Oe Vroolijke Vrouwtjes Weenen van Goedkoop is Duurkoop M. J. OOSTEKLING ZONEN ITVt Jaarlijksche BALANS OPRUIMING begint ZATERDAGMORGEN 2 Januari 9 uur s JONGE H. ULSTERS HALVE PRIJZEN - n z f- Schouwburg Bioscoop - Gouda is S'i.TsiS ™"E IS EEN SENSAU+E SPOTPRIJZEN IN ALLE AFDEELINGEN Zie vooral onze etalages. Zie vooral onze etalages. GQUDSCHE COURANT HONDERDAfi 31 DEC. 1931 - TWEEDE BLAD HET JAAR 1931. In detotlT* SUPer TO°n'OPerettefi,m U-F'A- WILLY FORST de bekende acteur uit: DAS LIED 1ST AUS!' LEE PARRY* IRENE EISINGER en nog tal van, andere lieftallige Duitaehe filmsterren. dumas c. J. J. LOEVE VOOR EEN MOOIE TERRAZZO-GOOTSTËËn^IT^rSr naar k7uTXTfe"mties ten "«N- Van VRIJDAG 1 JANUARI 1932 af waar WRWForS'VE? ,E "aar het, lusti*?. intieme Weenen, men het nieuwe laar eens vrooluk kan inzetten. OP HET TOONEEL: De bekende Hollandsche did, ter-zanger en conferencier met o.a. zijn speciaal voor Gouda vervaardigde IV ïeuw ïaarswensch. Toegang voor eiken leeftiil Nieuw jaarslag en Zondagu. Gratis fietsenstalling. GEiWt^^T V0(flUU lfw ïrffA,1AT%r^Mne'i^'^rr' 6 uur en 8-30. TELEURSTELLING"' PLAATSEN, DAT VOORKOMT 100 T^hVLT6.™,"" 50~jariire e™ring. zijn wij in staat L het beste te kunnen aanbieden op het gebied van GEDISTILLEERD (Binnen- en Buitenlandsch) WIJNEN en LIKEUREN. GOUDA, Hoogstraat 20. Tel. 3033. AMSTERDAM. Utrechtschestraat 140. SNEEUWFOTO'S zijn schitterend, mits gemaakt zi)n met Sportfilms; 2 stuks 6x9 c.M. voor 1_-. 14 Drogisterij en Fotohandel ,.Het Blauwe Kruis" Hurgem. Martenssingel. Do F.b. Nieuwjaarsdag geopend. voe *A"> s\e«orf boo' 1 o\i 0 goaOj k a|, ideool rij slechts heel weirog besteden wil VOSS, het Huis voor Confectie irwotopr""o uil i '""«op b. zoolang U niet bij VOSS binnen was I Ga er heen V)w 0e koe O 4° V ned»" ,oz»v ,et iSP betere ROTTERDAM K. Hoogstr. 5 Wij wenschen UI! HET ALLERBESTE in 1932 er houden ons OPNIEUW aanbevolen. GOUWE 145 j/p de Turfmarkt. v. wingerden GOUDA. «Joh. C. TELEF. 3275 ln_K(INSTGRANIETWERKEN. Elk jaar opnieuw, wanneer de dagen het 'donkerst zjjn, maar we ons als gereed ma ken voor een nieuwen opgang naar het nieuwe licht, voelen we ons één oogenblik als op de grens van verleden en toekomst. Ên wanneer over de mistige velden en bov»n de verlateir straten der stille steden de Oude- jaarsavondklokken het Oude jaar uitluiden, bevangt ons de onzegbare weemoed van ver leden en afscheid, maar dringen 'ook onze handen naar het nieuwe leven en het nieuwe werk, dat voor ons ligt. 't Is, of helderder duidelijker de beteekenis van het leven zich aan ons openbaart, of we duidelijker de we gen zien, die door de velden van het ver leden uitliepen op dit heden, en duidelijker ook de wegen zien, die uit dit heden naar de naaste toekomst uitgaan. Het is het oogenblik, waarop we ons rekenschap te geven hebben, rekenschap van eigen leven en rekenschap van het leven der mensch- heid, waarop we de som hebben op te ma ken en ons af te vragin niet enkele of de uitkomst klopt met onze wenschen en ver wachtingen, maar ook, willen we met het verleden ons wapenen tegen de toekomst, waarom het niet klopt en in hoeverre we zelf daaraan schuld hebben. Dat is niet op wekkend in dezen t|jd. Duidelijker dan ooit misschien zien we in het stramien van het verleden de draden geweven, waaruit onver, mijdelijk DE HERZIENING VAN VREDES VERDRAGEN EN OORLOGSSCHULDEN, DE ONTWAPENING EN HET PROTECTIONISME. Xf'<te het is duidelijk, dat, alle redeneeringen en conclusies ook S Ta a"3"3" mMr ™S houdti ook Engeland den vrijhandel heeft prnsge- geven en ook wij, ais laatste getrouwe bij het stuk geschoten vaandel, zooals minister Verschuur nog pas in de Tweede Kamer op- Th ,Str?d ervoor hebben opgegeven en dat Frankrijk, al is het dan altijd een bij uitstek protectionistisch land geweest, hier in nauwelijks eenig scherper verwijt kan treffen dan de anderen. Maar ten aanzien van de andere factoren, die op het verloop der wereldcrisis een