1
„ALRO" Obligatiën
MOET U VERHUIZEN?
1 '|l, 'U, 'k, '|s, 'l"0, 'Igo
iVITTE STAD OBLIGATIËN
»i i si<
H. Zandvoort
tij 6. L HE -1. Mil) 1 - tali - M. S
Woensdag 11 Nov. is geopend
het Schoenmagazijn VAN GILS
HEDEN OPENING jf
MEJ. Fr\ DIJKXHOORN
Probeer tent VEIBURG's zuiver Zeeuwsch Tnwehrood
LEWENSTEIN's
De Goudsche Fruithandel
Kennisgeving.
20 ct. per Kilo verlaagd
o Banketbakkerij A. Verburg
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 14 NOV. 1931 TWEEDE BLAD
GOED EN GOEDKOOP
„Alro" Kantoor, Gouda
Iets aparts. Uitgezochte partijen Heerlijk van smaak.
A. VERBURG, Spieringstr. 65, Tel. 3301, Gouda
BETER
'v
J. HULLEMuN
GOUDA
L. N. POLDERVAART.
HET BESTE UIT HET GOEDE
GEMEENTE SPAARBANK
DE HOOGSTE VEILIGHEID
SLAGERSJASS
en
KOKSBUIZEP
j„De (Kleine Winst"
Hoofdagent J. DE WEGER
„De Amateur"
DoOr kenners
lekeurd en geroei
id,
JOH* DE NIOL
St. Nicolaas Cadeaux
als leti geweldigs Jn
iwallteit.
S. S. van Dantzig
Th. Knopper's
Extra Aanbieding
T. C. REPARON, Kleermaker
u
QJ
-w
a
Vraagt U eens demonstratie
De opening van de Washington brug
IE GOUDSCHE V0AAG84AX
Brieven uit de Hofstad.
FEUILLETON.
DE ZILVERKONING.
Bij de OPHEFFING van mijn laak, gedreven onder den
naam FIRMA J. L). BONNEUR alhier, zeg ik door deze
mijn geachte clientele hartelijk dank voor het groote ver
trouwen mijn voorgangers en mij zoovele jaren geschonken.
Wed. J. D. BONNEUR—Hagenaar.
GOUDA, November 1931.
Toekomstig adres OOSTHAVEN 52.
MARKT 11 GOUDA TEL. 2488
Ziet onze prijzen en groote sorteering U ault versteld staan
Wij brengen prima HEERENMOLL1ERES bruin en zwart f 2.95
Hooge HEERENSCHOENEN prima kwaliteitf3.68
Prima DAMESSCHOENEN, lak, bruin en zwart voor Af 2 75
KINDERSCHOENEN tot maat 28
LEEREN DAMESPANTOFFELS bruin en zwart f 1.6
ZIE ONZE ETALAGE
Geen zichtzendingen Alles a contant
VAN DE ZAAK IN BOTER, KAAS
EIEREN, VLEESCHWAREN enz.
KARNEMELKSLOOT 179 JL
mat OngevallenverMkertiifl
Uitloting a pari volgens aanwijzing der Nederl Staatsloterij, verkrijgbaar
Klalwaa Telefoon 2163
P. S. Voor Oouda en omliggende plaaseen nog eenlge HOOFDAGENTEN
en AGENTEN gevraagd
Hierin verwerkt oogst 1931.
Niet te vergelijken met veel andere soorten tarwe.
Aanbevelend, 34
13? Vanaf heden dagelijks VERSCHE BOTERSPECI LAAS.
MACHINES
NAAIEN
KLEIWEG 88 GOUDA
ps®
Nr.'-'."
OFFICIAL DEALER
naivttSU. ca»
mm cao
DE SEDAN TRANSFORMABLE
Het nieuwste model, dat open en gesloten gebruikt kan worden.
Met fijne lederbekleeding en van alle luxe voorzien, pms J
50 Uit voorraad leverbaar.
Vraagt dan eerst onze prijsopgave, dit verplicht
U tot nieti. Wel zult U dan tot de conclusie
komen, dat wij goedkoop zijn.
Prompt* bediening - Voll* garantie.
Talrijke Referentiën
Ruime Brandvrije Bergplaatsen
Telf. 2534 - Turfmarkt 1, Oouda - Talf. 2534
onderscheiden is hel beleggen van
SPAAR- EN KASGELDEN
bij de
Stortings- en Girodienst,
GOUjDfE 2
dq >r Waarborg der Overheid en
3.6°/, rente van dag tot dag.
