Banl
Pluhoisjts
Kies bij
Bahlmann!
mann
Chauffeur
Wie helpt
m m m m
l)e lieveling der doden.
Veilige en Economische
lillwiii Jabimi van lijk
Flink Meisje
Middenstandswoningen
Nette Dienstbode
Huishoudster
Adverteert in dit Blad.
loos maken. De luchttoevoer wordt than»
verzorgd door groote, alle geluid absorbee-
rende buizen, die in totaal een lengte van
vele kilometers hebben. Verder bevinden
zich vlak onder den hoofdingang drie groo
te olietanks met een inhoud van 227 K.L.
elk, die dienen als brandstof voor de ver
warming van het water in groote kook-
toestellen aan dert tegenoveeliggenden kant
van het gebouw.
(Nadruk verboden).
Grlap om da zeven jaar.
Een ernstige epidemie voorspeld voor
door
Dr. O. VINK.
Leven is beweging, leerde reeds de oude
Griek8che filosofie; leven is rythme, zeg',
de moderne wetenschap. Het leven is geen
gelykmatdge stroom, doch een op- en neer
gaande golfbewegièg. Het kloppen van het
hart illustreert dit op zeer treffende wijze.
Dikwijls is er echter een diepgaand onder
zoek noodig om de periodiciteit van het
leven te onderkennen. Dr. H. Swoboda,
professor aan de Weensche universiteit,
heeft een van die perioden gevonden en wel
een van bijzonder gr ooien invloed, n.l. de
periode van zeven jaar. Perioden van 7 jaar
beheerschen reeds in het algemeen het leven
van den mensch; volgens de deskundigen is
7 jaar de beste leeftijd om een kind naar
school te sturen en dient de leerplichtige
leeftijd zich uit te strekken tot het veer
tiende jaar. De meerderjarigheid op het
21e jaar valt dan op den goeden leeftyd.
Verder worden de grootste werken van ge-
geniale kunstenaars of geleerden voortge
bracht op een leeftijd, die door 7 deelbaar
is, terwijl op dien leeftijd de ouders hun
gezondste en meest begaafde kinderen krij
gen. Met bewonderenswaardigen ijver heeft
professor Swoboda het bewijsmateriaal ver
zameld voor den geweldigen invloed der
zevenjarige periode, die hij met treffende
voorbeelden heeft toegelicht.
Bij zijn jongste onderzoek heeft Prof.
Swoboda ook gevonden, dat de griepepide
mieën onderworpen zijn aan de zevenjarige
periode. Het komen en gaan der epidemieën
in den loop der eeuwen is zoo raadselachtig
dat zij van oudsher werden beschouwd als
een straf van bovenaardsche machten. Het
verschijnsel der epidemieën is ook door de
moderne wetenschap nog niet verklaard,
Immers, de ziekteverwekkers zijn altijd
aanwezig, zelfs in het lichaam van de men-
schen, of er een epidemie woedt of niet.
Deze breekt echter plotseling uit, neemt in
omvang toe, vermindert weer en de ziekte
verwekkers blijven verder bestaan, om na
eenige jaren opnieuw uit hun lethargie te
ontwaken en kwaadaardig te worden, viru
lent, zooals men het in de bacteriologie
noemt. En de periode, waarna de epide
mieën weer terugkomen, duurt volgens
Prof. Swoboda zeven jaar. Ook de bacillen
bereiken dan een hoogtepunt, wat zich voor
hen uit in een groote virulentie.
Iedereen herinnert zich nog wel de vree-
selijke griepepidemie van 1918/1919. Zeven
jaar daarna, in 1925/1926, volgde er weer
een ernstige epidemie. En 4 x 7 jaar tevo
ren woedde de influenza-epidenre van
1890/1891. Zoo kan men in den loop der
geschiedenis by de groot© griepepidemieën
de zevenjarige periode telkens terugvinden,
tot zelfs bij de eerste met zekerheid vast
gestelde griepepidemie van 855. die 152 x 7
jaren voor die van 1919 viel. Wy hebben
dus in 1932/1933 weer kans op een griep
epidemie en in dit verband is het wel merk
waardig, dat van geheel andere zyde een
overeenkomstige voorspelling is gedaan.
Een Weeneche meteoroloog, die zich bezig
houdt met weersvoorspellingen op langen
termijn, heeft voor 1932 eveneens een
griepepidemie aangekondigd, omdat vol
gens zijn berekeningen in dit jaar het weer
juist die eigenschappen zou hebben, die
volgens de ervaring besmettelijke ziekten,
welke met kouvatten in verband staan, bij
zonder in de hand werken. Gedeeltelijk zijn
die voorspellingen ook al uitgekomen, want
te Boedapest heerscht de laatste weken
zeer veel griep, waarbij ook een groot aan-
bogint het
U niest,
krijgt rltlingfWi
II bent verkouden.
bij de eerste verschijn-
- Tabletten, welke erger
leien Aspirin
voorkomen en de pijnen verdrijven
«enig op
njeband Prijs 75 ets.
tal sterfgevallen valt te betreuren. In hei
begin van dit jaar heersohte er voorts in
Engeland een griepepidemie, zoo kwaad
aardig als er in vele jaren (n.l. sedert 1918)
geen geweest was.
Nu vraagt men zich wellicht af, of die
zevenjarige periode niet neerkomt op een
goochelen met cijfers. Prof. Swoboda heeft
echter ontdekt, dat diezelfde zevenjarige
periode ook voor de pest geldt. De groote
pestepidemie van Milaan in 1630 weid in
1665, dus precies 5x7 jaar later, gevolgd
door die van Londen. In 1679, 2 x 7 jaar
later, brak de pest in Weenen uit, 5x7 jaar
gevolgd door epidemie in dezelfde stad, die
van 1714. De vreeselyke pestepidemie van
1350, he,t' Jaar van den zwarten dood",
woedde 40(x 7 jaar vóór die van Milaan.
