I
70*
SPAREN SPAREN
J. L. Bruns
Turfmarkt
n
Adverteert in dit Blad
"m~m wjfli
ALBERT HEIJN
dekens.
'frans bik
- a m
m m m m
bij
Het werkelijk sparen begint
voordeelig inkoopen.
U spaart terwijl U koopt
Groote sorteering Kindermantels,
Meisjes- en Jongens Jekkers
Komt U zich eens overtuigen?
Winterjassen
CADEAU
De Goudsche Fruithandel
Een Regentendagboek uit de 18e eeuw.
id
Veilige en Economische
1. Li. DAM, Prins H.itmt 143
De lieveling der Goden.
Ihunrubriek.
a a a i
i m m 1
lederen dag 't zelfde liedje
Dames mantels
Dames Japonnen
j. VLAG
DE ERWTEN ONTVANGT U GRATIS I
GEBR. KAMPHUIZEN
HET LEVENSZOUT
voor CACTUSSEN
S. S. van Dantzig
N. W. O. Goederen
van Jansen 4 Tilanus,
een pond echte Geldersche worst
een pondspak grove Spliterwten
v.
„23 Maart 1762. Magistraat demptis
„Kerkhoven en Boon.
„Pieter Zeewolt presenteert request
„(biedt een verzoekschrift aan) om by
„het inslaan van de azyn aan de burgers
„ontheft (ontheven) te zyn. Gestelt in
„handen van de Heeren Mrs. en regen-
„ten van 't Gasthuys."
Op het eerste gezicht maakt de boven
staande aanteekening een raadselachtigen
indruk.
De lezing van het rekest geeft evenwel
opheldering.
Daaruit blykt, dat er tusschen Pieter Zee-
woldt, verkooper van „Bier Azyn in fust"
en Meesters en Kegenten van de beide gast
huizen geschil was gerezen over „kraen-
gelden".
Ongeveer ter hoogte van het St. Cathe-
rinagasthuis en de daarby behoorende
kapel (nu het archief) stond aan den water
kant van de Oosthaven een kraan, met be
hulp waarvan de schepen werden gelost.
De opbrengst van die kraan kwam ten
goede aan het St. Catherina- en het St.
Elisabethsgasthuis samen. Waarschynlyk j
stond de kraan daarom vóór het St. Cathe-
rinagasthuis.
Nu bepaalde artikel 1 van een keur (ste-
delyke wet) op de kraan van het jaar 1674, I
dat „de Kraenmeester sal ontfangen van i
alle wijnen, Brandewijnen, Wijnazynen, die 1
binnen de Stad Gouda aan land gedaan wer
den hetzij die met de kraen gewrocht wer
den of niet".
Met andere woorden, -er moest van alle
wyn, brandewijn of wijnazijn, die in de stad
kwam, aan den kraanmeester een zeker
recht worden betaald, onverschillig of de
kraan voor het lossen werd gebruikt of niet.
Maar bovendien bepaalde artikel 4 van 1
die keur, dat, wanneer daarna die wijn, J
brandewijn of wijnazijn „uyt de Wynkoo-
perskelders" aan de tappers of burgers werd
geleverd, nog eens accijns moest worden
betaald. k
Pieter Zeewoldt had daarop nu het vol
gende bedacht. Hy liet vanuit de schepen,
die de bierazjjn aanbrachten, die azyn in
eens naar de kelders van zyn klanten bren
gen en wilde nu maar een keer recht be
talen. Volgens hem was artikel 4 van de
keur niet van toepassing; de azyn was im
mers heelemaal niet in zijn kelder geweest.
Maar Meesters en Regenten van de beide
gasthuizen waren het daarmee niet een»
en lieten hem toch tweemaal betalen.
Zooals te doen gebruikelijk was, zocht
Pieter Zeewoldt het hoogerop en diende een
rekest in bjj de Magistraat, waarin hy ver
zocht „by het inslaan van de azyn aan de
burgers ontheft te zyn". Hy voerde tot
steun van zyn verzoek de volgende argu
menten aan:
lo. de azijn is nooit in mijn kelder geweest,
dus artikel 4 van de keur van 1674 is
niet van toepassing;
2o. de keur van 1674 spreekt van wijn
azijn en ik verkoop bierazijn;
3o. in'een overeenkomstig geval omtrent
sleeploonen heeft de magistraat maar
een keer loon laten betalen;
4o. mijn „negootsie" wordt benadeeld; de
kruideniers, die de azyn in de stad in
voeren betalen maar een keer recht,
want by den verkoop in het klein aan
hun klanten wordt geen accijns van hen
gevorderd. Ik word daardoor in myn
debiet „gestremt".
De Magistraat paste de woorden toe,'die
met gulden letters boven den ingang van
enorme iortcering
ons stadhuis zyn geschreven. Zij hoorde ook
de andere party en stelde het rekest in han.
den van Meesters en Regenten van de beide
gasthuizen. Deze brachten daarop een rap
port uit, waarin zij hun standpunt neer
legden.
De Magistraat besliste in al zyn wijsheid
over deze zaak en Pieter Zeewoldt kreeg
nul op het rekest.
„8 April Magistraat om 9 uuren om
„de Poortpanding te doen dempto Mr.
„D. de Lange.
