
4.p. w.
Slapperdel 19 en 21. No. 19 verhuurd
voor 3.p. w. en no. 21 vrii van
huur.
en onder REEUWIJK:
met grond, 's-Gravenbroekschen wei;
F 12, groot 4 Aren 70 c.A. Ontruimt
te aanvaarden 7 Nov. a.s.
De perc. \jn te bezichtigen de laat
ste 3 werkdagen vóór en op den ver
koopdag van 10 tot 12 en 2 tot 4 uur
(voor het perc. Turfmarkt moet be
let gevraagd worden)zij zijn te
aanv. op den betaaldag der koopsom
men 21 Oct. a.s.
Breeder bij notities, welke gratis
bij den notaris verkrijgbaar zijn.
Ten overstaan van
notaris te Woerden
zal op DINSDAG 22 SEPTEMBER
1931 v.m- 11 uur in het koffiehuis
van de Erven VAN ROSSUM te
Bodegraven publiek worden verkocht
De kapitale Hofetede
met SCHUREN en groote STAL
LING, WEI- en HOOILANDEN.
gelegen onder Oud-Bodegraven
■aWf Bodegraven
met
en
Tuingronden
gunstig gelegen bui den Ooudschen
Straatweg
bij Bodegraven
alles te aamen groot
In perceelen en combinatiën.
Aanvaarding landerijen Kerstmi»
eerstk gebouwen 1 Mei e.k.
Betaling 2 November 193J,
Breeder bij biljetten.
Boekjes met uitvoerige omschrijving
verkrijgbaar bij Notaris F. A. Minkema
te Woerden.
54
Het adres voor
ia
Korte Tiendewee 22
GOUDA
Maison van Sij II-Uitten bogaard
Gedempte Slaak 87, nabij Oostplein
Schiedamscheweg 83 Rotterdam.
GOEDKOOPSTE ADRES voor
DAMESHOEDEN.
(ook voor oudere dflmes)-
BLOEMEN, VEEREN en LINT
Enorme sorteering
KINDER HOEDEN
Laat Uw oude hoed yervormett vanaf1
f 1.75, U krijst het nieuwste model
weer terug.
I
BEGRAFENIS
ONDERNEMER
DOELEITIMAT TELEFOON 2107
I
GERARD P. F. GOOSSENS - Bilderdijkatrkat TO - Gravetihag,
Hervat Medio October A.s. zijn
in de saai van Ggfé „CENTRA!/' ingang Zeugestraat.
De nfieuWSffe dkndeh Vaft 'dfc Töfern. Congressen (Londen en Parijs) zullen
wederom door hem onderwezen worden.
Onderwijs in den nieuwsten stijl.
Inschrijving: lederen Dinsdag van 7—10 uur in de zaal „CENTRAL".
Voor het eerst Dinsdag 22 September. 30
ZEUGESTRAAT 40a
GOUDA.
Hypotheken en Assurantiën.
Veel geld beschikbaar voor eerste hypotheken, rente vanaf 41/,
op huizen en landerijen.
VRAAG WEER NAAR DE BEKENDE MM
HEERLIJK GEKRUIDE
VAN DE
KARNËMELKSLOOT 189
VfMlit dan eerst onze prijsopgave dit verplicht
U tot niets. Wel zuit U dan tot de conclusie
komen, dat wij goedkoop zijn.
Prompte bediening - Volle garantie.
Talrijke Referentiën
Ruime Brandvrije Bergplaatsen
Telf. 2534
Turfmarkt 1, Gouda
Teil. 2534
Zljt gij bleek? Is uw tandvleesch bleek, in plaats van frisch rood? Zy'n uwe
oogleden van Mlthèn fletsch en bleek? Zyt gij spoedig vermoeid, aoodat u alles
te véél is?
Dan is uw bloed niet krachtig gènoeg; dan moet gy uw bloed versterken.
Het beste middel om uw bloed te versterken is de
SANGUINOSE vermeerdert de roode bloedlichaampjes; maakt daardoor uw
bloed gezond en krachtig; helpt in zeer korten tyd de bloedarmoede en zenuw
zwakte overwinnen.
Prys p. fl. 2.—, 6 fl. 11.—, 12 fl. 21.—.
By Apothekers en Drogisten.
VAN DAM Co.
De Riemerstraat 2c/4 Den Haag. j
lessen aangeboden, op zeer billijke voor
waarden, voor leerlingen H. B. S. en
Gymnasium, voor candidaten BOUWKUN
DIG OPZICHTER, enz. door
7S1 10 a MAKTENSSINGEL IJ.
Ruime keuze
Begrafenis - Ondernemer.
Gouw» 338 (ovar de Centrale)
H.H. Autorijder*
Vulc»ni»eeréti van Mito buiten- en
binnenbanden. Vlug en billijk onder
garantie;
GOUDA', ILE1WBG 38 .okt.r
in KNIPPEN en NAAIEN 1 x per
week 2.per maand, 2 x p. w. 3
per maand.