Zelfs tot in de vroegste oudheid kan men
de zevenjarige periode terugvinden. De pest
te Oroais trad op in het jaar 125 na Chr.
en die van Cyprus in 251. Steeds bedragen
de intervallen een veelvoud van 7, al zyn er
iiitusschen meer dan 1000 jaar verloopen.
Dat kan geen toeval meer zyn; dat is meer
dan kinderachtig spelen met getallen. En
er zyn nog zooveel andere dingen, die op
een zevenjarige periode in de natuur wy-
zen. E« bison krygt eens in de zeven jaar j
een jong en een spar is slechts eens in d<*
zeven jaar vruchtbaar. Sommige schadelij
ke insecten richten hun grootste verwoes
tingen aan met tusschenpoozen van zeven
jaar of een veelvoud daarvan. De zeven
jarige periode moet dus in het rythme van
het leven wel een bijzondere plaats inne-
Nu treedt dese periode niet altyd zoo
duidelijk aan het licht, dat men de conclu
sies slechts voor het grypen heeft; anders
had Prof. Swoboda ook niet eerst zoö'n ont
zaglijke hoeveelheid werk behoeven te doen
om tot zijn oonclusies te komen. Het ryth
me is niet alles. Wy kunnen byv. het
rythme van nacht en dag onderbreken,
's nachts werken en overdag slapen, maar
daarom bestaat het rythme van dag en
nacht evengoed. Bovendien wordt de leven
de natuur niet slechts beheerscht door één
enkele periode, doch door een onafzienbare
menigte van invloeden en afzonderlijke wet
ten en de wisselwerking, die d&artusachen
bestaat. Een bepaald rythme kan dus door
andere invloeden onherkenbaar veranderd
worden. Wy behoeven ons dus niet bevreesd
te laten maken voor dit jaar, doch zullen
alleen bijzondere zorg geven aan onze ge
zondheid. Zooals er op andere regels uit
zonderingen zytt, zoo zyn ze er ook ten op
zichte van deze periode. Er zyn trouwens
ook nog andere perioden; zy mallen op ver
schillende wyze met elkaar samen en ver-
toonen interferentieverschijnselen, die het
des te moeilijker maken om de perioden te
onderkennen. Al bestaat dus de kans, dat
wy 1932/1933 eén griepjaar krijgen, dan
behoeve nwy ons daarover toch niet ontijdig
(Nadruk verboden).
Een grooter vruchtenoogst door veredeling.
Wy koopen onze vruchtboomen weliswaar
geheel afgewerkt van de kweekers, doch
daarby treffen wij helaas niet altyd de
juiste soort voor onze bodemgesteldheid of
de ligging van onzen tuin. In dat geval
laten de vruchten te lang op zich wachten,
aan wel zy komen niet tot hun volle ont
wikkeling. Het is ook mogelijk, ds^t men
niet genoeg rekening heeft gehouden met
het tijdstip van ryp worden en daardoor te
veel vroeg fruit heeft verkregen. Al deze
misslagen kunnen nog achteraf worden
goedgemaakt door de betrokken boomen te
veredelen. Wie graag zelf in den tuin bezig
is, zal dit niet aan den tuinman overlaten,
doch het zelf beproeven. Men behoeft
heusch niet op te zien tegen de eerste moei
lijkheden, die men by dit werk als bij elk
ander ontmoet, want ze kunnen spoedig ge
noeg overwinnen worden en als men een
boom zelf veredeld heeft, is het plezier, dat
men ervan beleeft, dubbel zoo groot.
Er zijn verschillende manieren om vrucht
boomen te veredelen. Die welke het meest
geschikt zyn voor het voorjaar en betrek
kelijk gemakkelijk kunnen worden uitge
voerd, zullen wy hier beschrijven. Wanneer
wy een jongen boom willen veredelen, dan
zyn daartoe de twygen ter dikte van een
potlood het meest geschikt. Nu verwijderen
wy van den boom alle takken met uitzon
dering van een aantal, dat ons geschikt
lykt voor veredeling. Deze takken dienen
bovendien zoodanig geplaatst te zyn, dat
men mag verwachten, dat de nieuwe kroon,
welke zich daaruit zal ontwikkelen, een
goeden vorm krygt. De edele takken moe
ten van dezelfde dikte zyn als de takken,
waar zy opgezet worden. By het véredelen
kamt het er nul. vooral op aan, dat de cam-
bymlagen der beide takken elkaar aanra
ken. Het hout en de schors vergroeien niet
met elkaar, doch wel de daartusschen ge
legen dunne cambiumlagen. Dit met elkaar'
verbinden van even dikke takken heet co
pulatie. Het edele takje, dat twee knoppen
moet bezitten, wordt evenals de natuurlijke
tak met een zeer scherp mes in schuine
richting doorgesneden op zoodanige wyze,
dat de snijvlakken precies op elkaar
Verder moeten al deze werkzaamheden zoo
snel worden uitgevoerd, dat de snijvlakken
niet kunnen verdrogen. Nu worden de beide
takken nauwkeurig op elkaar geplaatst en
met bast tamelijk stevig en gelijkmatig
omwikkeld, zoodat de snijvlakken vast op
elkaar worden gedrukt en van de buiten
lucht afgesloten zyn. Vervolgens wordt hei
verband nog met boomwas besmeerd om de
afsluiting volkomen te doen zijn. Aangezien
bi, copulaties de natuurlijke takken van
den üoom zeer zwak zyn, is het gevaar, dat
het verband al spoedig te nauw wordt, zeer
gioot. Daarom moeten zeer spoedig na het
aangroeien van de edele tak met een
scherp mes ritsen in het verband worden
aangebracht, zoocfat dit kan meegeven.
