HULLEMAN
-AKW
Wed. W. G. M.
Hemmelder&Zn.
J.
maummaLm
„DE SINUSVOX"
Prijs van dit Apparaat f185.-
Radio Technisch Bureau
JOH, BEIJ
De ontwikkeling der techniek.
PIRINS&2
m
Raadsels voor de Jeugd.
Damrubriek.
Hypotheek van f 4000,
Th. Binnendijk
Bent U al wezen kijken
OFFICIAL DEALER
Het Radio-ontvangtoestel wat ZONDER een aparte
antenne afstemkring OOK SELECTIEF IS.
Het voordeel hiervan is, makkelijke afstemming
beknopte uitvoering en niet duur.
Vraagt Demonstratie of Proefplaatsing.
BLAUWSTRAAT 12 - TEL. 2254
ILL—
Twintig jaar revolutie in
China.
Op 9 October begonnen.
De opachudding, die een deel van China
in den laataten tyd opnieuw tot een oor-
logstooneel heeft gemaakt, heeft wederom
de aandacht van Europa op het liemelsche
ryk gevestigd, dat door oorzaken van
binnen- en buitenlandschen aard sinds
twintig jaar niet meer tiot rust is gekomen
De inval der Japanners in Mandsjoerye
neeft een zwak licht geworpen op de pro
blemen van het Verre Oosten, weHoe in
Europa veel te weinig bekend zijn. Twintig
jaren zyzx voorbij gegaan, sedert den 9en
October 1911, tioen met de opstandige be
weging in Zuid-China de Chineesche revo
lutie een aanvang nam, welke tenslotte ge
leid heeft tot den val van de Chineesche
keizerdynastie der Mandsjoe's in November
1911. De Mandsjoe's, die sinds 1644 in Chi
na heerschten, waren geen Chineezen. Zy
waren destijds uit) Mandsjoerye China bin
nengedrongen (jn hadden de heerschappij
aan zich getrokken. Dit bracht echter met
zich mede, dat de Mandsjoe's door de na
tionale Chineezen als vreemdelingen wer
den beschouwd. Het heeft meer dan drie-en-
een halve eeuw geduurd ,dat de golven der
nationale revolutie in China door den
Boxersopstand van 1900 een toestand van
gisting te voorschijn hebben geroepen,
waartegen het keizerschap in China niet
meer opgewassen was. Europa heeft vai:
1911 tot op heden dikwijls en gaarne stel
ling genomen tegen de Chineesche revolu
tie, echter toch steeds met een geheel ver
keerd begrip omtrent de omstandigheden.
Men rekende met Europeesche maatstaven
en dacht er niet aan, dat zulk een beoordee
ling van China onmogelijk tot goede resul
taten kon leiden. Weliswaar speelde ook
China destijds met moderne vormen uit het
Westen en werden ook in China frase's
over' democratie en dergelijke Westelijke
producten gebruikt; desniettegenstaande
had de revolutie een gansch ander verloop.
Met louter Europeesche begrippen kan
men de wijze, waarop de „vader der Chi
neesche revolutie", Soen^aC Sen en de ver
slagen Juan Chi Kai, ddcMandsjoe-dynastie
wegvaagden, niet begrijpen. Soen Yat Sen
was van plan om, nadat hjj op fortuinlijke
wyze de militaire macht in handen had ge
kregen, welke in China steeds het voor
naamste zal zijn, heti militair regiem te ver
vangen door een regeering, die zich de ont
wikkeling van het volk ten doel stelde. De
aanvankelijk in het werk gestelde po
gingen om een parlement of districtsparle-
menten op tie richten, moesten spoedig wor
den opgegeven, daar het parlementarisme
in Europeeschen vorm een voor China ge
heel ongeschikte regeeringsvorm is. Dat is
reeds daarom het geval, omdat het een
voudig onmogelijk is om in China, waarvan
men niet eens weet of het 200, 400 of 600
millioen inwoners heeft), verkiezingen te
houden.
De idee van Soen Yat Sen om het volk
op te voeden tot zelfregeering werkt heden
in China nog na, precies zooals voor twin
tig jaar. Al heeft China een grondwét op
gesteld, dat) neemt niet weg, dat China ook
thans nog, zooals twintig jaar geleden, in
twee doelen, Zuid- en Noord-China met de
hoofdsteden Hankau en Peking is verdeeld,
waar in de afzonderlijke provincies de ver
schillende gouverneurs nog met onbeperkte
macht heerschen. Zelfs de Centrale Regee
ring is afhankelijk van de macht van enke
le, stieeds weer wisselende generaals. De
revoluties, <Üe 20 jaar geleden is begonnen,
is thans by lange na niet geëindigd.
Maar wat ibeteekenen twintig jaar in het
leven der Chineezen, die aan geen tyd den
ken?
Een kattapultvlucht
van 1200 K.M.
door
Kapitein-Vlieger BLANKENBURG.
Om de post tusschen Europa en
Amerika sneller te kunnen vervoeren,
heeft de Norddeutsche Lloyd in sa
menwerking met do Deutsche Luft
hansa de „Bremen" en de „Europa"
met katapultvliegtuigen uitgerust.
Het starten met een katapultvliegtu'g ia
door de reusachtige versnelling, die het
krygt, telkens opnieuw een verrassing, doch
zoodra wy in de lucht zyn, voelen wij ons
als een vogel. Wy cirkelen om het schip
met gelukkig gevoel in ons hart en on-
getwyfeld zyn de vele passagiers, die onze
bewegingen volgen, even voldaan als wij
over den goeden start. En dan gaan wy op
het land af volgens de vooraf nauwkeurig
aangewezen koers. Nantucket heet het
eilandje, dat het meest nabij zijnde land voor
ons vertegenwoordigt.
Byna 20 minuten lang kunnen wy de
„Europa" nog achter ons zien, dan verdwy-
nen haar schoorsteenen onder den horizon.
Nu bevinden wy om alleen tusschen den
hemel en de zee. Aan alle kanten kunnen
wij den horizon zien. Het lykt, alsof onder
ons een groot donkerblauw, in het zonlicht
blikkerend bord staat en daaroverheen een
lichtblauwe stolp is geplaatst de wolken-
looze hemel. Wy vliegen op 300 Sï. hoogte,
niet hooger; nu kunnen wy n.l. aan de zee
nauwkeurig de richting en de kracht van
den wind zien en daarnaar onze navigatie
bepalen. Wy moeten goed oppassen, dat wy
koers houden.
De marconist naast my zit maar met zyn
Morsesleutel te seinen en ondertusschen
schrijft hy snel de berichten op. Wjj ptaan
in verbinding met de „Europa" en worden
daardoor om het half uur „gepeild". Wij
hooren dan, of wy ons ten Noorden of ten
Zuiden van de voorgeschreven route bevin
den. Verder geven wy om de tien minuten
een teeken, dat alles in orde is.
