V.V.V. POSTZEGELS
W heden geopend
VERKADE'S
RUYTER
SPECULAAS
NAJAARSFEEST
DAT IS GOEDKOOP!!
ALBERT HE1JN
ONTVANGEN
J. VAN ELK
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 17 SEPT. 1932 - TWEEDE BLAD
HERINNERING
KERMISVERMAKEN
Feeërieke Verlichting - Oberbayern
GOUDSCHE VRAAGBAAK 1932-1933
P. S, DAUVlLLIER.
REUZEN ONTBIJTKOEKEN f""
HEERLIJKE TOFFEE's
BISCUIT ZAANSCHE MOLENS
de Nieuwste Stoffen voor het a.s. Najaarsseizoen.
H. W. VAN DEN BOSCH,
SoRoan&n
L. O. Rutten - Gouda
"l^EkTbËS HEILS^vTurfmarkt lÏL
OOGSTFEEST SAMENKOMSTEN
Zeer bijzondere Verkoop van alle ingebrachte
Fruit en Groenten!
DE PHARMACEUTISCHE DROGISTERIJ
KARNEMELKSLOOT 65 TELEFOON 2536
Alle soorten Verpakte Geneesmiddelen
Honioeopatiscbe middelen, Chemicaliën
Verbandstoffen Parfumeriën
Schoonmaakartikelen enz./
PLANTENVOEDSEL
„WEUW LEVEN"
PROFITEERT
NOG MAAR ENKELE VERKRIJGBAAR,
8EBR. KAMPHUIZEN
JWJSTEN
Een Regentendagboek uit de 18e eeuw.
Brieven uit de Hofstad.
v.
Oa geheimzinnig# ver
dwijning van Robert Grell
Geopend van 2 tot 12 uur 's nachts
MAANDAG 19SEPTEMBER
Goedkoope Avond 15 cents.
Verreweg het grootste aantal der ter verbetering of aanvulling
uitgezonden opgaven voor de
kwam verbeterd en aangevuld b\j ons terug.
Er ontbreken er echter nog.
In de komende week is er nog gelegenheid tot inzending, de
op Zaterdag 24 dezer e.v. niet ingekomen opgaven worden
ongewijzigd in de nieuwe uitgave overgenomen.
De Uitgevers:
A. BRINKMAN ZOON,
Markt 31.
Immd maageboden, op zeer billijke voor
waarden, voor leerlingen H. B. S. eo
Gymnasium, voor candidates BOUWKUN
DIG OPZICHTER, enz. doer
Til 1# MABTENSSINGEL li
ALLEEN VAN ZATERDAG 17 tm.
ZATERDAG 24 SEPTEMBER tus.
per stuk van 19 voor 16 Ct.
per pond van 17% v°oi' 15 Ct.
per pond per blik
19 Ct. Jmiim 300 biscuits
■■I 57 Cent/ MM
MAAKT U MKT LEVEN QOEDKOOPIR
GOUDA, Markt Nr. 51.
HeeftU het gelezen van die goeie
Hollandsche
Beleefd aanbevelend,
Dames- en Heerenkleermakery,
GOUWE 9 GOUDA.
f 1000.belooning voor den vinder van
een bepaald paar Schoenen die zoek ge
raakt zijn.
(De kenteekenen er van worden bin
nenkort bekend gemaakt door den fabri
kant.)
Weet U dat pr kans bestaat dat het
vermiste paar in ONZEN voorraad zich
bevindt?? Groote kans zelfsdaar onze
voorraad pas is aangevuld?
Koop daaromals U Schoenen noodig
hebt, bij ons de'ROBINSON SCHOEN.
U weet maar nooit eens.
Schoenhandel, A
JAM VAM DAM
KEIZERSTRAAT 62-45 - QOUDA.
Teleph 2376.
CRABETHSTRAAT 48 TELEFOON 2202.
ACCOUNTANT EN BELASTINGADVISEUR.
Belastinïadviezen, bü voorkeur, Maandagsavonds 810 uur.
ZONDAG 18 SEPTEMBER
10 uur v,m. en 8 uur n.m.
m uur: OPENLUCHTSAMENKOMST
aan de SLUIS. 7 uur op de MARKT.
MAANDAq 19 SEPTEMBER, 's avonds 8 uur
Het zal iets heel bijzonders zijn, verzuim vooralnieti Muziekkorps aanwezig!
UMnjftifl cliitano 'leeft het waschgoed dat vakkundig
VfGllliy Olljlayt» behandeld wordt door
STOOM-, WASCH- EN STRIJKINR1CHTING N. G. ROEST v.h. Gez. Etman
Fluweelensingel $8, Gouda, Telef. 2497, Depot: Prinses Julianastraat 9.
