■N
I
’^borden"
en Tarwe,
de zljkan-
rtons; zij
.arde.
eekbank
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
Dinsdag 6 December 1932
71* Jaargang
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
idoor
I 1.626 672.66
i
pap,
den
b IOO’,
100.—
De geheimzinnige ver
dwijning van Robert Grell.
(Geautoriseerde vertaling).
Gew
T» wmu, uvMiJuivn r uii, Dvonuvr, uuuuuivnH, nnnoiauuiii, luvvnMivuv.i
had
andere con-
R. HOORWEG.
FEUILLETON.
68
.LIG IN PRIJS
AT
Ierland:
U
In de school des levens is het moeilijk
een diploma te verkrijgen van voldoende
kennis.
Hei Amerikaansche congres bijeen.
Het probleem der Europeesche schulden. Met Kerstmis geen bier in de
Ver. Staten. De buitenlandsche kwesties op den achtergrond.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.16, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie en Redactie Telef-
Interc. 2745. Postrekening 48400.
GOIDSCIIE COURANT.
Nadruk verboden.
sker niets
dl u niet
Al deze voorstellen schijnen evenwel op
niets uit te loopen, althans Reuter
meldt uit New York dat volgens
de geruchten de Amerikaansche regeering
tot de conclusie is gekomen dat alle pogin
gen om het Congres zijn houding voor te
schrijven ten aanzien van de schuldenbeta-
iingen van 15 Dec, zullen worden afge-
ADVERTENTIEPRU3: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den baxorg kring)
i—regels ƒ1.30, elke regel meer (125. Van buiten Gouda en den bezorgkringi
1—5 regels 1.65, elke regel meer D.M. Advertentiën in het Zaterdagnummer 21
atjslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentifa de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.60. Op
ue zoorpagina 60 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede Boek
handelaren, Adve.’tentiebureux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
ging niet goedkeurt en een motie van wan
trouwen aanneemt of een der desbetreffen
de noodverordeningen van den rjjkspresi
dent opheft, den rijksdag opnieuw te ont
binden. Algemeen verwacht men ook, dat
de rijksdag niet zal besluiten tot verdaging
op langen termijn, wat de regeering het
liefste is, doch tot het begin van Januari.
Eigenaardig voorstel van de
nationaal-socialisten.
De nationaal-socialistische Rjjksdagfrac-
tie is Maandagavond bijeen geweest en zij
is tot de slotsom gekomen dat zy in de op
positie zal blijven, zooals reeds aangekon-
digd was. Voor Hitler is elk compromis on
aanvaardbaar. Intusschen gelooft men in
parlementaire kringen naar het W.B. ver
neemt, niet dat het in de komende korte
zitting van den Rijksdag reeds tot een ern
stig conflict tusschen de nationaal-socialis-
ten en de regeering zal komen. Men ver
trouwt dat de nationaal-socialisten evenals
het centrum, zich niet zullen verzetten
tegen een verdaging van het parlement tot
midden Januari.
Overigens heeft de nationaal-socialisti
sche fractie reeds een initiatief-voorstel in
gediend, waarvan zy de onmiddell{jke be
handeling zal eischen. Het betreft een wet
ter regeling van de vervanging van den
Rykspresident, welke in de grondwet voor-
geschreven is, en welk wetsvoorstel dan ook
een tweederde meerderheid van stemmen in
den Ryksdag zou moeten halen. Het desbe
treffende artikel 51 van de grondwet zou
den de nationaal-socialisten aldus geredi
geerd willen zien:
De Rykspresident wordt ingeval van ver
hindering vertegenwoordigd door den voor
zitter van den Rijksdag.
Zulks is ook het geval wanneer het Riks
presidentschap voortijdig beëindigd wordt,
gedurende het tijdsverloop tot de nieuwe
president is gekozen.
