Maandag 7 Dec begint onze groote UITVERKOOP in alle AFöMÏNGEN
„MENTAWEI FILM"
DAMES'
PERMANENT WAVE
MAISON FINA
CADEAU
Pracht Winterjassen
Rotterdamsche Permanent Wave Salon
Makelaarskantoor BAKKER Co.
Weer verlaging
Wij verkoopen al onze Mantels, Bontjassen, Hoeden, Stoffen Zijden Costumes
en Avondtoiletten, Peignoirs, Vossen enz. (alles van onze békende prima Qualiteit)
Wü zien dag aan dag^Ét^ aantal onzer
abonnés toenemen, ons geregeld lezerstal breidt
zich steeds uit. Toch zijn er nog, die wel
geregeld ons blad lezen, maar zich nog niet
als abonné opgaven. Hen bieden wij als Sint
Nicolaasgeschenk aan, hen gedurende de maand
December dagelijks GRATIS de Goudsche
Courant toe te zenden indien zij zich tenminste
voor een kwartaal daarop abonneeren.
Wij wachten die opgave gaarne in. Stel dit
niet uit.
CREBAS' Lange Beschuitjes
Do Goudsche Fruithandel
BIJZONDERE JUBILEUM-AANBIEDING
WIE h eelt de grootste sorteering
WIE h"M - uitgebreidste sorteering
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 5 DEC. 1931 - TWEEDE BLAD
ver beneden de waarde
GEZ. VAN DANTZIG - Hoogstraat 9-11 - GOUDA - Telefoon 2375
Ter voorbereiding Uitverkoop zal onze zaak Zaterdagavond'5 December 7 uur gesloten zijn. t
Bespreekt tijdig. Nieuwe Markt 21
Het adres voor
Kantoor-
Winkeljassen
„De Kleine Winst"
.Voor LIPS' Brandkasten en Slotenfabriek
is de Agent: P. ROND Pz., GOUDA.
N. V. Fa. J, H. CREBAS, Turfmarkt 71, Tel. 3277
P. G. Teekens, Gouwe 55
G. J. v. WERD
Motorbootdienst Gouda-Oudewater-Utrecht
„0e Amateur'
Heden Zaterdag 5 December
geven wl| aan iedere kooper,
die bl| one voor 50 ct. besteedt
Een LUXE SIGARETTEMPIÜPJE
Bovendien ontvangt
eejri_cioos Sigaretten
twee_dooaen Sigaretten
eenkl
Profiteert nu van deze
teSigaren
van 28 sluke
zeer bijzondere aanbieding
■Har.nmagazl|n q KROON"
KLEIWEG 18
ff1
Een Koning vogelvrij verklaard
DE ZILVERKONING.
DECEMBER is aangevangen
JANUARI Btaat weder voor de deur 1
AAN NIET-ABONNÉ's I
Hoogachtend,
Admin. GOUDSCHE COURANT
Markt 31
Telefoon 2745
Laat de gelegenheid niet voorbijgaan om de beroemde
te bezichtigen, op DINSDAG 8 DECEMBER a.b., dea
avond® 8 uur in de Kleine Kerk aan de Peperstraat.
Kaarten verkrijgbaar a f 0.30 p. at. bij de boekhandelaren en den
Heer L. Huisman, Lange Tiendeweg 40 en avonds aan de Kerk.
I
Worden voor spotprijs opgeruimd
Gesloten adres:
Ridder van Calsweg 11b - Gouda
Voorziet U nog voor
de a.s. Feestdagen van
COMPLEET f5.-
Met de E. T. machine. Het bette op het
gebied ran blijyende Haargolf.
ZEUGESTRAAT 40a
GOUDA.
en
is
Korte Tiendeweg 22
GOUDA
Hypotheken en Assurantiën.
Veel geld beschikbaar voor eerste hypotheken, rente vanaf 4 ft
op huizen en landerijen.
voor thee en chocolademelk let, voor U.
PER PAK 13 CENTS (inh. IS etuke)
Vraagt uwen winkelier. 30
85 cent kosten thans de
VOLVETTE KILO-KAASJES
van
GOUDA n v
Permanent
Geheele behandeling ƒ7.50
WATERGOLVEN met lotion 1.25
Het haar wordt gedroogd met de
nieuwe geruischlooze drooginstallatie.
M. «I. de along
GROENENDAAL 76 t.o. het Badhuis
Telef. 2319. 10
VROUWESTEEG 14
GRAAF v. BLOISSTRAAT 68
Terrazzo Vloeren en
Granito Gootsteenen
Mn: luidimiii 1 uur Wiimti|oUü| 2 nar loiMgniiMq 12 w
De Ondernemer: FIRMA WED. K. A. VAN DEN HEUVEL
Ligplaats GOUWE hij da Groaaandaal. Tal. MM
Goederen worden dagelijks aangenomen GOUWE 184.
