Binnenland.
Bij Griep
gemengde berichten.
me?% dVnUSd10' gCVans",h<,,"li^
Petroleum en de Koninklijke.
■Ai
Laatste Berichten.
Beurs van Amsterdam.
met de noodzakelijkheid Rusland tegen vri
endelijke aanvallen t« wapenenanders zou
lïuslands positie op die van China gaan ge
lijken. De vraag, ot bij het tweede vyfiaare-
pian dezelfde politiek van hei snelate W
P9 bij den opbouw der Russische industrie
mogelijk zou zijn, ontkent Stalin. Tot nu
toe heelt de groei der productie 22 pet. be
dragen, in de toekomst zal'dit 13 14 pet
zijn.
Ten aanzien van den landbouw wijst Sta-'
lin op de voortschrijdende collectivisatie.
Op het oogenblik bestaan er 200.000 collec
tieve bedrijven en ruim 500Ö staatsbedrij
ven. Stalin geeft toe, dat de collectieve be
drijven -voor het grootste deel nc^ niet ren-
deeren maar zij zullen dit in 2 3 jaar wel
doen. Ren paar duizend collectieve en een
paar dozijn staatsbedrijven zijn nu reeds
rendabel. Het tot nu gevolgde tempo van
collectivisatie hoeft met voortgezet te wor-
den men moet nu in de eerste plaats de
collectieve bedrijven organisatorisch vast-
ln verband met den materieelen toestand
van arbeiders en boeren sprak Stalin ©ver
de werkeloosheid en op „opheffing van de
verarming op het land". De collectieven
kunnen ook handel drijven, maar Stalin
veroordeelt het, dat zij ook apeeuleereu
Vervolgens' polemiseert hij tegen de op
vatting, dat de Sovjelhandel zonder gezond
geld en credietwezen onmogelijk is en (lat
eerst de naar beweerd wordt, waardelooze
Sovjetvaluta gezond gemaakt moet worden.
Achter het Sovjetgeld, aldus Stolin, slaan
goederen, ter besohikklng van den staat
die deze tegen .vasten prijs afeeeft.
Stalin komt tenslotte tot de conclusie dat
het vijfjaarsplan bewezen heeft, dat het
socialisme in een iaud mogelijk is.
Antwoord van minister Donner op de vragen
van het Kamerlid Du(js.
De Delftsche Poiitie-Commissaris
treft geen schuld, zegt de minister.
Nieuw onderzoek ingesteld.
In antwoord op de schriftelijke vragen
van het Tweede Kamerlid mr. J. E. W
Duijs betreffende het instellen van een on
derzoek van regeeringswege, naar in het
politiecorps' te Helft heerschende toestan
den, deelt minister Honner thans mede, dat
het hem niet bekend is, dat reeds geruimen
tijd de toestand in het politiecorps te Deirt
tot ernatage klachten heeft aanleiding ge
geven en dat deze in hoofdzaak zijn te wij-
tèn aan de wijze, waarop de burgemeester
en de commissaris van politie met de be
langen van dat corps omspringen.
Voorts deelt de minister mede, dat hem
reeds een en andermaal van actie tegen
den commissaris van politie te Helft met
name vjm de zijde van den Aigemeenen Ne-
derlaadschen Politiebond gebleken was.
ierwij 1 deze actie -pi 1930 den burgemees
ter aanleiding heeft gegeven tot een om-
«tutfiC piytozpck met uesot,e[ re8uitoal,
heeft het pffiket iB Den Haag, in volband
met d© aangifte van een ontslagen inspec
teur der Delftsche politie tegen den com
missaris en den hoofdinspecteur van politie,
gesteund door 'Verklaringen van een anderen
voormaligen inspecteur dier politie, in 1931
een zeer omstandig onderzoek ingesteld,
waarvan het resultaat is geweest, dat de
ingediende klacht behoorlijken grondslag
miste en dat moest worden aangenomen,
da} noch door den commissaris, noch door
den hoofdinspecteur feiten zijn gepleegd,
welke hetzij van strafwaardigen aard zijn[
hetzij uit het oogpunt van politie-admmis-
tratjie bedenkelijk of afkeurenswaard zijn.
Het door mr Huijs bedoelde incident
heeft aldus de minister opnieuw tot
een ondensoek aanleiding gegeven. Het is
gebleken, dat d© betrokken inspecteur, die
op proef was aangesteld, niet voldeed, en
dan ook aanzegging had ontvangen dat hij
na verloop van zijn proeftijd met zou wor-
sument" behoort te word-en gedragen binder
normale omstandigheden zou het dan ook
vanzelf spreken, dak iedere verlioogtng door
den coneument zou feorden opgebracht
tangezien deze belasting bij de brouwerijen
wordt geheven, zou zulks tengevolge heb
ben, dot deze de door haar aan hare afne-
niers te berekenen prijzen zouden verlioo-
gen, terwijl die afnemers de aan dan oonsu-
ment'in rekening te brengen prijzen op hun
leurt eveneena zouden verhoogen.
