L 10 0 LIDO LIDO i orders. 2 - tt landel :in’s HINES A I N TER )or U uitjes u. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BERGAMBACHT, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht^ MMRDR^T, MOER£^E1J^ Maandag 19 October 1981 Na. 17818 Dantzig Artikelen BODEGRAVEN, BOSKOOP, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- enFeestdagen idan -i FEUILLETON. •is jrhemden Winst” rel. 3277 iper’s Thomas Alva Edison f M. Onafhankelijkheid bovenal. Jaap9®H9 fiOlDStHE mi HAM ƒ0.50. Op i QOUDA I TBLEF 331« 23 (Wordt vervolgd.) lessing OTEN Sleutels) van en it per half pond, ent per half pond, nt per half pond, bevelend, Th. Knopper 22 GOUDA taar wanneer L dan wil ik jsblad üedt. en van 30 ’FEERDER1J (ASSEN - iluti-lirlc'illig ,G 38 aak ter K«rl|en TTS nt per half pond. Een der grootste ontdekkers en uitvinders heengegaan. De ..toovenaar van het Melo Park.” Zijn werk on zijn uitvindingen. I „uitvinden”.die ki iÜ inte- I “3 op- .lot- en Redactie Telef. P9 iUto buiten- en ;n billij onder MER, waarbij APPELEN en APPEN met de pniacMne bij RSTRAAT 19 mder prjjsver- 10 die louter op intuïtie berustten, wel tot het Kyk der Fabelen zullen gaan behooren. De techniek is te sterk veramplten met de we tenschap om tegenwoordig nog mannen als Edison op te kunnen leveren. Technicus en geleerde zy zyn beide specialisten ge worden, wier arbeidsprestaties met meer als schitterende, geniale uitvinaingen het daglicht zien, doch ondergaan in de veel vuldigheid der moderne verbeteringen. Te genwoordig behoort 'het tot «Ie enmogelyk- ’\den” als b.v. dcstyds Issohien zal men air Inspannende proeven ifen scheepsschroef of I „ontdekken”, maar ist heeft Edison met De verschillende ar- ihniek zyn, voor zoovel cent per ons St. Nicolaas 16 cent per ons 10 cent per ons 16 cent per ons /j cent per stuk. KAMPHUIZEN. zette er het adres op. Zij stuurde den brief naar „Courcy Hall, Beveridge, Bedfords hire”, omdat ze uit een opmerking van lady Smyth meende te besluiten, dat De Courcy waarschijnlijk op zijn eigen landgoed ver toefde. Gedurende de volgende dagen durfde Ar- dine haast niet luisteren naar de post. Ze hoopte t.ljna. d*at De Courcy van opvatting veranderd mocht wezen en haar dit even oprecht zou meededen, alg zij in haar schrijven was geweest, hoe vernederend zulk een weigering op zichzelve ook mocht wezen Ze was -u*: -* J weiijks By zjjn bezoek aan Edison heeft M. H. Schoop, de uitvinder vah de methode der bedekking van voorwerpen met een laagje metaal door bespuiting, de volgende be schrijving van Edison gegeven: Krachtige kop met sneeuwwit haar, hoog met groeven doorploegd voorhoofd, met heldere rustige trekken, op zijn baardeloos gelaat. Edison, eens „de Toovenaar van Menlo Park” genoemd, was doof. Reeds in zijn jeugd was hy doof geworden, maar dat be lette hmn niet scherp te hooren en te luis teren. In alles wat hy aanpakte was Edison de Amerikaan, die by alles wat hij deed, een bijzondere volharding toont en voor geen moeilijkheden terug deinst. Hy was vegetariër en geheelonthouder en hy was de meening toegedaan, dat de mensch over het algemeen veel te veel eet en veel te weinig werict. Wanneer hy een uitvinding wilde verbe teren, zag hy niet op geld. Vaak heeft hy daarvoor financieele offers moeten brengen. Aan de uitvinding van den nieuwen al- calischen accumulator heeft hij tien jaar besteed, aan de uitvinding van de mag netische ziftmachine acht jaar lang