Hoenderpark Eieren
SCHOONMAAK
VAN BURK
?SL
.1
Het oudste adres
1891
•jarige Renommée
Hero Groenten
Hero Compote
J. 0. deu Boer \\m.
aspirine: w.8r.°.5
X v
L - i mt
Prachtige vergrootingên (24.5 xi5 c.m.)
T«a*n
2 y2 -3-4 cent
GROENENDAAL 13,
Telef. 2012.
1 --
KASTPAPIER
KASTRANDEN
- PUNAISES -
BOEKHANDEL
im.-
r* w»
t" - fm
ir
Laat deze unieke gelegenheid om fraaievergrooteloto's van
11., favoriet-clubs te kriigen niet voorbi|gaan en begint nog
heden Uw OTfTOellll^WgOTTiSI^
Qoudsche Schutterij
van waiter.
Daar komen de schutters
De jongeren van dezen tyd kennen allen
Speenhoff's lied. Maar de schutters, die
kennen zy niet.
Er was een tyd dat Gouda een dienst
doende schuttery bezat, een staf met een
muziekkorps en twee compagnieën.
Dat is lang geleden. In 't Stedelyk Mu
seum aan de Markt zijn de overblijfselen van
deze vergane glorie.
Er zijn er zeker velen, die aangename
herinneringen aan de schutterij hebben be
waard. Daarom willen wij dit korps heden
aan de vergetelheid onttrekkén en in de
herinnering terugroepen.
Het was in 1862 dat G. Perk van Lith,
majoor-kommandant was en de le Luit. A.
Nortier zijn adjudant. De staf bestond ver
der uit de 2e Luit. kwartiermeester D. J.
van Vreumingen, de Officier van Gezond
heid J. Reuttinger, de adj. onderofficier B.
P. C. Verbeeck, de adjudant-vaandeldrager
H. C. Edauw en de tamboer-majoor P. de
Waal. Kapitein van de eerste compagnie
was W. D. de Lange Jr., le Luit. B. van
Galen, 2e Luit. D. J. van Vreumingen en
H. A. L. P. van Hasselt; van de tweede
compagnie was kapitein G. J. Steens Zij
nen, le Luit. A. Nortier, 2e Luit. C. J. C.
Prince; de le Luit. Van Galen was officier
der Muziek, terwijl kapelmeester was A.
I^tfeber Sr. Het muziekkorps bestond uit
22 man. De sterkte der 2 compagnieën was
478 man, waarvan 260 actief en 218 reserve.
De wapenschouwingen en exercities had
den geregeld plaats en de schutterlyke tucht
werd gehandhaafd. Slechts zelden, zoo heeft
de commandant destijds gerapporteerd, heb
ben wy goedkeuring behoeven te verleenen
om schutters, die met geldboete waren ge
straft, door middel van provoost arrest tot
betaling te cons tinge ren.
Opgericht
In de latere jaren van het bestaan der
schuttery liep de sterkte van het korps
steeds terug. Was die in 1901 nog 695, in
1902 was ze 589, 1903 444 en 1905 378
Langen tyd was de functie van majoor
commandant vacant en trad de oudste ka
pitein daardoor als w.n. commandant op
By de inspecties bleken de wapens en het
ledergoed der manschappen altijd perfect in
orde te zijn, terwijl de geest onder het
korps steeds goed was.
In 1903 heeft het muziekkorps blijkbaar
iets gedaan wat niet in den haak was, of
nagelaten wat wel moest tfonden gedaan,
althans de kapitein-w.n. commandant heeft
het noodig geacht het muziekkorps wegens
een minder juiste opvatting omtrent en het
niet nakomen van zijn verplichtingen, eeni-
gen tfld te schorsen.
Daaf de ambitie er by de schutters uit
was, besloot de Raad op 18 Dec. 1903 aan
H, M. de Koningin te verzoeken om de
schutterij krachtens de Landwéerwet gel ijk
te stellen met de rustende schutterij. Dat
verzoek werd afgewezen. Echter in Augus
tus 1905 werd het herhaald in dat jaar
hadden bij gebrek aan officieren en kader
de gewone oefeningen al niet plaats
waarop by Kon. besluit van 16 Nov. van
dat jaar werd bepaald dat te rekenen met
1 Januari 1906 de dienstdoende schutterij
in deze gemeente en hare leden voor de toe
passing van de Wet op de schuttery en zul
len zyn gelijkgesteld met de rustende schut
terij en hare leden.
Toen was het met de glorie van de schut
terij gedaan. Wel is nog een Kon. besluit
verschenen van 31 Juli 1906, waarby werd
booaald dat de schuttery van Gouda te
rekenen van 1 Aug. 1906 zal bestaan uit
één compagnie, inplaats van de vroegere
twee compagnieën, maar by Kon, besluit
van 27 Dec. werd aan de officieren der
schuttery, de kapiteins J. J. A. Montijn en
H. Knuttel, den le Luit. H. Schouten en den
2e Luit. H. N. Valckenier de Greeve op hun
verzoek eervol ontslag verleend. By dat
zelfde Kon. besluit werd de kapitein w.n.
commandant A. van Reedt Dortland be
noemd tot kapitein-commandant en de le
Luit. kwartiermeester Jhr. H. A. H. Meyer
tot kapitein. Die functie hebben deze hee-
ren niet lang gehouden, want tengevolge
van de opheffing der schuttery op 2 Aug.