Tengevolge van de crislB, die zich stecda
e matiger doet. gevoelen, doet zich in de
laatste jaren echter reeds 'n buitengewoon
sterke teruggang in het bierverbruik voor
iedere verhooging van den consumptieprijs
ral dezen teruggang sterk stimuleeren, in
verband met do verminderd^ koopkracht
van iiet publiek.
Daarom besloten de brouwerijen voorê-
.liands niet tot eenigerlei verhooging van
den bierprijs «jier te gaan.
Mochten de omstandigheden zich evenwel
wijzigen of mocht de accijnsverhooging na
1933 van kracht blijven, dan zal de bier-
prijs. onvermijdelijk verhoogd moeten wor
den.
Ot tusschen dit feit en den zelfmoord
eenig verband bestaat - aldus de minister
valt uiteraard moeilijk te beslissen, doch
wel is het parket na een gedetailleerd on
derzoek, mede van de verschillende grieven,
waaraan de vader gelegenheid heeft gehad
m het openbaar uiting te geven, tot de be
paalde slotsom gekomen, dat den commis
saris van politie in zijn houding tegen den
overledene geen verwijt kan treffen.
Het parket heeft voorts, in 'aansluiting
aan het- reeds in 1931 ingesteld onderzoek,
zwtfi opnieuw van den politie-toestand ter
plaatse dp. de hoogte gesteld. Haar bij is ge
bleken^ dat den burgemeester ter plaatse
twee jaren «-r- na de actie dus, die tet het
vorige onderzoek leidde geen enkele
klacht i van de zijde van eenige vak
organisatie». noch van eenig lid van het
corps heeft bereikt.
Het parket heeft verder de voorzitters
van de drie thans onder liet personeel be
staand# afdeeiing van organisaties doen
hooren, -uit wier verklaringen voor de ver
houding van dat personeel tot den commis
saris niet anders dan een gunstige conclu
sie valt te trekken. Ook zijn onderscheidene
personen gel voord,, dig vroeger in dienst der
gemeente Helft zijn geweestvoor zooveel
daarbij naast veel waardeering over onder
vonden behandeling, ook grieven zijn uitge
sproken, rechtvaardigen deze allerminst 'om
aan wantoestanden in het corps te denken.
Op grond van het J bovenstaande is al
dus de minister - voor ingrijpen geeneriei
aanleiding aanwezig. Blechts valt te betreu
ren, dat men van de zijde van den Aige
meenen Wederiandschen Politiebond zich
slinger' om het betreurenswaardige inci
dent.
Bi?rprij8 en bieraccijns
De brouwerijen hebben besloten voors-
K hands niet tot verhooging van den prijs
over te gaan.
Met-ingang van den eereten Januari 1033
IC da bieraocijns voor den tijd vAn édn jaar
niet 15 pet. verhoogd.
D© bierbelaating is een zuivere verteringg-
belasting, dig u^t haren aard door den con-
en ziek gevoel door gevatte koude, alsmede
bij pijnen van velerlei avd, zullen een van
de hieronder genoemde
Mijnhardt's Ponders
U spoedig helpen: Mijnhardt's Grieppoe-
ders. Hoestpoeders. Rheumatiekpoe-
ders. Hoofdpijnpoeders. Kiespijnpoe
ders. Maagpoeders. enz. Vraag Mijn
hardt's Poeders en zie toe dat de naam
My'nhardt op dool en poeders voorkomt.
Prijs per poeder 8 ct. en per doos 46 ot.
Verkrijgbaar bjj Uw Drogist.
De Ki'ootere snelheden bü de
spoorwegen.
Een Diesel-electrische dienst mei in.
gang van 1 Mei 1934 op de hoofd.
De ijtrechtsche correspondent van het
Handelsblad meldt:
Wij zijn thans in staat nadere bijzonder
heden te melden omtrent de wijze, waarop
de Nederlandsche Spoorwegen de snelheid
op sommige hoofdbaanvakken lot bovln 100
K M. dekken op te voeren, waarover wij
reeds vroeger bericht hebben. Het ligt n.l.
in de bedoeling over te gaan tot invoering
van een diesel-electrische tractie op groote
schaal, ten einde tot een beteren dienst
vqor het.reizend publiek te komen. Zoo mo
gelijk zal dit nieuwe verkeersmiddel ingaan
de zomerdienst 1934 in dienst worden ge
steld, voorloopig* op de lijnen Rotterdam-
Utrecht, Den Haag—Utrecht, Amsterdam-
Utreeht—Arnhem en Utrecht—Den Bosfch—
Eindhoven. Met behoud van de internaha-
nale treinen en enkelé stoomtreinen vOul
groot-afstandisverkeer zal met de diesel-
electrische treinen op deze baanvakken in
uur-dienst worden gereden. De «nelheid zal
voorloopig 100 K.M. per uur bedragen, ook
door het groot aanzetVermogen gelijk aan
dat der electrische treinen zal de rijduur
worden bekort. De treineenheid zal bestaan
uit een driewagentrein, (drie klasgekoppelde
rijtuigen op vier draaistellen) met 160 zit
plaatsen (48 tweede klas en 112 derde klasse
plaatsen). Voor drukkere treinen worden 2
eenheden gecombineerd (zeswagentrein).
