lerneming NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN n^.«^n.UDE’ B0DEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, 18108 Woensdag) Oot ober1882 US VERLAAGD IjlEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Ditblad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen EERSTE BLAD. DOOR DRUKWERK n de spits». I tégen a?i)n, cherpe stoffen, irglans. Onverslijtbaar, de Gerofabrlek te bekende Guo-Zlw 7l£Maargaiig De geheimzinnige ver dwijning van Robert Grell. (Geautoriseerde vertaling). °°UDA’ De onttroonde wereldstad aan den Bosporus/ Dit nummer bestaat uit twee bladen. van i si te prijzen zijn IS HET BESTE ADRES Armoede is het zesde zintuig. FEUILLETON. ren 15 van KERIJ IN ZOON. A BRINKMAN 4 Zn. MARKT 31 - GOUDA TELEFOON 2745 - VOOR GOED EN GOEDKOOP tot dag wordt liOUffllE COURANT. ABONNEMENTSPRIJS: j per kwartaal 2.90, per weel ncn tnededeelen, jaren tandpasta deze ona hooit n smaak in den iken. Bovendien tandenborstels, la met rood-wit- i toezending vnn •den Bijkantoor r het de aan- oed drukwerk moet worden Nadruk verboden. HOOFDSTUK Xlll- -«rist niefs van Ldie lucifers had verkocht lie eenige stappen achter was op‘den drempel eön man, donker van zwarten baard, een envelop in zijn hand drukte Foyle zag wat er gebeurde en versnelde constantinopel, een vroeger WERELDCENTRUM. bijzonderen correspondent). en omstreken (beboerende tot den bezorgkring) ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkringi regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 iefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. ADVERTENTIEPRIJS: Ulb Gouda 15 regels ƒ1.80, elke regel meer 15 regels 1.55, elke i bijslag op den prijs. Lit INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Jg ii_ ig de ver- den groo- zijn stap Voor Fairfield gelegenheid had iets meer te doen dan te kijken naar het op- Door een schrift van de envelop, was hij vlak bij hem. Hij slofte tegen hem aan en zijn vin gers grepen snel naar den brief. Het volgen de oogenblik rende hij met lange, gelijke stappen naar den hoofdweg. Het >was brutale berooving, dat spreekt vanzelf, maar hij had geen lust op derge lijke kleinigheden te letten. Dat de brief betrekking had op het geval, dat hij onder handen had. begreep hij dadelijk. Er was slechts een manier om hem dadelijk in han den te krijgen en dat was: hem te stelen. Overal elders zou hij getraeht hebben om de zaak tot het einde uit te zingen. Niet dat Grave Street een diefstal zou hebben kwalijk genomen, maar hij zou gedwongen zijn ge.weest zijn identiteit te verraden en Grave Street was geen gezond verblijf voor eenzame detects ven. Sir Ralph stond als door een bliksefh ge troffen. maar iemand anders handelde voor bem. De man met dpn zwarten baard was verdwenen. Ergens vandaan hoorde men een paar doffe slagen als van een hamer, die op hout valt, en Foyle hoorde het flui ten van kogels boven zijn hoofd. Dat aal ik ze betaald zetten, mompelde hij. maar hij bleef voortrennen. Achter zich hoorde hij de voetstappen van zijn vervolgers. Fairfield, die zijn zelfbe- heefsching had verkregen, had geroepen en zijn kreet werd door aJlen overgenomen. Houdt den dief! Houdt den dief! Hij passeerde den man. die zooveel be langstelling had getoond voor de etalage van den boekhandelaar. De man greep naaf hem. miste en viel in zijn volle lengte recht op den weg van Fairfield, die nu eenige Heklon Foyle had gedurende zijn onder zoek in het huis in Grosvenor Gardens vaak Robert Grell’s schrift gezien, en betwijfelde geen oogenblik dat het briefje van hem was. Zijn gemoedsrust werd met verhoogd door de gedachte dat hij wanneer hij had ge wacht en Fairflied was vlijven volgen, de verblijfplaats van den verdwenen diplomaat had kunnen ontdekken. Nu had hij alleen maar doen zien even duidelijk ais (wan neer hij het van de daken had geschreeuwd dat Fairheid onder observatie stond. Hij had een domheid gedaan en hij vergaf niet gemakkehjk domheden, voornamelijk bij