I Piraaiiit-Vaia f II.- JVHVJ WrWWi B V BT NUTSSPAARBANK Steenland - Kleiweg 81 A. PIEK, OVERAL KIJKEN Damrubriek. IÜ II m 'm m i a .i i 8 IBSII Zwemmeester Willem Verhart gehuldigd. Prima volle Hazen Duinkonijnen WMKUNDK P. S. DAUVELLIER. S. S. van Dantzig Heersn Mode Artikelen Th. Binnendijk jan UJijngaarden Half pond Chocolade Pinda Rotsjes Cadeau Steenland Kleiweg 81 WINTERTIJD lantaarntijd Groote sorteering Niet duur. MEUBELEN, BEDDEN inz A. ZWAM BACH STOFFEERDER - PRINS HENDRIKSTRAAT 92GOUDA tooneel wel subsidie krijgt en dat zij aie nog het mooie beeld, de mooie schilderij maken, van overheidswege alleen maar ge plukt worden als ze het wagen een tentoon stelling te houden maar geen cent steun in welken vorm ook krijgen. Het is een teeken des tijds zegt deze laat ste criticus. Het lijkt ons niet heelemaal juist. Op adle terrein is er een streven ont in de eerste plaats datgene in beeld te bren gen wat beneden het gemiddelde gehalte van de menachen en hun geestesleven staat, terwijl vroeger altijd er naar gestreefd werd zooveel mogelijk datgene te geven, dat boven dat gemiddelde lag. Eén van de oorzaken van deze daling in het peil van ons tooneel is gelegen in de scherpe concurrentie der gezelschappen, die noodig hebben die stukken op te voeren welke het meeste geld in het laatje bren gen. En de oorzaak van het bestaan dier concurrentie ligt weer in het teveel aan ge zelschappen. De markt is overal overvoerd, maar vooral daar waar nog een gelegen heid openstaat om zonder zware voorstu dies zonder speciale opleiding een beroep te vinden. Het overcompleet. Alles in Nederland moet op den duur zak ken zoolang wij niet verlost worden van het ernstige overcompleet. Voor één post op welk gebied ook komen honderden opzetten. De Staat roept jongelui op om opgeleid te worden voor ambtenaar bij het Buiten- landsch Bestuur. Voor de 34 plaatsen ko men 250 gegadigden. Iemand plaatst een advertentie voor een .particulier secretares- se; één keer één advertentie in één blad. Resultaat 68 sollicitanten. Voor ;/boer" in de Wieringermeerpolder meldden zich meer dan 1700. liefhebbers aan. En zoo gaat hel op ieder terrein. Bij de tooneelgezelschap pen zal het wel niet anders zijn; ook daar stroomt het aan van liefhebbers en -heb- sters die meenen daar nog een plaats te kunnen vinden. De huwende ambtenares. Op het oogenblik is een voorstel hangen de om de huwende ambtenares niet langer als ambtenares te handhaven. Het verheugt ons dat dit voorstel bij den gemeenteraad eindelijk is ingediend. Het loopt de spuit gaten uit met deze dames. Zy hebben het zelf bedorven. De ziektecyfers voor deze categorie rijn tweemaal zoo hoog als die van de mannen en anderhalf maal die van de ongehuwde mannen. Er wordt een schan delijk bedrog gepleegd met die ziektege vallen en daarom is het noodig er een eind aan te maken. Natuurlijk zyn eenige vrouwen-vereeni- gingen in het geweer om zich te verzetten maar zy verbloemen de kwestie. De zaak is vry eenvoudig. Een particulier staat heel anders tegenover dit punt: hy beoordeelt ieder geval op zichzelf en zal mevrouw A die getrouwd is graag willen houden en mevrouw B willen looaen omdat zy er de kantjes afloopt. De overheid moet. objectiever normen stellen en vragen hoe het in totaal gesteld ia met de overheidsprestatie der gehuwde ambtenares se. Wanneer is gebleken, dat een deel van hen niet meer voldoende ca pabel is moet ze wel alle uitsluiten. Dat zy daardoor tegenover sommige onbillyk is. is niet te vermydcn. De ervaring heeft ge leerd dat in totaal de handhaving onge- wenscht is. De dames hebben het zelf be dorven en daaraan is niets te doen. Het overgroote deel der vrouwelijke ambtena ressen die gaan trouwen, willen zelf den dipnst uit. Slechts een klein deel blijft om dat het trouwt met mannen die te weinig verdienen. Kómt daar beterschap in dan gaan ook zy. Slechts een deeltje blijft en dat... trekt vaak de iyn. HAGENAAR Onder redactie van de Damclub „Gouda". Secretaris de la Reyiaan 14, lokaal der club, Markt 49. Probleem No. 775. H 1 1 Zwart schyven op: 7, 11/13, 16, 18, 21, 23, 39. Wit schyven op: 20, 22, 27, 81, 32, 35, 37, 38, 47. Probleem No. 776. Zwart schyven op: 4, 8/10, 16, 18, 28, 36. Wit schyven op: 26, 29, 30, 37, 40/43» Oplossing van Probleem No. 773. Wit speelt: 28—22, 40 20, 22—17,. 17 8, 33—29, 39 30, 37—31, 27—21,, 3fr—31, 47 41, 43 8. Oplossing van ProbleeAn No. 774. Wit speelt: 4641, #943, 34—29,, 24—20, 50—44, 48—43, *1—37, 47 29.. 