HOE VERZORG IK MIJN
PALMEN en andere Q
KAMERPLANTEN
Een antwoord op deze en
andere vragen vindt U in de
uitgave Kamerplanten.
Een interessant boekwerkje
voor eiken bloemenliefhebber.
Het bevat vele nuttige wenken
voor: Palmen, Clivia's, Gere-
niums, Begonia's, Azalea's,
Snijbloemen, enz. U ontvangt
het GRATIS by aankoop van
een carton
(Wettig gedeponeerd)
Verrassende resultaten'.Prjjs
per carton 35 cent met gratis
Boekwerkje.
VAN DE LAATSTE MOOIE DAGEN, ÈN
HUURT DAARVOOR ONDERSTAANDE WAGEN
DROGIST ANTON COOPS, Wijd-
straat, Gouda,
LUXE AUTO VERHUUR H.OSKAM
NIEUWE HAVEN 25, YEL.227B
OOK ZEER MOOIE WAGENS VOOR
TROUWRIJDEN. ZEER BILLIJKE PRIJZEN
V zul» verrast lijn door het get^
rige aroma en den heerlijken, pitti-
gen kruidensmaak ouderwets»
lekker en bros.Eet ze ook eens
op de boterham. In alle goede
kruideniers- en comestibleszaken
verkrijgbaar, t Per 3 ponds blils
De ten bate van de Alg. Ned. Vereeniging voor Vreemdelingen
verkeer uitgegeven postzegels zijn thans aan het Postkantoor te
Gouda niet meer verkrijgbaar. Een klein aantal is nog beschik
baar aan het Secretariaat van V. V. V., Markt 31.
flgëP Ze zijn' gedurende het geheelé' jaar 191
Nog steeds het beste om Uw japonnen
enz. te wasschen.
10 cent per ons
20 per half pond
bij
Postzegelverzamelaars wacht niet langer! Deze zegels zijn
weldra uitverkocht!
kan het zonder goed drukwerk, stellen. Van dag tot dag» wordt
de ^behoefte daaraan in elke zaak grooter.
Hoe meer zorg er aan besteed wordt, hoe meer het de aan
dacht trekt van ieder, die het *i handen krijgt. Goed drukwerk
is voor elke zaak een introductie, die niet moet worden
onderschat.
Laat ons Uw drukwerk verzorgen.
Wij leveren prima werk en daarbij goedkoop. Onze prijzen zijn
belangrijk lager.
DRUKKERIJ
A. BRINKMAN ZOON.
WUDSTRAAT 25 Telef. 3361
Zoete en Zoute Krakelingen
20 efi 22 cent per ons
Prima Honingkoek 35 cent per stuk
Alle soorten gebakjes 8 cent i>er stuk
Boterkoekjes 18 cent per ons
Banketsoorten 20 cent pei ons.
MOLENWERF 16
In het Goudsche gemeente-archief bevindt
zich het dagboek van den regent Willen^
Frederiksz. van der Hoeve.
Dit dagboek, afkomstig uit den boedel
van wylen Mevrouw de Weduwe Steens
Zijnen-van der Does, geeft een merkwaar-
digen kyk op de achttiende-eeuwsche regen-
tenregeering in Gouda, speciaal in het tijd
vak voorafgaande, aan de verdry ving van
den stadhouder Willem V en de restauratie.
Ik stel' my veor, onder vermijding van
herhalingen, de voornaamste feiten uit dit
dagboek te publiceeren en, waar dit te pas
komt, nadert toelichtingen te geven. Voor
een juist begrip van de in dit dagboek ge
schetste verhoudingen is het echter nood
zakelijk, dat een inleiding voorafgaat over
de wijze, waarop het Goudsche stadsbestuur
toentertijd was ingericht.
Het Goudsche stadsbestuur bestond ten
tijde van het dagboek uit de Heeren XXVIII
Raden der stad Gouda, ook wel vroedschap-
Die acht en twintig heeren voAiden te
zamen de vroedschap. De vroedschap werd
niet gekozen»» maar vulde zich zelf aan.
De vroedschap als zoodanig had in het
eigenlijke stadsbestuur heel weinig in te
brengen; haar voornaamste taak was te be
slissen, hoe de Goudsche afgevaardigden
naar de Staten van Holland bij de behan
deling van de verschillende punten van de
agenda van die Staten moesten stemmen.
In verband daarmee werd de vroedschap
vóór iedere Statenvergadering door den
President-Burgemeester bijeengeroepen.