zichzelf. Zelfs een bad en het aantrekken van zijn gewone kleeding bracht hem niet weer m de goede stemming. In zijn bureau vond hij Green, met pph vreemde opgewondenheid m zijn anders onbewegelijk gezicht. Hallo. Mr. Green Wat is er aan de hand? vroeg hij. De oude hoófdreChercheur trok aan zijn snor. ik weet het nog niet, mijnheer. U bent juist op tijd gekomen. Waverley wordt ver mist. Waverley vermist! Dat is nonsens. Hij moest Norman aflossen bij het volgen Ivan Aramowiteh. Hij wordt vermist, herhaalde de ander koppig. Ivan ging een winkel binnen met een uitgang m twee straten, en de man, die Waverley hielp, ging naar den anderen kant. Hij waehtt. daar een uur. en ging toen kijken naar Waverley. De chef lachte kort en spottend. (Wordt vervolgd). stappen achter hem was. De baronet strui- kelde over het lichaam en werd: hevig tegen den grond geworpen. Foyle gaf sergeant Chambers van de recherche een gunstige aanteekening in zijn herinnering, omdat hij zoo handig voJgmg had afgeleid. Toen hij op ten weg kwam, verminderde hij zijn vaart tot een snellen wandelpas en dook weg m een station van den ondergrondschen spoor- ,weg. Hij uitte een zucht van verlichting toen hij de trap af naar het perron liep. Hij had moeilijkheden verdacht, maar op revolverschoten op klaarlichten dog had hij zelfs in Grave Street niet gerekend. Hij had den bijzonderen klank van een revol verschot herkend. Zijn tegenstanders, wie ze ook mochten zijn, maakten blijkbaar ernst van de zaak. Revolvrschoten lossen op detectiven is geen alledaagsch vermaak, zelfs niet bij de gevaarlijkste misdadigers. Foyfe besloot nog een bezoek aan Grave Street te brengen en legde de belofte af. dat dan iemand anders het mikpunt zou wezen, als en- wéér werd geschoten. Hij stond op het punt zijn fcoed humeur te ver liezen. Niet voor hij in den trein was opende hij het briefje, dat hij nog tusschen zijn vin gers hield. En hij fronste de wenkbrauwen terwijl hij het las. - Wel vervloekt: Dat komt er van, als men volgens een opwelling handelt. Waar om heb ik niet, kunnen jachten: Ik had de heele zaak in handen. In het briefje stond alleen maar; ,„Ik leef. Ik moet je spreken. Volg den man, dien je dit briefje geeft. R. G..’’ Gedegradeerd tot provinefehaven. Voor Kemal Pasja is het bezit van Con stantinopel nog slechts een stille geste aan het adres van Europa. Met vaste hand dwingt hij zijn volk om de uiterlijke ken- teekenen van de Westersche beschaving aan te nemen, doch van actief deelnemen aan de regeling der Europeesche kwesties heeft hij vrijwillig afstand gedaan. Thans leidt hij vanuit Angora een absoluut naar Azië georiënteerde politiek. Toen Constantinopel het Sultanshof verloor en de regeering zag wegtrekken naar de nieuwe hoofdstad, ver-- dween tevens zijn op de traditie berustende betieekenis. Bovendien is na dien tijd Athe- per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad Êmneo per port kwart^/S I„S%l,7rK.5lnkedX1^S)e.OP6“<i Admini.tr.ti. RmUetie Trief. iJkFop het eerste gezicht heel aannemelijk. Toch is zy door en door verkeerd. Naar onze wijze van zien moet het voornaamste beginsel zyn de persoonlij ke bestaansverantwoordelijkheid. Ieder individu moet zooveel mogelijk door eigen inspanning zich door de moeilijkheden des levens heen slaan. Dit stand punt houdt intusschen niet in, dat het in dividu door de overheid aan zyn lot mag worden overgelaten. Waar de overheid steun verleent, moet die vooral hun ten goede komen, die hebben getoond zich zelf te wil len helpen, doch wier streven moeilijkheden ondervindt, waartegen zij niet op kunnen. En nu wil het ons voorkomen, dat door onzen werkloozensteun in dit opzicht schro melijk wordt gezondigd. Men steunt iedereen die niets 'bezit, maar als iemand door spaarzaamheid in het bezit vart een eigen huis is gekomen of een eenigsziris belangrijk bedrag op een spaar bankboekje heeft staan, komt hy voor steun niet in aanmerking. Hy moet zyn bezit eerst opteren. Begrijpt men nu