Confectie
Dameshoeden
Schoenen
ST OfFEN en FLUWEEL
a
bontranden
GRAMOF00N-
PLATEN!
GOUPSCHE COURaNT - ZATERDAG 1 OCT. 1932 - TWEEDE RJLAD
COSTUUM-
ROKKEN
GEBRfitOE GOEDEREN
w 2*5
S, 590
AFD. NOUVEAUTÉ'S
S3£a 75- 125
iÊlSrm fe.lr3rr295 w**: 165
ItSïfI'n MöiS7Te"m^
4-wh 135
PRIJSDALING
r,„3«
Een Regentendagboek uit de 18e eeuw.
even uit de
Hofpad.
De geheimzinnige ver
dwijning van Robert Grell.
vilthoed.
zssr modern, com
pleet met voilet, elle
modekleuren
MANTÉL
it
Shetland vl$eh«,
ducheue gewat-
teerd. met kreeg
l ven echt pinle'
nerlanrtn msrsrr-
go.marlne engrljj
DAMESHOED,
groote meet,
velourette. zwart,
biuln, gr da «r
MANTEL
Shetland Diagonaal op
ducheue gevoerd, moderne
kraag van data-lam. marine
br. en iwart. maten 40-50
MANTEL
curl fantasie, met duohessei
gevoerd. 2 zakken, gestlkte|
ceinture en groote kraag
van persianer pat, In bruin
marine en zwart
MANTEL,
Diagonaal mélange, geheel
op maroeaingevoerd.aperte
mouwgarneerlng. elegante
groote kraag van prima lam
alle mod. kl maten 40-50
bJATON
ma "aéranga. van (lamitoI
-oortage; aparte mouw-
fléfp- gegiezrtde rok zwart.
maHee, staalblauw. bruin en
donkerrood, maten 42 52
eulver wollen Afghalalne
m *Parte twee-kleurige gar-
«leegekmèuwen,
rok met opgezette plooienJ
alle modekl. maten 38-^46'
BRETON-MODEL,
j Imitatie Velours,
xwart, bruin en
(it marine
JASJE, van gehaakte wol, tweekleu
rig met ceintuur in vele «4AR
rnooie kleurcombinaties
MEISJES-TRUI.
diverse tkolweal-
•ats^net trekslui
ting, leeftijd 6 j.
Stjjg. 2ftep. meet
PLOOI ROKJ E.
wollen crêpe spi
raal: bruin, groen
en donker blauw,
5 jaar %7B
IStljoM^jnaet
r MEfSJES-
BLOUSE, "aoal,
^BONTKRAGEN
ïkde groote mode I
SEAL
WF ELECTRIC.
lop zijde OQn
gevoerd JiTV
MONGOLIE-
PERSIANER, zeer
ASTRAKAN
Shawlkraag,
modern 1475
BLOUSE,van llanel in moderne-
strepen met'StrfkJ^ dubbel- jae;
[■manchetten. ipaat 40— 48 1
I BLOUSE, «*an Jlaneli «(Wen ,W*.
Ltasie, overhemd: matgrQokbpaaik
I moeren knoopent-'•lleitow' OtfCt'
dek leuren, maBh38—50*
BLOUSE, van Jo/hrtzijde^marcoebv
I v'°t model met -gloren Imbopen;
I strikjes en biéren. wit en
I vele kleuren, maat 38w5(M>)k'
ROK, van Engelsch tweed, in vele
kleuren en modellen, waar- AQR
bij met lakceintuur Mm
ROK, van wollen boucló, aparte
plooiengarneering op den
zijkant, in zwart, marine,
bruin, gris rood, alle maten
VEST, van zbiver wol met patent
rand, aparte Ingeweven
garneering, |n zwart en x50
alle modekleuren
PULLOVER, van woibouclé met
bovenstuk en moderne
streepengarnéering alle
modekleuren
VEST-PULLOVER, apart model,
met nikkelen knoopen, pa
tentrand, in vele mooie ^95
kleurencombinaties
ROK, van wollen-efghaltfine met-j
heupstuk emplooien, prima j
afwerking, in zWart en alle AfflH
modekleuren.J
dessins, bleu an
1AS
BANDSCHOEN,
«wart chroom.^
Hlat inzat ^1^
BANDSCHOEN.