BLAUWE DRUIVEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
BANANEN
TOMATEN.
Aanbevelend,
NIEUWE VIJGEN
DOOSJES DADELS
DOFFE KASTANJES
VRUCHTEN IN GLAS
VRUCHTEN IN BLIK
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BUSGROENTEN (merk Sleutels)
LANOE TIENDEWEG 27
Firma Wad A. Rietveld.
TELEF. 3316
JOH. DE MOL
BEGRAFENIS
ONDERNEMER
O0ELESTRAAT - TELFF00N 2267
I
RAAM 92
VOORHANDEN:
Varadyne onderdeden
Ferrix
Hydra cond. met hooge doorslag-
spanning.
Ampère- en Voltmeters.
Alle onderdeelen voor Ontvang
en Zendapparaten.
15 Beleefd aanbevelend.
HET BESTE UIT HET GOEDE
onderscheiden is het beleggen m
SPAAR- EN KASGELDEN
bij de
GEMEENTE SPAARBM
Stortings- en Girodienst,
GOUWE 2
DE HOOGSTE VEILIGHEID
door Waarborg der Overheid en
3.6% rente van dag tot dag.
Dagel. open van 9%3 uur
Zaterdag 9l/a-12 en 6%-7% uur
Cbi| gelegenheid van het IS-Iarig
I bestaan onzer zaak)
Iedere 28»ie koopar
Iedere SOele kooper van SO stuks
Iedere IQOete kooper van SO stuks
Rookartikelen
W|Eheeft d® grootste collect!*
Sigaren
Sigaretten M
WIE verkoopt dit alies tegen de leegste MHMMMM
prijzenf f f f
TKLEF. 28«
beek Soldatensteeg
Een Spaansch burger kan hem
arreateeren.
Wist Alfonso reeds van tevoren dat de
troon Mui wankelen 7
door Dr. H. WESTERMAN.
„De wetgevende vergadering verklaart
den voormaligen koning van Spanje schul
dig aan hoogverraad. Derhalve verklaart
het gerecht Alfonso van Bourbon en Habs-
burg plechtig vogelvrij en ontzet hem uit
al zyn rechten. Zoodra hy Spaansch grond
gebied betreedt, zal hy zonder meer ver
volgd worden. Elk Spaansch burger kan
hem arresteeren. De republiek zal zyn
eigendom in beslag nemen."
Deze resolutie werd tegen vyf uur in den
vroegen morgen van 20 November 1931 on
der luide toejuichingen door de Cortes aan
genomen met een overweldigende meerder
heid. Er waren slechts twee vertegenwoor
digers, die wilden volstaan met levenslange
verbanning, zonder de eigendommen van
den vorst verbeurd te verklaren. Dat is het
einde van het koningschap in Spanje.
Tot de verbeurd verklaarde eigendommen
behoort ook het beroemde Escorial, een ge
weldig vierkant gebouw van donkergrys
graniet, dat koud en streng in het landschap
ligt op een uitlooper van de Sierra de Gua-
derrame, ten Noorden van Madrid. Het is
bekend, dat Alfonso slechts noode zyn be
zoekers bracht in de grafgewelven, die zich
onder de koepelkerk bevinden. Daar liggen
in een lange ry, in prachtige sarcophagen,
alle Spaansche koningen, te beginnen met
Karei V. Nadenkend en een beetje neer
slachtig werd hy dan op de beide laatste
plaatsen, die nog vry waren: „Er is niet
veel plaats meer. Eén voor myn moeder, één
voor my. Voor latere koningen is er geen
plaats meer." Wist hy, dat zyn troon wan
kelde Het moet wel zoo zyn, al zal de in
drukwekkende geschiedenis der Bourbons en
Habsburgers hem toch wel te diep in het
bloed gezeten hebben, dan dat hy reeds zoo
spoedig het einde had kunnen verwachten.
Hy kon het zich niet ernstig voorstellen;
hy kon het nog niet gelooven.
„Leve de republiek."
Alfonso XIII iB nu 45 jaar oud. En 45
jaar lang is hy koning geweest. Zes maan
den voor zyn geboorte stierf zyn vader. Hy
werd dus als koning geboren. Maria Chris
tina, de Koningin-Weduwe, werd regentes.
