HAASTABAK smaakt heler, omdat ze rijper is.
Nijverheidsonderwijs voor meisjes
Fa. C. v. TONG!
MO VI-
ZEEPPOEDER
eOOGAERDTs
^ÏRISISKOFFIE
MOET U VERHUIZEN?
L. BINNENDIJK
H. P. HERFST Ir.
Je tuis* Ëaptr"
GOUDA-HAARLEM
Wales Antliiraciet
Gebr. van Bruinessen
MALAISE
SIBBES
lie onze Uitverkoop etalage
BALT. A. DE JONG - GOUDA
LEWENSTEIN's
BETER
De Goudsche Fruithandel
De Amateur"
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 23 JAN. 1932 - TWEEDE BLAD
Fabriek tl Sneek, Engros te Gouda /E. W. M. JASKE, Sint Anthoniestraat 13-15, Tel. 3102
En bij de Winkeliers:
Dagelijksche Goederendienst
en tusschengelegen plaatsen
BUITENGEWOON LEKKERE KOFFIE t
- 60 CENT PER POND
EN 40 CENT PER POND
Drog. „Het Groene KruisKleiweg 9l, Tel. 2018
Vrouwesteeg 25. Tel. f1313 - Boschweg 29
Koopt bij onze Adverteerders
L N. POLDERVAART.
15 CENT O.
LAAT NIET UW
OVERCOMPLETE
MEUBELEN
JABGER-
0NDERG0EDEREN
BOTERKOEKJES
SIROOPWAFELS
THEEK0EK1ES
ELECTRISCHE HAARKAM
SILVIKRIN HAARWATER
Opruiming Schoenen I
VAN GILS - Markt 11 - Gouda
Me Msclie Veleaeiseer-lnhiing
GEBR. KAMPHUIZEN
JOH. DE MOL
m
Kleine HnnoRces 8 regels fl.-
Brieven uit de Hofstad.
WRAAK
D. DE VRIES Kleiweg, DE HAAN Karnemelksloot, BROEKHUIZEN Snoystraat, VELDHUIZEN, Heerenstraat, CATTEL, Heerenstraat
BOON Veerstal, G. v. AS, Gouwe b.d. Gasfabriek, LANGERAAR, Burgem. Martenssingel, v. VLIET, Karnemelksloot. 115
Begin Februari wordt de nieuwe HUISHOUDSCHOOL te GOUDA
geopend. Tot 1 Februari kunnen nog leerlingen worden ingeschreven voor
dé vakken: Koken, Huishoudkunde en Waschbehandeling en de Naald
vakken.
Lesgeldvoor 1 vak 5.voor 2 vakken 7.50voor 3 vakken 10.
Men geve zich op bij den secr.-pennigm. A. J. GIDEONSE, Krugeiiaan 151.
(Zij die reeds ingeschreven zijn behoeven zich niet opnieuw aan te melden)
De ondergeteekende bericht bij deze, dat hij bij zijn tweemaal
wekelüksche Beurtvaart van Gouda naar Haarlem, vanaf MAANDAG
25 dezer, een DAGELIJKSCHE MOTORDIENST heeft geopend van
GOUDA naar HAARLEM langs Waddinxveen, Boskoop, Alphen,
Sassenheim, Lisse, Hillegom, Bennebroek en Heemstede.
Vertrek van Gouda, dagelijks om 's morgens 9 uur.
Zaterdags 's morgens 6 uur.
Kantoor: GOUDA, Gouwe 195, Tel. 2022.
Goederen worden op verlangen afgehaald. 50
De ondernemer Firma JAC. SMIT
Bij elk pond Koffie a f 0.60 geven wij tijdelijk een V2 pond
HEERLIJKE KOEKJES
GROENENDAAL 4
Uitnoodlginjg
tot deelname aan de KOSTELOOZE CURSUS fin RELIEFSCHILDEREN,
SCHABUONEEREN en LEDERBEWERKING met de Wereldberoemde
Verven van Dr. Schoenfeld Co.., Dusseldorf,
te houden op 29 en 30 JAN. van 26 en van 8- —10 uur in het gebouw der
Soc. „Ons Genoegen", Boelekade.
'Verzoeke lapje zijde mede te brengen. Verder alle inlichtingen in
STOOKT NU!
een zeer voordeelige Brandstof
Aanbevelend,
Vraagt dan eerst onze prijsopgave, dit verplicht
U tot niet.s. Wel zult U dan tot de conclusie
konten, d;it wij go edkoop zijn.
Prompte bediening Volle garantie.