1907 werd aan hen, benevens aan den Of
ficier van Gezondheid H. J. de Voogt, den
2e Luit-kapelmeester J. G. Arentz en den
auditeur by de schuttery Mr. M. M. Schim
vrn der Loeff eervol ontslag verleend.
De stafmuziek heeft het korps overleefd,
dank zij de oprichting van de Vereeniging
tot Instandhouding van het Goudsch Mu
ziekkorps, dat heden ten dage voor dat
muziekkorps nog verdienstelijk werk ver
richt.
Millioenen menschen danken
hunne gezondheid aan hal dagetijksch gebruik
ven Quaker. Doctoren en opvoeders dor jeugd
hebben het reeds gedurende
Jacob van Ruisdael
1682 Maart 1932.
Een dichter met het penseel.
Hij is onze grootste landschapsschilder.
Origineele Radioprogramma's.
De belangstelling nog steeds onverminderd.
De Amerikaansche luisteraars verlangen
geregeld nieuwe en origineele nummers te
j hooren en dit bezorgt de omroepmaatschap-
pyen wel eens moeite genoeg. In de eerste
ja^en van de radiobeweging was het ge-
;1 makkelijk; ook het eenvoudigste werd toen
nieuw en sensationeel gevonden, doch thans
I worden de luisteraars steeds meer veel-
I ei schend. De groote omroepmaatschappijen
hebben dan ook personen in dienst, die niets
i anders te doen hebben dan het bedenken
van origineele uitzendingen en het rappor
teeren. van alle interessante en ongewone
1 gebeurtenissen in de naaste toekomst. 1930
1 en 1931 hebben zich gekenmerkt door een
groot aantal dergelijke uitzendingen en op
het oogenblik is de belangstelling van het
j publiek daarvoor nog niet verflauwd. Wat
er in dit genre uitgezonden is, wordt het
j best gekarakteriseerd door eenige voor-
Het is deze maand 250 jaar geleden,
dat onze grootste Nederlandsche land-,
schapschilder, Jacob van Ruisdael, is)
gestorven.
Wy gelooven niet, dat er onder onze mo
derne kunst-critici één is, die zulk een goed
en typeerend overzicht heeft geschreven
van Ruisdael's werk als de kort geleden
gestorven kunstenaar Just Havelaar. 'j
Wy meenden er goed aan te doen enkele
door hem over Ruisdael's werk geschreven
indrukken in dit herdenkingsartikel weer te
geven.
Om Ruisdael in zyn ware beteekeni^e
verstaan, hebben wy hem in verband te zien
tot de representatieve buitenlandsche land- j
schapschilders van zyn tijd, tot een Claude
Lorrain, Poussin of Rubens.
Eerst in de 17de eeuw is het landschap
tot volledige ontwikkeling gekomen. Dit
landschap echter toont niet de felle karak
teristiek der oud-Vlaamsche of Duitscne j
kunst. Het is schilderachtig, statig, harmo-
nisch. Veeleer blijft het verwant aan het
elegisch gestemde natuurbeeld, zooals Ti-
tiaan, deze prinselijke levensdichter, het
zich droomde. Het 17de eeuwsche landschap
heeft een voldragen, wèl gecomponeerd
schilderij te zyn, dat op stijlvolle wyze na- j
turlijk is en gevoelens van rust, ruimte cn
blyde plechtigheid opwekt. Het rustig-ver-
zekerde, voornaam-gebarende, in ziqh zelf j
complete is een karakteristiek, eigen aan
den cultuur-drager der 17de eeuw, 't zij I
deze, gelijk in Holland, een burger, een
patricisch koopman was, 't zy hy, als in
Frankrijk, den degen voerde en zich aan 't
Hof bewoog.
Een traditioneele vormelijkheid typeert
deze opvatting der iandschapkunst. Het bc- 1
grip „schilderij" heeft een zelfstandige be-
teekenis gekregen.
Om deze kunst recht te doen, hebben wy
te vergeten hoe veel moeite het het vorige
geslacht kostte zich te bevrijden van het
dwangbegrip „schildery", dat langzamer
hand tot een zinledige uiterlijkheid verstar
de. Over de vele, conventioneele navolgin
gen heen moeten wy trachten deze kunst
nieuw te zien. En dan zullen wy hier vin
den niet de spontaniteit van voordracht, de
verfijnde kleur-gevoeligheid en de directheid
van waarneming van het 19de eeuwsch im-
pressinisme, doch dat gevoel voor evenwicht
en rythme, die bezonnen samenvatting, die
stijlvolle ombeelding, welke juist onze gene
ratie, hoewel door een geheel verschillend
levensgevoel bezield, van het kunstwerk
verwacht.
Het 17de eeuwsche landschap is een in
den geest beheerschte verbeelding, een syn
thetische schepping, maar bepaald door den
Latynschen, ietwat vormelyken schoon
heidszin.
By Claude Lorrain is deze Latynsche
schoonheidszin het meest tot een leven-vizie
veralgemeend. In zijn Italiaansche land
schappen, zyn grandioze zons-ondergangen
boven gouden zeeën, heeft hij poëemen eener
stralend blyde wereld geschapen van een
zoo edel-Grieksche verrukking, dat zelfs de
meest gekwelde zielen zich gewonnen weten
door dezen wonderbaren schoonheidsdroom.