zoo ongunstigen invloed oefenen staat het anders. Hier neemt frankrijk, gesteund door zyn kleinere bond- genooten in Midden- en Zuid-Oost-Europa, Pil Vnnv mi>4 J.j. DE WERELDjCRISIS moest voortkomen, die thans onze welvaart niet alleen, maar geheel onze Westersche beschaving bedreigt. Maar we zien ook, hoe desondanks de menschheid verder weeft met dezelfde draden aan hetzelfde patroon, als hunkerde ze naar haar eigen ondergang. Dat is het benauwende van dezen ty'd. Het is niet enkel, niet in de eerste plaats zelfs de ellende van het heden, maar het is «de onvoorwaardelijke zekerheid, die we voelen, dat we niet weg willen, niet weg kunnen ko men wellicht van dezen weg naar den onder gang, dat tfe, als gehypnotiseerden voort- weven, voortweven aan ons eigen verderf. Het is zeker niet heelemaal juist, den we reldoorlog de oorzaak van de huidige cri sis te noemen. Deze oorlog was ook een gevolg. En het zjjn dezelfde oorzaken, waar uit deze oorlog ontstond, die nu nog haar verwoestende werking doen gevoelen. De felle tegenstellingen, die Europa de eeuwen door verdeeld en in strijd hebben gehou den, hebben zich mede door den oorlog tot een stitetfite us -hevyrjaeid ontwikJwAd* tenslotte ons leven, het politieke zoowel als het economische, totaal ontredderd hebben. De vredesverdragen, die den buit aan macht en invloed en gebied voor goed aan de over winnaars van het oogenblik moesten ver zekeren, hebben een kunstmatigen toestand geschapen, die den strijd en het wantrou wen doet voortduren en het herstel van het Europeesch evenwicht en van het normale, economische leven onmogelijk maakt. En de schatting, den overwonnenen in herstelbe talingen opgelegd, de oorlogsschulden der overwinnaars en de avereehtsche pogingen om door het steeds verhoogen van de tarief muren het eigen nationale leven voor ver dere inzinking te bewaren, hebben het door den oorlog met zijn vernietiging van tal- looze economische waarden reeds zoo zwaar gehavend Europa belet, zich economisch weder op te richten. Het meest moest het overwonnen eii'ïieer- gedrukt Duitschland onder deze crisis lij den .Maar de uitwerking heeft zich ten slotte overal doen gevoelen. Zelfs het zoo sterk gewaande Engeland, dat steeds zijn financieele verplichtingen uit den oorlog zoo accuraat was nagekomen en zijn econo- mischen en financieelen stand door alles heen had gehandhaafd, zakte ineen en moest in het opgeven van den gouden stan daard en van den steeds gehuldigden vrij handel zijn onmacht erkennen zich langs normalen weg te herstellen. En de laatste boodschap van president Hoover aan het Congres bewijst, dat ook het rijke Ameri ka, de groote crediteur-staat van Europa, maar met moeite de uitwerking van de we reldcrisis het hoofd biedt. Alleen Frankrijk, dat door de opeenhooping van goud in de kelders van de Bank van Frankrijk (met Amerika bezit het drie kwart van den goud voorraad van de wereld) zich in een uiterst gunstige financieele positie bevindt en door zijn geringe bevolking en politieke machts positie ook economisch in gunstige omstan digheden verkeert, schijnt van de wereld crisis nog weinig last te hebben. Toch wor den ook hier de eerste teekenen zichtbaar van een naderende crisis. En het is moge lijk, dat dit tenslotte op den geheelen toe stand gunstig zal'inwerken en een lichte ommekeer tengevolge zal hebben, omdat het tot nu toe vooral Frankrijk's intransigente houding is, die het welslagen van gemeen schappelijke pogingen om tot herstel te ko men, heeft belet. Deze intransigentie, ge volg van de vrees voor het verlies van de eigen overheerschende machtspositie, open baart zich min of meer ten opzichte van alle drie de vraagstukken, die, afgezien van de vernietigende werking van den oorlog en de economische uitputting, die er het ge volg van werd, in meerdere of mindere mate het probleem van het wereldherstel beheer- schen, en voor wat de ontwapening dangaat, blij kens de'laatste instructie