Talrijke Rc.ferentii Sn
Ruime Brandvrij' e Bergplaatsen
Telf. 2534 - Turfmarkt 1, G ouda - T«lf. 2534
BRENGT UITKOMST.
Een DUBBEL pak, inhoudende één POND
eerste kwaliteit zeeppoeder voor slechts
OVERAL VERKRIJGBAAR
op zolder ten prooi aan verwording.
Ontbied een koopman!
HET ADRES IS:
H00GEND00RN,
Molen war f so - Gouda
HOOGSTRAAT
TELEF. 2005
Modjo, ,de oude Vorstenlanden 4 ct.
Concurrenten Sumatra 4 ct.
Mozart Sigaartjes 10 stuks 15 ct.
Pijpen vanaf 17 ct.
De echte Hamilton van 1.25, nu 81 ct.
Star Pijpen van 2.50 voor 73 ct.
KLEIWEG 87
v.h L. BOOGAERDT -
L. TIENDEWEG 43
TELEFOON 2593 -
Drogisterij
Markt 6 - Telef. 2423
VEREENIGING VOOR
FACULTATIEVE LIJKVERBRANDING
Inllchtlngenbladen, Tarieven en Voorwaarden en
inlichtingen omtrent het FONDS VOOR LIJKVER
BRANDING op schriftelijke aanvrage kosteloos
verkrijgbaar bij de afd.-secretaresse, Gouwe 73, Gouda
24
OOSTHAVEN 29 - TELEF. 3364
Overal kjjkt men naar de koopjes. Bjj on. vindt U die voor groot en klein.
Heerenschoenen alle matenf 2.49
Kinderschoenen vanaf25 ets
Damesschoenen vanaff 1.10
Wlntarartikelan en restanten «oor lh der weerde
HAAL DE KOOP|tS WEOKOMT SPOEDIG BIJ
MACHINES
NAAIEN
KLEIWEG 88 - GOUDA
BLAUWE DRUIVEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
BANANEN
TOMATEN.
Aanbevelend,
NIEUWE VIJGEN
DOOSJES DADELS
DOFFE KASTANJES
VRUCHTEN IN GLAS
VRUCHTEN IN BUK
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BUSGROENTEN (merk Sleutels)
firma Wed A. Rietveld.
LANOE TIENDEWEG 27
TELEF .3316
H.H. Autorijder»
Vulcaniseeren van Auto buiten- en
binnenbanden. Vlug en billijk onder
garantie.
GOUDA. KLEIWEG 38 aohtor
RAAM 92
VOORHANDEN:
Varadyne onderdeden
Ferrix
Hydra cond. met hooge doorslag-
spanning.
Ampère- en Voltmeters.
Alle onderdeelen voor Ontvang
en Zendapparaten.
15 Beleefd aanbevelend.
Zoete en Zoute Krakelingen
20 en 22 cent per ons
Alle soorten Boterkoekjes
18 cent per ons
Banketsoorten 20 cent per ons
Siroopwafels 5 cent per stuk
Prima Honingkoek 35 cent per stuk.
I
- BEGRAFENIS
ONDERNEMER
D0ELE STRAAT TELEFOON 2297
I
Crisis sn vertrouwen.
Het is nu wel voor een ieder duidelyk,
dat het „Vredesverdrag" met de daaruit
voortvloeiende herstelbetalingen er in hoo
ge mate toe hebben bijgedragen om de hui
dige wereldcrisis te verscherpen.
Duitschland was gedwongen, jaarlijks
geweldige bedragen aan de voormalige
Geallieerden te betalen, welke betalingen
volgens de ecoasunische wetten nu eenmaal
glechta kurtnen geschieden uit een actief
'saldo op de betalingsbalans van het debi-
teurland. Om een dergelijk actiefsaldo te
creëeren, moet Duitschland goederen expor
teeren of leeningen in het buitenland opne
men De export van goederen werd door de
crediteurlanden, die hun eigen industrie
meenden te moeten beschermen, belemmerd
door de heffing van hooge invoerrechten,
xoodat Duitschland hoe langer hoe moer
trerd aangewezen op credieten, welke als
regel op korten termijn waren verleend zoo
dat het eerve gat met het andere werd ge-
fitopt, totdat ook in dit geval het spreek
woord van de kruik en het water toepas
sing vond.
Daarby kwam de grootè fout welke de
Duitsche banken maakten evenals hunne
Amerikaansche collega's, n.l het vastleggen
van korte gelden op langen termijn.
