LEDEN DER NED. HERVORMDE KERK
STEMT
(toi
Makaas
CARLTON HOTEL
Carlton Hotel - Amsterdam
Door groote inkoop
lage verkoopprijzen
Knakworstjes
20 ct. per paar
J. C. den Boer Wp.
kW\
55 cent
Een Regentendagbeek uit de 18e eeuw.
V uilige en Economische
NEGEN FEESTELIJKE DAGEN
PROGRAMMA MET 12 ATTRACTIES
Bij Ruwe
Gesprongen
Handen
De lieveling der Hodea.
Pastèor Heumann's
Geneesmiddelen
Onze bekende
28 ot. per pond
lil
ASPIRIN.
Raadsels voor de Jeugd
polten JAM
verschillende smaken
Damrubriek.
GROENENDAAL 13,
Tdef. 2012.
DINSDAG 13 December
Namens de Kissvereeniging* ,0e Vaderlaedsche Kerk"
U ontvangt gaan oproap. wi atombiljot ontvangt U In hot Stomburaau
Hat StimjfiftMU I* gaopand:
spraak te brengen, maar wü verwachten
meer van een eventueele a tudie commissie
die het vraagstuk behandelde. Slechts heel
weinigen hebben van dexe materie studie
gemaakt en het valt daarom te vreezen, dat
te licht allerlei uitspraken worden gedaan,
die maar in de lucht hangen. Wat wig naar
aanleiding van het geval-van Anrooy laten,
heeft reeds duidelijk doen tien dat er met
groote oppervlakkigheid wordt geoordeeld.
De voorzitter van één der drie door Arnhem
uitgenoodigde organisaties heeft zich reeds
uitgesproken en het optreden van dr. van
Anrooy een kapitale fout gevonden, een uit
spraak, die nog veel kapitaidr fout is.
Wil men dus tot een resultaat komen, dan
stelle men een „staats"-commisaie in die
het gansche vraagstuk behandelt. Tot de
werkzaamheden daarvan zal dan ook kunnen
benooren een enquête gelgk de Haagse he
afdeeling der Toonkunstenaarsvereeniging
dit wenscht. Laat men echter niet ieder op
eigen houtje gaan bepraten en beoordeeleu
want dan wordt het niets. Het vraagstuk
is veel moeilijker en ingewikkelder dan
men wel vermoedt en daarom dient alle di
lettanten-gepraat er over uitgesloten te wor-
den. Aüüi
Sint Nicolaas.
Het „bij uitstek nationale" feest van den
öen December is weer voorbij, t Is niet ge
makkelijk na te gaan of de con tingen teering
ook op de gaven van dien dag is toegepast.
De dagen vóór het feest was het wel heel
druk in het centrum der stad, maar dat zegt
nog niet genoeg voor een juisten kijk op den
omvang der zaken, die gedaan zijn.
Zonder twijfel zal de algemeene toestand
zich hebben doen gelden; verleden jaar was
het al minder en er is geen enkele reden
waarom het ditmaal beter zou Zijn. Integen
deel, alles doet verwachten dat het slechter
is geweest. Maar precies kan men er niet
op aan, want het kan best zijn dat men op
één bepaald punt toch pas in de allerlaatste
plaats wenscht te bezuinigen. Als men ziet
hoe tie bioscopen nog steeds vol zitten, dan
big kt het dat men daar nog wel ifts voor
over heeft. Een juist beeld van den toestand
ia niet te geven. Ziet men hoe het Verkeer
met de tram vermindert, een miilioen pas
sagiers in de maand minder, dan volgt daai
wel uit, dat er minder beweging in het
openbare leven zit. Gedeeltelijk is die ver
mindering gevolg van de prgsverhooging
der tarieven, gedeeltelijk van den slechten
dienst, maar zeker ook van de verminderde
toenten door de stad. Het is zoo gauw uit
gespaard als men een eindje wandelt in-
pluats van een tweede rit te nemen. Vroeger
met het reiourtjes-stelsel, dat eigenlijk een
tweeritten-stelsel was, kwam men er spoe
dig toe om weer van de tram gebriiik te
maken, maar nu is dat anders. Wanneer,
om maar eens een doodgewoon geval te noe
men, iemand 's avonds vergezeld van zijn
gade een bezoek gaat brengen bij een ken
nis of een familielid aan het andere eind
der stad wonend, is hij met twee trams heen
en weer 84 cent kwijt. Dat ia waarlijk niet
garing en het is te begrijpen dat men er
Jpe kMtt ev „rjeelta maar te wandelen.
Met op de heen- éST3e terugreis een kwar
tiertje te wandelen spaart men onmiddel
lijk de helft van dat bedrag uit. Het is nu
eenmaal een ongelukkig stelsel dat men voor
een klein gedeelte van een rit óók het volle
bedrag moet betalen. Zoolang men niet in
ziet, dat het publiek dit als een onbillijkheid
gevoelt en tracht zich daaraan te onttrek
ken, wordt het hoe langer hoe slechter. Ve
len, die thans weer gewend raken aan het
wandelen, varen er wel bij en zg willen al
niet andera meer. De fiets blijft ook nog
haar aanhangers houden, al is dit geen pret
tig instrument meer in de groote stad, maar
de regeling van het verkeer heeft althans
op vele punten het gevaar verminderd.
Maar afgezien van dit Alles is de daling
van het passagiersvervoer ongetwijfeld ook
een gevolg der tijdsomstandigheden. Hoe
wel... het aantal auto's nog steeds toeneemt,
Mn verschijnsel, dat niet past in alle andere
ongunstige verschijnselen. HAGENAAR.