Een omwenteling in het postvervoer.
Door propellers voortbewogen
brieftorpedo'e
door Ir. R. FFAUTZ.
De hiprvolgende mededeelingen de bovenste stroomdraad op, waaraan ze
volgens het principe van de zweef banen op
gehangen zyn. Behalve de looprol bezitten
ze nog een sturrol onderaan de torpedo, die
eveneens op een sterke draad loopt. Deze
draad heeft niet slechts de taak het omhul
sel van de snelpost te leiden en voor onver
wachte zwenkingen te bewaren, maar hy is
meteen de noodzakelijke geleider naar de
aarde. In de eenigszins cylindervormige
ruimte tusschen de beide motoren bevindt
zich genoeg ruimte, waarin de postzakken
kunnen worden bewaard. Hy bezit in het
midden twee opklapbare en afsluitbare deu
ren, waarvan de sleutel zich aan het begin-
en het eindstation bevindt.
Om de torpedo vry over den bovendraad
te laten loopen is deze, evenals de andere
draden aan speciale, eveneens door my ge
construeerde stutten geïsoleerd opgehangen,
buitendien is er nog een derde, zoogenaam
de veiligheidsdraad aan bevestigd. Deze
heeft ten doel by byzonder groote snel
heden ik denk aan 300 tot zelfs 500 K.M.
te verhinderen dat de looprollen van den
leiddraad afspringen. De grootte van de
torpedo kan men natuurlyk geheel en al
'bepalen naar de eischen van de praktyk; ik
heb een model gemaakt met een lengte van
130 tot 150 c.M. en een doorsnede van on
geveer 30 c.M. De motoren inbegrepen is het
gewicht van de torpedo ongeveer 30 K.G.
Aan den romp van de torpedo heb ik ook
kleine verstelbare draagvlakjes aangebracht
die den druk van de torpedo op den loop-
draad zullen verminderen, doordat by de
grootste snelheden ook de omringende lucht
een gedeelte van het gewicht draagt.
Wanneer men zal vertrekken, worden de
torpedo's beladen met de postzakken en op
korte, afdalende en niet onder stroom staan
de leiddraden gebracht. Zoodra zy vandaar
op het onder stroom Btaande gedeelte ko
men, beginnen de motoren automatisch te
werken en geven de torpedo's een gemid
delde snelheid van 350 K.M. per uur (be
rekend naar de ervaringen, die men tot nu
toe met door propellers aangedreven voer
tuigen heeft verzameld). Op de plaats van
bestemming is voor de torpedo's een uit
loop gemaakt, die met het korte, niet onder
stroom staande aanloopgedeelte overeen
komt, doch nu opstygt. Behalve dezen uit
loop zal men nog de beschikking hebben
over een reminrichting in de derde „veilig
heidsdraad", die zoo dicht den ondersten
leiddraad nadert, dat 'zy de wieltjes lang
zamerhand remt. Tenslotte is er nog een
instrument geconstrueerd, dat in de Cen
trale door lichtsignalen aangeeft waar de
torpedo zich van oogenblik tot oogenblik
bevindt.
De rentabiliteit.
Door massaproductie kan de prys van een
torpedo op 400 Mark gebracht worden en
de kosten van de baan met draagmarken
zullen ongeveer 6000 Mark per K.M. bedra
gen. Voor 2 millioen Mark zou men een
torpedo-postlyn van Hamburg naar Berlyn
kunnen aanleggen, compleet met alle ma
teriaal. Elke torpedo bevat minstens 2000
brieven, zoodat men de expresse-port van
55 tot 30 pfennig kan laten dalen en toch
nog voor elke rit 600 Mark ontvangt. De
rit duurt hoogstens 1% uur, zoodat men
gerust elk uur een tbrpedo kan afzenden;
48 ritten per dag geeft een opbrengst van
28.8000 Mark, <U. meer dan 10 millioen
Mark per jaar, met een belegd kapitaal van
2 millioen! De inkomsten zullen echter nog
grooter zyn, want er zullen weldra grootere
torpedo's kunnen rijden met plaats voor een
grooter aantal brieven.
(Nadruk verboden.)
"over een geheeie nieuwe snelpost zyn
ontleend aan een gesprek, dat onze
Berlynsche medewerker had met den
uitvinder der „torpedopost", inge
nieur Richard Pfautz, diens plannen
tegenwoordig in het ryks-postminis-
terie worden onderzocht.
De geweldige ontwikkeling der techniek
en vooral de verkeerssnelheid die aldoor
meer wordt opgedreven, hebben met zich
meegebracht dat de moderne mensch het
middeleeuwsch langzaam vindt dat een brief
voor den afstand Berlyn-Hamburg 24 uur
poodig heeft. Maanden lang probeert voor
al de handelswereld, de groothandel, de in
dustrie, den tyd die het transport van brief
en pakket in beslag neemt, te verkorten.
Een zekere verkorting is dan ook werkeiyk
zoowel door sneller Tyden van post? en D-
treinen op de belangrijkste lynen, als door
middel van de vliegpost reeds bereikt. By
de verzending van post door middel van de
spoorwegen speelt deze verkorting echter
een zeer kleine rol. In slechts enkele geval
len wordt een expresse-brief tegenwoordig
sneller bezorgd dan drie of vier jaar ge
leden. Slechts de vliegpost'is werkeiyk be-
langryk sneller, doch deze heeft drie groote
nadeelen: ie. zy is veel te duur, 2e. de post-
vliedienst wordt te zeer beïnvloed door de
weersgesteldheid, 3e. een regelmatige vlieg-
postdienat is slechts óp zeer groote trajec
ten rendabel. Voor kort heeft men nog toe
gegeven dat ondanks de groote vooruitgang
dien men heeft bereikt in vluchten by slecht
weer en by nacht, het nagestreefde doel,
n.l. een zeer regelmatige vlucht „volgens
dienstregeling", nog niet is bereikt en ook
nog niet binnen afzienbaren tyd zal worden
bereikt. En verder wordt toegegeven, dat
ook in de toekomst aan byzonder vluchten
voor postbezorging over trajecten van 500
tot 1000 K.M. nog nauwelyks kan worden
gedacht, doch dat men zich ook dan met het
meenemen van post in passagiersvliegtui
gen zal moeten behelpen.
De Torpedopost.
Daar ik overtuigd ben van het zeer groo
te belang, dat een 100- of 200-procentsbe-
spoediging van brief- en pakketpost op
korte afstanden voor ons economische leven
zou hebben, heb ik er reeds langen tyd ge
leden over nagedacht hoe men deze bespoe
diging zou kunnen doorvoeren, zonder dat
de porti-kosten zouden moeten worden ver
hoogd. Ik ben daarby spoedig tot de met
vliegtuigmotoren gedreven verkeersmidde
len gekomen, waarvan b.v. de Kruckenberg-
sche railzeppelin en de verschillende water-
zeppelings met propeller-aandryving juist
in den laatsten tyd vele practische resul
taten hebben gehad.