De bankier of de bankinstelling vervult
in het financieele verkeer de functie van
tusschenschakel tusschen hen die bedrijfs
middelen noodig hebben en hen die deze
middelen voor korteren of langeren tyd be
schikbaar hebben. De middelen welke door
het publiek aan de banken worden toever-
tiouwd, worden in groote meerderheid ver
strekt op korten termijn rekeningcourant,
korte deposito's en spaargelden), zoodat de
bank dient te zorgen, dat deze gelden ook
op korten termyn worden belegd, respectie
velijk worden gestoken in credieten welke
dienen tot financiering van liquide of vlot
tende activa.
Een gewone handelsbank of algemeene
bank is derhalve verplicht zich by iedere
credietverleening af te vragen of aan dezen
eisch wordt vqldaan. Credieten welke dienen
moeten om den aankoop van onroerende
goederen of machines te financieren, be-
hooren dus by deze instellingen niet thuis.
Deze financiering dient te geschieden met
eigen kapitaal der betrokken onderneming,
eventueel aangevuld met een vaste hypo
theek van een hypotheekbank of een parti
culier.
Tegen dit elementaire beginsel van ge
zond bankbeleid wordt door de banken in
Duitschland zoowel als in Amerika op ont
stellende wyze gezondigd.
De Duitsche bankpolitiek heeft in dit op
zicht altijd afgeweken van het in Holland
en elders gehuldigde systeem. De Duitsche
banken zyn er steeds op uit geweest, over
wegenden invloed te oefenen op de industrie
door financiering van de uitbreidingen niet
alleen, doch zelfs door actieve deelname in
de kapitalen der groove ondernemingen.
Aangezien practisch een groot deel van
het korte geld als lang geld te beschouwen
is, daar het publiek nimmer al het tegoed
bij de banken tegelijk opvraagt, terwijl spe
ciaal in Duitschland het publiek een onbe
grensd vertrouwen had in de groote bank
instellingen, leidde deze principieel ver
keerde bankpolitiek nimmer tot groote on
gelukken.
In de laa,tste jaren werd de positie steeds
gevaarlijker doordat het buitenland, aange
trokken door de hoogere rentetarieven,
groote bedragen in Duitschland belegde
door deze op korten termyn aan de banken
Der traditie getrouw investeerden de
banken deze gelden in de industrie en finan-
i de verschillende lan-
die geweldige sommen
t voor de uitvoering van openbare
werken en voor allerlei doeleinden
Toen onder den invloed van politieke fac
toren, het buitenland zyn geld uit Duitsch
land ging terugtrekken, bleek dat de ban
ken niet in staat waren hunne vorderingen
en andere activa liquide te maken, terwijl
de Reichsbank niet bij machte was voldoen
de deviezen ter beschikking te stellen.
Hierdoor brak een vertrouwenscrisis uit,
welke geheel Duitschland bracht aan den
rand van het bankroet.
In Amerika staakten in 1930 niet minder
dan 1345 banken met een totaal aan 865
millioen dollars deposito's, hare betalingen.
Ook hier was dezelfde principieele fout ge
maakt ais in Duitschland, daar de Ameri
kaansche banken hun korte gelden voor een
zeer groot percentage in onroerende goe
deren hadden gestoken of in groote posten
aandeelen in industrieele en handelsonder
nemingen.
Hoe donker en troosteloos de wereld er
echter tengevolge van dit alles moge uit
zien, een groojt voordeel staat daar tegen
over. Een voordeel dat, laat ons hopen, zoo
groot zal blyken dat de wereld wellicht nog
reden tot dankbaarheid zal vinden voor al
het leed, dat deze financieele crisis heeft
gebracht. Me,t dit voordeel bedoelen wy, dat
in deze dagen van hoogsten nood zoo dui
delyk gebleken is, dat de inaties economisch
volstrekt van elkaar afhankelijk zyn ge
worden, dat de ondergang van de eene on
herroepelijk den ondergang der anderen
meebrengt, zoodat wederzydsche hulp en
steun onafwijsbare eischen zyn geworden
voor de instandhouding en den wederop
bloei der beschaafde wereld. Zoodoende
word,t wellicht uit dezen noodtoestand een
grootere saamhoorigheid geboren tusschen
de naties welke niet anders dan bevorder
lijk kan zyn aan het groote ideaal van den
wereldvrede.
Geen wonder dat deze diep ingrijpende
werelddepressie met hare verstrekkende ge
volgen de staatslieden en economen noop
ten tqt het nemen van maatregelen en het
zoeken naar middelen welke tot herstel van
het economisch evenwicht konden leiden.