In deze bijeenkomst van de nationaal-
socialistische Ryksdagfractie voerde Adolf
Hitler gedurende meer dan een uur het
woord. Natuurlijk werd de tegenwoordig.-
Ryksdagpresident GÖring opnieuw candi-
daat gesteld voor het presidium van den
nieuwen Riksdag.
Staten werd verianga, waardoor de verkoop
van alcoholhoudende dranken in Amerika
mogeljjk zou worden gemaakt.
Vóór dit voorstel stenjden 272 afgevaar
digden, terwil 144 er tégen stemden. Daar
hiermede de vereischte tweederde meerder
heid niet was verkregen, is het voorstel dus
verworpen.
Door deze stemming ,acht men elke mo-
gelikheid van afschaffing van het drank
verbod gedurende de zitting van het tegen
woordige Congres, dus tot 4 Maart, buiten
gesloten.
Dit échec van de „nptten" heeft groote
verwondering gebaard, daar men een groo-
tere meerderheid voor de afschaffing had
verwacht.
de haven van Antwerpen aangekomen. Het
schip werd aan de kade opgewacht door
ien hoofdcommissaris, eenige commissa
rissen van politie en een twaalftal gen
darmen. Aangezien Trotzki als onge«
wenschte vreemdeling wordt beschouwd,
zal hij tydens het oponthoud van de boot
niet van boord mogen gaan. Gistermiddag
is het schip naar Duinkerken vertrokken.
OOSTENRIJK
Gustav Meyrink. t
Bekend Oostenryksch schrijver op
64-jarigen leeftijd overleden.
Op 64-jarigen leef tyd is overleden de be
kende schryver Gustav Meyrink, die reeds
geruimen tyd lydgnde was.
Gustav Meyrink werd in 1868 te Weenen
geboren. Hij vestigde zich als bapkier te
Praag en het was in deze levensperiode,
dat hy tot litterair werk ia gekomen. Hy
debuteerde met „Des deutschen Spiessers
Wunderhorn", een reeks vermakelyke fan
tastische novellen, die tusschen 1903 en
1907 werden geschreven. In de werken, die
daarop volgden, gaf hy een merkwaardige
mengeling van ernstig gemeende mystiek
en sensatie. Deze werken: de mystieke
Praagsche roman Der Golem (1915) en de
Amsterdamsche roman Das grüne Gesicht
(1916) maakten hem onmiddellyk beroemd.
Vooral Der Golem hééft veel tot de vesti
ging van zyn roem bijgedragen. In zyn la
tere werken: Walpurgisnacht (1917); Der
weisse Dominicaner (1921); Goldmacherge-
schichten (1925); Der Engel vom westlichen
Fenster (1927) overheerscht de sensatie.
Aan der Schwelle des Jenseits (1923) be
handelt occultische problemen.
DUITSCHLAND.
De gemeenteraadsverkiezingen
in Thiiringen.
Sterk gedaalde belangstelling.
De opkomst der kiezers voor de gisteren
gehouden gemeenteraadsverkiezingen in
Thüringen is ongeveer 20 pCt. kleiner ge
weest dan by de laatste Ryksdagverkiezin-
gen. Te Weimar daalde het stemmental der
nationaal-socialisten sedert de Rijksdagver-
kiezing van 6 November van 11.003 tot
7122, van de S.P.D. van 5491 tot 3347, de
communisten van 3914 tot 2704, de Duitsch-
nationalen van 3768 tot 2272, terwijl het
centrum met een stemmental van 169 tegen
636 in November zich vrywel handhaafde.
Hed^n bijeenkomst van den Rijksdag.
Gistermiddag vergaderden verschillende
ryksdagfracties om te bepalen welk stand
punt zy zullen innemen ten aanzien van de
kwestie der verdaging van den ryksdag,
die de regeering wenscht. De beslissing ligt
by de nationaal-socialisten, aangezien alle
overige partyen, met uitzondering van de
K.P.D., zeer waarschijnlijk met de verda
ging accoord zullen gaan. De regeering is
Vóór 4 Maart 1933 moet het thans nog
zitting hebbende Congfes de begrooting
voor het op 1 Juli beginnende dienstjaar
hebben afgehandeld.