42:4- De Zwemmeester W. Verhart gaat binnen kort de Stedelyke Zweminrichting met pensioen verlaten. Ecu „go^de vfiend van, wij durven ge rust zeggen, van aden die s'Uid© jaren bet Goudeciie Zwembad bezoeken, zal -door liet bereiken van den 65-jarigen leeftijd, binnen kort ontslag nemen uit den gemeente-dienst. Veertig jaren heeft hij in rijks- en gemeente dienst niet alleen zijn plicht, doch veel meer dan zijn plicht gedaan. Hoewel zijn beschei den aardham er toe noopte zich vftjwel steeds aan openlijken dank te onttrekken, is hetgeen tlij voor tal loo* velen heeft ge daan, nooit in het vergeetboek geraakt en uitte zftch die algemeene waardeenng dan ook duidelijk in de Koninklijke onderschei ding, de zilveren eere-medaille m de orde \an Oranje .Nassau, die hem werd toege kend. Men wist algemeen dat Willam Ver hart een man was die met opgeruwidan geest, zich steeds ten voile aan het hem op- gedragene gaf. In zijn pücbtsopv&tting was hij streng, doch tevens wist hij de billijk heid steeds te betrachten. Willem Verhart, ondanks zijn voortduren de aanraking met de zwemsport, heeft nooit gezegd „laat maar zwemmen". Meteen vaak eindeloos geduld heeft hij steedg weer de nieuw aankomende jeugd de beginselen Van het zwemmen geleerd en met een tintelende humor bij allen de liefde voor de zwemsport aangekweekt. Zelf is hij natuurlijk ook een uitstekend zwemmer en het aantal personen dat door hem van verdrinking gered werd, bedraagt er zeker iwel twintig of meer. Ongetwijfeld zullen velen zich nog herin neren, hoe een tienbal leerlingen van de A b- bachtschool door het ijs aan de Houtman»* gracht zakten en door hem werden gered. In angstige spanning beeft men toen aan den kant gestaan en het was met groot ge vaar voor zijn eigen leven, toen hij bijna de bijt waarin hij ondergedoken was niet meer terug kon vinden, dat hij de laatste dren keling boven bracht. Nooit heeft hij zich ojr dergelijke feiten ook maar iets laten vóór staan. Hij be schouwde het als vanzelf sprekend dat hij, die in staat was hulp te bieden, geen oogen blik aarzelde om te tiachten zijn medemen- eehen te redden Wat ons wei heel zonderling aandoet, is zijn naam „Verhart" Hoe een man met een zoo warmkloppend hart, zoo vol zachte en warme humor en vol medeleven voor zijn naasten, zóó kan heeten, is werkelijk een eigenaardige speling van het lot, want Ver hard is onze vriend Verhart zeker niet. Ondanks zijn groote vitaliteit zal straks het uur slaan dat wettelijke voorschriften hem zttlleu dwingen den gemeentedieust te verlaten. Echter, heengaan zal hij met, wij ouderen willen hem nog niet en de jongeren kunnen hem nog niet mis sen. Wij vertrouwen dat na da Koninklijke onderscheiding ook van hoogerhand bij zijn pensioeuregeling hem zijn volleu diensttijd bij rijk en gemeente al* geheel tal worden toegemeten, want hij beeft er moreel meer dan reent op. Er-tieqft zich vanzelf sprekend een huldi- gingsoomlté gevormd ow haui een waardig afscheid te bezorgen en wij zijn er van over tuigd dat tallooxen en uit alle krmger onzer Goudsclfe samenleving van dexa gelegenheid zullen gebruik maken om een steentje bij te dragen' oip hun vroegeren, huldigen zwem meester. zwemleider en instructeur te hul- digen en te danken Hij zal heen gaan int de officieele functie, maar heengaan uit ons midden laten wij hem niet, want de spiege lende vlakte van ons zwembad, zijn omge ving, kan deze populaire en algemeen waardeerde figuur niet missen, „hij hoort er bij". Vandaag wordt zwemmeester Verhart ge huldigd. Daarvoor zorgt een oomihé, dat ge- vormd is uit alien, die tot de bezoekers van de Stedelijke Zweminrichting behooren, de beoefenaren der zwemsport in 't alge meen Voorzitter van het comité is de heer J. C. den Boer( die zeker ineer (hui iemand anders in de gelegenheid ig geweest met Verhart in aanraking te komen, hem te kennen en te waardeeren, en die dan ook gaarne deze taak op zich heeft genomen. Het bestuur van het comité wordt mede gevormd door Mevr. Bokhoven—Keizer als secretaresse en de h^jr J. F. W. Turion als penningmeester. Op welke wijze dp huldiging zal plaats hebben, dat mogen vgij nog niet verklappen, wijl deze courant al verschijnt vóór het uur der huldiging. Daarom zullen wij het Maan dag mededeeJen. Maar wel kunnen we thans reeds melden dat de'dames, die eiken mor gen in de inrichting gedurende het seizoen hebben gezwommen, buiten de huldiging van Het comité, den 'heer Verhart nog eens apart hebben verblijd met een fraai ge schenk, dat hem hedenmorgen met de beste wenschen van allen door Mej. Fijn is over handigd. Bij het uur van scheiden wordt den zwem meester Verhart wel de waardeertog be toond, die hy ten volle verdient. Zwemmeester Verhart in actie op den openingsdag van het vernieuwde Zwembad. Historische Kasteelen in Nederland. Het Kasteel te Medemblik. VII. Er is een tyd geweest, dat de Zuiderzee voor Nederland een geheel ander beteekenis had dan de tegenwoordige. Dat was in den ouden glorietijd van onze scheepvaart, maar toen er noch een Noord-Hollamdsch noch een Noordzeekanaal was. De schepen, die vanuit Amsterdam op