Poussin, strenger, minder lyrisch, overtreft
hem in kracht vaft stijl en in magistrale be-
heersching. Poussin kan in zijn natuur-uit-
beelding verheven zyn, hetgeen wy van
I^orrain's arkadische poëzie niet zoo spoe
dig zullen zeggen. In zijn landschappen
heeft Poussin den religieusen ernst uitge
zegd, die hy in zyn godsdienstige onder
werpen vergeefs nastreefde.
Meer dan eenig ander der vele Holland-
sche landschapschilders dier periode, sluit
Ruisdael zich by deze Latynsche natuur
dichters aan. Meer dan de gevoelige stem
mingsdichter Van Goyen, meer dan de ro
mantische/realist Rembrandt, meer dan den
feilen schilder van gemoeds-staten, die
Brouwer ook in zyn natuur-impressies was,
meer dan de serene Vermeer of de arge-
looze ert spontane Cuyp, werd Ruisdael be-
heerscht door den drang naar een vorme
lijke monumentaliteit, naar een strenge
schoonheid van compositie, naar het stijlvol
klassicisme.
Ruisdael's Hollandsche landschappen la
ten steeds den indruk na van absolute,
trouwhartige overgave. Men voelt, dat hij
ontelbare malen langs die pittoreske duin
wegen in Haarlem's omstreken heeft omge
zworven, dat hy vaak en lang heenstaarde
over de stille akkers, die zich uitstrekken
naar den strakken horizon, waar de stad
met $jn oude, hooge kerkgebouw flonkert
in het bleeke zonlicht, dat het beeld der
breede rivieren, der gryafe stranden met zijn
ziel was saamgeweven. Hy, de miskende,
zwygzame, hield van de natuur in haar
eenzaamheid, in haar eentonigheid. Hij
haatte 't volle en drukke, omdat niets hem
1.10
IJBOON
SPERCIE-, SNIJBOONEN
DOPERWTEN.
rijker was dan de stilte.
In zulke werken wordt de strenge Ruis
dael innig, een innigheid, die des te dieper
werkt, daar zy door den barschen ernst van
z\jn natuur heen moest breken om tot
uiting te komen. Zwijgende peinzer, zinnen
de geest, die dieper voelde en teerder, dan
de weekhartigen vermoedden! Vergelijkt
Rromentin hem niet met de strenge stylis
ten, de religieuse denkers, de sobere en
waardige geesten van Port Royal?
Nergens openbaart zich Ruisdael's stijl
noodwendiger en inhoudrijker dan juist in
die schilderijen, welke oogenschynlijk niet
anders geven dan de natuur-getrouwe af
beelding van een geliefd landschap. Zyn
soms zeer minutieuse uitbeelding verliest
zich nimmer in 't peuterige. Zyn weifelloos
gevoel voor compositie verlaat hem niet,
zelfs niet in werken, die spontane natuur
studies konden zyn, zoodat hy tot in zyn
kleinste concepties zyn architectonischen
zin doet kennen en de meest intieme mo
tieven in een sfeer van algemeenheid wist
te plaatsen. Ruydael's groote sty'l verloo
chent zich nooit.
Als schilder van zee en strand staat hij
boven de anderen van zyn tyd, maar is hy
door een Jaap Maris en Weissenbruch over
troffen. Onovertrefbaar echter blyft hy
door zijn magistrale uitzichten op het land
by Haarlem, streng onder den ontzaglijk
welvenden wolken-hemel. In zulke werken
is de ziel van Holland voor eeuwig uitge
drukt'. Moeilijk kan men op soberder wyze
zoo dichterlijk en zoo verheven zich uit-
Toen het stoomschip „Europa" New-York
naderde na de reis, waarop het de „Blue
Ribbon" van den Atlantischen Oceaan ver
wierf ywerd er een draagbaren kortegolf-
zender aan boord gebracht om de muziek
van de scheepskapel uit te zenden, terwijl
het schip nog op zee was.
In den New-Yorkschen dierentuin sloeg
men eenmaal het voederen der dieren over
om ze goed boos te maken. Daarna gingen
de radio-experts met hun draagbaar zend
toestel van de eene kooi naar de andere, om
het geluid der dieren uit te zenden. Vooral
het gebrul der leeuwen en tijgers en het
trompetten der olifanten kwam prachtig
door.
Het duiken van een onderzeeër werd uit
voerig beschreven, terwijl de daarbij voort
gebrachte geluiden eveneens werden uitge
zonden. Daartoe moet de onderzeeër met
een kabel in verbinding worden gesteld
met een schip op de oppervlakte der zee.,
dat een draagbare zendinstallatie aan boord
had.
Rotaryclubs in New-York en Australië
hebben een „gezamenlijke bijeenkomst" ge
houden, d.w.z. zij waren radiografisch met
elkaar in verbinding. De Amerikaansche
luisteraars uit alle deelen van het land kon
den goed verstaan, wat er in de beide ver
gaderingen werd gezegd en het was een
vreemde gewaarwording, dat een afstand
van den halven aardomtrek geen bezwaar
was voor de rotarians, om precies tegelijk
dezelfde liederen te zingen, alsof zy zich
in één zaal met elkaar bevonden.
