13
Had l;j
MS
Uk
irt
Deze Courant komt in vele duizenden gezinnen. Gegarandeerde oplage 6500
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BËRKENWOUDE. BODEGRAVEN, BOSKOOP, 0OUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
I0NH0VEN, STOLWIJK, WADDlNXtEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
tflEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHO<
STOLWIJK, WADDINXtEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Ditblad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
ex
EERSTE BLAD
ak
Laat softs een
IntX
dogen
enorme
t U dus
rk aan*
>gomr
18.=
Bahlmann
Mödeiwasscherij
Eet nü
P. G. Scharleman Junior.
Losse bladen uit het Dagboek
van een Gouwenaar.
ing
Heden ontvingen wij een groote partij
etfefl en fait. P|ttWCej 0]} StoffCU J 8^0110611
deze verkoopen wij voor den langst denkbaren prije 11
STuFJAPüNNEli nu
FLUWEEL en STOF nu 3.*”
4s— Sa— Sa—
--
fiOlDtfftMANT.
Uit ons Parlement
Belangstelling voor en hulp aan
den landbouw.
Ie Boek-
plaataing
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
ed versterken.
Den Haag.
van alle
rrijfi
r»
I
ich rood? Zijn uwe
oeid, roodst u alles
ium van
slechts
het kompas
zouden gaan
ont-
Re-
LDOG
m zóó
Mt ver*
ibbar
dar
ken
Jt, voor
slechts
f 15.75
ti kelen I
GOUDA
4
sskt daardoor uw
armoede en zenuw-
-dessins
id voor
softs een ptoefWatch
behandelen bij
J. H. VAN 8TRAATEN
met Zondagsblad
looper geschiedt.
I zegd; wanneer de Regeerij
grepen, zou het allerjaio
zijp met onze zuivelboerei,
kenamesters, met onz© veeno'
tarweteelt en met zooveel an<
kensmester. üe Minister is daarbij met
warmte opgekomen voor den leider van
de Voxkenscentrale, den heer Zwanen
burg, wiens goede trouw, omdat hij nu een
maal zelf ook exporteur van varkensvleeseh
enz. ie, ernstig in verdenking waa gebracht.
onze overheerlijke GEROOKTE ZALM 60 cent per ons. fijner dan fijn!
Uitgesneden GEROOKTE PALING, zander vel, zonder graat, 45 ct. per ons.
Fijnste uitgesnedpen MAKREEL, 18 cent per ons.
GEFILEERDE ZALMBOKK1NG, iets nieuws, fijner dan fijn, 7 ct. per stuit.
LANGE TIENDEWEG 75 TELEFOON 3202.
den om clementie in te roepen; het land is
door zijn ex-medestrjjder, Frankrijk finan
cieel aangevallen, getuige de voorgeschie
denis van den val van het Pond Sterling.
Het kon zich niet anders verweren, dan het
heeft gedaan, al zijn achter deze geschiedenis
natuurlijk machinaties verbonden, die ook
Engeland niet gaarne aan de vergetelheid
zou willen prijsgeven, Hoe het ook zij, een
dollar van enkele jaren terug, is niet meer
de dollar van heden. De koopkracht is met
circa 30% toegenomen en het eertijds vast
gestelde bedrag is minstens 40% te hoog,
wanneer men de deflatie in acht neemt. Ver
der heeft men eenigszins rekening te hou
den met de depreciatie van het Pond, zoo-
dat Engeland minsten» met een 50% zal
moeten worden tegemoet gekomen! De po
sitie van Frankrijk daarentegen is geheel
anders. De wereldsympathie staat dan ook
niet aan de zijde van Marianne en wanneer
men de Fransche uiting verneemt, dan kan
men een gevoel van een reeks dissonanten
niet onderdrukken. Het is naturlijk niet
alles goud, wat er in Frankrijk blinkt; de
milliarden van het in Parijs opgestapelde
gele metaal zijn niet ten volle eigendom van
het Fransche Rijk, wellicht zelfs niet voor
het grootste gedeelte, doch niemand zal wil
len en kunnen ontkennen, dat Frankrijk de
op 15 December gevraagde termijn niet met
gemak zou hebben kunnen betalen. Van
daar, dat het een veel nobeler geste zou
zijn geweest wanneer men op 15 December
zijn verplichtingen was nagekomen. Na dien
tijd is er gelegenheid genoeg om van alle
kanten den goeden wil te toonen.
Wat baet gekerm, indien het kermen
niet kan winnen.