Snelheden van 500 tot 600 K.M. zullen
voor deze verkeersmiddelen zonder meer be
reikbaar zyn; ze zullen echter door de zeer
groote kosten, die de bediening van deze
voertuigen met zich meebrengt, in de toe
komst nauwelyks populair worden. Daar
naast zal de veiligheid der passagiers nog
vele technische moeiiykheden met zich mee
brengen, die eveneens veel geld kosten.
Als electrotechnisch vakman heb ik ge
probeerd een klein, onbemand vaartuig met
een electrisch gedreven schroef te con-
strueeren, dat goedkoop en economisch is:
de torpedopost.
Technische byzonderheden.
Deze „torpedopost" is in vorm gelyk aan
een torpedo en wordt gebouwd van licht
metaal, waarin twee electromotoren zyn
gebouwd. De motoren werken volkomen on
afhankelijk van elkaar en nemen de nood
zakelyke krachtstroom over de looprol uit
baalnt het.
U niest.
Uhial iia»lFiniHia
DwVVl vihOIIQviIi
Neemt direct bH de eerste verschijn
selen Aspirin-Tabletten, welke erger
voorkomen en de pijnen verdrijven.
Lctopdtnomnjaband. PrfsWcts.
Zoo gaan de eerste uren snel voorbij. Het
begint te schemeren, doch wy kunnen de
zee onder ona nog goed z:en. Het zeewier
vormt kilometers lange bruine strepen op
het water. Ik herinner my nog, hoe wy aan
boord eens een klompje van dat zeewier
hebben opgevischt en welk een gewriemel
van kleine diertjes er toen uitkroop. De zee
is vol leven. Dikwyls zien wij groote kegel
vormige scholen van dikke bruinvto.ohen,
die lange sprongen over het water maken,
dat wit schuimt en opspat. Slechts eens
versohynt in de verte een schip. Plotseling
zie ik een klein: voorwerp voor ons uit op
het water drijven. Als wy dichterbij komen,
zie» wy dat het een klein roeibootje is. Een
roeibootje op de open zee, honderden kilo
meters van de kust... Ik daal zooveel mo
gelijk en cirkel er omheen. Het is leeg; niets
duidt op de aanwezigheid van een mensefce-
lyk wezen. Wy geven weer vol gas.
De hemel wordt donkerder! gaandeweg
vervagen alle kleuren. De zee wordt grauw
en steeds vaker zien wij breede witte stre
pen op het water staan van de opkomende
avondnevels. Plotseling staat er ook voor
ons uit zoo'n witte wand. Wy schakelen de
instrumenten in om automatisch te kunnen
vliegen en bevinden ons het volgend oogen
blik midden in de dichte witte damp. De
marconist tracht in verbinding te komen
met de radiopeilstatidns op het Amerikaan-
sche vasteland, doch' daar zyn wij nog te
var vandaan en bovendien beletten ernstige
atmosferische storingen elke verbinding.
W(j moeten dus wachten. Intusschen
moeten wy ervoor zorgen, dat vier Wyzer-
tjes voortdurend op hun bepaalde streep
biy'ven staan. Telkens ontmoeten we korte
windvlagen, die de wyaers als dol heen en
weer doen slaan. Doch met de drievoudige
stuurinrichting brengen wy ze telkens weer
op hun plaats.
Ik begin leeiyk honger te krygen; wy
vliegen al vyf uur. Dan stoot de marconist
my aan; hy schrijft yverig op zijn notitie
blok. De Amerikaansche stations langs de
kust zyn met peilen begonnen. Spoedig
weten wy nauwkeurig, waar wy zyn, n.k. 8
zeemylen van Nantucket. Ik breng een ver
betering van 10 graden in den koers aan en
als nu die ellendige mist optrekt, kunnen
we over een uur op Nantucket zyn. Boven
ons wordt het al lichter; soms kunnen wy
de zon als een mat-glazeiude schyf er door
heen zien. Wy sttfgen 20fr Meter en inder
daad zyn wy plotseling uit de mistbank.
Onder ons ligt de" golvende, fel-witte nevel
massa en geheel daarachter schynt bet land
te liggen als een zwarte lage bergketen.
Doch dat is gezichtsbedrog; het zyn nevel-
beVgen, waarop de schaduw van zeer hooge
wolken valt.
Het laatste uur van de vlucht kruipt
langzaam om. Eiadeiyk beginnen wy in de
nevelmassa onder ons zeer geprononceerde
golvingen te zien» terwyi op sommige plaat
sen de nevel reeds vaneengereten is. GedjK
rende een kort oogenblik zien wy door, eten
van de gaten de zee. Dan dg brandjng en
dan een paar seconden lang stranden groen
begroeide duinen, waarover nog de nevel in
afzonderlyke lappen ligt. Dat moet Nan
tucket zyn. Wy melden deze positie aan de
„Europa" en zetten nu verder koers naar
New-York. Het laatete traject meet nog
360 K.M. Wy ontvangen een weerbericht:
geen mist te New-York. Wy zien nu groote
blauwe plekken de zee en dan stygt
de Amerikaansche kust uit de witte nevels
op. Long Island vertoont de schoonste kleu
ren, de badplaats Concy Ishuid een vleesch-
kleurig gewriemel. Brooklyn, Manhattan
met zyn wolkenkrabbers en de haven- met
de vele schepen. Midden daartusschen lan
den wy; dadelyk worden de postzakken van
ons overgenomen. Onze vlucht van 7 uur
beteekent, naar men ons mededeelt, een ver
snelling van het postvervoer van ongeveer
36 uur.
K- (Nadruk verboden.)
Uit de werkplaatsen der
wetenschap.
ffoe ontstaat petroleum?
door Prof. Dr. P. KERSBERGEN.
De vraag, hoe de petroleum ontstaan is,
is zeer oud en heeft reeds velen tot naden
ken gestemd. Den laatsten tyd heeft men
echter ten aanzien van deze vraag groote,
misschien zelfs beslissende vorderingen ge
maakt.