De Amerikaan interesseert zich zoozeer
voor de drooglegging, dat °°k dit genre
van programma's zich van dit veelomstre
den onderwerp niet los kan maken,
's Avonds laat kon men dan ook op een.
mooien lentenacht hooren, hoe de radio-
ingenieurs aan boord kwamen vnn een
dranksmokkelaarsschip, dat buiten de ter
ritoriale wateren lag en daar den kapitein
interviewden. Hy bleek een vriendelijke en
ontwikkelde man te zijn en gaf een inte
ressante beschrijving van de wijze, waarop
zyn clandestiene bedrijf werd gevoerd.
Een van de meest dramatische en onge
wone programma's blijft echter wel de uit-
van het groote oproer in de gevan-
REINE CLAUDES 50 ct. p. L. bi.
KWETSEN 45 ct. p. L. b.l
PERZIKEN 60 ct. p. L. bl.
genis van den staat Ohio op 21 April 1930.
Bij eeti dergelijk programma zijn voorbe
reidende maatregelen natuurlijk buitenge
sloten, zoodat men er slechts door een toe-
valligen samenloop van omstandigheden de
hand op kan leggen. In dit geval was er
een microfoon met een draad verbinding
naar een naburigen zender aangelegd om
een uitvoering van het gevangenis-orkest
uit te zenden. Toen eenige uren vroeg in
den avond het oproer begon, waarby ten
slotte 317 gevangenen gedood werden, ter-
Zyn grootste schepping blijft wellicht zijn
molen van Wyk by Duurstede, dit donkere,
massale bouwwerk, machtig heerschend
over de wyde wereld. Laag, ruim en rustig
schuilen donkere boomen en huizen om het
eenzaam gevaarte. Zeer stil breidt zich de
riviervlakte uit naar den bleeken horizon,
waar schepen zeilen. De grauwe hemel staat
plechtig uit boven de verstilde natuur,
Jacob van
A'dam.
H. J. Paris,
Een merkwaardige opname van de Goudsche Brandweer op het Stadserf omstreeks I860.
wijl 231 anderen brand- en andere wonden
kregen, begaf een der gevangenen zich
naar den microfoon en gaf daar een levetu
dlge beschrijving van alles, wat er gebeur,
de. Het geluid van het vuur was ook teer
goed te hooren, want dit kwam tot op een
afstand van nog geen 10 M. van den wcro-
foon. De gevangene, die zich van dit alles
niets had aangetrokken en uren lang voor
den microfoon was blyven spreken, was tot
levenslange gevangenisstraf veroordeeld
wegens een dubbelen moord.
Ten slotte nog eenige programma's uit
den allerlaatsten tyd. Studenten van de
Oxfor d-unlv ersiteit in Engeland en de
Harvard-universiteit in Amema konden
een transatlantisch debat voeren niet be
hulp van de radio. Het 15-lander..program
ma tea- gelegenheid van het Marcon.-jubi-
leum in December j.l. is zoo bekend, dat
w\j er wel niets meer van behoeven te zeg.
gen. En dan heeft men kort geleden nog
een uitbarsting avn de Kilauea (Hawaï-
eilanden) uitgezonden. Het gerommel en
geraas van de kokende lavapoel, welke een
oppervlakte van 30 H.A. had en het op
spuiten van de lava kon men goed volgen,
terwjjl de omroeper op den rand van den
krater een levendige beschrijving gaf van
alles wat hij zag.
(Nadruk verboden).
STADSNIEUWS.
GOUDA, 2 April 1932.
Jubileum Nederlandsche Vereeniging ran
Kaashandelaren.
De Nederl. Ver. v. Kaashandelaren, ge
vestigd te Gouda, bestaat in dit voorjaar
25 jaar.
In verband met dit feit zal het bestuur
der ver. op Zaterdag 16 April a.a. receptie
houden in Hotel ,4e Zalm" te Gouda, tus-
schen 3% en 5 uur 's namiddags, teneinde
leden van de ver. en die van de aangesloten
vereenigingen .alsmede verdere belangstel
lenden, gelegenheid te geven hunne geluk-
wenschen aan te bieden.
Binnenvaart school te Gouda.
De wintercursus 1931'32 van de Bin-
nenvaartschool is weer afgeloopen. Met
voldoening kan worden geconstateerd, dat
do belangstelling van schipperszyde zeer
is toegenomen: het bezoek is vergeleken
met den vorigen cursus met niim 100 rA
gestegen. Door veel Goudsche schippers
werden de lessen geregeld gevolgd. Hoe
moeilijk dit dikwijls is, zal ieder kunnen
begrijpen, die eenigszins met de ongere
geldheid van het schippersbedrijf bekend is.
Een bewys van de verhoogde belangstelling
der schippers is wel dat men zoo veel mo
gelijk Gouda als ligplaats kiest om de jon
gens in de gelegenheid te stellen 's avonds
de school te bezoeken.
Thans is aan de school ook verbonden een
leeraar voor het onderwijs dn behandeling
van den motor. Het vakonderwijs aan de
Goudsche schpol is nu volledig toegerust.
