I
Deze Courant komt m vele duizenden
I
E. EN
ISSEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
innen. Gegarandeerde oplage 6500
Zaterdag 13 Augustus 1332
71’ Jaargang
18063
5 VERLAAGD
Ditblad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
ex
OOR
Modelwasscherij
CasseHe
i
I
Loue bladen uit het Dagboek
van een Gouwenaar.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
fllEUWERKERK, OUDERKERK,OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP,
Wetenschap an
I
Het startschot valt.
Vier jonge meisjes zwemmen.
Den Haag.
rac,e
1*
Wat nu!?
dat men
ijke middelen vèr
m bovengenoemde
nkbaarheid wordt
11.—.
4T
;oodat hun alles te
tomen; die te veel
ierstaiïdsvermogen
R.K. ZONDAG, zijn de
NZAKIN in Gouda
willen over
vastgestelde
i Ondervinding
Fa. J. H. VAN 'STRAATEN
schadevergoe-
tfbepaalde con
tain landbouw-
Ik ben wat klein van stuk,
dat wordt mijn ongeluk:
z(f moedigt hevig aan.
Verschrikt zie ik die vrouw
hysterisch gillend aan de finish staan.
'n Emotioneel begin,
de favoriete stort
één tel te laat in het bassin!
•ping der schul-
felastingbetalers
ONRUSTIGE WEDSTRIJDI'ILM.
In héf ttnrpMthmter
zitten wij trapsgewijs
en zien gespannen naar het water.
d« spits.
tegen aztjw.
lerpe stoffea.
glans.
iverslijtbaat
ie Garofabriek t*
«hcndt Oms-ZOw
I;
j, die niet anders
jomen dan door er
^nuttigen,
Eeten' doei
elpen-
dit in arbeiderskringen niet inziet of althans
niet durft erkennen. Men neemt daar het
dwaze standpunt in, dat men het huidige
hooge loonpeil meent te kunnen combinee-
ren met vrijhandel. Dit is eenvoudig ónmo
gelijk. Men kan ook op economisch gebied
geen twee heeren dienen. Als men de loo-
nen op een bepaald peil wil stabiliseeren,
moet men dit ook doen met de prijzen op
een daarmede in overeenstemming zijnd
peil. Wil men de prijzen door de vrije con
currentie op de wereldmarkt laten bepalen,
dan zal men de loonen zich door de vrije
concurrentie op de arbeidsmarkt daarbij
het aankomt, aan de aandacht onttrokken
Het zou ons niet moeilijk vallen, tal van
groote, de publieke opinie beheerschende
dwalingen te noemen, welke niet zouden
zijn ontstaan, indien men meer aandacht
schonk aan enkele belangrijke statistische
gegevens.
>r, dat leger en
n een vreemden
jmmigratie zou
»rk verminderd
tuwue met klem
(jen voor onpro-
ke sprak hjj zich
Amerika tot het
jje met handha-
1 vrijheid van
landhaving van
laar foto's
ied.
Wjj willen in verband met de crisis en
het rapport-Wel ter op enkele van deze ge
gevens wijzen. Velen al wordt hun aan
tal kleiner meenen, dat ons land wel
de.n vrijhandel kan handhaven. Zij hebben
o.i. slechts gelijk, als men er in slaagt, aan
eene voorwaarde te voldoen. Namelijk ons
binnenlandsch loon- en prijspeil met be
kwamen spoed aan de prijzen vah de thans
geheel ontredderde en tot een meertje inge-
K:
len. Wij wenschen
‘.rste plaats in die
de prijzen der varkens gestegen tot
een niveau dat vrjj ver Jigt boven dat
van de wereldtaarkt.
Men moet aanneinen dat> sedert begin
Juni, toen de prijzen hun laagste punt had
den bereikt, nl. van 8 cent per pond levend
de landbouwers vanj 5 tot 1 cent per pond
meer hebben ontvangen dan zij ander» zou
den hebben gekregen.
Qe slanke Spaansche heeft de leiding,
ik mag dat wel, dat geeft de
een bijna religieuze wijding.
GEBR SPAAS
C. F. BUSCH
H. C. WERNING
BAHi,MANN Co.
Het joelen van de duizenden
kan niet het krijschen van de trainster
overstemmen;
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux xjjn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef.