Toen hy zestien jaar was, moest hy zelf
regeeren, een zwakke, altyd ziekeiyke jon
gen. Spanje gevoelde reeds lang, vanaf de
regeering van den onbekwamen en willoo-
zen Ferdinand VII, weinig sympathie voor
de Bourbons. Doch Alfonso heeft het aan
genaam verrast. Men had alles kunnen ver
wachten van zijn jeugd, van zijn spreek
woordelijke onstuimigheid, alles, behalve
deze verstandige teruggetrokkenheid, deze
voorzichtigheid, dit geduld, dit politieke
talent om moeilijkheden uit den weg te gaan
en zoo noodig langs een omweg het doel te
bereiken. Madrid herinnerde zich nog te
goed, hoe op zekeren dag de tienjarige ko
ning, boos geworden over een terechtwijzing
van zyn leermeester, aan het venster van
het koninklijk paleis verschenen was en met
zyn heldere, hooge jongensstem: „Leve de
republiek!" over het groote plein had ge
roepen. Moest men van zoo'n opstandige,
onbesuisde persoonlijkheid niet het ergste
verwachten
De populaire vorst.
Zyn scherp verstand, zyn begrip voor de
praktische kant van de zaken wezen hem
echter den veiligsten en vooral den gemak-
kelijksten weg door het leven. Bovendien
veroverde de zestienjarige koning stormen
derhand de harten van zyn onderdanen, niet
door zyn buitengewone prestaties, doch door
niets te doen van alles, wat men van hem
gevreesd had. Hy behield jaar in, jaar uit
de populariteit van zyn volk; op geen groot
stierengevecht, by geen belangrijken sport
wedstrijd ontbrak hy'. Vriendelijk lachend
zag men hem in zyn loge zitten, waar hij
werd toegejuicht. Slechts af en toe gleed
een bezorgde blik uit zyn altyd melancho
liek blyvende oogen naar de koningin, die
achter een grooten waaier haar afschuw
voor de bloedige tooneelen trachtte te ver
bergen. En vanaf dien vreeselyken dag in
Mei 1906, toen er een bomaanslag op zyn
bruiloftsstoet werd gepleegd, welke door
geheel Spanje een golf van verontwaar
diging verorozaakte, voelde hy zich volko
men zeker van de liefde van zyn volk. Te
laat bemerkte hy, dat de onweerstaanbare
ontwikkeling der politieke gebeurtenissen
van meer invloed is, dan een innemende
persoonlijkheid.
Hoe stond het met de politiek?
De politieke toestand was niet al te gun
stig. Nog tijdens het regentschap was er
weer een gedeelte van het vroeger zoo ge
weldige koloniaal bezit van Spanje verloren
gegaan. De oorlog met de Vereenigde Sta
ten had ertée geleid, dat Spanje Cuba,
Porto Rico/en de Philippynen moest af-
sctaan. Mdi trachtte het verlies te vergoe
den door veroveringen in Marokko, doch de
gevechten nikt de Rifkabylen verliepen vol
strekt niet naar wensch en eischten steed3
meer. offeri aan menschenlevens en geld
Hiervan Varen moeilijkheden in de binnen-
landschgr politiek het gevolg. Met groote
handigheid wist Alfonso het parlementaire
Btelsel te hanteeren; kabinetten, crisissen
en verkiezingen volgden elkaar op en hy
speelde de liberalen en de conservatieven
tegen elkaar uit. Hy zal dikwyls het gevoel
hebben gehad, dat hy een marionetten
theater liet spelen en voortdurend bezig
moest zyn met het trekken aan de touw
tjes, doch dan ook de voldoening had, dat
de poppen dansjen* zoe'als hy het wilde.
De zoons van den Koning.
Alfonso was beslist een handig politicus,
doch een groot staatsman was hy niet. Hy
had een goed verstand, doch niet dat vonkje
genie, dat daarvoor noodig is. Hy was gees
tig en algemeen ontwikkeld, hij had een
oprechte belangstelling voor de vindingen
der moderne techniek en wist zich gemak
kelijk en met tact aan de strenge étiquette
van het Spaansche Hof te onttrekken. Zyn
impulsieve drang om bezig en zyn en zyn
eerzucht hielpen hem ook, zich over de
groote moeilykheden in zyn gezin heen te
zetten. Het is ondanks alle geheimhouding
zelfs tot het buitenland doorgedrongen, dat
er van zyn Vier zoons geen geschikt was
om hem op te volgen. Koningin Victoria
Eugenia heeft de oude erfelijke kwaal der
Battenberg8 op haar kinderen overgebracht:
de bloedziekte. Een onbeduidend wondje,
een speldeprik kan aanleiding geven tot een
verbloeding ,die haast niet te stelpen en
byna steeds levensgevaarlijk is. Bovendien
lijdt de oudste zoon, de Prins van Aaturië
aan een zwafen vorm van beendertubercu-
lose, waardoor hy op krukken loopt, terwyl
de tweede zoon, Infant Jaime, doofstom is
geboren.