v—wwarti chroom,
mat modarna
WTI garp^aring,
V Louts W
bak
PUMPSCHOEN,
-zwart ahsoom, hagedis l
strikje. Louis XV hak
PLÓOlRÖKjf
doakarblaew-
MODERNE MANTELKRAGEN,
IMIT. PERSIANER, met
zijde gevoerd, nieuwste
modejlen, zwart, bruin J/\J
en grijsJam
voor GARNEERING V.n KRAGEN,
MANCHETTEN of VERLENGING
van MANTELS, zwart, m c
bruin an .rijs, K
10 cM. breed, p. Meter
prijzen
PER METER
PRIJZEN
PB» METER
U.VDkEuri"i,Nv' ipét SSSHfitt" 4BMURE, e.n degelijk,
nen en mantelvoering 50 rdamet JT ""T ,woll»n,f"P°nstof,
speciaal »oor Japonnen diverse deszh^" 9ro?'emod® v laPonnen
95 cM breed ner-a-sc' u j m""r' 140dM. en kinderjurken, 130 cM
meter P 125 br"di pBr mH,er 975 brjred, p mtr 2 45.-HH
£1 Aucur a90cM.br p. meter I
tLAMfcNÖA terima-kwe- tRATINé, het gewilde ar CREPE ^PIRaii
liteit, van «zuiver wol en Uk»! ZH w,,oe 7 l,Klcrt brIKAL. zuiver
ÏÏtSÏÏSXÏÏSR S'd-ek^urfn'
de chine en cr craquüé nieuwsie kleuren vom, wponnen zurver
95 cM. breed, p one 140 cM breed tza de "leu,wste herfa-
CrTiOCAiP d *"r meler 130br;Tmaetefl; 2*5
bCelMk£C^,d:rU;e CHARMEU.A, de^vèëï
ponnen, 90 IrentimetLr 3 T IL u manW.. gevceagdefovalitéi», in alle
breed, per meter «O* ki„s!!L"'7an ,"ew"e *le»en»u herlst
per merer 229 MnaKes, 140 cM •JflC en winter. 130 cMlBC
P**lf per meter «5Z» breed 2'5
BEDRUKT K00RDFLU-
WEEL, solide kwaliteit, In
Iraeie dessins, 70 centi
meter breed, per JJC
meter 95c w '3
MODERNE GEVLOCHTEN
CEINTUURS, met metalen gesp.
4cM. breed, nieuwste
modekleuren, voor
Mantels en Japonnen
effen KOORDFLU
WEEL, prima kwal. zaar
gewild v. kinderjurkjes in
alle kleura^ 7«0 cM "T gZc
br., p metert95cen J
BEDR FLUWEEL, prima
gekeperde kwal it a it,
enorme keuze, 70 centi
meter breed, perdf^JB
meter 1.95, 1.65 en »AJ
JONGENS-
BLOUSE,.
"•nel mét punt-
ke«g.ver»ch dess.
11-15 jaar 1.45
4t,USF0lM.
BROEK. jev.
yrijs «n beige
JONGENS-
1*UI. e, Ir.kU.,
gen e handwerk,
blabW/wtt/hetge/
R.UW00L, pr. gekeperd,
de groote mode v, japon'
nen, allekleuren, 90 breed
per meter 2.25 «ffATC
'0 t^*1.ifr.. p. mtr.
VELOURS CHIFFON, y
japonnen en korte jasjat,
in «vwarti en alle nieuwe
herfsttinten, 90 oM-OAfij
breed per mete/ «5
BELANGRIJKE j
OP ALLE BEKENDE
V.naleiorgen, 1 Ootebw I, de pri). d.r 25cM
HIS MASTERS VOICE re re re
COLUMBIA- dBfrëC
ODEON POLYDOR - WW
BRUNSWICK-PLATEN
v.rl.agd van tot B
Ook KOmaaMMOFOONS
MLAHajIlK IN PRIJS VIRLAAQD F
grijze <en 4seig*
vischgraat des-
Stil» 25c
Onze magazijnen zijn geopend TOT HALF zeven
Zate^djaga^roiL|ds tot 10 uur
ROTTERDAM
february ontvangen voor 2 Ejct.
„bezegelde hlrieven te samen agt st.
„Magistraat ten 10 uuren dempto (af
wezig) Mr. C. v. d. Kerkhoven en Mr.
„J. Speelman.
„De Boetens van de Magistraat als in
„'t voorgaande jaar vide (zie) hier agter
„folio (bladzijde) 1."
I Achter in het dagboek stnat inderdaad een
Litvoerig boetestelsel van de. magistraat
'vermeld.
Wie .wegbleef uit een v4rpl)chte zittir.g
loest, ziek of niet zielr, V)|jei stuivers be-
talen. J
Wie echter binnen een^A .rtier na den
invang van de zitting vi-scheei», kwam
tr, als ten minste de vergadering nog nitt
wt6 beëindigd, met twee stuivfcrs boete af.