Wij zagen in de laatste maanden herhaal
delijk voorbeelden daarvan, zooals het
Hoover-plan, het Layton-rapport, de Ame-
rikaansch-Fransche credietverleening aan
Engeland en het te Amsterdam gehouden
Sociaal-Economisch wereldcongres. Onge
twijfeld zal de wereld trachten zich de les
sen, welke deze crisis ons geleerd heeft, ten
nutte te maken. Een dezer lessen is, dat men
zich in tijden van bloei en hoogconjunctuur
niet moet laten verleiden tot expansie voor
dat het bedryf voldoende is geconsolideerd
en uitbreidingen uit bespaarde winsten of
tenminste grootendeel uit besparingen
kunnen worden gefinancierd. Al degenen,
die, zonder eerst hun bedrijf voldoende te
consolideeren, tot een te groote expansie
zijn overgegaan, grootendeels meit geleend
geld gefinancierd, behooren thans tot de
eerste slachtoffers; zy zyn uit hun kracht
gegroeid en hebben niet voldoende innerly-
ken weerstand om den ongunst der tyden
het hoofd te bieden. Gelukkig hebben in
ons land vele banken, niet alleen om bank-
technische redenen doch ook in het belang
van den betrokkene, geweigerd credieten
toe te staan voor verbouwingen, uitbrei
ding, nieuwbouw. Deze credietwigering
vormt thans een der redenen omNdet al
te zeer te wanhopen aan een terugkebrend
herstel voor ons land. Wie weet hoe spoe
dig de donkerste wolken weer zyn voorbij
getrokken en de toekomst er weer wat
hoopvoller uitziet!
Hebt U
PERSONEEL noodig?
Zoekt U PLAATSING?
Plaats dan Zaterdags
Uw AANVRAGE in de
ieder leest ze dan I
Inzending tot Vrijdagmiddag
4 uur aan het Bureau
T" MARKT 31
MiCX.
De Haagsche kermis.
Het is al heel wat jaren geleden, dat de
Haagsche kermis werd afgeschaft. Weinige
menschen hebben daarom een traan gelaten,
al is wel aan te nemen, dat werd dit vóór
wereldlijke instituut in leven teruggeroepen
vele duizenden er amusement zouden vin
den. Van het oogenblik af, dat de kermis
verdween werd ze op particulier terrein,
binnen de hekken van de Dierentuin voort
gezet. Tegenstanders van het oude vermaak
zagen daarin een cynisme van het toeval,
dat dit vermaak onmiddellijk by de dieren
werd ingedeeld, maar zoo onvriendelijk wil
len wy niet zyn om dit te herhalen.
Persoonlijk voelen wy voor dit soort amu
sement niets en wy gelooven ook met, dat
ernu direct een behoefte bestaat. Er is ge
legenheid tot vermaak genoeg; misschien al
te veel en de soort die hier op een kermis
terrein wordt geboden is niet van bizonder
hoog gehalte. Geen belang wordt geschaad
met afschaffing dan gelyk nu blijkt
het financieel belang van de Dierentuin. Het
zqu volgens mededeelingen zelfs zóó gesteld
zyn, dat het financieele leven van den Die
rentuin hangt aan de inkomsten van de ker
mis. Dat gaat wel héél ver en het is de
vraag of het behoud van den Dierentuin
zoo gewichtig is dat men dan de kermis
maar op den koop toe moet nemen.
Een bezwaar is ontegenzeggelijk, dat
zoo'n kermis heel wat geld wegsleept uit de
stad en al levert het verblijf van de kermis-
menschen misschien anderzijds iets op, een
deel gaat er zeker van de stadsgrenzen over.
Dat was ook zóó met de circussen die hier
komen, waarvoor wy heelemaal geen be
langstelling hebben. Het is vóór alles de
vraag of het gewenscht is zulke tijdelijke
vermaken toe te staan en het lykt ons, dat
daarvoor geen enkele aanleiding bestaat.
Verdwijnt ook deze kermis, dan zullen er
weinig tranen geplengd worden. Wil men
ze nog wat houden, och laat ze gaan. Wy
zouden er eerder nog iets voor gevoelen om
's zomers op Scheveningen eens iets van
deze vermakelijkheden toe te laten, al was
het alleen maar om wat afwisseling daar
te brengen, waar het al te saai is gewor
den. Maar voor dat plannetje zal wel geen
meerderheid in onze geachte vroedschap
zyn te vinden.
De tijd voor gecostumeerde bals is thans
weer aangebroken en daar vindt de lief
hebber al een surrogaatje van de kermis.
We vreezen dat die bals dit jaar wel den
druk der tyden zullen ondervinden, want
het zyn in den regel nogal dure geschiede
nissen en men kan er zoo gemakkelijk van
afzien als men dit wil. Hoogstaand ver
maak is het ook al niet, maar waarom het
den liefhebbers niet gegund als zy het aar
dig vinden en er een.prettigen avond door
weten te krygen, een genoegen, dat ieder
De collecte voor het Crisis-Comité.