De slag valt.
De geschiedenis is soms zeer merkwaar
dig. Spanje, dat zelfs als groote mogend
heid voor den oorlog bewaard is gebleven,
is n.l. in zekeren zin een van de oorzaken
van den wereldoorlog geworden. In 1868
moest Koningin Isabella van Spanje, de
grootmoeder van Alfonso, afstand doen en
nu wenschte Bismarck Prins Leopold van
Hohenzollern-Sigmaringen op den Spaan-
schen troon te plaatsen, terwyl Napoleon III
er begrypelykerwyze niets voor voelde om
tusschen twee, door Hohenzollerns geregeer
de landen te worden ingesloten. Dit was de
aanleiding tot den Fransch-Duitschen oor
log, die een onverzoenlijke haat tusschen
Frankryk en Duitschland deed ontstaan.
Zonder die, tot het uiterste toegespitste
haat was de wereldoorlog wellicht nooit
ontstaan. In dit verband mogen wy wel ver
melden, dat slechts door het beleid van Al
fonso XIII Spanje buiten den oorlog is ge
bleven. Dit is zéker wel de grootste ver
dienste uit de lange jaren van zijn regee
ring. Doch zij heeft zyn troon niet kunnen
redden; de mislukte Marokkaansche expe
dities en de invloed daarvan op de binnen-
landsche politiek deden een uiterst gespan
nen toestand ontstaan, de oppositie vroeg
en verkreeg verkiezingen en deze brachten
in April van dit jaar een verpletterende
republikeinsche meerderheid.
Op tijd afstand gedaan.
Men zegt dat Alfonso hierop niet gere
kend had en dat de slag hem by verrassing
trof. Het is mogeljjk, doch in elk geval was
hy verstandig genoeg om afstand te doen,
toen het nog tijd was, zoodnt het lot van
Lodewyk XVI en Tsaar Nicolaas II hem
bespaard is gebleven. Deze beslissing is
hem zeker niet gemakkelijk gevallen, doch
even zeker zal hij in zijn hort een zekere
opluchting hebben gevoeld, omdat hy nu
eindelijk van alle verantwoordelijkheid was
ontslagen. Een groot deel van de zeer kost
bare Spaansche kroonjuweelen heeft hy
kunnen redden en de verbeurdverklaring
van zyn in Spanje achtergebleven bezittin
gen heeft hem althans niet geruïneerd. Het
is nog niet zeker, waar hij zich zul vestigen.
En dan? Dan zal men even weinig meer
van hem hooren, als van zijn lotgenoot Ma
nuel van Portugal.
Een wonderlijk museum,
Toch zal hy van zyn bezittingen er één
nog dikwyis betreuren: het kleine museum,
dat hy in het paleis te Madrid heeft aange
legd en zorgvuldig heeft bewaard en dat
betrekking heeft op alle aanslagen die er
op zyn leven zy'n gedaan. Men ziot er een
melkflesch, waarmee politieke vijanden
hem als zuigeling van acht maanden tracht
ten te vergiftigen. Verder de scherven van
een glazen vaas, waarover men hem als
vijfjarig kind liet struikelen, waardoor hij
levensgevaarlijk werd gewond. Toen hy ne
gen was, trachtte een anarchist hem met een
roestig mes te vermoorden en eenmaal is
een hoveling in een vlaag van krankzinnig
heid met een wandelstok den jongen koning
aangevallen. In het midden van de zaal
staat het geraamte, van het paard, dat den
wagen trok, waa^jAlfonso naast Presi
dent Loubet door de straten van Parijs
reed. De bom verscheurde het paard, doch
deerde geen der inzittenden. Op enkele ijze
rensplinters ligt een kaartje: 31 Mei 1906.
Op dien dag trad hy in het huwelijk en ont-
pofte een bom, welke door den anarchist
Matteo Moran in een bloemruiker was ver
borgen, onder het rijtuig, waarin het bruids
paar was gezeten. Zjj bleven ongedeerd,
hoewel er uit de omstanders 15 personen
werden gedood. Verder ziet men hier den
revolver, waarmee Rafael Sanchez Alegre
in 1913 op straat op den koning schoot, be
nevens een paar andere vuurwapens. Dit
alles heeft Alfonso niet kunnen schaden.
Hy verloor zyn troon door de stembiljetten,
door onnoozele velletjes papier.
(Nadruk verboden.)
DultMhiand h«rdant Qoa the
Aila klokken zullen luiden.