Indië en elders voe ren, gingen eerst over de Zuiderzee, daar na tusschen de eilanden door de Noordzee in en vervolgêns verder. Dat/ ging goed, zoo lang de schepen geen te grooten diep gang hadden, maar de techniek moge re kening houden met haren eigen vooruit gang, de diepte der zeeën doet dat niet! Zoo is de Zuiderzee als vaarwater voor Am sterdam, althans voor de groote overzeesche vaart, in onbruik geraakt, en zien de slui zen te Schel lingwoude in den regel slechte de binnenscheepvaart pa3seeren. Zoo zyn de steden aan de Zuiderzee, die eens bloeiende handelssteden waren, vanzelf min of meer tot verval geraakt. Zy zyn ge worden, wat men met den Franschman Havard, die ons land zoo goed leerde ken nen, geneigd is te noemen, doode steden. Niet zoo dood als men wel eens beweert, want zoowel Enkhuizen als Hoorn stralen nog leven genoeg uit, maar toch dood ver geleken by het waarlyk grootsch verleden dat zy hadden. Verleden, dat nog altijd spreekt in de prachtige oude huizen, die men er aantreft; in de mooie oude gebou wen, niet in overeenstemming met de be- teekenis der plaats op dit oogenblik I Tot die z.g. doode steden behoort ook Medemblik. Zeker, de beteekenis van Enk huizen of Hoorn beeft hét Wellicht niet ge- f had, maar het was in de zestiende en wel- I licht nog in*de zeventiende eeuw een i bloeiende stad, al werd het door zyn afzon- aerlyke ligging minder bezocht dan dc overige steden, en van het aanzien van vroeger is niet veel overgebleven. Er is nog de kerk, aan den Heiligen Bonifacius ge wijd, vroeger grooter dan nu, en waarin een grafzerk opvalt van den Engelse hen bevel hebber, die de troepen van den pretendent Charles Stuart aanvoerde. Het heeft nog alt yd zyn haven, van waaruit thans veelal d< schepen uitvaren, die bezoekers va» de Zuiderzeewerken aan boord hebben. Wat op Medemblik de invloed zal zyn van de drooglegging van de Zuiderzee, moet wor den afgewacht; voorspellingen op^ zoodanig terrein zyn de geschiedenis leert het overvloedig altyd gevaarlijk. Medemblik werd en wordt voor een deel nog gedomi- nieerd door het kasteel, aan de Oostzyde gelegen. Het bevat thans het Kantonge recht; het is gerestaureerd, al heeft het geenszins meer den omvang, dien het vroe ger had. Dient dit kastéél werkelyk, geiyk men veelal geneigd is te doen, aan den Frieschen Koning Radbout, die leefde in dc achtste eeuw, te worden toegeschreven? De histori ci hebben dienaangaande geen gegevens kunnen vinden, die veroorloven de vraag bevestigend te beantwoorden, en vrywel al gemeen wordt aangenomen, dat dit kasteel dagteekent van de Middeleeuwen, al is het ivatuurlyk niet totaal uitgesloten, dat vroe ger op diezelfde plek, althans in de onmid- dellyke nabyheid daarvan, heeft gegtaan een kasteel, dat den Friesohen Radbout in eigendom toebehoorde. Want deze gebood oppermachtig over dat deel van Noord-Hol land, dat nog altyd West-Friesland wordt geheeten; dat in de geschiedenis dezen naam heeft gehad, maar dat thans met het andere Friesland, weinig overeenkomst meer gemeen heeft. Van Koning Radbout Is gezegd, dat hy zich wilde *laten doopen; van Koning Radbout zyn tal van andere verhalen in omloop, en dat alles, althans een groot deel daarvan, zou zich in Medem blik of in de onmiddellyke nabyheid hebben - moesten zich verootmoedig Koning Radhout hier geweest, met hef* kasteel gelyk het daar staat, heeft hy even weinig te maken gehad als Karei de Groote met het in 1795 vervallen gedeelte van den Valkhof te Nymegen. Heeft er een kasteel bestaan van Radbout, vermoedelyk is dit dan in den loop der ruwe tyden vernietigd en verbrand, en is er een nieuw in de Mid deneeuwen voor in d© plaats gekomen. De sage intusschen weet ons te vertellen, dat ruim twee eeuwen na Radbout's dóód een Jonker Roeland, die dan ook daar Bouwheer van het Slot te Wydencs, dat in tusschen veel later is gesticht, wordt ge heeten, het vervallen kasteel van Medem blik zou hebben hersteld en in geheel nieu wen aanzienlyken toestand gebracht Een andere vraag is weer deze of Willem II te Medemblik heeft vertoefd. Dat moge twijfelachtig zyn, maar vaststaat, dat Flo- ris V meermalen Medemblik heeft bezocht, en datin dien tyd het kasteel er reeds was, ook al om het woelige West-Friesland te bedwingen. Men zie maar eens even op de kaart wolk een gunstige ligging Medem blik daarvoor bood. Tegen het einde der tachtiger jaren waren de West-Friezen ge heel bedwongen; Floris maakte toen van zyn recht gebruik om er wegen en kasteelen aan te loggen en onder dezen speelde het kasteel te Medemblik een eerste rol. Hugo van Assendelft is Slotvoogd geweest, tevens Dykgraaf van het Waterschap. Wel werd de trouw van Assendelft na den dood van Floris V op een zware proef gesteld Want Bisschop Willem van Mechelen tracht te van qe verwarring