De opbrengst van een gansche dag col
lecteeren voor het crisis-comité heeft ruim
23 duizend gulden opgebracht, d.w.z. vyf
cent per hoofd van de bevolking. Bizonder
hoog is dat bedrag stellig niet, maar in
deze tyden is niet anders te wachten. Er
is bovendien een toenemende wrevel tegen
straatcollectes, omdat zy veel te vaak ge
houden worden. Het wordt er niet beter op
door de telkens weerkeerende lichtelijk sen-
timenteele verhalen van de collectanten.
Het oude moedertje met haar cent en de
rijke meneer, die zyn portemonnaie om
keert, de booze juffrouw, die voorbijloopt
en de lollige slagersjongen die een beetje
humor ten beste geeft, wij kennen die ver
halen nu al lang; 't is altijd hetzelfde en
men kan ze wel verzinnen zonder collecte
te houden. Een feit is het, dat die nabe
trachtingen niet altijd het gewenschte ef
fect hebben.
Tenslotte gaat het hier om een goed doel
en stapt men over af die dingen heen, maar
het ware toch wel gewenscht eens naar an
dere methodes over te gaan dan die straat
inzamelingen.
Er wordt veel te veel met bussen langs de
deur gelcopen en de huisvrouwen hebben er
Da Amerikaansche zakenwereld corrupt?
Een opzienbarende mededeeling van een
En gelach econoom,
door Prof. HAROLD J. LASKI,
Hoogleeraar a, d Universiteit te Londen.
biliioen dollar verdiend door personen, die
productief werk verrichten, doch daartegen
over staan 43 biliioen dollar, die vloeien in
de zakken der tusschenhandelaars. Het per
centage der volksinkomsten, dat door de
armere volksklassen werd verdiend, nam
tusschen 1914 en 1921 toe, omdat Europa
toen geen rol speelde in het economische
ieven van Amerika. Na 1921 zijn de inkom
sten der armeren echter gestadig achteruit
gegaan vergeleken met die van het rykere
gedeelte der bevolking. Ook is de „ineffi-
cienc-", m.a.w. het verlies door ondoelma
tige werkwijze, in vele bedrijven te groot,
n.l. 33 in het bouwvak en de Textielindus
trie, 67 in de schoenenindustrie en 75
in de metaalindustrie. Dit verlies is voor
niet minder dan 50 te wijten aan slechte
organisatie, voor nog geen 25 aan tekort
komingen der arbeiders en voor de rest aan
oorzaken, die buiten de betrokken bedrijven
Professor Harold J. Laski van de
Londensche Universiteit, een bekend
econoom, die ook herhaaldelijk de
Vereenigde Staten heeft bezocht,
heeft een scherpe critiek uitgeoefend
op de Amerikaansche zakenwereld en
daarmee natuurlyk veel commentaar
uitgelokt, vooral in Amerika zelf.
Jüyn mededeelingen lyken ons van
zeer groot belang, ook om de
recte gevolgen, die zy
Hoover voorspelde by zyn ambtsaanvaar
ding in 1928 dat er spoedig geen armoede
qn werkloosheid meer zou bestaan in Ame
rika. Die toekomstdroom van Hoover is niet
in vervulling gegaan, integendeel, de we
reldcrisis kwam tusschenbeide en de werk
loosheid, die in 1928 reeds byna overwon
nen was, veroorzaakt nu groote moeilijk
heden. Het aantal Amerikaansche werkloo-
zen staat niet vast, omdat er geen offi-
cieele statistieken bestaan, doch hun aantal
wordt geschat op 8 k 11 millioen. In Juni
j.l. zag ik zelf een stoet van werkloozen,
1200 M. lang en zes man breed, wachten
voor de particuliere arbeidsbeurs op Broad
way in New-York. In elke afdeeling zag ik
niet slechts een klerk, die de menschen te
woord stond, doch ook een rechercheur met
een revolver. Ik dacht dat deze maatregel
slechts de persoonlijke veiligheid van de
ambtenaren ten doel had, doch later ver
nam ik, dat het aantal zelfmoorden uit
wanhoop over financieele moeilijkheden zoo
verontrustend toenam, dat
sollicitanten tegen zichzelf beschermd
Ondanks de werkloosheid heerscht echter
in de Vereenigde Staten nog steeds het mis
bruik van den kinderarbeid. In enkele sta
ten worden.kinderen tusschen 10 en 15 jaar
gebruikt om op het land te werken; dit
wordt vergoelijkt met het voorwendsel, dat
de kinderen dan in de zon en de buitenlucht
komen. Het is echter een feit, dat in Ame
rika de gezondheidstoestand der kinderen op
het platteland slechter is dan die der stads
kinderen en het feit, dat er ruim een mil
lioen dezer kinderen werken op het land, is
hieraan natuurlyk niet vreemd. Nu laat de
gezondheidstoestand in Amerika over het
algemeen veel te wenschen over, in tegen
stelling met de populaire opvattingen. Ter
wijl in Engeland en de meeste andere Euro-
peesche landen de levenskans voortdurend
toeneemt, is zy in Amerika sedert 1920 aan
het dalen, terwyl het aantal sterfgevallen
aan hart- en nierziekten en beroerte ver
ontrustend is, vooral in de grootere steden.