Plechtig zullen op het middaguur van den
22 Maart 1932 alle kerkklokken in Duitsch
land luiden. Aldus zal hulde worden ge
bracht aan een der vermaardste menschen,
die Duitschland heeft voortgebracht: Jo-
hann Wolfgang Goethe. „Voilé un homme!"
met deze woorden begroette Napoleon den
dichter uit Weimar, toen hy hem in 1808
te Erfurt ontmoette. Deze drie woorden,
gesproken door een beroemde geschiedkun
dige persoonlijkheid, zyn een eenvoudig,
maar toch treffend oordeel over het genie
van een tijdgenoot, want het diepste won
der van Goethe's verschijning was de uni
versaliteit van zyn menschzyn. Sinds Goe
the heeft zeker geen sterveling meer een
dergelijke mate van levende ontwikkeling
in zich vereenigd en alle mogeiykhedon van
het menschelyke bestaan zoo diep door
grond. Niet alleen Duitschland, de gansche
beschaafde wereld viert den laatsten groo
ten universeelen mensch: Johann Wolfgang
Goethe, overleden op 22 Maart 1832.
Een economisch en psychisch bewogen
tyd als de onze zoekt een houvast aan het
voorbeeld van een groot mensch. De buiten
gewone belangstelling, die niet alleen in
Duitschland, maar in alle beschaafde lan
den voor het Goethe-jaar blijkt te bestaan,
bewyst zulks. Men zal Goethe in 1932 niet
herdenken met luidruchtige representatieve
feesten. De economische nood, die ook het
cultureele leven zwaar heeft getroffen, ver
biedt zulks. Om deze reden moest ook de
uitbreiding van het „GoethehuiB" te Wei-
mar, waarvoor de Staat een bedrag van
200.000 Mark ter beschikking had n^peten
stellen, by gebrek aan middelen worden uit
gesteld. Het geboortehuis van Goethe aan
den 'Hirschgraben te Frankfort a. d. Main,
dat zich in particulier bezit bevindt, (het
-behoort toe aan het „Freie Deutsche Hach-
stift") kon slechts met hulp van vry willige
giften van binnenlandsche en buitenland-
sche zyde voor verval worden gevrywaard.
Het zal echter slechts kunnen worden uit
gebreid, indien de hiertoe noodige middelen
worden opgebracht. Maar ondanks de ny-
pende economische moeilykheden zal het
Goethejaar door Duitschland worden ge
vierd. Hier dient niet alléén een eereplicht
te worden vervuld tegenover een der groot
ste zonen der natie. Hier moet tevens het
bewys worden geleverd, dat het „Volk der
Dichters en Denkers" door de materieele
zorgen van den dag zyn intellectueel bezit
niet verwaarloost.
De stad Weimar.
In het middelpunt van de feestelijkheden
staat natuurlijk de stad Weimar. Deze
kleine, in het hart van Duitschland gelegen
Thuringsche stad, waarin Goethe meer dan
een halve eeuw heeft geleefd en. gewerkt,
verplaatst ook heden nog eiken bezoeker,
die hiervoor vatbaar is, in het tydperk van
den bloei van de Duitsche cultuur. Van 20
tot 28 Maart zal Goethe door het Duitsche
Ryk te Weimar worden herdacht. Haar hoog
tepunt zal deze herdenking bereiken op 22
Maart, den sterfdag van den dichter, met
een plechtigheid in. de nieuwe „Stadthalie",
waarby ook het vermaarde „Thomaner-
Chor" uit Leipzig zyn medewerking zal
verleenen. Vooraf zal Rykspresident von
Hindenburg een krans neerleggen op het
graf van Goethe in de „Fürstengruft". Op
het oogenblik, waarop dit geschiedt, zullen
niet alleen te Weimar, maar in gansch
Duitschland de kerkklokken luiden. De di
plomatieke vertegenwoordigers en de groote
letterkundigen van alle beschaafde landen
zullen worden uitgenoodigd dezen dag te
Weimar door te brengen en, als herinnering
aan de plechtigheid, de eerste deelen ten
geschenke krijgen van de op de Gutenberg-
pers te Mainz vervaardigde uitgave van de
werken van Goethe. Gedurende de feest-
week zullen alle Duitsche schouwburgen
den grootsten Duitschen dichter eeren. Op
de verschillende avonden van deze week
zullen de gezelschappen van de voornaam
ste Duitsche schouwburgen in het „Natio-
naltheater" te Weimar elk een van de vol
gende dramatische werken van Goethe op
voeren: „Urgötz", „Egraont", „Torquato
Tasao" .gespeeld door het ensemble van
het Weensche „Burgtheater"), „Die natür-
liche Tochter", „Iphigenie" en de beide dee
len van „Faust". Op 20 en 21 Mei vergadert
te Weimar de „Goethe-Gesellschaft", die
haar leden in de gansche wereld heeft.
Een volksfeest.