By oudere boöftên met dikke takken kan
men niet copuleejren. De edele tak wordt
hiervoor in den vorm van een wig gesne
den. Uit de natuurlijke tak van den boom
wordt dan een stuk gesneden, zoodanig, dat
edele tak er precies in past. Waar het
erop aankomt, dat het cambium samen
groeit, moet dit ook aansluiten; de schors
van de dikke tak is dikker dan die van de
edele, zoodat deze iets dieper moet komen
te zitten. Op de middelste tak neemt men
gewoonlijk zes knoppen, op de zijtakken
zyn drie of vier voldoende. Na het inzetten
van de edele tak wordt eenzelfde verband
aangelegd als by de copulatie. Beide metho
den van veredelen kunnen slechts vroeg in
het voorjaar worden toegepast, wanneer de
bladknoppen nog niet gezwollen zyn door
den stroom van sappen, die in de lente door
den boom gaat. Wanneer deze sappen in be
weging zijn, ongeveer na half April, kan
men nog slechts veredelingen uitvoeren,
waarbij het edele takje achter de schors
van de natuurlijke tak wordt geschoven.
Ook hierbij kunnen vele methoden onder
scheiden worden; de volgende is terecht een
der populairste, omdat de verbindingsvlak-
ken groot zijn en er geen kans bestaat op
het afvallen van de schors. Vooral voor het
veredelen van oude boomen is zy buitenge
woon geschikt. Men snydt het edele takje
met een scherp mes tot op de helft door,
er. wel vlak tegenover de onderste knop en
juist daaronder. Vervolgens snijdt men het
naar onderen scherp af, zoodat een wig
ontstaat, die met de schors aan de voor
zijde van het takje eindigt. Om goede ver-
bindingsvlakken te verkrijgen, wordt nu
aan de beide kanben van het tongetje de
bruine schors tot op het cambium verwij
derd, Overeenkomstig de breedte van het
tongetje maakt men dan twee evenwijdige
sneden in de lengterichting van de natuur
lijke tak. Zy moeten 1*6 tot 2Vb c.M. lang
worden, terwijl de uitgesneden tong van
de schors aan de houtzyde breeder rnoet
uitvallen dan aan den buitenkant. Daardoor
wordt edele twyg steviger vastgehouden
en de wond sluit beter. De tong van de
schors wordt nu met het mes van boven af
een weinig losgemaakt, waarna men het
edele takje erachter schuift, totdat het
rechte gedeelte op de onderlaag rust, waar
na men een verband aanlegt en dit bestrijkt
met boom was. Men heeft voor deze wyze
van veredeling een zekere handigheid noo
dig, doch dan gelukt zy ook byna altyd. Bij
slompen van bakken ,die niet dikker zyn
dan 5 c.M., is één edele loot voldoende; by
dikkere takken worden er meerdere inge
plant, de dikste op de plaats, waar men de
tak wenscht te verlengen. De overige loten
wortfeu later weer weggesneden; zy moeten
in het begin meehelpen om het sap te ver
werken.
Velen zjjn van meening, dat men ook by
deze wyze van veredelen beter doet om het
edele takje glad af te snijden in schuine
richting, zooals dat ook by het copuleeren
geschiedt. De nieuwe loten schijnen dan
Ik ter aan te groeien, terwijl 1nen minder
kans heeft, dat zy aan het uiteinde niet
verder aangroeien en de natuurlijke takken
van boven af verdrogen. Men heeft ook
onderzocht, of het doelmatig is, een knop
mee naar binnen te schuiven; in enkele ge
vallen loopt deze knop n.l. nog uit, wanneer
de edele tak door een of andere oorzaak
afgebroken wordt; men heeft in dat geval
zyn werk tenminste niet tevergeefs gedaan.
Wy wijzen er nog in het bijzonder op, dat
by alle soorten van sohorsveredelingen de
nieuwe twyg niet te diep naar binnen ge
schoven mag worden. Dit is een veel voor
komende fout, die tengevolge heeft, dat zij
niet aangroeien. Een stukje van 5 a 7 m.M.
van het snijvlak op het takje mag niet mee
Nog sneller en gemakkelijker kan men
enten door de schors slechts aan één zijde
in be snijden; de edele twijg wordt dan
evenals by het copuleeren schuin afgesne
den en ertusschen geschoven. Heb nadeel
hierbij is, dat het losgemaakte stuk schors
niet vergroeien kan en daarom afsterft.
Dti kan men voorkomen, door het edele
takje ook van boven af opzy aan te snij
den; aan de binnenzijde van de opgelichte
schors bevinden zich nog wel eenige cam-
biumcellen en dan bestaat de mogelijkheid,
dat de schors toch nog aangroeit. De won
den genezen/ dan veel mooier.
Ons Pluimvee.
HET BROEDNEST.
De kuikens, die eind Maart of April uit-
ijn de beste. Zy hebben de warme
in he»t vooruitzicht voor hun ont
wikkeling en kunnen nog voldoende uit
groeien vóór den winter. In Mei uitkomen
de kuikens kunnen by een goede verzorging
ook nog wel groot genoeg zijn by het be
gin van heb koude jaargetijde, doch zy ver
liezen in ieder geval deze beide lentemaan
den, waarin een overvloed van voedsel voor
hen aanwezig'is. Thans is het dus de hoog
ste tijd om te laten broeden, als dit niet al
eerder gebeurd is. Het is onize baak, om de
vermoeiende broedtijd voor de kippen zoo
veel mogelijk te vergemakkelijken. Aller
eerst dienen dus de broednesten in orde te
zyn. Zy mogen niet zoo nauw zyn, dat de
kip er zich moeilijk in beweegt, immers zij
moet) zich naar willekeur kunnen omkeeren
en ook de eieren moeten door de kip om
gedraaid en verschoven kunnen worden.