der Japanfche regeering aan haar delegatie ter ontwape ningsconferentie ook door Japan, een stel ling in,, die lijnrecht tegenover de verlan gens van de rest der wereld en de behoeften dier wereld staat. De herziening d r vredes verdragen, die tenslotte ook het vraagstuk der ontwapening grootendeels beheèrscht, wordt in vrijwel alle landen en zelfs door tal van Franschen, getuige onder anderen het vernietigend oordeel, door een Fransch journalist over den toestand in den Pool. schen corridor uitgesproken, waartegen Poolsche minister Zaleski zich in een felle rede verweerd heeft, als een gebiedende noodzakelijkheid gevoeld. Deze herziening zou het opheffen van den kunstmatigen toe stand in Midden- en Zuid-Oost-Europa mo gelijk maken en daardoor reeds een gun- stigen invloed op het economisch leven van ons werelddeel uitoefenen. Zy zou verder het felle wantrouwen wegnemen, dat nu nog heerscht, een andere regeling van de her stelbetalingen en daarmee van de oorlogs schulden mogelijk maken en het ontwape- ningsvraagstuk nader aan zijn oplossing brengen Het is waar, dat dit vraagstuk niet uit sluitend door deze herziening beheerscht wordt. De jongste instructie der Japansche regeering heeft getoond, dat ook buiten Europa en buiten de sfeer van de na-oor- logsche stemming het geweld nog niet als beslissende factor in internationale aange legenheden wordt uitgeschakeld. Japan wil niet alleen zijn oorlogsuitrusting niet ver minderen, maar haar integendeel uilbrei- eStëk^copfüct iu - Jen daarvan duide lijk genoeg aangetoond. Want dit conflict was niet anders dan een gevolg van Japan's poging om zijn ver strekkende plannen, die de onderwerping van Mantsjoerije tot uit eindelijk doel hebben, te verwezenlijken op een oogenblik, dat de scherpte der wereld crisis de andere mogendheden belette, daar tegen daadwerkelijk verzet te bieden. Het is aan de tusschenkomst van den Volken bondsraad gelukt deze verwezenlijking voorshands te beletten. Maar de Bond hééft daarbij een groot deel van zijn prestige en van het gezag van het Volkenbondsverdrag verspeeld, waar het niet mogelijk bleek Ja pan tot naleving van een der voornaamste artikelen van dit verdrag, waardoor het ge bruiken van geweld ïn geschillen verboden wordt, te dwingen. Dat een dergelijke ne derlaag niet slechts het beginsel van den Bond en de internationale gedachte, maar ook een richtige oplossing van het ontwa- peningsvraagstuk ernstig schaadt, behoeft wel geen betoog. De kansen van deze oplossing stonden trouwens toch al niet best. Ondanks de ge ruchtmakende verklaring, in de vergadering van den Volkenbondsraad in het begin van dit jaar door de ministefs van Engeland. Frankrijk, Duitschland en Italië gezamen lijk afgelegd, dat er voor den internationa len vrede geen enkel gevaar dreigde, ver trouwt toch feitelijk niemand den toestand. In de Volkenbondsvergadering van dit jaar hebben zoowel de Italiaansche minister Grandi, als de ministers van Nederland, ne Scandinavische staten en Zwitserland, die een desbetreffende motie indienden, ge tracht het ontwapeningsvraagstuk dringend aan de orde te stellen en heeft de Duitsche minister Curtius zich nogmaals op de be palingen van het Volkenbondsverdrag be roepen, die de ontwapening van alle staten als een plicht oplegde, het Fransche memo randum heeft het duidelijk gemaakt dat van die ontwapening wel niets zal komen en dat ook de ontwapeningsconferentie daaraan heel weinig zal kunnen veranderen. Frankrijk wil de beschikking behouden over de macht, waarmee het zyn hegemonistische positie kan handhaven en heeft dit vrij onomwon den verklaard. Dat bepaalt ook in laatste instantie zyn houding tegenover het zich steeds sterker opdringende vraagstuk van de herziening der vredesverdragen. Dat is in. de eerste plaats het vraagstuk van de herziening der te Versailles getrokken gren zen, in het by zonder het vraagstuk van den Poolschen corridor, dat in zoo sterke