Het prinsenkwartiertje was »en blijkbaar
ook al in eeml j1
Ben magistraat, die martkeeri by de ^Éin-
gelschouw" of bij de „brand^chouw"1 in,-
spectie van I
ces stuivers
Mmeljjk dfi
Vtior h«J ontbreken bü een strafzlttinj:
Vjs echtefl de hoogste Jioete vefgohuldigd,
eltjk dfie pilden en drie stnivezs.
dril Zegel kwamen dergelijke bleten
hef. einde vnn het jakr aan het gehecle
college ten goede op derelfde wüee'els ()<!t
iiwlnitpotje aan de leden .y*n een kaartolub.
„sénteert (aangebodf
„omissie toelating)
„di helft4 't geen
„lascht) ifi^f'
i Bremeh gepre-
wegjens een
en late'r tot
alsnog in het
nemen, werd
blijkbaar het een of
de magistraat gedaan
emerkt, dat hij de
vergeten. Op zijn
it om die woorden
jke verzoek op te
lend beschikt.
„P. Lemj en H. Bos vei
„(afschrift) van zeker reqi
„senteert dbor overluy en
i versoeke copie
requeste gepre-
j en dekens (hét
„bestuur) van pypmakersgilde op den
„22 december 1761, is afgeslagen."
Hier was de magistraat niet zoo welwil-
end als by van Bremen.
„request gepresenteert van
janigje van Leeuwen Weduwe J. J.
„Muyt om te hebben de interesse van 't
„Capltaal om haar minderjarige kinderen
„t onderhoude, geaccordeert (toege-
„staan)."
Uit het bovenstaande zou men kunnen af
leiden, dat een weduwe toenmaals niet het
vruchtgenot van het kapitaal van haar
minderjarige kinderen had. Dit was echter
niet het geval; evenals tegenwoordig kon
zjj ook in dien tyd over de rente van het
kamer er buiten zouden houden, was tevens
in die keur bepaald, dat het aan de nota
rissen ten strengste was verboden een erf
later te bewegen een dergelijke bepaling in
zijn testament te-doen opnemen.
Veel succès heeft die bepaling niet gehad,
herhaaldelijk vindt pien in de testamenten
bij de boedelscheiding bepaald, dat deze zou
geschieden „met seclusie (uitsluiting) van
j de weeskamer". Dat was geen wonder, want
|by het maken van een testament waren
immers alleen erflater en notaris tegen
woordig, terwijl contróle achteraf niet mo-
(gelijk was.
Na de boedelscheiding kreeg de oVerleven-
'de ouder de rente van het kapitaal, echter
sléchts voor zoover deze vqor het onderhoud
van de minderjarige kinderen noodig was;
het niet benoodigde deel van die rente" moest
bjj het kapitaal worden gevoegd.
Was (|e rente niet vokioende voor het
opflerhoiji 1, dan moest vad|er of moeder het
er maar( jpiee zien ,te stelh
ee„M^|e"Per^"a-^ede,SCMi"g
;r op
- - geld
geen reAt, maar moest cfczA rente by het
stamkapitaal forderi gevotflL
Wo° "nder of moeder |éiM ter behoeftig,
of zij aan déMbgistraat ver-
van dat kfsmttaal te mogen
ohtvangen.fwn^indë daarvéh 'de kinderen op
te voeden, jöe magSstraat won dan^het ad-1
vies jvan deiWeeskamer jn fen beslists op, 1
irzoek. VI V 1
Uit het Mkestboék blykt, d^ zich hiqr
gevai voordeed, flat de, kin-
I deren liter ieërfd hadden. Hefcjbetrof een
erfenis^ die %as opgekomen abt> de beide
kinderen Van Jalfrtje Claasz
van Leeuw#/ op het oogenlM] van het
nog 198.1314, in 1861 was het gedaald tot
136.07% en in 1911 heeft het Goudsche
gemeentebestuur aan Waddinxveen haar
aandeel in de brug afgestaan, aangezien
dat aandeel gedurende de laatste jaren niets
had opgebracht.
„De keuren te houden «||s in voor
gaande jaren."
De magistraat verklaarde aldus, dat de
wetten, di^ tot nu toe voor de stad hadden
gegolden, ook in de toekomst van kracht
zouden zijn. Ons lijkt deze formule vrijwel
zinledig.
„Vandaag agt dage^ te disponeren
„(een besluit te nemen)vover de vacante
„afslagersplaats van de vis."