Verder mogen de nesten zich niet in een
donker hoekje bevinden, doch dienen zy ge
maakt te worden op een plaats, die men ge
makkelijk kan bereiken en zoowel vóór als
na het broeden grondig kan reinigen. An-
dei* wordt het broednest era brwdn^T.
ongedierte en heeft men zelfs de kane let
de kloek de eieren in den eteek laat, omdat
het nietl langer uit kan houden, dan wel
dat het arme dier het slachtoffer wordt van
haar plichtebesef. Het komt weieens voor
dat men een kloek halfdood op het neet
ziet liggen inplaats van zitten, omdat zij
uitgeput is door het op haar parasiteeren.
de ongedierte.
Het broednest moet ook een goede ven
tilatie hebben en het is volstrekt niet noo
dig, dab de kloek onder een laag dak zit. Ig
dit wèl het geval, dan mag het dak hoog
stens bestaan uit vlechtwerk, zoodat de ven
tilatie niet wordt verhinderd. Dit systeem
wordt o-a. toegepast by de zoo populaire
Cröllwitzer broed manden, waarby slechts
op één plek opjjy een opening is aange
bracht, waardoor de kip naar binnen kan
gaan.' Wanneer men deze opening naar den
wand toekeert, voorkomt men dat de kip
onnoodig het nest verlaat, wat weer aan
leiding geeft tot verwisseling der netten
wanneer men meerdere kippen by elkaar
laat broeden.
Het broednest mag nooit zoodanig ge-
maakt zyn., dat de kip van bovenaf op de
eieren moet springen. Een gewone wand
is ook niet aan te bevelen, want deze valt
gemakkelijk om, zoodat de eieren eruit val.
ten; een kist heeft het bezwaar, dat de
eieren licht platgedrukt worden. Beschikt
men niet over broedmanden of zeer vlakke
kisten, dan kan men het nest maken in een
omheining van baksteenen. Het eigenlijke
nest bestaat van onderen uit stroo; daar.
overheen wordt hooi gelegd. Wanneer de
kip zich de eemtie dagen onrustig toont,
plaatst men er een mand overheen.
Dat de broedende kippen op een speciale
plaats ondergebracht worden, waar het an
dere pluimvee hen niet kan storen, spreekt
•wel vanzelf. Vele hennen houden niet van
veranderingen in de plaats van hun nest en
broeden op een andere plaats niet verder.
Daarom is het aan te bevelen, de kloeken
's avonds te verplaatsen, omdat zij dah
rustiger z(jn. Al naar de grootte van het
dier en van de eieren kan men een kip 12
tot 17 kippeneieren geven of 16 tot 14
eendeneieren. Nadruk verboden
Damrubriek.
Onder redactie van de Damclub „Gouda".
Secretaris de la Reviaan 14, lokaal dat
club, Markt 49.
Probleem No. 819.
Zwart schijven op: 6, 8, 14, 18, 25, 27/20.
Wit schijven op: 16, 30, 36/38, 40, 41, 44.
Probleem No. 820.
Zwart schijven op: 7/9, 12, 14, 15, 17,
18/24, 29, 36.
Wit schijven op: 25, 26, 32, 35, 37/40, 42,
44, 47/50.
Oplossing van Probleem No. 817.
Wit speelt: 25—20, 20—14, 2822,
47—41, 56—44, 35—30, 30:17, 15:38,
21 1.
Oplossing van Probleem No. 818.
Wit speelt: 23—18, 36—31, 47-41,
30—24, 24 11, 26 10.
Men moest iederen dag tenminste een
liedje hooren, een mooi gedicht lezen,
een goed schilderij zieh en, als het moge
lijk is, een paar verstandige woorden
spreken.
Ooethe.
ONS ZATERDAG-FEUILLETON.
uit het Engelsch van
BARONES ORCZY.
Hugh had m(j zyn meening reèds gezegd
over de vraag of wy bedienden zouden
mede nemen op de reis door de woestijn.
„Waarom is het nuttig ze mee te ne
men?" vroeg hij. „Zy weten den weg niet
beter dan wy en zouden natuurlijk in-hooge
mate onze verantwoordelijkheid en onze
zorg vermeerderen. Het eenige voordeei,
wat ik in hen «e is, dat ze voor de kamee-
len zorgen. Wel, Mark wil jij mij eens zeg
ge», of er lets in de wereld is, dat een paar
lompe negers doen kunnen, wat twee vast
besloten, praktische Engelschen niet even
goed en heel wat beter kunnen?"
Ik moest bekennen die meening volkomen
te doelen. Wy beiden waren bereid tot ruw
werk, wy beiden bezaten voldoende scherp
zinnigheid en wy beiden hadden er een
hekel aan, negers om ons heen te hebben.
De slotsom was, dat wy verkozen een
maand rustig in Wady-Halfa te blijven,
waar wij onzen intrek namen bij een ouden
winkelier en zijn gezin, wiens manier van
spreken en loopen, van buigen en schuife
len wy bestudeerenden en spoedig precies
konden nadoen. Wy hadden natuurlijk reeds
het plan gevormd onze woestynreis te on
dernemen gekleed in burnu's met de gewo
ne uitrusting van de Arabische kleinhande
laars daar dit costuum veel koeler en ge
riefelijker was voor ons doel, dan eendge
Europeesche kleeding en bovendien veel
minder de aandacht trok.