De vier burgemeesters brachten dan ge
zamenlijk prae-advies uit over de in de
Staten te behandelen onderwerpen en de
vroedschap besliste, hoe straks haar afge
vaardigden naar de Statenvergadering hun
stem moesten uitbrengen.
Daarnaast werd de vroedschap geraad
pleegd over alle zaken, die de geldmiddelen
van de stad betroffen en over den aan- en
verkoop van stadsgoederen.
«et eigenlijke bestuur van de stad was in
handen van de vier burgemeesters.
De burgemeesters handhaafden de orde
en droegen^ïorg, dat de genomen besluiten
werden uitgevoerd; zy beschikten over de
geldmiddelen en hielden toezicht op den
thesaurier-ontvanger. Evenals tegenwoordig
de burgemeester, was het vroegere college
van burgemeesters het hoofd van de politie.
Zooals uit het bovenstaande blijkt vormde
het college van burgemeesters de uitvoe-
De wetgevende macht was in handen van
het college van de magistraat, ook wel ge
noemd het college van wethouders.
Dit college bestond uit den baljuw, de
vier burgemeesters en de zeven schepenen.
De magistraat maakte niet alleen de ste
delijke wetten ,de „keuren", maar had
daarnaast nog verschillende andere functies.
Alle zaken die jle gilden betroffen, werden
bijvoorbeeld door haar behandeld.
Daarnaast trad de magistraat in speciale
gevallen als rechtbank op. Zij 'besliste bij
geschillen over overpad en andere erfdienst
baarheden en bij echtscheidingsprocedures.
Ook het verleenen van hypotheken, het
transporteeren van huizen en andere werk
zaamheden, die tegenwoordig ten overstaan
van een notaris geschieden, hadden vroeger
plaats voor de magistraat.
Ten slotte speelde de magistraat een rol
in het strafproces. Alleen de magistraat
vaardigde na daartoe door den baljuw
gedaan verzoek bevelen tot inhechtenis
neming uit.
De rechterlijke macht was, uitgezonderd
in de hierboven genoemde gevallen, in han
den van den baljuw en de zeven schepenen.
Zoowel in de civiele als in de strafzaken
traden de schepenen als rechters op.
Bij de strafzaken fungeerde de baljuw als
openbaar aanklager; hy vervulde dan de
taak van den tegenwoordigen Officier van
Justitie by de Rechtbank.
De baljuw was de vertegenwoordiger van
den souvereiti; hij werd door den stadhouder
De vier burgemeesters en de zeven sche
penen werden eveneens door den stadhouder
benoemd, echter elk uit een tweetal, dat
door de vroedschap was opgemaakt.
Baljuw, burgemeesters en schepenen wa
ren lid van de vroedschap; de baljuw mocht
evenwel gedurende den tijd van het bal-
juwaat niet aan de zittingen deelnemen.
Behalve als openbaar aanklager trad de
baljuw tevens op als schout.
De functie van schout is het best t<$ ver
gelijken met die van commissaris van po- j
litie.
Voor de leden van de vroedschap, die,
tenzy zich bijzondere omstandigheden voor
deden, elk mettertijd baljuw, burgemeester
of schepen konden worden, waren nog ver
schillende andere overheidsbetrekkingen
vfeggelegd. Zoo konden zy ook jn de
„buitencommissiën" worden benoemd. Voor
elk stond de mogelijkheid open om lid te
worden van de Staten-Generaal, van den
Raad van State, van de Rekenkamer van
de Generaliteit, van de Gecommitteerde Ra
den (onze tegenwoordige Gedeputeerde
Staten), van de Hollafcdsche Rekenkamer
en van de Admiraliteit van Amsterdam.
Ook tot de posten van bewindhebber van
de Oost- en de West-Indische compagnie
waren zy benoembaar.
Aangezien in sommige van die colleges
een vaste plaats was voor een lid van de
Goudsche vroedschap, terwijl in de andere
het Goudsche stadsbestuur om een bepaald
aantal jaren een van haar leden kon be
noemen, waren steeds door een groot aantal
van de Heeren XXVIII Raden afwezig.
Het lidmaatschap van de vroedschap was
de eerste stap op een weg, aan weerszijden
waarvan als pleisterplaatsen tal van winst
gevende betrekkingen waren gelegen.