XIII.
belegfinft ran Uw Kas- en Spaargelden
I Spaarbank 3.24 */4
QEMEENTE Giro- Stortings- 2.52
en Ophaaldienst) rente
OOUWE 2 - QOUDA.™"1*4'0"1*4
„19 October 1762 Magistraat demptis
„(afwezig) Lange en Speelman
„De slagers versoeken nader Explica
te (uitlegging) omtrent de Vetweyers
„art: 2 afgeslagen.
De Goudache slagers waren niet in een
gilde vereenigd; zg werden beschouwd in
min of meer ambtelijke verhouding tot de
overheid te staan. Zij waren dan ook be-
ëedigd en evenals de ambtenaren in de be
lasting op de ambten aangeslagen. Waar
schijnlijk hing hun half ambtelijke positie
samen met hun recht op het gebruik van de
vleeschhaL
In één opzicht werden zg als gilde be
schouwd; de overheid beschermde hen tegen
de concurrentie van niet-beëedigde vakge-
nooten.
Zg moesten zich gedragen naar de be
palingen van de „Keure ende ordonnantie
van ide Vleeschhouwerge Met alle appen-
dentie ende dependentie van dien (met* alles
wat daar bgbehoort) Binnen de Stadt
Gouda".
Die keur was van 30 September 1684 en
had eerst den 8en December 1744 een kleine
wijziging ondergaan. De voornaamste be
paling stond in artikel één en luidde aldus:
„Niemapdt sal voortaen binnen dese
Stadt ofte de Jurisdictie van dien (of het
rechtsgebied daarvan) vermogen te doen
Neringe van Vleeshouwen, Beenhacken ofte
Verckeslagery ende dienvolge geen versch-
geslage (geslacht) Vleesch van Runderen/
Speck/Kalveren/Schapen ofte Lammeren/ 't
welk niet in tonnen geslagen is/ 't sy in 't
geheel of ten deele by de poqf te verkoopen
't en zy hy aireede geweest is een jaer Bor
ger ofte Poorter deser Stadt ende bequaem
onj Runderen ende andere Beestialen te kun
nen slachten en hacken/ ende deer toe spe
ciale acte (toestemming) van de Achtb:
Heeren Borgemeesteren hebben bekomen.
Ende dewyle de constitutie (inrichting) van
de Halle niet wel toe laet dat er meerder
zijn dan twaelf Stallen ende de Borgerij met
de selve overgenoegh kan bedient worden
sullen de Beenhackers uytaterven tot op
twaelf in getalle/ ende die niet mogen ver
meerdert werden als met goedvinden van de
Heeren Magistraat".
De Goudsche „Beenhackers" genoten
zoo zou men denken de zeer bijzondere
bescherming van de overheid. Voor zware
concurrentie behoefden zij immers niet be
zorgd te zijn, waar de Magistraat vond, dat
twaalf slagers voor Gouda „overgenoegh"
was.
Inderdaad zou Gouda dan ook een paradijs
voor vleeschhouwers zijn geweest, indien op
het eerste artikel niet onmiddellijk een
tweede volgde van dezen inhoud:
„Behoudelyk dat alle Borgers deser
Stadt/ Vetweyders synde [maar geen an
dere] eens ter Weeck sullen mogen slach
ten een Rund ofte Beest/ 't sy Osse Koeye
ofte Vaars/ ende geen ander Vee/ om 't
selve in 't Boterhuys ofte elders ter gedes-
tineerder (bestemder) plaetse 't sy in t
gheheel halve/ vierdeparten/ ofte aen stuc-
ken te mogen verkoopen; Te weten soo-
danighe Beesten/ die sy drie maenden aen
malkander (achter elkander) voor dato
(vóór den verkoopdag) in vollen eygendom
gehad|selfs geweydtofte op 't stal ge-
mestiöullen hebben. Ende daerenboven/ dat
hetjyder/ die meer als twaelf Beesten Weydt/
viy sal staenomme in de derde Weeckin
plaetse van eentwee Beesten te mogen
slachten/ behalven van half October tot half
December toe/ als wanneer yder Vetweyder
soo veel Beesten in de voorseyde qualiteyt
geweyt sal mogen slachten als het hem ghe-
lieft; mits dat syluyde de selve Beesten
ghehouden (verplicht) sullen zyn in 't Bo
terhuys ende nerghens anders te laten
slachten/ ende daer voor te betalen als tot
dato deses (op heden) in usantie (gewoon
te) is gheweest: sonder nochtans dat de
Borgers werdt benomen de faculteyt (gele
genheid) om alleen ofte met haer (hun)
twee/ drie ofte vier Persooneneen Beest/
Kalf/ ofte Schaep te slachten voor haar
eygen menagie (huishouding) ofte huyshou-
dinge mits daer van betalende den. Impost
(belasting) ende Accyns volgens de Ordon
nantiën (gemeenteverordeningen); alles op
yder poinct contrarie doende te verbeuren
een somme van vgftien gulden (terwijl op
de overtreding van elk punt een boete wordt
gesteld van vgftien gulden)".
Terwijl artikel een bepaalde, dat er in
Gouda slechts twaalf „bemhackers" zouden
zijn, werd door artikel twM d^y^gelgkheid
voor een ieder géschapenrnn^pslager op
te treden.
In 1744 was artikel twee een weinig in
zijn werking beperkt door een nadere „am-
pliatie (aanvulling)".
Toen was bepaald, dat alleen die burgers
mochten „jouisseeren (genieten)" van de
voordeelen van dat artikel, die in Gouda hun
„Fixum domicilium (vaste woonplaats)"
hadden en die „de Beesten op haar eygen
Stallen of in haar eygen Weyden sullen
hebben gemest of geweydt" gedurende den
tijd van drie maanden vóór den verkoopdag.
Die aanvulling had aan de slagers niet
veel voordeel opgebracht. Vandaar, dat zg
„nader Explicatie (uitlegging) omtrent de
Vetweyers" verzochten. Zg vroegen welis
waar slechts gÉn nadere uitlegging, maar
zg bedoelden daarmeq een grondige veran
dering van dat artikel te hunnen voordeele.