Het grootere comfort.
De rijtuigen zullen volgens liet stroom-
lijntype zeer licht worden gebouwd. Ge
zorgd wordt voor comfortabele, ruime zit
plaatsen, een rustagen zoo geruisefiloce mó-
■gelijken gang, terwijl ook verder aan het
publiek zooveel mogelijk comfort geboden
zal worden. Zoo zal voor kunstmatige ven
tilatie ui de rijtuigen en warmwater m de
wasgelegenheden worden gezorgd en zal
de verwarming door voorverwarmde lucht
met automatisch werkend# temperatuurre-
gaiaars geschieden.
Nederland aan de spits 1
He eorf heeft zich op het bureau van de
Nederlandsche Spoorwegen aan de hond
van teekemngen van de comfortabele in-
rTchting dezer treinen kunnen overtuigeA
en den indruk gekregen, dat men thans
niets heeft nagelaten om het reizend pu
bliek te geneven. Er zal misschien hier eh
daar het beswaar worden geopperd, dat deke
treinen slechts uit twee klaseen bestaan,
maar voorloopig ziet men hierin de beste
toekomstmogelijkheden Op onze vraag
waarom met tot uitbreiding der eleotnfl-
catie icon worden besloten antwoordde meii
dat de kosten van een bovenleiding op lan
ge trajecten talrijke moeilijkheden oplever
den en te hoog zouden worden, terwijl uit-
sluitend een zeer druk verkeer op bepaalde
baanvakken eiectrificatie zou wettigen Bil
verkeer valt b.v. niol t„ „achten op d,
route Utrecht—Arnhemom er slechts een
te noemen, terwijl men bij de nienw-ont-
worpen plannen toch aan de wenschen valt
het publiek naar grootere snelheid en meei
comfort tegemoet komt.
Het valt niet te ontkennen, dat de .Ned,
Spoorwegen door het invoeren van een nMN
gens in de practijk toegepast .verkeerBmla.
del een groot risleo op zich nemen, zoowel
wal de technische als organisatorische zode
betreft. Wel beproeft Frankrijk tegenwoor
dig een Miehelin wagen en heelt men ui
Duiteoliland de Schnelltriebwagen op een
enkel traject in dienst genomen, maar au
zijn slechts proefnemingen in het, klem en
zij hebben met het invoeren van een totaal
nieuw bedrijf in het groot niets te maken
Een woord van wanrdeerlng voor den
durf der directie is hier dan ook stellig on
zijn plaats, „ijl de Ned. Spoorwegen met
dit verkeersmiddel aan de spits van het
EuropeeBche spoorwegwezen komen te staan
Hoewel dg plannen zeer grootsch zijn opge-
zet, kan men ze toch nog ais een begin be
schouwen, daar het voornemen bestaat ge 1
lejdelijlt tot uitbreiding over te. gaan en 1
mogelijk halfuuladiensten in (e voeren
De Kweekschool voor Vroedvrouwen
te Amsterdam.
De Kweekschool voor Vroedvrouwen waar
oVer in liet laatst van.tiet vorig jafft zoo
veel te doen is geweest zal zooals men weel
blijven bestaan, maar met meer in den
vorm van Rijksschool maar ais particuliere
schooi. He Bohool verkeert thans in een
I overgangstijdperk. Met 31 December is zij
upgeheven als Rijkskweekschool en de Stich-
ting die de school in het vervolg zal behee-
ien is nog misgevormd. He gemeente beeft
daarom thans tijdelijk het beheer overge-
nomen. He wethouder, de heer J. Houwes
J Jr. deelde mede, dat binnenkort een uota
j aan den «Raad zal worden overgelegd. Het
Rijk zal, evenals de Provincie, gedurende
10 jaar f 10.000 iu do kosten bijdragen en
J de gemeente zal zich garant stellen voor de
j verdere tekorten, di© geschat worden op
t 30.000 per jaar.