In vele steden w-o. enkele tot de rykate
steden ter wereld behoorón lyden 20
der jongens en 23 der meisjes aan onder
voeding!
De verdeeling van het volksvermogen is
dan ook zeer ongelyk: 10 der Amerika
nen bezit 173 en 1 hunner bezit van
het volksvermogen. Er wordt jaarlijks 57
liggen.
Het invoeren van machines op groote
schaal heeft tengevolge gehad, dat de be
volking in toenemende mate een werkkring
zoekt op het terrein van verkooporganisatie
en reclame. Het gaat in Amerika niet aan,
zonder meer muizenvallen te gaan verkoo-
pen. Neen, dan moet er eerst een nationale
campagne worden gehouden om aan te too-
nen, hoeveel schade er veroorzaakt wordt
door ratten en muizen, gepaard gaande met
dringende raadgevingen om zich toch van
deze indringers te ontdoen. Er zou een film
worden vertoond van de verwoesting van
een Belgisch dorp door de Duitschers en
van de verwoestingen, die door muizen wor
den aangericht, om de huisvrouwen tot het
besef van deze feiten te brengen. De meest
populaire radiozender zou een lezing over
het onderwerp op het programma plaatsen,
een lezing, die telkens door muziek werd
onderijroken. Daarna zou er een muizen-
week worden gehouden en de val zou wor
den gelanceerd, voorzien van een aanbeve
ling van Mary iPickford. Dat is wat men in
Amerika vehstaat onder een verkoopsorga
nisatie.
Het zakenleven in de Vereenigde Staten
is corrupt. Dit is een logisch gevolg van
de verkapte trustvorming en de bescher
mende rechten, evenals deze laatste een
uitgebreide smokkelarij tengevolge hebben.
De olie, de radio-industrie, de openbare wer
ken zyn corrupt. Geïmporteerde goederen
worden verkocht voor het viervoudige en
soms zelfs het tienvoudige van de waarde.
Hierbij komt nog de invloed van de indus
trieele aristocratie, een gevaar dat reeds
door de Rocqueville voorspeld is. Toen deze
industrieele aristocratie opkwam, kwamen
twee dingeh*aaiT7iêr ifcfil. Iflst eer St? wSt,'''1
dat een maatschappij, waar werkelijke ge
lijkheid heerscht, ondenkbaar is; de ryke
Amerikanen gaan zelfs zoover, dat zij de
gewoonten van de Europeesche aristocraten
imiteeren. Dat zou nog niets zyn, als dezo
autocratie niet haar invloed deed gelden op
de opvoeding der jeugd zoowel als op de
een hekel aan omdat het maar ge bel aan
de deur is, een plaag die heel erg is in onze
goede stad. Alle kerkelijke gezindten trek
ken er op uit en bellen huis-aan-huis by
gelijkgezinden en anderen. Alles wat er van
de laatsten toevallig binnenkomt is meege
nomen. Maar honderden worden noodeloos
uit het huiselijk werk aan de voordeur ge
roepen.
Tot slot ditmaal een erg huishoudelijk
praatje, nu we het toch over de huismoe
ders hebben.
't Ib maar een weet.
Eén van de vele puzzles waarvoor een
huismoeder in een groote stad staat is
deze: waar bergt zij bijvoorbeeld op een
bovenhuis haar steenkolen-voorraad De
huizenbouwers hebben nooit moeite gedaan
om deze en nog meer puzzles op te lossen;
zy hadden alleen aandacht voor den gevel
van het huis. in de kleinere behuizingen
was die kolen-bergplaats een moeilijkheid.
Eenkist op zolder, een hokje op een balkon,
het was altijd gepruts en een stoffige boel.
Nu hebben de kolenhandelaren die puzzle
opgelost. De anthraciet wordt in kleine pa
pieren zakkengeleverd, tien stuks in een
mud. Hierdoor is alle vuile boel vermeden,
kan overal opgeborgen worden zonder dat
het verontreinigt. Waarlijk de uitvinding is
heel praktisch en niet duur, want per zakje
kost het slechts twee cent. Bovendien is er
geen gruis meer.