mate de stemming in Duitschland beheerscht en het succes der nationaal-socialisten goed deels verklaart en dat de onrust in Midden- Europa gaande houdt en daarmee een voort durend gevaar voor den vrede van Europa oplevert. Maar daarnaast is ook de oplos sing van het vraagstuk der herstelbetalin gen en oorlogsschulden voor de opheffing der economische wereldcrisis van zoo over. wegend belang, van de herziening der Vre desverdragen afhankelijk. Voor z||n onver, zetteljjke houding beroept Frankrijk zich ook hier op de vredesverdragen, van welker onverkorte handhaving z(jn tegenwoordige machtspositie afhangt. En deze onverzette lijkheid heeft tot nu toe een redelijke oploj Sing van dit vraagstuk belet. Hoe sterk de noodzakelijkheid van een dergelijke oplossing door de wereld gevoeld wordt, toonde wel heel duidelijk het initia- tief, dat president Hoover in het begin van dit jaar nam, toen de nood in Duitschland op het hoogst gestegen bleek. Het morato- num van een jaar, dat hij voor de herstel, betalingen en de betaling der oorlogsschul den voorstelde, stuitte echter op Fransch verzet. Voor z|jn toestemming stelde Frank, rijk allerlei voorwaarden en vroeg het van Duitschland ook politieke garanties. De houding der wereld noodzaakte het oven- wel in te binden. En tenslotte bleef de Fran sche regeering alleen vasthouden aan den eisch, dat de onvoorwaardelijke betalingen door Duitschland zouden worden doorbe taald. Geruimen tijd heeft deze kwestie de aandacht der regeeringen in beslag geno men. En men kan wel zeggen, dat het vraagstuk van herstelbetalingen en oor. logsschulden de Internationale politiek ge. durende dit jaar grootendeels heeft be heerscht. Na de besprekingen te Parijs tus- schen de regeeringen van Duitschland, Frankrijk, Engeland, Amerika en België, waarin ook Japan zich nog gemengd heeft, had te Londen een conferentie plaats, die feitelijk mislukte. Frankrijk bleek niet be. reid deel te nemen aan de hulpactie tea be. hoeve van Duitschland door president Hoo- voorgesteld, waardoor aan dit land een crediet van 100 millioen dollars zou worden verstrekt. Alleen een uitstel van betalingen werd voor Duitschland verkregen. Ook het bezoek der Fransche minister aan Berlijn bleek de zaak niet verder te kunnen bren gen. Als gevolg op z(jn eerste actie heeft lident Hoover toen een tweede initiatief genomen door zijn uitnoodiging van de Fransche regeering om ter bespreking naar Washington te komen, welke uitnoodiging later door een soortgelijke uitnoodiging Italië gevolgd werd. De twee brandende vraagstukken van de herstelbetalingen en oorlogsschulden en van de ontwapeni ng zou- daar besproken worden. Maar veel re sultaat hebben die besprekingen niet ge- En voor zoover te resultaat hadden, werd hierdoor het Fransche standpunt ver- sterkt. Hoover beloofde aan zijn Franschen gast, dat hij Frankrijk het initiatiefkou la- ten inzake het tot stand brengen van een financieele regeling en dat daarbij zou wor-1 jgtj vastgehouden aan het Young -plan. Dienovereenkomstig heeft de regeering van Duitschland geopend, waarvan de instelling de consultatieve commissie, in ag-plan voorzien, het gevolg werd. Het is echter thans reeds duideljjk, dat ook hier overeenstemming met Frankryk moeilyk te bereiken zal zyn, omdat Laval, de Fransche minister-president, vasthoudt aan de prio riteit der herstelbetalingen boven de schul- van het Duitsche bedrijfsleven, welker afdoening voor het op gang houden van Duitschland's economische leven een abso lute eisch is. Intusschen waren deze besprekingen onderhandelingen doorkruist door een fi- ieel-economische kwestie, waarin Frankryk en Duitschland aanvankelijk zeer strak tegenover elkander stonden en die daarom aan de oplossing van het groote vraagstuk geen goed deed. De overeenkomst tusschen Duitschland en Oostenryk tot het aangaan van een tolunie, wekte een storm van verontwaardiging en een heftig ver zet, in de eerste plaats in