Behalve de begrooting, wachten echter
nog talryke andere vraagstukken op behan
deling in de wetgevende vergadering, zooals
de invoering van drie procent alcohol hou
dend bier, de voorbereiding van een spoe
dige opheffing der bepaling in de Grond
wet, waarbij sterke drank verboden wordt,
hulpmaatregelen voor den noodlijdenden
landbouw, steunverlening aan de 25 mil-
lioen werkeloozen (de gezinsleden meegere-
kt-nd) en hervorming van het particuliere
bankenstelsel.
Het nieuwe banksysteem moet voortaan
strenger onderscheid maken tusschen zuive
ren bankhandel en speculatie, waartoe de
noodzakelijkheid is aangetoond uit de resul
taten van talrijke banken «n de milliarden
verliezen, geleden by Insull en
cerns.
Een belangrijke kwestie is ten slotte ook
de herziening van de wet betreffende de
Federal Reserve Bank, ten doel hebbend de
voor steundoeleinden benoodigde groote
contingenten regeeringsschuldbewijzen ge
makkelijker te absorbeeren, alsmede zoo
groot mogelyke hoeveelheden baargoud vry
te maken voor gevallen van nood.
Met het oog op deze vraagstukken treden
de kwesties van buitenlandsch politieken
aard op den achtergrond, en aan een pro
bleem als de oorlogsschulden der vrgéigere
geallieerde mogendheden, Amerika’s toetre
den tot het Internationaal Gerechtshof, het
Chineesch—ijapansch conflict in Mandsjoe-
rye en de onafhankelijkheid der Philippy-
nen, zal, zoo zegt men, niet veel tyd kun
nen worden besteed.
Volgens berichten uit hooge gezagheb
bende kringen zou de Regeering heb
ben besloten een laatste nota tot het
congres te richten teneinde, ten minste
voor Groot-Brittannië, een verlichting van
den schuldenlast te verkrijgen.
Van andere zyde wordt vernomen, dat
Hoover door tusschenkomst van Mellon de
Britsche regeering tracht te polsen omtrent
een methode van betaling, welke het mo-
gelyk maakt een ontwrichting van de geld
markt te voorkomen.
Mellon heeft gisteren een langdurig on
derhoud gehad met Baldwin, die MacDonald
tydens diens afwezigheid vervangt. Mellon
zou Baldwin in kennis hebben gesteld met
den inhoud van de boodschap, welke Hoover
tot het congres zou richten, waarin het
schuldenprobleem ter sprake zou komen.
Nader meldt Reuter, dat Hoover, Mills en
Stimson Zondag den geheelen dag hebben
beraadslaagd over de middelen om betaling
te verkrijgen. Een der behandelde voorstel
len zou z(jn een betaling in bankbiljetten.
Plannen tot indirecte betaling.
Volgens een telegram van de Exchange
Telegraph Company uit Washington zou
Hoover zich met zyn adviseurs bezig hou
den met het ontwerpen van een indirecte
methode tot betaling der oorlogsschulden,
teneinde hierdoor de verscheping van goed
of het nemen van andere maatregelen te
verhinderen, waardoor het Engelsche pond
verder gedeprecieerd zou kunnen worden of
die den internationalen toestand ongunstig
zouden kunnen beïnvloeden.
De voorstellen komen waarschijnlijk neer
op een invoercrediet, waarbij Engeland den
Amerikaanschen exporteurs credieten ver
strekt in plaats van invoerrecht te heffen
op hun in Engeland ingevoerde goederen.
De Amerikaansch exporteurs deponeeren
dan by de Amerikaansche regeering de gei
den, die zy anders aan Engelsche invoer
rechten zouden moeten betalen.
Een ander voorstel houdt in, dat Enge
land niet in ponden of in dollars betaalt,
maar in een andere valuta, teneinde het
pond te sparen.