in het Hollandsche Graafschap party te trekken; verbond zich met de West-Friezen, wien hy het kruis en vergeving van hun zonde predikte, mits zy tegen Holland wilden optrekkeh ,en beleger de Medemblik. Hugo van Assendelft viel in een gevecht voor den burcht, maar Wouter van Egmond, die zyn plaats innam, verde digde manmoedig het kasteel. Twee blijden, vanuit Muiden gezonden, deden hem weinig kwaad. Hy hield de belegering zoo lang uit totdat Jan van Avesnes orde op de zaken in Zeeland had kunnen stellen en hem te hulp kwam. Nauwelyks zagen de beleger den het hen ontzettende leger optrekken, of zy deden een uitval, waardoor de West- Friezen geheel in verwarring geraakten. By die gelegenheid hoeft Graaf Jan met Nico- laas van Putten, Jan van Arkel en tal van edelen binnen de muren van het kasteel vertoefd; niet den laatsten keer dat dit een aanzienlyk gezelschap te aanschouwen zou krUgen. Spoedig daarna, toen de winter voorby was, ondervonden de Friezen de macht van den Hollandschen Graaf, die tegen hen op rukte. Van een hernieuwde belegering van het kasteel te Medemblik was geen sprake, al spoedig kwam West-Friesland zoo danig tot onderwerping, dat het een onver breekbaar deel met het verder Holland uit maakte. Zoodoende werd het leven op den Medem- blikker burcht stiller dan tevoren. Er was natuuriyk genoeg te doen, want er moest recht worden gesproken; de ambtsbezig heden dienden verricht, dyken en vaarten slooten dienden geschouwd, er waren jachten, en men speelde met den bal of schoot met den boog. Maar bezoeken van naburige edelen had men zelden, want daar voor lag Medemblik te ver af. Eerst een groqte eeuw later heerschte er weer leven naby het kasteel, want de Friezen over de zee moesten worden gedwongen, eh een ge duchte vloot werd te Enkhuizen in gereed heid gebracht. Hertog Albrecht, zijn zoon Willem van Oostervant, een groot gevolg van buitenlandsche edelen was daar samen, en deze zullen meer dan eens te Medemblik hebben vertoefd. Albrecht deed ztyn ge®* lin en zijn schoondochter beurtelings te Medemblik en te Hoorn verblijf houden en de Slotvoogd zal naast ridderlyke ook an dere plichten te vervullen hebben gehad Een jaar later moest hy als Admiraal te water tegen de Friezen optrekken, en weer een jaar later had een nieuwe reis naar Friesland plaats, waarvoor opnieuw troe pen te Enkhuizen werden verzameld. Toen deze ten einde was, en Willem van Oostvant was teruggekeerd, sloeg de opstand opnieuw uit, en weer moest een njeuw leger worden uitgerust, dat Stavoren bezet hield onder bevelhebberschap van den toenmaligen Slotvoogd te Memeblik. Tal van opvolgers heeft deze Gerard van Egmond gehad, ge trouwe, maar ook minder getrouwe, gelijk Dirk van Zandhorst, die wel Willem VI be loofd had na zyn dood Jacoba als 's LandB wettige Gravin getrouw te zullen zyn, doch die maar al te gouw het oor leende aan de listige woorden van den Luikschen bloed verwant van Jacoba, wien hy de poorten van het kasteel opende, wat deze gelegenheid bood om een verdrag met de Friezen te sluiten. Zoo kwam deze Dirk van Zandhorst van zelf in dienst van Hertog Philips van Bour- gondië, nadat hy stad en kasteel tegen Ja- coba's troepen onder leiding van Willem Nagel had verdedigd. En weer gaat de ge schiedenis van het Medemblikker kasteel verder, zonder dat zich feiten van groote beteekenis voordoen. Totdat een der achter eenvolgende Slotvoogden een Staatsgevan gene, edelman als hy, te ontvangen kreeg. Dit was Heer Albrecht van Schagen, die zich jegens zyn broeders aan misdryven had schuldig gemaakt, en in dit kasteel daar voor moest boeten. Maar al spoedig werd hy, door den dood bevryd, uitgedragen en in de Schager kerk begraven. Een andere Albrecht volgde hem een halve eeuw later op, Hertog Albrecht van Saxen, Landvoogd- Generaal der Nederlandsche Gewesten. De Medembliksche inwoners hadden deelgeno men aan hét wilde kaas- en broodspel; het bloted van burgers uit andere steden kleef de aan hun handen. Albrecht van Saxen kwam hen straffen. Wel schonk hy hen ge en de stad moest betalen. En in hetzelfde jaar kwamen Friesche edellieden, behooren- de tot de party der Schieringers, teneinde hun onderwerping aah te bieden, die door den Hertog werd aanvaard. Zoo blyft het kasteel ^verbonden met de geschiedenis van de heerschers dezer landen, hetgeen ook het geval was toen Karei V de Graafiykheid overnam. Het was in dien tyd, dat Medem blik Groningsche krygagevangenen van aanzien kreeg te herbergen, die echter spoe dig wisten te ontsnappen. En het was in dienzelfden tyd, dat groote Pier, de beken de Friesche zeeschuimer, ook hier zich toonde. Zyn wilde en talryke bende liep storm op de stad en kreeg haar in bezit; het kasteel echter konden zy niet vermees teren. Hier werd de vyand afgeslagen en na herhaalde