Over acht dagen moest een nieuwe af
slager van de visehmarkt gorden behoemd-
„3e feb. Regtdag present alle de JjJoe-
„tens als in 't gepasseerde jaare voor
gelezen als méde dijistructie van de
i pro
uit
„Notarissen en procureurs."
Ook voor de sché>enbi#k, besta
de baljuw en de zeven sdhepenen,
een boetestelsel, da# vrywel van denzelfden
aard was alk dat Van de magistraat. De
hoogste boete Jvas verschuldigd do<y een lid
van die banl<},;die nfet bij de tenui
ging van een, strafvonnis tegenwoo:
dat hij zelf had helpen uitspreken.'
achter zat dd\ zielkundige gedachte,
dat - TC
an, ue wnuitv
c nu nogfWioet
het Opeijp^ar 1
(j voorbeeld in I
respectievelijk
eischt, bij de
doodvonnis tegfenw
Zooals uit het bpve
icht Jvan
Dit rekest slaat dan ook op een ander
geval, dat nader dient te worden toegelicht.
Warneer in den tjjd van het dagrboek in
een gezin een van de oudera overleed, dan
moest de andere van die oudera binnen zes
of acht weken een inventaris opmaken van
alles wat er was en deze bjj een bepaalde
commissie, de weeskamer geheeten, inleve
ren. Vervolgons had er boedelscheiding door
de weeskamer plaats. Uitdrukkelijk was be
paald, dat in een boedel met minderjarige
kinderen alleen de weeskamer die boedel
scheiding kon verrichten. Door deze bepa
ling werden de notarissen zeer benadeeld.
Er bestond echter voor hen een achter
deurtje. In de keur (stedelyke wet) op de
weeskamer was namelyk neergelegd, dat
men by uiterstten wil kon bepalen, dat de
weeskamer by de boedelscheiding was uit
gesloten.
Aangezien het stadsbestuur vreesde, dat
de notarissen, die immers de meeste uiterste
willen maakten, dan wel altijd de wees
jaar oud.
„Baillu versoek ayyi
„op (in hechtenis te -mogenffftemen) w
„persoon van eene judiedegens een
„diefstal in St. Janskerk."
Zooals reeds in de inleiding is vermeld,
had de baljuw niet het recht een verdachte
zoo maar te arresteeren, maar moest h(j
daarvoor eerst aan de magistraat toestem
ming vragen.
„Geresolveert (Besloten) de Waddinx-
„veensche Brugge te verpagten tegen de
«25 February 1762."
De Waddinxveensche brug is de hrug over
„9 feb.
De stad was echter niet, zooals men uit
het bovenstaande zou afleiden, eigenares
van die brug. De stedelyke regeering, die
blikbaar ook in den omtrek van de stad
buiten het rechtsgebied invloed wenschte
uit te oefenen, had op 29 April 1718 voor
400.een twaalfde en op 12 October 1720
voor ƒ800.een zesde part in die brug
gekocht; zoodat de stad in 1762 voor
een twaalfde een zesde d.i. voor een
vierde eigenaar was.
Veel had de Goudsche regeering dan ook
niet over die brug te zeggen. Dat blykt wel
uit het octrooi (de vergunning) van de
Staten van Holland en West-Friesland van
1750, waarin wordt bepaald, welke tolgelden
by de brug zullen mogen worden geheven.
Dat octrooi is namelyk verleend aar.
„Baillu, Schout en Geregt van Bloemen-
daal", aan „Schout en Geregt van Zuid*^Wad
dinxveen" en aan verdere „gelnteresseer-
dens".
De Regeerende Goudsche Heeren zitten
blijkbaar opgeborgen onder de verdere ge-
Vanaf 1720 genoot de stad dus van de
Moeilijkheden, die wij hebben over
wonnen, zijn ons niet alleen tot leering,
maar sterken ons in onze toekomstige
worstelingen.
In het jaar van het dagboek droeg Wil
lem van der Hoeven, die blykbaar met de
zaken van die brug was belast, aan den
thesaurier-ontvanger 149 gulden 13 stuivers
en 14 penningen als netto-opbrengst af.
In 1856 bedroeg het batig slot voor Gonda
e bijikt, s
«che reling
i en de procujreurs
Ivocaten en procu-
reus). Terwijl tegenwoordig de notarissen
zich te houden hebbt n aan de notariswet
itt-en pröcureura aan'een door
de regeering vastgesteld reglement, moesten
zy zich vroeger Richten naar de regelen, die
door de Heeren van het Stadhuis waren ge
maakt.
uytgesteld tot na-
5 nader over worden beraad
slaagd, wie het afslagersbaantje zou kry-
„Ds Moraal en Juslais Pluym doen een
„aanspraak aan de Heeren van de Ma
gistraat, en preöenteeren de nominatie
„(voordracht) van Ouderlingen en dia-
„konen om daar uyt te kiesen 2 Heeren
„tot regenten van 't Gasthuys.