JOOST VAN DEN VONDEL
Wij weten het allen en we zijn er nau
welijks trotsch op, neen, wy verbergen
dit liever angstvallig, want het strekt ons
geenszins tot eer: in Gouda zijn veel te
weinig lagere scholen, in Gouda is het
aantal onderwijskrachten veel te gering.
En al geven wij de leerlingen van iedere
school een aparte pet, die van School A,
een ultramarijne, die van School B, een
violette, die van School C, een safiere,
het kleurengamma blijft eentonig.
Neen, het zij tot onze afschuwelijke
schande gezegd, wij hebben niets, maar
dan ook niets over voor onze kinderen.
Is het niet beschamend, dat zij in bouw
vallige scholen, in vunze, slecht geventi
leerde lokalen worden onderwezen f O,
ware het niet, dat de energie en de ken
nis, van onze onderwijzers spreekwoor
delijk, het gedrag en de ijver der kleinen
voorbeeldig was, wat zouden wij nog
mogen verwachten van dit stiefmoederlijk
bedeelde lager onderwijs
Neen, het is niet bevreemdend, dat de
O. S. P. een bijzondere volksschool wil
stichten. Dit initiatief verdient den dank
van allen die het wèl meenen met het
onderwijs. Dit initiatief getuigt van durf,
van opofferingsgezindheid, die in dezen
tijd volstrekt eenig zijn. Dit weergaldoze
voorbeeld moge spoedig algemeene na
volging vinden I
Zal deze nieuwe school straks verrijzen,
dan zal aan het hoofd van deze onder
wijsinrichting staan een voortreffelijk
leeraar, die zijn sporen heeft verdiend,
èn in politieke, èn in paedagogische krin
gen, een man in wien wij begroeten den
wilskrachtigen leider, de Fakkel-drager
der nieuwe partij, wiens juichkreet langs
de straat ons als muziek in de ooren heeft
geklonken, maar wiens vreugdezang wij
niet meer zullen hooren, daar hoogere
machten hem het zwijgen hebben opge
legd.
Ik bewonder dezen paedagoog, ik be
wonder deze idealisten. Straks als ik de
knapen, als ik de meisjes, de bevoor
rechte leerlingen, van deze volksschool,
wier hoofdjes zullen getooid zijn met
scharlaken roode petten en baretten, zal
ontmoeten, zal ik niet aarzelen mijn eer-
biedwaardigen grijzen schedel te ont-
blooten, in hen begroetend de sociaal
onafhankelijke jeugd, wie de toekomst in
handen is gelegd, naar eigen wensch.
Blijmoedig, zonder kermen, zal ik mijn
belastingpenningen offeren, voor het wel
zijn van dit geslacht, dat onder opper-
leiding van zoo'n voortreffelijken poli-
t tieken paedagoog, zich de hekken van
I werelds paradijs ziet openen.
-Milna
ver
de ge
ar. net
paring,
ng en
er dan
w niet had inge-
mèrlijkst, gesteld
met onze var-
louders. met den
«idere, dat mede
werkt om onze welvaart Sn stand te hou
den. Minister Verschuur weet dat natuur
lijk ook opperbest en daarom heoft hij zich
tegenover de dringend© eischen van de
vrienden van den landbouw niet bijzonder
toeschietelijk getoond. Hij weet zoo onge
veer hoe lang zijrf polsstok is en weigert
onvervulbare beloften te Boen. Ook omdat
elke maatregel om aan pen noodtoestand
tegemoet te komen toch niets anders is als
een sprong in het duister, daar we geen
zekerheid hebben, hoe het met den econo
mische» crisistoestand zal loopen, wijl hij
een internationaal karakter draagt en wij
d« dingen dus niet in .de hand hebben.
Toch meenden we uit de uitlatingen van
den bewindsman beluisterd te hebben een
verwachting, dat de toekomst ietwat zal
opklaren en we dus het punt van de diepste
l.A la Hat ïjATta
depressie voorbij zouden zijn. Als dat eens
waar ware!
Uelijk w© zeiden, toonde de Minister zich
tegenover de eischen oor te steunen niet
erg toeschietelijk. Zoo tegenover den aan
drang om den bloembollenteelt tegemoet te
komen. Met steungeld? Ik denk er met aan,
verklaarde de Minister. Dan met credieten?