„De Poortpanding werd verdeeld in
„twee parthyen
Tilbrugge
,^Burgem. Mr. C. v. d. Kerkhoven
Speelman
„Scheepen v. Eyck
Hoeve
Boon
„Secrets v. Eyck en Boers
„Procureurs Luyt en Pierson
„Stedehouder Mr. W. v. Hoorn
„een onderfabryk
„2 Bodens
„1 Diender die de Rode roe draagt
Koestraat
„Baillu Dr. W. v. d. Hoeve
„Burgem. Jongkind
„Pres. schepen de Moor
Verreyst
Burg
„Secrets Brandwijk
„Procureurs Laforce en Brack
„Stadsfabryck Breda
„2 Boden
„2 dienders die de roeden draage.
„Hier komen eenige disputen (geschil
len) voor tusschen burgers en burgers
„die de plano (buitengerechtelijk; in der
„minnewerden afgedaan of geren-
„voyeert aan fabrykmeesters (in handen
„gesteld van de commissie van openbare
„werken)."
De poortpanding was het laatste over
blijfsel van een rechtsgebruik, dat reeds in
de middeleeuwen in Gouda bestond en mis
schien uit een nog veel vroeger tijdperk
afkomstig was.
Bij geschillen over een grensscheiding,
een overpad of een andere erfdienstbaar-
heid ging de geheele Magistraat zich ter
plaatse van den toestand op de hoogte stel
len en nam ook aldaar een beslissing.
Het zou echter aan de waardigheid van
de Heeren van de Magistraat afbreuk heb
ben gedaan, wanneer het de burgers had
vrij gestaan elk oogenblik hun beslissing by
een dergelijke twist in te roepen.
Daarom hield de Magistraat dan ook op
gezette tijden in het jaar plechtige omme-
n door de stad en besliste over de ge-
die aan haar beoordeeling werden
orpen.
die ommegangen was er ten tyde va»,
ik nog één overgebleven.
Men noeme dien rondgang door de stad
het „tot de rede en roede gaan"; „rede" en
„roede" be teekenen in dit verband beide
grensscheiding.
Die uitdrukking „tot de rede en roede
gaan" is op zichzelf al een bewijs, dat men
hier met een overoud gebruik te doen moet
hebben.
De woorden rede en roede beginnen niet
alleen met dezelfde letter, maar ze hebben
ook dezelfde beteekenis; ze vormen, zooals
men dat met vreemde uitdrukkingen noemt,
niet alleen een allitteratie, maar ook een
tautologie.
En waar èn de alliteratie èn de tautologie
er op wijzen, dat men hier met een zeer
oude uitdrukking te doen heeft, volgt daar
uit bok langs taalkundigen weg, dat die
ommegang tot zeer vroege tyden is terug
te brengen.
By zoo'n ommegang werden vrywel alle
straten van de stad bezocht. In vroegere
tyden, toen die rechterlijke wandeling vier
maal p^ jaar plaatsgreep, was het nog
mogelijk geweest alle geschillen met het
volle college te beslechten. In den tyd van
het dagboek echter, toen al die kwesties op
één dag van het jaar afgedaan moesten
worden, zag de magistraat daartoe blijkbaar
Koopt geen losse Asplrln-fabletten, het ken minderwaardige en voor
de gezondheid schadelijke namaak of waardelooze vervafsdilng zijn.
Aspirin-fabletten worden alleen door de Bayer-fabrieken
In den handel gebracht en wel uitsluitend in:
origineele oranjeband-buisjes ver- origineele oranje-iakjes verpak-
pakking van 10 tabletten a 70 cent en de king van 2 tabletten a 10 cent.
Alleen deze origineele ver
pakkingen van BAYER waar
borgen echtheid en zuiverheid.
Weigert namaak en losse tabletten.
geen ander middel dan door het college in
twee „parthyen" te splitsen. Elk van die
beide groepen nam dan de helfj van de stad
voor haar rekening.
De eepe groep begon by Tilbrugge en be
rechtte in hoofdzaak het zuidelijk deel van
de stad; de andere „parthy" begon by de
Koestraat en werkte voornamelijk het noor
delijke deel af.
Tilbrugge of Tilburg was de naam voor
het deel van onze tegenwoordige Dubbele
Buurt, dat gelegen is aan den kant van de
Wydstraat.
Die naam was afkomstig van een til- of
ophaalbrug, die daar vroeger was geweest.
Het is ook nu nog mogelijk de plaats van
die ophaalbrug met vrij groote zekerheid te
bepalen.
•Zooals men weet splitst de Gouwegracht
zich even voorbij het „kippenbruggetje" in
twee takken, een breede en een smalle. De
breede tak is onze Haven. De smalle tak
gaat onder het huis van Mej. van den Bosch,
de Dubbele Buurt en het huis van de firma
Crebas door en stroomt dan weer zichtbaar
verder langs de Groote Kerk. Oorspronkelijk
is dat watertje, toen de Dubbele Buurt er
nog niet was, niet overwulfd geweest en
moest men over een ophaalbrug om vanuit
de Markt op de Oosthaven te komen.
Toen later die ophaalbrug verdween en
de herinnering er aan verloren ging, bleef
men het noordelijk deel van de Dubbele
Buurt toch Tilbrugge of met een verbaste
ring Tilburg noemen.