Twee wegen zyn mogelyk: De petroleum
kan óf uit anorganische stoffen zyn opge
bouwd óf door ontbinding van organische
stoffen zyn ontstaan. Voor de eerste stel
ling werden verschillende argumenten aan
gevoerd. Allereerst dat een soortgeiyk pro
cédé reeds algemeen bekend is, n.l. het ont
staan van acyteleen uit calciumcarbid en
water. Het calcium-carbid is hierby de ver
tegenwoordiger van een groep van stoffen,
die uit koolstof en het een of andere me
taal bestaan. Het opgewekte acyteleen is
een koolwaterstof, inplaats waarvan ook
andere koolwaterstoffen, in het byzonder
ook de vloeibare koolwaterstoffen van de
petroleum kunnen komen. Ongetwyfeld zyn
zulke procedé's chemisch mogelyk en als
verder argument voor deze opvatting kan
men nog wyzen op het feit dat men ook ip
meteoren koolwaterstofdampen heeft gecon
stateerd. Daar is een ontstaan langs orga-
nischen weg nauwelyks denkbaar.
Toch moest men deze verohderstelling
laten varen, omdat vastgesteld werd dat de
in de natuur voorkomende petroleum, zoo
als de natuurkundige zegt, „optisch actief"
is. Deze eigenschap hebben veel organische
stoffen, b.v. byna affe suikersoorten, daar
entegen op anorganische wyze ontstane
stoffen nimmer. Men kan dan ookaantoonen
dat by de vorming van petroleum het cho-
lesterin, de geheimzinnige voor de vitami
nen zoo belangrijke stof, een belangrijke rol
speelt. Men kon zelfs aantoonen, dat kunst
matig verkregen, optisch niet actieve pe
troleum deze eigenschap wel verkrygt, zy
het ook in geringere mate, als men er cho-
lesterin aan toevoegt.
Cholesterin kan echter vanzelfsprekend
slechts langs organischen weg ontstaan
zyn. Dit zou een bewys kunnen zyn voor
de theorie dat petroleum langs organischen
weg ontstaan is. Waarschynlyk is de pe
troleum ontstaan door ontbinding van vet
ten, die in alle dierenlichamen aanwezig
zyn. Men kan het kunstmatig slechts doen
by aanwezigheid van z.g. katalysatoren, d.
w. z. de stoffen die niet direct by het pro
cédé betrokken zyn^ maar in geringe hoe
veelheid aanwezig zyn om de reactie tot
stand te brengen. Of er in de natuur ook
zulke katalysatoren aanwezig zyn is nog
de vraag, maar daarvoor staan haar ook
veel langere tyden ter beschikking en mis
schien heeft het wel vele duizenden jaren
geduurd voordat het vet in de koolwater
stoffen van de petroleum veranderde.
Den allerlaatsten tyd werd men er op
merkzaam op gemaakt, dat deze verande
ring van vetten in petroleum aan zekere
voorwaarden is gebonden, n.l. aan de wer
king van bacteriën, die onder afsluiting der
lucht en onder verhoogden druk arbeiden..
Als dat zoo is, geschiedt de vorming van
petroleum ongeveer op gelyke wyze als die
van steenkool, waarby men volgens de laat
ste onderzoekingen ook zulke ondoordring
bare lagen voor noodzakeiyk houdt.
Er is echter nog een tweede belangrijk
punt. De vorming van petroleum kan slechts
plaats vinden onder voor lucht ondoordring
bare lagen en neemt langen tyd in beslag.
Dat wil niets anders zeggen dan dat de
lagen langen tyd ongestoord moeten biyven
en uit de groote verspreiding van de petro
leum zou men dus kunnen opmaken, dat de
geweldige gebeurtenissen, die de lagenfor-
maties over uitgestrekte gebieden versto
ren (dus aardbevingen) de zeldzame uit
zondering, ongestoorde ontwikkeling der
aardoppervlakte regel ia.
De vorming van petroleuih veronderstelt
den massadood van levende wezens. Wy
kunnen ons eenigszins indenken hoe dit ge
gaan kan zyn: afsnijding en daarna uitdro
ging van baaieh langs de kust, waarin een
-rijk*«dierenleven was, het plotseling toe-
stroomen van zout water in door zoetwater-
dieren bevolkte meren of omgekeerd en der-
gelyke meer.
Zooals wy steenkolen moeten be
schouwen als een geschenk van voorwereld-
lyke plantenwerelden, moeten wy de petro-
leumbronnen als een dergelyk geschenk van
voorwereldlyke dierenwerelden beschouwen.
Dit geschenk is echter aan een massadood
gebonden.
Voor do Huisvrouw.
Polijsten van messen.
Elke goede huisvrouw is er byzonder op
gesteld, dat alles blink en glimt in keuken
en kamers. Een vap de dankbaarste onder
werpen der huisvrouweiyke zorg is wel het
tafelmes. Het is net of de boterham veel
lekkerder smaakt, wanneer die gesneden
wordt door een helder gepoiyst mes. Eij wat
staat het niet keurig, al die prachtig glin
sterende messen op het witte tafellaken.
Het poiysten dient naturiyk niet om de mes
sen te scherpen, doch zuiver en alleen om
ze glimmend te maken. Het beste li dus de
i het siypen te poiysten. Hiervoor
este een plank met kurk, lino-
1 gebruiken. Strooi daar-
ilpoeder of blauwsteen,
gestampte amarilsteen,
^yaeroxyde en alumi-
|Blauwsteen begaat
Beide middelen
Lgebruiken ze dan
«n om black me-
messenj
kunt a
leum c
op een
Amarflpi
een erts^
niumoxydel
uit fyngestn
zyn nogal i
ook in de huisl
taal te poiy sterf
Doch om op onze messen terug te komen,
wryf die stevig op de plank met amaril of
blauwsteen heen en weer, tot ze blinkend
genoeg zyn. Om dit te beoordeelen, houdt
men ze in de schaduw. Vertoonen ze dan
geen donkere plekken meer, dan zy ze goed
gepoiyst. Dat komt, omdat in de schaduw
de goed blank gepolyate messen het zeer
klein beetje licht toch nog weerkaatsen. Niet
voldoende gepoiyste messen kunnen dat
niet en vertoonen dan doffe, donkere plek
ken.
Messensiypen.
Messenslypen is nu eenmaal een werkje,
waaraan de meeste huisvrouwen een broer
tje dood hebben. En toch moet het gebeu
ren, wanneer men tenminste prys stelt op
nette sneedjes brood, in plaats van vornie-
looze hompen, en bovenal, op tevreden ge
zichten aan tafel. Want het is wonderlijk,
hoe slecht een bot mes aan de ontbijttafel
op het humeur der huisgenootenwerkt.
Voorkomen is beter dan genezen en daarom
voorkom zooveel mogelyk het slypen der
messert door een zorgvuldige behandeling
van deze ^etwerktuigen. Dus, snyd het brood
niet op een. bord of schaal, doch op een hou
ten plank; druk niet al te hard door, alsof
u door de plank heen wilde snyden; heusch,
als het brood alleen maar gesneden is, is
dat ruimschoots voldoende. Hetzelfde geldt
voor vleeschsnyden. Doe dat ook op een
plank. Een steenen of porceleinen bord is
zoo hard, weet u. En als u een kurk bij
moet snyden, doe dat dan niet met een van
de messen uit de messenbak, doch gebruik
daar een oud mes voor, speciaal gereser
veerd voor dergelyke messenmoordende
karweitjes. Ook moet u met uw messen de
kachelhoutjes niet bewerken en er ernstig
voor waken, dat uw Pietje geen mes kaapt,
om dat mooie latje tot sabel om te vormen.