mislukking zagen zy einde- lyk in, dat nieuwe bestorming niet zou baten. Zy hebben toen echtor Medemblik aan het vuur overgeleverd; geen woning bleef gespaard en alle geschreven privile giën der stad gingen verloren. Geheel her steld van dezen geweldigen slag heeft Me demblik zich niet. Natuuriyk heeft Medemblik zy'n rol ge speeld tydens de eerste jaren van den op stand tegen het Spaansch gezag. In 1572 moest Ryswyk het kasteel en de stad voor den Koning verdedigen. Hy had echter de macht der Geuzen onderschat, want toen een viertal compagnieën uit Enkhuizen op-, rukten waren deze talryker dan gedacht werd. Het ergste voor hem was wellicht dit dat zy zich van vrouwen en kinderen der Medemblikkers hadden meester gemaakt en deze, een voor dien tyd wel gruwelyke, maar niet buitengewonen maatregel, lieten vooraan marcheeren, zoodat elke beschie ting van de zyde van de bezetting van het kasteel hen het eerst zou treffen. Zoodoeh- de kwam Medemblik al Bpoedig aan den kant der Geuzen en al ontstond er een op- roertje tegen den bevelhebber Cabeljau, het bleef onder leiding van Ryswyk, die in middels 's Prinsen zyde had gekozen, goed Oranje-gezind. Bossu hoopte wel met Rys wyk goede zaken te kunnen doen, maar by deze en by volgende gelegenheden heeft Ryswyk getoond, dat hy niet uit winstbe jag, maar uit eerlyke overtuiging de zijde van den Prins had gekozen. Na zyn dood werd Sonoy zyn opvolger, en deze deed den eed aan den toenmaligen Gouverneur-Gene raal der Vereenigde Provinciën, den Engel- schen Graaf van Leycester. Diens verbiyf hier te lande is een aaneenschakeling van moeiiykheden geweest, vooral toen deze in 1587 naar Engeland vertrok zonder zyn waardigheid openlijk te hebben neergelegd. Sonoy weigerde niet Prins Maurits te ge hoorzamen, maar wel den eed aan dezen af te leggen. In dienzelfden tyd vertoefde Leycester op het kasteel te Medemblik, «n werd er door den Slotvoogd met groote praal ontvangen. Sonoy echter, voor den Raad van Staten te 's-Gravenhage geroe pen, bleef onverzettelijk in zyn weigering om den eed aan Prins Maurits af te leg gen, zoodat deze zich gedwongen zag hem door geweld tot onderwerping te brengen. Eerst toen Koningin Elisabeth aan Sonoy kennis gaf, dat Leycester als Landvoogd afstand had gedaan, liet deze zyn bezwaren vallen waarna Maurits Medemblik kon bin nentrekken. Maar de gesloten overeenkomst werd te zynen opzichte niet volkomen na geleefd, de Stadsregeering bewees hem geen achting en zoo heeft Sonoy reeds in 1693 ontslag uit den Staatsdienst genomen en rustig voortgeleefd op zijn buiten in Gro ningerland, waar hy vier jaren later stierf. De waardigheid van Slotvoogd is na So noy's vertrek al spoedig opgeheven. Het kasteel werd voor andere doeleinden ge- hSktfd^chuttery huisde er; er werden I schietplaatsen en excercitie-gelegenheden gericht, en voor dat alles wafl de hoede van een door den Staat aangestelden op- -jchter voldoende. Wel werd, althans aan- ankelyk, aan het onderhoud de hand gehou den L»ter verkregen de Hervormden te Medemblik het kasteel als kerk, en van 1661 tot 1734 zyn de predikanten er de geloo- I vigen voorgegaan. Daarna diende de groote xaal weer tot het houden van den schutters- krijgsraad en van de samenkomsten der officieren. Gedurende de omwenteling deed het dienflt voor zoowat alles en in het begin der negentiende eeuw trok het Nut er bin nen, dat er zoowel historische als muzikale ontspanning bracht. Op den 5 Juni 1848 herdacht men binnen deze geschiedkundige plaats het tweede eeuwfeest van Neerland's onafhankelykheid, formeel verkregen met den vrede van Munster. Maar dat alles verhinderde niet, dat toch veler blikken werden gericht op de moge- fjjke afbraak van dat kasteel. Het behoort tot de verdiensten van Koning Willem II, dat deze het heeft weten te voorkomen. Min of meer slepend was het voortbestaan van het kasteel, totdat het, dank zy de maat regelen, genomen in de vorige eeuw, werd hersteld en thans in kleiner omvang een waardig uiterlyk weer toont! STADSNIEUWS. GOUDA, 4 October 1931. Het Dresdener Kreuzchor in ons land. Op 5 Oct. in de St. Janskerk. Op 5 October &.s. zal het Dresdeuar Kreuz chor of de Crucianer uit Dresden zich m de Sint Janskerk doen hooren. Wij hebben reede veel bijzonderheden van dit knapenkoor, dat een groote vermaard heid heeft, verteld, thans zullen wij onze lezers nog iets verhalen over hun eerste op- troden in den Haag „in het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen. Deze eerste avond in het Haagsclie ge bouw is voor velen een openbaring geweest. De muziekverslaggever van het Vaderland zegt over dit optrfcden, dat de zang van het knapenkoor wel is het innige te, édelste en knapste, dat men zich kan indenken. De discipline bij deze jongens is geheel vergees telijkt, de