In Juni wordt een „Goethe-Volksfcest" ge
houden, met een fakkeloptocht en koorgezang
voor het sterfhuis van den dichter en een
volksfeest in het oude park van Tiefurt,
waarby Goethe's blijspel „Jahrmarkt von
Plundersweilern" wordt opgevoerd. Gedu
rende den zomer zullen dan in dit park
openluchtvertoningen worden gegeven,
evenals ook in het park aan de Ilm, waarin
het bekende tuinhuisje van Goethe staat,
en in het liefelijke Rococotheater in het Bel
vedere. Het gezelschap van het „Deutsche
Nationaltheater" te Weimar zal in de week
van 2 tot 10 Juli werken van Goethe op
voeren. Een derde feestweek volgt van 20
tot 28 Augustus. By deze gelegenheid zul
len ook feestconcerten van den Liszt-Bund
worden gegeven. Hierbij zal o.a. Furtw'ang-
ler als dirigent optreden.
Concerten en lezingen.
Wie in den aanstaanden zomer naar Wei-
mar komt, zal daar nog tal van andere voor
stellingen, concerten en lezingen kunnen by-
wonen. Tentoonstellingen worden gehouden.
Ook zullen de vreemdelingen onder leiding
van deskundigen, die de voornaamste talen
spreken, een bezoek kunnen brengen aan
de gebouwen en plekjes van Weimar en om
geving, die aan Goethe herinneren.
Weimar de stad van Goethe.
Bewonderaars van Goethe uit alle deelen
van de wereld hebben reeds hun bezoek aan
gekondigd. Zy komen alleen of in groepen.
Hun voornaamste doel zal Weimar zyn, de
stad varf (ïoethe en Schiller aan de Ilm.
Maar zy zuilen zeker ook een bezoek bren
gen aan Frankfurt a. d. Main, de stad,
waarin de dichter van „Faust" werd ge-'
boren. In deze stad zal het Goethejaar of-
ficeel worden beëindigd op 28 Augustus,
den dag, waarop Johann Wolfgang in het
Patriciërshuis aan den Hirschgraben het
levenslicht aanschouwde. Dien dag zal hier,
in aanwezigheid van vertegenwoordigers
uit het gansche Ryk, door Dr. Land man n,
den Opperburgemeester der stad, den
„Goetheprys" aan een verdienstelijk kun
stenaar worden uitgereikt. Wie te Weimar
den „ouden Goethe" heeft bewonderd, zal
te Frankfort den .Jongen Goethe" begry-
pen. Een bezoek aan het geboortehuis, welks
nieuwe in twee aangrenzende huizen onder
gebrachte vleugels op den sterfdag, 22
Maart, zullen worden ingehuldigd, een wan
deling door de oude stad en den heerlijken
„Rdmer" naar den „Römerberg", waar ge
durende den zomer „Egmont" en „Urgótz",
de eenige stukken van den dichter, waarin
ook de menigte een rol speelt, zullen wor
den opgevoerd, een blik in de vele plekjes,
die in Frankfort aan Goethe herinneren
is dit niet een levende illustratie van Goe
the's autobiographic „Dichtung und Wahr-
heR"? Wie dan den levensweg van Goethe
verder vervolgt, komt van Frankfort, do
stad zyner jeugd, naar Leipzig, waar Goe
the zyn gelukkigen studententijd heeft door
gebracht. De wereld kent deze stad byna
alleen door haar „Messe", haar bont en haar
boeken. Men stelt zich haar voor als een
nuchtere handelsstad maar Leipzig is
ook de stad van Joh. S. Bach, van het
„Thomanarcbor", van het thans 160 jaar
bestaande „Gewandhaus" met zyn vermaar
de concerten, van tal van prachtige musea
en van den „Auerbachs Keiler", dien de
ganscHv wereld door „Faust" kent. Leipzig
heeft WM recht, by de Goetheherdenking,
op de derde plaats der „Goethesteden' 'be-'
slag te leggen. De stad kondigt „Fest-
spiele" in haar drie schouwburgen aan. Mid
den Maart zullen drama's van Goethe, daar
onder ook de te Leipzig geschreven jeugd
werken, worden opgevoerd. De herdenking
wordt hier gesloten op 27 Augustus met een,
plechtigheid in het „Alte Theater" op den
Nachmarkt. Leipzig kondigt ook een paar
interessante Goethe-tentoonstellingen aan,
waarin zyn karakter van boekenstad tot zyn
recht zal komen. Men zal hier o.a. de be
roemde Goethe-verzameling van den uit
gever S. Hirzel kunnen bewonderen. De
beroemdste verzameling van autogrammen
en eerste uitgaven van Goethe, die het
eigendom is van Prof. Kippenberg (Insel-
Verlag) zal in de „Akademfe der Ktinste"
te Berlyn worden tentoongesteld. Het
spreekt vanzelf, dat de hoofdstad van het
Ryk, zooals ook andere groote artistieke en
cultureele centra, zooals München en Dres
den, een actieve rol in het „Goethejaar"
zullen spelen, alhoewel zy geen „Goethe
steden" in den eigenlijken zin van het woord
zyn. In den Ryksdag zal de „Gesellschaft
für deutsches Schriftturm" Goethe huldi
gen als den schepper van de Duitsche taal.