niet, zouden wy willen vragen, op welk in sociaal opzicht verkeerd pad men hier is Het is, alsof men de men-. schen toch vooral er van wil doordringen, dat zy door sparen verkeerd hebben ge daan. En wy kunnen ons voorstellen, hoe iemand, die bij den steun wordt afgewezen, omdat hy nog iets bezit, met een verbitterd gemoed heengaat en zich voorneemt, nooit weer te sparen. Dit by den werkloozensteun toegepaste zeer verkeerde systeem wil het sociaal-de- mocratische blad niet inkrimpen, maar ook uitbreiden tot den landbouwsteun. De land bouwers moeten eerst totaal geruïneerd zyn en dan mogen zy worden geholpen. Het wil ons toeschynen, dat men door deze politiek lijnrecht aanstuurt op het communisme. Men brengt het besef der persoonlijke bestaansaansprakelijkheid in discrediet en verheft de communistische leer, die de bestaansverantwoordelijkheid wil overbrengen naar de gemeenschap, ten troon. Men voert hier, zy het in iets minder scherpen vorm, evenals in Rusland stryd tegen den koelak, den kleinen boer, die het maar niet laten kan, voor zichzelf te zor gen. Er is echter aan de quaestie, die ons hier bezig houdt, ook nog een anderen kant. Het gaat by den landbouwsteun natuurlijk om de boeren, die in nood verkeeren. Het gaat echter ook nog om iets anders, n.1. het be drijf. Wat zal de rijkere boer, als hy niet ge steund wordt, doen? Hy zal waarschijnlijk voor het duizendjarig rijk. Slordige vrou wen kijven voor de deuren en paarden- vleesch is een vast artikel van het menu. De netjes gekleede Fairfield, die aan het eind van de straat uit zijn taxi stapte was even in het oogvallend onder de ongescho- l&nterfanters, die op straat hingen als de maan onder de sterren. Sir Ralph zocht zijn weg naar een boek-, winkel, zijn geest vervuld van de boodschap die hem naar deze plek had gebracht. De brief, door den boodschapper gebracht, had slechts weinig woorden bevat, met druklet ters geschreven. ,.Als ge de waarheid wilt vernemen om trent den moord in Grosvenor Gardens, kom dan onmiddellijk naar No... Grave Street”. Er wa.j geen handteekentng. geen aanwij-1 zing voor de identiteit van den schrijver. Fairfield had gretig de gelegenheid aange-^ grepen om misschien iets te kunnen doen.1 Zelfs wanneer het slechts een grap was, zou het zijn geest een oogenblik afleiding geven en zijn gedachten afleiden van de sombere schaduw, die over hem hing. Toch dacht hij met dat het een grap zou wezen. De boekwinkel droeg het nummer, inden brief genoemd, op den smerigen voorgevel. De baronet, die $rheen liep, -*'* den loggen man. die bij de Albany, w>ktie hem liep. Zijni Het van den winkel, toen uiterlijk en met een ne steeds belangnjker geworden, zoodat dit langzamerhand de rol overneemt van de voornaamste stad in het Nabije Oosten. Athene's bevolking is erin geslaagd om deze stad opnieuw tot bloei te brengen, niet met kunstmatige middelen, doch steunende op naar van nature gunstige ligging en tot activiteit en ondernemingslust geprikkeld door haar grootsche verleden. Athene is nu op weg om opnieuw een bedrijvige wereld stad te wordenhet is thans reeds het cen trum van alle internationale conferenties en eongressn in Z.O. Europa. Er is een tijd geweest, dat in den prach- tigen haven aan den Bosporus schepen uit alle windstreken aankwamenUonstantmo- pel was de internationale doorvoerhaven. Thans is het. nauwelijks meer dan een pro- vinciehaven. De Noordelijker gelegen ha vens van Anatolië hebben Rusland en Roe menie tot zich getrokken; Smyrna drijft rechtstreeks handel met het Middellandsciie Zeegebied en de moderne haven van Piraeus met vlak daarachter het voornaamste in dustriegebied van Griekenland is thans do voornaamste haven m het Oostelijke gedeel te van de M'ddellandsche Zee geworden. De internationale handel verplaatst zich met de kciiecDaronteshij verplaatst zijn kantoren naar de nieuwe aanloophavens- Daarmee is ook de belangstelling der finan ciers voor Constantinopel verdwenen. De Grieksche en andere in