He directeur der school, Hr. R. J. Th.
jVleurer, heeft ons de beteekems van de
school, die nu ruim 70 jaar bestaat, uiteen
gezet. Aan het werk van de school zal njete
veranderd worden. Hoofdzaak is en blijft
de opleiding voor vroedvrouw. Heze oplei
ding duurt drie jaar. Van deze drie jaar
cursussen is op het oogenblik alleen het
derde jaar aanwezig. Het tweede jaar is
door den Minister overgeplaatst, naar Rot
terdam, maar deze leerlingen hebben beslo
ten, op één na, naar Amsterdam terug te
keereu. Het eerste jaar bestaat op t oogen-
bl»k mei. In .September, wanneer de cursus
begint, zijn ditmaal geen sollicitanten op
geroepen, dindat de school zou worden op
geheven. Er zijn thans sollicitanten opge
roepen. Er hebben zich 36 tandidaten aan-
gemeld die de volgende week een vergelij
kend examen zullen doen voor de bezetting
van de zeven ot acht plaatsen, ingenaaid
moet dus worden drie maanden leerstof,,
wat mogelijk is, oindat na twee jaar liet
«rate examen wordt gedaan. Over een paar
weken is dus de scnool weer in volle wer-
king. Ook in de verhouding tusschen kli
niek en patiënt komt niet de mulste ver-
anciermg; de tarieven blijven hetzelfde
Kaast do opleiding voor vroedvrouwen
worden er in de laatste 16 jaar ook de
kraamverzorgsters opgeleid.
De Varkenscentrale en het nationale
crisiscomité.
Wat zal er met de honderdduizend
speenvarkens gebeuren! Toch ver
nietiging!
Hei Nederl. Correspondentiebureau in
Den Haag meldt:
Sinds eentgen tijd js de Nederlandeche
Varkenscentfale bezig met de voorbereiding
om honderdduizend speenvarkens op te
koopen. Zooals men weet, worden door de
Varkenscentrale merken beschikbaar gesteld
voor de biggen, Deze merken worden ech
ter niet in een ongelimiteerd aantal uitge
geven, zoodat men op het oogenblik *>voor
het leit staat, dat er biggen zijn, waarvoor
de boer geen merken kan krijgen. Teneinde
nu de boeren van deze overtollige biggen
te ontlasten, heett, cff Varkenscentrale be
sloten tot aankoop 'van. honderdduizend
stuks over te gaan.
De Varkenscentrale heeit zich gewend
tot het nationale crieiaeomité met de vraag,
of dit comité de beschikking over deze big
gen „ensehte te krijgen om ze, waar noo-
dtg, ml te deelen. Het crisiscomité heeft
over deze aangelegenheid het advies inge
wonnen van de directeuren der abattoirs
iu onze grootste gemeenten. Deze adviezen
waren voor liet meerendecl afwijzend 111
de eerste plaats omdat liet in het algemeen
.een minder geschikt voedsel „ord geoor.
en.voorts, omdat het keuren, slach
ten en opslaan van het vleesch naar ver-
houding te groote kosten met zich zou bren
gen. Het nationale crisiscomité heelt dan
ook besloten, het aanbod van de Varkens
centrale ai te wijzen, doch heeil de plaat
selyke oomité's volkomen vrij gelaten om,
indien ja) een andere meening zijn toege-
daan, zioh met de Varkenscentrale in Ver
binding té stellen.
Dinsdagmiddag heeft de Varkenscentrale
over deze aangelegenheid een langdurige
i ergadenng gehouden, waar besloten is, als
nog te zoeken naar andere wegen om .het
varkensvleeseh voor de werkloozen beschik
baar ie stellen. Mocht dit echter niet ge
lukken, dan zal tot verniettging van de big-
gen moeten worden overgegaan
Het Apollo-Theater in den Haag»
Zal voortbestaan
Naar'wij vernemen, ligt het in de bedÜ
ling van de N.V. Zuid-Hollandeche Bouw
grond-Hij., welke eigenares is geworden
van het bioscoop-theater Apoll. inTspuT
straat, om dit theater als.zoodanig te laten
Zn 1'° e" h6t 100 -mogelijk aan de
tegenwoordige exploitante ie verhuren.
Het atoomschip Batavier II in aanvaring
op de Theems.
Het Nederlandsche stoomschip Batavier II
t'bL, totterJem, is gisteren
tijdens mist op de Theems nabij Erith, met
het Engelsche stoomschip Foreland in 'aan
varing geweest De Batavier II heet» era-
«tige schade aan bok boord boet? eek ré*mn
De Foreland ia licht beschadigd Persoon
l.ike ongelukken kwamen „iS voor
i He ïeederij van het stoomschip Batavier
1 heeft bericht uit Londen ontvangen, dati
rMtaf dK gisteravond niel kon voort-
zetten en by Graveeend voor anker is ge-
De passagiers zijn met het passagiere-
Stooii,schip van den dienst, Harwieh-Hoek
van Holland naar Nederland vertrokken.
Verzoek om invrijhejd.telling afgewezen'.
liesrhiH reohlbMk h«'t afwijzend
beschikt op het verzoek van mr E O Hold
Hein, als raadsnjan van den twiden
in voorloopige hechtenis gestelden, èx-bank-
directeur J I, t0t invrijheidstelling rm
8C" vtrrienga.
«oïS' Gold"teif tegen deze btolisring;
appèl aangeteekend.
