Zn. MriibuKkfiiFiJlr. StfutN ïtbank I Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500 ex P. G. SCHARLEMAN Jr. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, f, enz. it BERKENWOUDE. BODEGRAVEN, Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen EERSTE BLAD. BEL OP 2084 i Uw nnen! Lo„e bladen uit het Dagboek oan een Gouwenaar. 652,263,26 I Eerste kwaliteit VOLLE GEBAKKEN BOKKING L. Tiendeweg 75 - Gouda - Tel- 3202 EKVPz, ?ENDO°* cwerk, voor Uy voor Uw Ver. voor Uw par, gbruik. het klein- BERGAMBACHT, JUEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REÈuwÏÏk, SCHOONHOVEN, STOLWLIK, WADDINXVEENZEVENHUIZEN Van 't Haagsche Binnenhof. grootste, ook ■e kleurenwerk ijf is in staat aken, fraai van billijk in ylug geleverd No. I7BI7 Dit nummer bestaat uit twee bladen. skken, *ero» gen >r«. Zaterdag, J3 Februari. >liede Boek- «e plaatsing HOORWEG I 6 cent, eiken dag na 4 uur warm, zoo uit de pan, bij vooruit bestelling op elk gewenscht uur warm thuisbezorgd. Nieuwe Zoutevisch en Geweekte Stokvisch. Zie de Etalage! Zie de Etalage! „Und drinnen walt et Die züchtige Hausfrau, Die Mutter der Kinder, Und herrschet weise lm hauslichen Kreise Und lehret die Müdchen Und wehret den Knaben, Und. reget ohn' Ende Die fleiszigen Hdnde. SCHILLER. Hedenmiddag hebben ik en andere no tabelen de eerste Goudsche industrie- en Huishoudschool aan de Oosthaven ge opend. Dit keer heb ik niet het woord gevoerd. Ik was van meening^ dat hier door zoovele menschen gesproken werd, die, gehuwd zijnde, hiertoe meer bevoegd waren, dat ik, bijkans twee en zestig jarige vrijgezel, bij de installatie van deze kweekschool voor huismoeders mij mijn overigens niet van gewicht ontbloot oor deel heb voorbehouden. Zeer ontroerden mij de welhaast historische en zoo een- vomU^ooIuima woazden vau dua Wklz houder van Onderwijs: „de jongens, die deze huishoudelijke meisjes zullen huwen, zijn te benijden.” Na de redevoeringen van de aanwezige autoriteiten maakten wij een rondgang door het ruime en voortreffelijk geoutil leerde gebouw en was ik in de gelegen heid van gedachten te wisselen met mijn grijzen vriend Barend Ballenbakker (ge lukkige vader van tien oppassende, al reeds volwassen kinderen). Deze eerbied waardige grijsaard, die op fijn-kiesche wijze ieder woord, dal mij als celibatair in dit milieu had kunnen kwetsen, ver meed, deelde mij fluisterend mede, dat hij vurig hoopte, dat het onderwijs, het welk hier gegeven zal worden, in de eer ste plaats aanvullend zal zijn; immers de fundamenten van deze wetenschap wor den door de moeders gelegd, en wil deze school vruchtdragend onderwijzen, dan zal zij op deze hoeksteenen moeten op trekken het gebouw van hare huishoude lijke vorming... Ik was het geheel eens met dezen practischen paedagoog en klopte hem goedkeurend op den schouder. Meer en meer werd het mij duidelijk hoe zeer het was te betreuren, dat ik Aligonda niet had meegenomen op deze leerzame excursie en haar had toege staan eenige uurtjes te wijden aan de ijs- De Volkenbondsraad en het Japansche conflict. Japansch protest tegen de toepassing van het pact Gisteren heeft te Genève hn de laatste openbare zitting van den Valken bondsraad vóór het bijeenkomen van de plenaire Vol kenbondsvergadering een buitengewoon scherp debat plaats gehad tusschen de ver tegenwoordigers van Japan en China. De zitting begon met de mededeeling van den President, Paul Boncour, dat de Vol- kenbonïïiraad op grond van het Chineesche voorstel thans moet overgaan tot de byeen- roeping der plenaire Volkeribondsvergade- ring. De Chineesche gezant, Jen, legde vervol gens een korte verklaring mede, dat de tot nu toe best toestand te Sjanghai than! heeft aangenomen van een openlijken oor log. Het Japansche hoofdkwtrtier heeft te Sjanghai 40.000 man doen dfo uitgerust zyn met gifgasboi dumkogels. Een Duitsch me vestigd, aldus Jen, dat de J pen dumdumkogels gebruike is volkomen onhoudbaar. De Chineesche regeering heeft derhalve besloten den Volkenbondsraad te verzoeken direct bijten >men, Ufelfefe .