homogeniteit en klaarheid van het koor i© wel van de hoogste orde. De so noriteit en doorzichtigheid,'db klankkwanti teit en klanksoort past wonder zuiver en volkomen bij de muziek van hun Duitechen koorgeeet, zooals zij dien hier hadden ge kozen. De dirigent ie, aldus de heer v. d. Wal, blijkbaar een volmaakt kunstenaar- pnedagoog. Voor de studie en bekwaamheid, die aohter dit wonderschoone resultaat sitaan heb ik diepen eerbied. Welk een summum van superbe muzikaliteit hier .weerklinkt, is moeilijk onder woorden te brengen. Ten eerste al.de stem vorming, die waarlijk vol maakt is (en wat daar niet aan vast zit, bij zulk materiaal). All© nuances edel en in verhouding tot leeftijd en muzlekgeest. Alle 'üoloratuur zeldzaam. aLen glad.- Alls poëzie van voordracht geheel en overal naar het diepste van het innerlijk gericht, en nim mer in eenige overdrijving naar welke rich ting ook, nimmer temperament te veel of te weinig. Men zou soms, door de oog en ge- en misleid, meenen dat de zeer jonge jeugd de geestelijke diepte nog niet peilen kan. Ten eerste ziji. deze exeeptioneeJe begaafdheden in dit laatste opzicht zeker veel verder dan wij ons opjjervlakkig indenken misschien, en dan het land met zijn zeker in dit op- zlch bij de betere naturen bizonder schoonen ernst en intuïtie, den Germaanschen geest van zijn edelst-innige zijnde. Alleen zulke muzikale begaafdhedenzulk een selectie, zulk een langzaam en staag inleiden tot het heiligste der muziek, werkt zulk bezield en op hoogst, plan rein musiceeran, waar een ontroerende klank van „laat de kinderkens tot mij komen" in trilt. Gehoorteohnisch ia zulk zutyer-zingen, zulk modulationsf&hig tomaaiirveègolven mij schier een raadsel. En toch was het zoo. Wat daar aan het gehoor en de zekerheid ervan, gewerkt isHet sty- listisch begrijpen, nooit als dressuur voor een effect aandoend, is eveneens hoogst merkwaardig. De jongen8 doen alles met de rust err de zekerheid, met de ontroerende liefde in alle stilt© van eenvoud voor het muzjeVwezen hunner zangen, die ons heel mnig aan de werkers van zulk een cultuur doen verbonden voelen. Het kan'zijn, dat ons hunne volksliederen het sterkst impres- noneeren (dat ligt aan het sneller bevatte lijke), hun vertolking van Bachg Motet en van de Feat- und Gedenksprüelie van rahms, die hooggeetemder men3chelijkheid vergen, hoe ook in hoogste instantie niet join er klaar-in-eenvoud, bewezen evenzeer •e volkomen zuiver peilen van de geeste- ijke diepten dezer wondere kunst. (Zie verder Eerste Blad.) •FOUT EM WEDSTRIJDEN. Ze klasse ëj* Dordrecht: O. D. S.Steeds Hooger. Gouda: O. N. A.Excelsior. Delft: D. H. C.—R. F. C. Den Haag: V. I. O. S.Overmaas. Schiedam: S. V. V.Unitae. 2e klasse B. Vlaardingen: Fortuna—-B. E. C. Rotterdam: V. O. C.Neptunus. Rotterdam: D. C. L.Gouda. Den Haag: Quick—V. V. Den Haag: B. M. T.—V. D. L. 3e klasse C. Sliedrecht: SliedrechtD. O. S. B. Culemborg: VriendenschaarL. S, V. Gorinehem: S. V. W.Merwede. Dordrecht: EmmaSchoonhoven. 3© klasse D. Rotterdam: St. Volharden—de Musschen. Rotterdam: The Rifling HopeE. D. S. Rotterdam: 't Noorden—Goal. Schiedam: D. H. S.Transvalia. Gouda: OlympiaV. F. C. 4e klasse B. Den Haag: H. D. V.-hO. B. Den Haag: CeleritasW. I. K. Den Haag: S. V. C.Terlaak. Voorburg: TonegidoMoordrecht. Waddinxveen: Waddinxveetw-de Jagers. 4e klasse Cf Krimpen a. d. IJasel: Croo^wijkS. 1. O. D. Rotterdam: R. D. M.LekSkerkerk. Delft; S. E. P.—O. S. S. Dordrecht: Fluks—V. N. D. Reserve le klasse. Gouda: Gouda II—D. H. C. II. Rotterdam: Xerxes IISparta II. Rotterdam: C. V. V. IIFeyenoord' Den Haag: H. B. S. IIUnitas II. Den Haag: A. D. Q. IIExcelsior II. Reserve 2e klasse B. Dordrecht: D'. F. C. II—H. J. V. II. Rotterdam: Excelsior IIIOprmpia II, J1 u. Rotterdam: Feyenoord IIIS. V. V. II. Rotterdam: R. F. C. IIV. O. C. II. Rotterdam: Neptunus IIFortuna II. Afdeeling III. 1© klasse. Hengelo: TubantiaHeracles. Zwolle: Z. A. C.—Robur et Velocitas. Deventer: Go Ahead—Vitesse. Enschedé: EnschedéP. E. C. Apeldoorn: A. G. O. V. V.—Wageningen. Afdeeling IV. 1© klasse. Bleyerhedde: BleyerheideP. S. V. Tilburg: L. O. N. G. A.—Willem II. Breda: N. A. C.—B. V. V. Eindhoven: Eindhoven.M. V. V. Valkenswaard: de Valk—N. O. A. D. Afdeeling V. 1© klasse. Groningen: G. V. A. V.—Velocitas. Leeuwarden: F. V. C.Leeuwarden. Véendam: VeendamFriaia. Assen: AchillesFriesland. MeppelAlcidesB© Quick. Goudsche Voetbalbond, le klasse. Bóaköopsche Boys—O. N. A. III. Goudehak I—(Haastrecht I. Olympia IIIZiwervers I 11.80 uur. Schoonhoven IIMoercapelle I. Moordrecht IIDilettant I. 2e klasse A. G. S. -V. I'll—Olympia W 11.30 uur. Haastrecht IILekkerkerk II. Waddinxveen IIBosk. Boys II 12 uur. 2e klasse B. Dilettant II'Waddinxveen III. Zwervers HNieuwerkeric I. O. N. A. IV—(Gouderak II 11 ui"1. 