Tenslotte is er een derde plan tot het
overmaken van particuliere credieten, waar-
‘uit de op 15 December vervallende termijn
kan worden betaald.
BUITEN LANDSCH NIEUWS.
BELG1E.
Trotzki uit Denemarken vertrokken.
Aan boord van het Deensche stoomschip
Esbjerg is T rotzki uit Denemarken vertrok
ken. w Mw„_.
Zondagavond om zeven uur is Trotzki in voornemens, ingeval de rijksdag de verda-
Grell rookte met genot. Foyle bleef zwijgen.
Ofschoon hij dolgraag vragen had gesteld,
durfde hij niet.
Denkt u werkelijk, dat ik Harry Gol-
denburg vermoord hebt? vroeg Grell plotse
ling.
Ik weet het met, erkende de chef kalm
Ik denk dat het mogelijk is.
Ja. dat is jammer, zei Grell, de sigaqr
uit zijn mond nemend. Deze zaak moet u
heel wat moeite gekost hebben, Mr. Foyle.
En die is allemaal vergeefsch, om dat ik,
zooals vanzen spreekt, met de heele zaak
niets uitstaandë heb.
Dat zal nog moeten blijken, zei Foyle.
Vertel mij waarom u nooit hebt ver
klaard dat ik in leven was., vroeg Grell. U
zult het wel moeten doen.
Kijk, er steekt geen kwaad in nu te
erkennen dat het doel was u te doen den
ken dat wij erin geloopen waren en u zoo
doende op een dwaalspoor te brengen.
En dat was zoo tot u Ivan in handen
hebt gekregen. Dozen keer hebt ge u ver
gist. Mr. Foyle. Er waren vingerafdrukken
op de dolk, waarmee Goldenburg vermoord
werd, nietwaar
Foyle boog het hoofd. Zijn blauwe oogen
gloeiden van belangstelling, die hij niet
trachtte te. verbergen. Hij raadde half wat
er komen zou, maar hij vond Grell’s op
treden verwarrend en jcon geen stellig oor
deel vormen. Zeker. Grell gedroeg zich niet
als een schuldige dw.z. als iemand,
schuldig aan moord. Maar evenmin gedroeg
hij zich als een onschuldige Hij bekom
merde zich veel te weinig om den ernat van
zijn toestand.
wezen en dat een uitvoerige discussie in
het Congres op het oogenblik de oppositie
tegen eiken stap van den president met
betrekking tot een revisie zou versterken.
Van hooggeplaatste regeeringszijde te
Washington verneemt Reuter verder, dat
de geallieerde regeeringen op geenerlei
vooruitzicht op een welwillende behandeling
ten aanzien harer tweede schuldennota
kunnen hopen. Ook in den boezem der fe-
geering worden deze nota's volkomen onge
schikt genoemd om de aangelegenheid te
bevorderen, en het is te betwijfelen of er
meer dan een zuiver-formeel bericht van
ontvangst zal volgen.
In het Witte Huis ziet men hierdoor geen
mogelijkheid om de nota’s van Engeland en
Frankrijk met verzoek om verdere behande
ling door te geven, daar zy, naar de heer-
schende opvatting, onjuiste inlichtingen,
verdraaiingen en zuivere propaganda be
vatten.
In het Witte Huis wordt nadrukkelyk
tegengesproken, dat president Hoover iets
met de overeenkomst van Lausanne of met
het gentlemen’s agreement van Lausanne te
maken heeft gehad. Ook wordt de Fransche
bewering van de hand gewezen dat Hoover
met het moratorium van Juni 1931 aanlei
ding tot de geallieerde schuldennota’s heeft
gegeven. Beide nota’s bevatten geen enkel
woord aangaande een vermindering van de
kosten der bewapening. De toon en de in
houd der beide nota’s zyn dusdanig dat
Hoover ernstig overweegt of hij er hoege
naamd op reageeren zal.
e«‘>»e0
e
Ja, er waren vingerafdrukken, zei hij.