^1 5^ tegenmaatregelen te nemen. Anders moet de loonen en fl er rekening mede worden gehouden dat in de eerstvolgende dagen een vreeseljjk bloed bad zal plaats vinden. Onder groote spanning van de geheel be zette zaal, legde de Japansche ambassadeur Sato, vervolgens een principieele verklaring af. Allereerst bood spr. de Engelsche regee ring zyn verontschuldiging aan over het incident, waarby een Engelschman door een bom uit een Japansch vliegtuig werd ge dood. Sato protesteerde vervolgens tegen de be wering der Chineesche regeering, dat de Japansche troepen gifgassen en dumdum- kogels gebruiken. De Japansche troepen be zitten slechts rookbommen, welke dienen om rookgordijnen te veroorzaken. Het Volkenbondspact, aldus vervolgde Sato, kan slechts worden toegepast by een conflict tusschen geciviliseerde Staten. China bevindt zich het is wel pijnlijk zulks te moeten erkennen sinds tien jaren in den toestand van voortdurenden burgeroorlog, volslagen wanorde en ont binding. De veiligheid der buitenlanders is niet meer gewaarborgd. Daarom zyn die Staten, welke groote belangen in China heb ben gedwongen geweest over te gaan tot buitengewone maatregelen. Niemand kan Japan het recht ontzeggen op te komen voor de bescherming der Japansche belan gen. De Japansche ambassadeur verklaarde vervolgens, dat hy den Volkenbondsraad een mededeeling van beteekenis heeft te doen: De onafhankelijkheid van Mantsjoerije is zoo juist uitgeroepen. Japan heeft in Mant- sjoerije vérgaande belangen en heeft reeds te zeer geleden door het optreden van den Chineeschen gouverneur, dan dat het niet rnet' sympathie een beweging zou kunnen toejuichen, welke de bescherming en de vreedzame ontwikkeling der Japansche be langen in Mantsjoerije verzekert. De Japansche regeering steunt derhalve de onafhankelijkheidsbeweging in Mantsjoe rije. Indien China later eens een normale cen trale regeering zal hebben, dan zal de Ja pansche regeering bereid zyn zich met China te verstaan over het definitieve lot van Mantsjoerye. Na een bespreking, welke vier uren duur de, heeft de Volkenbondsraad besloten op grond van het voorstel der Chineesche regeering een buitengewone Volkensbonds- vergadering bjjeen te roepen te Genève op 3 Maart a.s. Alle 54 Statenleden van den Bond worden verzocht vertegenwoordigers te zenden naar de plenaire vergadering. De sociaal-democratische raadsfractie heeft aan het eind der zitting een nieuwe raadsvergadering aangevraagd met de be doeling daarin de bekende „turbine-quaes- tie” aan de orde te stellen, teneinde de wèl- of niet-aankoop van een turbine voor het Electrisch bedrijf aar. een volledige bespre king te onderwerpen. Deze aangelegenheid heeft, zooals men weet, door publicaties in enkele bladen veel stof opgewaaid. Dat deze speciale raadszitting er komen zal, is uit het antwoord van den Raads voorzitter niet gebleken. Het tegendeel schijnt het geval, daar deze aangelegenheid nog niet aan alle kanten bekeken is, zoo- dat daaromtrent nog geen definitieve mede- deelingen aan den Raad kunnen worden verstrekt. Uit het antwoord blijkt*echter wel dat deze zaak niet meer van urgenten aard wordt beschouwd, zooals aanvan. kelijk het geval was. Waarom er vorig jaar zoo’n haast bij was, is nog niet duidelijk. D* 5“i 7. Gemsanteleaning van IV. millioen aanvaard. De gevolgen van „het geld komt terecht”. Da warkloozenvoorzienlng aanleiding