zonder onderbreking. Ontkend kan niet worden, dat van vele uitvindingen van Edison deze zelf volstrekt niet als de uitvinder is te beschouwen, maar wel als degene, die de denkbeelden, welke den grondslag van de uitvinding vormden, practisch wist toe te passen of wist te ver beteren. De wereldbekende Amerikaangche uit vinder Thomas Alva Edison is in den leef tijd van 84 jaren, zonder tot bewustzyn W zyn weergekeerd, gistermorgen om 9 uur 24 M.E.T. te West Orange overleden. Met Thomas Alva Edison gaat één der grootste ontdekkers en uitvinders van de wereld en in de geschiedenis heen. Zyn proeven en zyn resultaten en heel zyn le vensloop grenzen aan hët wondevbaariyke. Hij is het typische voorbeeld van den Ame rikaan, die, als krantenjongen begonnen, cén der grootste genieën werd, welke de menschheid heeft aan te wyzen. Maar hy kan ook als voorbeeld dienen voor de werk kracht van een man, die wil, voor den on- verpoosden en onvermoeiden arbeid van een mensch, die, niet tevreden met de ver kregen resultaten, waarop men trotsch kan zyn, blyft voortzoeken. H0 is het voorbeeld van een geleerde, die weet, dat nog niet een einde is gekomen aan de ontdekkingen, dat het laatste woord nog niet is gezegd bij het zoeken naar nieuwe problemen, naar nieuwe ontdekkingen en uitvindingen. Edisin werd in 1847 te Melan in Ohio geboren. Zyn jeugd bracht hij door te Port Huron. Zyn schoolsche kennis was gering, toon hy als krantenjongen aan den Grand Trunk-spoorweg het leven inging. Maar reeds als krantenjongen voelde hy de Ibst naar onderzoek, niet alleen om het onder zoek alleen, maar ook om geld te verdienen. En terwyl hij zoo reisde van de eene plaats naar de andere, al rijdende zyn kranten verkoopende, richtte hy in één der bagagewagens een drukkerij en een che misch laboratorium in. Daar zette hy en drukte hy zy’n „Weekly Herald”, waarvan hy, behalve zetter en drukker en verkoo- per, ook uitgever en redacteur wasz Dat ging goed, tot in zyn laboratorium in den bagagewagen een geweldige ontploffing plaats had, die oorzaak was, dat bijna de geheele trein in brand geraakte. Van krantenjongen werd hy telegrafist, maar tegeiykertyd had hy weer zyn labora torium om proeven te kunnen hemen. En zoo vond hy de automatic repeater uit, een toestel om Automatisch een telegram van de eene leiding op de andere over te bren gen. Dikwerf werkte hy in zyn werkplaats meer dan achttien uur per dag. Toen kwam hy door zyn uitvinding in dienst van de Goldindicator Company, die van een enkel centraal punt uit aan hon derden kooplieden elk kwartier een tele grafisch bericht zond omtrent het dalen en ryzen der goudkoersen. Hy werd superintendant van genoemde Wat ook de dag U brenge moog’, De zon daalt neer, al steeg hij hoog. scheen het, of de uitvinder nog de kracht zou vinden aan zyn laatste experiment te werken, n.l. de vervaardiging van syntheti sche rubber, waarvoor hy tot het laatste oogenblik groote belangstelling koesterde. Edison ia er echter niet in geslaagd in de laatste week voldoende krachten te verza melen om zyn experiment persoonlijk voort te zetten. Edison’s ziekte begen op 16 Juni j.l. toen hy van een vacantieverblyf in Ford Meyer (Florida) in West Orange terugkeerde. In Augustus j.l. had een nieuwe instorting plaats en de geneesheeren constateerden verscheiden complicaties als gevolg suikerziekte, nieraandoening. uremie maagzweer. Thomas Alva Edison zal Maandag Dinsdag in zyn aan de