Zyn er vlekken op uw messen gekomen,
wryf die weg met een kurk of een schijfje
appel, dat u eerst in wat blauwsteen of
amarilpoeder, desnoods aangemaakt met
wat saolie, wryft. U moet natuurlyk stevig
drukken en in de breedte van het mei
schuren. Roestvlekken krygt u er heel ge-
makkelijk uit, door de messen met raapolie
in te smeren en ze daarna een paar dagen
in de watten te laten liggen. U moet eens
Oplossinge van de raadselB
van vorige week.
1. Arkansas.
2. Koe, eend, uil, mug.
3. Pelikaan, eland.
4. Na regen komt zonneschyn.
5. Amersfoort, Oldenzaal, Drachten, Ter-
neuzen, Gennep.
De prijs viel by loting ten deel' aan
ADRIANA BOUMAN, Willem Tomberg
straat 30, Gouda.
Nieuwe raadsels.
1. Myn eerste is een edel metaal, m\jn
tweede kan zwemmen en myn geheel
eveneens.
2. Welk lichaamsdeel zit in een koord?'
3. Een klein platvisehje, een bosch en een
klinker vormen samen een plaats in
Noord-Holland. Welke?
4. Kruisraadsel.
Op beide kruisjeslynen komt de naam
van een voorwerp, dat dikwyls allerlei
kostbaarheden of schatten bevat.
xxxxxxxxx
le rij een medeklinker.
2e een lichaamsdeel.
3e een rond voorwerp.
4e een dag per week.
5e 't gevraagde woord.
6e een arbeider.
7e een edelsteen.
8e een boom.
9e een medeklinker.
5. Zomers zyn wy groen of bruin,
Staan in bosch, park, laan en tuin.
's Winters zyn wy meestal kaal,
Ja, maar toch niet allemaal!
Enk'le soorten biyven groen,
Hebben vadk een vreemd fatsoen.
Zeg nu vlug, wie of wy zyn,
Ieder kent ons, groot en klein!
6. Met M ben ik een eiland, met v een
viervoetig dier, met b schepen en mei
p wandelplaatsen.
Oplossingen inzenden aan de redactie v*n
de Goudsche Courant, Markt 81, Gouda.
Koloniaal-Instituut.
Da derda amganj van da Volkenkundig* afdeellng
v*n het Mueeum gereed gekomen.
Nu de inrichting van den derden omgang
van de Volkenkundige Afdeeling van het
Museum van bet Kotopiaai Instituut gereed
gekomen, kan het geheeie Volkenkundig
Museum als ingericht worden beschouwd.
Het ia thans 5| jaai geleden, dat met de
mriehting®w«rkzaanihed«n van het-mueeum
<.en aanvang werd gemaakt, eu toen op 9
October 1926 de offkcieele opening van het
museum plaats had, kon de eerste omgang
voor de bezoekers toegankelijk worden go-
,tekl De inrichting werd daarna voortgezet
ea zoo volgden respectievelijk op 17 October
1927 de opening van de groote zaal en op
14 April 1928 dtie van de achtertorenkamer
eu de achtertueachenzaai van den tweeden
omgang. In 1929 werden de beide toren
kamers van den derden omgang onder han
den genomen en kou reeds m den loop van
dat jaar aan de bezoekers van het museum
tot deze beide zalen toegang worden ver
leend, medio November 1930 werd met de
inrichting van de laatste groote zaal op den
derden omgang een aanvang gemaakt. Thans
is ook dit werk afgeloopen en hiermede is
de geheeie volkenkundige afdeeling voor de
bezoekers opengesteld.
In groote lijnen heeft de indeeling van de
museumruimte, die voor het volkenkundig
museum (buiten de groote lichthal) onge
veer 2000 M2. beslaat, als volgt plaats ge
had.
Op de groote zalen van den eersten en
tweeden omgang zijn de verschillende vol
kenkundige groepen van de Nederlandeclie
Koloniën, geographiscli gerangschikt, onder
gebracht, te weten: Java, Sumatra en Bali
op den eersten omgang eu de overige Bui
tengewesten Borneo, Celebes, de Molukken,
Nieuw-xGuinea en de z.g. Kleine Soöna-
eólanden op den tweeden. De derde omgang
werd uestemd voor speciale verzamelingen
n.l. in het midden de weefgetouwen en weef
sels van den Archipel met aan weerszijden
verzamelingen betrekking hebbende op da
overige volkskunst; uitbeelding van vogel-
typen, maskers, ivoor-hoorn- en bronebe
werking Bovendien aan het eene uiteinde
der zaal verzamelingen van Atjeli eu Zuid-
Ceiebes. Het andere uiteinde d» zaal ia in
genomen door collecties uit de aan den Ar
chipel grenzende gebieden van Zuid- en
Oost-Aaié, Britacih-Ind&e, Achter-Indië, Chi
na en Japan.
Ook de zes torenkamers van het museum
verkregen een afzonderlijke bestemming.
Beneden; Hindoeïsme en Schatkamer, twee
de omgang, l'raehistorie met Antliopologie
en Tempelkamer; derde omgang- Inland-
Bche scheepvaart met Visscherij en Koper-
afdeelïng.
ln"3ö achter tusschen zalen werden uit
gestald op den eersten omgang de Inland?
sche landbouw en op den tweeden omgang
West-Indië als overgang naar de daar voor
komende collecties van het Handelsmuseum
Tenslotte is de hoqge en ruime lichthal be
nut om daarin groote stukken op te stellen,
woals de modellen van inlandsehe woning
typen. een»complete gamelan van MMdeai-
Java en een origineele Balische verbran
dingstoren met verbrandingsstelling. Bij de
inrichting van het geheeie Museum i8 ge
tracht naar overzichtelijkheid en aantrek
kelijkheid, zoodat de typeerende inheeonsche
beschavingeuitingen van de Nederlandsohe
koLomën zooveel mogelijk tot haar recht
komen.
Wat nu betreft de pas voltooide derde om
gang, daaromternt moge nog een en ander
worden ir.edlegedeeJd.