Hugh sprak het Arabisch als een inboor
ling, en nadat onzen maand proeftijd te
Wady-Halfa voorbij was, zagen wy er even
bruin, rood en regenboogkleurig uit, als
eenig werkelijk zoon van den woestijn-
grond.
De oudste zoon van onzen gastheer die
van beroep handelaar in kameelen en dief
van nattire was, verleende ons grooten
dienst bij de keuze van vier beesten, die wij
voor onze reis hoodig hadden. Hy keek op
one neer, alsof wy de krankzinnigste En
gelschen waren, die hy ooit had ontmoet
Hy deed zyn uiterste best one te bedriegen,
maar toen hy er niet in slaagde, koestrrde
hy een groote bewondering voor ons beiden
en ik geloof, dat het hem hartelijk speet
ons zoo opgeruimd een zekeren dood tege
moet te zien gaan.
Door zijn hulp en onder zyn onderricht
brachten wy die maand door, eigenlijk
voortdurend in gezelschap van onze vier
kameelen ,die ons zelf en onze uitrusting op
de groote reis moesten dragen. Wy leerden
hun manieren en gewoonten kennen, hun
behoeften en benoodigdheden en na de eer
ste veertie dagen konden wy beter een
kameel verzorgen dan de meeste Engel
schen een paard, en en daar wy twee
sterke, gezonde melkgevende dieren hadden
gekozen leerden wy, plechtig, en nauw-
(Oh, schim van tante Charlotte!) de
eiken waardoor wy heerlijk en
Onze uitrusting was niet groot: wy gin
gen geen sterrekundige waarnemingen doen,
noch hoogten opnemen, evenmin de fauna
en flora der wildernis catalogiseeren.
Onze eigen voorraad aan voedingsmidde
len ,was zoo beknopt, als mod<
schappelijke kruidenierskunst ze kon
ken vleeschkoekjes en allerhande esse
vormden den voornaamsten inhoud: een
voorraad water in waterzakken een over
vloed van tabak en lucifers, een half dozijn
flesschen brandewijn, dat alles moest zestig
dagen duren, dan hoopten wy wanneer wy
het land van haver en gerst, van oud Kamt
al niet hadden gevonden, toch tenminste
het punt bereikt te hebben waar de groote
karavaanweg naar Wadai het hartje der
Lybische woest**» kruist.
En indien ons? expeditie mocht blijken te
zijn een dol plan, dan konden wij mis
schien een karavaan ontmoeten en veroot
moedigen en gelouterd ons er b*j voegen
om in haar gevolg naar het Noorden of
Zuiden te reizen al naar het toeval wilde.
Dit was natuurlijk zeer onzeker; karavanen
gaan niet heel dikwijls langs dien weg, en
het was even waarschijnlijk, dat, wanneer
■wy die plek bereikten, wy heel gemoedelijk
aan den weg van honger zouden kunnen
omkomen, voordat wy eenig levend wezen
hadden ontmoet. Maar, als een concessie
aan het gezond verstand kon dit plan die-
Wy voorzagen ons ook van verschillende
zeepen en scheerbenoodigdheden; ook van
een prachtiger stel kleeren, dan waarin wij
van plan waren te reizen, met het doel, ons
fatsoenlijk voor te doen aan het hoogst be
schaafde volk, dat wy dachten te bezoeken.
Een goedie, lichte opvouwbare tent, en een
prachtig kompas, voltooide onze eenvoudige
wy ieder een
underd patro
nen. Zoo gingen wy op weg.
Tot het laatste oogenblik geloof ik, dat
onze gastheeren meenden, dat wy ons
krankzinnig plan zoudeu opgeven, maar
toen zij ons werkelijk zagen vertrekken en
begrepen, dat wy in allen ernst voornemens
waren de woestijn te doorkruisen met vier
kameelen en zonder geleide, haalden zij
op. ^ïet stond aan ons zelf," zeiden zy,
„ons leven weg te werpen."
De graftombe van den Griekschen pries
ter was ongeveer een paar mijlen van
Wady-Halfa en keek recht door de woestijn
naar de ondergaande zon. De heer Tanker-
ville had nauwkeurig aan Hugh uitgelegd,
hoe wij er moesten komen en laat op een
avond bevonden Wy ons er gereed om te
vertrekken. Het was in de rots gehouwen
en naturlijk leeg, sinds de geheimen, welke
ze twee duizend jaren had bewaard, veilig
geborgen, waren onder de „Ohestnuts". De
schilderingen op de muren vermeldden, dat
de priester een goed vroom man was ge
weest, die offeranden aan de goden had
gebracht en die, zooals ik begreep, boven
dien de verdoolde reizigers op den goeden
weg bracht.
Toen de nacht inviel hadden wy onze tent
vier mijlen vaai Wady-iHalfa gespannen. Wij
waren reeds in een geheel andere wereld,
Londen, beschaving huurrijtuigen en hooge
hoeden, zelfs de lieve oude, „Chestnute" en
het museum der mummies en papyrussen
waren een droomland géwordén. Hugh zag
er prachtig uit in zijn abajah en witte
bvrnu: de Oostersche kleeren schenen te
passem by zyn romantische persoonlijkheid.
Ik vrees, dat ik eT ©enigszins minder in
drukwekkend uitzag dan hy, en ik gevoelde
in dat verre en geheimzinnige land, hetwelk
wy op het punt stonden te bezoeken be
schouwd te zullen worden voor een ssteliet
van Hugh.
In het begin genoot ik verbazend veel
van de reis.
(Wordt vervolgd).
J*
belegging van Uw Kas- en Spaargelden
Spaarbank 3.24
GEMEENTE j Giro- Stortioge- 2.52?/"
en Ophaaldienst) rente
OOUWE 2 - GOUDA. '"J' to'
Bielefeld en Bethel.
