31 2> ex staal morgen treerde OESTERS twaa dagen voaruitbestailan P. G. Scharleman Jr. Deze Courant komt in vele duizenden g r NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN K™K.ENW0LI)E’ BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, gefcinnen. Gegarandeerde oplage 6500 -p. No. 17869 7O« Jaargang GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, tylEUWERKERK, OUDERKERK,OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen en biedt irant”. BEL OP 2084 ModelwasscberijFaJ. H.ï. StraatBn i van Uw srwonnen! MAANDAG 28 DECEMBEB. EERSTE BLAD. MEDEDKEL1AG. Thalia Theater Brengt steeds het nieuwste en actueelste op filmgebied. Vanaf a.s. Vrijdag in ons schit terend Kerstprogramma de eerste sprekende Filmopname van H.K.H. Prinses JULIANA H.K H. Installeert het Crisis-Comité ^OflENO0^ Woensdag 23 December 1931 iiOiimiEWiiinr. ƒ0.50. Op 5. zijn eerst, sil duisternis verzonken opgaan, het nieuwe Romnielpotterij, Rom mei potter ij Geef mij een centje, dan ga ik voorbij. j vóór de plaatsing te ztfn. per De GOUDSCHE COURANT zal na DONDERDAG 24 Dec. wegens de Kerstdagen en den daarop volgenden Zondag niet eerder verschijnen dan sil i voorbeelden zijn er te over m, dat men niet zelden juist heidenschen oorsprong zocht, L. TIENDEWEG 75 - TELEFOON 3202 Besteld nu reeds U Zuur en Viechwaren voor de feestdagen. Op Zon- en Feestdagen van 4 tot 8 uur geopend. het leven doen ontdekken. Die zekerheid, maar daarnaast ook het vertrouwen der menschheid, in die zekerheid vinden we in de lichtende Kerstboomen als ‘t ware ge symboliseerd. In ons eigen hart zullen we daarom het licht ontsteken, waarnaar we toch allen hunkeren, hunkeren in eigen leven, hunkeren in het groote wereldleven. Want och, wij menschen hebben zoo’n be hoefte aan wat warmte, wat vreugde, wat zonneschijn. „Och, Heer, wij trachten wel te bidden dat Uw wille Geschieddedoch vergeef onze arme kinder taal, ’t Bedroefde hart, by ’t vroom gebed vraagt nochtans stille: Mijn God, geef mij een bloem en zend me een zonnestraal.” Wje zou dit den dichter De Génestet niet nazeggen? Maar wij verlangen niet alleen naar bloem en zonnestraal, we vertrouwen er ook op. En dat vertrouwen spreekt zich het duidelijkst in het Kerstfeest uit. Ook hierdoor, dat dit Kerstfeest ons de verlos sing belooft. Over de in diepe wereld zal het licht licht van den Kerstnacht. En al wordt dan de blijde hoop van den Kerstnacht nooit geheel vervuld, het’’"ontsteken der Kerst- lichten ieder jaar opnieuw bewijst, dat die hoop onuitbluschbaar blijft leven in ons aller hart. dèn godsdienst Wbeeld, dat zelfs geboorte, het aan is uit de hei- Zonnefeest., Dit Inen, doch teen folkeren tot het |en, groeide even- ftruiken de gods- Dit nummer bestaat uit twee bladen. I ijn er vele gebrui- igetwijfeld tot een In terug te bren gen. Het Kerstfeest, dat'vanuit Rome tot de Gennaansclie volkenen kwam, valt in jeen vlekken» euwe Gero» tand tegen e andere is vlekvrij in is on. ie van :anten Toch te het heel moeilijk om precies den oorsprong te ontdekken en met een oordeel moet men vaak heel voorzichtig zijn, ge schiedkundige om te bewijzei daar naar de 1 waar deze in het geheel niet aanwezig was. Dat heidensche gebruiken in het Christen- dom zijn overgegaan, kan echter niemand loochenen. In de eerste eeuwen van het Christendom heeft de religie de volksge bruiken niet van zich afgestooten, doch in tegendeel in zich opgenonien en daardoor als het ware de volksziel in nauw verband De Kerstboom als handelsartlkel Het ig mets nieuws, dat er handel in kerstboomen wondt gedreven, doch het te wellicht minder bekend, dat er jaarlijks meer dan 20 milltoen boc-nien voor worden omgehakt en dat de ontzet geregeld te toe genomen gedurende tientallen van