Dagel. open van 9'/i3 ""r
trdag 3'/^—; 12 en 6V,-fl7'/i uur
VEREENIGING VOOR
FACULTATIEVE LIJKVERBRANDING
Inllchtlngenbladen, Tarieven en Voorwaarden en
inlichtingen omtrent het FONDS VOOR L1JKVER.
BRANDINO op schriftelijke aanvrage kosteloos
verkrijgbaar bij de afd.-secretaresse, Gouwe 73, Gouda
24
MAANDAG 23 NOV. A.S. BEGINT DE TREKKlNGDER
NEP. STAATSLOTERIJ
Goedkoop i
Goedpassend
zijn de
i van
Korte Tiendeweg.22
GOUDA
1 OVERAL VERKRIJGBAAR
NIEUWE MARKT 17 TELEF. 3256 GOUDA
RAAM 92
VOORHANDEN:
Varadfne onderdeden
Ferri»
Hydra eond.j biet hooge doorslag
spanning.
Ampèreën Voltmeters.
Alle onderdeden voor Ontvang
en Zmidapparaten.
15 4 Beleefd aanbevelend.
I
BEGRAFENIS
ONDERNEMER
DOEtESTRAAT - TELEFOON 2257
KUNSTSCHILDER-ARTIKELEN
EAU DE COLOGNE'S
FIJNE TOILETZEEPEN
SCHILDERGEREEDSCHAPPEN
enz. enz.
Ruime sorteering voorradig
bii
WIJDSTRAAT 25 TEL. 3361.
HET OUDE BEKENDE ADRES.
Verkrijgbaar te Gouda bij
A. RU1JGROK, Spoorstraat 27.
D DE VRIES, Kleiweg 74.
A DEN HELD. Walensteeg 13
J. C. LANGERAAR, Burg. Marten^ingel 107.
P. PEEK, Veerstal 20.
BLAUWE DRUIVEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
BANANEN
TOMATEN.
Aanbevelend,
NIEUWE VIJGEN
DOOSJES DADELS
DOFFE KASTANJES
VRUCHTEN IN GLAS
VRUCHTEN IN BLIK
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BIJSGROENTEN (merk Sleutel»)
Boter St. Nicolaas 18 cent per ons
Ouderwetsch gekruid St. Nicolaas
16 cent per on?
Gewoon St. Nicolaas 10 cent per om
Prma Borstplaatjes
12 smaken, 16 cent per ons
Spoorbanket 25 cent per on;
Honingpepernoten 8 cent per ons
10 GEBR. KAMPHUIZEN.
Firma Wad A. Rietveld.
LANGE T1ENDEWEG 27
TELEF 3316
N. W. O Goederen
van Jansen Tilanus,
Friezenveen
H.H. Autorijders
Vulcaniseeren van Auto buiten- en
binnenbanden. Vlug en billij t onder
garantie.
Eerste Geudsche Vilcaniseer-lsricMing
GOUDA, KLEIWEG 38 ..bt.r
KOOPT-
DONDERDAGS op de MARKT Uw
KOEKJES en BANKET
van
Banketbakkerijen
BOTERSPRITS 30 ct. p. Vl pond
BOTERSPECULAAS
25 ct. p. Vi pond
LETTERBANKET 25 ct. p. </i pond
tevens fiine BONBONS en
SUIKERWERKEN.
HOOGFIJNE TRUFFELS
25 ct. per half pond.
Beleefd aanbevelend.
20 TH. KNOPPERS.
DEMI SAISON NAAR MAAT
1 35—
Keizerstraat 38 Gouda.
M
JU
US
-w
aad
u.
O.
CC
V
u
4»
Vanaf ZATERDAG 14 NOV. zün ;dle prijzen voor KOEK-
en BANKETSOORTEN met
Profiteer nu iets te eten voor laag gestelden prijs.
Geef hiermede garantie, dat al mijn koeksoorten uitsluitend
zijn bereid met zujvere Hollandsche Roomboter.
Banketsoorten uitsluitend met zuivere prima amandelen
en verder eerste kwaliteit grondstoffen.
GEBAKJES7 ct. per stuk 1
TOMPOUZEN 6 ct. per stuk
alom bekend om
prima kwaliteit
Verder:
BOTER-, AMANDEL-SPECULAAS16 ct. per ons
PRIMA SPECULAAS 12
HEERLIJK SPECULAASJE 8
Voorts verschillende soorten TAARTEN en GEBAK.
RECLAME KOEKJE 9 ct. per ons, 20 ct. per half pond.