Hun verzoek werd echter afgeslagen; de
leden van de Magistraat waren waarschijn
lijk zelf vetweiders.
„'t kleyne Schippers Gilde versoek de
„Scheepen te mogen laten maaken tot
„14 Lasten afgeslagen.
'-'Jt'iSÉtu
De Goudsche schippers waren in twee
gilden verdeeld, lyt „Groot-Schippers Gil
de" en het „Kieyn-Schippers Gilde ofte
Schuyte-Voerders van 't Yssel-Veer". Daar
naast en buiten gildeverband stonden nog
een tiental „Yker-schippers", die gebonden
waren aan een „Reglement, beraemt (vast
gesteld) by de Overluyden en Deeckens van
't Groot-schippers Gilde dezerStad."
„Ykers" waren kleine schuiten, die zoowel
als lichters werden gebruikt als voor het
vervoer van turf diénst deden.
Het kenmerkende verschil tusschen de
leden van het Groot- en het Klein-Schippers
Gilde was gelegen in de grootte van hun
schuiten. In den oorspronkelgken gildehrief
van het Klein-Schippers Gilde van 3 Juny
1636 was niet nauwkeurig aangegeven,
hoe groot de inhoud van een schuit hoog
stens mocht zgn, opdat de eigenaar nog b(j
dat gjlde kon worden ingedeeld.
Den 6den Juli 1677 was echter bepaald,
„dat de Schippers, voerende boven de negen
lasten, voor het toekomende (in de toe
komst) sullen moeten wesen onderworpen
het Groot-schipers Gilde". Den 4en Novem
ber 1737 was de grens naar boven verlegd
en was bepaald, dat „de Scheepen van de
Gildebroeders van het kleynschippers Gil
den niet grooter dan Elf Lasten souden mo
gen syn."
An den loop der tijden hadden verschillen
de leden van „V kleyne Schippers Gilde"
grootere schepen - aangeschaft en zouden
dientengevolge eigenlijk bij het „G^oot
Schippers Gilde" ingedeeld behooren' te wor
den. Daarover waren „van tyd tot tyd
questien en verschillen" tusschen de beide
gilden ontstaan. Zooals steeds, draaide het
ook nu weer ora' de duiten. Het „Groot-
Schippers Gilde" wenschte ter wille van het
gildegeld, dat bij inkoop moest worden be
taald, dat een aantal „kleyne Schippers"
tot hun corporatie zou toetreden. De „kleyne
Schippers" die daarvoor in aanmerking
kwamen, wilden daarvan uit den aard der
zaak niets weten en bewerkten, dat „Over
man en deekens" zich met een request tot
de Magistraat wendden om de keur te wijzi
gen. „Overman en deekens" verzochten dien
overeenkomstig „dat de scheepen van de
Gildebroeders^ van het kleynschippers Gilde
in plaats vaéhElf Lasten van nu voortaen
veertien Lasten groot sullen mogen wesen".
Maar omdat zij wisten, dat een wetswij
ziging altgd op bezwaren stuit, vroegen zg
tevens, dat de schépen van de gildebroeders
Dirk Goedhart, Dirk van Velsen, Aris van
Leeuwen, Cornelia Grootendorst, Willem van
Schermen, de Wed. Pieter Swanenburg en
Ary Swanenburg, 1,respectievelijk boven de
Elff dog beneeden ae Veertien Lasten groot
IN HET
ALLE ZALEN IN KERSTSTIJL GEDECOREERD.
24, 25, 26 December: GROOT KERSTDINER
27, 28, 29, 30 December: DINER-DANSANT 4.50 en 6.—
31 December: OUDEJAARSAVOND-SOUPER ;g._
I Januari: NIEUWJAARSDINERƒ4.50 en ƒ6—
1. BOB CRISLER's WHITE LYRES ORCHESTRA, Jara
2. ORQUESTRA FUSELLAS HERMANOS, Rumba en Taiwo
3. BILL AUBREY'S WONDERBAND.
4. GUIGLIE EN ZIJN NAPOLITAANSCH ORKEST.
5. SENORITA CARMEN SANCHA, Spaansche danseres.
6. 2 RiODINS, danseurs excentriques.
7. TZIGANE ORKEST JOSZI BARANYAI.
8. WILLIAM FARRAR EN YVONNE.
9. THE 3 WHIRLWINDS, Dancers en Rollskates.
10. LES 5 CHANSONNIERS DE MONTMARTRE.
11. IWAN TARTAKOFF, Zanger.
12. GOOD KING WENCESLAS.
SCHITTERENDE KERSTCADEAUS mr EIKEN BEZOEKER SURPRISES
Reserveert vooral tijdig Uw tafel (Tdef. Int. 34000, 16 lijnen).
KAMER MET BADKAMER en uitgebreid ontbijt 6.— p. pers.
Dag en nacht: GRATIS AUTOSTALLING.
synde, onder het Kleynschippersgilde sullen
behooren zooals sy tot nu behoort hebben."
Van der Hoeve vermeldt ten onrechte, dat
dit rekest werd afgewezen. De Magistraat
besloot .alvorens te disponeeren (beslis
sen)" een commissie te benoemen om „het
versoek in deze Requeste gemelt te exami
neer en (onderzoeken) en vervolgens te die
nen van derselver Consideratie en Advis".
De leden van die commissie werden dadelijk
benoemd.
„Een reglement te maken voor 't Sa
garis van de Bodens. Eenige Extenties
„(beschouwingen) gelezen van voorgaan
de Magistraat.
„20 Oct. regtdag demptis Speelman,
„Eyk, Boon van Ostade.
„Nihil actum (Niets gebeurd).
„1 November D D De Kedts houtman
„solliciteert na de vacante vroedschaps-
„plaats.