Ean innressant* cauaerie van Rrot. Ir. J. Kloppar
voor hat Nijverhaidsdopartamont Gouda.
van Amerika, S% uit Venezuela, 12% mt
Rusland, 239 A 3% uit Mexico, Perzië, Neil
indie, en Roemenië eik, en 73i% uit de
overige landen. Van deze totale productie
kwam voor rekening der groote concerns
de Standard groep, de Koninklijke Shell, de
Anglo-Persian, nog geen 40%, de rest
werd gewonnen door onafhankelijke produ.
centen.
Spr. wees op het verschil in omstandighe
den in de Vereenigde Staten eenerzüds en
zou goed als alle overige vindplaatsen an-
derzgds, die in den regel in ontoegankelijke
streken liggen, zoodat hun exploratie en
exploitatie groote kapitalen vereischen, en
dus enkel door groote maatschappijen kun
nen worden ter hand genomen. Daardoor
wordt tevens een meer stelselmatige en
economische winning der olie verzekerd- in
dit opzicht laten de Amerikaansche prakte,
ken nog zeer veel te wenscjlen over.
De Koninklijke.
In het tweede gedeelte zyner voordracht
behandelde spr. meer in het by?onder de
Komnklyke, d.i. N.V. Koninklyke Neder
landsche Maatschappy tot Exploitatie van
Petroleumbronnen in Ned. Indië, yan hare
oprichting in 1890 af, toen ze de concessie
lelaga-Said iu Langkat overnam, tot heden.
De groote moeilykheden der eerste jaren
toen de grondslag voor den lateren groei i»
gelegd,werden geschetst,'en aan de hand
van aanhalingen uit de jaarverslagen werd
de nadruk gelegd op de vastheid Ivan lyn,
die de ontwikkeling der maatschappy ge
durende haar geheele bestaan heeft geken
merkt, D© opneming van een groot aantal
andere maatschappyen heeft de Koninklyke
voortdurend in kracht en omvang doen toe
nemen, mede tot groot profyt derj opgeno-
menen; daarnaast kwam de oprichting der
Asiatic Petroleum Cy., samen met de Shell
en de Bnito ip 1903, en vervolgens de een
fusie benaderende toenadering van Konink
lijke en Shell in 1907. Thans zyn de Ko
ninklyke en de Shell beide holding-compa
nies; de eerste heeft 60%, de tweede 40%
der aandeelen van de Bataafsche Petroleum
Maatschappy en van de Anglo-Saxojn-Petrd-
leum Company. In beginsel behoort] de win
ning en verwerking der olie tot de iaak der
Bataafsche, terwyl de Anglo-Saxon het
transport verzorgt; in den loop der jaren is
echter de taakverdeeling veel ingewikkelder
geworden; het aantal tot de groejl beboe
rende maatschappyen loopt in de honderd.
De groep Kon. Shell heeft haar 'arbeids
veld steeds verder uitgebreid, en heeft hare
belangen thans practisch overal, waar olie
wordt gewonnen of vermoed, terwyl ze over
de geheele wereld haar tankstations he St.
Met name ook in de Ver. Staten spelen har©
dochtermaatschappyen een belangrijke rol.
Zy dankt haar ontwikkeling niet aan be
scherming, doch uitsluitend aan haar doel
bewust beleid, dat met groot© snelheid zuh
steeds aanpast aan de telkens wisselende
omstandigheden.
Het uitgegeven kapitaal der Koninklyke,
die aanvankelijk me^ 3 millioen begon, is nu
ruim 500 millioen gulden. Echter is de
kracht der groep niet in de eerste' plaats
baar kapitaalmacht, doch veeleer haar ge
leidelijk en met zorg opgebouwde commer-
cieele en technische uitrusting en organisa
tie; het is de vraag of het mogelyk zou zyn,
ook met de grootste financieele hulpbron
nen, zooveel ervaring, kennis en weten
schap byeen te brengen, gecoördineerd als
in de Koninklyke. En het vervult met trots,
dat de Nederlandsche technische wetenschap
en de Nederlandsche technici daarby de lei
ding hebben.
De productie der groep in 1930 was 2b
millioen k.g.-ton, <U. 12% der wereldpro
ductie. De verwerkingscapaciteit harer in
stallaties is grooter, haar vloot inclusief de
gecharterde schepen is ruim 2% millioen,
een inhoud van 75 schepen als de Staten
dam!
Krachtig werk* de groep den laatsten tijd,
nu door de ongebreidelde opvoering de olie
productie te groot is geworden, naar meer
rationeele exploitatie. Krachtig ook werkt
zy mede aan de verdere ontwikkeling der
industrie, zoowel in hare bedrijven al# in
hare laboratoria, waar naast het gewone
routinewerk op groote schaal onderzoe
kingswerk wordt verricht, het laboratorium
te Amsterdam heeft ruim 600 man perso
neel. Hoe breed de vraagstukken worden
bezien, blykt uit de deelneming in de stich
ting der stikstoffabriek te Velzen, waar
men' in verschillende richtingen ervaring wil
opdoen voor eventueele bedryven op 't meer
speciale oliegebied. Spr. wees hierby op"het
belang, dat de totstandkoming
concerns heeft voor de samenleving: kleine
maatschappijen zouden niet ïoovael kunnen
doen voor de ontwikkeling van telhniek en
economie op oliegebied.