Misschien, uoeh dat systeem van crediet-
verschaflen heeft volte^ijn schaduwzijde,
omdat het allicht tot steunverleening
aardt tegen den zin natuurlijk van de
gearing, aie evenwelvrij inaqhteloos staat
egenuver insolvente debiteuren, die zonder
voordeel het verleende crediet hebben opge-
bruikt en nu geen rente kunnen betalen.
Er was ook het denkbeeld geopperd van de
oprichting yan een soort van staatscrediet-
bank. De Minister verklaarde, dat hem een
huivering dooi het lijf ging als hij dacht
aan een diergelijke instelling. Hij verzuimde
aan de Kamer mede te deden, waarom,
doch dat kunnen wij. wel in zijn plaats
«toen: al” wie noch bij een ^hypotheekbank
noch bij een boerenleenbank contanten had
weten los te krijgen, zou aankloppen bij de
staatsvoorschotbank, welke dus een echte
„stroppenbank” zou worden, een verzamel
plaats van oncredietwaardigen, di© het goe
de staatsgeld zouden vermorsen.
Intusschen heeft de Minister toch ook
wel een en ander aan positieve hulp i»
uitzicht gesteld. De Veenkoloniën krijgen
wel weer crediet ter wille van hun aard
appelteelt, straks verschijnt er een wets
ontwerp om aan denroggieteelt hulp te ver
kenen, en de Munster heeft in uitzicht ge
steld, dat dit weder een uitgave uit de
staatskas zal eischen welke niet gering zal
zijn. Omtrent de Tarwewet heeft de Minis
ter ook wat nieuws medegedeeld. De rege
ling, ten einde den prijs op behoorlijke
hoogte te houden, blijft intact, doch om de
belanghebbenden nog beter te helpen zal
het gebod om ten minpte 25 pet. inlandsche
tarwe door het broodmeel te mengen ver
hoogd worden tot 40 percent. Hooger wilde
hij niet gaan, daar anders onze tarwever-
bouw een omvang aou krijgen, welke heel
den landbouw van streek zou brengen, wijl
er dan tevens zooveel wisselproducten bij
de afwisseling met den tarwebouw zouden
gekweekt worden, dat we er geen weg mede
zouden wetenEn der leden, de heer Snoeck
Henkemans had het denkbeeld geopperd
ook nog aardappelmeel door het brood te
kneden, doch, gelukkig, heeft de Minister
dit met zekeren afschuw verworpende
huisvrouw zou terecht opmerken, dat er
met het dagehjksch brood tegenwoordig
versdhrikkelijk geknoeid wordt.
Over de Cristazuivelwet sprekende heeft
de Minister duidelijk uiteengezet, dat deze
werkelijk geen windeieren gelegd heeft aan
de houders van. melkvee, terwijl de marga-
rinefabrikanten er waarlijk niet rijk door
zullen worden, nu ze genoodzaakt zijn een
belangrijk percentage boter door hun pro
duct te mengen. Ten slotte heeft minister
Verschuur onbarmhartig afgemaakt het
drietal tegenstanders van de Varkenscrisis-
wet, de heeren Braat. Kersten en Wijnkoop,
en gesproken van oordeelen zonder kennis
van zaken. Met statistieken en grafieken
heeft hij aangetoond, dat die wet niet al
leen een .ernstige daling van het vleesch en
spek heeft voorkomen, doch zelfs gunstig
werkt op den uitvoer van bacon. iyel het
voornaamste uitvoerproduct van de var-
Da Oorlogsschulden.
De oorlogsschulden vormen een probleem;
dit wordt menigmaal uit het oog verloren.
Een probleem is in korte woorden gezegd,
een geval, waarby pro en contra zoo sterk
met elkander in evenwicht zyn, dat het zeer
moeilyk is de juiste oplossing te vinden.
Waarby die oplossing aan flug dikwijls
blijkt verkeerd te zijn. Men heeft gemak-
keiyke problemen, maar ook buitengewoon
moeilyke gevallen.
De oorlogsschulden-kwestie is- een der
zeer moeilyke gevallen.
Amerika heeft oogenschynlyk gelyk, ter
wijl de argumenten van Engeland en in
zekeren zin ook van Frankryk niet zoo maar
op zyde kunnen worden gelegd. Het is
uaarom opbillyk om Amerika te veroordee
len, terwijl het even onbillijk zou zyn om
tegen Europa te zeggen: /betaal en zwyg
verder, nu ge niet ontwapent en nu ge nog
steeds doorgaat met het goud in Uwe kel
ders op te stapelen”.