De leeftijd der cursisten varieerde van
12 tot 41 jaar. De prachtige oefentocht met
de Prinses Juliana, die zich tot in de Noord
zee voor Domburg uitstrekte, was een waar
dig slot van dezen mooien cursus.
Eind April of begin Mei zullen vier cur
sisten te Rotterdam examen doen voor di
ploma's ingesteld door het Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart.
Eigenaardig is dat alle vier voor een ver
schillend diploma examen zullen doen en als
merkwaardigheid kan tevens worden ver
meld, dat één cursist een poging zal wagen
het Havendiploma voor Rotterdam te be-
Aanbevelend,
halen. Voor dit diploma deden tot heden
alleen bezoekers van de Rotterdamsche Bin-
nenvaartschool examen, in 1931 werd 75
der candidaten afgewezen.
Schippers, begrijpt Uw belang, stuurt
Uw jongens naar deze school, waar alles
wordt gedaan om hun vakbekwaamheid te
verhoogen en een mogelijk tekort aan lagere
schoolkennis op practische wyze, met weg
lating van al wat voor Uw jongen over
bodig is, wordt aangevuld.
IN DIVERSE KLEUREN
KLEIWEG 39 - TEL 2412
8RORT IN WP»TmjÜ«li.
VOETBAL.
Programma voor Zondag 3 April 1932.
K.N.V.B
Kampioenschap van Nederland.
Vewsdain Veeodaan—Ajax.
Eindhoven: P.S.V.—Feijenoord.
Afdeel ing 1.
Promotiecompetitie 3e klasse.
Amsterdam; Watergiaaf smeer—Zand voort. I
Af deel mg II.
Promotiecompetitie 2e klasse.
Haarlem: Gouda
Promotiecompetitie 3e klasse.
Rotterdam: St. Hooger—Hoek v. Holland.
Gouda: Ülyiupia—Vriendenschaar.
Promotiecompetitie 4e klasse
I.eiden. G.8.V—V.C.S.T. (terrein A.S.C.).
SchiedamSchiedam- Transvalia.
Promotiecompetitie reserve 2e klasse.
Gorinchem; Unitas 2—S.V.V. 2.
Promotiecorópetitie reserve 3e klasse.
Dordrecht: O.D.S. 2—R.F.C. 2.
Reserve 3e klasse D.
Alphen Alphia 2—Hercule» 2-
Af deeling IV.
Beslissingswedstrijd laatste plaats.
Venol P«lei j er heide— BVV(.terrein V.V.V.)
Om den Nederlandschen Voetbalbeker.
3e ronde.
Gouda: Gouda—"Schmkelhaven.
G. V. B
le klasse.
Gouderak 1—Moordrecht 2.
Olympia 5—Haaafcrocht 2.
Dilettant 1—Sohoomhoven 2.
Promotiecompetitie 2e klasse.
Nieuw er kerk 1—Dekkerkerk 2.
3e klasse A:
Lekkerkerk 3—Schoonhoven 3.
Gouderak 3—Woerden 3, 12 uur
Bosk Boys 3—O.N.A. fi.
3e klasse B:
Bosk Boys 4— Groeneweg 2. 12 uur.
Ü.8.V. 6—Boek. Boys 6.
Zwervers 3—Moeroapelle 2.
terrein Maercapeltc
Gouda fr—Boek. Boys 5j 11 uur.
Hoogeschool voor Toegepaste
Wetenschappen.
Bijzonderheden over de stichtings
plannen van een inrichting voor
hooger onderwijs, die zal zijn inge
steld op de praktijk.
In een in de hoofdstad gehouden pers
conferentie zijn aan een aantal persverte
genwoordigers mededeelingen gedaan om
trent plannen tot stichting in ons land van
een Hoogeschool voor Toegepaste Weten
schappen, welke plannen uitgaan van de
Vereeniging „Neüerlamdsch Centraal l'vsti-
tuut voor de Kennis van het Buitenland",
in samenwerking met andere vereenigingen.
In het bestuur der te stichten school heb
ben zitting genomen Dr. E. E. J. Messing,
Rotterdam, Dr. A. van Oven Jr., Dordrecht,
secretaris* Mr. Dr. H J. Romeyn, Den
Haag, penningmeester; H. B. Berghuys,
Utrecht; Ir. E. H. Cabos, Rotterdam; M. M.
Cohen, Amsterdam en Mr. Dr. G. J. Goed
hart, Amsterdam.