Frankryk en zyn Midden- en Zuid-Oost-Europeesche bondge- nooten, maar ook in Italië. De oorzaak was niet een verzet tegen de economische rege ling, maar de vrees, dat deze band de poli tieke ineensmelting van Oostenryk en Duitschland, die de bevolkingen van beide 'anden wenschen, sterk zou worden bevor derd en daardoor een machtiger Duitsch ryk in Midden-Europa zou herleven. De enkomst werd door de tegenstanders in stryd geacht met den vrede van St. Ger main en het protocol van Genève en einde lijk ter beoordeeling voorgelegd aan het In ternationale Hof van Justitie, dat de tegen- itanders in het gelijk stelde. Maar reeds voor die beslissing gevallen was, hadden Duitschland en Oostenryk onder pressie van Frankrijk en zyn medestanders verklaard an de tolunie af te zi^n. Dat ze met deze tegemoetkoming de Frahsche medewerking e de herstelbetalingen en de aan Duitschland te verstrekken hulp niet ver kregen hebben, is reeds gebleken. En dit is niet enkele schade voor Duitschland, maar voor de geheele wereld, waar het econo misch herstel dier wereld loopt over het herstel van Duitschland. De uitzichten blij- an ook uiterst Somber. Ondanks de on- derlingen beleefdheidsbezoeken te Rome, Parys en Berlijn, is de politieke toestand nog steeds gespannen. Maar het is voor dit oogenblik vooral de economische toestand der wereld, waarvan tenslotte ook de poli tieke toestand in zoo hooge mate afhangt, die zoo groote zorg inboezemt. Ook NEDERLAND lijdt onder deze crisis in hooge mate, zy het dan niet zoo sterk als de meeste andere landen. De verschijnselen zijn hier als el ders: toename van de werkloosheid, stop zetten van bedrijven, financieele tekorten by particulieren, gemeenten en het ryk en- als wanhoopsdaad het grijpen naar het ave reehtsche middel der protectie, dat ons door de andere landen al* 't ware in de handen wordt geduwd. Nog aan het einde van dit jaar is door de Tweede Kamer een ontwerp tot verhooging der invoerrechten aangeno men, tegelyk met een ontwerp tot invoe ring van een invoerrecht op benzine. Maar ook de andere daden van regeering en Sta- ten-Generaal werden grootendeels door de crisis beheerscht en tal van nieuwe ontwer pen en wy zigingsontwe rpen dragen het stempel van den crisistijd. De werkloos heidsinterpellaties waren niet van de lucht. De Troonrede en de Algemeene Beschou wingen stonden geheel in het teeken der crisis. De oprichting van het nieuwe depar tement van economische zaken en arbeid, de bezuinigingen op alle begrootingen tal van wetsontwerpen waren er het recht- streeksch gevolg van. Als zoodanig kunnen we in de eerste plaats wel noemen het ont werp tot steunverleening aan de bieteubou- wers, dat naast de Tarwewet komt te staan, dan de heffing van opcenten op den sigaret- teiv-accyns, de wijziging van de Stuwadoors wet en van de Woningwet. Ook in het maat schappelijk leven openbaarden zich de ge- volgen der crisis in de vele stakingen en ii de bankovervallen, tot nu toe in ons land feitelyk onbekend, thans tengevolge van den nood uit Amerika in ons land geimpor- teerd, in de oprichting van het Nationaal CrisiBcomité en tal van plaatselijke crisis- comité's, in het afstaan van een deel van hun inkomsten door Koningin, Prinses Ju liana en Prins Hendrik, die daarmee het goede voorbeeld gaven, in de inkorting van salarissen, welke pynlyke maatregel ook aan de ambtenaren staat voltrokken te wor den en in de gedrukte stemming, die ook iu ons nationaal leVen onmiskenbaar is. Ondanks dezen crisistoestand toonden re. geering en volksvertegenwoordiging ook dit jaar hun zorg voor het publieke leven door werkzaamheid op allerlei gebied. Zoo werd aan de wijziging der Gemeentewet de laat ste hand gelegd, werden de wijziging van de Nyverheidsonderwyswet, van de Octrooi- wet, de wet op 't Notarisambt, de Vissche- rywet, de Auteurswet, de Drankwet tot stand gebracht. Dan kwam op initiatief van den heer Van den Bergh een wet tot rege ling