De Koestraat is de ,paam, die de Markt
in 1762 droeg aan den kant, waar tegen
woordig het politiebureau staat. Die naam
werd al in het begin van de 14e eeuw ge
bezigd. Ook nu zijn er nog oude Gouwe
naars, die de westzijde van de Markt aldus
aanduiden. De jeugdige, amoureuze Gouwe
naars van beiderlei kunne geven er even
wel de voorkeur aan de Koestraat op andore
wijze te betitelen. Die betiteling wil ik ech
ter aan de vreemdelingen, die zich hier heb
ben gevestigd, niet)verklappen,
j De naam Koestflpat duidt het landelijk
karakter aan, dat ouèjs Markt oorspronkelijk
heeft gehad en wypt tévens op de tegen
stelling tusschen de oude stad en de onbe
bouwde omgeving.
In de collectie (verzameling) keuren en
ordonnantiën (keur ordonnantie stads-
wet) is precies te vinden, hoe de beide „par
thyen" door de stad moesten wandelen. De
„parthy Tilbrugge" begon in de Dubbele
Buurt en nam de volgende route: O. Haven
tot de nieuwe Veer-stalspoort, Minne-broers-
steeg, Spieringstraat voor bij het Wees-
huys, Jerusalemstraat, Tiendeweg, Groene-
weg tot de Doelesteeg, Waale steeg, Lange
Nood-steeg, De W. Haven-Zuydwaarts,
Oude Veerstal, Peperstraat tot de korte
Noodsteeg, W. Haven Noordwaarts, Nieuw-
straat, Peperstraat Zuydwaarts, Kuyper-
steeg, Keyserstraat, Gouwe tot de Aaltje
bakkers-steeg, Raam O. zijde Zuydwaarts
tot de Houte-steegs-brugge, Raam W. zijde
Noordwaarts tot de Vlamingstraat. By de
Vlamingstraat werd de „parthy" in tweeën
gesplitst. Elk van beide deelen nam een kant
van de Raam en b(j de „Brugge over het
Nonnenwater veer" kwamen beide groepen
weer by elkaar.
De heele „parthy" ging daarna langs de
„Gouwe Zuydwaarts tot de Groenendaal" en
vervolgens door de Korte Groenendaal naar
het stadhuis.
De nieuwe Veerstalpoort stond aan het
einde van de Oosthaven ter plaatse onge
veer, waar by hoog water de vloedplanken
worden uitgezet.
De Nieuwstraat is de tegenwoordige
Hooge Gouwe vanaf de modezaak van Mej.
Paris tot aan het bruggetje by de Peper
straat.
De „parthy Koestraat" ving haar rechter
lijke rondreis aan op de Markt en volgde
den navolgenden weg: Hoogstraat, Turf
markt aan twee zijden, Gouwe tot de Nieu-
wehaven, Nieuwehaven aan twee zijden,
Cleywegs steeg, Cleyweg, Hoogstraat, Re
genboog, Stoofsteeg, Seugestraat, Agniete
watertje, Vogelesang, Lange Tiendeweg
noordwaarts, v Korte Tiendeweg, Booter-
markt, Wytstraat, Achter de Vismarkt,
Korte Groenendaal, Op 't Compas.
Het Agniete watertje heette later het
Lombardsche of Lommersche watertje. Dat
„Lommersche watertje", dat nog niet zoo
veel jaren geleden gedempt is, liep vlak
langs de tegenwoordige arbeidsbeurs aan de
zijde van de melksalon „Rona".
Het gebouw van de arbeidsbeurs, vroeger
de stedelijke lombard, was oorspronkelijk de
kerk van het Agnietenklooster.
,,'t Compas" was het deel van de Hooge
Gouwe gelegen tusschen de Peperstraat en
de KJzerstraat.
Zodals blykt uit de routen van de beide
„parthyen" was de magistraat daar nog niet
geweest. De „parthy Koestraat" moest dan
ook, na uit de Korte Groenendaal te zyn ge
komen, nog een afzonderlijk uitstapje maken
naar de Hooge Gouwe, ,,'t Compas" was
blykbaar genoemd naar een huis van dien
naam, dat stond in de nabijheid van de
„vreemde vismarekt".
Die „vreemde vismarekt", nu de koren
beurs, was de plaats, waar dé vischverkoo-
pers van buiten de stad hun waar verhan
delden. j
Uit de „eygenboeken" blykt, dat het huis
,,'t Compas" o.a. op 25 Augustus 1623 en
14 December 1708 van eigenaar is verwis
seld. Uit die boeken is tevens af te leiden,
dat dat huis waarschijnlijk gestaan heeft
ter plaatse van de woning van den heer
Hupkes of van de zaak van den heer Bruy-
nel.
.1*1
In de keur staat bovendien vermeld, dat
„de Pdrtpanding altyd Saturdags voor
Palme-sondag gaat."
Onze stadsgeschiedschrijver, Mr. Cornelis
Joan de Lange van Wijngaarden, die in
1778 in de vroedschap kwam, zegt evenwel,
dat' de magistraat op Maandag na Palm
zondag een ommegang door de stad deed.
In 1762 echter werd die ommegang nog
op den Zaterdag vóór Palmzondag gehou
den.