100
Beleefd aanbevelen^
CQ
SPIERINGSTRAAT 65 TEL. 3301.
met de allernieuwste PHILIPS RADIO ONTVANGTOESTELLEI
Betaling in overleg. 'Vv-I
Een overwinning der moderne techniek
Op 25 October is de groote brug over de
Hudson die een verbinding vormt tusschen
twee zusterstaten New-York en New-Jersey,
op plechtige wijze voor ,het verkeer upenge-
ateld. Als het waar is, dat het beschavings
peil van een land kan worddn afgemeten
naar zyn bruggen, mag Amerika terecht
trotsch zfrn op deze GeorgejWashington-
trug. Zoo, getuigt de brug ovfcr den Tiber
nog steeds van de bekwaamheid der
meinen, evenals het Massieve metselwi
van de Londen Bridge spreekt Van de
winning van het menschelyk jerstandl
den eeuwenouden strijd tegejji j het
waar mensohen en paarden met leven!
vaat doorheen moeten wadeh. De wei
beroemde brug by den Moerfrjj|{ is een
dingen, die den naam der Hollanders'h<
houden in hit buitenland. En zoo kan
de George-Washington brug als een ind1.
weckend getuigenis beschouwbn van
Amerikaansche techniek.
Naarmate de wetenschap voorfriti
zyn de bruggen, die de Jnensch bou
grooter geworden en werden de pijlers
der talrijk en minder massief. Aak
hoogere nischen, die door het spoorwegv»
n jater dooi
keer en later door de auto's, in het byz<
der dbor de vrachtauto's werden gesteld,
ejd voldaan,
De nieuwe brug
uKf
hfteirwejbrug over de Hudson is imal
dejU opzichten het ideaal naby gekomen.
De beide pijlers zyn, slank en te tl weerszy\,
den op dfe oevers der rivier geplaatst,
dat zy h^t verkeer der booten op de r:vi<
niet belemmeren. Ook de brug doet dit ni<
want de vrye ruimte boven het wafer is 1
normalen waterstand 60 M. De brug
tusschen dè pijlers ruim 1 K.M. lang
vanaf den vasten wal gemeten bijna 1
K.M. Wanrieer de brug geheel geplaveid
zullen er'8 verkeerswegen op loopen; voof-
loopig zullen er hierVan slechts 4 in gebruik
genomen worden. Met het oog op toekom
stige vörkeersbehoeften is de brug sterk
genoeg gëbouwd om een tweede wegdek te
'kunnen dragen, eveneens met 8 verkeers-
wegifci, dat onder het eerste zou komen te
hangen.
Een geweldig werstuk.
De George-Washington brug is een half
jaar voor deni vastgestelden tyd gereed ge
komen en kon daarom nog juist op den
200en geboortedag van den eersten Presi
dent van Amerika worden ingewijd. De
bouw heeft 4% jaar geduurd en 60 mil-
lioen dollar gekost. Het merkwaardigste is
wel, dat dit de eerste brug over 4e Hudson
is en dat terwijl er zoo'n dringende be
hoefte aan een dergelijke brug bestond.
Vroeger kon men de rivier slechts over
steken mpt veerponten of er onderdoor rij
den door den Holland tunnel.
Waarom een nieuwe brug?
Vanaf den tijd, dat Hendrik Hudson de
„Halve Maan" door deze rivier stuurde,
heeft zij hier gestroomd als een tartende
scheidingslijn tusschen twee staten, die
toch zooveel met elkaar gemeen hebben.
Dit nadeel werd de laatste jaren het
scherpst gevoeld by de exploitatie van den
haven van New-York, aardrijkskundig een
eenheid, doch „staatkundig" vallend onder
het bestuur van twee staten. Het is dan ook
geen toeval dat het havenbestuur, door bei
de staten gezamenlijk in het belang van
een rendabel beheer ingesteld, den bouw
van deze brug geleid heeft. Bovendien
wordt door deze brug het verkeer door den
Holland tunnel ontlast; hierdoor passeeren
jaarlijks n.l. ruim 12 millioen voertuigen,
terwijl in totaal ongeveer 25 millioen voer
tuigen jaarlijks de Hudson passeeren. De
veerponten, die in een strengen winter niet
eens de verbinding kunnen onderhouden als
gevolg van het ijs, zyn nu niet langer on
misbaar. Zelfs een verkeer van 30 millioen
voertuigen per jaar is voor dé Washington
brug niet te veel.
Een geboren bruggenbouwer.
De grootste verdienste van het werk
komt toe aan den leidenden ingenieur O. H.