tot een politiek relletje. Van de Turbine quaeetie geen nieuwe. waaruit de gemeenten vaak hunne leeningen betreKKen, uie gemeenten thans niet Kan heipen, wyl ue Staat deze zeil noodig heett. tiet is verheugend dat tegenover de felle cntiek, door den heer Van iStaal geoefend, van andere zyden uit den Raad by monde van de heeren Middeiweerd en Van den Endt waardeenng is betuigd aan het college dat het er in geslaagd is deze lee- rung tot stand te brengen. Met deze leening is Gouda er echter nog niet. Op de vragen door den heer Zanen gesteld heeft de Wethouder van financiën medegedeeld dat voor de buitengewone werken, welke in 1932 moeten worden uit gevoerd, nog nieuwe leeningen zullen noo dig zyn, die naar het college hoopt tegen wat lagere rente zullen kunnen worden ver kregen. Dit wyst er wel op hoe nootzake lijk het is dat de Raad zich ten opzichte ofl» van kapitaalsuitgaven voor buitenge wone werken tot het allernoodzakelijkste moet beperken. Na langdurige onderhandelingen is het Gemeentebestuur er in geslaagd een geld- leening aan te gaan, teneinde haar vlot tende schuld te kunnen consolideeren. Dat is met gemakkelyk geweest. We leven in een tyd waarin de gemeenten op buitenge meen moeilyKe wyze aan geld kunnen ko men. Door de politiek, welke de laatste jaren in lal van gemeenten is gevoerd, is net gemeentecrediet danig in de knel ge komen. Het feit dat de kosten der huis houdingen van de gemeenten, hier zoo goed als eiders, up onrustbarende wyze zyn ge stegen, heeft het bankkapitaal geducht huiverig gemaakt zich aan gemeenteleenin- gen te wagen, wyl het publiek dat vroeger dergelyke leeningen by voorkeur voor zyn beleggingen koos, er eenigszins wantrou wend tegenover is komen te staan. De mis- B lukking, die aan meerdere emissies.ten deel JE is gevallen, is daarvan het bewijs. Wanneer 1 - gemeenten als Delft en Haarlem en nu pas weer Amersfoort dit hebben moeten onder vinden, dan is daarmede wel heel duidelijk gedemonstreerd dat het niet zoo eenvoudig is in deze dagen een gemeen teleening ge- TWBBDB KAMER. Geen crisis aan den gezichtseinder. Het Kortingwetje. Het was in lang niet gebeurd, dat er crisiswolken aan den parlementairen hemel opdoken .Zoolang we een extra-parlemen- tair kabinet hadden, liet het den leden van het Kabinet politiek koud of de Volksver tegenwoordiging het met hen eens was dan wel een andere meening was toegedaan. Een parlementair kabinet hebben we nu ook wel niet, doch er bestaat toch meer con tact tusschen Regeering en Vertegenwoor diging en dit contact is recht» georiënteerd. Wy meenen hiermede de tegenwoordige ver houding voldoende te hebben aangeduid, dat men zich kan voorstellen, dat het een minister van het tegenwoordig kabinet- Ruys niet volkomen koud kan laten, wanneer er uit den rechterhoek donderkoppen komen opzetten, waaruit bliksemstralen schieten, welke wel eens doodeljjk konden zyn voor een wetgevend product, aan het brein van den betrokken minister ontsproten. Dat is deze week het geval geweest met het voorstel van minister De Geer om de uitkeering uit de rijkskas aan de provincies en gemeenten aan een korting te onderwer- -dddeld 3 percent, wat betreft V.V, „..Salarissen van het gemeente- personeel. De onuitgesproken bedoeling, waarvoor intusschen de minister later rond uit is voor den dag gekomen, is de gemeen- ten te dwingen om het voorbeeld van den staat te volgen en ook harerzijds haar per soneel lagere salarissen en loonen te geven. Dat heeft van vele zyden bestrijding on dervonden, onder aanvoering dat dit een aantasting van de gemeentelijke autonomie mocht heeten, dat het rijk het recht miste tot die korting omdat de gemeenten een on afwijsbaar recht hebben op de gelden uit