hoofdstraat West Orange gelegen laboratorium in het openbaar zyn opgebaard. De rouwplechtig- heden en de bijzetting op Woensdag a.s. zal slechts in intiemen vrienden- en familie kring op zyn landgoed te Glenmont, Llewel lyn Park, plaats hebben. en men gaat denken aan „rust nemen”. Doch dat stond niet in Edison’s woorden boek. Zoolang hy op de beert, kon blyven, zoolang zijn geniale hersens helder en klaar hun dienst deden, zoolang ook stond Edison achter de werkbank. Edison zelf besefte met wat zÜn werk voor de menschheid be- teekende. Hy is steeds een sterke tegen stelling gebleven van den technicus van tegenwoordig. Deze laatste werkt byna uit sluitend aan de ontwikkeling van reeds be staande dingen, aan de rnechaniseering can de maatschappy en vooral aan de rationa lisatie. I de reeds bestaande technische hulpmiddelen en zyn uitvindingen stonden in hu», ge heel althans in geen verband met reeds tevoren ontdekte bijzonderheden. Hy resseerde zich niet voor de langzame op bouw, maar wat hy wenschte was een plot selinge, wereldschokkende, misschien gi gantisehe daad! Misschien zullen er thans na zyn dood geen menschen meer te vinden zyn, die zyn geweldige intuïtie, zyn scheppende kracht! en zyn sterke wil tot werken bezit ten. Misschien zelfs is er op de geheele Edison, de vertegenwoordiger van een oudere generatie door Professor Dr. OUDENDORF. Met Edison is wel de laatste der enkele mannen gestorven, die in staat waren een nieuwe uitvinding aan de wereld te schen ken. Öe wetenschap van tegenwoordig is zoo ingewikkeld geworden, dat uitvindingen en met haar de zaak verder bespreken. Het was een week geleden sinds haar laatste bezoek en ze had immers zoo vast beloofd, over een paar dagen terug te komen. Zenuwaehtig keek ze den wintertuin door, terwijl Ze naar de lilt ging maar lord Lor- resniere zag ze niet en juist wilde ze naai haar ladyschap vragen, toen ze zich bij den naam hoorde roepen, en, znch om koerend, van aangezicht tot aangezicht kwam te staan met mrs. Cranmer. Het weeuwtje met haar popperig gezichtje was niet bepaald in de beste stemming; want ook zij had een bezoek willen brengen aan lady Lorresmere, maar zij was niet ont vangen, terwijl ze zoo’n flauw vermoeden had, dat Ardine wet gelukkiger zou zijn. Ja, het is toch miss Raymond, zei ze, met schijnbare vriendelijkheid het jonge meisje de hand reikend. Ik was er niet zoo geheel zeker van,, want u ziet er zoo geheel andere uit, dan op The Danaë. 11 is nu zoo bleek en zoo mager! O. neen, aan boord was ik ook verbrand en in Londen heeft men niet zooveel zon. Ja, maar u werkt misschien, ook te hard Lady Lorresmere heeft mij immers verteld, dat u tot de „werkende vrouwen” behoort. Dat is zoo. Heeft u lady Lorresmere gezien en is ze wat beter’ Neen, ze is juist erger. Ze willen mij niet toelaten, maar u zeker wel. Waarom ik dan wel’ O. u stondt altijd zoo bijzonder in de gunst, bij alle twee, maar voornamelijk bij lord Lorresmere, zei mre. Cranmer, met veel beteekenenden glimlach. Mijn hemel, ik zal maatschappy en begon met te zoeken naar een goede electrische lamp. Hy vond haar na vele mislukte proeven en nadat velen aan de resultaten van deze proeven had den getwijfeld. 