Gedipl. Coupeuse W. TEN BRINK,
Lid der Vereenigde Modevakscholen,
j St. Jozephstr. 55.
Opleiding voer M. O. A„ L. 0„ Mercurius
e. d. Zeer billijke condities.
Leeraar Duitsch M. O. A. en B,
10 KRUGERLAAN SI.
Zoete en Zoute Krakelingen
22 en 25 cent per om
Alle soofféir gebakje» 8 ct. pet stuk
Prima Honingkoek 40 cent fiér stuk
Heerlijke Vanille Prouwels
2*/i cent pef stuk
SiroopWafels 6 cent per stuk.
10 GEBR. KAMPHUIZEN.
Uw adres voor
Volvette Goudsche Kaas
Gekrulde Kaas
Kilo Kaatje*
Roomboter
Delft's Roem
Vdrtche eieren
is bfl FS O:
GOUWE 55
in. het Groot
gestoffeerd worden Uwe meubelen,
gerepareerd; nieuw bekleed, bïj
Talsfoon SS7S. 10
2de hut» voorbij de ophaaldienst
H UISVROU WEN
Laat' UW' AARDAPPEtlEN' eH
WORTELEJf SCHRAPPEN' met de
meest moderne schrapmachine bij
H. KUIK,KEIZERSTRAAT 19
ThdiSbczorgiftg zortder prijsVhr-
hooging. 10
Klanken
Leer ook UW kinderen het ,e-
not vin goede at
door h
wit door
ruilen wfl In.
Historische Kastsslsn in Nedsrlsnd.
H« SM Uneelnteyn.
V.
Hoe klein ons land ook ts, «wij iuoetan
net onsnelf dikwerf bekennen, dat gausche
gedeelten daarin ooi nog vreemd zijn. Wie
M er wel een», ütreqht verlatende, gereden,
per fiets, per auto, naai Rotterdam? Dat
üuiiijnt geen aantrekkelijke weg, en toch
uiets ie niuider waar dan dat. Wamt men
gaat iahgu Juttaaa, en net, niet ver van
daar verwijderd het goed, bewaarde kasteel
Heemstede met vier karakierieUeke hoek-
Eö>êa*. Men gaat daarna over Lissekteyn,
bewondert er ia de in 1911 gedeeltelijk
afgebrande kerk het prachtig praalgraf van
liet geslacht der ijaeelateyns, welker glorie,
bet veiuiaaxde kasteel, nog slechte een
grootan traptoren met fraaien ateenen trap
toont- Men gaat over Montloort, waar ook
eeDe een kusteuu heeft gestaan, dat thans
nlet meer aanwezig lis. Rn men gaat over
Oude water, een aantrekkelijk stadje niet
mooie oude gevels, in welke nabijheid het
fraaie kasteel bunschoten met het dorp van
bien neani ligt. Dan kan men^ gaan naar
Woerden en verder den ouden Rijn langs
naar Leiden; men kan ook gaan naar Gouda
en vandaar met do boot naar Rotterdam,
tocht, die mooie kijkjes op den ijasel toe
laat. Ja waarlijk, al is ona land klein, en
u het vlak, men kan er heel wat zien en
gemeten.
Men zoii er wat ondier kunnen verwed
den, dat vele Wed er land ere, gtaande Voor de
droevige resten van wat eens net inachtage
slot der ljsselsteyna was, denken aan een
bekend jongensboek, getiteld fuiko de Min
streel. Want deze Fuiko was de trouwste
dienaar van Gijsbrecht van Useehrtfeyn, en
wy maken kennis met hem op den avond,
dat zyn heer op we? is oih zijn bruid, de
even sclioone ais kloeke Rertha van Heu-
kelom te gaan begroeten. Het is deze her-
Ui a, van wie eigenlijk een anachronisme.
Vondel spreekt tn zijn üyabrecht van Aem-
ftel anachronisme, omdat de belegering
van IJsselsteyn eerBt later plaats had.
Vooral deze belegering, waarbij zy de rol
van burchtvrouw en maarschalk tegelijk
vervulde, heeft IJsselsteyn bekend ge
maakt in de Nederlandsohe geschiedenis.
Gysbrecht van IJsselstejrn was maar
schalk van het Sticht zijnde gebonden
den HoJl&ndschen Graaf Fiona tegen eJk
zijner Vijanden, den Bisschop van Utrecht
echter uitgesloten, te dienen. Of hij al dan
met bij den moordaanslag betrokken was,
doet weinig ter zake; aandeel daarin heeft
hij ui elk geval met gehad. Maar wel wei
gerde hij jegens Woifaert van Borsele, den
voorvader van den Frank van Borsele, dia
de vierde en laatste echtgenoot van Jaccba
van Beieren waa„ om deel te nemen aan
vewterkingen, tegen den Bisschop gericht.