In de koperkamer is thans een vrij vol
ledige verzameling aanwezig van alles wat
de volkskunst in den Archipel aam produc
ten van koper- en messingbewerking ople
vert, zoowel op het gebied van huisraad en
keukengerei, als van opschik, wapens en
«t atleetukken. ,nt>
Naast een verzameling koperwerk, waar
van de versiering door middel van ciselee
ring is aangebracht, is ook het fraaie Suma-
traamsche koperwerk vertegenwoordigd,
waarbij de versiering tegelijk met het stuk
eenigszins en relief wordt gegoten
Tot de belangrijke stukken in deze collec
tie aanwezig behooren een groote Hindoe-
Javaansche klok uit ongeveer de 9e eeuw;
een oud-J avaansche sirihstel waarvan de
bak gegoten is in den vorm van een Hindoe-
Ja vaunsch leeuwtye, eenige oude 16de eeuw-
sc-Jie koperen heimeh wetke thans nog als
poesokastukken m de Molukken worden be
waard, een paar koperen grafurnen van
Zuid-Celebes en een stel in koper nagemaak
te oèpatjara (zifverta rijkesoeraden) van
Jogjakarta.
Het midden van de koperkamer wórdt in
genomen door een porceleinkast, waarin zijn
uitgestald verschillende meereadeels uit
China en Nedjerland-Indië geïmporteerde
porceleinen en aardewerkborden. Hieronder
worden fraaie exemplaren aangetroffen o a.
uit de Sung en uit de Ming-periodie en en
kele zeldzame geglazuur aaiden komen uit
Aohter-lndié- Twee groote wanden van Ja-
paraascn houtsnijwerk dekken de muren.
Van de groote zaal wordt het middenstuk
ingenomen door 4 groote en 2 kleine kasten,
waarin een U-tal weefgetouwen van ver
schillend typa zijn uitgestald: Nieuw-Guinea
Soemba, Borneo, Sangthe, Tanunbar, Atjeh,
Gajo, Zuid-Sumatra. Deze verzameling geeft
dan ook een overzicht van de diverse in den
indischen Archipel on gebruik zijnde syste
men van weefgetouwen, van de wijze, waar
op de schering is opgespannen, van de me
thoden bij het ikatten op schering of inalag
in gebruik enz.
Van de twee speciaje verzamelingen van
Atjeh en Zuid-Celebee aan het begin van de
zaal, wordt vooral de aandacht gevestigd op
het Atjehsoh koper^prk, opgesteld in de
wandkast met een achtergrond van kam
lainbajoeng, fraaie donkerblauwe zijden
weefsels met een rijk en stijlvol ornament,
van goud- en zilverdraackweefBel. Daar tegen
over treffen wij een historische kast aan,
die voor een land als Atjeh op oorlogsher
inneringen wijst, ala een oude Atjeeche oor-
logsvlag, oude bommen en kogels, stukkeu
betrekking hebbende op T'oekoe üemar en
zijn tijd, enz.
De godsdienst van Atjeh geeft een over
zicht van de verschillende voorwerpen bij
den Mohammedaanseften cultus in gebruik,
b.v. jn mimbar (preekstoel), allerlei moskee-
benoodigdheden, karana, Bidsnoeren, e.d. In
het. middenpad is een zeer oude geglazuurde
aarden martavaan opgesteld en omringd
door fraai bewerkte Atjehsche grafsteenen.
Dan volgt een collectie, die een beeld geeft
van het beschavmgsbezit van Zuid-Celebes,
smaakvol uit gekleurde reepen gevlochten,
mandenwerk, met en zonder zilverdraad-
versiering, typen van vaartuigen voor han
del en visscherij, allerlei stukken bij ani
mistisch ritueel in gebruik en zeer interes
sante uit aardewerk vervaardigde beeldjes
Aan de andere zijde der zaal vinden wij
oen verzameling uit Oost- en Zuid-Azië,
China, Japan, Voor- en Achter-lnfflë In de
wandkast bevindt zich een keurcoilectie van
JapanscJi lakwerk met en zonder goudlak,
bakjes, bladen, koipmen, doozen,, standaards
gepolijst koperen spiegels en wapenrekke^.
Tegen den achterwand zijn eenige mood
uitgevoerde, gelakte met paarlemoer en Ivoor
versierde wandborden en No-mnAkere opge
hangen.
Verder wordt nog de aandacht gevestigd
op stukken, in gebruik bij den Chineesohen
eeredienst, tempellampen, geborduurde
muurbekleeding, een pLaat, een huisgod
voorstellende, en uit speksteen gesneden
beeldjes.
Van die Britech-Indisóhe afdeeding worden
nog de groote van albast vervaardigde Boe-
dha-beedden genoemd, evenals de fraaie uit
koper en brons gegoten beeldjes en ritueele
voorwerpen.
Van de soheepvaartafdeeling in de voor-
torenkamer werd reeds eerder melding ge
maakt. Thans is hieraan toegevoegd een vis-
scherij-afdeeling.
Behalve de t<ypeerënde stukken op de in-
landsche visscherij betrekking hebbende,
vinden wij hier een collectie voorv
een beeld geven van de toepassing
bij de visscherij en een uitgebreid
stukken, praehistorisoh gereedschap,
voor rood en geel verven, schelpfragmen]
alles afkomstig uit een voorhistorische
penheuvel ter Sumatra's Oostkust.
De Economische Crisis
Een onderhoud met den politieken leider der
Vrijzinnig-Democraten. Mr. H.?P. Merchant.
Een redacteur van het' Persbureau Vaa
Dias te Amsterdam heeft dezer dagen een
onderhoud gehad met Mr. H. P. Marchant,
lid der Tweede Kamer en wethouder van
's-Graveuhage. Het gesprek met den heer
Marehant liep over de moeilijkheden, waar
mede de Nederlandsche industrie te kam
pen heeft, over de mogelijkheid om daar
verbetering in te brengen en of <üe verbete
ring te bewerken zou zijn door een alge-
roeenë loonsverlaging.
De heer Marehant begon meit te zeggen,
dat hij geen nieuw licht kon ontsteken over
de crisis en haar gevolgen. Alles wat er
mogelijkerwijs over gezegd kon worden, was
reeds gezegd,' maar hij wilde gaarne nog eetis
enkele waarheden bevestigen, die wel alge
meen bekend zijn, maar niettemin nog wel
eens gezegd mogen worden.
Gevraagd naar de mogelijkheid om door
ijet uitvoeren van groote werken de werk
loosheid te beperken, antwoordde Mr. Mar
ehant, dat het ondernemen van belangrijke
werken natuurlijk de werkloosheid vermfin-
•tert- Wij loden daardoor echter nieuwe ko-
pitaallasten on ons met aJIe moeilijkheden,
welke daaruit in de toekomst kunnen voori-
komen. Daarmede is dus rekening te hou
den.
..Meent u, dat wij het risico voor verdere
keningen met aflossingen en rentebetaling
u°g ep ons kunnen nemen?"