Dat de poortpanding oorspronkelijk een
zeer gewichtige gebeurtenis geweest moet
zyn, blijkt wel hieruit, dat de geheele magi
straat ert bovendien nog een aantal andere
grootwaardigheidsbekleeders op het appel
waren.
Zoo waren ook alle drie de secretarissen
aanwezig. Die secretarissen mogen niet op
één lijn gesteld worden met den tegenwoor-
digen gemeente-secretaris; hun functie was
aanzienlijk minder belangrijk.
Üe positie van den tegenwoordigen ge
meente-secretaris is al zyn er ook ver
schillen te vergelijken met die van den
pensionaris van 1762.
Verder liep mee in de „parthy Tilbrugge"
een „onderfabryk" en in de „parthy Koe-
belegging ran Uw Kaa- en Spaargelden
Spaarbank 3.24
GEMEENTE Giro- Stortingi- 2.52
en Ophaaldienst) rentetót
GOUWE 2 - GOUD**. d,«
dag.
straat" de stadsfabryck Breda".
De „onderfabryk" en de „stadsfabryck
Breda" waren twee leden van de commissie
voor de openbare werken. Misschien waren A
zij in die commissie nog wel onderscheiden f
in rang; men zou dit ten minste uit hun
verschillende benamingen kunnen afleiden.
By de eene groep liep de „stedehouder
Mr. W. v. Hoorn". „Stedehouder" was wat
we nu zouden noemen inspecteur van po
litie. Die stedehouder" was misschien ook
wel in den werkelyken zin des woords een
voorvader van onzen tegenwoordigen inspec
teur; de naam is althans dezelfde.
In de eene stoet bevonden zich „1 Dien
der die de Rode roe draagt" en in de andere
„2 dienders (die) de roede draage".
De roede was niet alleen het symbool van
het gezag, maar ook dat van de rechtsmacht
en de rechtspleging.
De „rode roede" was tevens de benaming
voor den overheidspersoon, die met het be
rechten van halszaken was belast; ook die
van den beul.
Voor de Gouwenaars, die in de middel
eeuwen de magistraat zagen voorbij komen,
was de roode roede het teeken, dat in den
stoet de man meeliep, die over hun leven
en dood kon beschikken.
By de poortpanding van 1762 had die
roode roede, zooals uit het bovenstaande
blykt, geen zin meer. Toch was het mee
dragen van die roede van historische betee
kenis, want die wees er op, dat de poort-
panding in vroegere tyden een veel gewich
tiger beteekenis had gehad.
Het allermerkwaardigste is, dat zich in
elke stoet twee advocaten bevonden. De be
doeling is duidelijk. By een geschil zyn er
altijd minstens twee partyen. Die twee
advocaten liepen nu mee om dadelijk voor
die twee partijen te kunnen optreden. Vroe
ger nam men het begrip „eer van den stand
van de advocaten en procureurs" blykbaai
niet zoo nauw als in onzen tyd. Tegenwoor
dig mag een advocaat zyn diensten niet
aanbieden en natuurlijk is er geen enkel lid
van de Nederlandsche balie, die daarvan zou
durven afwijken.
Hoe het dan ook zy, de Stedelijke Regee
ring erkende de noodzakelijkheid van het
aanwezig zijn van de advocaten by de poort4
panding.
Die Regeering dacht daarover blijkbaar
anders dan onze historieschrijver de Lange
van Wijngaarden, die in zijn artikel over dc
„poortpandinge" aan het adres van de ad
vocaten zegt: „Eene instelling der voor
vaderen om, zooveel mogelijk, de poorters
uit de handen der pleitvogels en beurzen
snijders der gemeente te houden." 4
Maar daarin had de Lange van Wyngaer-
den ongelyk.
(Wordt vervolgd.)
Nadruk verboden. Dr. Mr. J. SMIT.
RUILBUREAU
voorbons en plaatjes
Verzonden aan:
Jo Q. te Gouda. 8 cactussen bons, 13
Droste's bons.
Hebben genoteerd voor:
J. v. B. te Gouda: 28 Donszelniinu'B bon»
M. de M. te Gouda: 260 Pelikanen.
We hebben1 afgeloopen week niet veel
zaken kunnen doen, weinig aanbod en ge
ringe vraag.
We hebben tooh heel veel noodig oro aan
onze verplichtingen te kunnen voldoen.
Hebben ook tamelijk veel in voorraad om
direct te verzenden.
Mogen wij uw aanbiedingen en aanvra
gen tegemoet zien? Gaarne.
HET RUILBUREAU.
Voor de levering van
SOLIDE MEUBELEN, BEDDEN EN
KAPOKMATRASSEN
tegen uiterst billijke prijzen»
is het aangewezen adres:
der op de aanwezigen maakte Toen ik
evenwel zag, dat de aderen op 7 voor
hoofd van Lucas Longavita begonnen te
zwellen, beheerschte ik mijzelve en ver
klaarde waardig, dat ik op dergelijk grof
geschreeuw niet wenschte in te gaan.
Maar dit was blijkbaar niet naar den
zin van Koperwiek.