Ammann, die ook het ontwerp heeft ge
maakt. Reeds als jongen had hy een groote
belangstelling voor bruggen; te Schaffhau-
sen, waar hy in 1881 geboren werd, bevindt
zich n.l. de langste houten brug ter wereld,
die gebouwd is door een eenvoudig timmer
man. De jonge Ammann werd dan ook be
stemd voor architect, doch in verband met
zyn grooten aanleg voor wiskunde, kreeg
hy de gelegenheid aan de Polytechnische
school te Zürich te studeW Wederom
waren het de bruggen, die het meest zijn
belangstelling trokken. In 1904 stak hy den
Oceaan over en begon hy in Amerika een
schitterende carrière als ontwerper, mede
ontwerper en leider by de bouwonderne-
igen van tal van groote bruggen, w.o.
plan rijpt...
Reeds in de eerste jaren van zijn verblijf
in Amerika werd hy aangegrepen door het
denkbeeld een brug over da Hudson te bou
wen; jarenlang gelukte fret echter niet,
zijn plannen uitgevoerd te krijgen, totdat
hij nu eenige jaren geleden.de kans kroeg.
Onder zyn prcctische tri fljringon noemen
wij er slechts één, 4ie ",a:i groot belang
geacht moet worden. De brug over de St.
Lawrence by Quebec, die in 1917 voltooid
is en sindsdien goed voldoet, is tijdens de
bouwwerkzaamheden in 1907 ingestort,
waarbij tientallen personen werden gedood-
1 De jonge Ammann bood zich aan als vo-
jj lontair om te helpen 'by het onderzoek naar
de oorzaken van het ongeluk, By dit onder
zoek verkreeg hy ongevraagd de prakti
sche leiding als gevolg van zyn bekwaam
heid en juist inzitht.
De pylers van de brug vormen ter weers
zijden groote stalen pporten, waarover de
reusachtige meeterdikke kabels looien,
waaraan de brug is opgehangen. Om te
voorkomen, dat de stalen poorten or.der
het gewicht van de brug naar elkaar toe
zouden buigen, waardoor het geheel in de
rivier zou storten, moesten aan
zyde der poorten zwi
den gelegd. De fundamenten voor deze pij
lers liggen 24 M. onder den waterspiegel
der rivier, doch de werkzaamheden konden
in de open lucht verricht worden, dank zij
waterdichte wanden, die tot in den massie
ven rotsbodem werden neergelaten Deze
wanden waren reeds een kunststuk op zich
zelf, evenals de meterdikke kabels, waar-
I aan de brug hangt, die zoo sterk zyn, dat
zy niet zouden breken als ter weerszijden
I 1000 locomotieven stonden om ze uit elkaar
i te trekken. Het bouwen van de pijlers, die
I 190 M. boven het water uitsteken, was ook
niet gemakkelijk, doch men beschikte over
j geroutineerd personeel, dat bekend was met
de bouwwerkzaamheden der Amerikaansche
wolkenkrabbers. Door de uitstekende orga
nisatie en de uitgebreide veiligheidsmaat
regelen is het aantal dooden en levenslang
verminkten, dat elk groot werk van de
oudste tyden af geëischt heeft, by het bou
wen van deze brug opvallend klein geweest.
De eerste overspanning v. d. Hudson
75 jaar geleden.
By de plechtigheid van heden werd in
herinnering gebracht, dat driekwart eeuw
geleden de Hudson voor het eerst werd
overspannen door... een telegraafkabel,
waaraan thans de groote brug is opgehan
gen. Men verwacht, dat de brug vooral aan
den kant van New-Jersey een groote wel
vaart zal veroorzaken. Op de groene heu
vels en in de dalen vindt men tal van
villa's en hun aantal zal nog toenemen, nu
er een geschikte verbindingsweg tot stand
is gekomen met New-York. Velen, die zich
tot dusver noodgedwongen tevreden mep
ten stellen met een beperkte ruimte mTO-
den in de wereldstad, kunnen nu wonen in
een villawyk.
De aflossing van de leeningen, die voor
het bouwen van de brug zijn aangegaftn,
zal geschieden uit de inkomsten, die men
van de brug trekt in den vorm van... tol
len? Het lykt misschien middeleeuwsch,
doch hierdoor was het niet noodig, den be
lastingdruk te verzwaren. De opbrengst der
tolgelden wordt geschat op minstens 5 mil
lioen dolar per jaar. Auto's betalen een
halVen dollar, autobussen een dollar, vracht
auto's een tarief dat varieert naar het ge
wicht en voetgangers 10 dollarcenten. Er
bestaat echter reeds een autobusdienst, die
niets anders doet dan over de brug heen en
weer ryden en 5 cent per persoon vraagt!
Men kan dus goedkooper rijden dan loopen!
Zoo is Amerika en de Amerikanen.
(Nadruk verboden).
Al* de groote ontwapenings
conferentie komt.
„In 1932 zal te Genève over het lot van deze
generatie beslist worden."