Twintig sneltreinen rijden eiken dag van
Berlijn naar Keulen en terug. 'Duizenden en
duizenden reizigers Verheugen zich steeds
weer, wanneer de eentonige laagvlakte plot
seling wordt onderbroken door heuvels en
boBBChen en af en toe een bergketen den
trein op zijn tocht vergezelt. De trein stopt
te Bielefeld. Onwillekeurig denken de rei
zigers aan de beroemde producten dezer
stad (linnen .ondergoed, bakpoeder, fiet.
sen). Maar slechts weinigen komen op het
goede idee, hier eens uit te stappen. Biele
feld herinnert eigenlijk in niets aan een
typische industriestad, maar doet veel meer
denken aan een badplaatsje met herinnerin
gen aan een groot geschiedkundig verleden.
Het ligt midden in het groen. Boomen
tooien straten en pleinen. Een oeroude
burcht kijkt neer op de geweldige oude ker
ken en op de burgerhuizen met hun prach
tige gevels in de kromme straten der stad.
De beide hoofdstraten der stad, de Obern-
strasse en de Niedernstrasse, zyn deelen
van den ouden heirweg van den Ryn naar
de Wezer. j
Reeds 1*4.000 jaar geleden hebben zich
menschen gevestigd op de plaats, waar
thans Bielefeld staat... In het jaar 1015 is
de gemeente voor de eerste maal vermeld
als „Bilivelde" en het oudste der boeren
bedrijven, waaruit de stad werd gevormd,
bestaat nog heden! Het heet „Der Wald-
hof" Voor het prachtige Vlaamsche altaar
met zijn heerlijke houtsnijwerk in de Alt-
stadterkirche (die omtrent 1300 is gebouwd)
heeft Dürer reeds te Antwerpen vol bewon
dering gestaan. Uit het begin van de XVIde
eeuw dagteekent het mooiste Patriciërshuis
van Bielefeld, het „Grüwellhaus", een
Meesterstuk van Westfaalsche bouwkunst,
dat een bijzonder sieraad va» de stad is.
In 1647 kwamen stad en land Bielefeld in
het bezit der Hohenzollern. De „Sparren
burg" werd een geliefkoosd verblijf van den
Grooten Keurvorst. Twee zijner kinderen
zijn hier geboren. Ook Frederik de Groote
heeft vaak een bêzoek aan Bielefeld ge
bracht. Beneden, hfite oude stud, vindt men
herinneringen aan elk tydperk van de Duit-
sche geschiedenis en van de bouwkunst. Men
vindt er Romaansche en Gothische gebou
wen. Werken der Renaissance en werken in
barok-stjjl. Klassieke en moderne bouw
werken. De geschiedenis van Bielefeld staat
niet alleen op het papier. Zij staat ook in
Bteen!
In den tegenwoordigen tijd heeft Bielefeld
zich ontwikkeld tot een stad van 121.000
inwoners. De stad leeft mee met den tijd.
In de Rudolf-Oetker-Halle worden concer
ten gegeven, die op een zeer hoog niveau
staan. De stad bezit een goed geleiden
schouwburg, terwijl voorts vxor Musea tot
haar bezienswaardigheden behooren. In het
bijzonder mag hier op het Museum voor
Volkskunde worden gewezen. Het Is een van
die typische Westfaalsche boerenhuizen met
hun talrijke opmerkelijk groote naast el
kaar liggende vensters.
De grootste bezienswaardigheid van Bie
lefeld is echter eerst in den jongsten tijd
ontstaan: het Sennefriedhof. Elke burger
van Bielefeld, tot welke godsdienstige ge
meente hij ook moge behooren, wordt in de
„Senne", het heideland aan de grens van
de stad begraven. Wie door dit in het bosch
aan den voet van den Rosenberg gelegen
kerkhof wandelt, wordt vreedzaam gestemd
maar geenszins droefgeestig. De graven
liggen, elk afzonderlijk, verborgen onder
boomen, achter struikgewas en jenever
struiken. Zwerfblokken, steenen reuzen uit
het voorhistorische tydperk van deze streek,
vermelden de namen van diegenen, die hier
rusten.
Het mooiste wat Bielefeld biedt, is echter
een avonduurtje boven op den Johannis-
berg (achter den romantischen burcht strekt
zich het blauwe bergland uit) of op den
„Kammweg" van het Teutoburger Woud,
de „Promenade". Zoowel de Johannisberg
als de „Kammweg" zyn in nauwelijks tien
minuten tijd van uit het centrum der stad
te bereiken. Een kilometerlange gemakke
lijke weg leidt naar de hoogten en, wan
neer de nacht daalt, stijgen van beide zijden
uit de diepten ontelbare lichtjes op...
Bethel, de gtad der barmhartigheid.
Aan de overzijde van de bergkam, in twee
dalen, liigt Bethel, de wereldvermaarde ko
lonie van den geestelijke von Bodel
schwingh. Zestig jaar geleden nam hy hier
ae leiding op zich van het terste Noord-
duitsehe tehuis voor epileptici. Er waren
toen vier patiënten. Heden bestaat Betheh
uit 400 verschillende gebouwen. Het is een
stad der barmhartigheid met 10.000 zielen.
In de werkplaatsen worden, in toepassing
van het principe „genezing door arbeid",
voortdurend zieken naast gezonden bezig
gehouden. De zieken warden er hier van
overtuigd, dat ook zy nuttig zyn in de
samenleving. Aldus keert hun zelfbewust
zijn terug en vermindert tevens hun lyden.