„2 dito Dr. W Griffioen utsupra (als
„boven).
Het aolliciteeren van de Kedts Houtman
en Griffioen waa niet het openlijk dingen
naar de vacante vroedschapsplaats; de beide
heeren brachten een bezoek bij van der
Hoeve en verzochten diens stem en steun.
„10 November Regtdag demptis V
„Eyck Boon Procureur Brack geeft over
„een rekening om te Taxeeren van Wil
lem Nabbe gekort 5 gl 9.
Bg den verkoop van de beide bleeken van
Willem Nabbe had ook de procureur Brack
zijn diensten bewezen. Daardoor kon hjj nu
ook een vordering tegen den boedel indie
nen. De vierschaar, die over de verschillende
vorderingen moest oordeelen, vond de reke
ning van Brack blijkbaar te hoog en erkende
diens pretentie slechts tot een lager be
drag.
„12 November vroedschap ten 10
„uuren.
„De Regenten van 't Tugthuys te sub-
„sidieeren na goedvinden van Heeren
„Burgermeesteren.
Het tuchthuis kreeg subsidie. Men was
in den tijd van het dagboek zoo gewoon om
naar personen en niet naar zaken te zien,
dat van der Hoeve vermeldt, dat het sub
sidie werd verleend aan de regenten. De
vaststelling van de grootte daarvan werd
overgelaten aan de burgemeesters.
1—2—
„regtdag van Scheepenen dempto Boot,
„de President Scheepen geeft hunii'
„dat den Heer Officier (de Bstynr), een
„pretensie (verordening) heeft inge/e-
„vert van 1600 gl. wegens afaskh| nu
„overspel van Sibe Ybes, of rik «-
„der de preferentie (onder de beroor-
„rechte vorderingen) moet gsfakaot
„worden, of niet, uytgestel tot asnitiau
„de Woensdag.
Tot nu toe is uit het dagboek nog sieü
'gebleken van de knoeierijen en afperdngn,
waardoor de regententijd berucht is gewor
den. Dit ligt trouwens voor 0e hsnd, war
niemand bg voorkeur zijn zonden in m
dagboek vereeuwigt.
Hier echter komt zijdelings een ernstige
afpersing voor den dag.
Sipke Ipes van den Bosch had sich se
dig gemaakt aan overspel. De gevolg*
daarvan waren niet uitgebleven. Dit was ha
kend geworden en de baljuw was tot straf
vervolging overgegaan. De vervolging wsi
echter niet zoover gekomen, dat Sipke lp*
van den Bosch voor de vierschaar wu ni-
schenen. De zaak was zooals dat inde
achttiende eeuw heette „gecompoëssri"
of, zooals men nu zou zeggen, afgnkoek
Dien afkoop van strafbare feiten Wfin
wij tegenwoordig nog. Wanneer ieman&net
een fiets rijdt, die van achteren niet ni
een reflector is voorzien, en hij wordt nr-
baliseerd, dan kan hü een strafrervoig*f
vermijden door een zeker bedrag te-betzta.
Dit bedrag komt echter niet ten geeés,SM
den Ambtenaar van het Openbaar MM»
terie, maar aan den Staat der Nedsrisadtt
In de achttiende eeuw kon men ook i!
verschillende misdrijven „afkoop»" D**f-
koopsom was echter in een dergelijk ja*
bestemd voor den „Heer Officier (kW*
juw" zelf. Het spreekt vanzelf, dat «*p-
fortuneerd man, die een of ander striW®
feit had bedreven, daardoor in d»a**®"
gelukkige positie tegenover den bsljw
Er Is een geloof dat bergen verzet
maar er is een wjjs/ieiq, die er overheen
klimt.
ONS ZATERDAG-FEUILLETON.
oit het Engelach v*n
BARONES ORCZY.
42
„Zooals zij zijn, werden zij opgevolgd in
d!t roemrijk land van Kamt, lang voordat
uw voet den grond er van betrad, oh, Lie-
veling der goden!" zei^p de hoogepriester,
nog altijd beproevende zich zelf te beheer-
schen, ofschoon zijn hand van hartstocht
trilde en den zwaren etaf omklemde, zoodat
zijn magere armen kraakten van de inspan
ning. f
„Toch zal in dit geval mijn raad de over
hand hebben," zei Hugh met fverheven
kalmte, „en ik verklaar plechtig* dat mijn
raadsman hier,' in de toekomst steeds toe
gang zal hebben tot het bed van den Pha
raoh, en dat wat hij ook moge bevelen voor
het welzijn van den vorst, blindelings en
onvoorwaardelijk zal worden gehoorzaamd."
„En hoe denkt gij deze verklaring te doen
uitvoeren, oh Lieveling der goden?" vroeg
de hoogepriester met een minachtenden i
lach.
„Door onbarmhartig onder mijn voet te
verpletteren, die ongehoorzaam aan mijn I
bevelen zou durven te zijn," antwoordde
Hugh langzaam, terwijl hij van zijn draag
baar opstond en den hoogepriester aanzag
in al de heerlijkheid van zijn jeugd en zijn
machtige persoonlijkheid.
Ur-tasen was doodsbleek geworden. Hij
was zijn geheele leven gewend geweest zijn
wil voor te acht ij ven aan koningin Maat-
kha en het land. Zijn bevelen waren waar
schijnlijk nooit tegengesproken, maar ik
denk, dat ook hij op dit oogenblik gevoelde,
dat de volgende korte i^gnblikken 'zouden
beslissen wie van de twfr hij of de
vreemdeling meester in het land zoude
zijn.
„Neem u in acht," zeide hij plechtig, ter-
wgl.zijn stem trilde van ingehouden woede,
tervijl hg den zwar» gouden staf ophief,
hey zinnebeeld van z(jn priesterlijke tófccht,
dét gg niet wordt vertreden orfter de macht,
Avaartegen gg uw heiligschennende stem
hebt verheven."