21 October 1879 brandde zijn eerste gloeilamp. Een belangrijke da tum in de geschiedenis der menschheid. Wat de gloeilamp in de wereld beteekent, behoeft hier niet te worden uiteengezet. Reeds vóór hy de gloeilamp had uitge vonden, had hy de phonograaf vervaardigd. Behalve als uitvinder van de gloeilamp en van den phonograaf kan Edison ge noemd worden als uitvinder van den mi crofoon, den electrischen accumulator, de kinematograaf enz. nooit vergeten dien nacht, dien u heeft doorgebrn<t>t in het hotel in Athene. Wat waren wij alien ontzet! Behalve natuurlijk lady Lorresmere. Die stoort zich niet veel aan conventionaliteit Op hooghartigen toon sprak Archne: Ik begrijp u waarlijk niet. Ik denk, dat lady Lorresmere natuurlijk dankbaar wa% dat ik lord Lorresmere bijstond, toen hij, door dat verstuiken van zijn enkel, een oogenblik machteloos was Zelfs oonven- tionahteit moet som® wijken voor gewone memwhelijkheid O, maar natuurlijk, lieve! ik zei het inaar in scherts. Ik genoot, toen, ik die vree- sehjke oude mre. Baynes—Fytton die ge schiedenia hoorde vertellen van je reis door Frankrijk met lord Lorresmere. Belachelijk' Maar ze heeft zoo'n verschrikkelijk scherpe tong, dat ze de onschuldigste dingen nog tot (iets compromitteerends kan maken Ardine was bulten ziehzelve van toorn en zei op strengen toon- Gelukkig, dat mijn verloving een einde zal maken aan dergëlijke praatjes. Zooals u zegt, zijn velen er op uit, om altijd te las teren. Maar nu in het vervolg zal ik het aan mr. De Courcy overlaten, om met hen af te rekenen. Mr. De Courcy? Als Ardine hiermee een wraakneming had bedoeld, dan had ze niet minder raak kun nen treffen ADVEKlENllEt’KIJB: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkringj 1a regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 15 regels J l.öb, elke regel meer U.80. Advertentien in het Zaterdagnummer 20 Te bysiag op den prys. Lietdadigheids-advertentiën de helft van den prys. INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer de voorpagina 50 7« hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerde» prijs. Groote Letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek handelaren, Advertentie bureux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn. Naar het Engelsch. (Nadruk verboden). Waarde mr. De Courcy, Ik heb nog eens nagedacht over ons ge sprek van onlangs en moet erkennen, dat ik misschien onrechtvaardig jegens u ben geweest. Uw beschuldigangen misten allen grond en dwaalden, waar ze meenden, de reden te vatten van mijn weigering van uw aanzoek. Dat onderwerp wensoh ik niet meer te bespreken, wij zullen het als afgedaan beschouwen. Is u dus nog bij uw voorstel gebleven, dan ben ik bereid, dit aan te nemen en de uwe te worden. Maar alleen op voorwaardë, dat u mij nooit meer belee- digt door de insinuaties uit te spreken, waarmee u mij onlangs lastig viel. Ook nidet u niet te veel genegenheid van mij verlangen. Ik geloot, dat ik zeer koud ben van aard, ik voed voor niemand. Maar ik kan u beloven, dat ik plichtsgetrouw een goede vrouw voor u zal weaen. Ik weet, dat n mij heel wat bi^dt, en ikj maar weinig daar tegenover kan «tellen; u tevreden is met dit weirwjji het u volgaarne schenken. J Als ik soms te kortaf heb geschreven, wat k bedoelde, dan bied ik u mijn verontschul- igingen aan. Ik ben eerlijk*geweest tegen- DE NAGEDACHTENIS VAN EDISON. Edison, de rasechte uitvinder door Dr. R. FREDRRIKS. De buitengewone Eerdiensten van den gróoten „toovenaar van Menlopark”, zooals men hem in Amerika by voorkeur noemt, zouden m.i. nog het beste uitkomen, als men heel nuchter en zakelijk een opsom ming gaf van de dingen, die door de