Uw spontane sympathiebetuigingen
belang van deze conferentie van 1932. De
staatslieden zullen hun doel niet kunnen
bereiken, als zy niet aangemoedigd en ge
steund worden door de gedachte, dat de
meerderheid hunner landgenooten achter
hen staat en eveneens den vrede wil. Ieder
een, die thans op aarde leeft, draagt een
gedeelte van deze verantwoordelykheid om
met alle middelen een publieke opinie te
verkrygen, die gunstig gestemd is jegens
door
Prof. ALBERT EINSTEIN.
In het volgende artikel geven wy
een opwekking van den grooten ge
leerde Prof. Einstein over algemeene
ontwapening.
Hét uitvindingsgenie der menschheid
heeft oua in de laatate honderd jaar ver-
blyd met tal van dingen, die het leven vry
en gelukkig zouden kunnen maken, wan
neer de ontwikkeling van onze machtsorga
nisaties gelyken tred kon houden met den
technischen vooruitgang. Doch in werke-
lykheid zyn de met moeite verkregen re-
sultiten van den eeuw der machine even
gavaarlyk in de handen van deze generatie
als een scheermes in de handen van een
driejarig kind. Het feit, dat wy beschikken
over wonderbaarlyke productiemiddelen,
heeft de wereld geen vryheid geschonken,
doch slechts zorgen en hongersnood.
Vernietiging.
Het ergste van alles is die zyde der tech-
nieK, die de wereld in staat steit om men-
scüeiyKe levens en de resultaten van jaren-
langen arneid te vernietigen. Wy, die tot
de oudere generatie behooren, begrepen dat
met ontzetting tydens den wereldoorlog.
Doch nog vreeseiyker dan die verwoestin
gen is volgens my de onwaardige slaverny,
die de ooriog aan net individu oplegt. Is he;
niet vreeselyk, door de gemeenst nap ge
dwongen te worden tot daden, die iedereen
als verachtelijke misdryven verafschuwt?
Weinigen hebben de moreele grootheid ge
had om te weigeren; deze mannen zyn naai
myn overtuiging de ware helden van den
wereldoorlog.
Doch er is een straal van hoop. Het
schijnt mij toe, dat imkpdaad vele verant-
woordelyke leiders der volkeren den op
rechten wensch koesteren om den oorlog af
te schaffen. Het verzet tegen dezen nood-
zakelyken vooruitgang wortelt in tradities,
die van het een geslacht op het andere zyn
overgegaan als een erfelyke ziekte door de
schuld van ons opvoedingssysteem. De mi
litairen met bun verheerlyking van den
oorlog versterken deze tradities, evenals de
pers wier belangen van de militairen en
van zekere groote industrieën afhankelijk
zyn. Zonder ontwapening zal er geen duur
zame vrede zyn. En het voortgaan met de
tegenwoordige bewapening zal zonder twy-
fel leiden tot nieuwe rampen. Dit is de
reden dat de ontwapeningsconferentie, wel
ke in Februari 1932 te Genève wordt ge
houden, beslissend zal zyn voor het lot van
de tegenwoordige generatie en van de
eerstvolgende bovendien.
Het gaat om Uw sympathie.
Wanneer men bedenkt welke
resultaten de vele internationale confc
ties tot nu toe gehad hebben, begrypt men
waarom iedereen, die verantwoordelyk-
heidsgevoel bezit en wat dieper over de
dingen nadenkt, onophoudelyk de publieke
opinie wyst op het alles overheerschende
De mislukking der komende conferentie
staat thans reeds vast, wanneer de afge
vaardigden der mogendheden te Genève
aankomen met van tevoren vastgestelde
instructies en wanneer zy het aanzien van
hun land op het spel zetten om hun eigen
doeleinden na te streven. Het is algemeen
bekend dat by de onderhandelingen van di
plomaten van verschillende landen, zooals
er de laatste maanden verscheidene gehou
den zyn, de kwestie der ontwapening be
sproken is by wyze van voorbereiding voor
de ontwapeningsconferentie. Deze omstan
digheid lykt my zeer gunstig, want twee
personen of twee groepen kunnen gewoon
lijk verstandig en zonder heftigheid met
elkaar onderhandelen, wanneer er slechts
geen derde party tusschenbeide komt, die
zy in een bepaalde richting meenen te moe
ten drfrven. Wy kunnen slechts honen dat
deze uiterst belangryke conferentie een
bevredigend resultaat zal hebben, dank zij
de goede sfeer van wederzydsch vertrou
wen en oprechten goeden wil.