„Verkoren David de Vos als hebbende
„een jaar gediend en Dirk Spyker."
Tusschen den Kerkeraad van de Gerefor
meerde Kerk (de tegenwoordige Neder-
landsch Hervormde Kerk) en het stadsbe-
luwe banden. Dat sprak
kerk overheidskerk was
en alleen haar lidmaten lid van de Regee
ring konden zyn.
In verband met het ziekenbezoek door de
predikanten in het gasthuis, achtte men het
gewenscht, dat ook de kerkeraad zyn ver
tegenwoordigers in het regentencollege had.
Regent js bltfkbaar een graadje minder
dan Meester en Regent, want de Vos en
Spijker staan noch in de lyst vai$ de Re
geerende Heeren van het jaar 1762 noch in
die van 1763, In die lysten staan als be
stuurders van St. Catherinen Gasthuys al
leen maar de Meesters en Regenten. Zoo
wel in 1762 als in 1763 zyn die Meesters en
Regenten tevens lid van de vroedschap.
„De Brouwers versoeken
„liaansche pagt (accijns) weder voor 3
„jaren in admodiatie (pacht) is zulx
„haar heden geaccordeert (toegestaan)."
I De brierbrouwers hadden in Gouda in de
middeleeuwen een groote rol gespeeld en
I velen yan hen hadden in het stadsbestuur
gezeteld. Aan het einde van de middel
eeuwen begint echter door bemoeilijking
van den invoer van het Goudsche bier in
België deze industrie achteruit te gaan. Die
achteruitgang gaat voort, het aantal brou
wers vermindert steeds en voor ongëveer
ló jaren verdwijnt de laatste bierbrouwer,
de heer Von Lom, uit Gouda.
In het hierboven aangehaalde korte zin
netje over de Maxiihiliaansche pacht zi| een
stuk geschiedenis van ons belastingstelsel.
forger,
-re. uuA uciaawugSLC
De gewone belastingen whren vroede,
zoouls bekend is, indirect en bestonden hier
ter stqde voprnamelyk uit accynsen. f
Die accynsen werden tot in het midden
van de 18e |euw niet door de stad zelf ]ge-
heven, maar waren verpacht. De beli
pachter betaalde aan de stad een vas
en inde dan de accynsen ten eigen
Die pachters maakteji zfch vaak aan irn
cteh
stigc knevelarijen nkliukhg en stonde/ bjj
de belastingbetalers in zeer slechten rcjult.
De voornaamste accijnzen waren die! op
koren fen op, de Verschillende dranken
Nn diende het i
zoowel om er orood
•aiite bakken alS bier van te hrbliwen.
%ar de korenaccjjns vr« hoog was, was
dit voor de bierbrouwers een groot bezwaar.
Immers daardoor werd de bierprijjs sterk
"Akaogd en de cbneurrentie buiten de stad
ig bemoeilijkt. Yandaar, dat de brou-
vroeg luidden weten te bewer-
'Ws op het koren, dat moest
brouWerp, niet werd ve/
ZÜ aelf dia accjjns voor een
ifrag, dat veel lager was dan dte
lijn», konden afkoopen. Die brou-
pacht. De stad
i», konden afkoopen. Die bro
he<jlte de Maximiliaansc.
id gaf daardoor als het wa
de brouwer* eejt uitvoerprentle.
angezien het nit net was, alsof de accöits
het bruuwerjjknren aan de.gezamenlpke
-brouwers werd verpacht, kwam men er
>m te sprekejn van in admodiatie of in
-,-it sreven
Die
uitdrukking ,4.
in admodiatie geven" is nog om een
'e reden merkwaardig.
In 1748 had in de verschillende Holland-
:he steden het zoogenaamde pachtersop-
roer gewoed. Naar aanleiding daarvan was
ook in Gouda de verpachting van de accijn
zen afgeschaft en was bij magistraatsbe-
sluit van den 20 December 1749 bepaald,
dat het invorderen der stads-accijnzen
voortaan b(j „collecte" zou geschieden. Er
werden nu ambtenaren benoemd, die die
accijnzen inden en ze aan den thesaurier-
ontvanger afdroegen.