scheppershanden van Edison tot stand wa ren gekomen, voor het welzyn niet van hem zelf, doch van een heel volk, van de gansche menschheid. Al deze dingen zijn ons aller eigendom geworden; wy zyn er mede ver trouwd arm en ryk zy omgeven ons en hebben hun by zonderheid voor ons ver loren. Doch wie van ons allen kan vermoeden welk een geweldige en moeilyke arbeid er te verrichten was, voordat de gramofoon, de electrische lamp en nog vele duizenden andere dingen uit Edison’s genie ontspro ten waren. Een leven van werken en wer ken, zonder één minuut tydsverspilling was noodig om deze dingen uit te vinden, te verbeteren en gebruiksklaar te maken, want het hoofddoel van Edison was steeds zijn uitvindingen zoo snel mogelyk in dienst der menschheid tie kunnen stellen. Volgens my is Edison het prototype van den idealen uitvinder: zelf zeer bescheiden in zijn eischen, aan het leven, werkte hij, werkte h(j, jaren en jaren lang, tot zelf in de jaren, waarin men grijze haren pleegt te krygen daan. Ik zou het niet prettig vinden, om je tegen je wil tot de mijne te maken, maar liefste, als je mij genoegzaam lijdeu moogt, dat je mij de kans wilt gunnen, je hartje te win nen, dan ben ik nog dezelfde van opvatting en zal ik terugkeeren als een gelukkige ver loofde. Persoonlijk ben ik niet bevreesd voor de toekoinet. Ik geloof, dat ik je gelukkig kan maken en ik vertrouw je volkomen. Dit lijkt niet veel op een liefdesbrief, maar ak zal mijn verrukking bewaren voor tegen den tijd, dat je mij thuis verwelkomt met de zekerheid, dat je uit eigen beweging tot dit besluit overging, en met, omdat je er Je toe gedwongen voelde. Als altijd, Courcy De Courcy. Het geschrevene’ was eerst met zorg over dacht en Ardine voelde zich dan ook me» recht getroffen door de edelmoedigheid, die er uit sprak. Ze antwoordde hem onmiddél- lijk met een énkel woord van dankzegging voor de wijze;, waarop hij Kaar gevoelens ontzag. In haar vervoering ging Ardine zelfs ver der en sohreef het n’euwe aan lady Smyth, die dadelijk haar uitnoodiging hernieuwde en er bij haar nichtje op aandrong, dat die niet als gezelschapsdame, maar als dochter bij haar zou komen, terwijl dan ook later het huwelijk bij haar uit huis zou plaats vinden. Ardine had wel ietg dergelijks verwacht maar toch kon zij nog niet besluiten, dien brief zoo onverwijld te beantwoorden. Eerst zou zij nog eeng naar lady Lorresmere gaan Edison heeft zijn laatste levensdagen doorgebracht in zyn eenvoudig landhuis te West-Orange in den staat New Jersey, waar zich ook zyn laboratorium bevond. Een week geleden voorspelden de doktoren dat hy nog circa acht dagen had te leven. Zelfs over u, zooals ik ook hoop, dat u zult zijn tegenover mij. Met de meeste hoogachting, Ardine Raymond. Een paar minuten zat ze voor zicht uit te staren, toen het epistel omgeschreven was. Ijlings schoof zo het in een enveloppe en wereld geen persoon te vinden, die in zyn schaduw kan staan, zoowel als uitvinder, als als mensch. Wy allen zijn slaven ge worden van ons „dagelijksah werk”; slechts een geest als Edison kon zich daarvan vrij maken en zyn genie in dienst stellen van het groote doel: de dienst der menschheid'. Het ware te wenschen, dat er zich onder dc jongere technici menschen bevonden, die zioh geheel los konden maken van het klei ne, het dagelyksche en die zich geheel kon den geven aan het ideaal van Edison, een naamlooze dienaar te zyn van een naam- looze massa. Ik