By dé oplossing van zoo belangryke
kwesties ie het succes niet zoozeer afhan
kelijk van de sclterpzinnigheid en diploma
tieke behendigheid der deelnemers als van
hun oprechtheid en hun wederzijdsch ver
trouwen. Men kan gelukkig! morali
teit niet vervangen door veratjmd.
Het individu, dat in deze moeilyke tyden
leeft, mag zich er niet mee tevreden setl-
len, de resultaten af te wachten en ze dan
te critiseeren. Hy behoort ook persoonlijk
met al zy'n krachten de groote zaak te die
nen. Want het lot der menschheid zal
slechts datgene zyn, wat zy voor zichzelf
heeft vooibereid en verdiend.
(Nadruk verboden).
Verschenen
Een Gids voor lodoroon.
PR IJ 8 F 0.25
GECART. f 0.50.
Verkrijgbaar bij den Boekhandel
en bij de Uitgevers A. BRINKMAN
ZOON, Markt 31.
MC.
Het feest van de Haagsche Kunstkring.
Een belangryke instelling in den Haag
heeft haar veertigjarig bestaan gevierd.
Het is de kring Van Kunstenaars die dit
jubileum vierde. De tyden zyn voor deze
categorie van personen niet gunstig, voor
velen zelfs ongunstig, zoodat een grootsch
feest niet kan verwacht worden. Het ge
meentebestuur verdeelt nu eenmaal de
Kunstsubsidies op eenzydige wyze, zoodat
voor dezen kring natuurlyk niets overschiet,
maar ook zonder dat hebben de leden van
de Haagsche Kunstkring het feit herdacht.
Het is alleen jammer, dat het vereeni-
gingsbesef by vele dezer categorie niet
sterk ontwikkeld is, want zy zouden een
belangryke macht kunnen vormen indien
allen meededen. Te individueel zyn zeer ve
len en te veel ingenomen met hun eigen
gedoe, doordat zy beseffen gezamenlyk een
hoog belang te dienen.
Jammer is ook, dat met de bekende Hol
landsche ondeugd, nog steeds meer dan één
van dergelyke kringen bestaan, waardoor de
kracht der eenheid en der eendracht wordt
gebroken.
Dringend noodig zou in dezen tyd zyn
een krachtig samenwerken van alle geeste
lijke werkers in het vrye bedryf. Schilders,
beeldhouwers, architecten, litteratoren, mu
sici, journalisten en zelfs doktoren en ad
vocaten hebben een groot gemeenschappe-
lyk belang in het maatschappelyk leven. Zy
zyn ten slotte voor een goed deel de kern
der menschheid, van waaruit het geestelyk
leven zich verspreidt en zy worden bedreigd
door de groote massa, die alleen haar ge
talsterkte kan aanvoeren als
haar beteekenis.
Helaas is het nog niet gelukt al deze uit-
eenloopende groepen byeen te brengen en
zy ondervinden daarvan zelf het meeste
nadeel. Het ontbreekt zelfs in een stad als
den Haag aan een centrum waar al die
groepen elkaar ontmoeten. Men zit nog
maar al te gauw in eigen coterietjea wuar
één het overwicht is en juist dat stelsel
deugt niet. Er heerscht dan een wederkee-
rige verheerlyking die de zaak zelf niet ten
goede komt. Waar zitten toch al die litte
ratoren die levenswijze boeken schrijven.
Men ontmoet ze nooit en men vraagt zich
af waar zy toch hun wysheid opdoen?
Juist in een milieu als dat van dezen Kunst
kring leert men van elkander; leert men
waardeering voor een ieders arbeid krygen,
leert men het diepere van de kunst kennen.
De waanwyze critici zitten achter hun inkt
pot en putten daaruit hun geleerde advie
zen. Het is meer dan schandelyk, dat zy
geen van alle eenig blyk van belangstel
ling gaven by dit jubilé en stil thuis bleven,
om straks weer in het openbaar hun ver
schil uit te spreken.
Gelukkig beginnen de Kunstenaars zelf
in te zien, dat deze toestand niet mag
voortduren. Reeds is het zóóver dat heel
dikwyls de britici niet meer wordt uitge-
noodigd om hun wijsheid bot te vieren. Dit
gemis aan ervaring is al typeerend genoeg.
Een goede ontwikkeling van de kunst is
alleen mogelyk als er samenwerking be
staat tusschen hen die scheppen en hen die
meenen geroepen te zyn om het publiek over
de vorderingen van de kunst in te lichten.
Helaas zyn wfr vèr van dien idealen toe
stand af, maar op den duur zal het daar
heen moeten en de Kunstkring groeit daar
om in kracht en beteekenis om zichzelf 4#
positie te verschaffen, waarop liy recht
heeft.
HAGENAAR.
Wat voor weer Krijgen wa van
den winter?