Zijn positie van Utrechtsen maarsohalk
verbood hem dit; opgeroepen voor den
Graaf om zich te verantwoorden, maakte
men zich van hem meester, sloot hem lp
gevangenschap en gal zijn vijasdigen na
buur van V lanen den diens verwanten de
gelegenheid om zijn kasteel te belegeren.
Maar ten ontrouwe dienaar van V lanen
hielp de burchtvrouw®; stal Vi an en's zoon
al» gijzelaar. Lang duurde de belegering;
eiken storm wist Bei trade of Bertha af te
elaan ja een jaar lang hieid zij vol. Maar
toen bleek de honger een scherp zwaard-,
slecht* zeventien weerbare mannen waren
er nog op het kasteel, waarvan zij de over
gave aanbood.
Noch Woifaert van BoreeJe noch Vianen
toonden zich tegenover deze moedige vrouw
een ridder. Zij bood den burcht op voor
waarde van vrijen aftocht voor zich en haar
mannen aan, maar zij kon slechts verkrij
gen, dat de bezetting zou hebben te loten
om het lijfsbehoud. En deze loting js te
Dordrecht^ ten overstaan van den Baljuw
van Zuid-Holland geschied, ol al dan niet
Bertha zelf heelt moeten mecteloten, mag in
het midden worden gelaten. Lang duurde
Wolfaert's heerschappij met, maar lang ge
noeg om IJaselsteyn in Banden van zijne
echtgenoote öj tulle te stellen. Uijsbrecjht
maakte ïntufwchen van den inval der Vla
mingen in 1304 gebruik om zijn kasteel te
bezetten en verkreeg bij het huwelijk
van zijn oudsten zoon Aernout het
kasteel met 3k morgen land* en vele lande-
ujen daarnevens terug. Langzamerhand
breidde lJssmsteyn zich uit; het nabij ge
legen Eyteren werd zoodanig ontvolkt, dat
met toestemming van den Bisschop de ker
spel-kerk naar zijn dorp werd overgebracht,
iu deze kerk werd hét prachtige familie
graf opgericht, en daaromheen ia gebouwd
de stad, die in de verdere geschiedenis een
rol van betetikenis heeft gespeeld. Gys
brecht zelf genoot bij Graaf Willem lil en
zijn opvolgers groote achting; hij overleed
in hoogen leeftijd tussohen 1341 en 1344,
nadat een paar zijner zonen hem Ui het
graf waren voorgegaan
De volgende eeuwen toonen ons hoe IJs
selsteyn, sterke, ja bijkans onneembare ves
ting als het ware, een voortdurende doorn
in het oog der Utrechtenaren is gewecet.
De Graal van Holland mocht hen het recht
verleen en om Utreohtsche ballingen tot
poorters van IJsselsteyn toe te latenal
spoedig nadat Aernout zijn vader was opge
volgd, sloeg de Maarschalk van het Bticht
voor IJsselsteyn het beleg, dat vijl weken
duaide. Aernout boog zich voorloopig voor
de Utrechtsche voorwaarden, maar verbrak
deze, zonder dat hem dit in aanzien schaad
de. Want ook deze IJsselsteyn stierf hoog
bejaard, en zelfs met den Bisschop wras
verzoening tot stand gekomen, want deee
schonk goederen aan de kerk te IJsselsteyn
en benoemde Aernout tot zijn Baanderheer.
Maar onder zijn zoon Wiliem van Egniond
van IJsselsteyn ging het niet zoo rooskleu
rig; zijn broer Jan, in de one enigheden van
het Hollands che gravenhui» gewjkkeld„
zocht en vond by hem een toevlucht. Ver
toornd trok de Graaf, tevens Hertog van
Beieren, tegen hem op, en Wullem moest
zich op aandringen van zijn vrienden naar
öchoonhoven begeven en tot verzoening by
den Graaf komen. Stad en kasteel gingen
daarbij in handen van dezen laatste over,
maar nauwelijks was Willem VI in 1417
overleden ol de IJsselsteyns namen hun
voorvaderlijk slot terug. Hun vijanden van
Montloort en van Brederode zochten steun
bij de Utrechtenaren, wian te lang IJssel
steyn eeh zwaard in de zyde was geweest.
Tegenover de aldus gevormd* overmacht
kon zelfs de heldenmoed van Jan van Kg-
mond, Jan met d® bellest bijgenaamd, het
niet houden, ölechta veertien dagen na den
aanvang van beleg trokken de beide broe
ders weer af. Aan de Stichtschen had Mont
loort beloofd IJsselsteyn te doen vernielen,
en deze belofte went vervuld korten tijd
nadat Jatxiga iu Holland was teruggekeerd
Het fraaae kasteel werd door de Sant-Maar-
tens-mannen tot puin gemaakt, en aan de
vlammen ten prooi gegeven, waarvan slechts
kerk en klooster verschoond bleven.