ben er van overtuigd, dat alleen zulke menschen waarvoor Edison een schitterend voorbeeld kan en moet zÜn de ware voorvechters der ontwikkeling zijn. Het zal noodig zyn naar zulke men schen uit te zien... maar het een zware taak zyn, want men kan veilig aannemen, dat zulke genieën als wylen Thomas Alva Edison slechts eens in de 250 jaar worden geboren... lieden ieta „uiti te vil >v»<.FFV cu -o - de stoommachine. M Edison werkte ter aanvulling van resultaat van Lange, een verbetering vaïi iets dergelyks kuiyxei „uiLVinueu uit- zich mede genomenfl beidsvelden der zy nieti benut worden, toch reeds zoo be kend, dat een wereldschokkende uitvinding geen kans meer beeft. Edison is de laatste, en de geniaalste ver tegenwoordiger geweest van een oudere ge neratie. Men zou hem het beste „d« klas sieke technicus” kunnen noemen. Hy staat in de eindperiode van een tyd, waarin groo te uitvindingen werden gedaan... vliegtuig, radio, gramofoon en televisie. Zyn opvol gers zullen andere menschen zyn; hun ge dachtengang zal gericht zyn op andere, misschien in hun soort zelfs wel voorna mere kwesties. Wat vroeger de uitvinder was, is tihans de technicus, de man, die aan de automatiseering en mechaniseering werkt, en wiens meest typische vertegen woordiger Henry Ford is. Voor ons, geleerden, en voor de jongere ingenieurs en technici beging een nieuwen tyd, nu Edison ons verlaten heeft. Achter ons ligt/ een tijdperk, waarin de verschillen de uitvinders stof genoeg hadden voor hun uitvindingen, waarin zy lètterlyk iets „uit vonden". En vóer ons ligt een tyd, die veel zakelyker en nuchterder is, maar wiens vraagstukken daarom niet minder veelbe- teekenend en urgent zijn. En ons komt het laboratorium in Menlopark voor als een sprookje uit vroegere tyden! DAar konden nog „geweldige ontdekkingen” gedaan wor den, om der wille yan de ontdekking zélf. In onze laboratoria wordt alles gemaakt, wat de maatschappy noodig heeft; maar thans dicteert de maatschappy ons, wèt wü moeten uitvinden (d.w.z. uit het reeds be staande moeten ontwikkelen). Dat >3 wel een beetje anders dan in Edison’s tyd, den tyd van het uitvinders-initiatief. En het is myn meening, dat het in de eerste plaats noodig is iedereen ervan te doordringen, dat Edison geen mensch van dezen tijd was, wil men hem volkomen be- zeitawachtig en gejaagd. Voelde nau- J Ihet, om te werken, en durfde, ten slotte den|brief haast niet open doen, toen deze haar overhandigd werd. Liefete Ardine, Ik aanvaard je capitulatie en zal je voor waarde eerbiedigen. Maar ik kan ook edel moedig zijn,, al denk ie dan ook, dat ik zulk een deugd niet bezit. Ik «al je niet haasten, maar wil je zelfs nog gelegenheid geven, mij verder tot je speelbal te maken en mij desnoods nog den bons te geven. Ik ga voor een maand buitenslands en gedurende dezen tijd hoef je onze verloving nog niet publiek te maken, als je dat liever niet doet; kan je zelfs de situatie nog eens overdenken en als ze je toch niet aanstaat, kan je mij dit even openhartig schrijven, als je dit nu hebt ge- ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2^5; per week 17 cent, met Zondagsl per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschi Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80. Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 0—6 uur. Administratie Intetc. 2745. Postrekening 48400.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1931 | | pagina 1