De „Singakademie" zal op 24 Mei den hon
derdsten verjaardag van het overlijden van
Goethe en diens vriend Zeiter herdenken.
Goethe's drama's.
De voornaamste Berlynsche schouwburgen
kondigen opvoeringen van Goethe's drama's
aan. In het „Staatliche Schauspielhaus" zyn
de voorstellingen van „Die natürliche Toch
ter" reeds beginnen. „Faust" wordt voor
bereid en te verwachten is, dat Max Rein-
hardt, die zyn plannen nimmer verraadt,
ook ditmaal de wereld een bewys van zyn
geniaal talent zal geven. Met een indruk
wekkend programma voor het Goethejaar
komt Miinchen voor den dag. Het is reeds
geheel gereed en voorziet o.a, behalvé feest-
voorstellingen in de schouwburgen en in
het park van het Slot van Nymphenburg,
de oprichting van een „Goethe-Institut für
deutsche Sprache im Ausland" en een open-
Recht uit zonder omwegen zijn
plicht te doen, niet kijkend naar anderen,
maar steun zoekend in het geweten, dat
is 's menschen roeping.
FEUILLETON.
Uit het Engelsch van
ALFRED WILSON BARRETT.
34 Nadruk verboden
Jaikes, ik moet weg, zei hij.
Och, meneer Will, wilt u niet blijven.
Neen, Jaikes, dat kan niet, zei Denver
resoluut. Ik moet weg en zwijg, terwille van
haar.
HOOFDSTUK XXII.
Denver spoeddie zich, zonder om te zien,
door de dorpstraat naar het station.
Daar kwam de trein gelukkig juist aan.
Haastig stapte hij in een coupé. Een fluitje
weerklonk, en Denver gaf een zucht van ver
lichting, toen de trein zich in beweging
zettq, hein wegvoerend van hen, die hem
zoo dierbaar waren.
Nelly had ontbeten en hielp Ned zijn
bordje leeg eten, toen Cissy hijgend de kamer
kwam binnenstormen met van opwindüng
gloeiende wangen.
Moeder, moeder, kom gauw, die tardige
tneneer is in den tuin. Kom toch, moeder,
Nelly stond snel van tafel op.
Eet je pap, en büjf stil zitten Nod, zei-
de ze, en volgde daarna zonder dralen haar
dochtertje in den tuin,
Nauwelijks was Denver uit het gezicht
verdwenen, of het meisje, gevolgd door haar
moeder, verscheen op de plek die hij zoo
even verlaten had.
Vlug moeder, haast u, riep ze, doch ze
zweeg plotseling, verwonderd en teleurge
steld. Alleen J aikes was er.
Waar is hij naar toe gegaan, Jaikes?
vroeg ze.
Jaikes keek hulpeloos om ach heen,, niet
wetend wat hij zeggen moest.
Waar is hij gebleven, Jaikes?
Wie bedoelt u, mevrouw?
De meneer, die zooeven hier 'was en
die Cissy indertijd dat geld gaf.
De oude man was de wanhoop nabij.
Ja... eh... mevrouw, er was hier een me-
peer, maar die had nogal haast... hij... hij
moest den trein halen, ziet u.
Waarom liet je hem zoo vertrekken,
Jaikes? vroeg Nelly vol verbazing. Hoe kon
je hem laten gaan, terwijl je toch weet dat
ik hem dolgraag had bedankt.
Nog nooit had zijn n evrouw hem op dïen
toon aangesproken.
Heelemaal in de war, krabde hij 7ich het
hoofd er. keek met een schaapachtige uit
drukking rond. Zijn voorraad uitvluchten
wa« totaal uitgeput,, hij kon met den besten
twil van de wereld niets meer bedenken.
Nelly liep naar het tuinhek.
Hij kan onmogelijk al ver weg zljh, ik
zal hem achterna gaan, zei ze.
Jakkes scheen plotseling zijn spraak terug
te krijgen..
Zoo kunt u niet gaan, mevrouw, pro
testeerde hij, zoo zonder hoed en mantel.
Ik zal hem wel naloopen en terugbrengen,
laat u dat maar aan mij over. Ik haal hem
wel in eer hij aan het station is.