Terwyl de verpachting van de accynzen
was afgeschaft, bleef men volgens oud ge
bruik naar ouden heercomen, zooals men
toenmaals zei by de brouwers toch spre
ken van „in admodiatie geven". Bij deze
accyns, die no(>it verpacht was geweest,
bleef men dus, nadat de verpachting van
de accynzen over de geheele linie was af
geschaft, toch de oude uitdrukking ge
bruiken.
(Wordt vervolgd.)
Nadruk verboden. Dr. Mr. J. SMIT.
In zyn artikel van Woensdagavond jJ.
merkt de heer G. J. J. Pot op, dat myn aan
duiding van de plaats van schepen- en bur
gemeesterskamer onjuist is.
De heer Pot is van meening ,dat onze
tegenwoordige burgemeesterskamer vroeger
schepenkamer en onze tegenwoordige raads
zaal burgemeesterskamer was.
Dit was oorspronkelijk ook mijn stand
punt.
Nadat echter een gedeelte van de oplage,
waarin myn eerste artikel verscheen, was
afgedrukt, heb ik dat standpunt herzien op
grond van hetgeen vermeld staat in de Lan
ge van Wijngaarden deel 3, bldz. 4. Daar
wordt gesproken over „de vroedschaps
kamer (tegenwoordig de raadszaal)".
Ik meende nu te mogen aannemen, dat
vroedschaps- en burgemeesterskamer twee
afzonderlijke vertrekken waren en dat de
Lange van Wyngaerden eenzelfde vertrek
wel niet met twee namen zou aanduiden.
Op grond daarvan heb ik, tevens rekening
houdende met de mededeelingen in de Lange
van Wyngaerden, deel 3, bldz. 8, een globale
indeeling van het stadhuis geconstrueerd.
Aan deze indeeling zullen zonder twijfel
fouten kleven. Een fout erken ik volmondig;
de burgemeesterskamer moet hebben uit
gezien op de achterzijde van het stadhuis.
Dat wil echter niet zeggen, dat ds burge
meesterskamer hetzelfde was als de vroed
schapskamer. D>ie burgemeesterskamer kan
heel goed in het verlengde hebben gelegen
van de schepenskamer, al dan niet tevens
bestaande uit het achterste deel van de
scheéenskamer, terwyl de vroedschapskamer
dan Ue tegenwoordige raadszaal w^s, ver-
n^indlerd met het deel daarvan, dat als bur
gemeesterskamer diende.
Z<Adra echter zal zijn aangetoond, dat
vroedschaps- en burgemeesterskamer namen
zyn foor een zelfde vertrek, zal ik geheel
van ^le dwalingen myns weegs terugkomen
en hqt standpunt van den heer Pot tevens
n|iijn eigen oorspronkelijk standpunt aan-
len.
joorzaak van alle verwarring zou daar-
tevens zijn weggenomen.
Prinsjesdag.
Het kan nist ontkend warden, dat over
de vorige week, waarin de vanouds befaam
de Prinsjesdag viel, (een schaduw ligt dooi
de onverkwikkelijke tooneelen, die op dien
voorgevallen. Algemeen is de ver
over het gebeurde met name
'en aanval op een agent van politie
is te begrijpen dat dit geval het on-
an vele gesprekken en discus-
geweest. Natuurlijk zal er in zekere
g lang over na gepraat worden
overwegen wat gedaan kan wor-
;m dergelijke tooneelen te voorkomen,
vragen zich af of de politie niet te
lankmoedig is in dien ziri, dat zy wetend
hoe het de bedoeling van zekere groepen
is om dien d#g in de war te sturen, rustig
alles laat gaan totdat het in de warsturen
een aanvang neemt. Men wist dat van alle
kanten groepen zouden opkomen om hier
den boel eens op stelten te zetten; men wist,
dat het plan bestond om relletjes te maken,
maar men wacht met bestrijding tot bet al
eigenlijk te ver is. Er is een zekere vrees
naar het schijnt om preventief op te treden
omdat men bang is voor groote monden,
die zullen zeggen, dat de politie provoceert
door op te treden als er zoogenaamd nog
niets gebeurt.
Nu duidelijk gebleken is wat de gevolgen
daarvan zijn, is het noodig een andere hou
ding aan te nemen. Het is ten slotte niet
meer dan een handjevol, dat deze relletjes
tracht uit te lokken en door eenige krach-
tige preventievemaatregelen is daaraan ge-
1 makkelijk een eind te maken. Vooruit weet
men, dat altijd van de zijde dier oproerma-
I kers beweerd zal worden, dat zy „misdadig"
I worden behandeld. Het begrip misdaad is
aan die zyde eenigszins anders gedefinieerd
dan in algemeenen zin.