Zonder een woord verder wendde Hugh
zich om en ging naar het gordijn, dat het
gezicht op de stad van de vergaderzaal uit
sloot, en, het opzijduwende, wees hjj naar
de treden van den tempel, waar duizenden
mannen en vrouwen wachtten zooals zij
eiken morgen deden, om een blik te wer
pen op den voet van den troon van Osiris.
Eenige van de jongere mannen en vrouwen
lagen op den grondTbpdat zijn voet op hun
lichaam kdn treden.
IJugh wachtte kalm een oogen
blik, totdat Ur-tasen, die hem was gevolgd,
ook naar de bevolking keek. Eensklaps werd
er onder de menigte een kreet vernomen,
iemand had Hugh in het oog gekregen, en'
het volgend oogenblik knielden allen, hun
donker, met ontzag en eerbied vervuld ge
laat naar hem toegekeerd, terwijl de vrou
wen een lofzang aanhieven, zooals zij tot
de goden zouden hebben gedaan.
Hugh wachtte, kalm, totdat de stroom
van geestdrift zich over de gansche menigte
verspreidde, totdat het getier oorverdoovend
werd, totdat de liederen klonken als een
triomf-zang; toen liet hg kalm het gordijn
vallen ea wendde zich glimlachend tot Ur-
tasen. I
„Spraakt rij van macht, oh machtige
priester vaiidta?" vroeg hij.
„Wilt gij me macht tarten, die u maak
te?" dondérde dé hoogepriester dreigend
Hugh naderend, terwijl hjj den massieven
staf bovej zgn hoofd zwaaide. „Ik zeg u,
neem u in acht, gij vreemdeling in het land,
opdat niet dezelfde handen, die u plaatsten
boven het volk van Kamt, u zouden neer
slingeren van dien troon, en u bloedend en
gekneusd in de vallei des doods zouden
werpen ten prooi der roofdieren van de wil
dernis, van waar gij kwaamt, gevolgd door
de vervloekingen van dezelfde bevolking,
die nu bereid ié u uit te roepen tot verwant
van de goden!"
De oude man was nog krachtig, ik was
naar voren gesprongen, ernstig vreezende,
dat de zware gouden staf, het volgend
oogenblik op den schedel van Hugh zou
neerkomen met zulk een kracht, die dezen
twist over het meesterschap voor altijd tot
zwijgen zou hebben gebracht.
Koningin Maat-kha had ook smeekenö
de armen opgeheven naar den hoogepries
ter, die alle zelf beheersching verloren scheen
te hebben; maar klaarblijkelijk wist de
oude heer met al zijn wijsheid niets van
het temperament van een zoon van pro
zaïsch oud-Engeland. Hugh keek op hem
neer van zijn volle lengte van zes voet twee
duim. Met een ongeduldig voorhoofd fron
zen en het ophalen zijner schouders, rukte
hg kalm den zwaren, officieelen staf uit de
zenuwachtige handen van Ur-tasen en
schijnbaar zonder eenige inspanning brak
hij den gouden staf met; een dof metaalach
tig geluid recht doormidden over zijn
knieën; daarna wierp hij de stukken op den
marmeren vloer aan de voeten van deo ver
baasden priester en schudde lachend het
van zijn handen.
|Uw leeftijd en uw zwakheid maken u
g voor mijn handen," zeide hij, terwjjl
hy kalm terug ging naar zijn plaats naast
de koningin, „maar gjj doet goed te beden
ken, dat deze gebroken staf het toekomstig
zinnebeeld zou kunnen zijn van uzelf £n
uw macht. Het is laat mijn koningin,' voeg-
dq hij er aan toe zich tot zijn bruid wen
dende, die nog sprakelooB van schrik en
ontzetting was, „het wordt tijd, dat wij ons
gereed maken voor onz© reis. Raap uw gou
den staf ap, Ur-tasen, groet uw koningin!"
H\j gaf een teeken en de acht doofstom
me slaven hieven de draagbaar op, gereed
om haar weg te voeren. De hoogepriester
had zwijgend den gouden staf opgeraapt,
aooals hem bevolen was en bracht atom tfjn
onderdanigen groet aan Hugh en
koningin. Toen ik hen uit de vergader»»!
volgde, zag ik den hoogepriester wg
verbazing naar den gebroken gouden
en naar de zich verwijderde gestalte T*
Hugh staan lqjken met bggeloovige
toen daarna de eerste opgewonden
van geestdrift der bevolking bij
van den Lieveling der Goden zijn oor*»
reikten viel Mj op zün knieën en rtrwa®
met een gil dê-#rmen uit naar het heinr
do)h van Ra.
HOOFDSTUK XIV.
Neit-Akrit, Prinses van Ka*t.
„Er valt niet meer aan te m
Girlie, je hebt een vijand van dien m«ar
maakt," zeide ïk^oodra ik een lc*a«
alleen met Hugh yt spreken.
„Ik kon er nieti&A dooi, Mark. Hetv^
de keus tusschen een vijand en een
Ik zie het nu duidelgk in, dat na d«ë^
sten schok van verbazing het "r^_IWe
plan was, mij als een speelpop te
om op het bggeloof va» het volk ky
en zün eigen macht over kóningin MM
te versterken. Ik veronderstel, dat ds
vos, met een vrouw aan het hoofd der
en een Pharaoh, die te ziek was V
ernstig met iets te bemoei», vrg
eigen sin volgde."
(Wordt
l
te staan, omdat deze laatste uit die
^gfbare handeling de boter trachte te
braden en pas van verdere vervolging af-
xgg, wanneer de „misdadiger" een heel pak
met veeren had gelaten.