In den tijd van het dagboek was dat lid
maatschap zeer ten nadeele van het ambt
zelf ook reeds een volledige betrekking
geworden; de uitoefening van een beroep in
de vrye maatschappij werd door een regent
beneden zyn waardigheid geacht. Het ge
volg daarvan was, dat de leden van de
vroedschap naast de inkomsten uit hun
eigen vermogen alleen op die uit hun func
tie waren aangewezen en dat zy op alle
mogelijke wijzen het rechtstreeksch of zyde-
lingsch salaris, dét aan die functie was ver
bonden, trachtten te vergrooten.
Het dagboek.
(31 December 1761—13 Januari 1788)
„Aantekening van 't geen is voorgeval
len en geobserveerd (waargenomen)
„werd, zedett dat ik Willem Frederiksz
„van der Hoeve aangesteld ben geworden
„als vroedtschap der Stad Gouda.
„Den laesten December 1761 wierd ik
„door dê knegt van den Heer Bruno van
„der Does, versogt aan bovengemelde
„huys te komen, alwaar ik mij vervoeg
de en geïntroduceerd wierd door voor
noemden Heer aan Mr. Willem van
„Stryen, die my zeyde dat ik in de vrien
delijke schikking (lees: het onderonsje)
„was verkooren als vroedschap der stad
„Gouda beneffens Jacob Boon van Os-
„tade en Mr. Martinus van Toulon, in
„Plaetse van Mr. Frederick van der
„Hoeve, Bastiaan van Bavensbergen en
„Gerrit Boon, wy wierden gefiliciteert,
„en bedankte met een Bocaaltie, en sa-
„vonts afscheyd nemende, gaf ider van
„de Nieuw Verkooren Heeren aan de
„Knegt van het Huys drie gulden."
Mr. Willem van Stryen was op dat oogen-
blik het oudste lid van de vroedschap. Blijk
baar was het de gewoonte, dat het oudste
lid de nieuwe leden officieus van hun be
noeming in kennis stelde.
De benoeming va» Willem Frederiksz van
der Hoeve is een symptoom van de familie-
regeering; vadèr Frederik van der Hoeve
treedt af en zyn zoon Willem volgt hem op.
Blijkbaar is Willem van der Hoeve een
man, die ook in zijn geldzaken heel precies
was. Hij benut tenminste zijn dagboek dhi
daarin alle voordeeltjes en nadeeltjes, die
aan zyn functie zyn verbonden, te ver
melden. Om een goed overzicht daarvan te
hebben, heeft hy ze steeds in de kantlijn
vermeld.
De eerste post staat dan ook in de kant
lijn aldus aangeteekend„3 gl. uytg."
1762.
„Den len Januari werd ik door de
„Stads Bode afgehaald met mantel en
„Bef en geleyd in scheepenskamer, van-
„daar geintroduceerd in de vroedschap
„door den Secretarie Mr. Hubert van
„Eyck, na Ons den Eed voorgelesen
„zijnde dede dezelve en namen op onse
„rangh plaats en maakte Scheepenen
„voar den jaren 1762."
De „scheepenskamer" is de tegenwoor
dige burgemeesterskamer. Het „scheepenen
maken" was het opmaken van zeven twee
tallen voor de schepenplaatsen. Elk tweetal
bestond uit een lid en een niet-lid van de
vroedschap; van der Hoeve stond al dadelijk
op een tweetal.
De bode kreeg een dikke fooi, drie gulden
en drie stuivers, van der Hoeve vermeldt
tenminste: „De Bode voort afhalen jW-3-"
en doet ook hiervan weer mededeeling in de
kantlijn.
„Dit gedaan zynde wierden wy eerst
„op 't Stadhuys gefiliciteert en toen aan
„de huysen, enz."
Van der Hoeve somt dan nauwkeurig alle
bezoekers op, die hem zijn wezen geluk-
,,'s Middags de voorenstaande Heeren
„een contravisite gegeven (een tegenbe
zoek gebracht) met de koets: onkosten
„En savonts waren de meeste Heeren
„op een glasie wyn en een pyp Toeback."
„Den 6 January 1762 wierd ik savonts
„opgehaald met een Stads Bode en een
„flambouw, en gebragt in Scheepens-
,kamer, en nadat alle de Nieuw verkoren
„Heeren Scheepenen waren afgehaalt
„wierden wy geleyt in Burgemeesters
kamer, daar ons den Eed van Getrou-
„wigheyd wierd voorgelezen en den Eed
„afgelegd hebbend, namen toen
„plaats en na eenige complimenten af-
„gelegt te hebben, wierden onder 't ligt
„van flambouwen geleyt na 't harthuys
„daar een heerlijk maaltijd was klaar- I
„gemaakt."