Intere. 2745. Postrekening 48400.
n Huisvrouwen,
i.
t plan van droog-
hiervan is zij een
genoegen en niet
taan der plassen,
ie wateren en een
en en nog wonien
De schrijver heeft
endien zjjn betoog
Jsmede een kaart
jeslag."
n Schauburg
7 ogelku-idigen”.
sch landschap wil
)g A. Scheygrond
ïls doz/öS?
en doz/ö6^
d sluk Ja™
?l stuk.
el 5tuk/2.1°
epehtuk/^.iS
b dozy^5°P
->
Vrijdag 12 Augustus.
Mijn patroon Sijbrand Bottelaar is uil-
stedig. Zijn vrienden ontvangen prent
briefkaarten uit Lanteren en dc Lutte.
Dit zijn maar smoesjes; ik weet, dal hij
zijn geluk zoekt aan de speelbanken van
Monte Carlo, om van andere uitspattin
gen nog maar te zwijgen. Gedurende zijn
afwezigheid zal ik zijn Dagboek maar
eens schrijven. Den lezers van dit blad
wordt nu eindelijk iets geserveerd wat
werkelijk kunstwaarde heeft; boven de
eentonige kabbellijn van het wekelijkse!»
gezeur van mijn senielen patroon, zal dit
sportvers ongetwijfeld algemeenen bijval
oogsten. Temeer nu onze Nederlandsche
Olympiadeploeg door een reeks onna
volgbare successen volkomen recht
vaardigend de hooge kosten aan die uit
zending besteed voor de zooveelste
maal de aandacht der wereld op ons
kleine land heeft gevestigd. Ik deed een
greep uit mijn oeuvre, dat binnenkort zal
worden gebundeld.
JACOBUS KOPERWIEK.
Hoewel, het rendez-vous bleef uit.
toch was het mij beloofd
Zij nam een steeKch besluit!
De vurige najade
waagt met een vlottere rivaal
een speelsche escapade.
iwjjksche en Sluip-
uitgeVoerde werkje
de „Telegraaf”’
[handel en bij
k ZOON te Goud*'
De vloeren dreunen.
Allen zijn opgesprongen.
Een heer wil op mijn schouder leunen.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
VEREENIGDE STATEN.
Een verklaring van Hoover.
Over ontwapening en internationale
r schulden.
President Hoover heeft te Washington
een rede gehouden, waarin hij met betrek
king tot de internationale oorlogsschulden
de hoop uitsprak, dat de ontwapening de
belastingbetalers in de door schuld gedruk
te landen zoodanig zou. ontlasten, dat deze
landen in staat zouden zjjn hun schuld aan
Amerika te betalen.
Hij geloofde dat het Amerikaansche volk
vermindering der schulden zou
wegen indien het in plaats van
2e. De uitvoering van de crisis-varkens-
wet is in hoofdzaak opgedragen aan
de Nederlandache Varkenscentraie,
die'1 Woensdag 3 Augustus is opgericht en
de samenstelling van welker bestuur reeds
eérder bekend is gemaakt.
De Nederlandsche varkensqentrale, die
twee der voornaamste zaken, bij deze wet
naar voren komend, regelt n.l. dên export
en het beheer van het etabiliteltsfonds,
oefent daardoor een vrij beslissenden in
vloed op de prijaen van hef'Nederlandsché
varken uit.
De Nederlandsche varkenscentraie, voor-
loopig nog gevestigd in het departement van
oeconomische zaken en arbeid te ’«-Graven-
liage, wordt in haar taak bijgestaan door
elf gewestelijke varkenscentrales, voor elke
provincie één, met uitzondering van een
Merkwaardige cijfers.
Onze tijd staat in het teeken der sta
tistiek. Wjj hebben ons wel eens af gevraagd,
of dit niet in te sterke mate het geval is
en of niet te veel wordt gedaan aan wat
men statistischen rompslomp zou kunnen
noemen. Daardoor toch wordt juist het
groote nut der statistiek in gevaar ge
bracht. Dit nut bestaat vooral hierin, dat
enkele sobere cijfers de proportiën van een
verschijnsel in het juiste licht kunnen plaat
sen. En nu worden niet zelden door de groo
te veelheid van doorééngemengde belang
rijke en onbelangrijke cjjfers die, waarop 1 moeten doen aanpassen. Het gevolg van de
huidige politiek is alleen, dat het econÓmisch
leven meer en meer blijft stil staan. En nu
komt het ons yoor, dat er misschien geen
land is in West-Europa, waar de vooruit
zichten «po somber zjjn als hier te lande.