Dit herstellingsoord voor epileptici is zon
der weerga in de gansche wereld. Zieken
uit alle landen zyn hier vexeenigd. Door
dertig geneesheeren worden zij bijgestaan
en geholpen door 600 zusters en 300 broe
ders. 25 geestelijken zorgen voor hun gees
telijk heil. De zieken wonen als families, in
gemeenschappelijke huizen, ipet aan het
hoofd een huisvader en een huismoeder. In
het eigenlijke ziekenhuis komen zü slechts,
indien zij aan een acute ziekte lijden. Men
viiïdi -hier gestichten voor volwassenen en
voor jongelieden, die nog opleiding noodig
hebben, hoogere jongens- en meisjesscholen
voor zieken en gezonden, een theologische
school en vele andere opvoedende instituten.
Indien men nu meent, dat deze ongeëve
naarde stad yan het lijden een ongekenden
melancholischen indruk maakt, vergist men
zich volkomen. Nergens klinken de liederen
zoo gelukkig als te Bethel.
Een bijzonder gunstigen indrjuk verkrijgt
men ook by een bezoek aan het tehuis, dat
de „epileptici van het leven, de landloopers
en de trekkende vagebonden, opneemt
deze menschen, die Vader Bodelschwingh
zyn „broeders van den straatweg" noemde.
Menigeen trekt, na een oponthoud in dit
tehuis, naar een van de acht arbeiderskolo
nies, die tot Bethel behooren en vindt ar
beid en een tehuis by het ontginnen van den
bodem. Bodelschwingh is de eerste geweest
die reeds in 1882 werkloozen en industrie
arbeiders tot den landbouw heeft opgeleid.
Heden is deze opleiding natuurlek een van
de actueelste sociale plichten van Bethel
geworden.
SPORT IN WIDSTRItlDIN.
VOETBAL.
Programma voor Zondag 17 April 1932.
Internationaal.
Amsterdam: NederlandBelgië.
K. N. V. B
Afdeeling IV.
Promotiecorapetitie 2e klasse.
Helmond: Helmondde Valk,
SpekholzerheideJulianaMiddelburg.
Afdeeling V.
Promotiecompetitie 2e klasse.
Sneek: SneekNoordster.
Om den Nederlandschen Voetbalbeker.
3e ronde.
Gouda: Gouda—Schinkelhaven.
G. V. B.
Ie klasse.
Gouderak IDilettant 1.
Gouda IV—O.N.A. III, 11 uur.
Moercapelle IGouda III
(terrein Boskoopsche Boys).
3e klasse A:
Gouderak III—Nieuwerkerk II, 12 uur.
3e klasse B:
Zwervers IIIGouda VI, 12 uur.
Bosk. Boys IV-^G. S. V. V, 12 uur.
GEMENGDE BERICHTEN.
E«n omwenteling in de PoStzegelfahricage?
Wij lezen in de ..Philatelist":
Staan wij aan den vooravond van totaal
gewijzigde postzegels voor vele landen?
De wereldberoemde drukkerij van De La
Rue en Co. te Londen, die omla/ngs haar
honderdjarig praedicaat van ..Koninklijke
fabriek vierde, heeft dezer dagen een pa
tent laten (inschrijven, op etikettien en der
gelijke (stamps or th« like),, welk patent
voor phiiatelisten van belang kan worden.
Volgens deze nieuwe methode zal de
toekening deels op de voorzijde, deels °P
de achterzijde gedrukt worden. Het papier
is transparant en de boven- en onderdruk
zullen elkaar tot de oompjete teekening
aanvullen. Vervalsching zal tengevolge van
het zeer moeilijke drukprooédë verf be
zwaarlijker zijn en herhaald/ gebruik is uit
gesloten aangezien de intagliodruk aan de
achterzijde boven op de gom zal worden
aangebracht len d|Lt beedddeel bij afweeken
of andere verwijdering beschadigen moet.
De druk op de achterzijde wordt droog ge
drukt, de inkt is gemengd met zeker verais
en wordt niet aangetast tijdens de bevesti
ging van het zegel, doch wel bij pogingen
tot verwijdering. Gekleurde gom soorten
kunnen worden toegepast, ook op een ge
deelte van het zegel, zoodat de gom mede
deel uit kan maken van het aanzicht van
het zegel.
Het ig nu alteen maar de vraag of deze
methode voor etiketten van gedeponeerde
handelsmerken, sluitzegeis en dergelijke,
ook zal iworden toegepast op den aan
maak van postzegels Fred. J. Melville, diie
over dit patent in „Stamp Collector's Fort
nightly" schrijft, aan welk blad wij dit be
richt ontleenen. deelt mede. dat. de firma
De La Rue Co. postzegela drukt voor 72
landen en de orders voor poetzegels momen
teel 3.000 000.000 zegels beloopen
Toch acht deze bekende philatrfist dè
toepassing van dit patent op postzegels nog
niet zoo waarschijnlijk, omdat, postzegels
gemakkelijker hanteerbaar moeten zijn,
vooral ook in vellen, voor ambtenaren en
het .groote publiek, dan dat transparante
papier zal zijn en in de tweede plaat© ook
nog, omdat, de* eene mensch zijn zegeltje
bij de bevestiging nu eenmaal sappiger be
werkt dan de ander en de kan© niet uitge
sloten is, dat een gedeelte der gebruikers
deze merkwaardige zegeJsoort toch kaa) zal
likken.
Men zal dienaangaande de beslissing van
de post-autoriteiten dienen af te wachten,
voor wie een uitgesloten lierhaald gebruik
en een moeilijker vervalsohPng ten nadeeJe
van de staatskas toch wel zeer belangrijke
factoren rijn.