Met cijfers toonde spr. aan van welke be-
teekenis de Koninklijke. iB voor het Neder
landsche bedrijfsleven, dat het overgroote
deel der daartoe in aanmerking komende
hestellingen krijgt, erf voor ons volk, dat
zijn aandeel van de als dividend uitgekeerde
winaten ontvangt, en voor zyn zonen een
reusachtig arbeidsveld geopend ziet in
1829 waren er alleen al ruim «00 Delftache
ingenieurs by de Koninklijke werkzaam.
Dat de belangen van het personeel mede
worden behartigd bl(jkt nit het z.g. Voor-
zieningafonds, dat eind 1980 reeda 817 mil
lioen géiden bedroeg en ruim 37000 deelne-'
me» had.
Wat de financieele resultaten der onder
neming aangaat, gaf spr. een becijfering
van het rendement van één bij de oprichting
genomen aandeei van 1000.—, Als de hou
der van dat aandeel steeda aan alle emiz-
Het Departement Gouda der Ned. My.
voor Nijverheid en Handel heeft den leden
gisteren in „de Réunie" een bijzonder inte-
reasanten avond bereid door Prof. Ir. J.
Klopper, lid der Directie van de Motorenfa-
briek Thomassen te de Steeg uit te noodi-
gen hier een en ander te komen vertellen
over de Petroleum, hare winning en hare
beteekenis en over de „Koninklyke".
Prof. Klopper is er in geslaagd op zeer
onderhoudende wijze zyn talryk en zeer
aandachtig gehoor in een betoog van twee
uren, waarin de note gaie niet ontbrak, een
inzicht te geven in de geweldige beteekenis
van dit product voor de geheele wereïd en
de vraagstukken, die de wereld beheerschen.
- De Petroleum.
Spr. begon het eerste deel' zyner voor
dracht met eenige opmerkingen over den
oorsprong der aardolie, die naar alle waar-
schynlykheid van dierlyken aard is; ze is
samengesteld uit koolwaterstoffen van ver
schillende réeksen en ook andere koolstof-
fyke Verbindingen. Ze komt voor in poreuze
aard- of gesteentelagen, gewoonlyk met
zeewater, ook in leisteen (shale oil) van
petroleum. Blykens recente onderzoekingen
mag worden aangenomen, dat nog thans
petroleum ontstaat.
Uit den By bel, klassieke en latere schry-
vers blykt, dat de aardolie reeds sinds on
heugelijke tyden bekend is. Ze werd ge
bruikt als geneesmiddel, voor dichting, voor
smering en vbor verlichting; hare toepas
sing was in het midden der vorige eeu*
reeds niet onbelangrijk. Sterk nam deze toe,
toen in de tweede helft der vorige eeuw de
oude primitieve wyze van winning, n.l. het
graven van een kuil, waarin zich olie ver
zamelde, werd vervangen door de meer mo
derne, waarbij de put wordt geboord. Daar
mede werd de grondslag gelegd voor een
zich met groote snelheid ontwikkelende in
dustrie, die overwegenden invloed kreeg op
de technische ontwikkeling van dezen tyd.
Tientallen van milliarden guldens zyn in de
oliebedryven belegd: in de winning, de ver
werking, het transport, en de distributie.
Voor het boren der putten heeft men ver
schillende systemen; het meest-moderne en
thans reeds meest-toegepaste is het rotarj -
systeem, waarby een beitel wordt rondge-
draaid in het steeds dieper wordende boor-l
gat terwyl het instorten van den wand van
het gat, voor zoover deze niet reeds met een
ijzeren pyp is bekleed, wordt tegengehou
den door 't gat te vullen met een aware
spoelvloeistof. De afwerking van de put en
het capteeren van de vaak onder zeer hoo-
gen druk staande olie werden in 't kort be
sproken.
De verwerking van de uit de putten ge
wonnen olie en het ermee naar boven ko
mende ga© berust op physische* processen
van verdamping en verdichting (gefractifi
neerde distallatié en condensatie). De voor
naamste opvolgende producten zijn benzine,
kerosine (lampolie), gasolie, stookolie; het
residu wordt verwerkt op smeeroliën en
asphalt of op paraffine en andere wasstof-
fen, terwyl het restant grondstof vormt
voor tal van chemicaliën, vernissen, zeepen,
ontploffingsmiddelen, kauwgum, medicij
nen, saccharine, alcohol, vulstof voor auto
banden, enz. V»n dit laatste werd in één
jaar 800.000 ton voor autobanden veriyerkt!
By de raffineering van de verschillende
producten der gefractioneerde distillatie
worden deze gezuiverd en gewasschen, tot
ze voor den verkoop of voor eventueele ver
dere verwerkingen geschikt zyn.