..De toestand is zeer onzeker en voorzich
tigheid is geboden. Men kan maar niet door
blijven gaan met leemen, vooral niet, waar
óe markt voor ons zoo beperkt geworden
Wij kunnen in het buitenland eigenlijk al
leen nog maar in Parija terecht, en dat zou
natuurlijk alleen mogelijk zyn,, indien geen
voorwaarden van politieken aard aan de lee
rling zouden worden verbonden. Maar on
danks deze moeilijkheden, geloof ik toch, dat
wij wel iets verder zouden kunnen gaan dan
de regeering op het oogenblik van plan is.
Het stopzetten van de Zuiderzeewerken zou
al zeer oneconomisch zyn. Men kan wel zeg
gen, dat de waarde van den grond, zèils by
normale prijaen, de kosten met meer kan
dekken, maar dit standpunt schijnt mij toch
onjuist. De betekenis van Brabant en van
andere deeien van ona land hangt toch niet
uitsluitend af van de waarde van. den grond
doch in de eerste plaats van het bestaan,
dat de bevolking er kan vinden. Het belang
gaat veel verder dan de waarde van den
grond. Men zou alleen tot stopzetting van
de Zuiderzeewerken kunnen besluiten, als
men van meenih'g is, dat landbouw- en zui
velproducten hebben afgedaan. Maar als men
zich stelt op het standpunt, dat wij straks
te gronde zullen gaan, 'kan men niet reges-
ren."
Vervolgens vroegen wij den heer March ast
nog naar zijn meemng over de steunvprleë-
tting aan industrieën om op deize wijze de
werkloosheid te vermxnderan.
„Deze steunregeling mag alleen Iran tijdp-
lykan aard zijp en daarbij zeer beperkt. De
betrokken industrie zal hebben te bewijzen,
dat zij indercfiaad levenskrachtig is en door
den steun er bovenop zal komen."
Daarna kwam hek gesprek op loonsver
laging en de wensohelijkhöid om deze ver
laging georganmseerd tot stond te brongen,
dat wil zeggen,, tkxïr, onderling overleg van
alle organen, welke daarbij betrokken zyn.
'i'e dien aanzien formuleerde de heer Mar-
cbant zyn standpunt als volgt:
„Er zyn verschillende collectieve contrac
ten, welke bmneo eenigen tijd alioopen en
het ia volkomen te begrypea, dat de Vak
beweging alles in bet werk stelt om loons
verlaging te voorkomen. Evenzoo is bet te
begrijpen en uit economisch oogpunt wel
licht met onjuist, dat de werkgevers de Ico
nen naar beneden trachten ie krijgen. Dit
'is 'hun belang, niet alleen voor dit oogen
blik, maar ook vóór later, wanneer weer
betere verhoudingen zullen zijn ontstaan.
De ondernemers kunnen dan een nieuwen
aanloop tot ioonsveihooging afwachten. En
daarom geloot ik, dat de ondernemers by
bun aisch voor verlaging meer denken aan
de toekomst, dan aan liet beden.
Ik ben echter een absoluut tegenstander
van bet streven naar loonsverlaging als
middel om de industrie op de been te hou
den. Men moet de zaak met zoo algemeen
bezien. Is er een geval, dat een industrie
dreigt onder te gaan uit de bewezen oor
zaak van te hoogo loon en dan is verlaging
aangewezen. Maar in dat geval zal mem bij
de arbeiders dan ook geen halsstarrigheid
aantreffen. De mensch en blijven heusch lie
ver aan liet werk tegen minder loon, dan
dat zij werkloozeiisteun krijgen. Het os edi
tor dwaasheid te beweren, dat een algemee^
ne loonsverlaging een aJgameeue mdustri-
eeto opleving ten gevolg* zou hebbeni»e
arbeiders zijn werkelijk niet weigerachtig
om ook iets te dot»; voorbeelden uitt den
laatsten ,tyd wyzen duidelijk aan, dat in ge
vallen, wanneer een industrie dreigt te
groude te gaan tengevolge van het loonpeil
ei een schikking getroffen kam worden.
Wanneer loonsverlaging noodzakelijk is wyst
zich dit vanzelf aanOflze industrie kwijnt
met tengevolge van te hooge loonem maai*
tengevolge van allerlei omstandigheden. Kyk
eens naai Philips. De misère hier heeft met
de toornen mets te maken, l'liilipB zat met
groote credieten die niet worden afgedaan,
niet onverkoopbare vdorraden wellicht, er
zijn nog tal van andere oorzaken."
„Bent u ook van meemng, dat wij Op weg
zijn naar een blijvend lager niveau, zooals
Dr. Galijn onlange hééft betoogd?"
„Wij zijn op weg naar een blijvend lager,
prijsniveau. En wanneer dit gepaard moet
gaan met verlaging van het loon, wordt dat
an zei i aangewezen eri nogmaals dam
blijken de arbeiders niet. onhandelbaar.
Maarm den stroom der ontwikkeling van
bet sociale leven ontvangt het kapitaal een
voortdurend kleiner deel van het provenu
en de arbeiders een atoedji grooter. En daar
moet rekening mede gehouden worden. Wan
neer tie spannende veer der arbeidersorga
nisatie werd weggenomen zouden alle ioo-
nen plotseling sterk dalen, de Nieuwe Kot-
terdamsche Courant zou juichen, maar haar
gejuich zou slechts van korten duur zyn,
want er zou werkelijk geen verandering ten
goede komen De redactie van de Nieuwe
Rotterdamsche Courant schijnt te meemen,
dat, wanneer vandaag dp Iconen dalen, mdr-
gen de mdustrieele opleving begint. Dat ls
dwaasheid, elk geval moet afzonderlijk be
oordeeld worden en ejfc* 'loauBtng kan c8t
slechte voor hdhr zelf .uitmaken. Zou men
werkelijk denken, dat.de leiders van het
N.V.V. zoo dwaas waren om te gelooven, dat
de loonen jy Holland' maar gehandhaafd
konden blijven, wanneer zy in Engeland,
Frankrijk, Duitschland en overal om onB
heen dalen?. Natuurlijk niet, dat weten rij
zelf zeer goed Maar verlaging moet inciden
teel blijven."
Onder redactie van de Damclub „Gouda".
Secretaris de la Reylaan 14, lokaal der
club, Markt 49.
Probleem No. 779.
Zwart schyven op: 7, 12/16, 18, 20, 22,
81, 36.
Wit schyven op: 21, 24, 27, 29, 33, 42,
43, 45, 47/49.
Probleem No. 780.
C
Zwart schyven op: 3, 4, 7, 9, 12/14, Uj,
25, dam op 26.
Wit schyven op: 20, 23, 28, 29, 31/34,
39/41.
Oplossing van Probleem No. 777.
Wit speelt: 33—28, 28:19, 25 24,
45—40, 49:40, 34:5.