jatcn. Toch is het nog geen eeuw geleden dat de kerstboom uit Duitechland over West- Europa en laterook over Amerika werd verbreid. In den eersten tijd bestond er ook nog geen handel in kerstboomenmeh hakte eenvoudig in de buurt van zijn woon plaats een den of spar om .en bracht deze naar hute. Eerst toen het gebruik meer al gemeen werd, begonnen de eigenaars der bossc.hen er bezwaar tegen te maken, omdat de fonge denmenboomen waarde kregen. Zoo ontstond een belangrijke handel. Een tijd lang dreigde er nog concurrentie van kunst matige kerstboonien, doch het publiek bleek hier op den duur toch nieta vcor te voelen. In de verschillende landen worden niet al tijd dezelfde boomsoorten gebruikt, doch over het algemeen kan men zeggen,, dat er dennen en sparren voor worden genomen, bij voorkeur dio soorten .welke een duide lijk waarneembare geur verspreiden, terwijl de vorm zoo zuiver mogelijk moet zijn, breed van onderen en smal toeloopend van boven, met regelmatig geplaatste takken. Reeds half October begint men kerstboo nien te hakken De meeste boomen worden verkregen door het op zichzelf reed® nood zakelijke uitdunnen van jonge aanplantin gen, doth ook bij het rooien van grootere boomen verkrijgt men kerstboonien door den top eraf te hakken. Boomen ter hoogte van Ij a 2| M. worden het meeste gevraagd doch kerken en groote inrichtingen hebben grootere boomen noodig, die 6 a 12 M höog zijn. De eigenaars der bosschen ontvangen, slechts weinig voor de kerstboomen. doch de vracht vandaar naar de steden komt er nog bij en steeds werd er een flinke winst op gemaakt, omdat men van tevoren nooit zeker was. of de verkoop zal vlotten. De keuze der kers «rechten te nogal ver schillend. In enkele streken van Thuringen moet bijvoorbeeld op kerstavond haring op tafel staan, in Saksen wordt op kerst avond haringsalade gegeten „Wie dit ge bruik volhoud zal een» veel geld krijgen..." lu Silezië heerscht thans nog net gebruik om des nachts de tafel gedekt te laten staan, opdat de engelen zich kunnen zigen. In Stiermarken- laat men ‘s nachts de schotels met de gebruikte lepels staan. Valt er ‘s nachts een lepel op den grond, dan is de gebruiker Van dezen lèpel ge doemd om bannen het jaar te sterven. De populariteit van het kerstgebak ia al gemeen bekend. Omstreeks 1400 werden er voor hei Kerstfeest reeds groote, langgerek te brooden gebakken. In-een kerstpreek uit het jaar 1593 is reeds van Kerststollen sprake, peperkoeken en besuikerd gebak met diverse figuren. Nog thans te het gebruik De tijd van de 12 dagen van 25 December tob 6 Januari had vooralieen heilige betee- ktnis. In deze dagen en nachten trok Wo- duji op zijn acht-beenig wit paard door de landen» begeleid door zijh gemalin Berchta en gevolgd door een woedt leger. De heilige vuren ylamden dan hoj»g op, brandende wielen werden van de heuvels naar omlaag gerold en fakkels verlichtten, alle velden. Het haardvuur dkt ta*Ms zorgvuldig was uiitgedoofd, werd dan Opnieuw aangestoken, la de middeleeuwen werden nog op talrijke plaatsen kerstvuren gebrand en nog lang te er van een „kerst- of Julblok" sprake De tijd van de twa^f nachten i® een tijd van vrede en het gebruik der heidenen was du® in treffende overeenstemming met „Vrede op Aarde" der Christenen. Voorts stonden deze dagen in het teeken der vreugde, gewerkt mocht er niet worden en de meisjes wier spinnewielen met rustten, werden dpor de godin Berchta bestraft. Een heidensch gebruik, dat later in ge kerstende gedaante door vele volkeren te behouden en bijvoorbeeld thans nog in Scandinavië en Engeland bestaat, was het aanrichten van feestmaaltijden. Dat ook dit gebruik hier en daar aanleiding gaf tot bui tensporigheden, valt niet te betwijfelen en m enkele streken van