Maar niet lang daarna zou het kasteel,
opnieuw ut groote pracht verrijzen. Willem,
de zoon van Jan met de bellen, erfde titels
en heerlijkheidlyjn oudere broeder. Hertog
Aernout van Gelder, had hem reeds met de
goederen der LuranA.vbeschonken, terwyl by
zich later in een slag met Hertog Garard
van Berg onderscheidde. Maar 111 de Gel-
darsche oneenigheden tusschen Aernout en
zyn zoon Adolf, werd hij slachtoffer en
gevangen genomenzelfs wenschte men van
hem op «en gegeven oogenblik, dat hij den
tol te iJsseioord zou laten varen of de in
komsten ervan zou schenken. Adolf geraak
te met Hertog Jan van Gleve in stryd; Wil
lem van Egmond voegde zich bij dezen, in
middels was men t IJsselsteyn weer aan
het bouwen geslagen, maar Adolt zond
krijgslieden daarheen, die weinig moeite
hadden de herbouwde woningen en hutten
Sn ook kerk en klooster aan de vlammen
prijs te geven. Een deel dier pLunderaare
werd te 'a-Gravenhage onthalsd*, en op het
rad gebracht, en toen later Addlf van Gel
der, vrij gekomen van de gevangenschap,
waarin Kaïei de Btoute hem had gesloten,
weer tegen zyn oom Willem van Egmond
begon te stoken, beklaagd* zich deze by
den Bourgondcsohen Hertog. Dezu erkende
toen de trouw van Willem en zijn zoon
Eredenk, schonk den eerste de tollen
van Ijeeeioord en Arnhem, en den tweede
niet d® stad en het kasteel van Buren.
Zelfs werd Willem van Egmond Ruwaard
van Gelderland, maar na den dood van
Karei den Btoute geraakte by w moeilijk
heden met den Gelderschen, totdat Maximi-
iiaan zich zijner aantrok en hem zelfs on
der de Raddere van hét Gulden Vjiss op
nam. Hij overleed ver weg, op het kasteel
van Grave, en werd bij zijn ongelukkigen
broeder Aernout bygiezet.
e
Erederik, zyn zoem, die jong slacht
offer was geworden van Adolf's heersch-
zuoht, speelde iu IJsselsteyn een belangrijke
rol. Bij de Utrechtsche onlusten voerde hij
als opperbevelhebber het leger van den Bis
schop aan. Later trok hy naar IJaselsteyn,
dat reeds met goedkeuring van Karei dan
Btoute was opgebouwd en versterkt. Wel
aedeu do Montfocrter» aanval op aanval,
maar te vergeefs. Integendeel, de IJseel-
steyners verwoestten de landen van Mont-
foort en Utrecht op danig® wijze, en legden
moeilijkheden in den wég voor het verkeor
aan den IJeel. Voortdurend ging de oorlog
op en neer, meestal in het voordeel der 1J»-
seleteyners, die nntueschen in 1432 een leger
van ongeveer 4000 mannen, door Montfoort
op de been gebracht, voor de wallen zagen.
Groote en kleine donderbussen, stormtuigen
en andere krygsbeooodtgdheden werden
aangevoerd, maar de IJsselsteyners gaven
geen krimp. Tenslotte maakte de onwil der
Clevenaren, die zich met Montfoort hadden
vereenigd, een einde aan de belegering, die
trouwens alleen, wanneer een snelle storm
ware gelukt, succes had kunnen hebben
1? rederik immens Jag met eeh leger te
Schoonhoven en wachtte nog slechts op wei
nige versterkingen. Men trok daarom spoe
dig, ja zelfe te spoedig af, want er ontstond
verwarring in de gelederen, eh de IJssel
steyners konden zich van bijkans al het
krijgstuig meester maken. Een steen werd
in de wallen van IJsselsteyn ingemetseld,
iwalke tijdens de omwenteliög van 1795 door
de Utrechtenaren werd uitgebroken en in
de gracht geworpen, vermoedelijk omdat
het «p dien steen heette:
Wech„ Uytersen met uw tuten en blasen,
Doet. uyt twee leuwen en set twee hasen,
Want doe die vsn Yaselsteyn quamen in
tfalt.
Hebbent die van Utrecht opeenloopen
gestelt.
Waaruit blijkt, dat zelfs de omwentelings-
gezmdeu van 1795 de oude veeten der ste
den niet waren vergeten.