Nelly stemde toe en zag hoe Jaikes, zoo
vlug zijn oude been en hem konden dragen
in de richting van het station verdween.
Verward en ontstemd keerde ze naar de
„Grange" terug.
Ze vond het een geheimzinnig geval, Jai
kes' gedrag was zoo eigenaardig en wat den
vreemdeling betatof, van hem wist te heele
maal ntefc wat ze moest denken. Hij had
haar mn haar armoede geholpen en ook nu,
terwijl het haar goed ging. scheen hij hen
nog niet vergeten te zijn.
Zij legde haar arm om Cisay.
Vertel eens kindje, hoe zag dia meneer
eruit?
O, het ia een vreeselijk aardige me
neer, antwoordde Cissy.
Is hij oud?
Dat is te zeggen, zijn haar is heeie-
niaal wit, nmsBobien noemen ze hem daar
om wel den Zilverkoning. Toen ik pas in
den tuin kwam, stond hij te huilen.
Te huilen? klonk het verbaasd. Dat zul
je wel met goed gezien hebben.
Het geval werd hoe langer hoe raadsel
achtiger, vond Nellv. Natuurlijk kon zij wel
één oplossing voor het vraagstuk bedenken
n.aar die leek haar zóó onwaarschijnlijk,
zóó onmógelijk, dat zij er niet aan durfde
denken. Toch voelde zij haar hart heftig
kloppen Vij de gadaohto en het kostte haar
moeite zich staande te houden.
Trillend van emotie ging ze op een bank
zitten en haalde een klein gouden medaillon
te voorschijn, dat aan een kettinkje om haar
hals hing.
Vertel eensr Cissy, leek die meneer
hier op?
En zij wees op een portretje in het me
daillon.
Maar moeder, dat ia toch vaders por
tret? antwoordde Cissy inet een wedervraag.
Ik vraag je of die meneer hierop leek,
hield Nelly aan.
Neen moeder, klonk het op beslisten
toon. De Zilverkonang heeft spier wit haar.
Maar het gezicht, Cisay; het gezicht?
'j Heb meisje schudde het hoofd. Neen
moeder, vader heeft een jong, vroohjk ge
zicht en de Zilverkoning ziet er oud en ver
drietig uit. Neen, hij lijkt er heelemaal niet
op.
Nelly aioot met een zucht het medaillon.
Natuurhjk had ze wel vooruit geweten, dat
Cissy'e antwoord, ontkennend zou luiden en
zij begreep eigenlijk niet waarom ze de
vraag had gedaan. Waarom zou ze verder
tijd verspillen aan onmogelijke vragen en
vetonderetellingen, waarop het antwoord
alechts teleurstelling en verdriet kon bren-
gen?
Zoo bleef het raadsel onopgelost en, als
oin de zaak nog ingewikkelder te maken,
kwam Jaikes terug geheel alleen' Het
was hm, aan te zien. dat hij hard had ge-
loopenhij hijgde en zag rood van inspan
ning. Misschien wae het ook een gevolg van
<fie inspanning, dat hij zoo verward sprak.
Ik kon hem niet inhalen, mevrouw,
begon hij aarzelend.
Nelly teek hem strak aan, wat hem nog
meer in de war bracht.
ik ben heelemaal tot aan het station
geweest, mevrouw, maar de trein wan net
vertrokken, hield hij stamelend vol.
Arme Jaikes, op hetzelfde «ogenblik dat
hij deze woorden uitbracht, klonk, verweg,
hei fluiten van een locomotief
- O, nu jok je. Jaikes, riep Cissy ver
ontwaardigd. Nu vertrekt de trein pas. En
je kunt de rook hier zien, vervolgde ze, wij
zend in de richting van het station, achter
de
Niets was Jaikes op dat moment aange
namer geweest dan dat de aarde zich onder
zijn voeten had geopend en hem verzwolgen
had. Maar aangezien dat niet gebeulde,
bleef de oude Jaifceg met neergeslagen oogen
voor moeder en dochter staan, een toon
beeld van beschaamd», onbeholpen verle
genheid.
Nelly liep qp hem toe en dwong hem
haar aan te kijken.
Waarom bedrieg je mij toch® riep ze
hartstochtelijk; waarom zeg je me de waar
heid niet?
Ze wachtte op zijn antwoord, doch Jaikes
bleef zwi)gen. Alleen zijn oogen spraken een
duldehjke taal.
Wie is dfle man toch5 drong Nelly aan.
Je verbergt iets voor me, Jaikoe. Je moet
mij de waarheid zeggen.
Jaikes slikte een brok weg.
Ik., ik weet niet ,wat u bedoelt, stot
terde hij zenuwachtig,
Wordt vervolgd).