van het geldschietersbedryf tot stand, waarnaar reeds lang werd uitgezien. Maar ook de meer specifiek nationale belangen, die door de houding van België na den oor log in het gedrang dreigde te raken, werden getuige het debat in de Eerste Kamer, niet uit het oog verloren. In de pers was het gerucht opgedoken, als zou minister Beelaerts van Blokland niet ongenegen zyn aan de Belgische verlangens tegemoet te komen, door België een ka'iaal ten behoeve van Antwerpen's Rijnvaart toe ste Kamer met zoo groote meerderheid en algemeene instemming van het volk verworpen, niet zoo heel yeel afweek, waar het over den vasten wal van Noord-Brabant getr ».en, dus niet de Zuid-Hollandsche en Zeeu che stroomen volgende, in de Ant werp' e dokken zou kunnen uitmoi Door m minister werd dit gerucht beves tigd. En dit had een vrywel algemeen ver zet van de Eerste Kamer tengevolge, waar aan de heeren De Savornin Lohman, Briët en anderen krachtige uiting gaven. Door den minister, die, uitgaande van het inder tijd door ingenieur Konijnenburg voorge stelde kanaalplan, zyn plan verdedigde, werd een beroep gedaan op de noodzakelijk heid eener goede nabuurschap. Maar van- neer we die goede nabuurschap moeten koo- pen met opoffering van de eigen nationale belangen, dan wordt de waarde daarvan voor ons wel eenigszins problematiek. BELGIE moet ook onze vriendschap begieren, maar die niet afhankelijk stellen van de voldoe ning van eischen, die het ons nu al sinds 1918 stelt en die ontstaan in den roes der overwinning, aanvankelijk een aanslag wa- op onze souvereiniteitsrechten en ons grondgebied en alleen noodgedwongen tot ieuw kanaal ten onzen koste vermin derd. Voorloopig schynt een dergelijke men taliteit bjj onze naburen nog afwezig, al zal het wel niet anders kunnen, of de groei van de Vlaamsch-nationale beweging moet hierop een gunstigen invloed oefenen. Die groei en de stryd der Vlamingen voor gen recht heeft ook dit jaar België's open bare leven grootendeels beheerscht. De on lusten aan de Gentsche universiteit, tenge volge van de weigering van prof. Hulin de Loo, om zyn colleges aan de Ecoles des Hautes Etudes, een concurrentie der ver- nederlandschte universiteit, te staken, de oprichting van een nieuwen Raad v^n Vlaan deren met Dr. Borms aan het hoofd, de groei van de los van België-beweging en van de federalistische gedachte ook in het Walenland, zyn daarvan de duidelijke tee- Ook de val van het ministerie-Jaspar, dat door een ministerie-Renkin opgevolgd is, wijst in die richting. Het is zeker niet de richting, die FRANKRIJK wenscht. De Vlamingen hebben reeds her haaldelijk getoond, dat ze van de nauwe aansluiting van België bij Frankryk en van het steunen door België van de imperialis tische en agressieve Fransche politiek niet gediend zyn. Zy hebben ook dit jaar weer tegen deze politiek en tegen het Fransch- Belgische accoord stelling genomen. En het kan niet anders, of de scherpere accen tueering dezer politiek, die het beleid der Fransche regeering dit jaar te zien gaf, moet de tegenstelling nog strakker maken. Laval, die Steeg als minister-presiden: is opgevolgd, is zeker geen fel nationalist, maar staat toch heel wat dichter by de na tionalistische regeering dan Briand, wien hy de leiding van het buitenlandsch beleid dan ook zeker niet zonder opzet en bedoe ling eenigszins uit handen heeft genomen. Hy is daarby ongetwijfeld meer in overeen stemming met de mentaliteit van het Fran sche volk en met den geest der Fransche volksvertegenwoordiging. De verkiezing van Doumer tot president der republiek heeft, al zullen hier ook persoonlijke overwegin gen zich hebben doen gelden, wel heel dui delijk aangetoond, dat het Fransche parle ment van de verzoeningsgezinde en naar de internationale gedachte gekeerde politiek van Briand, die Doumer's tegencandiduat was, niet gediend is. Ook in SPANJE heeft men tot eersten president der nieuwe republiek een eenigszins naar rechts