Het v/aren stemmen uit dit bestuur die
er op weoen dat door zeer velen erkend
wordt, dat de universitaire opleiding in ons
land niet voldoet aan de eischen van het
maatschappelijk leven. Vandaar dat er
raison is voor zuiver wetenschappelijk on
derricht, dat zal zyn ingesteld op de prak
tijk. De Amerikaansche Universiteit en met
name de Columbia University te New-York
kan in dit opzicht als voorbeeld dienen. Uit
het rapport van de commiasie-Aalberse ter
zake van de R.K. Sociale Hoogeschool is
duidelijk gebleken dat er behoefte bestaat
aan sociaal onderwijs; tal van beroepen
vragen voor de opleiding een wetenschap-
pelijken grondslag. Het zijn deze en andere
overwegingen geweest, die tot de plannen
tot stichting van een Hoogeschool voor Toe
gepaste Wetenschappen, een economische
vak-hoogeschool, hebben geleid. Een zoo
danige Hoogeschool wenscht de wetenschap
niet in de eerste plaats ter wille van de
wetenschap zelve te zien beoefend, maar
ziet haar voornamelijk als belangrijk mid
del tot verkrijging van voor de maatschap
pij nuttige kennis; zij zal zich daarom bij
de indeeling van haar onderwijsprogramma
moeten richten naar de verschillende func
ties in de praktijk, waaraan de verschillen
de wetenschappen dienstbaar moeten wor-
de« gemaakt. Indien de naam instituut ge
kozen was, zou wellicht minder tegenstand
overwonnen dienen te worden; met de
schoeiing op den leest van het hooger on
derwijs zal men echter de noodzakelijke
samenwerking met en uitwisseling van pro
fessoren en studenten in het buitenland
kunnen verkrijgen, zal men het onderwijs
op hoog peil kunnen houden en zal het last
not least mogelijk zyn, een doctoraat in het
leven te roepen, da,t de sluitsteen geeft voor
hen, wier vooropleiding gelijk staat met die
van de HJ3.S. A. Ook zullen, naar het voor
beeld van Amerika, dan verschillende z.g.
researchinstituten aan de Hoogeschool ver
bonden kunnen worden.
Men heeft gedacht drie faculteiten in het
leven te roepen, kortweg te onderscheiden
in een economiscb-taalkundige faculteit,
een economisch-sociologische faculteit en
een bestuursfaculteit, die de wetenschappen
vereenigt, welke in het bijzonder geschikt
*Ün voor toekomstige ambtenaren en
ambtenaren in functie.
Het voornemen bestaat, de H.T.W. te
's-Gravenhage te vestigen, zulks in ver
band met de goede ligging van deze stad
en met het feit, dat zy een internationaal
centrum is.
Het onderwijs zal gegeven worden tus-
«chen 8 uur v.m. en 22 uur n.m., in ver
band hiermede zal de studie aan de T.T.W.
over semesters (studie-halfjaren) verdeeld
worden, waardoor de verkrijging van vol
doenden tijd voor eigen studie gewaarborgd
.-%■* rl%
van deze foto, zoowel als van zeer vele 1' en 2» klasse clubs
krijgbaar voor slechti'|Q
Door bijzondere overeenkomsten worden deze vermaarde waardevolle coü
oons nu verpakt bij alle hieronder genoemde Egyptische, Amerikaansche en
vtrginta Sigarettenmerken von oljerhoogst. kwaliteit en internat,and.
reputatie, die in Nederland tegen populaire prijzen verkrMgbaar zijn, t.w..
t)/\ Afrkon ClgoroHa Ca. ltd., C«flr»
Clysma No. 30 e«ypt.
Mavrides Al«. S. Movrld«, Caïro Egypt.
Maspero No. 2 ««»p«ro w.. caïro - egypt,
Alma. Masporo Wrst ltd., Cairo - tgyP».
North State
trown Williamson Tobacco Corp.
^Export) Ud., Louisvillo, Kentucky,
Gold Dollar
Pirate.
flag
Bristol
Three Bells.
Viking
Allen Olnter, Richmond. Virginia,
U.S.A.
V#.D. IiH.O. Witts, Bristol A lendee.
W.0.6H.O Wills,Iristol 4 londen.
W.0.6H.O. Wills, Iristol A londo*.
1. A P. Bell. Glasgow.
lombert lutler, Englond.
is zy zal opleiden voor het candidaats-
examen ini economische wetenschappen, het
doctoraal examen in economische weten
schappen, examens ter verkrijging van
academische diploma's voor de praktyk,
van hoogere praktijkdiploma's voor bepaal
de beroepen en takken voor het economisch
sociale verkeer, zooals by voorbeeld voor
den exporthandel eni voor examens, die bui
ten de Hoogeechool worden afgenomen "an-
wege den Staat of andere lichamen, bonden
en vereenigingen. Het globaal overzicht
vani het onderwys der H.T.W. omvat ver
scheidene vakgebieden. By de plannen tot
stichting dezer Hoogeschool heeft de ge
dachte voorgaseten, dat het bekende plan
van Prof. Kruyt niet snel is te verwezenly-
ken, dat het doel veel vlugger is te bereiken
indien men daarop rechtstreeks afgaat. Een
en ander sluit niet uit dat by het slagen
van- deze hoogeechool het plan-Kruyt geen
redenen van bestaan meer zou hebben.
Men bedenke due goed dat de methode
der studie, getuige het doctoraal-examen
wetenschappelijk ie; haar practische waar
de zit eohter in de mogelykheid van keuze
en combinaties van vakken en vakonderdee-
len, in de specialisatie dus van de studie,
zooals onze Universiteit ie niet geven kan.
Zoo zullen o.m. mogelyk zyn hoogere op
leiding tot economisch tolk en vertaler, tot
export-agent, tot assuradeur, tot vakver-
eenigingsleiders, tot hoogere ambtenaars
functies, terwyl mede een hoogere opleiding
voor de journalistiek een plaats in dit Plan
is ingeruimd.