Maar Fredewkü overmoedig geworden,
trachtte nu te Utrecht zijn slag te Blaan,
hetgeen niet gelukte. Moeilijkheden te Bu
ren gaven hem de handen vol, maar een
paar jaar daarna kon hij Utrecht zoo nauw
insluiten, dat het hem een groote schade
vergoeding moest betalen. Nog immer ben
gelden de overschotten zijner krijgsknech
ten aan de poorten, en deze overblijfselen
nam hy evenzeer met zich mede. In 1500
overleed deze T rederik van Egmond van
IJsselsteyn, evenals zijn voorgangier in de
kerk aldaar bijgezet. Zijn jongste zoon erf
de wel een korten tijd .IJseeUteyn, maar
daar hy kinderloos rtien; kwaui de oudere
broer f lens opnieuw in het beat van den
voorvaderlijken burcht. A'an strijd tusschen
hem en de Btichtschen ontbrak het daarna
niet. Toen Karei van Egmond als bescherm
heer van Utrecht wa* aangenomen, werd
weer een beleg om IJsselsteyn geslagen.
Daartoe werd de Lekdijk naar den kant van
Schoonhoven doorgestoken, maar Vergeefs,
eat alleen tot schade van Holland. Kort
daarop vereenogde Flons van IJsselsteyn
zich met Nassau en Wassenaar, verdreef de
vijandelijke bezetting uit Jutfaas en Jqwam
zelfs tot aan de poorten van Utrecht, Maar
de Landvoogdes kon hem niet geregeld be
talen, en hy moest met de opbrengsten der
Utrechtsche bezittingen zijn soldeniers voor
zien. Toch behield men groot vertrouwen In
hem, en dank zij zijn stoutmoedigheid Werd
KareL V als Heer van Friesland erkend.
Fiori* vertegenwoordigde hem bij de inhul
diging, en droeg er daarna zeer toe bij om
Karei het werkelijk bestuur van het Sticht
te doen verkrijgen. Zoo vomd zijn zoon Majcl-
milaan een rijke erfenis voor zichhij werd
stadhouder en kapiteln-gerieraa! van geheel
het Noorden, trok hiet den Keizer naar tal
Van verre landen, maar overleed in de
kracht zijns levens te Brussel. Dat geschied
de in 1548; Maximolaan, in het harnas ge
gespt, in plechtig gewaad getooid en met
den keten van het Gulden VheS omhangen.
besprak met zijn vrienden zijn toestand,
reikte hen de hand tot afscheid, en stierf,
terwyl men hem van den grooten stoel
droeg naar de sponde.
Zijn* echtgenoote Fran^oise overleefde
hem tot 1562. En zij zag haar eenig kind en
erfdochter in het huwelijk verbonden met
Willem van Nasaau, den lateral Zwijger.
Dat huwelijk had plaats in 1561Anna van
Buren was erfdochter van dit hertogdom,
van Leerdam en van d* overige uitgestrekte
goederen van haar vader, maar bij was een
Egmond van IJsselsteyn. Zij was de moeder
van den ongelukkigen FiUps Willem, die In
1554 en van Maria, die in 1566 geboren werd
en later met Fiiips van Hohenlo huwde,
dito in de krijgsgeschiedenis der Veruenigde
Nederlanden een rol vain beteekanis heeft
gespeeld. Zoo is IJsselsteyn gekomen in
het geslacht der Nassau», waaiun het tot
aan Willem 111 verbleef. Vele malen zijn
er aanzienlijke gezelschappen op het kas
teel geweest; in 1672 poogden de Franschen
het te bezetten, maar zy werden door de
zeesoldaten, die het bezet hielden, afgesla
gen. Later echter kwam het toch in Fran-
echo handen. Toen WMlem 111 in 1702 plot
seling stierf, bestreden Joh an Willem Friso
eri de Pruisische Koning elkander de nala
tenschap. IJaselsteyn is bij liet accoord,
door hunne erfgenamen getroffen, aan Fri-
se's zoon, den latexen Stadhouder Willem
IV, gekomen, en zijn moeder., de bekende
Maryken Meu, die in het bestuur der Frie-
soJie landen zoo groot aandeel heeft gehad,
heeft menigmaal op IJaselsteyn vertoefd,
waar zij door haar zielenadel de bevolking
aan zich bond.
De omwenteling maakte zich ook van dit
oude slot meesier. De Republiek nam ook
deze in beslag genomen goederen van den
Stadhouder tot zich. Dan eens was het kas*-
teel hospitaal, dan kazerne, dan weer werd
het langen ttjd aan zichzelf overgelaten.
Eindelijk kwam d® familie van de Oapelle
er wonen later kwam het in handen van
de Btriok van Linschotens, dtte het gerulmuu
tijd in bezit hielden. Reeda toen had het
in uAwendigen vorm vérloren. En dit werd
er niet beter op, nadat het minder werd
bewoond en door gebrek aan onderhoud
steeds meer vei brokkelde. De monumenten
zorg van thans was vroeger ongekend, «1 zoo
is dit stoyte. indrukwekkende kasteel de
ruitte- geworden, die wy thans alleen nog
maar kunnen aanschouwen. Geen burcht-
zalen kunnen ons meer verhalen iwat hier
is geschied, wij moeten ons tevreden stellen
met de herinneringen, die zijn gebleven
MXCII.