V.-ft het geval van Sipke Ipes van den
*Bosch was de baljuw ten slotte met 1600
galden tevreden geweest Naar onzen maat
staf was dit zeker een bedrag van vier mille.
Van den Bosch, die op het oogenblik van
den afkoop blükbaar zonder contanten zat,
had dit bedrag echter niet dadelük voldaan,
maar had het zich tegenover den baljuw
schuldig erkend en beloofd op een af
gesproken tgdstip te zullen betalen. Nu ech
ter had er een voor den baljuw rampspoe
dige gebeurtenis plaats gehad. De zaken
van Sipke Ipes waren in de war geloopen
en den 6en April 1762 had de Magistraat
den „geregtabode (deurwaarder)" Thomas
Pelt tot „curateur" in diens insolventen boe
del benoemd.
STADSNIEUWS.
Sipke Ipes was dus failliet en de schuld-
eiBchere konden nog net als tegenwoor
dig hun vorderingen indienen.
Een ieder, die wel eens met een faillisse
ment te maken heeft, weet, dat de vorderin-
V gen worden verdeeld in twee soorten, prefe
rente en concurrente.
Hij, die een preferente vordering heeft,
verkeert in een gunstiger positie dan een
concurrent schuldeischer. Zoolang <jg nog
voldoende in den boedel zit, krijgt een pre
ferent schuldeischer zün vordering geheel
betaald. De concurrente schuldeiachera
daarentegen deelen naar verhouding van
hun vorderingen, of zooals de gewone uit
drukking daarvoor is, zü deelen ponds ponds
gewüze.
Om een voorbeeld te geven: Iemand is
aan zün knecht 60 gulden arbeidsloon schul
dig en heeft van één bank geleend 1000 gul
den, en van een andere bank 3000 gulden.
Nu gaat hg" failliet. Nadat alle kosten er
af blgft er 160 gulden over. De knecht
krggt dan 50.de eene bank 26.en
de andere 75.—.
Zooals men ziet, komt de knecht er het
best af.
Bü de faillissementen doet zich nu het
verschünsel voor, dat verschillende schuld-
eischers bü de indiening van hun vorderin
gen vermelden, dat deze preferent zün. De
curator stoort zich daar echter alleen aan,
wanneer dit op grond van de wet het geval
Dq baljuw, Dr. Willem van der Hoeve, de
oom, waarnaar de dagboekschrüver was
vernoemd, zou toch graag die ƒ1600.in
rij» geldbuidel hebben gezien en diende
daarom zün vordering op Sipke Ipes in.
Hü deed evenwel net eender als nog tegen
woordig verschillende crediteuren doen en
verzocht preferentie. Zün kansen waren
niet slecht, want de preferentie was in dien
t(jd niet wettelük geregeld en hü mocht
hopen, dat de vierschaar hem ter wille zou
ztjn. Elk van de leden van de vierschaar
kon immers mettertüd nog wel eens baljuw
worden en zou zich dan evenmin gaarne een
dergelük vet kluifje zien ontgaan.
De vierschaar durfde echter de dadelüke
beslissing niet aan, waarschijnlijk omdat
zich zooiets nog* nooit had voorgedaan.
De zaak werd dan ook „tot aanstaande
Woensdag uytgestel".
Nadruk verboden.
(Wordt vervolg(J.)
Dr. Mr. J. SMIT.
verkrügbaar bü het Depot:
L. Müller, Apothoek
Amsterdam 49 - Kalveratra§( 1W
Tel. 44674, Postgiro 68639
Het groote Pastoor Heumann-Boek
862 bladzijden, 160 afbraid. ontvangt
gratis en franco ieder h| die zün
adres inzendt aan Myp
L. HEUMANN EN Co„
Amsterdam C 49 Staaikade 4
GOUDA, 10 December 1932.
De aieswe recreatiezaal in het Centraal
Tehuis voor Israëlieten.
Op Zondag 18 December te half vier des
middags zal in tefenwoordighe;d van den
Opperrabgn en genoodigden de nieuw inge
richte recreatiezaal en kerkkamer in het
Centraal Tehuis voor Israëlieten aan de
Oosthaven officieel in gebruik genom»
worden.
De Muzikale
Kamermugièkavnod.
De inteekening voor het concert van het
Residentie-Orkest is wel is waar te gering
gebleken om dat ensemble in Gouda te laten
komen concerteeren, doch de daarop gevolg
de inteekening voor een kamermuziok-avoad
is alleszins bevredigend te achten.
Deze muziek-avond, te geven door het be
kende Hartvelt-Kwartet in de So\ „de
Reünie", zal plaats vinden op 12 Jar« 1933.
Kerstfeest van het Sterhuis. y
Vrijdag 16 December a-s. 's avonds 8 uur
wordt in de Luthersche Kerk, Gouwe hoek
Groenendaal een Kerstfeestviering gehou
den. dat uitgaat van het Sterhuis.
Dit feest is niet alleen vooqr de meisjes,
die het Sterhuig bezoeken. Integendeel!
Ieder werkend meisje is heel hartelijk wel
kom en béstuur en leidster hopen op een
volle kerk roet vele luisterende jonge men-
Rchen.
Laat ieder meisje, dat prgs stelt op een
prettig, rustig Kerstfeest dien avond komen
wekt ook vriendinnen op om mee te
gaan.
De toegang is vrü; alleen wordt bg het
uitgaan een collecte gehouden.
Lezing Ned. iteisvereeniging.
Men verzoekt ons te herinneren aan de
eerste winterlezing der afd. Gouda van de
Ned. Reisvereeniging op a.s. Maandagavond
in de bóvenzaal van „het Schaakbord". De
heer J. G. Beurs uit Utrecht, die dien avond
zal spreken over het Voralberg en Bodensee
is een bekende spreker, en zal ongetwijfeld
veel belangwekkends weten te vertellen,
aan de hand van een schitterende film en
met minder fraaie lichtbeelden.