Op de finamcieele zijde van de zaak wil
len wU hier niet ingaan, onze bedoeling is
slechts om in het ona toegemeten bestek
belangstelling tie wekken voor dit plan,
waarover in een door het bestuur sameiw
gestelde brochure alle bijzonderheden te
vinden zyn. Maar dat er behoefte bestaat
aan een inrichting van hooger onderwys,
dia, ingesteld op de praktyk, jonge mannen
en vrouwen op de best mogelyke wijze wii
wapenen voor den maatschappelyken strijd,
die hen, vooral in deze tijden, wacflt wie
zal het ontkennen?
KERKNIEUWS.
Vrijz. Hervormden te Boskoop.
In de Remonstr. Kerk.
Op den morgen van den Eersten Faasch-
dag heeft de afdeelflng van de Vereeniging
van Vrijzinnig-Hervormden te Boskoop voor
het eerst in dè Kemonstranteche kerk al
daar haar godsdienstoefening gehouden
zooals wij gemeld hebben zijn de vrijzinni
gen geheel uit den Kerkeraad der Nederl.
Herv. Gemeente te Boskoop verdreven en
moeten zij zich met een ander gebouw be
helpen.
Er waren ongeveer een 200 plersonen aan
wezig. zoodat het kerkje meer dan bezet
was.
Spreker was de heer W. H. van Loon.
godadienstjieeraar te Voorburgj die zijn
blijdschap ebover te kennen gat, dat het
actieve bestuur der Boskoopsohe afdeel mg
zoo spoedig reeds na het vertrek van dr.
Glas, kon overgaan tot het houden van
godsdienstoefeningen in vrijzinnigen geest.
Hij wekte de aanwezigen op, trouw te bly
ven aan het beginsel van Vrije vroomheid
en sprak den wensch uit, dat de goede op
komst* bij dezen eersten dienst niet zaA ver
slappen, en zich in stijgende lijn zal voort
zetten. Spr. beval de catechisatie» aan, die
dr. J. F. Cannegieter uit Oudahoorn gere
geld nog te Boskoop geeft, dank zij de vrij
zinnige kerkvoogdij, in een der kamers van
de „Groote Kerk".
De tweede dienst van de Vrijzinnig-Her
vormden is bepaald op 17 April, dan zal
voorgaan ds. Vasser uit Kedichem, de se
cretaris van de Provinciale afdeeling Zuid-
Holland van die Ver. van Vrijz.Hervormden.
Geref. Predikantenvergadering.
Woensdagmiddag kwam in het Jaarbeurs
gebouw te Utrecht de Geref. predikanten
vergadering onder proesidium van prof. dr.
F. W. Grosheide, iioogleeraar aan de Vrije
Universiteit, bijeen. Na de gebruikelijke
opening spreekt de voorzitter een kort
woord, waarin hij wijst op de donkere tijds-
oiiiistaridigliedendie ook het leven voor
vele predikanten moelijk maken. Daarna j
handelt hij over do taak van den dienaar
des Woords om ook in zulke omstandighe
den leidsman, voorganger te zijn; om dat
te wezen moet hij zich onthouden van veel,
dat voor anderen geoorloofd is. De voorzat
ter spreekt den wensch uit, dot onder Gods
zegen de vergadering moge bijdragen tot
het bieden van steun bij het vaak moelijke
werk.
De huishoudelijke zaken, hierna aan de
orde, hebben een vlot verloop en bieden
geen bijzondere momenten, zoodat spoedig
het, woord aan den eersten referent, prof.
dr T. Hoekstra van Kampen, gegeven
wordt, om te spreken over „Homiletiaohe
exegeee".
Prof. Hoeketra beziet zijn onderwerp on
der drieërlei gezichtspunt, n.l. in de eerste
plaats, dat Homiletische exegese „exegese"
ie en 'dus d© H. Schrift hierbij de norm
en blijven moet. Spreker geeft in dit ver-
band verschillende practische opmerkingen
ten Itoste. Voorts zet referent uiteen, wat
onder homiletische exegese te verstaan is,
n.l. de kunst om uit de Bohfffgegevens het
bouwwerk van een preek op te bouwen, die
strict schriftuurlijk is en blijft en toch een
bouwwerk i», dat op de Schrift gebouwd
wordt. En ten slotte geeft hij ptactisch aan
welke de nuttigheid is van de homitetieche
exegese voor de practijk van het ambt.
Op het referaat volgde een geanimeerde
discussie.
iv, ai l »ioi
er roAdvloog.
k. Vmi welke
illem wel niet
Het koopje.
door
P. VAN DEN BROEK.
Hoe laat denk je vanmiddag thuis te
zyn, Willem?
Verwonderd keek de aangesprokene op
van zijA operatie op 't uiterst zachte eitje,
dat hem dien morgen was voorgezet.
Tegen vier uur, kind; pref «es even
vroeg, of laat, als gewooniyk. 'k Zie niet
in, waarom ik vandaag op de een of andere
manier 'n uitzondering zou maken. En ook
met, waaraan ik. de ear van die buitenge
wone belangstelling te danken heb.
Wees niet zoo kinderachtig, Wim.
Vandaag wou ik je studeeri-amcr onder
handen nemen. Als dan morgen de keuken
gedaan is, is de schoonmaak gelukkig ach
ter den rug.
Gelukkig?
-«v-Wees niet flauw, Wira.
Voor geen geld, Emmy, 't Onderwerp
is te afgezaagd... maar toch ieder jaar
weer nieuw. Nou, 'k zal je niet ophouden.