Dit komt) nog niet voldoende uit, doordien
wjj in dg laatste jaren bezig zjjn onze re-
MAANDAG1B AUGU^TU^,
CONFECTII STOFFÉP
GESLOTEN,
Het meisje uit het Walenland,
met korte, snelle, slagen,
verkleint den achterstand!
serves en vooral de welvaart van onzen
boerenstand op te eten.
Teekenend voor het gebrek aan inzicht in
deze dingen is wel de storm, die opsteekt
tegen het rapport-Welter. Ofschoon wjj het
met alle onderdeden niet geheel eens zjjn,
gelooven wjj^ toch, dat, wat daarin wordt
voorgesteld, slechts een eerste stap is, die
nog door andere zal moeten worden gevolgd.
De statistiek werpt daarop al weer een
merkwaardig licht, wanneer men de juiste
cjjfers maar naar voren weet te halen. Het
is duidelijk, dat aanpassing aan het huidige
lage prjjspeil op de wereldmarkt beteekent,
dat de belastingen per hoofd der bevolking
moeten dalen tot ongeveêr toet bedrag van
voor den oorlog. Nu bedroeg de opbrengst
der IJjjksbelastingen in 1910/14 gemiddeld
162 millioen per jaar. Ons land telde toen
6 millioen inwoners^en thans 8 millioen,
dat is 11/3 maal zooveel. Bjj d -szelfde wel
vaart en denzelfden belastingdruk zouden
wjj bjj het huidige prjjspeil dus geen hoo-
ger bedrag aan Rjjksbelastingen moeten
betalen dan 11/3 X 162kmillioen f 216
miljoen. Vóór 1931 bedroeg de raming van
de belastingopbrengst 532 millioen. Het
rapport-Welter wil de uitgaven met 102
millioen verminderen. Deze simpele cjjfers
leeren o.i. voldoende, dat men er met die
102 millioen niet komt.
Thans nog een enkel woord over de ge
meentebelastingen. Deze bedroegen in
1910/14 in totaal 45 millioen. Met 11/3
vermenigvuldigd zouden zjj thans 60 mil
lioen moeten bedragen. Het totale bedrag
was in 1929 echter reeds gestegen tot 232
millioen. Deze cjjfers spreken boekdeelen
aangaande de moeilijkheden, waardoor men
staat. Wij behoeven er verder niets aan toe
te voegen.
(iOUMHE COURANT.
ADVERTENTIEPRIJS» Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring
15 regels ƒ1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring i
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bjjslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer gereduceerden
prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen wordfen ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentiebureux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
WORDEN DE EIEREN IN DEN
KOMENDEN WINTER DUUR?
Eieren behooren tot Nederland’s belang
rijke export-artikelen.
met eieren in aanrakin
enkelen aan het ontbjjt ie nuttigen, terwjj 1
de huisvrouwen ze mim%ten‘~dbeii óf er
omelette en spiegeleieren van bakken, kun
nen zich geen voorstelling maken van het
geen het export-ei voor Nederland betee
kent. Zelfs in deze crisistijden worden er
p9 jaar ongeveer een milliard driehonderd
zeventig millioen eieren meer uitgevoerd
dan geïmporteerd, voorwaar cjjfefs^die men
voor het kleine Nederland niet had ver
moed. De Veluwe streken zjjn de voornaam
ste producenten met Barnevehj^jjüi, hoofd
markt. De Veluwsche boer, religjjfë in hart
•en nieren, uiterst sober en wars van ver
maak en uitspattingen, werkt met vrouw
en kinderen, gewoonlijk zonder knechts, van
den vroegen ochtend tot den laten avond op
zjjn eigen erf en voorziet zooveel mogeljjk
in eigen behoefte. Een deel van zjjn rogge
vermaalt hjj^tot brood, het restant dient Is
veevoeder. Hetzelfde geldt voor haver, dat
ten deele voor eigen consumptie en ten deele
voor zjjn vee wordt verbruikt. Verder houdt
hij varkens, een paar koeien en kippen. Bo
vendien verbouwt hij aardappelen; wat hij
niet voor zichzelf verbruikt, verkoopt hjj in
de naaste stad, terwijl het provenu van het
geen hjj weet te sljjten, ten deele dient om
zjjn financieele verplichtingen na te komen
(hypotheekrente, kleeren, den kruidenier
etc.), terwijl de rest op de spaarbank wordt
gebracht. Het spreekt dus vanzelf, dat bjj
zulk een sobere levenswijze de kostprijs, dus
ook voor het ei buitengewoon laag moet
zjjn en wjj kunnen dan ook als heuglijk feit
vermelden, dat het Nederlandsche ei niet
alleen ten opzichte van deugdelijkheid, maar
ook wat prijs betreft met alle andere lan
den kan concurreeren. Er behoeft dan ook
geen vrees te bestaan, dat het Nederland
sche ei het tegen .het buitenlandsche zal
moeten afleggen. De voornaamste afzetge
bieden zijn Duits^hland en Engeland en
hoeveel moeite men in die landen ook moge
doen om het eigen fabrikaat de voorkeur te
geven, ten opzichte van eieren zal dit de
eerste jaren wel niet lukken. Door de lage
prijzen is nergens de pluimveeteelt bijzon
der aangemoedigd, terwjjl de lage prjjzen
het eten van eieren in de hand werken. Tal
van wettelijke maatregelen zorgen, dat
nauwlettend op de kwaliteit van het export-
ei wordt toegezien, terwijl het Rjjkspluim-
vee-instituut, de talrijke pluimvee-consu-
lenten den boer van de noodige voorlichting
voorzien.