Wy zullen de geschiedenis der herstel
betalingen en der oorlogsschulden niet op-
«kelen; er is nierovsr al zooveel geschre
ven, dat wy onze beschikbare ruimte maar
aan oude koeien zouden opofferen.
Wanneer Amerika schrapt, legt het de
lasten op de schouders van het eigen Volk.
Europa motiveert het brengen vgn deze
offers door enderen door te zeggen;
„Wanneer gy de oorlogsschulden voor eigen
rekening neemt dan neemt ge een der hoofd
oorzaken der crisis weg; de handel verruimt
zich... ge zult meer naat Europa kunnen
verkoopen en de voordeelen, die in Ameri-
ka’s schoot geworpen worden, wegen onge
twijfeld vèr op tegen de offers, welke ge
brengt."
Amerika slikt deze theorie niet zóó maar;
het vraagt bewijzen. Vandaar dat Hoover
schuldvermindering dan wel schrapping wil
koppelen aan handelsvoordeelen, want ge
noegen nemen met holle frasen, zooals wy
die hierboven hebben vermeld, wenscht
Hoover niet. Daarin heeft hy gelyk.
Wy moeten ip het oog houden, dat er
offers wordéri gevraagd van het geheele
Amerikaansche Volk! Dat het die offers
byen^en, wil» mits de beloften, welke Europa
theoretisch aangeeft, in de pi_ctyk beves
tigd wil zien, is Hoover’s goed recht. Hy is
en blijft de leider van het Amerikaansche
Volk, die de rechten en ook de verplichtin
gen van dit volk heeft te beschermen dan
wel na te komen. Dat hy niet ,jmir nichts,
Oir nichts” in de verlokkingen van het Con
tinent treedt, is vanzelfsprekend en het is
van datzelfde Continent onbillijk om daar
over te vallen. Europa is uitermate ont
stemd, dat Washington niet direct accep
teert wat MacDonald en Herriot vermeenen
te moeten schrijven; die ontstemming is
niet logisch en daarom onbillijk. Europa
heeft milliarden uitgegeven voor bewape
ning. Deze bewapening is weer het gevolg
geweest van den vrede van Versailles, waar
bij Frankrijk voornamelijk, zijn haan ko- j
ning heeft willen laten kraaien. Parijs heeft
alles naar zijn hand willen zetten; het heeft
lalden verminkt en nieuwe Staten naar
voren gebracht; het heeft Duitschland ge
doleerd en waardevolle deelen ingepikt dan
wel aan anderen gegeven. Moet Amerika
voor dje grove fouten bloeden en heeft Pa-
rija dan het recht om Washington een ver*
wüt te maken, dat men aldaar niet met een
lach aanvaardt, wat Europa gaarne kwjjt wil
zijn! Wy vermeenen van niet; jn allen geval
heeft Arperika het recht om eerst het zijne
te zeggen, alvorens het zich laat beetnemen.
Want vele Amerikanen zien in Europa’s
houding niets anders dan een handige beet-
nenaery.
Aan den anderen kant heeft Engeland re-
ADVERTENTIEPKUS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkringi
15 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentie» in het Zaterdagnummer 20
bijstag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGËN: 1—l ragela ftSS, elke regel meer ƒ0.54. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededoelingen b(j contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden, door tusschenkomst van soliede Boek
handelaren, Advertentieboreux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zQn.
ABONNEMENTSPRIJS; per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent,
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
hij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie en Redactie Telef.
Interc. 2745. Postrekening 48400.
BUrtENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Waarom Gregor Strasser wegging.
Een schuldenlast van 12 millioen M.
,,Die schworze Front het nat.-soc. op
positieblad, onder leiding van dr. Otto
Strasser, een broer van Grego. Strasser,
publiceert een uitvoerig artikel, waarin
bijzonderheden over het uittreden van Gre
gor Strasser uit de nat.-soc. partij worden
gegeven.
Gregor Strasser, zoo zegt het blad, ,,w«S
door Hitler aangewezen voor de functie van
I ruisisch minister-president om met twee,
drie andere ministers uit de nat.-soc partij
Hitler een overwicht, te geven. Met deze
beslissing van den leider konden andere
voormannen zich niet vereenigen. Zij be
gonnen uit persoonlijke overwegingen tegen
Htrnsser te intrigeeren. Leiders van deze
campagne waren dr. Goebbels, die niet ver
geten is, dat het «entmm hem bij de on-
derhandelingen als minister van den hand
heeft gewezen en Goering, wiens ijdelheid
in een tot nu toe onbeshsten concurrentie
strijd met zijn onbekwaamheid vecht en die
sedert maanden met de hardnekkigheid van
feminine mannen werkte aan de ondermij
ning van
..Deze
den emaf
de positie va» Strasser.