het gemeentefonds, in het leven geroepen, toen, bij de nieuwe financieele regeling tusschen Rjjk en Gemeenten, aan de ge meenten het recht om een Inkomstenbelas ting te heffen werd ontnomen, enz. Dat van links, door de heeren Marchant en Van den Tempel, tegen het ontwerp werd ge protesteerd, kon minister De Geer betrek- kelyk onverschillig zijn. Maar de zaak kreeg voor hem een ernstiger karakter, toen ook uit het rechtsche kamp goed gemikte sla gen naar zyn voorstel werden gericht, toen een man van gezag als de voormalige wet houder van financiën van Den Haag, Mr. De Wilde, met nadrukr in verzet kwam tegen het voorstel, toen een man als de heer Van Vuuren, naast hem Mr. Goseling, en ook de christelijk historische financieele specia liteit Mr. Rutgers van Rozenburg zich aan zijn zijde schaarden en zy zich door den minister niet van ongelijk lieten overtuigen, met uitzondering van den heer Rutgërs die, misschien uit party overwegingen, doch ze ker niet van ganscher harte, bij repliek be loofde zijn stem aan het wetsontwerp te zullen geven. Maar de heer De Geer be greep natuurlijk zeer goed, dat hy daar mede geen gewonnen spel had. Wanneer van links de sociaal-democraten en vryzin- nig-democraten, van rechts een groot aan tal katholieken en een deel der anti-revo- lutionairen tegen zijn voorstel mochten stemmen, was het verloren, ook al gingen de liberalen, blijkens een verklaring van Dr. Bierema schoorvoetend, alsmede een aantal anti-revolutionairen en de meeste christelyk-historischen met hem mede. De heer De Geer was evenwel zoo poli tiek voorzichtig niet met groot geschut te werken. Hy rammelde niet met zijn porte feuille, hij hield zich ui terlijk onverstoor baar, maar de politieke oude rotten gevoel den het als het ware aan de knoopen van hun jas, dat de minister niet onverschillig zou blijven, walmeer zijn ontwerp mocht komen te vallen. Dat gevoel werd nog ster ker, toen Woensdagmiddag minister De Geer in plaats van te repliceeren, gelijk men verwachtte, den Voorzitter verzocht de beraadslaging tot den volgenden dag te schorsen. Wat was er nu aan de hand Men had wel opgemerkt, dat er zekere onrust heerschte in de Kamer; uiterlijk ging alles zyn gewone gang, rustig werd er gespro ken, maar intusschen zag men den minister nu en dan eens met een der tegenstanders een woordje wisselen, de partijleiders scho ven van hun zetels naar het middenruim van de zaal en thans begreep men, dat er aan een brug tusschen Regeering en Ka mer werd gewerkt Dit vermoeden bleek Donderdag juist ge weest te zyn. Zoodra de Voorzitter aan mi nister De Geer het woord had verleend voor zyn repliek, stond deze op, alweer met Verschillende voorstellen met betrekking tot de werkloozenvoorziening hebben den Raad in zyn jongste zitting aanleiding ge geven tot debatten, welke evengoed achter wege hadden kunnen blyven. Up het voor stel tot het verleenen van een extra steun door middel van het Crisisconute hebben de sociaal-democratische woordvoerders een aanval gedaan, waaruit aanvankelijk wa,s op te maken dat deze fractie, die het „een vernederende taak” vond om in het Crisis comité zitting te nemen ,zich tegen deze steunaanvulling zou verklaren. Het bleek echter alras dat zulks niet de bedoeling was, die extra steun wilde ze niet afwijzen, maar het voorstel zelf was een welkome aanleiding tot heftige critiek op Minister Ruys de Beerenbrouck, onder wiens room sdie signatuur volgens den sociaal-demo- cratóschen fractieleider de werkioozen wor den gesaboteerd. Een politiek relletje dus, want alle sociaal-democraten hebben hun stem aan het voorstel gegeven! Het zou niet reëel zijn geweest, zoo heette het, dien steun af te wijzen! Dat de werklooze bouwvakarbeiders