Kippen leggen in de maanden April-Juni
het best en het meest; in die maanden komt
gewoonlijk een eierenophooping, die niet in
de consumptie kan worden opgenomen zon
der de prijzen tot een zeer laag niveau terug
te brengen. Deelerenhandel benut deze
tijden om groote kwantiteiten op te koopen
en in koelhuizen op te slaan, waar de eieren
tot aan den winter bewaard moeten worden
onder een temperatuur van ongeveer het
vriespunt. In den winter is de aanvoer van
oieren het geringst en de prjjzen stjjgert
machtigd werd eventueel 100 millioen eieren
uit de markt te nemen, w;
beneden een vastgesteld
stede Jmn-Jiek gewone kw
der particuliere handelar
125 a 150 millioen stuks, hl
30 millioen opzijde gezet,
niet meer reserleeren dar
dat het winterstazoen za|
met een voorra&d vi
stuks tegen een normi
ad 150 millioen eieren;
krompen wereldmarkt aan te passen. En nu
komt het ons voor, dat velen, die den vrijen
handel hoog meenen te kunnen houden, zich
er niet voldoende van doordringen, wat deze
aanpassing beteekent. Zjj verkenden blijk
baar in de meening, dat eene loondaling
van 10 20% voldoende is. Een^ikel cijfer
mag hen van die waan genezen. Volgens de
opgaven van het Centraal Bureau voor de
statistiek was in Mei 1932 het gemiddeld
indexcijfer der groothandelsprijzen gedaald
tot 79% van het vooroorlogsche peil. Als
de productietechniek óp dezelfde hoogte
wa^ gebleven, zou het mnnenlandsche loon
en prijspeil dus moeten dalen tot 79% van
vóór den oorlog. Laten wjj nu echter aan
nemen, dat» door den vooruitgang der tech
niek eene daling tot het vorooorlogsche peil
voldoende zou zijn, dan staan wij toch nog
altjjd voor het feit/ dat, om onder het
systeem van vrijhandel te komen tot herstel
der verbroken verhoudingen en tot een be
hoorlijken gang van de maatschappelijke
machine, de loonen op het land en in de
steden tot een, thans ongelofelijk klinkend
bedrag per uur moeten dalen. Dit beteekent
niet eene daling van den levensstandaard,
daar met de loonen ook de kosten van het
leven zouden dalen. Misschien zouden zjj, die
thans vast werk hebbel^ eenigszins achter
uitgaan.
Daar staat echter eene groote afneming
der werkloosheid tegenover. Onze bodem
zou weer met voordeel kunnen worden ge
ëxploiteerd, de Twentsche industrie en onze
scheepvaart zouden, zoo zij zich al niet ge
heel mochten herstellen, toch een groot deel
van hun concurrentievermogen herkrijgen.
Men kan in het kort dit zeggen. Wanneer
wjj als eenig vrijhandelsland willen blijven
bestaan dan moet het binnenlandsche loon
en prjjspeil zoodanig dalen, dat wjj over-de
door de andere landen opgerichte tolmuren
heen kunnen springen, d.w.z, tot een peil,
dat in overeenstemming is met de wereld
marktprijzen. Wjj kunnen echter niet blij
ven een land met zeer lage levensmiddelen-
prijzen en zeer hooge loonen.
Het is eenvoudig ontstellend,
De uitvoering van de
Crlsis-Varkenswet.
Treedt 15 Augustus in werking.