Volgens aloud gebruik had in Gouda al
tijd op driekoningenavond de installatie van
de nieuwe schepenen plaats. De op 1 Januari
van elk jaar gemaakte tweetallen waren
dan naar den Stadhouder in den Haag ge
weest en deze had zijn keus gedaan.
Op het eerste gezicht lijkt het merkwaar
dig, dat een lid van de vroedschap op den
dag van zyn beëediging reeds als schepen
wordt voorgedragen; een dergelijke snelle
promotie lykt min of meer Mexicaansch.
Toch lag die bevordering voor de hand. De
voortdurende afwezigheid van een groot
aantal vroedschapsleden, die in de „buiten
commissiën" zitting hadden, dwong er toe
om de jongste vroedschapsleden dadelyk in
de magistraat te brengen.
Dlfc „Burgemeesterskamer" is onze tegen
woordige raadzaal.
Het hoogtepunt van den avond was uit
den aard der zaak de „heerlijk maaltijd"
in 't „harthuys".
Die „heerlijk maaltijd" kostte maar even
de somma van drie hondert vier gulden vijf
tien stuyvers. In de thesauriers-rekening
(rekening en verantwoording van den ont
vanger) staat namelijk vermeld, dat „be-
taelt is aan Jan Tieman Casteleyn in 't
Heeren Logement binnen deze Stadt de som
ma van drie hondert vier gulden vijftien
stuyvers over verteeringe. te synen Huysen
op d'installatie van de magistraat gevallen".
Naar onzen huldigen maatstaf kostte die
eet- en drinkparty aan de stad zeker dui-
Jammer voor onzen tegenwoordigen wet-
ïouder van financiën, dat dit gebruik niet
meer bestaat; hier wag in elk geval weer
een .bezuinigingsobject aanwezig.
De oudere inwoners van Gouda herinneren
zich „het Herthuis" nog heel goed, het stond
ter plaatse waar tegenwoordig de zaak van
lijnkajnp is gevestigd.
„9de Jan. was 't te 10 uuren magi
straat. De President Burgemeester
„werd onder den Eed gebragt wy kree-
„gen in de magistraat ider een almanak
„van ses duyten tot een present."
(Wordt vervolgd.)
Nadruk verboden.
Dr. Mr. J. SMIT.
Hel geloof is 4e haard, en de kennis
is de lamp. 't Is goed, waar die beide
branden.
MGXLHI.
Het Vredespaleis.
Wie wel eens een bezoek heeft gebracht
aan het Vredespaleis, zal met bewondering
de vele schoonheden ervan bewonderd heb
ben. Misschien viel het hem ook op, dat zeer
kwistig is omgegaan met de beschikbare
ruimte voor het maken van een hal, trap
penhuizen en corridors. Er blyft tenslotte
maar een deel over voor eigenlijke huisves
ting en het kan niet ontkend, dat dit deel
niet groot is. Reeds eerder is getracht wat
meer localiteit te verkrijgen en thans is
andermaal een voorstel gedaan om tot uit
breiding over te gaan.
De Volkenbond vroeg den Nederlandschen
Staat driehonderdduizend gulden ter leen
terug te betalen in dertig annuïteiten van
tien mille, om het paleis te vergrooten. Het
is voornamelijk om de academie voor het
internationaal recht huisvesting te verlee
nen, dat deze uitbreiding noodig is.
By den bouw van dit paleis is natuurlijk
op de vestiging van die academie niet ge
rekend en men zou zich kunnen afvragen
of eigenlijk dit paleis wel geschikt is voor
de vestiging daarvan. Natuurlijk is uit een
ideëel oogpunt dit paleis wel het aangewe
zen huis voor de studie van dit recht en de
enorme bibliotheek, die er gevestigd is, is
mede een aanleiding om een nieuw verband
te leggen tusschen dit paleis en die acade
mie. Is het daarom echter ook noodig dat
de onder wasgelegenheid daar ter plaatse is
gevestigd Is er in de nabijheid geen andere
lokaliteit te vinden, die misschien beter ge
schikt is en eventueel meer gelegenheid tot
nog meer uitbreiding biedt.
Den Haag is allang academiestad, al
wordt ze als zoodanig nog niet verwend.
Eenige jaren geleden is er ernstig sprake
geweest om een hoogeschool voor moderne
talen in de residentie te vestigen, maar wij
hebben daarvan later niet meer gehoord.
Het lijkt ons dat dit denkbeeld toch alles
zins aanbeveling verdient en dat het om vele
redenen wel gewenscht ware wanneer in die
richting werd voortgewerkt.