Waar dé natuurlijke samenstelling der
aardolie de opvolgende fracties levert in
geheel andere verhoudingen dan de markt
vraagt, wordt met het z.g. kraakproces een
deel der zwaardere oliën omgezet in lich
tere. Een andere weg om zware olie om te
zetten in lichtere is het hydreeringsproces
van Bergius.
Het transport der ruwe olie van de velden
naar de verwerkingsfabrieken en dat van
deze producten geschiedt door\pypleidingen,
met tankschepen of met tankwagens. De
distributie der aan de verbruikers te leve
ren fabrikaten heeft plaats door een hoog
onwikkeld stelsel van tankstations, voor-
faadtanks, enz.
Tot het begin dezer eeuw werd de olie
byna uitsluitend gebruikt voor verlichting
en verwarming. De ontwikkeling van de
benzine- en oli?motoren a-af aan de toepas
sing een «reusachtig© uitbreiding, en daar
mee den stoot tot een ontwikkeling der
olie-industrie, die pas den laatsten tyd
eenigszins y.y het tydelyk tot rust
schynt te zÜn gekomen en dan nog
slechts kwantitatief ,want kwalitatief wordt
pog steeds zeer hard gewerkt. Via de auto
en den motor voor schepen en voor station-
naire doeleinden is tfe petroleum de drijf
kracht geworden van het overgroote deel
der aan de menschheid ter beschikking
staande krachtbronnen,/
Van international/politieke beteekenis
werd de olie, toga^fhen zich bewust werd
van het hel^, dét ze heeft als brandstof
vwr de vloot, vooral voor de oorlogsvloot.
De Engelsche regeering verzekerde zich
«rffa de meerderheid der aandeelen in een
der groote maatschappyen (Anglo-Persian).
In den wereldoorlog bleek de overwinning
Pï,.^bA"ien' twn de geallieerden de be
schikking kregen over onbeperkte hoeveei-
heden olie. En de geheele diplomatieke ge
schiedenis na den oorlog wordt beheerseht
door het olievraagstuk, zooais gpr. met
meerdere interessante voorbeelden aantoon-
Db totale olieproductie over het jaar 1930
was ongeveer 200 millioen k.g.-ton, waarvan
T«f "Maten uit de Vereenigde Staten
ies pond-pondsgewyze heeft deelgenomen,
e rekening belast met de gestorte-geiden
n tegoed geschreven voor de ontvangst, en
-n rente berekend van 6% by debet en
4% bij creditstand der rekening, dan is in
j,et midden van 1932 zyn aandeelen-bezit
gestegen tot 222 stuks, terwyl de rekening
iet daartegenover debet staat, doch een
redit-saldo van f 625.000.— aanwijst. Deze
yfers geven een denkbeeld van de mate,
daarin ons volk in zyn geheel heeft gepro
fiteerd van de Koninklijke.
Ten slotte gaf spr. eenige bijzonderheden
over de leidende mannen van de groep, Dr.
H. W. Deterding, Kok en Kesler, waarna
hij eindigde met er op te wijzen, dat de
Koninklyke, die in ons land nog teveel
alleen bekend is als speculatie-object, wel
degelijk de belangstelling verdient van alle
Nederlanders; er wordt nog te weinig be
seft de groote beteekenis die dit bedrijf,
wellicht het grootste der wereld, heèft voor
ong economisch en nationaal bestaan.
Aan het eind zyne^ interessante causerie
werd Prof. Klopper met een warm applaus
dank gebracht.
De voorzitter van het Departement, Ir. J.
G. Hupkes, betuigde daarna den vlotten ge
leerden spreker dank voor de wyze waarop
hy de leden inzicht heeftj gegeven in de be
teekenis van het olievraagstuk en het wezen
van de Koninklyke.
Deze bijeenkomst werd ook door den bur
gemeester en Mevrouw Gaarlandt byge-
STADSNIEUWS.
GOUDA, 11 Jan. 1933.
Bond van Christelijke Politie-Ambtenaren
in Nederland.
Propaganda-vergadering.
Voor de Goudsclie afdceling van den Bond
van Christelijke Politie-Ambtenaren in Ne
derland, voerde gistermiddag in een der
zalen van „Daniël", de heer W. de Jong,
bondsBecretaris, Eet woord over het onder
werp. „Hoe onze christelijke organisatie in
deze moeilijke crisistijd haar taak poogt te
volbrengen."
Na gebed en lezing van een hoofdstuk
uit den bijbel, door den afdeedingBvoorzit-
ter, den heer W. Kelderhuis, hield dexe een
korte welkomsttoespraak. De heer de Jong
gaf allereerst een overzicht over het ont
staan der organisatie> die gegrond is op
prott. christelijke beginselen, en die ten doel
heeft de belangen van de leden zoowel zede
lijk, geestelijk als stoffelijk te behartigen.