Het rfj verkeer in de binnenstad.
Ondanks allerlei verbreedingen en ver
bouwingen is het middengedeelte van onze
stad nog altijd angstig nauw. Er zyn een
paar sta-in-den-weg'a dien nu eenmaal niet
opgeruimd kunnen worden en dus moet
men wel een omtrekkende beweging maken
om toch te komen waar men wel. Het al
oude Binnenhof staat als een stevige ves
ting in het midden en daaraan valt niet te
tornen. Jarenlangs is de tram door het
nauwe poortje gekropen, maar dat werd op
den duur onhoudbaar.
Aan den eene kant ligt de smalle Poten eh
den anderen kant de breede Vijverberg, te-
samen de wegen vormend, waarlangs men
moet gaan om het Binnenhof niet te pas-
seeren. De Poten zijn al zoo overbelast met
gewoon verkeer, dat het tramverkeer daar
uit al verwijderd is. Het gevolg ia echter
dat nu alles over den Vijverberg gaat. Dat
is niet pleizierig, want het mooie van dit
fraaie punt gaat er wel wat af als daar
een onafgebroken verkeer is. Niet minder
dan zes lijnen gaan daar geregeld voorhij
en het is dus altijd gevuld.
Het gevolg daarvan laat zich begrijpen:
de Vijverberg moet een veer laten, een Btuk
afstaan van het nog mooie gedeelte om ge
voegd te worden by den verkeersweg. Daar
tegen kunnen wy lang mopperen of kort
mopperen, er is ten slotte niet veel aan te
doen. Er blijft nog wel genoeg over, maar
als de weg geasfalteerd is dan zal de aan
blik ervan heel wat verminderd zijn.
Het zal wei niet anders kunnen of we
moeten dit offeren. Onlangs heeft de Her
tenkamp ook al wat moeten afstaan. Daar-
Het haardvuurdat ééne ondeelbare
vuur, vormt van ouds het middelpunt van
het huiselijk leven, den zetel vdn rust na
arbeid en strijd.
FEUILLETON.
Naar het Engelsoh van
ALLEN RAINE.
43 Nadruk verboden.
Eerst kreqg hij typhu* en een slag tegen
zyn hoofd, waardoor hy hersenschudding
kreeg. Bewusteloos werd hij naar een Zie
kenhuis gebracht, waar hij maandenlang
«ek lag, onbewust van allee, wat er om
hem heen gebeurde. Want doordaf niemand
tete wist van dien alag op zijn hoofd, had-
hen ze het niet met een operatie gepro
beerd. Eén van de doktoren van het hoepi-
wal nam hem In huis ala een „mexkwaar-
'g geval, en die ontdekte toen, dat er een
heenschilfer op zijn hersens drukte, hetgeen
«erst hersenschudding had veroorzaakt en
karna volkomen verlies van zijn geheugen,
arm® goeie Oardo! Wat een vleselijke ont-
ing moet dat voor hem gedweest zijn,
"hy na een welgelukte operatie lang-
het slot t® hooren, maar het kan niet an
ders
-- Wel, dat is Verder heel treurig. Mijn
goeie oude Gardo reisde zóo gauw mogelijk
naar Engeland terug, en toen hij Valmai
niet in Abersethin Wid, reisde hij direct
hier heen. Hebt u hem niet gezien?
Gladys was ternauwernood in staat „jai"
te zeggen.
Dan weet u waarschijnlijk ook, hoe ze
hem behandeld heeft. Hoe ze hem heeft ver
weten, dat hij haar moedwillig verlaten had.
Hij, haar verlaten, die zoo met hart en ziel
aan haar hing. Als lk het niet uit zijn eigen
mond had gehoord, nooit zou ik hebben
kunnen geloovea, dat Valmai zich zoo ge
dragen heeft tegenover Gardo Wynne. Hy is
een gebroken man. En ik geloof stellig, dab,
ais zij in haar houding blijft volharden, hij
nog dood zal gaan. En daarom wilde ik &aai
zoo graag spreken, want ik geloof neg altijd,
dat er een misverstand dn het spel is.
Een misverstand Ja, een vreeeeljjk,
gruwelijk misverstand. Ze heeft hem niet
eens gatten, iaa$ staan, dat ze iets onvrien
delijks tegen hem gezegd hieeft. Ik was het
di® hem van trouweloosheid heb beschul
digd'l
U, mi«s Powell! U! Hoe is dat moge
lijk!
Dat zult u hooren. Tk ben het, die*het
Hart va» mijn zuster gebroken heeft, terwijl
ik mijn leven zou geven om haar zelfs maar
een oogenblik van veijdriet te besparen. Ze
stond op, trillend over haar heede lichaam.