,J\4eneer zoo riep hij uit velen
zullen het met mijn zienswijze niet eens
zijn, maar grof ben ik niet geweest. Ik
heb gelaakt het domme optreden van den
heer Bottelaar als gastheer van een bij
eenkomst van personen van allerlei rich
ting, die officieel waren uitgenoodigd. Ik
heb er niet op gezinspeeld, dat het hoera
geroep voor H. M. niet bedoeld is als
hulde voor haar persoonlijkheid en dat
hier de zucht naar „een lintje" achter zit,
hoewel ik daar meer van weet I"
'n Paniek maakte zich meester van het
gezelschap. Mej. Miebetje slikte een
gloeiende aardappel in haar geheel in,
Aligonda gleed zacht kens onder de tafel.
Van Mandere en Longavita echter, welke
laatste paars zag van woede, stonden
zwijgend op, grepen den lijkbleeken Ko
perwiek vast, en nadat zij de waterkaraf
in zijn halskraag hadden leeggegoten,
droegen zij hem eensgezind naar de trap,
waar zij den onevenwichtigen jongeling
overgaven aan de werking der zwaarte
kracht
Wat een mensch aan en om zich heb
ben kan, is litet onverschillig; maar van
meer belang is toch altijd de vraag, wat
j een mensch in zioh heeft.
ONS ZATERDAG-FEUILLETON.
uit het Engelsch van
BARONES ORCZY.
34
Is uw goddelijke heer, wiens afgezant gij
zyt, niet bevredigd En nu gij haar de dub
bele kroon van Kamt hebt ontrukt van bet
koninklijk voorhoofd, zoudt gy ook haar
leven, haar glimlach, haar lieftalligheid wil
len nemen?"
Ur-tasen had met verbazende sluwheid
«en troefkaart uitgespeeld en zonder twijfel
werd de arme Hugh in het nauw gebracht.
Zijn positie tegenover de van haar recht
beroofde prinses was een zeer lastige en
volgens het beginsel, dat de zoon van Ra
geen kwaad kon stichten was het gebiedend
noodzakelijk niet de flauwste verdenk'ng
op zich te laten rusten, dat hy eenige
kwaadwilligheid tegen zijn toekomstige
bloedverwant koesterde. Ik vroeg mij af,
wat Hugh zou doen. Ik kende myn vriend
door en door, en er was iets in zyn gelaat,
dat mij duidelijk zeide, dat de ongelukkige
Kah-ta niet buiten de poorten van Kamt ge
worpen zou worde*.
Er moest een toovermacht in den naam
van Neit-akrit hebben gelegen want het be
roep van Ur-tasen had snel en volkomen
zyn werk gedaan. De een na de ander wer
den de lotusbloemen weer omlaag gehouden
en de rechters herhaalden gelijktijdig.
„Dood! dood! dood!"
Alleen de rampzalige vrouw scheen niet
de minste aandacht te schenken aan hetgeen
rondom haar gebeurde. Zy hurkte in elkaar
in het midden van de hal en het maanlicht
toonde ons nu en dan haar groote, woeste
oogen, haar trillende mond, en de afjichte-
lijke wonde, die haar door de wreede hand
van Tano-tu was toegebracht.
„Laat het dan de dood zyn," zeide Hugh
beslist. „Zij heeft gedood en denkt nog aan
dooden. Zondig en gevaarlijk als zy is, is
het noodig, dat zy van Kamt wordt verwij
derd, door een snellen en plotselingen dood,
niet door de langzame marteling van oti-
menschelyke wraak."
„Laat geen mensch het bloed van een
mensch vergieten," herhaalde nog eens de
hoogepriester mét duidelyken triomf, „in
twist, wraak of om welke reden ook."
Op deze laatste woorden legde hy nadruk
met snijdende duidelijkheid, daarna voegde
by er aan toe.
„Gy zegt, oh, Lieveling der Goden, dat
gy de wetten van uw heer eerbiedigt; be
denk dat het bloed vaiv hem zal vergoten
worden, die het bloed van een mensch doet
vloeien."
En opnieuw het document voor den Pha
raoh neerleggende zeide hy bevelend, of
schoon met geveinsde onderdanigheid:
„Wil zoo goed zijn, oh, heilige Pharaoh,
op dit besluit uw zegel te zetten, dat buiten
de poorten van Kamt werpt het moorddadig
ongedierte, dat op dit oogenblik zelfs aan
uw voeten kruipt?"
Maar m^t het hem eigen vuur en voor
dat ik hem kon tegenhouden, had Hugh het
papier uit de hand van den hoogepriester
gerukt, scheurde hy het doormidden, wierp
het op den grond en zette zyn voet er op.
„Niet zoolang ik op den zwarten grond
van Kamt sta," zeide hy.
Ademloos hadden allen dit tooneel aan
gezien. Bygeloof, eerbied, ontzetting, dit
alles teekende zich af op het gelaat der toe
schouwers. Niemand had zijn stem of zyn
vinger durven verheffen, toen Hugh deze
vermetele daad verrichtte. De Pharaoh was
zoo mogelyk nog bleeker geworden dan te
voren en ik kon eenig schuim in de hoeken
van zyn mond bespeuren; hy maakte echter
geen beweging, nam een poosje zijn apen
op en begon hen te plagen, terwyl hy luid
en droog lachte. Ik geloof dat hy zich een
beetje verheugde over de netelige positie
van Ur-tasen. Nog stond de hoogepriester
onbeweeglyk met over elkaar geslagen
armen en herhaulde voor den vierden keor.