De eigenaardige glorie-dag is de derde
Dinsdag in September ditmaal zeker niet
geweest. De tijden zyn te somber dan dat
een dergelijke dag feitelijk in het raam
daarvan past. Ook dat dient men eens te
Er was ditmaal niet zoo'n invasie van
buiten-af als men vroeger wel gewend was.
De treinen zullen het wel ondervonden heb
ben alhoewel men er nu ernstig rekening
mee te houden heeft dat voor andere ver
voermiddelen, met name autobus, zeer ve
len worden getransporteerd. Zelden zagen
wy zoo vele van deze olifanten onder de
auto's als op dien dag in den Haag by één.
Het "Binnenhof houdt zijn oude eerwaar
dige karakter en altijd is dat milieu weer
even mooi, vooral als het volle zonlicht er
valt het geen helaas ditmaal ook niet het
geval was.
Het is een twintig jaar geleden, dat op
dien zelfden dag de befaamde Roode-Dins-
.rbij
FEUILLETON.
(Geautoriseerde vertaling).
12 Nadruk verboden.
Een trek van verbazing kwam onder het
«preken op zijn gezicht.
Wel, vergeef meHier is dezelfde man
««t wien hij stond te praten!
Poyle vouwde netjes zijn servet op en
stond op
- Mooi, Jimmy. Ik spreek je later wel
Ga naar de Yard en waoht tot ik kom. aei
bij.
Eu snel de zaal dooAoopend, Btak hij zijn
arm door dien van den pas aangekomene.
- U bent de man, die Mr. Grell's kamer
dienaar was. zei hij rustig in het Fransch.
Ik ben rechercheur, en u moet niet mij
mtpgaan
HOOFDSTUK XI.
De man traoMte «oh loa te- rukiea, maat
de vingers van den detective sloten zich
vast om zijn pols.
Het helpt je niet of je een scène maakt
roannetje. zei hij nog steeds Fransoh spre
kend. met. stre«ge> maar zachte stom. Je
bent Ivan een-of-ander, en je weet iets van
den moord op je meester. Vooruit dus.
Het is een vergissing,
ander snel in dezelfde taal.
In zijn opwinding Blcopte het
tusschen het andere door.
Ik ben nie«t de man voor wien gij mij
houdt. Ik ben Pierre Bazarre, juwelier uit
Parijs, én ik heb mijn legimitatiebewijzen.
Ik wil «dij niet sohikken in die afschuwe
lijke beleediging. Ik weet| niets van Mr.
Grell; u zult mij niet arresteeren
Heidon Foyle legde hem het zwijgen op.
Hij had. schijnbaar zonder eenige kracht
inspanning. zijn gevangene kalmpjes hni-
ten het restaurant gedrongen en eeny^ox-
bijgaande taxi gewenkt.
Ik arresteer n rtmt, zei hij, zander op
het tegenstribbelen vaïSdQijjjjrder acht te
slaan. Ik houd u vnet tot ge een afdoende
reden opgeeft voor uw verlaten van Mr.
Grell's huis op den avond van den moord.
Zij waren op den rand van het trottoir
dicht bij de taxi. Met een snellen ruk
draaide Ivan zich om en sloeg woest naar
het gezicht van den detective. Foyle's greep
liet niet los. Hij boog alleen zijn hoofd,
schijnbaar zonder eenige haast, en terwijl
de man zicli vooroverboog door de bewe
ging van den slag. porde hij zijn eigen vrije
hand in diens maagstreek. Zoo kranig was
dit gegaan, dat de voorbijgangers niets
zagen dan een schijnbaar dronken man. die
op de straat ineen zonk, niettegenstaande
de pogingen van zijn metgezel om hom op
de. been te houden.
Alle adem was uit Ivan's lichaam gesla
gen daar twee snél'
maag. Eer hij kon bijkomen, had Foyle
hem in de taxi getild.
Kingstreet, zei hij rustig tob den chauf
feur. en ging tegenover Ivan zitten, vlug
en op zijn hoede.
Het spijt mij dat ik u pijn heb ge
daan. zei hij verontschuldigend. Het zai in
een minuut voorbij zijn. Heb heeft alleen
maar tijdelijk uw ademhaling in de war ge-
bracht. Dat zal wel over gaan.
Ivan, zijn beide handen gedrukt tegen
zijn maagstreek, kermde. Gaandeweg ging
hij overeind zitten, en Foyle, kalmpjes den
aanval, buiten het gesprek latend, haalde
een sigarenkoker voor den dag.