Ook hangt altijd nog het pldn voor -do -
stichting van een hoogeschool voor toege
paste wetenschappen. Ook deze zou in den
Haag moeten verrijzen. Misschien waren al
deze zelfstandige scholen te combineeren tot
één hoogeschool. Het voornaamste dat men
noodig heeft is een groot gebouw met les
lokalen. Heeft men dit eenmaal, dan is mpn
al een eind verder. De benoodigde docenten
zijn in den Haag en in het nabije Leiden
en Rotterdam gemakkelijk te vinden.
Op het oogenblik zal de ongunst der tijden
veel belemmeren, maar juist daarom is het
nu goede tijd tot voorbereiding.
Naar men zegt wonen er in den Haag
meer studenten dan in Leiden, want niet
alleen een deel der Leidsche studenten woont
hier en treint heen en weer, ook van de
Delftsche en Rotterdamsche hoogescholen
woont een niet onbelangrijk getal studenten
in den Haag. Van daar dat hier reeds een
studentenvereniging en dito sociëteit be
staat, die reeds een soort groenloopen heeft
ingesteld.
Het zou ons niet verwonderen of op den
duur ontwikkelt zich hier een nieuw cen
trum van hooger onderwijs. Er zyn op dat -
gebied in de toekomst heel. wat nieuwig
heden te verwachten en ons land is inder
daad met uitbreiding zjjner academies niet
van de vlugste. Men houdt nog maar steeds
aan het oude stelsel vast en niet dan met
moeite komt men er toe nieuwe takken van
de wetenschap aan de universiteiten toe te
laten. In andere landen is men reeds veel
verder gevorderd en voorbeelden zijn er btf
dozijnen dat men daar een breedere opvat
ting heeft en zich sneller heeft aangepast
aan de veranderde omstandigheden.
Den Haag zit ook vol met de zoo noodige
repetitors, die de studenten bü hun studie
helpen en hen min of meer voor hun exa
mens opstoomen. In de academiesteden zyn
die er altijd vele, maar misschien zijn er
hier nog meer omdat het vooral in de va-
canties gemakkelijk is hier deze hulp te
kunnen verkrijgen.
Dan bestaan hier nog diverse opleidings
scholen voor het staatsexamen, zoowel van
particulieren alléén, als min of meer ge
organiseerd door een combinatie van leer
aren.
Misschien zyn er nog wel andere scholen,
waarvan wij het bestaan niet afweten en
het zou daarom gewenscht zyn dat alles
eens overzien werd en orde er in gesteld
werd. Het zou misschien mogelijk zijn alles
te combineeren tot één centrum, dat ook
voor andere wetenschappelijke doeleinden
benut kon worden. De geest van den tyd
dringt in deze richting en het lijkt ons dat
den Haag met zijn cosmopolitische bevol
king de aangewezen plaats is voor de ves
tiging van een academie voor al die weten
schappen, welke in den loop der tijden zich
ontwikkeld hebben en die nog geen onder
dak en koestering konden vinden bij de of-
ficieele uiversiteiten omdat deze hun uni
verseel karakter niet wenschen uit te
breiden.
In ieder geval is nu de wacht op kente
ring der tyden, maar dan is dit vraagstuk
wel de moeite van Spoedige bestudeering
waard.
HAGENAAR.
De lepenzlekte.
Organisatie der bestrijding.
In de vorige artikelen hebben wy gezien,
dat voorwaarde voor een doeltreffende be
strijding van de iepemziekte in ?"en bepaalde
streek ie, dat alle eigenaren van iepen Hier
aan medewerken. Ruimt niet elkeen tydig
zyn doode en stervende exemplaren up en
maakt hij daarbij de schor» niet onschade
lijk, dan zal men in too'n streek de iepen-
apintkevers (de overbrenger» van de ziek
te) en dus ook de ziekte zelf nimmer de
baas worden en dan is bijna Mie moeite van
anderen vergeefsch.
Men krijgt dan den ontmoedigend® toe
stand, dat overai verspreid nog doode ut
bijna doode iepen staan, dat til boerderijen
.onge
schild iepenhout blijven liggen, die alle
even zoovele besmettingshaarden zijn.
Dit is dan ook aauiaiding geweest tot het
in het leven roepen van bet K. B. van IS
April 1930, Stbl. no. 141, laatstelijk gewij
zigd bü K. B. van 28 Maart 1931, Stbl. no.