pogingen vielen bij Hitler zeer in
tak. aangezien deze reeds lang be
sloten had Strasser op te offeren. Toen nu
p het laatste oogenhlik Goering achter den
rug van Rtrasser tot vertegenwoordiger bij
tie onderhandelingen bij het centrum en
tevens tot candidaat voor het Pruisische
minister-presidentschap werd aangewezen,
vroeg Gregor Strasser opheldering van Hit
ler In dit onderhoud, vervolgt het blad,
waarover wij bij een passcende gelegenheid
nadere bijzonderheden zullen publioeeren,
rekende Gregor Strasser af met de politiek
en de persoonlijkheid van Hitler, voor de
eerste maal leerde hij het ware karakter
van Hitler kennen.
Strasser wees er Hitler bij die gelegen
heid op. dat nat.-soc. partij een schuld van
ongeveer 12 millioen Mark heeft, en een
nieuwen verkiezingsstrijd, dus eenvoudig
niet zou kunnen betalen.
Het slot van het artikel is een scherpe
aanval tegen de ..Mamelueken” de sub-lei-
ders, over wie alleen een Hitler een leider
kan zijn.,
Het is weerzinwekkend te Zien, zegt de
schrijver, dat die menschen die aan Stras
ser, voor een groot gedeelte hun positie heb
ben te danken en die het in tallooze ge
sprekken niet hem eens waren oVer de ver
keerde politiek en tekortkomingen van den
leider, dezen leider trouw zweren, om hun
positie, hun auto’s en reusachtige inkomens
te behouden.
Neen, de boeren hebben waarlijk niet te
klagen over gebrek aan belangstelling van
het parlement jn hu» wel en wee in «leze
dagen Och, dat „wel” is niet zoo groot!
De Neder land scha landbouw had zich in de
laatste jaren in het bijzonder toegelegd op
aen export en nu dfze door het dorade
economische beleid van de ons omgeventle
«tuten is geremd mat behulp van steeds
hooger invoerrechten en contingenteeringtti
is dat „wel” tamelijk in „nood”” verkeerd,
en heeft de Regeering zich genoodzaakt ge
zien waar mogelijk de helpende hand te
reiken. Of ze dat in voldoende mate doet?.
Bij de behandeling van de afdeeling „Land
bouw van de Begroeting van Arbeid de
vorige en dez© week in de Tweede Kamer
zou men daaraan gaan twijfelen. Van de
24 sprekers, die daarbij van hun belangstel
ling in onzen landbouw getuigenis hebben
afgelegd (haast een vierde deel van het
ledentalhebben de meesten meer ge
vraagd dan de Regeering tot nog toe heeft
gedaan. Er zijn natuurlijk dwaze eischen
gehoord Wanneer we b.v. op
van den plattelander Braat s
zeilen, zouden we eenvoudig onze grenzen
moeten sluiten voor allen invoer van vreem
de land bouw artikelen. De boeren zouden
dan een pracht van een gelegenheid heb
ben om den consumenten het vel over de
oc>ren tg halen en het eenig© gevolg er van
zou zijn een ontwrichting-*van heel het
maatschappelijk leven Een ander mal ad
vies mochten we hooren uit den mond van
den communistischen afgevaardigd© Wijn
koop, die zou willen, dat de staatak is aan
eiken boerenknecht, eiken kleinen landbou
wer. eiken kleinen hypotheekhouder, die
geen f 20 per week maakt, een uitkering
tob dat bedrag uit de «taatskas toegekend
•verd! Maar dat waren slechts vruchten van
onevenwichtige overpeinzingen of misschien
wel van demagogische politiek, welke mi
nister Verschuur bij zijn beantwoording
van de verschillende sprekers terecht maar
heeft laten zwemmen, zooals het heet. An
dere leden kwamen met wat minder fan
tastische wenschen en eischen, dooh de
minister heeft zich niet al te toeschietelijk
daartegenover betoond. Er- zijn zeker© gren
zen. ook aan de draagkracht van 'a lands
schatkist en het is de vraag of niet nu
reeds die draagkracht wordt overschat.
zelfs door de Regeering! Want er wordt
werkelijk niet zoo weinig gedaan om tege
moet te komen aan de nooden welke den
landbouw teisterenDe liberale afgevaar
digde Van Rappard heeft het duidelijk ge-