crisis-werkloozen zyn, voor een groot deel althans, daarover was in den Raad geen verschil van meening. Toch heeft de Raad het noodi.y geacht, niettegenstaande de ver klaring van den Wethouder van Sociale Zaken, dat hy alles in ’t werk gesteld heeft en nog stelt om deze werkioozen ook onder de crisisregeling te doen vallen, steun te verleenen aan een adres van den Goudschen Bestuurdersbond, aan de Regeering, om door den Raad de door den wethouder ver kondigde meening nog eens te onderstree- pen. ADVERTENTIEPRIJS; Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring): 15 regels ƒ1.80, elke regel meer /0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: l-~4 regels ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van solif handelaren, Advertentiebureux en onze agenten en moeten daags Vóór de aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. is in deze dagen plaatst te krygen. Het Gemeentebestuur van Gouda is er desniettemin in geslaagd met een tweetal Amsterdamsche bankinstellingen een over eenkomst aan te gaan, waarby de plaat sing der leening van lii millioen verzekerd is. Dat de gemeente hierby een veer moet laten en tegen de inderdaad hooge rente van ótó heeft moeten afsluiten, is een gevolg van de hiervoren genoemde huidige omstandigheden. Als gelukkige voorwaarde mag hierby echter worden vermeld dat het Gemeentebestuur bedongen heeft deze vijf jarige leening, waarvan de jaarlyksche ren ten en aflossingen uit de gewone middelen moeten worden gevonden, vanaf 1934, dus regds op een vroeger tijdstip te kunnen af- «dossen, indien de omstandigheden zulks wen- schelyk mochten maken. Het is heel begrijpelijk dat men van de syde, die in de laatste perioden getoond heeft ^ver belangrijke uitgaven met de grootste luchthartagheid te kunnen heen stappen, alsof de gemeente maar aan een boompje had te schudden om de gouden appelen op te vangen, nu groote veront waardiging demonstreert, dat de gemeente alleen tegen een zoo hooge rente van 5Vh han leenen. En wanneer de heer Van Staal zich dan de uitlating veroorlooft dat dit een gevolg is van de bankdictatuur, die door de Regeering wordt gesuggereerd, dan is dat volkomen in overeenstemming met de door hem en de zijnen in de afgeloopen jaren gehuldigde opvatting, wanneer van andere zyden tegen de opdrijving der uit gaven werd stelling genomen dat „het geld Brecht komt”. Die uitlating is even onge motiveerd. Men ervaart nu dat de prac- ty'k anders is, dat men zich alleen tën koste van financieele offers en dan met groote moeite nog dit geld kan verschaffen, in- plaats dat het maar voor ’t grijpen is. Het is buitengewoon gemakkelijk om de Regeering van deze moeilijke financiering de schuld te geven, even gemakkelijk als bet is om critiek op haar te oefenen dat zy voor de werkioozen lang niet genoeg doet en over de instelling van het Crisiscomité, dat toch in elk geval een aanvullende steun- uitkeering verstrekt aan hen, die deze het meest van noode hebben, een hoonende toon te slaan, maar zoomin als de gemeente ^an het boompje schudden kan, kan ook de Regeering zulks niet. De Staat moet even goed leenen om in zyn financieele behoef ten te voorzien. Heeft niet de Tweede Ka mer dezer dagen een wetsontwerp aange komen tot het aangaan van een of meer ®eningen ten laste van het Rijk tot een maximum van ƒ200 millioen? Daarin is •ok de redan te zoeken dat de Rijksfondson, ABONNEMENTSPRIJSper kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef Interc. 2745. Postrekening 48400. f. Hij deelde ande oorlogs- het karakter >enlyken ptschepen, die Imen en dum- icus heeft be- ipansche troe- L De toestand rRA

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1932 | | pagina 1