ge oriënteerde persoonlijkheid gekozen. Maar hier representeerde deze president niet den geest der Spaansche Cordes. Alcmala Zamora, de nieuwe president, was een der conservatief-getinte katholie ken, die reeds tydens het koningschap zich voor de republiek verklaarden en deswege ook in de gevangenis raakten. Toen de ge meenteraadsverkiezingen de republikeinsche gezindheid van het Spaansche volk ondub belzinnig uitspraken en koning Alfons af stand deed van den Spaanschen troon en spoedig daarop Spanje verliet, behoorde ook ns gekozen president tot het republi- keinsch comité, dat de revolutie had voor bereid en aan het nieuwe Spanje de eerste leiding gaf. Maar de gebeurtenissen ont wikkelden zich in een richting, die du twee meer naar rechts georinteerdj leden van dit comité, Zamora en Maura, steeds verder van de heerschende richting vervreemdde. Totdat de godsdienstige wetgeving, dio aan de Katholieke kerk haar bevoorrechte po sitie ontnam, deze twee goede katholieken uit de regeering deden treden. Het is wel waarschijnlijk dat de revolutionaire Spaan sche beweging zich nog verder naar links zal ontwikkelen. En als een soort tegenwicht hiertegen heeft men blijkbaar Zamora tot president gekozen, die als uiterst gematigd ^■Mcein het midden kan vertegenwoor digen. I In DUITSCHLAND gaat, zeker goeddeels onder invloed van da afhankelijke en ongunstige positie, waarin het land verkeert, de trnWrikkeling in gpheel tegengestelde richting. Wanneer er iets ia, de Duitsche geschiedenis in het afge- loopen jaar karakteriseert, dan is het wel hand over hand veld winnen van liet nationaal-socialisme, waarvan nu onlangs verkiezingen in Hessen een treffend voorbeeld hebben gegeven. Al is indertyd de petitie van de Stahlhelm tot ontbinding van den Pruisischen landdag, die zich ook te- het heerschend regiem keerde, mislukt, het is niettemin duidelijk, dat de meerder heid van het Duitsche volk onder den druk der omstandigheden zyn hoopt stelt op de beloften van nationaal-socialisten en andere uiterst rechtsche elementen en zich daar door steeds meer afkeert van de gedachte der verzoening -en naar de revanche. En zoover het hiervoor niet gewonnen is, zoekt het heil bij het communisme. De re geering van Brüning, die feitelijk dictato riaal regeert en strenge noodverordeningen uitvaardigt, waardoor thans ook het ecc no li leven streng geregeld wordt, weet zich nog te handhaven. Maar Hitier steekt de hand al naar het gezag uit. ENGELAND doorleeft, evenals Duitschland, thans een crisis, zy het een minder hevige. De arbei- ders-regeering, die aan het bewind was, heeft voor een nationale regeering moeten plaats maken, wat een felle botsing tus schen MacDonald, Snowden en andere lei ders der arbeiderspartij en de groote meer derheid der party en het in de oppositie gaan der arbeiderspartij tengevolge heeft gehad. Nieuwe belastingwetten werden aan hangig gemaakt. De regeering zag zich ge noodzaakt den gouden standaard op te hef fen. En tenslotte hadden nieuwe verkiezin gen plaats, die aan de conservatieven een overgroote meerderheid verschaften en Mac Donald, de minister-president, feitelijk tot een gevangene maakten van zyn oude te genstanders, met wie hy nu met behulp te vens der liberalen en dertien leden van de arbeiderspartij nu verder regeert. Op de Indische politiek der regeering heeft dit blijkbaar geen invloed geoefend. Ofschoon de tweede Indische conferentie, die ook Gandhi, de leider der Indische natio nalisten, naar Londen bracht, tengevolge niet het minst van de oneenigheid onder de Indiërs zelf, mislukte, blyft de „regeering bereid verstrekkende hervormingen toe te staan. In ITALIË gaat Mussolini nog steeds voort met her vormingen in fascistischen geest. Zyn op- eischen van het geheele volk voor den fas cistischen staat heeft hem in botsing ge bracht met het Vaticaan, toen de katholieke

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1931 | | pagina 3