SPORT IN W1DSTRIJD1N.
Qollsvs af ta achauran I DuldalIJka schriftI
De geheel koetelooze toezending
van een Pastoor Heumann Boek
wordt gewenscht door:
Naan» en voornaam
Straat en huisnummer
Woonplaats
VOETBAL.
Programma voor Zondag 11 Dec.
K. N. V. B.
Afdeeling 1.
le klasse.
Zaandam; Z.F.C.—R.C.H.
Den Haag- H-B.S—Feijenoord.
Hilversum: 't Gooi—V.S.V.
Schiedam: H.-D.VS.D.H.G.
Amsterdam Blauw Wit—AD.O.
4e kiaase E
Utrecht: E.A.C.—Amersf. Boys
WoerdenWoerden—Victoria.
Amersfoort Quick—Soest.
Anuen foortA.P.W.O.—Kampong.
Afdeaüng 11.
le klasse. i
Dordrecht: DF.O.-gAjax
Rotterdam SpartaJfy.U.C.
IJl luiden Stormvogels—Hilversum.
El k huizen West-Frisia—Xerxes.
Haariem: Haarlem—K.F.C.
2e klasse A.
Gorinohe'-iUnitas—O.N.A.
Delft: BE.C.-RF.C.
Den Haag: H V.V.—Neptunus.,
Rrtterdam St. Hooger—O.D.B.
2e klasse B.
Den Haag V.I.O.8.—V.D.L.
RotterdamV.O.C.-S.V.V
Rotterdam C.V.V.—Excelsior
Gouda Gouda—Fortuna
3e klasse A y'
Den Haag: B.M.T.—Celeritaa
Delft: D.V.C— Bodegraven.
Leiden: L.F.C— Rijswijk.
Wassenaar Scheveningen—Laakkwartier.
3e klasse
Delft Concordia—Coal.
Delft: Delft—D H.S.
Vlaardingen: de Hollandiaan—de Musschen
Rotterdam: R.D.M.—G.S-V.
Rotterdam; St-. Volharden—E.D.S.
4e klasse 0.
Lekkerkerk Lekkerkerk—Gouderak.
Rotterdam: S.I.O.D.—D.D.O.
RotterdamS.M.V.—Waddinxveen.
Moordrecht: Moordrecht—Schoonhoven
Den Haag: A.D.O. 2—Excelsior 2.
Reserve le kiaase.
Den Haag: V.U C. 2-H.B.8. 2
Delft: D.H.C. 3-C.V.V 2.
Rotterdam: Xerxes 2—Gouda, 2.
Rotterdam: Feijenoord 2—Sparta 2.
Reserve 2e klasse A.
Gouda: Olympia 2—H.V.V. 2.
Pen Haag: Quick 2—H.-D.V 8 2.
Den Haa$: B.M.T. 3-V I.O.S. 2.
Vlaardingen: Fortuna 2—H.B.8 3.
Schiedam: 8.V.V. 9-B.EC.
Reserve Se klasse O
Gouda: G.S.V. 2—Velox 3*
Gouda: O.N.A. 2-U.V.V. 3.
Alphen Alphia 2—Alphen 2.
Bodegraven Bodegraven 2—Hercules 3.
Afdeeling III.
le klaese.
Almelo: Heracles—A.GO.V.V.
Hengelo: Tubantia—Wageningen.
Arnhem: Viteese—Enschedé.
Enschedé: Enadi. Boye-Go Ahead.
Apéldoarn- Rob. et Veloeita»—P.B.G.
Afdeeling TT.
le klasse.
Tilburg: L.Ö.N.6.A.—Bleijsrheide.
Er door moet Ik,
•1 wrord lk tot op
mijn hemd toe
nat De vprdere
gevolgen worden
voorkomen door
Uitsluitend verkHjebaar in dc oranje-band
buisjes van 20 tabletten nu 11. .70 en
oranjezakjes van 2 tabletten h IL —.10.
Middelburg: Middelburg—Eindhoven.
EindhovenP 8 V.-N O.A.D.
Maastricht M V.V.-B.VV.
Breda: N.A.C—Willem II.
Afdeeling V
le klasse.
MeppelAlcidee—G.V.A.V
Groningen Be Quick—Veendam.
Groningen Velocitas—Friesland.
LeeuwardenLeeuwarden—Achilles
Leeuwarden KriBia—Sneek.
G. V. B
le klasse.
Moercapelle 1—Gouda 3.
Gouda 4—Bosk Boys 1, 11 uur.
O.N.A 3—Moordrecht 2, 11 uur.
Dilettant 1—Olympia 3.
Zwervers 1—Haastrecht 1
2e klasM A.
G.8.V. 3—O.N.A 4, 11 uur.
Ammerstol 1—Waddinxveen 2.
Groot-A miners 1—Dilettant 2.
2e kiaase B.
Haastrecht 2G.S.V. 4.
Gouderak 2—Zwerver» 2.
Waddinxveen 3- Woerden 2.
Olympia 4—Oudewater 2, 11 uur
Bosk Boys 2—O.N.A. 6.
3e klasse A.
Gouda 5—Bosk. Boys 3, li uur.
Nieuwerkerk 2—Voorwaarts 1
Zwervers 3—Groeneweg 1, 12 uur
Nieuwveen 1—O.N.A. 4.
3e klasse B.
Stolwijk 3—Lekkerkerk 3.
Schoonhoven 3—Dilettqpt 3.
NieuwerkeTk 3—Haastrecht 3, 12 uur.
3e klasse C.
Ammerstol 3— Stolwijk**, 18 uur.
Oudewater 2—Gouda 7.
3e klasse D.
Voorwaarts 2—Moercapelle 2.
Woerden 4—Nleuwveeu 2.