Of elders dit systeem al wordt gevolgd,
is ons niet bekend, maar algemeen is het
zeker niet en wy vertellen het daarom de
huismoeders, opdat zy hun leveranciers er
eens op wyzen. Men kan nu ook gemakke
lijk nagaan of men zijn maat goed krijgt.
Zoo'n zakje moet prompt zeven kilo wegen.
't Is maar een weet!
HAGENAAR.
Werken en zorgen doet ons jong blij
ven, mits men maar niet met zorgen zich
kwelt.
FEUILLETON.
24
Naar het
Nadruk verboden.
Toen kwam het gerucht van zijn dood en
voelde ik dat het niets baton zou, tueschen-
beiide te komenhet kon hem toch met in
het leven terugroepen. Raar wel gmg ik
een geweldigen afkeer en minachting voe
len voor den man, dien ik mijn echtgenoot
noemde, en zijn deelgenoot in 'het complot:
Maun.de Wygrave; en ik zag, hoe dJe den
ouden baron steedis meer om /den vinger te
winden wist, daar cSe, door zijp gezond
heidstoestand, geheel van hem afhankelijk
waa wat betreft heti beheer van het land
goed. Opeens kreeg oude lord Jasper den
inval om naar den westelijken vleugel te
Verhuizen, waar hij dan dikwijls rusteloos
op en neer liep of met behulp van zijn
bediend^ Matthew Garth, of met twee stok
ken. Ik had meelij met den armen, een
zamen man eft kwam wel eens een praatje
bij hem maken om hem wat afleiding te be
zorgen. Bij een van die bezoeken zed hij in
«ene: Mrs. Machin, zoudt u mij een groot
genoegen willen doen? Ik heb zoo'n idee dat
mijn zoon Douglas niet waarlijk dood i
Misschien is het een dwaze inbeelding;
maar mocht hij ooit op Merlyn terugkomen
Ma ik er niet meer ben, dan sou ik zoo
graag hebben, hoe hij wist, dat ik hem alles
vergeven heb'
Me dunkt, dat zal ook het beste zijn,
lord Jasper, antwoordde ik, want hij kan
wel eens niet in waarheid* de dief zijn ge-
En al was dit ook zoo,, dan nog zou ik
hem zijn zonde vergeven. Dit heb ik dan
ook voor hem opgeschreven en nu zou ik
graag hebben, dat u dit als getuige toeken
de en er niets van zei tot ik dood ben. ik
voel, dat ik het niet lang meer maken zal.
En als mijn zoon werkelijk dood is, kan
het immers niemand kwaad doen.
Hier had de oude "hian gelijk inboven
dien voelde ik mij bezwaard, dat ik hem
niets verteld had van den diamantendaef-
stal du« toekende ik het stuk, dat u nu
allen voorgelezen werd en waarbij oude
Matthew Garth ook tegenwoordig was. Nu,
nadat ik het testament geteekend had, heb
ik er ook eigenlijk weamg gedachten meer
aan geschonken en ik wist met eens, waar
het was geborgen, maar lord Jasper had
mij wel gezegd, dat zijn oude bediende, Mat
thew, die plaats wet en diat due het, zoo noo
dig, wel zou kunnen te voorschijn halen.
die oude lord ia al heel gauw daarop
aan hartverlamming gestorven en tot mijn
verbazing kwam er 'toen een testament te
voorschijn, waarbij Merlyn Abbey werd na
gelaten aan Maurice Wygrave. Dit was niet
het stuk, waaronder ik mijn naam getee
kend had, maar ik begreep dat dit een stuk
wasy /dat mijn echtgenoot en Maurice Wy
grave onder elkaar opgesteld hadden en
waaronder mijn echtgenoot ook valschelfjk
■er deze wijze van doen,
dreagde hij mij te dooden, als dik niet zwij
gen zou en bood mij een ruime som gelds
aan, om dit stilzwijgen ais het ware van
mij af te koopen. Nu, ik zal eerlijk erken
nen dat het geld. my een te sterke verleiding
was en dat ik dan ook bezweek. Te myyer
verontschuldiging kan ik aanvoeren, dat ik
het er ook vast. voor hield, hoe de recht
matige eigenaar ,dood was, en dat het goed
zou gaan naar iemand, dien ik in het ge
heel met kende en die mij natuurlijk m het
geheel niets bieden zou. Ik gang buitens
lands en stond daar weldra bekend aJs de
zangeres madame Brunelli. Na eenigen tijd
werd, naar aanleiding van een zware ziekte
van mij, mijn doodsbericht zelfs verspreid.