Reken op den gewonen tyd. Komt dat ge
legen?
Natuurlyk. Als je maar niet te vroeg
komt. Dat maakt ons allebei zenuwachtig.
En 't ergste is geleden; zonder kleerscheu
ren, nietwaar?
Je hebt je kranig gehouden. Tot van
middag en veel succes!
Zoodra haar man de deur achter zich
gesloten had, riep Emmy de meid en met
vereende krachten togen beiden aan 't werk
op Willem's studeerkamer. Alles werd
grondig onder handen genomen, 't Was de
eenige gelegenheid om 't stof uit «He hoe
ken en gaten in Willem's heiligdom te ver
jagen. 't Heele jaar door verzette hy zich
met hand en tand tegen stof-afnemen in de
boekenkasten. Vooral die eene, met dat
ouoerweteche houttmywerk was een doorn
in Emmy's oog. De boeken stonden er, ge
heel onbeschut ,dag in dag uit, al 't atof
op te vangen, dat door de kamer roAdvloog.
Die kast was 'n soort erfstuk. Vak welke
tante zy was geweest, wist Willem wel niet
precies; maar in ieder geval, hy had haar
meegebracht uit z'n moeder's huishouden
toen hy ging trouwen en die kast moest en
zou eenmaal blyven, zooals zij gekomen
was... Lomp, vol wormgaten, aonder be
hoorlijke afsluiting tegen 't stof.
Dien morgen vlogen de wolken stof het
raam uit, dat 't een lust was. De rijen boe
ken werden één voor één op een tafel ge
zet, gereinigd en weer in dezelfde formatie
terug gezet in de kasten. Ook de boeken uit
de gebeeldhouwde kast kregen 'n beurt.
Toen de kast leeg was, meende Anna,
't meisje, toch even van de gelegenheid te
moeten profiteeren om haar 'n eindje voor
uit te schuiven teneinde de ongerechtighe
den in de ruimte tu&schen de achterzijde an
't behang te kunnen verwijderen. Met 'n
forschen ruk tilde zij' haar op en zwaaide
zy 't zware meubel 'n halven slag om. Tot
opeens 'n geluid van splijtend hout, gevolgd
door een doffen slag van den val van een
stuk van den bovenkant van de kast, mé-
vrouw opmerkzaam maakte op 't noodlottig
gebeuren.
Beiden stonden 'n oogenblik versteld. Ze
ïaapten 't gebroken lystwerk op, pasten en
legden de brokstukken naast elkaar. Ly-
men? Geen sprake van, alleen 'n vakman
kon 't doen. De kast werd weer tegen den
muur ge£et en de boeken erin. Anna was
geheel overstuur, niettegenstaande mevrouw
haar herhaaldelyk verzekerde, dat 't haar
evengoed had kunnen overkomen.
Nauwelyks waren de boeken weer op hun
plaats in de ongelukskast gezet, of de bel
van dc telefoon riep Emmy naar de huis
kamer Eenige minuten later kwam zy
terug vp de studeerkamer. Meneer had op
gebeld, deelde zy 't meisje opgewonden
mee. V-oor zaken moest meneer twee dagen
opeens de stad uit. Geen tyd om nog even
aan te loopen. Wel ongezellig, maar nu
hadden zy meteen de gelegenheid om die
kast weer te laten lymen.
Den volgenden dag verdween 't meubel
van de studeerkamer en ging het huis uit
Om nooit terug te komen. Zoo'n reparatie
was peperduur en toch maar half werk,
had de expert geadviseerd. Mevrouw doed
verstandiger om den tweedehands meuocl-
handelaar te laten komen. Misschien gaf
die er nog een paar gulden voor. Dat soort
menschen kent de adressen van de liefheb
bers. Wat kon Emmy doen? 't Geschonden
meubel laten staan tot Willem terugkwam
en dan den storm afwachten? Of denzelf-
den storm trotseeren en meteen het nare
meubel kwyt zyn. voor goe<i? De keus
leek niet zwaar.
Twee dagen later, tegen 't vallen van
den avond, hoorde Emmy den sleutel in bet
slot van de straatdeur steken. Bly liep zij
de gang in om Willem te verwelkomen.
Maar wie had hy meegebracht? Zy hoorde
hem spreken met een of twee mannen. Een
zwaar voorwerp werd binnengedragen. Eer
zij Willem had kunnen omhelzen, herkende
zÖ 't... de gebeeldhouwde kast.
Leuk hè, Emmy! riep hy vol vreugde.
Ik zag by Van der Meulen, je weet wel,
dien winkel in tweedehands meubelen, pre
cies zoo'n kast staan als dat „erfstgk" op
m'n kamer, 'n Beetje beschadigd, maar ook
voor 'n prikje heb ik hem gekregen vijf
tien gulden! 'rt Mooi „pendant" aan den an
deren kant van den schoorsteen.
I Dan heeft *t lymen twaalf en 'n halve
gulden gekost, rekende Emmy bliksemsnel
by zichzelf uit. En, noodgedwongen, legde
zy op staanden voet, 'n volledige beken
tenis af.
Willem's liefde voor zyn vrouwtje werd
op dat tragische moment op een zware proef
gesteld, maar zy overwon glansrijk.
(Nadruk verboden.)
k