den Balkan thuis- hoorende handelaars hebben de Turkscne van den Balkan verdrongen; de handel *n tabak, katoen, zijde en twijn, dus de meest waardevclle producten van dit schiereiland, hebben zij geheel van de Turken overgeno men. Naarmate de politieke belangstelling der Turken voor dit gebied verflauwt, ver mindert hier ook hun economische invloed vroeger heerschten zij er en gaven er tien toon aan, thans vormen zij er eén minder heiddie ternauwernood wordt opgemerkt. Wie den weg aan den anderen kant van de brug niet meer betreedt, geeft ook de brug zelf op. niet op den ouden voet? doorboeren tot hy zich arm heeft geboerd en voor steun in aanmerking komt. Hy zal op zyne uitgaven bezuinigen, met het gevolg, dat arbeiders worden ontslagen en de bodem extensie! wordt geëxploiteerd. Met verlies producee- ren doet per slot van rekening niemand. En nustaan wy' hier voor het groote belang, dat er vooral in deze crisistijden in is gelegen, onzen bodem zoo intensief mogelyk te ex- ploiteeren, opdat zooveel mogelyk Neder landers een bestaan op eigen bodem kunnen vinden. En wat van den landbouw geldt, geldt ook van het geheele bedrijfsleven. Men staat hier voor een conflict tusschen den vrijhandel en onze sociale opvattingen. De sociaal-democraten willen het loon op het oude peil houden. Zü vergeten echter of willen althans niet begrijpen, dat men dan ook de prijzen op het oude peil had moeten handhaven of ze daarop weer moet brengen. Hier ligt juist de groote oorzaak van de crisisonverenigbaarheid van de geldende loonen en de heerschendé pryzeh Wy geven reeds 300 millioen gulden uit voor werkloozensteun in verschillenden vorm. Met dit geld ontreddert men het be drijfsleven en demoraliseert men de bevol king. Hoe hooger de werkloozensteun is, hoe moeiljjker de toestand voor de bedrijven wordt. Men kan nu eenmaal niet de loonen stabiliseeren en de prijzen aan de vrije con currentie op de wereldsneflrt ten prooi laten. Het is deze waarheid, waarvan de sociaal- democratie zich wel beter mocht doordrin gen. Hoe meer men de werkloozen steunt, zonder het bedrijf te steunen, hoe meer werkloozen er komen. Zoodoende zyn wij bezig ons geheele land tot een groot armen huis te maken. Het roer moet in dezen worden gewend. Voorop moet staan de bedrijfssteun. Als aanvulling daarvan kan dan de persoonlijke steun dienen. Precies het tegengestelde dus van wat het sociaal-democratische blad wil. Constantinopel, Augustus 1932. Onophoudelijk verandert de wereld van aanzienwereldsteden ontstaan en gaan weer ten onder. Zevenmaal is Troje op de zelfde plaats tot nieuwen bloei gekomen, om dan weer te verdwijnen. Wij hebben in onzen tijd in enkele maanden op een geheel onbebouwd terrein een machtige havenstad zien ontstaan. Gdynia, Polen‘s uitgang naar de Oostzee. En in het Z.-O. van ons wereld deel zien wij den glans verbleeken, die sinds tijden straalde om Constantinopel, de wereldstad aan den Bosporus. Tusschen de schilderachtige oevers ver nauwt de zee zich, alsof zij er toe wil mee werken om een brug te slaan tusschen de werelddeelen van Oost en West. Van nature was deze plaats aangewezen om de hoofd stad te worden van Justinianus' uitgestrek te rijk; hier stichtte hij dan ook zijn By zantium. Via de Zwarte Zee kan men de Donau opvaren naar het Westende Dnjeps en de Don waren tot diep in Rusland be vaarbaar en ook de landen aan den Kau- kasus en rondom de Kaspische Zee konden langs de Riou en de Kura gemakkelijk van uit Constantinopel worden bereikt. Boven dien was het aangewezen als ^roofdstation ouden heit weg va^ C«*nUaal-Eui;opa naar Indië. waar reeds de Romeinen ‘langs reden, terwijl de eerste kruisvaarders hem nog verder hadden aangelegd. In Byzan tium kwam dus heb wereldverkeer uit alle windstreken samenop het smalle, uitste kend beschermde schiereilandt lag geduren de een lange reeks van eeuwen het machts centrum der wereld. Hierheen streefde de Bulgaarsche expansiepolitiek, het laatst in de Balkanoorlogen; hier