Ik heb een foto ervan in mijn zak, als u
wil dat ze nu vergeleken worden.
Met de mijne:- Dat wilde ik u juist
voorstellen. U zult schrijfpapier en inkt in
den lessenaar achter u vinden. Ik denk dat
die wel bruikbaar zijn.
De gevangene glimlachte toen hij zag hoe
Foyle voorzichtig zijn stoel wegschool om
gedekt te zijn tegen eiken plotselingen aan
val voor hij hem den rug toekeerde. Hij
was een oogenblik bezig toebereidselen te
maken en legde toen een vei wit papier op
een tafeltje voor Grell.
Wil u zoo vriendelijk zijn uw handen
uif te steken? zei hij.
Toen Grell dit deed, smeerde hij de top
pen van diens rechterhand in met inkt.
Druk na uw vingers licht maar vaat
op het papier. Dank u
Hij bracht, een kleine staande lamp dich
terbij en onder de stralen ervan bestudeer
de hij de twee stellen afdrukken nauwkeu
rig. Hij had geen vergrootglas noodtg om
te zien dat geen van Grell’s vingerafdruk
ken overeenkwamen met de twee, die dui
delijk op de dolk stonden. Grell leunde ach
terover in zijn stoel, alsof de zaak hem vol
strekt met aanging.
Is u dat voldoende. Mr Foyle? vroeg
ht] ten slotte.
De chef knikte, terwijl hun blikken el
kander ontmoetten.
Het is voldoende om mij te doen zien
dat u met inderdaad den man hebt ver
moord. zei hij vast. Ik erken dat dit mij
met verbaast. Ik geloof, dat wanneer u
hem hadt vermoord, u man genoeg geweest Iwaw'óv-
Vandaag zal Hoover’s boodschap aan het
Congres dat in laatste zitting in zyn hui
dige samenstelling is bijeengekomen, wor
den voorgelezen.
De President zal daarin een korte zinspe
ling maken op de oorlogsschulden, maar hy
zal de kwestie niet in bijzonderheden be
spreken vóór 15 Dec., zegt de Washington-
sche correspondent van de New York Times.
Hoover zal dan de oprichting aanbevelen
van een commissie, belast met de herzie
ning, zegt dezelfde correspondent.
Dit wordt door de parlementaire leiders
uitgelegd als een aanwijzing, dat Hoover
verwacht, dat de betalingen op 15 Dec. zul
len plaats hebben.
In de zitting’ van Maandag heeft direct
na de openingsplechtigheid de democrati
sche partijleider Rainey in het Representan
tenhuis een voorstel ingediend, dat in over
eenstemming was met hét door de democra
tische party opgestelde programma, en
-waarin de opheffing van het 18e amende
ment op de grondwet van de Vereenigde
eqhter toestaatIk heb een paar hand
boeien.
Hoe groot zijn ervaring ook was, kon hij
zich niet herinneren dat eenige belangrijke
arrestatie ooit op deze wijze had plaats ge
had. Om verschillende redenen was hij op
Grell’s toon ingegaan, maar hij grinnikte
inwendig, toen hij de beleefde aanbieding
der handboeien deed. Het scheen Grell niet
te kunnen schelen. Zijn zelfbeheersching
was wonderbaar. Foyle vermoedde dat het
een reactie kon zijn de man was mis
schien blij dat de spanning voorbij is.
Zeker, als het u veiliger lijkt, zei hij.
Foyle liet de stalen ringen om zijn pol
sen glijden, niet met het snelle dichtknij
pen, waarvan men vaak leest, maar met
een kalme voorzichtigheid, zoodat zij stevig
vastzaten, maar niet te vast. Het goochel-
snel boeien van een man is boven de macht
van het meerendeel der rechercheurs.
Grell nam een stoel en Foyle, waakzaam
als een kat. zat naast hem.
Mag ik u vragen wat u thans van plan
is te doen? vroeg de eerste.