Duitechland werd het woord „Weihnachten" zelfs veranderd in „Weinnaoht”. in Noord-Duitschland heette de heilige avond vanwege den rijken maaltijd „Abend” wat zooveel beteekent als de avond van „de volle buik”. Ook de kinderen kregen een rijken en overdadige» maaltijd, dien avond mocht iedereen zooveel eten als hij zelf wil de. Het vee in de stallen en de huisdieren werden dan eveneens goed bedacht en kre- gr. behalve een overdachgen voedermaaltijd, een lichtje voor de krib. In Noorwegen ver geet de boer in den Kerstnacht ook de vo gels, die buiten zijn, niet en zorgt voor rijkelijk gevuld© voederbakken. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken^ (behoorende tot den bezorgkring) 1—5 regels /uè^’eik^regefmeer OM. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadjgheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels ƒ2.25, elke regel meer de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van solieue Boek handelaren, Advertentiebureux en onze agenten en moeten daags aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd t Een bekend gebruik is voorts nog de om megang up Kerstavond. Meestal nemen aan dergelijke tochten vermomde gestalten deel, die van huis tot huis trekken en aan de bewoners een kleine gift vragen. Niet zel den worden op dergelijke ommegangen bal dadigheden bedreven. Dit oud en van oor sprong onschuldig vermaak is in de meeste plaatsen ontaard in een aaneenschakeling van scneimejwtreken, die niet alleen van den laateten tijd zijn. In een oud geschrift kunnen wij nog learni; „1% heilige avond wordt door een ommegang een heidensche tier- en d rink avond. Veelal eindigt een om megang in een algemeene scheld- en vecht partij, aan den eenen kant de geplaagde burgen en aan den anderen kant de ver momde belhamels, die avonden lang de be woners treiteren met „belletje trekken", kinderen schrik aanjagen, „rniten-tlkken" en wat> dies meer zij. In llotetain is dat evenals in vroeger jaren bij ons op Sinterklaasavond nog de gewoonte om met den rommelpot rond te gaan. Dan wordt in Duitache woorden het liedje gezongen, dat bij, ons bekend te als: Het licht van het Kerstfeest Het Kerstfeest is een blij feest. Buiten donkeren de dagen en schrompelen ineen tot korte spanne tijds tusschen lange duis ternissen. Maar wanneer de Kerstblokken luiden over de mistige velden en de ver laten grachtjes der stille steden, wanneer zelfs in de voortjagende drukte der hoor baar ademende wereldsteden, waar het klokkengelui onhoorbaar zich oplost in het geweldige rumoer, een oogenblik de drukte en de nerveuse bewegelijkheid schynen te luwen, dan ontsteken in hun versierde ka mers en m de kerken de menschen de Ijk ten van den Kerstnacht. Aan de stralende Kerstboomen van Eeuwig groen, waar rond om de kindergezichten in verrukking zyn opgeheven, schitteren de kleurige kaarsen en de zilversterren en het gouddraad en de glinsterende geschenken. En in de kribbe rust het Jezuskindje, welke geboorte we zoo bigde herdenken. We vieren het licht, het licht, dat uit den nacht ryst en het licht, dat in deze geboorte over de wereld is op gegaan. En we vieren het, terwijl rondom ons de wereld in duisternis ligt, terwijl alle licht en alle leven schijnt uitgebluscht in de beklemmende duisternis van den wintertijd en van het kortste dezer diageiu Dat geeft aan het Kerstfeest zijn verrassende betee- kenis. Het is de hoop, de verwachting, het vertrouwen, dat we vieren. We vertrouwen, we weten, dat uit het duisterste het licht stijgt. Het is het licht van de geboorte van het Jezus-kindje, die een nieuwen tijd over de wereld uitluidde. Het is het licht ook van onze hoop, die niet sterven kan. Het doet er tenslotte in zekeren zin niet zoo heel veel toe, hoe de