Een poging tot weersvoorspellingen
op langen termijn.
„De
r Dr. H. WESTERMAN.
Wy weten allen dat ondanks den grooten
vooruitgang der nog jonge meterologische
wetenschap juiste weersvoorspellingen op
langen termijn (een maand, een jaargetijde
of zelfs een jaar) nog niet met zekerheid
kunnen worden gedaan. Zelfs de geleerdste
meterologen voelen hier eenige onzekerheid
ten opzichte van hun eigen berekeningen.
Landbouw, handel en industrie zyn reeds
dikwyls gedupeerd door onjuiste weersvoor
spellingen op langen termijn, doch zy blij
ven terecht steeds opnieuw vragen om
nauwkeurige en zoo uitvoerig mogelijke op
gaven dienaangaande. Zoo is het van groot
belang, om vooruit te weten, of er een
strenge dan wel een zachte winter komt,
byv. voor de steenkoolmijnen en de brand-
stoffenhandelaars. Deze kunnen zich in de
tegenwoordige moeilyke tijdsomstandig
heden niet inlaten met speculaties en groote
voorraden aanleggen met het oog op een
misschien intredenden strengen winter.
Werd het een zachte winter, mislukte dus
de speculatie, dan zou dit den ondergang
van de betrokken maatschappij kunnen ver-
Hij is een uitnemend mensch, van wien
niemand, die hulp en troost zoekt, weg
Raat zonder hoop.
Uit bet Engelech van
ALFRED WILSÖN*BARRETT.
IS (Ntmruk verboden).
zult vluchten. Je moet Je!best doen ter wille
van mij, iwil je? Kn jepilt wol een weg vin
den om mij te laten Weten, waar je bent,
hè?
Ja, stemde Denver toe. Ik zal gaan.
Hij keek haar met verwilderde oogen aan.
De kinderen, mompelde hij. Kleine Ned
en Ciesy zou ik ze nqg een kus durven
geven, voor ik ga?
Ja etil. Ze slapen nog.
Neen. neen. Ik ben nöet waard, dat ik
ze kus. Nelly, Nelly, wanneer ze.grooter
worden en naar hun vader vragen, wat zal
Je hun dan zeggen?
Denver was geheel gebroken en zijn snik
ken waren vreeiselijk om aan te hooren.
Nelly traohttë tevergeefs hem te kalmeeren
®n met een verlichting hoorde ze Jaake3
•onkomen, want met een vertwijfelde po
ging heheerschte Denver zich en keek hem
kan.
Alsjeblieft, meneer Will,, hijgde de oude
«van. hier is uw jae en hier ie het valies.
Be spullen van mijn broer Frank zitter er
in hij was zoowat, van uw postuur. En
dit is de beurs. Er ie bijna veertng pond m.
Ik kan jouw spaarduitjes niet aanne
men. Jaikes.. wierp Denver tegen, terwijl
hij zijn jas aantrok.
O. u moet ze niet als mijn eigendom
beschouwen, meneer Will, 't !s allemaal van
u gekomen en als dé laatste druppel bloed
uit mijn hart u- kon redden, dan zoudt u
die ook hebben.
Vlug. Hetste. je moet het aannemen,
smeekte Nelly.
Vermoeid sloot Denver de oogen. Geef
me dan maar oen paar pond. ik zal verder
wel voor me zelf zorgen. Hier Jaikes, houd
jij nu de restvoor baarJe zult voor
haar zorgen, naetwaar?
Dat hoefde u me niet te vragen, snikte
Jaikes.
Denver greep zijn hand en keerde zich om
naar Nelly om baar voor 't laatst te omhel
zen. toen er plotseling hard op de buiten
deur werd geklopt.
Ze komen me halen, zei hij. Kijk door
het venster. Jaakeg en zie wie het is.
Een kerel met een bolhoed" en een ge
ruite broek, fluisterde Jaikes, door het ven
ster loerend.
Dat moet de detective zijn. Denver zag
zijn vrouw aan met een blik van een opge
jaagd dier Wat zal ik doen? vroeg hij. op
haar sterkte vertrouwend.
Hierlangs, zei ze snel. door den achter
tuin naar het steegje. Neem in de garage een
taxi. Dat zullen ze wel niet bewaken. Vlug!
Ik zal trachten den man aan de deur aan
de praat te houden.
Dag. liefste! Vergeef me. vergeef me!
i laatr
weergalmde
i snikte L)en\
st© omhelzing was hij vt
Een tweede geduchte
door het huis.
Ga naar je kamer, zei Nelly
en kijk daar uit het raam. Zeg dien man,
dat hij een oogenblik wacht, opdat je naar
beneden kunt komen. Houdt hem zoo lang
mogelijk bezig als je kunt.