„De wetten van Ra. gegeven aan Mena
bevelen dat van hem, die het bloed van een
mensch vergiet, het bloed vergoten sal
worden. Da gieren van de woeetyn, de
hyena's en jakhalzen, die wonen in de vallei
des doods moeten het bloed vergieten van
de moordenares, opdat de besluiten van Ra
en Osiris en Horus onvoorwaardelyk worden
vervuld. Daarna wendde hy zich tot den
Pharaoh, en voegde er aan toe:
„Is het uw wil, oh, heilige Pharaoh, dat
de wetten, door de goden voorgeschreven
hun loop hebben, zooals wy het vyf maal
duizend jaren hebben gedaan? Is het uw
wil, dat het aan het gemeene en lage on
gedierte, dat aan uw voeten kruipt, wordt
toegestaan, vry heen te gaan om haar
moorddadige beloften te vervullen, om een
levend gevaar te zyn voor uwe doorluchtige
bloedverwant, wié het de plicht is, van
regeerders van Kamt lief te hebben en te
verdedigen? Of is het uw besluit, dat inge
volge den wil van Ra, die aan geen mensch
toestaat het bloed van een mensch te ver
gieten, zy buiteh het land van Kamt wordt
geworpen en haar zondig bloed als voedsel
dient voor de roofvogels en dieren van de
verschroeiende vallei des doods?"
De Pharaoh haalde onverschillig rijn
schouders op, alsof de zaak hem niet meer
aanging. Dit beschouwde Ur-tasen als een
koninklyke toestemming, want hy beval:
„Neemt de vrouw weg en bindt haar met
koorden. Laat twintig mannen om haar
heen staan om haar te bewaken, opdat zy
haar goddelooze bedreiging niet vervult-
Laat haar noch slapen, noch eten, noch
drinken. Morgen by het aanbreken van den
dag, als de eerste stralen van Osiris achter
de heuvels te voorschyn komen, zal zy door
het geheimzinnig gebied van den temp*'
van Ra, worden geleid en voor altyd door
de poorten van Kamt in de wildenwa
r redactie van de Damclub „Gouda".
Secretarie de la RaSlaaii 14, lokaal dar
job, Harkt 4».
Probleem No. 849.
Zwart schyven op: 5, 7, 9, 11, 14, 17, 27,
36, 86.
Wit schyven op: 15, 23/25, 30, 38, 41,
42, 4».
Probleem No. 850.
/Mfa m
y&to
^^0 f(Ê^ ÉL
Zwart schyven op: 8, 14, 17, 19, 24, 25,
31, 36, dam op 11.
Wit schyven op: 22, 23, 30, 32/35, 38, 39,
41, 47.
Oplossing van Probleem No. 845.
Wit speelt: 27—22, 28—22, 33—28,
28—23, 23 1, 1 :4.
Oplossing van Probleem No. 846.
Wit speelt: 44—39, 47—42, 36—31,
22-17, 2923, 41 87, 89—34, 32 1.
RAADSELS VOOR DE JEUGD.
Oplossingen van de raadsels
van vorige week.
1. Vingers.
2. Trommel.
3. Diamant.
4. Stoel, staal.
5. Harpij n.
6. Plantsoen.
De prijs viel ten deel bij loting aan
HENK DEN UIJL, Zoutmanstraat 35.
Nieuwe raadsels.
1. Wat geeft het, als men een spreeuw,
een kat en een regenworm bij elkaar
doet?
2 Ik ben een woord van 5 lettere en men
verkoopt kranten en boeken bij mij.
4, 3, 1 is een voetbekleeding.
4. 5, 2 is een toestel voor wintervermaak
in de bergen.
1. 3, 5 ia een man, die voor de maag
zorgt.
4, 3, 4 is een noodsein.
3. Ik ben niet vast en als gij mij omdraait,
ben ik een muzieknoot!
4 Ik ben ronfl, ik ben wit, ik ben heerlijk
Wie ben ik? Zeg het maar eerlijk!...
5. Ik kan heel vaak geweldig razen,
Daarbij met bolle wangen blazen.
Ik toon mij soms in al mijn kracht,
Nu eens bij dag en dan bij nacht,
'k Verschaf de jeugd, wat vaak plezier,
Al ben ik heusoh geen monsch of dier.
'k Denk wel, dat je het antwoord vindt;
Vier letters slechts: het is de1
6. Wij hebben in onzen tuin een bloeien-
den struik staan. Laatst maakte var
der hem een kopje kleiner en toen
bleef er een muziekinstrument over
Hoe kan dat?
Oplossingen inzenden aan de Redactie
van de GoudBche Courant, Markt 31, Gouda.
oen geworpen."
«By al de goden van hemel, aarde en hel,'
zeide Hugh zeer kalm, „verklaar ik u, dat
het niet zal gebeuren."
En voordat ik hem kon tegenhouden was
hy letterlyk naar voren gesprongen en
langs de verslagen rechters en jury gaande,
had hy het midden van de hal bereikt en
hoog zich over de neerliggende vrouw.
Het was een ontzettend oogenblik, een
eeuwigheid van ontzaglyke spanning. Ik
wist niet, wat Hugh zou doen, durfde er
niet aan denken, wat zyne overyling na zich
*ou kunnen sleepen.