wereld rondom ons er in werkelijkheid uitziet, hoe de realiteit van het leven is. Maar het doet er alles toe, hoe wij op die realiteit reageeren. Dat geeft juist in dezen benauwenden tijd, nu we ner gens meer houvast schijnen te kunnen krij gen en geen lichtstraal meer schijnt te kun nen doordringen door de beklemmende duis ternis van de wereldcrisis, aan ’t Kerstfeest zoo’n lichtende beteekenis. Het licht stijgt altijd uit den nacht. Zoo lang we dat gelooven, daarop vertrouwen, is het licht van het leven, het licht van ons leven nog nooit geheel uitgedoofd. Want dan weten we ook, dat juist wanneer de duisternis het donkerst is, de rijzing van het nieuwe licht nabij is. En die wetenschap geeft ons de kracht om overeind te blijven niet alleen, maar ook te blijven werken en streven. 0, zeker, het leven kan duister, be nauwend duister zjjn. Er is zooveel dat ons pijn doet. Er zijn oogenblikken, dat we moedeloos neerzitten en vragen, of het niet beter was, dat nu ItfiLeinde maar kwam, dat geen straal van hoop meer schijnt te kun nen doordringen door de smart, die ons neerbuigt. Maar juist dan hebben we te be denken, dat we door de duisternis alleen naar het licht stijgen. Dat licht moge dan soms een ander zijn dan dat naar welke glans we verrukt de handen uitstaken, het zal ons toch opnieuw de heerlijkheid van Kerstgebruiken. In verschillende landen. Kcrstaeden... kerstgebruiken... welk een omvangrijk gebied zoowel in het verleden al® in het heden doemt alfi een mozaiek voor ons oog op. De herdenking van Chris tus' geboorte heeft, behalve in gewijde spe len. dn vele volksgewoonten haar weerklank gevonden. Aan volksgewoonten te veelal een eigen aardige geschieden!® verbonden. Zij weten zich met een verbazingwekkende standvas tigheid en taaiheid van geslacht op ge slacht te handhaven en verliezen maar zel den iet® van hun oorspronkelijke kleur, zoodat het thans nog mogelijk is om veler lei gebruiken den aard en den geest van de volkeren van eeuwen her te bestudeer en. Vele Kerstgebruiken stammen bijvoorbeeld van heidensohe oorsprong en z”” "'vra* eeuwen later door den Christelijkon gods dienst gekerstend. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ3.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—0 uur. Administratie en Redactie Telef. Interc. 2745. Postrekening 48400. van Kerststollen in den vorm.yan het Kerst kindje in Saksen algemeen b&end en zelfs in het armste huisgezin zal men deze op kerstavond aantrefen. Dat ook dit gebruik van heidenschen oorsprong is. blijkt wel hieruit dat hier de Germaansche góden en de heilige dieren eens uit deeg zijn vervaar digd en door de vrouwen in de tempels wer den gebakken Doch wee den armen bewoner wanneer deze de klein® gift weigerU In dezen zelfden geest zijn dan bekend de ommegangen van de drie koningen. Dit is geen specifiek kerstgebruik en sou eigen lijk pa® op 1 tot 5 Januari plaat® moeten vinden, doch in Brabant ziet men ze op sommige plaatsen met lampions langs de huizen trekken en hun liedje zingen. (Nadruk verboden) - .’Z?*' •C».-- 1 ----- met de diepe beginselen van gebracht. Bekend te bijvxterb de herdenking van Christus' prachtige Kerstfeest, ont densche viering van h< geschiedde bij de Rorr later de Germaansche Christendom bekeerd we een® uit de heidensche dienstige plechtigheden. Vooral in Duitschland ken aan te wijzen, die c heidenschen oorsprong j gen. Het Kerstfeest, d volke/en kwam, valt den heiligsten tijd der Gstjuanen. Geen volk van het Zuiden met zijn helderen hemel en zijn heerlijk zacht klimaat leefde zoo innig verbonden met de Natuur als de Germanen die vaak <fen strijd aan moesten binden met d® woeste elementen»

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1931 | | pagina 1