Het procédé doet overigens sterk denken
aan de lo en 30 Grosohen zegels van Prui
sen anno 1866, een ook destijds gepaten
teerde uitvindflng van Lowenbeig, waarbij
de spiegeldruk op de achterzijde der zegels
eveneens door het transparante collodium
praeparaat heen te zien is en die evenmin
afgeweekt konden worden, ten voordeele
van de post en tot schade varv. vele ver
zamelaars.
Een voor phiiatelisten volkomen nieuwe
verrassing is het nieuwe patent van de
firma De La Rue en Co. dus niet, al zullen
de moderne zegelg wei sterk afwijken van
die uit de zestiger jaren. Wat zou men bijv.
zeggen van nieuwe postzegels van Engeland
gedrukt op glaspapier, aan de voorzijde
eenig© versiering en de twaarde-aanduiding,
in bruin, aan de achterzijde de koningskop
an zwart op rose gom, met blauwe gom in
de vier zegelhoe ken? En ais men dan gaat
afweeken voor herhaald gebruik, verdwijnt
alle kleur en de koningskop laat (os. Het
belooft wat! Ook voor de verzamelaars, die
dergelijke zegels alleen op bmefstuk zuilen
kunnen verzamel an.
U vindt daar het allernieuwste,
dat Koning Mode voor het voor
jaar 1932 voor dames- en kinder-
kleeding heeft voorgeschreven. En
voor prijzen, die U de oogen
doen uitwrijven. Prijzen binnen
■edera bereik.
^n weet U wat zoo prettig ia?
Wat U bij Bahlmann koopt, ziet
erdoor z'n kwaliteit, z'n afwerking,
z'n degelijkheid veel duurder uit
dan het geprijsd staat. Van damce-
en kinderkleeding van Bahlmann
ziet men de lage prijzen niet ai
Onthoud dus bij het koopen van
kleeding voor Uw meiajea, van een
voorjaarsmantel.een modern hoedje,
een nieuw japonnetje of coatuumpje
voor U zelf: iCiea bij Bahlmann.
De zaak met een
reputatieI
MARKT 0
AMSTERDAM-DORDRECHT-GORINCHEM-DEN HAAG -NIJMEGEN—ROTTERDAM—TILBURG
<>^<K><KXKO00<XK>O^900O0<i0000<X>
Zoo de Heer wil hopen onze ge
liefde Ouders
HENDRIKUS VAN DEEST
en
TRIJNTJE BOS
den 24ston April 1932 hunne 35-jarige
Echtvereeniging te herdenken.
Hunne dankbare Kindereir,
Behuwd- en Kleinkinderen.
Gouda, April 1932. 12
o<xxxxxxxxxxxxxxxxxxx>ooooooo
Voor de talrijke bewijzen van deel
neming bij het overlijden van onze
lieve Tante. Behuwd- en Oudtante
betuigen wij onzen hartelijken dank.
Middelburg, April 1932.
A. A. VAN DEE VEUR—
VAN WIJK.
Mr. M. W. G. VAN DER VEUR.
.fynsterdam,
A. C. VAN VLIET—VAN WIJK.
Mr. Ph. J. VAN VLIET
en Kinderen.
Arnhem,
J. C. VAN WIJK.
C. H. VAN WIJK—SPAAN.
Dankbetuiging
Hiermede betuigen wij onzen har
telijken dank aan Familie, Vrienden
en Bekenden, zoowel in als buiten
Gouda, voor de tallooze blijken van
belangstelling ondervonden bij onze
50-jarige Echtvereeniging.
A. CATHEL.
J. CATHEL geb, LUITJES.
Gouda, 16 April 1932.
Bogen 16.
GEVRAAGD een
voor halve dagen, in gezin zonder
kinderen. Vrijdags den geheelen dag,
Zondagsmorgens tot 10 uur. Niet be
neden 16 jaar. Beslist zelfstandig
kunnende werken.
AanmeldenFLUWEELENSIN
GEL 70a, 's avonds 67 uur. 12
2 mooie stukjes grond TE HUUR,
te bevragen PLATTEWEG 213.
24 Tafereolen
40 Personen
A\eyer Hamel
5tation.f*
MOOI WONEN. GOEDKOOP WONEN.
TE HUUR vanaf 38.— per maand, MODERNE
MET VOOR- EN ACHTERTUIN
JOUBERTSTRAAT en BOTHASTRAAT (achter de Krugcrlaan)
BEV. BEG. GROND: Kamers en suite, met in beide moderne
marmeren schoorsteenmantels, ruime gang, W.C. en keuken met gra
nieten vloer en betegelde muren. 1
VERDIEPING: twee groote slaapkamers, een kleine dito en bad
kamer met volledige aan- en afvoer, balcon langs de achtergevel be
nevens ruime zolder, alle woningen hebben een achteruitgang
,s, o« vr¥enJ°UBERTSTRAAT 219, GOEJANVERWELLEN-
DIJK 25 en dageluks op het werk. 40
JSTIG WONEN.I.AGB PERS. BELASTING.
Voor direct of met 1 Mei in klein
gezin GEVRAAGD een
van igoede getuigen voorzien, zelf
standig kunnende werken en eenige
bekendheid met koken.
Mevr. MONASCH, Markt 28.
Zich te vervoegen 's avonds tus-
schen 8 en 9 uur. 10
BIEDT ZICH AAN
van buiten, in Gouda of omgeving.
Brieven onder No. 1490 Bureau
Goudsche Courant, Markt 31.
ER BIEDT ZICH AAN een
Brieven onder No. 1491 Bureau
Goudsche Courant, Mankt 8X. g
net zakenman aan 500.— tegen
nader overeen te komen rente. Ruim*
overwaarde.
Brieven onder No. 1480 Bureau
Goudsche Courant. Markt 81.