Jaikes knikte en verliet stil de kamer.
Nelly was opnieuw alleen Zij zonk neer
in een stoel. U. die ondragelijke onzeker
heid. Toen WiHred nier voor haar stond,
zwak, en haar om raad smeek end, hadden
haar zanuwen haar wel op de beeó gehou-
den. Maar thans, nu er niet» meer stond
tuaschen haar en de vree., dat hij gevangen
genomen zou worden, wae haar angst te
groot om te verdragen. Ze K>nk iweg In haar
stoel en zou gevallen zijn. wanneer met haar
aandacht opnieuw gespannen werd door het
geluld van brekend glas.
Ze keek snel in de HCMjng van het raam.
Ken zwaar gebouwd man Bevond zleh op de
vensterbank. zi,n arm stak door de verbrij.
zelde ruit en hij schoof het raam zoo ver
op. dat hij er door kon en stapte de kamer
binnen.
Het was Baxter, de detective. Uoorgaana
was hij rustig en onbewogen maar uit zi]n
scherpe trekken sprak nu verwondering en
zt)n beweegüjke eogan richtten zich bijna
woest op Nelly.
Wat yioet u hier? vroeg zij hem.
- Meneer Wilfred Denver! lg hij thuis?
Ja natuurlijk is hij thuis, antwoordde
zij en zij trachtte haar gezicht tot een glim-
te PK*"™, welke zooals «tij wanhopig
besefte niet bepaald natuurlijk zou kunnen
lijken. Hij is boven, m bed. Wat moet u
van neon?
Ik vermoed, dat u dat wel weet, ant
woordde de detective droogjes, maar als het
met zoo ia, dan zou ik u het toch liever
met vertellen. Ik moet hem onmiddellijk
sprekem, gmg hij voort op scherpen toon.
Jawel, maar waarover? Kunt u me dat
niet zeggen, ik ben zijn vrouw.
Dan moge de hemel u bijstaan.
Waarom? Zegt. u mij, waar het over
gaat. ik moet. Ik wil het weten.
Wednu, als u het weten wilt, hij wordt
verdacht van moord.
Alhoewel ze wist, wat er komen zou,
gmg er een rilling door haar heen bij deze
mededeeling.
Moord,, riep zij uit. O. hij ls onschul-
dag. Hij zal u wel een uitleg kunnen geven.
Ongetwijfeld, maar ik moet hem direct
spreken.
Ik zal het hem gaan zeggen, zei Nelly
en ze trachtte haar stem zoo kalm mogelijk
te doen klinken, maar ze voelde tevens dat
haar beenen den dienst weigerden. Gaat u
even zitten, wilt u even wachten, tot mijn
man zich gekleed heeft?
De detective keek haar aan en met zijn
scherpe oogen nam hij de heele situatie In
zich op. Toen zei hij wat vriendelijker:
Mevrouw Denver, neemt u me niet kwa
lijk. maar u zegt mij de waarheid met. Uw
man i9 hier niet in huis.
O, jawel, bracht zij hijgend uit. Wacht
u maar een paar minuten. Gaat u zoolang
iitten. Ik zal hém bij u sturen.
Zij deed een paar stappen in de riohl'ug
van de deur, toen deinsde zij terug, want
op hetzelfde moment stormde een andere
man de kamer binnen, haar in zijn vaart
Vooruit. Sam. vlug wat, riep hij. De
man is achterlangs verdwenen in een taxi.
Schiet op dan kunnen we hem imisschien
nog t,e pakken krijgen.
De detective gaf een woedenden schreeuw
en wierp een woesten blik op Nelly. Toen
vielen zijn oogen op de revolver, welke
Denver aan'zijn vrouw had gegeven en die
nog op tafel lag op dezelfde plaats, waar
Rij haar had1 neergelegd.
Hij nam het wapen op. Een revolver,
waaruit een kogel ontbreekt, riep hij uit.
We zulten eens zien of het deaeilde kogel m.
Hij stak de revolver bij ziah en draaide
zich om naar de deur.
Nelly, die trachtte zich te beheerschen,
deed een vergeefsche poging, om hem tegen
te houden met bevende handen greep ze
zijn jas vast, maar hij iwlst zich te bevrijd
den.
Ik moet mijn plicht doer., mevrouw
Denver, merkte hij op. Opzij. En zijn helper
voor zich uit duwend,, verliet hij de kamer.
O. klaagde Nelly, ik kan niet meer.
Met een hartverscheurenden kreet stortte
zij bewusteloos op den drempel neer.
(Wordt vervolgd.)