Wachten tot het dag wordt en dan een
van de meiden naar het dichtstbijzijnd po
litiebureau sturen, antwoordde Foyle. Zou
u een sigaar willen hebben- Ik kan u deze
aanbevelen.
Hij stak hem zijn sigarenkoker toe en
Grell nam er een. Met een grappigen glim
lach hield hij ze tusschen zijn vingers.
Zou u het puntje er af willen knippen
en mij vuur geven? vroeg hij. Het is tame
lijk onhandig met die hm arm versie-
rmgeo
De chef deed wat hem gevraagd werd en
Ja, dat weet ik. U hebt er zek<
tegen dat ik wat drink, zelfs al wil
meedoen?
Het spijt, mij dat ik onbeleefd moet
schijnen, maar zelfs dat kan ik niet toe
staan.
Zoo. Zeker hang voor vergif. Zooals
«.wil. Ziezoo, wij zijn er. Als u mijn arm
wilt loslaten, verzeker ik u, dat ik u noch
z&l aanvallen, noch zal trachten te ont
snappen Dan kunnen wij op ons gemak
gaan zitten.
Zij waren een kamer binnen gegaan,
■waarvan de muren vol boeken en platen
waren, blijkbaar de bibliotheek. Foyle
schudde het hoofd bij het verzoek van den
ander. Het sprak vanzelf dat alles all right
wa», maar de man was iemand die van
moord werd verdacht. In zulk een geval
wilde hij op niemands woord vertrouwen.
Ik vrees dat dit onmogelijk is, Mr.
orell, zei hij vriendelijk. Ik doe mijn best
hard te schijnen, maar, ziet u. ik ben
Ween met u en mijn plicht. Als u het mij
Razzia in Berlijn.
Arrestatie van een veertigtal
buitenlanders.
De politie heeft gistermorgen een inval
gedaan in een café. Van de bezoekers, groo-
tendeels buitenlanders, die ervan verdacht
worden gestolen goederen te koopen, werd
een veertigtal overgebracht naar het poli-
tiepresidium.
Bovendien nam de politie negen auto’s,
die voor het lokaal stonden te wachten in
beslag, in welker kussens een groot aantal
vervalschte papieren verborgen bleek te
zyn. Waarschijnlijk zyn ook deze auto’s ge
stolen.
zou zijn te blijven en de gevolgen af te
wachten. U zult, opmerken dat ik u nog
met in den vorm gearresteerd heb. Maar
ik geloot dat u alles omtrent de misdaad
weet dat u misschien ooggetuige bent ge
weest.
Voor den eersten keer gedurende het on
derhoud verloor Robert Grell zijn zelfbeheer
sching. Met gebalde vuisten en het staal
der handboeien diep in het vleesch van zijn
polsen hij was ze geheel vergeten zal
hij daar. Er was een bedoeling in Foyle’s
toon. die hij wel moest begrijpen. Hij hijg-
d>* eens of tweemaal en zijn wangen gloei
den.
Hpreek thans duidelijkschreeuwde hij
heesch Waarop zinspeelt u?
Langzaam iiegon Foyle het papier, waar-
op Grell’s vingerafdrukken stonden, m
stukken te scheuren. Hij was kalm, ondooi»
g rondelijk.
ik dacht dat ik tamelijk duidelijk was
geweest, antwoordde hij. Om duidelijker te
wezen zal ik vragen of een man, beroemd,
rijk en met een eervolle reputatie, vlucht
op den avond voor zijn huwelijk, geholpen
door zijn kamerdienaar zich verbergt in
een armoedig deel van Londen, en zich in
verbinding stelt met twijfelachtige karak
ters; wiens vrienden politiemannen wegvoe
ren en bedwelmendie. om kort te gaan
elke poging doet om de justitie te misleiden
niet de een of ander,* krachtige beweeg
reden heeft voor zijn daden? Is het niet
- logisch te veronderstellen dat hij mede
plichtig is aan de misdaad?
(Wordt vervolgd).