3e klasse A, Lekkerkerk HIGroeneweg I. Schoonhoven IIIGouda V 12 uur. Nieuwerkerk li—Woerden III. O. N. A. VGouderak III 11 uur. 8e klasse B. Moercapelle IINieuwerkerk III. Bosk. Boys IV—Bosk. Boys V 12 uur. Groeneweg II—Zwervers III. Gouda VI—O. N. A. VI 11 uur. Overzicht. Het programma is ook voor morgen weer zeer aantrekkelyk. SpartaAjax en Feyen oord—A.D.Ö. zyn wedstryden die voor de Rotterdamsche supporters een moeilyke keus opleveren. Verder is het de vraag hoe de clubs der groote overwinningen zich thans weer zullen doen gelden. West-F ri si a zal 't tegen de Stormvogels wel zwaarder krijgen dan vorige week en V.U.C. en D. 'F.C. zullen uitmaken wie nu werkelyk het meest productief is. In onze py pens tad trekt O.N.A.Excel sior de aandacht. Hoe zullen de Gouwenaars zich houden? Zullen zy een winstpuntje behalen? Alles zal er van af hangen hoe de Rotterdammers uit hun hoek komen. Als zy alles óp alles zetten, dan vreezen we voor O.N.A., maar blyven die gedegradeerde eer ste klassers in hun vervallen vorm, dan geven we de Gouwenaars wel een klein kans. Gouda moet naar D.C.L. en zal dit doen met loode jjchoenen. Door volhardend wer ken ïykt ons een Goudsch succes geenszins uitgesloten. Op een vaste overwinning wordt van Olympia gerekend. De gasten, V.F.C. uit Vlaardingen mogen geenszins onderschat wórden! Een moei rijk werkje krygt G.S.V. tegen Scheveningen op te knappen. Als de groen-witten meier hun aanval lóten werken en open spel leveren zal hét resultaat zeker tot optimisme leiden, ook al wordt de derde nederlaag al alB vaststaand beschouwd. Bodegraven en Alphia krijgen ditmaal al eten «ware tegenpartij als vorige week. Hei toen behaalde succes vormt mi natuur rijk een gewichtige steun. Van Schoenhoven gelooven we het eerste sbcces nog niet te mogen verwachten. De vierde klassers Moordrecht en Wad- dinxveen achten we sterk genoeg hernieuw de successen te boeken, terwijl Lekkerkerk VOETBAL. Programma voor Zondag 4 Oct. 1931 K. N. V. B. Afdeeling I. le klasse. EnkhuSzen: Wert Friaia^Stoi-mvogel. Den Haag: H. V. V—Hermea-D. V. S. Hilversum: 't Gooi—B. C. H. a. d. Zaan: K. F. C.—H. B. S. «otterdam: Sparta—Ajax. j w 4e klasse E. W Utrecht: Voorwaarts—Kampong. «tast: Soest—Laren. Woerden: Woerden—Quick. Amersfoort: A. P. W. C.~E. A, C. Afdeeling II. le klasse. "t? Amsterdam: Blauw Wit-dÜlversum. r «otterdam: Feijenoord—A. D. O. Veleen: V. S. V.—Z. F. c. S H. F. C.-Xerxc». n H«ag: v. U. C.—D. F C. «J n weer eens een goede bui moet toonaxw Woerden begint haar wedstrydenreeks met de ontmoeting tegen Quick. De reserves achten we thuisspelend in staat het eucces aan hun zyde te houden. Mogelyk dat Olympia 2 als uitspelende club mede in dit koor zal meezingen. In den G.VjB. staan weer een flink aan tal wedstryden vastgesteld. In de eerste klasse hebben de bezoekende clubs de meeste kans op eucces. Of zullen de Boys en Gouderak voor een uitzondering zorgen; zorgen! INGEZONDEN. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie., Dierendag. Wat dit voor nieuws is, floor ik dezen of genen vragen in onze goede stad. Ik zal Uw nieuwsgierigheid bevredigen en U, hoop ik, opwekken dezen feestdag voortaan mede te vieren in het belang der dieren waaraan wy, menschen, zooveel nut, zooveel voor deel en zooveel liefs te danken hebben. De oorsprong van dezen dag dateert van het Internationaal Dierenbeschermingscon gres, dat van 711 Mei 1929 te Weenen gehouden werd. Op dit congres is aan, de verschillende vereenigingen op ons gebied de opwekking uitgegaan een vasten vorm en algemeene bekendheid te geven aan de reeds verspreid aangewende pogingen om ieder jaar een dag te wyden aan de nooden en belangen van het dier. En waarom koos men hiertoe den 4e October? Omdat deze dag de sterfdag is in 1926 in zoo wyden kring herdacht van den grooten vriend en beschermer van het dier, dat hy als schepsel Gods liefhad en onder zyn hoede nam, Franciscus van. Assisi. De gedachte aan dien datuifi een internationale jaarlyk- sche actie voor humaner behandeling van het dier te verbinden kwam in 1927 uit Tsjecho-Slowakye. Miss "(Margaret Ford, Secretaresse eener Engelsche Vereeniging tot Bescherming van Dieren, nam dadelyk het denkbeeld over dat weerklank vond in Engeland, Amerika en Australië, later ook in Duitschland, Oostenryk en Indië, zoodat reeds in 1929 de Dierendag in en buiten Europa in verschillende steden herdacht werd. Dit jaar wordt allerwege op veel grooter schaal gewerkt, zoodat men mag aannemen, dat de Dierendag belooft popu lair te worden. Niet ten onrechte, want de gedachte, dat de behandeling van het dier voor een volk een graadmeter van zyn beschaving is, heb ben menig wysgeer en dichter verkondigd. Ook in ons land en in onze stad zullen zeker de vele dierenvrienden met warmte de ge legenheid