Nu is het mijn beurt om te vertellen
Toen Valmai hier kwam, maakte ttt uit en
kele vage mededeelingen van haar op, dat
zij haar hart gegeven had aan een man van
dezelfde soort, als ik het ongeluk heb gehad
om te ontmoeten. Toen ik eens op een avond
hier rondwandelde en gevolgd werdi door
een jongen man, di® mij aansprak met Val
mai, kreeg ik opeens hst idéé: Deze man ós
de verwoester van mijn zueter'a geluk. Ik
moet al het mogelijke doen om hem van
haar weg te houden Ze voelt zich nu geluk
kig en rustig, en als ik kan beletten, zal
deze man nooit weer haar rust verstoren.
Het was schemerdonker en ik had Valmai's
maft tel aan, bovendien den rooden kap over
mijn hoofd, en daardoor was hij waarschijn
lijk zoo in d!e verbeelding dat ik Valmai
was. dat ik geen leugens behoefde te ge
bruiken. Het was de zuivere waarheid) toen
ik tegen hem zei, dat ik hem haatte, en dat
ik hoopte, dat ik hem nooit meer terug zou
zien. Hij was diep gekwetst. Ik had mode
lijden met hem. want er was iets aan zijn
persoonlijkheid, dat mij vertrouwen inboe
zemde en innam. Maar ik verhardde mij en
wilde met alle geweld hem als een van die
onbetrouwbare soort beschouwen, die lk
heb leeren kennen. Ik liet hem hier staan
en rendt naar huis. Ik voeld® mij ellendig,
maar troostte mij met d® gedachte, dat ik
Valmai had geholpen. En nu... O, nu zie ik
in, wat een kwaad ik heb gesticht. Ik meen
de het zoo goed. Geloof me tooh, meneer
Ellis. Wat moet ik doen? Wat moet ik toch
doen? Ik hfb haar hoöp en geluk verwoest
en ik h«b uw vriendschap nu ook natuur
lijk vrloren.
Dat laatste zeker nieifc, zei Éilis. Ik
kan m® heel goed in uw gevoelens verplaats
sen «n begrijp waarom u zoo handelde.
Maar het grieft me, dat u zoo slecht over
mannen m het algemeen denkt.
Ja, maar vergeet u niet, xk heb hier
al tyd een heel eenzaam leven g«had, en de
paar mannen, waarmee ik in aanraking
kwam. waren absoluut slecht.
Laten we hopen, dak u langzamerhand
tot d® ervaring komt, dat niet alle mannen
zoo slecht zyn. Niet allen is het alleen om
geld te doen. Want dat bedoelt u waar
schijnlijk. Wilt u me gelooven, dat het me
spijt, dat u zoo rijk zult worden?
Ja, ik geloof u, zei ze.
Laten we dan eens samen overleggen
wat we zullen doen om de fout weer goed te
maken. Wilt u mij op mijn woord geloowen
als ik zeg, dat Gardo Wynne een door en
dpor goede, eerlijke, oprechte en nobele
kerel is?
-- Ja, dat geloof ik, want anders was hij
zeker; geen vriend van u.
Dan is ons plan heel eenvoudig uit te
voeren: U schrijft aan Valmai en ik aan
Cardo, en de donkere wolken vend wijnen,
en wij saanen zijn het, dié hun het nieuwe
licht brengen.
Zooveel geluk verdien ik niet, zei ze.
Het lag Gwynne Ellis op de lippen om te
zeggenToch wel, het was juist die groo
te liefde voor je zuster, die je zoo deed han
delen,, dus verdien je de voldoening haar ge
lukkig te maken. Maar hij zweeg «n Gladys
wa® dankbaar voor dat zwijgen.
Ik heb ndets aan tante verteld, ik moet
het nu toch doen. geloof ik.
Ik dénk ook. dat het het- beste zal zijn
zei ElMe. terwijl hij zijn sdhlldersgereedschap
bij elkaar pakte. Laten we haar samen
Hebt U
PERSONEEL noodig?
Zoekt U PLAATSING?
Plaat» dan Zaterdags
Uw AANVRAGE in de
iadar laaat za danl
Inzending tof Vrijdagmiddag
4 nur aan het Bureau
MARKT 31
langs r(jden nu vier banen van de trams,
een allesbehalve fraaie aanblik, maar het
kon ook al niet anders. Zoo'n tram met zyn
baan en z(jn palen-geschiedenis is altijd een
ontsiering en zoolang men geen middel weet
om aan het middengedeelte van de Btad te
ontkomen, houden wy overal die ontsiering.