Bosk Boys Gouda 6, 12 uur.
neelen, Calvinisten en Vrü zinnig Hervorm
den.
Ondergeteekervde, die tot de vierde groep
behoort en velen met hem, heeft het al ge-
ruimen tgd gehinderd, dat er met de belan
gen van de beide laatste groepen niet vol
doende rekening wordt gehouden. Het heeft
er zoo den schgn van, dat alle leden alleen
ethisch of confessioneel zijn. Immers, indien
hier, speciaal de vrg zinnig hervormd» een
kerkgebouw vragen om een predikant van
hun richting te do» optreden, krijgen zü
steeds nul op bet request. Hoe menigmaal
is dat de Vereeniging van Vrgsinnig Her
vormden al gebeurd?
En hoe komt dat? Dat komt alleen door
de éénsgdige sam»stelling van den Kerke-
raad, die notabene zichzelf aanvult; iets,
dat thuis behoorde in den regententgd der
18e eeuw maar zeker in de 20e heeft afge
daan; ook op kerkelük gebied.
En hoe is hieraan een einde te maken
Alle» door a^. Dinsdag te stemmen
vóór Kiescollege. Dat alle» zal
waarborg geven, dat ook met de belangen
der minderheden rekening zal worden ge
houden.
Er moet in de toekomst één predikant ko-
m» van elke> bovengenoemde richting, wfct
bü totaal 4 predikanten juist mogelgk is.
En daarom moet oAdergeteekende allen,
dié het wél meenen met het werkelijk be
lang en de instandhouding van de z.g. va-
derlandsche kerk en haar liefhebben, op het
hart bind»:
Stemt Dinsdag 13 December voor
Kiescollege.
G. D. HEIJ,
Regentesseplantsoen 9.
Oplossingen van de Raadsels
van vorige week.
1. Paradgsvogel.
2. Valt, val.
3. Sneeuwvlokken.
4. Bes, mes, zes, les, tres.
5. Spiegel.
6. Rusland.
De prgs viel bü loting t» deel aan LENI
GRAVESTEIJN, Gouwe 42.
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Belangrijke dag voor de Ned. Herv. Kerk.
Mijnheer de Redacteur,
Zou ik U voor het onderstaande een
plaatsje mogen verzoeken in de kolommen
van Uw blad van Zaterdagavond 16 dezer?
Bü voorbaat mün dank.
A.s. Dinsdag 13 Ttëcember is voor vele
leden van de Ned. Herv. Gemeente alhier
een belangrijke dag. Dan zal weer beslist
worden, hoe de eerstvolgende tien jaar de
belang» der led» in die gemeente behar
tigd zullen worden. Zooals bekend is, zün
de leden der Ned. Herv. kerk in vier hoofd
groep» verdeeld n-1. Ethisch», Confessio-
Nieuwe Raadsels.
1. Twee kleine, kleine vensters,
Waardoor men küken kan.
Toch zün ze niet van glas, hoor!
Maar waarvan zün ze dan?
Gewoonlük zijn ze helder.
Wat is hisr 't antwoord van?
2. Met d ben ik een deel van een gebouw,
met t zit ik aan een boom of plant, met
h aan een schoen of voet, met z ben ik
een bergplaat», met 1 dien ik om iet*
dicht te mak» met w kan. ik heqi
gevaarlijk zijn.
3. Mün eerste is een uurwerk,
Mün tweede woon je in.
En samen zit 'k in vrucht»,
Waarin je vast hebt zin.
Zoek mij nu daarin vRjtig.
Doe 't daad'Hjk maar, begin!
4. Strikvragen.
Welke per» kun je niet eten? (twee
soorten).
Welke boomen, die m» nog maar
schaars in ons land aantreft, hebben
geen wortels, blader» en takken?
Welke vügen kunnen pün doen?
5. Wie kan blazen als de beste
Een heeft eiglük toch geen mond?
Wie laat graag de kind'ren lachen,
Maakt het soms wel al te bont?
6. Met h ben ik timmergereedschap mot
k een deel van een huis.
Oplossingen inzenden aan de redactie van
de Goudsche Courant, Markt 31.
Onder redactie van dc Damelab
Secretarie dc la Reglaaa 14,
club, Msorkt 49.
No. 857.
Zwart schüven op: 4, 6, 8, 14, 16, *8,
30, 34, 36.
Wit schüven op: 16, 21, 22, 26, M 17 38,
52, 44, 47.
Probleem No. 866.
Zwart schgven op: 7, 9, 12, 13, 15, 16, 18,
19, 22, 23 27, 28.
Wit schüven op: 24, 26, 29, 30, 84, 86, 37,
39, 42, 44, 47, 60.
Oplossing van Probleem No. 864.
Wit speelt: 3328, 42-37, 471 «8,
16—11, 44—40, 43—39, 48 8, 814.
Oplossing v» Probleem No. 864.
Wit speelt: 22—18, 86—31, 27 -22,
22:86.
RUILBUREAU
voor boni «n plant]**
Hebben verzond» aan:
Mej. de K. te Gouda: 78 Van Nelle'a bons.
Th. S. te Gouda. 17 Vetplanten bon» vn
3 kleine Vim bona.
Hebben genoteerd voor:
A. F. te Gouda: 101 linnenkastb«n».
Mededeeling voor: Mej. de K. te Gouds:
De haveymoutbons, door U bedoeld hebbe»
we nl0, in voorraad, zijn niet opgbnon.cn in
onze rubriek. Komen ze soms éér of ande
ren tüd voor, dan zuil» w« ze U zenden.
Gaarne hadd» we a.s. wek» groote toe
zending» van dWersê bons plaatje». NVij
zullen xe wel distribueer»
RUILBUREAU.
■hescouege
Morgana van 10 tat 1 uur
'a Middag* van 3 tot 5 uur
'a Avonda van 7 totlB uur