Oplossing van Probleem, No. 778.
Wit speelt: 36—81, 39—34, 26—21,
28—22, 22 4
z. 30 of 50: 48.
In probleem Np. 778 was vergeten een
witte schyf op 96.
RUILBUREAU
voor bons ea plaatjoi.
Hebben verzonden aan:
J. C. van Z. te Gouda: 3 Van Houten's
bons.
A. G.-de B. te Gouda: 40 Van Nelle's
bons.
J. van B. te Gouda: 21 Van Nelle's bonp.
E. van W- te Gouda: 12 Klaverbladplaat
jes, 36 Donszeimann's bons.
T. N. te Moordrecht: 205 Lever's bons.
F. J. B. te Gouda i 27 Lever's bons.
E. J. v. A. te Gouda: 25 Droste's bons en
Platen. .,..i
Jo Q. te Gouda: 11 Droste's bons «n
platen.
H. v. d. P. te Gouda: 30 Van Nelle's bons.
J. de W. te Gouda: 40 Verkade's _Zee-
water bons en platen.
B. v. T.-H. te Gouda: 10 Van Houten's
bons.
Mej. C. B. te Oudewater: 39 Hagzegels.
Mej. S. M. te Gouda: 57 Lever's bons.
Mevr. B. K. te Gouda: 45 linnenkastjxms.
Hebben reeds verschillende malen-jn onze
ruilrubriek er op gewezen dat de bons en
plaatjes van Verkade voor het album Zee
water aquariuyi en terrarium voor ons
Ruilbureau geldig zouden zyn tot 15 Oct.
1931. Willen hieraan streng de hand hou
den. U kunt deze bons nog inzenden, zy
worden echter gewaardeerd a 4 punten.
Let wel! By de fa. Verkade kunt u deze
bons ruilen tot 1 Januari 1932.
Hebben genoteerd voor:
A. G.-de B. te Gouda: 20 Lever's bons
(zie verder de mededeelingen).
P. van E. te Gouda: 3808 punten, te vol
doen of in Dobbelmann's platen, of in Dros-
ta's bons of platen.
D. v. d. N. te Gouda: 16 Hagzegels.
T. den U.-O. te Gouda: 10 Droste's bons
(zie mededeelingen).
J. Sch. te Gouda: 67 Droste's bons of pla
ten (zie mededeelingen).
A. den B. te Gouda: 46 Hagzegels.
Mevr. B. te Gouda: 39 Cactussen bons.
J. A. F. te Gouda: 957 punten, te verdee-
len of Lever's of Dönszelmann's bons.
H. de J. te Gouda: 71 Dobbelmann's pla
ten.
M. P. te Gouda: 52 Pelikanen.
A. B. te Gouda: 70 Kiaverbladplaatjes en
130 Koffie Hagzegels.
De bons en plaatjes voor het cactussen-
album hebben b(j ons ruilbureau een ruil
waarde van 8 punten.
Mededeelingen voör:
A. G.-de B. te Gouda: Hebben thans nog
genoteerd staan voor u buiten het onder
de noteeringen genoemde 1632 punten. Heb
ben d.d. 17-12-'30 gevraagd wat u hiervoor
wüde hebben, cmtringenToT^usver geen be-
richt hieromtrent.
T. den U.-O. t« Gouda: vond uw naam
niet in de krant. Wilt u even zien G. Crt.
d.d. 26-2-'81, daar staan voor u genoteerd
87 Droste's bons, deze mededeeiing hebben
we herhaald in de G. Crt. van dM. 29-8-'31.
U bent thans het eerst aan de beurt.
J. Sch. te Gouda: U hebt gevraagd zoo
mogelyk diverse nummers van de Droste's
platen. Zooveel mogelyk voldoen we hier
aan, maar ais u aan de beurt bent, zenden
we datgene wat we in voorraad hebben. U
kunt dan by de fa. Drosté te Haarlem rui
len wat u hebben wilt. U krygt dan nieuwe
platen ook, dat laatste laat by ons wel ééns
te wenschen over. Zyn dan reed» door veler
handen gegaan.
Droste's bons voor kop en schotel zyn ook
geldig voor platen en omgekeerd.
P. van E. te Gouda: Uhebt ook gevraagd
nprfr Pette's plaatjes of Indiaantjes. Heb
ben indertijd gevraagd of er liefhebbers
waren voor deze album, niemand heeft er
getaald met welk berichtje, hoe klein ook,
hiermede zyn (haar) liefhebberij hiervoor
te toonen. Hebben daarom de Pette's platen
niet opgenomen. Mede met 't oog op de
thans verschenen Cactussenalbum van de
fa. Verkade, die toch bet meest gaat.
H. v. d. P. te Gouda: U staat nog ge
noteerd voor 68 Pelikanen.
„Cactussen", aldus heet het nieuwe album
van de firma Verkade te Zaandam. Wilt
u nog een beoordeeling van dit boekwerk?
Overbodig lykt ons dit. Als alle albums van
deze firma is ook dit welverzorgd, neen er
is maar één woord het album is „af.
Vooral dit jubileumnummer. Uiterste zorg
is hier weer aan besteed.
Overal vindt men cactussen, in arbeiders
woning zoowel ais in de heerenhuizen. Het
is een mode-plant. Dit album zal daarom
veel worden gevraagd en de bons en plaat
jes en platen zullen veel worden geruild,
daar zyn we van overtuigd.
Aanschaffingskosten zyn ditmaal 1.-*-
per album.
Voor de vulling van het Cactussenalbum
zyn noodig:
120 kleine plaatjes 1 bon is 120 bons
12 vierkante platen 4 bons is 48 bons
7 lange platérf'è 6 bons is 42 bons
Totaal 210 bans
De geldigheidsduur der bons loopt thans
van 15 October j.l. tot 1 Maart 1933.
By de artikelen, zooals koek, worden geen
plaatjes of platen meer gedaan, alleen bons.
Titelplaat van Cactussen is niet apart
verkrygbaar. Voorziet u tijdig van een al
bum, het zal storm loopen.
Het is een prachtwerk.
HET RUILBUREAU.
gevraagd op landerijen en woning
Brieven met prijsopgave onderNo.
4443, Bureau Goudsche Courant,
Markt 31.
Begrafenis - Ondernemer,
Gouw* 32t (over de Conttele)
Wij hebben reuzensucces met onze
BAMKET800RTEH
NEEMT OOK
lirntms
EENS PROEF.,
Ikaloot ISB.
-SS- 40
GOUDA, KLEIWEG 20
TELEFOON Mo 2850
TM UNivtWUe CA»
De FORD TUDOR me! portieren de meest geschikte zakenauto
voorzien van onsplinterbare voorruit en roestvrij nikkel
kost thans -s.f 1920.
Vraagt vrije demonstratie ot proefrit.^