In de buitenwyken is het minder, omdat
daar de tram een eigen baan heeft en dus
de straat niet gebruikt. Alleen biyft daar
altyd de ontsiering met de palen en de
draden en in plaats dat in den loop der
tyden deze ontsiering is verminderd, is ze
zeer verergerd. De mooie Kwartellaan by-
voorbeeld is op de vreeselykste wyze mis
handeld met die smerige betonpalen en de
groote dubbele draad-installaties. Is zoo'n
geweldig zware inrichting wel noodig?
De palen langs den spoorweg Amster
damRotterdam zyn heel wat sierlyker en
het ware wellicht mogelyk in de stad nog
heel wat palen-leeiykheid te vermyden. De
bergbanen in Zwitserland, die waarlyk te
gen heel wat meer bestand moeten zyn dan
die paaltjes in de stad, *yn in den regel van
hout en daardoor vallen ze te midden van
boomen haast niet op. Het stallage waaraan
de draden hangen is daar ook uiterst sim
pel, terwyl het hier een netwerk is. Elders
in de stad is zoo'n ingewikkelde geschiede
nis niet te vinden. Waarom dan op een paar
plaatsen wel?
Er is al zooveel leeiyics op de straten,
dat men wel alles mocht doen om uitbrei
ding tegen te gaan.
Thans is één punt in de stad er op voor
uit gegaan, n.l. het Plein, waar vroeger een
doolhof van tranis reed en waar er nu nog
maar één is te vinden, ml. die naar Wasse
naar. Alle andere zyn er geleidelyk weg
genomen en omgelegd, zoodat zy het Plein
niet meer behoeven te passeeren. Dat is wel
een verbetering, vooral omdat daardoor de
toegangswegen naar dit centrale punt zyn
ontlast. Geen enkele van deze wegen heeft
een behooriyke breedte: het zyn alle steeg
jes w*fr de breedte betreft en van de zeven
steegjes werden vroeger er zes gebruikt om
een tram te laten passeeren. Thans komt de
Wassenaarsche tram er nog door één bin
nen en verlaat het Plein door een ander. De
vier anderen zyn nu alle tram-vry gemaakt.
Wanneer men eindelyk eens op het snug
gere idee zal komen om de Wassenaarsche
tram en de Delftache te combineeren, zou
men ook de laatste trams van het Plein
doen verdwynem
Het volgend jaar gaan zy in het centrum
van de stad weer een slechten tyd tege
moet. Kneuterdyk en Vyverberg moeten
geasfalteerd worden en dat werkje zal een
vreeselyke stagnatie in het verkeer geven.
We hebben pas deze zelfde ellende achter
den rug by de brug naar het Bezuidenheut.
Het resultaat is inderdaad zeer goed en
fraai, maar o die overgangsperiode, die
zoo'n druk punt maanden en maanden over
hoop doet liggen! Het is toch zoo jammer,
dat men nooit eens overweegt om dergelyke
werken met ploegenstelaels uit te voeren,
zoodat het in de helft van den tyd gereed
is. Maar men wil nu eenmaal weinig werk
volk aan den gang zetten en dit liever ge
regeld laten werken. Het publiek moet dan
maar wat meer geduld hebben.
Nu, dat hebben wy geleerd te bezitten.
HAGENAAR.
nu allea vertellen.
Er kwam een gevoel van zachte vreugde
over hem, toen hij het woord „samen" uit
sprak; het vertolkte «en kameraadsohappe-
lijkheid, die aoete beloften inhield
HOOFDSTUK XX.
In den Zonneechyn.
Het wa* een heele drukte aan het kleine
stationnetje, toen Valmai. plotseling afreis
de naar Cardógashire.
Kolonel Meredith had haar met een rij
tuig naaf het station gebracht en de heelo
familie was meegegaan on. haar uitgeleide
te doen. Allen betreurden haar vertrek, maar
niemand keek zoo bedrukt als Cecal, di® er
ten slotte in slaagde de laatste te zijn om
haar nog eens de hand te drukken en een
bosje vergeet-mij-nletjes te geven.
Dag. dag Beauty, lieveling schreeuwde
Gwen nog, V»en de trein zich in beweging
zette, en allemaal riej>en ze: Schrijf ons
gauw een»!
Valmai stak de bloempjes in haar cein
tuur en glimlachte. Die arme jongen,
dacht ze. Goed, dat toet vannacht gere
gend heeft, nu zullen ze flink wat visch
vangen in den Ishon, en als hij zijn mandje
vol krijgt, is hij mij al weer vergeten.
Ze vleöde zich gemakkelijk neer in een
hoekje van de coupé, en opende toen den
brief van Gladys, dien ze des morgens aan
het ontbijt ontvangen had, en dien se nu
nog eens rustig wilde overlezen, dien tan
gen brief met zooveel woorden e* in onder
streept. dien brief, die haar zoo nameloos,
zoo onuitsprekelijk gelukkig had gemaakt.
(Wordt vervolgd.)