136. Op grond hiervan kunnen de eigenaren
van iepen en van gevelde, ongeschilde iepe-
stammen gedwongen worden hun stervende
en doode iepen binnen een bepaalden ter
mijn te vellen en de schors onschadelijk te
Het StaatsboBchbeheer en de Plantenziek-
tenkundige Dienst zijn belast met de op
sporing en de Minister van Economische
Zaken en Arbeid wijst de te vellen iepen of
het op de stapelplaatsen voorkomende on
geschilde iepenhout aan.
Dit opsporingswerk zal ook dit jaar in
den herfst, weer ter hand worden genomen.
Vooral die streken, waar groote belangen
op het' spel staan, zullen zooveel mogelijk
stelselmatig worden gezuiverd.
De te vellen iepen, wo riffen in den regel
door de ambtenaren, zooveei doenlijk na
overleg met de eigenaren, van een merktee-
ken voorzien. Na eenigen tijd ontvangt de
eigenaar een aangeteekenden brief van den
FEUILLETON.
(Geautoriseerde vertaling).
Nadruk verboden.
HOOFDSTUK I.
Buiten de St. Jermijn's Club viel de regen
nveedoogenloo» neer op het veriaten plavei
sel. Mr. Robert Grell leunde met zijn armen
«P de tafel en keek een seoonde strak doot
do beslagen ruiten. Hij haalde zijn schou
ders op maar het leek meer alsof hij rilde.
Het is een bedonderde avond, riep hy
vol overtuiging.
Er wai} een ïlauw spoor van accent m
njn stem een bijna onmerkbaar slepen,
zooals kan overblijven in het spreken van
een Amerikaan. die ver heeft gereisd en
ie «anraking was geweest met allerlei soort
van) menschen van allen mogelijken stand.
Zyn metgezel trok zyn wenkbrauwen op
on sneed het puntje van zijn sigaar af.
Dat is het, gat hy toe, maar de ma
nier, waarop je het uitdrukt is meer voor
den gewonen Bob Grell van vroeger, dan
voor den beschaafden Mr. Robert Grell,
maatschappelijk en afgod, miliionnair en di
plomaat, en winner van den grootaten hu-
woiijksprijs in Ixmden".
Grell trok nan zyn neerhangende peper
en zoutkleurige snor.
Dat- is all right, zei hij. Dit is niet een
bijeenkomst van de Koyal Society. Hier m
mijn eigen club eisch is het recht van ieder
vrijgeboren burger het weer of wat dan
oolt at te keuren in de woorden, die ik
zelfs verkies. Groote hemel, Fairfield! Je
kunt toch met verwachten, dat ik altijd
mijn pronkmanteJ draag. Ik zou barsten als
ik niet een veiLigheid&klep had-
Sir Ralph Fairfield knikte. Hij begreep
het. Twee jaar lang waren die beiden dikke
vrienden geweest, en in sommige dingen
van tempérament leken zij heel veel op
elkaar. Beiden hadden veel leeren kennen
van de genoegen» en moeilijkheden dee
levens. Beiden hadden de wilde zwerflust
gekend, die menscheh naar Vreemde plaat
sen jaagt, om honger, dorst, vermoeienis en
zelfs den 'dood te trotseeren alleen maar uit
liefde voor het spel, en beiden hadden iets
meer dan nationalen roem bereikt Fair-
fields als vruchtbaar schrijver over volken
kunde en reizenen Urell eveneens al»
moedig ontdekkingsreiziger en als een man,
die de aandacht had; getrokken in de poli
tiek en de financiën der Vereenigde Staten.
Meer dan eens was hem door zijn regee-Ting
een kiesche diplomatieke zending opgedra
gen en steeds was hy geslaagd. Groote din
gen waren binnen zijn bereik, teen hij plot
seling verklaard had het plan te htgben
zaken, politiek en reizen op te gevPn en
zich te vestigen in Engeland en het leven
te leiden van een rentenier Hij had twee
duizend morgen grond in Hutaex eekoeht en
in de stad een huis in Groevenor Gardens
gehuurd.
x Toen had hy kennis gemaakt met Lady
Eileen Meredith, dochter van den hertog
van Burghley. Evenals anderen wae hy het
slachtoffer geiwordeu van haar grijze oogen.
lie pikant© schoonheid, de lenige gratie, de
onuitsprekelijke bekoring van het meisje
hadden zijn liefde opgewekt. Als een man,
die altijd zijn doel had bereikt, begon hij
haar dadelyk op de vurigste wijze het hol
te maken. Hij had gewonnen. Nu bracht hij
den laatsten avond van zijn vrijgezellen-
leven in zijn club door.