«Raak haar niet aan, oh lieveling der
goden," riep Ur-tasen waarschuwend; ,,7.y
18 geoordeeld en schuldig bevonden, de aan
raking van haar is bezoedeling. Zy hief het
lelaat op naar Hugh; eene aschachtige
*haduw er op was niet te miskennen, het
w«« die van een stervende, maar in haar
°ogen, terwyl zy naar hem keek, kwam een
aatste flikkering van leven, een vonk van
de diepste, aandoenlykste dankbaarheid.
Daarna, eerst zacht, daarna gaandeweg
duidelykar, werd gefluisterd:
«Zy is dood!"
En wy allen konden in het maanlicht op
et kleed der vrouw een snel zich verbrei
dende bloedvlek zien.
(Word* vervolgd)
SPORT EN WEDSTRUDEj
VOETBAL.
Programma voor Zondag 16 October.
Internationaal.
Brussel: Belgie—Nederland.
ApeldoornOost-Nederland—
West-Duitscli land
Breda Zuid-Nederland -Luxemburg.
K. N. V. B.
Afdeeling I.
4e klasse E
Utrecht: Kampong—Woerden.
Amersfoort: Quick—A.P.W.O.
Afdeeling II.
2e klasse A.
RotterdamD.C.L.—Neptunus.
2e klasse B.
Gouda: Olympiar-Overmaae.
3e klasse A.
Den Haag: Laakkwartier—Scheveningen.
Delft: D.V.C—Rijswijk.
3e klasse O.
RotterdamCoal-Concordia.
4e klasse O,
Rotterdam: D.D-C—S.I.O.D.
Reserve le klasse.
Rotterdam: Feijenoord 2—A.D.O. 2.
Reserve 3e klasse O-
Utrecht; Hercules 3—Alphia 2.
Bodegraven: J4oAegraven 2—Kampong 2.
Afdeeling V.
le klasse.
MeppelAlcides-Be Quick.
Sneek: Sneek—Veendam.
G. V. B.
le klaeee.
Moordrecht 2—Dilettant 1.
Gouda 4—Zwervers 1.
Haastrecht 1—Bosk. Boys 1.
Olympia 3— Moercapelle 1, 11 uur.
Nieuwerkerk 1 -Gouda 3.
2e klasse A.
Dilettant 2-Ammerstol 1.
Groot-Ammers 1—Lekkerkerk 2.
Waddinxveen 2—O.N.A. 4.
2e klassa U
Zwervers 2—Olympia 4.
Gouderak 2—Waddinxveen 3.
Oudewater 1—Haastrecht 2.
Bosk. Boys 2—Woerden 2.
0.N A. 5—G.S.V. 4. 11 uur
3e klasse A.
Groene Weg 1—Moordrecht 3.
Nieuw veen 1—Woerden 3.
Stolwijk 2—Nieuwerkerk 2.
Zwervers 3—Voorwaarts 1 12 uur.
Bodegraven 3-Gouda 5.
Bosk. Boys 3—O.N.A. 6, 12 uur.
3e klasse B.
1.ekkerkerk 3—Stolwijk 3.
Schoonhoven 5—Groot-AmmerB 2.
Haastrecht 3—Ammerstol 2, 12 uur.
Voorwaarts 8—Boek. Boys 4.
Nieuwerkerk A-Gouda 6, 12 uui*.
G.S.V. 5— Dilettant 3, 11 uur.
3e klasse C.
Moercapelle 2—Nieuwveen 2.
Groeneweg 2—Nieuwerkerk 4. 12 uur
O.N.A. 7—Stolwijk 4. 11 uur.
Woerden 4--Gouderak 3.
Gouda 7—Ammerstol 3, 11 uur.
Oudewater 2—Boak. Boys 5, 12 uu..
RECHTZAKEN.
Rotterd. Rechtbank.
Overtreding Motor- en Ry wiel wet.
In een zaak van C. N., 43 jaar, landbou
wer te Lekkerkerk, appellant van een von
nis van den kantonrechter te Schoonhoven,
waarby hy wegens overtreding van de
Motor- en Rywielwet hy had als bestuui-
der van een auto daarmee op den Tiendweg
te Stolwyk gereden op een wyze, waardocr
de veiligheid van het verkeer in gevaar
werd gebracht was veroordeeld, tot
welke straf was niet gebleken, heeft de
rechtbank het vonnis vernietigd en opnieuw
rechtdoende verdachte vrygesproken.
In een zaak van G. P. d. G., 26 jaar, koop
man te Bergen op Zoom, appellant van een
vonniB van den kantonrechter te Schoon
hoven, waarby hy wegens overtreding van
de Motor- mi Rywielwet hy was op den
Zuider IJsaeldyk, onder de gemeente Haas
trecht met zyn auto niet behoorlyk uitge
weken, toen hy door een andere auto werd
ingehaald was veroordeeld tot 25 boete
subs. 10 dagen hechtenis, heeft de recht
bank het vonnis bevestigd.
In een zaak van A. M. W., 30 jaar, expe
diteur te Hekendorp, appellant van eon
vonnis van den kantonrechter te Schoon
hoven, waarby hy wegens overtreding van'
de Motor- en Rij wiel wet hy zou de vei
ligheid van het verkeer in gevaar hebben
gebracht op den Zuider IJsseldyk onder de
gemeente Haastrecht was veroordeeld
tot welke straf was niet gebleken, heeft de
rechtbank het vonnis bevestigd.