Gisteren is in een der lokalen van het^
departement van oeoonomisehe $aken on
arbeid te ’s-Gravenhage een persconferentie
gehouden, waarin mededeelingen zijn ver
strekt betreffeneje de uitvoering van de
crisis-varkeaswet 1932.
Daaruit blijkt:
le. Op 15 Augustus zal de crisw-varkens-
wet in werking treden. Er zal nog niet vol
ledige uitvoering worden gegeven aan alle
bepalingen van de wet, o.m. niet aan die
betreffende het merken der varkens. Dit zal
pas later zijn beslag kunnen krijgen. Hoe
wel deze wet, de vorige week afgekondigd,
niet voor 15 Augustus in .werking kan tre
den, hebben de landbouwers van den int
vloed, welke de verwachtingen, door het
vooruitzicht op de wet gtjwekt( ten aanzien
van den varkenshandel hebben veroorzaakt,
reeds geprofiteerd.
Direct na de bekendmaking van den mi
nister dat het in de bedoeling van de Re-
geering 'lag, de varkenshouderij te steunen,
zijn
jaarbetalingen een bepaalde
ding zou kunnen krijgende*
cessies voor den af zet vinyl
producten.
In geen geval zou schtapi
den op de Amerikaanschè Ir
afgewenteld mogen wordèn.
Voorts verklaarde Hooye:
vloot sterk genoeg w’aren cür
inval te verhinderen.
voorloopig bephrkt en Me.
moeten worden. Hjj waa^o
tegen buitenlandsche leeiftjg
ductieve doeleinden. Tenskjtt.
uit vóór de toetreding vaÉ A
Haagsotoe Hof van Arbjmg
ving van de Amerltaaniffe
handelen, eny^erder voorin
de prohibitief
alsdan gewoonljjk tot een niveau, waar de
koelhuis-exploitatie met winst zjjn gekoelde
eieren kan verkoopen. Elk jaar wordt circa
een hoeveelheid van 125 150 millioen
eieren gekoeld, zoodat ook elk jaar in den
winter dit kwantum, bjj de versche bieren,
die schaarsch zjjn, gevoegd wordt. De ja
renlange practjjk heeft uitgewezen, dat dit
kwantum voldoende is om aan de normale
behoeften te voorzien. Alhoewel het eene
jaar meer winst gemaakt wordt dan het an
dere, is het risico aan het koelen niet groot.
De Regeering verwachtte voor 1932 een
geweldige inzinking van den eierprjjs; om
de boeren te steunen, werden maatregelen
beraamd om een eventueele inzinking het
hoofd te kunnen bieden. Trouwens de eier-
prjjzen waren in April-Mei bijzonder laag,
alhoewel de kosten voor kippenvoer even
eens belangrijk waren gedaald. Toch is de
prjjs nog medegevallen, niettegenstaande de
eierhandelaren, onbekend met hetgeen de
Regeering van ‘plan was, het risico niet
durfden te nemen om de gewone kwanta
eieren uit de markt te nemen, teneinde in
de koelhuizen te bewaren. Want de ver
schillende, van elkander afwijkende advie
zen der experts maakten, dat de Regeering
treuzelde en toen de goedkoope tijd (April-
Juni verstreken was, werd de crisis-eier-
wet aangenomen, waarbij de Regeering ge-
vanneer de prjjzen
peal daalden. In
waujtum koeleieren
rerf, getaxeerd op
lattden deze slechts
®e Regeering kon
[n 4 millioen, zoo-
I worden ingegaan
maar 34 millioen
Al kwantum van 125
Bovendien hebben de
pluimveehouders-minder kuikens uitgebroed
en vele legkippen geslacht. Men verwacht
dan ook in West-Eurg»a een lager aantal
versche eieren in den komenden winter.
Het geringere kwantum versche eieren en
hef minder aantal koeleieren zal maken,
dat de winter-vraag niet kan worden-be
vredigd, zoodat algemeen hooge eierprjjzen
worden verwacht. Sommige handelaren ver-
meenen zelfs, dat zjj een grootere winst
zullen behalen op hun 30 millioen koel
eieren dan in normale jaren met hun 125
A 150 millioen eieren. Men zjj gewaarschuwd
en mocht hetgeen wjj beweren juist zjjn, dan
lal de voorzichtige huisvrouw niet beter
kunnen doen dan haar behoefte aan eier(en
in den winter reeds nu op te koopen en de
eieren in te leggen. Op die wjjze zal zjj haar
winterbudget niet onbelangrijk kunnen ver
lichten.