lag de groote kracht van het Turksche rijk, voordat het nationaal zelfbewustzijn van de Christelijke volken op den Balkan het dwong om zijn streven naar de heerschappij’ over een groo- ter of kleiner gedeelte van Europa op te geven. Grave Street, Whitechapel, is geen zeer hissche buurt. Men kan van het eene einde tot het andere loopen door de heele, vuile lengte en nauwelijks een woord Engelsch hooien. Duitsch is de taal, die het meest wordt gebruikt door die cosmopolitische be volking, ofschoon men nu en dan weer Poolseh of Russisch verneemt. In de kazer ne achtige huizen, recht van de straat op rijzend, wordt alles apart verhuurdn Van den werkelijken huurder tot den bewoner van een halve kamer, die weer hoeken van zijn weinige ruimte onderverhuurt, tegen strikte vooruitbetaling. Twintig personen kunnen samenhokken in een ruimte van een pa*r voet in het. vierkant en zelfa niet bémerken hoe benauwd ze opeengepakt zijn. Hier vindt ge kleine dieven, handige tehurken, rijp voor elke misdaad en afge- oeulde fabrieksarbeiders. Hier verklaren anarchisten met holle wangen hun kame nden hoe ongelooflijk slecht de tegenwoor- toestand der dingen is en hjin systeem Een tooverachtig mooi graf. De natuur blijft echter met dezelfde pracht den reiziger bekoren. Do rijk met cypressen begroeide hellingen van de kust werpen een trillend spiegelbeeld in de gol ven van de zee van Marmora; aan deze paradijsa^htige kust, waar de cultuur van het Westen en die van h$t Oosten aaneen smeden tot een harmonisch geheel, Vindt men een wereld van een geheel eenige schoonheid, De schitterende moskeeën, die zich als speren tegen den diepblauwen hemel atteekenen. al die architectonische Bedrijfssteun of persoonlijke steun By de bladen der sociaal-democratische Arbeiderspers verschynt als bijlage een blad, dat den titel draagt: „Akker en Ar beid” en, zooals de naani reeds doet ver moeden, gewyd is aan den landbouw. In het nummer van 23 September genoemd blad komt een artikel voor over de ben behoeve van den landbouw genomen steunmaatregelen, welke eene mislukking worden genoemd. Geheel ongelyk heeft het blad in dit opzicht o.i. niet, al steunt ons oordeel in dezen op andere gronden dan in het artikel worden aangegeven. Hoe dit echter ook zy', wy willen de inzichten van het socialistische blad niet in alle onder deden bespreken, doch ons alleen bepalen tot ééne groote grief, die wordt naar voren gebracht tegen de thans toegepaste steun maatregelen. Deze grief komt hierop neer, dat de maatregelen zich niet bepalen tot het steunen van personen, die in nood ver keeren, maar dat men het geheele bedryf steunt. Het gevolg daarvan is, dat de produ centen van de maatregelen profiteeren zon der dat zij het bepaald noodig hebben. De welgestelde veehouder ontvangt evenzeer den steun voor de melk als de minder wel gestelde. Volgens den schrijver van het ge noemde artikel moeten alleen zy geholpen worden, die met onmiddellyk broodsgebrek bedreigd worden. Welke gedragslijn, zegt hy, men ook volgt, om het landbouwbedrijf weer op een rendeerende basis te brengen, de eerste eisch zal steeds zyn: bescherming van de verarmde boeren en tuinders voor den totalen ondergang. En de schrijver ver volgt dan: „Naar onze meening is de eenigste billijke „oplossing van deze kwestie rechtstreeksche „steun aan hen, die geen of onvoldoende in komsten hebben, zooals dit geschiedt met „de werkloozen. Het groote verwijt, dat men „heeft tegen de crisissteunwetten van het „oogenblik, is juist, dat men meet gesteund „wordt naarmate men meer heeft. Terwjjl „men aan de werkloozen steun weigert, zoo lang het gezin nog eenig inkomen of nog „enkele spaarpenningen heeft, wordt de „steun in den landbouw verstrekt, ongeacht „den vermogenstoestand van den gesteun de. Dit is een gevolg van het feit, dat het „bedrijf wordt gesteund en niet de boer.” De theorie, die hier wórdt verkondigd,

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1932 | | pagina 1