Yryepraak.
In een zaak van M- v. H. 61 jaar, los
se werkman tet Krimpen a. d. IJssel, appel
lant van een vonnis van den kantonrechter
te Schoonhoven, waarby hy wegens overtre
ding van art. 814 Swb. was veroordeeld tot
10 boete subs. 5 dagen hechtenis, heeft de
rechtbank het vonnis vernietigd en opnieuw
rechtdoende verdachte vrygesproken.
Overtreding Jachtwet.
In een zaak van L. A. v.d. L., 44 jaar,
landbouwer te Krimpen a.d. Lek, appellant
van een vonnis van den kantonrechter te
Schoonhoven, waarby hy wegens overtre
ding van de Jachtwet hy had op een
perceel in den polder Hoek en Schuwaard
een haas geschoten zonder in het bezit te
zyn van een schriftelyke vergunning .van
den eigenaar, van het land was veroor
deeld, tot welke straf was niet geb'.ekex,
heeft de rechtbank het vonnis vernietigd en
opnieuw rechtdoende verdachte veroordeeld
tot 5 boete subs. 2 dagen hechtenis, met
verbeurdverklaring van het geweer, by niet
uitlevering te vervangen door het betalen
van 25 boete subs. 6 dagen hechtenis.
En daarmee kunnen wij U helpen. A| wat nieuw
Is vindt U bij ons. het eerete in de grootste ver
scheidenheid, in onze bekende s o I i ed e afwerking en lage prijzen
in de nieuwste stoffen met rijke
Bontgarneerlng venaf
9.75 - 11.25 13.50 - 16.75
19.75 - 23.- en hooger
In diverse Unie en Fantaele
stoffen vanaf
4.25 - 5.75 - 7.40 - 9.25
11.75 - en hooger
De rirnj maakt
de sicfaar niet
Zoo is kei ook mei
Uu, dasAlles,Meur,
teeheninc), kwaliteit,
model,enz. moeien
samenurerken lol
een $oed geheel. En
zoo'n das vindl Qe
direct altijd bij
Markt ld
TAILLEUR
QoAd flORdkeop solide
Boter St. Nicolaas 16 ct. per ons
Gekruid St. Nicolaas 14 ct. per ons
Gewoon St. Nicolaas 10 ct. per ons
Fijne Borstplaatjes 16 ct. per ons
Prima Honingkoek 35 ct. per stuk
Zuivere Natuurhoning 15 ct. per ons 1
is de speciale
CaCTUSMEST „CARACAS"
samengesteld volgens gegevens
van Dr. WILH. YON ROEDER,
met aanbeveling van den Heer
G. D. DUURSMA, Redacteur
Succulenta. Bevat alles wat
deze kinderen der woestyn
voor goeden groei noodig zyn
PRIJS PKR FLAOOR BO OERT
waarby GRATIS het fraai ge-
illustreerde handboekje: „Cac-
tueeen «n hunne verzorging".
Verkrijgbaar by:
DROBISTi AMTOR COOPS
WIJDSTRAAT GOUDA.
Fabrikant:
ZAADNOORDIJK, GRONINGEN.
Friezenveen
EET NU HEERLIJKE ERWTENSOEP!
Van ZATERDAG 15 tot en met VRIJDAG
21 OCTOBER geven wij ter kennismaking
met de extra fijne kwaliteit bii aankoop van
k 37 ct. per pond,
PEULVRUCHTEN NIEUWE OOGST:
BRUINE BOONEN, prima
extra uitgezochte
WITTE BOONEN
WALCHERSCHE WITTE BOONEN
N. H. CAPUCIJNERS
extra gelezen
PRIMA GRAUWE ERWTEN
GRAUWE ERWTEN, extra
PRIMA WITTE BOONEN
per pond ct.
10
m
10
„8—10
12-14
2 pond voor 25
per pond 1518
4 pond 25
VOLVETTE GOUDSCHE KAAS
ROODE ZALM, Delmonte
PINK ZALM
GEMAR. HARING
AUGURKEN, UITJES
NIEUWE VIJGEN
SULTANA ROZIJNEN
TARWEBLOEM
ZELFRIJZEND BAKMEEL
GROVE RIJST
ECHTE JAVARIJST
TAFELRIJST
per pond 35 ct.
per groot blik 69
3 halve blikken 50
per flacon van 4 stuks 14
per potje 20
per pond 1022
18—25
7
2 pak voor 25
3 pond voor 23
pei- pondspak 1622
10—12
HEERLIJK GEKRUID SPECULAAS
per pond 29 Cent.
MELANGE HOESTBLOKJES, iets fijns
KATJESDROP
ZOUTDROP
per blik van 3 pond 75 Cent.
per ons 10 ct.
12
14
MAAKT U HBT LEVEN «OBOKOOrEf»
GOUDA Markt BI
R. 604
BLAUWE DRUIVEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
BANANEN
Aanbevelend,
TOMATEN
NIEUWE VIJGEN
STUDENTENHAVER v
VRUCHTEN IN BLIK
VRUCHTEN IN GLAS
Diverse soorten NOTEN
BUSGROENTEN m«rk „Sleutels".
Birma
LANOETIEN DEWEO 27
Wad. A. Matvald.
TELEF. 3316