Een sigaar? Ik twijfel niet of u zult in
staat zijn alles in orde te brengen, wanneer
wij in het bureau zijn. Er ia niéts om u on
gerust te maken. U zult alleen maar een
gesprek met mij hebben en zoodra een of
twee punten opgehelderd zijn. kunt u weeT
heengaan.
De koker werd iwoedend op zij geduwd.
Foyle glimlachte en ofschoon zijn heele
lichaam gespannen was in afwachting van
een nieuwen aanval van den man, streek
hij rustig een licifer aan en «tak zelfs een
Zooals ge wilt, zei hij onverstoorbaar.
Het zijn goede sigaren. Ze worden mij ge
stuurd door een vriend direct uit Havana.
Terwijl hij sprak, bestudeerde hij den
man. die Grell's kamerdienaar was geweest,
met de grootste zoigvuldigheid. Ivan wae
slank en goed gekleed, met een donker ge-
zicht, en uitstekende jukbeenderen die zijn
Kaukasiache afkomst verrieden. De wenk
brauwen waren nijdig gefronst een dikke.
donkere snor verberg die bovenlip en' of
schoon de schouders neerhangend waren,
was hij klaarblijkelijk een man met buiten
gewone kracht.
Foyle voelde 'dat het geerf gemakkelijke
taak zou zijn het vertrouwen van dien man
te winnen. Toah was hij vast besloten dit
te doen. BehoWe het feit dab hij verdwenen
was. zoodra del moord was geschied, was er
niets dat er m^ar op kon wijzen dat hij de
ware schuldige was. Zeker was echter, dat
hij dingen nwteat weten, welke van groote
waarde zouden blijken te zijn. Als hij die
inlichtingen wilde geven, goed en wel. De
detective had geen lust hem te ondervra
gen, want. zulk een gang van zaken, hoe
venachelijk die ook scheen, zou een leelijk
figuur maken in de handen van een sluwen
advocaat, ingeval de man van de misdaad
beschuldigd zou worden. Terwijl volgens
de Fransche en Amerikaansehe methode
oen getuigenis kon worden verkregen door
dreigementen of strikvragen, moest men
hier zijn doel hereiken door diplomatieke
dingen.
Somber en stil «tapte Ivan uit het rijtuig
toen dit stilhield onder de blauwe lamp
buiten het. politiebureau in Kingstreet. Ge
armd met Foyle liep hij de stoep op Met
een knik naar den inspecteur in uniform in
liet voorvertrek, bracht de detective hem
naar het bureau, speciaal gebruikt door de
divisie van de recherche. Een breedgeschou
derd man, met bakkebaarden, keek op, toen
rij binnentraden.
Goeden morgen. Mr. Norman, zen
Foyle. Deze heer wensoht mij iets te ver
tellen omtrent het geval van Grtell. Geef
hem alstublieft een stoel en zend een ste
nograaf hier. die Fransch verstaat, om een
getuigenis op te nemen.
Ik zal geen getuigenis afleggen, viel
<le Rus hem toornig in de rede. Fransch
sprekend, maar met een haast, die bewees,
dat hij Engelsch kon volgen. Het is alles
een vergissing - een vergissing waarvoor
ge duur zult moeten boeten.
Aha! Dat is juist wat ik zou willen
wéten. Er schijnt eenige verwarring te be
staan. Misschien ben ik te ijverig, maar
een feit i*. monsieur Bazarre. dat u een
val8che snor draagt en dat wekte mijn arg
waan opt begrijpt u?
Zijn hand had schijnbaar geen beweging
gemaakt en toch had hij een oogenblik
later de valsche snor van het gelaat van
den man getrokken. Met een uitroep sprong
deze op. Foyle wuifde hem terug in zijn
stoel.
Ik wilde alleen maar zekerheid hebben
dat ik gelijk had. Nu. monsieur, wil ik
zekerheid hebben, dat ik niet het recht heb
te stelen. Als u iets verlangt te
zat. het opgeteekend worden en
de weg dien ik zal inslaan, zal afhangen
vnn hetgeen u vertelt.
Ivan staarde somber in het vuur en bleef
koppig zwijgen. Of hij het wist of niet. al
het voordeel waa aan zijn kant. Tenzij hij
zich door het oen of andere onvoorzichtige
woord er in werkte was er niets dat hem
van den moord kon doen beschuldigen.
Verdenking kon er zijn, maar wettelijke be
wijzen waren er niet. Men kon hem nau
welijks nrresteeren op znk een kleine ver-
denking. (Wxtdi