Voor een man van vijfenveertig zag bij
er goed uit en het rokcostuum dat hij droeg
deed zijn gespierde, rechte gestalte goed
uitkomen. Elke beweging, welke hij maakte
had een wilde lenigheid, die iemand onwil
lekeurig herinnerde aan een tijger, zooveel
verborgen kracht zat er in. Zijn kortgeknipt
haar en neerhangende snor waren vroeg
vergrijsd. Hij had een manier van iemand
door halt gesloten oogleden aan te kyken,
welke den geheel verkeerden indruk gat dat
hy halt m slaap was. Het gelaat was vier
kant, de kin koppig, de lippen, half ver
borgen door de snor, waren dun en vast
opeengeklemd. Hy was het type van een
man, die overwinnaar blijft m eiken strijd,
hetzij met hersens, hetzij met spieren. Een
voudig en helder alR het in zyn bedoeling
lag; sluw intrigant, wanneer sluwheid noo
dig was.
Een hevige rukwind joeg den regen woest
tegen de ruiten. B»r Ralph zette zyn knieën
naast elkaar zorgvuldig lettend op dqn plooi
in zijn broekspijpen.
Je bent een groot man, Bob. zei hy
langzaam. Je beschouwt het als iet# heel
gewoons dat je het mooiBte meisje uR de
drie koninkrijken hebt gewonnen.
Zyn stem werd peihzend.
Ik ben benieuwd hoe het getrouwde
leven je zal bevallen. 2ie je, je bent nu niet
juist het type van een man, wien men niet
den huiselijke» haard verbindt.
Hun blikken ontmoetten elkaar. De hu
moristische schittering in d© oogen van den
baronet werd «iet weerkaatst m die van
den ander. Ook Grell was benieuwd of hij
geschikt was voor het getrouwde leven. Hy
hield er van zichzelf te onderzoeken, on
dacht er over 'In hoeverre liet vrooiijke
meisje, dat hem haar hart had gesohonken,
invloed op de omstandigheden zou hebben.
Met moeite rukte hy zich los uit zyn over
peinzingen en keek op zijn horloge. Het was
half tien.
Je vergist je, Fairfield, zei hy laëhend
Eileen en ik behooren by. elkaar en je zult
zien dat wij het best met eikander zullen
vinden. WH je het cadeau zien, dat ik haar
morgen zal geven! Het moet een kleine ver
rassing wezen. Kyk!
Hij stak de hand in zijn borstzak en
haaide een plat etui van blauw Marokijn
leder te voorschijn Hij drukte op een veer.
Ziehier!
Zacht, glanzend wit tegen de donkere
(inwoeien voering rustte een snoer parels,
dat zelfs m Fatrfteldta met-kenners oogen
een enorme waarde vertegenwoordigde Elk
juweel wns volmaakt in zijn zachte rein
heid. en zij waren met de grootste zorg bij-
eensebradht. Grell nam het op en Het het
aan zijn wijsvinger hengelen, zoodat de
vuuTroorte gloed van den kap om het elec-
triBche licht weerkaatst werd ln de gladde
oppervlakte der juweelen.
Mooi speelgoedje, hè? zei hy. ik heb
Streeters „carte blanche" gegeven om hun
uiterste best t© doen.
Onverschillig legde hy het jiarelsnoer
weer m het étui, knipte het dicht en stak
het in ojn zuk. Fairfield's ruk met het hoofd
En je bent dwaas genoeg dat dmg zoo
maar los in je zak mee te dragen. Goede
hemel, man! Weet je wel, dat er mensehen
zijn, die niet tegen een moord zouden op
zien om zoo iets te bemachtigen?
De ander lachte luchtig.
Maak je niet ongerust, FairfieJd. Jij
bent de eenige,. wien ik het heb laten zien
en ik ben niet bang dat je my zult mollen.
Hij veranderde plotseling van onderwerp.
Ja, ik heb een afspraak, die ik iwil
houden. Zou jy aan de telefoon willen gaan.
in geval iemand mij opsohelt. Zeg dat ik
hier ben, maar dat ik vreeselijk druk bezig
ben eenige zaken in orde te brengen, wil
je?
De baronet rimpelde zijn voorhoofd, half
Verlegen, half als protest.
Maar vergeef mij. Bob waarom
mag ik niet zeggen, dat jé bent uitgegaan
omdat je een afspraak hadt?
Grell was blijkbaar ietwat verlegen, maab
trachtte dit te verbergen.
O, het is inaar zoo'n idee van mij,
antwoordde hij luchtig Ik blijf met lang
weg. Je wilt het wel doen, nietwaar?
Spreekt vanzelf, gaf Sir Ralph toe nog
steeds met gefronsd Voorhoofd.
(Wordt vervolgd.)