Zoo verliepen er eenige jaren, ik
genoot van mijn Bohémienne-achtig le
ven, dat immers zoo rijk aan afwisseling
was. En op een dag, nu met eens zoo heel
lang geleden, kvtom er iemand bij mij. die
zei, dat hij gemachtigd was mij duizend
poncf te bieden, al6 ik naar Engeland over
stak en mij daar aanmeldde aan een adres,
waar men mij enkele belangrijke vragen zou
stellen betreffende hot „Achym-schandaat".
Meer wilde of kon de gemachtigde mij met
vertellen Intusachen was mijn nieuwsgie
righeid geprikkeld. Misachtten, dacht ik, was
de erflgenaam zijn eigendom *komen op-
eischen, had Matthew Garth het testament
te voorschijn gehaald en was ik nu noodig
om te getuigen, dat dut mijn handteekening
was. Een aanzienlijk bedrag werd mij ge
boden en dus besloot ik naar Engeland over
te steken. Bind* dien heb ik de rol van oude
mis. Wynne gespeeld, en met suoces, naet
waar Ik dank u allen voor het geduld,
waarmee gij naar mij geluisterd hebt. Last
ik er nog even mogen bijvoegen, dat. ik den
grootsten eerbied koester voor lord Douglas
en dat ilc hem van harte welkom heet op
MerLyn Abbey.
Weeds maakten enkelen van 't gezelschap
zich gereed, den erfgenaam de hand te druk
ken, toen kolonel Machin riep
Er waren toch twee getuigen bij dat tes-
it? Waar ig de tweede <fen? Waarom
de zwakzinnige butler ook met. ten
erschijnen?
Wij zijn daartoe bereid, kolonel Ma-
ohm, antwoordde lord Douglas weer vol
waardigheid. Bovendien kan ik u verzeke
ren dat Matthew Garth niet langer imbi-
cile ie, maar dat zijn vermogens langzamer
hand zijn weergekeerd, zoodiat hij op heit
oogenlijk geestelijk normaal mag heeten-
Matthew Garth is in de bibliotheek, gereed1
om op het eerste toeken van mr. Muegrave
te verschijnen en getuogem« al te leggen.
Wees zoo goed, hem te roepen, mr. Mue
grave de beide getuigen van het testament
van ouden lord Jasper Achyir zijn dan aan
wezig. Geleid den gevangene weg, mannen;
zijn tegenwoordigheid alhier wordt niet lan
ger vereischt.
En HU, zei Douglas Achym, wil ik nog
vertellen, waar ik het testament van myn
vader gevonden heb: Ik heb het gevonden
in de geheime lade van de ebbenhouten
kast m den westelijken vleugel.
Nu achtte mr. Wygrave den tijd gekomen
om nog een poging an het werk te stellen
dus riep hij, met een stem, die hij zijn beat
dteed, zoo vast mogelijk te do
Dat is onmogelijkU kunt niets gevon
den hebben m de ebbenhouten kast. In de
eerste plaats is de vleugel afgesloten en mag
niemand er binnengaan zonder mijn spe
ciale orders, en ui de tweede plaats heb ik
den sleutel van de kast, die zorgvuldig af
gesloten is
Gaat u hetzelve onderzoeken, mr. Wy
grave, raadde lord Douglas, dan zult u zien
dat die papaeren, die er in lagen, weg zijn.
Douglas had zijn bedoeling met dit, voor
stel- hij hoopte eigenlijk, dat de man daar
van gebruik zou maken, om te ontvluchten.
Zonder een woord te zeggen, zonder zelfs
een blik te werpen naar Elaane, die nog
steed* met het hoMdje tegen den schouder
van haar vriendin geleund zat, ging hij.
Er verliepen echter„ vijf, tien minuten, en
nog wa» hij niet weergekeerd Toen wendde
Douglas zach tot zijn zaakwaarnemer en
vroeg beleefd.
U zoudt mij ten. zeerste verplichten, als
u eens even wilde gaan kijken, waar mr.
f Wygrave blijft?
Er verliepen andermaal tien minuten eer
Musgrave terugkwam en met duidelijk
Lord Aohym,, ik moet u meededen, dat
mr. Wygrave zich doodgeschoten heeft.
Een doordringende kreet werd vernomen
en Elaine was flauw gevallen.
Douglas zelve droeg haar naar haar bou
doir on lady Lascelles volgde.
O, liefste lieveling' prevelde Douglas
radeloos. Heb ik je nu gedood met mijn
wraak?
(Slot volgt).