aangrypen om iets voor het dier te doen, door welwillende, door humane be handeling te trachten de goede diensten, die zooveel (Beren ons bewijzen, eenigszins te vergoeden. De afdeeling Gouda van de Nederiand- sche Vereeniging tot Bescherming van Die ren wekt alle dierenvrienden in onze stad om den 4e October te doen slagen en dezen dag tot een ware féèstdag voor onze stomme vrienden te maken. Wy bevelen de kleine vlaggetjes, die U op Btraat zullen aangeboden worden op aanstaanden iZondag in Uwe warme belang stelling aan en verzoeken leeraren en onder- wijzers een extra opwekkend woord te rich ten tot de hun toevertrouwde jeugd voor Dierenbescherming. De Afdeeling Gouda van de Ned. Ver. tot Bescherming van Dieren. terrarium fTW X J8JUM0 punten, Klater- bladplaatjes en wel 206 stuks, 't Ie maar een voorbeeld. Ten gerieve van degenen, die nu pas zyn begonnen met verzamelen, hebben we by de Fa. Verkade te Zaandam aangevraagd: 2 complete stellen „Myn aquarium". 2 complete stellen „Kamerplanten" 14 complete stellen „Zeewater aquarium en terrarium". Verwachten deze complete stellen met een dag of tien. Liefhebbers dus voor. Wie het eerst komt, zullen we het eerst helpen. Hebben nog voor directe levering 1 com pleet stel Zeewater aquarium en terrarium, 1 compleet stel voor de molenalbum, ver der nog een massa Van Nelle's bons, Van Houten's bons en nog 13 complete stellen Verkade's Paddenstoelen. Hadden gaarne flinke zendingen Koffie Hagzegels, Klaverbladplaatjes, Sunlight-, Rinso-, Lux- en Vim- en Radion bons, Droste's bons en plaatjes, Viruly's linnen- kastbons, Donszelmann's bons, Leupen's bons of platen, Pelikanen, Dobbelmann's platen en Hoe heet die vogel. Zeewater aquarium en terrarium bons en plaatjes zyn by onB geldig 8 punten tot 15 October a.s. 15 October a.s. doet het nieuwe Verkade's album „Cactussen" zyn entree in de album wereld. HET RUILBUREAU. RUILBUREAU voor bons en plaatjes. Hebben verzonden aan: A. H. v. d. L. te Gouda: 32 molenplaatjes en -bons. A. de J. te Gouda: 64 Verkade's bons. M. V. te Gouda: 7 Van Neile's bons. J. P. T. te Gouda: 1 compleet stel Ver kade's Zeewater aquarium en terrarium platen. L. E. te Gouda: 132 Hagzegels en 23 Ver kade's bons. L. B.-v. V. te Gouda: 68 Bussink'a plaat jes. J. P. C. de B. te Gouda: 2 complete stellen platen voor het molenalbum. Hebben genoteerd voor: A. H. v. d. L. te Gouda: 28 Dobbelman plaatjes en 45 Hagzegels. Jacques K. te Gouda: 71 Lever's bons. W. L. te Gouda: 832 punten. Zien t. z. t. gaarne uw volgende zending en aanvraag tegemoet (10 cent voor diversen). Mededeelingen voor: J. P. T. te Gouda: De toegezonden Van Nelle's theebons zfc'n niet geldig, alleen de etiketten, voorkomende op de achterzijde der koffiezakken van dezelfde firma. L. E. te Gouda: Harteiyk dank voor de door u gedane schenking. Juist waart U ook aan de beurt voor de Hagzegels d.d. 20-5-'31. 10 cent ontvangen. M. V. te Gouda: In ons blad d.d. 26-9-'31, dus van j.l. Zaterdag, vindt u een staatje van gegadigden voor Karnemelkzeepplaat- jes. U hebt er nog 957 stuks voor. U bent de laatste aan bod. A. H. v. d. L. te Gouda: Van Uw adres verandering hebben we goede nota geno men. Mej. A. R. te Gouda: Gtoote dank zeggen we oók u voor de gedane schenking. Kun nen van alles gebruiken.'Zien tegen geen schenking, hoe gro»t ook, op. Men vraagt ons om complete stellen te koop, daar gaan we nog niet toe over We hebben een ruil bureau, U zendt b.v. voor een compleet stel Zeewater aquarium en ADVERTENTIEN. VAN AF HEDEN ff S.04D pej" stuk. ff 1,per stuk. Aanbevelend, 15 B. SMITS, Poelier, Spieringstraat lilt. 5 - Tal. 2555 HUISVROUWEN. Laat Uw AARDAPPELEN m WORTELEN SCHRAPPEN met de meest moderne schrapmachlne bit H. KUIK, KEIZERSTRAAT 18 Thuisbezorging zonder prtjover- hooging. 10 lessen aangeboden, op seer billijke voor waarden, voor leerlingen H. B. S. en Gymnasium, voor candidates BOUWKUN DIG OPZICHTER, ens. door 7(1 10 MABTENSS1NGEL 1L Ruime keuze Uw adra* voor Volvette Ooudsohe Kaas Gekruide Kaas Kilo Keesje, Roomboter Deltt's Roem Versche eieren is bil ff». G. TMKINS GOUWE 55 Kaashandel in het Groot en Klein. Begrafenis - Ondernemer, Gouwe 228 (over da Centrale) SPAART BIJ EENE BETROUWBARE INSTELLING, DUS BIJ DE: TB GOUDA, OOSTHaVBN ia ^JCOOI^DEEIL pe.pmame.nt- mgj WATERGOLF E H OHDUk AT I E KLEIWEG 77 1ste klas afwerking en bediening. Centrale-Geruischlooze- h aardrooginstallatie. 5 cabines Van 3 tot IO Octobar geven wij aan elk die bij ons in de Winkel 50 cent besteedt ter waarde van 25 cent. Van 3 tot 10 October RIJWIELHANDEL, WIJDSTRAAT 3 24 KOOPT EEN LAMP BI| ONS. I AANBEVELEND EN KOOPEN DOET U BIJ XWAMBAOH. Een d£oed adres voor alle soorten Informeert U eens naar ZWAMBACH s MEUBELEN

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1931 | | pagina 4