De bond eischt op de erkenning van de
luenschenwaarde van den arbeider en de
erkenning van den menech God's in de
samenleving In het kert schetste spreker
wat in de loop der jaren i\ bereikt, als een
uitstekende politie-opleiding^pn het georga
niseerd overleg. .Wat dit georganiseerd over
leg betreft zeide spr., dat het aan de orga
nisaties een groote verantwoordelijkheid op
legt. En in dezen tijd vooral is de taak van
den bond een moeilijke. Evengoed als men
in goede tijden op verbeteringen van den
arbeidstoestand aandringt; 'moet meh het
than© aandurven de vraag onder de oogen
to ijien of in bepaalde gevallen een ver-
sleahtenng, bijv. loonsverlaging, moet wor
den aanvaard. Als christelijke organisatie,
zeide de heer de Jong, willen wij ong niet1
tegen alle voorstellen van overheidsweige
in die richting stelien, wat inhoudt dat in
bepaalde gevallen verslechtering zal wor
den overwogen. Ieder geval zal critisch wor
den beschouwd en er aal worden nagegham
of doorvoering van dergelijke voorstellen in
liet belang van gemeente en ambtenaren is.
Een factor dtfarbij ie, of de waardeering voor
den arbeid in vergelijking met andere tak
ken van dienst en nhdere gemeenten gun
stig is. Het is waanzinnig, zeide spr., om
loonsverlaging op zichzelf in deze tijden
steeds te verwerpen. Ook zal bij het onder
zoek de financieele toestand der gemeente
in aanmerking komen. Dat een tijdelijke
verslechtering in het belang kan zijn voor
de ambtenaren licht spr. toe met een aan
haling van de Kortingswet van verleden
jaar Door toen medewerking te verieenen,
konden overeenkomsten worden aangegaan
met de gemeenten, die een nog lager bren
gen van de loonen( in de toekomst voor
kwamen. Wanneer echter het loonpeil reeds
beneden de maat is, dan moet een verslech
tering worden afgewezen. Hoewel d© finan
cieele toestand van een gemeente wel in
vloed heeft, mag deze niet meer maatgevend
zijn om vérlaging te bewilligen. Immers,
wanneer de, financiën in de gemeente «w*r
ongunstiger werden, dan zouden telkene
weer loonsverlagingen voorkomen, en zou
den tenslotte in de gesaneerde gemeenten
gten of weinig salaris worden uitbetaald.
LOonen, zeide spr, zijn gewone vaste uit
gaven, die noodig zijn, en men moet den
Prijs van den arbeid durven vaststellen, en
m?r- ni®1 benoden ga*n Dat dit moge-
Q is, bewijst de gemeente Emmen, waar
JW loonpeil vrij gunstig is. Wanneer het
^on aan de lage kant Is. dan moet de or-
gamsatie geen verlagii» toeetaan, maaT
weTk stlellen om deze te voor-
tra^!f' 00 a'8 ^at ™et moet ge-
woeden om een verminderde ver-
I bewerken Het gemeemtebe-
,.,,UT hee^ de verantwoordelijkheid rede-
sin e"recbtvaardige loongrenzen vast te
bond zal leder geval op zich zelf
P^Kwdeelen en in elk afzonderlijk geval een
houding kiezen
wtl «"MM de verant-
vol, J <fragen, om in bepaalde ge-
en aan tijdelijke Versleèflfering mede
werken. De bond zal de werkelijke he-
gen behartigen, maar in geen geval mede
va» *T,\aan loonsverlaging op algemeen©
nun Z™'»- zal strijden voot «Je
orrelijke belangen van de leden, zich gron-
tiffh ij? beginsel van recht en gewh-
"gneid, en de verantwoordelijkheid durven
m/vÜTr-1 Vftn Beslissingendie zooveel
lore Zullen gnomen worden in het he-
«ng van personeel en overheid heiden
H f lezing, di© mét groote belangstel-
vrerd gevolgd, o.m. ook door het lid
Witte tanden: Chlorodont
van den gemeenteraad, den heer J. v. d.
Endt, ging de vergadering over tot het be
handelen van eenige huishoudelijke zaken.
Een aanrijding.
Maandagmiddag "omstreeks half vier had
op de Kleiwegbrug—Kattensiugel een aan
rijding plaats tusschen de auto M 3958 uit
Voorthuizen en de vrachtauto G 84215 uit
Amsterdam Beide auto's «werden hierbij
beschadigd. Persoonlijke -ongelukken had
den niet plaats
Een minderjarige aangehouden.
Door de politie is alhier aangehouden de
minderjarige A de J. uit Utrecht, die op
een vrachtauto mee naair Gouda was ge
reden De jongen is naar zijn ouderlijke
woning teruggebracht.
De boete betaald.
Door de politie ia alhier aangehouden
de koopman J. W. uit den Haag, die in
het algemeene politieblad stond gesigna
leerd tot betaling van 2 gulden boete of 2
dagen hechtenis
De man heeft de boete betaald
Het Sterhuig eenige dage» gesloten.
Men verzoekt ons te berichten dat we
gens ziekte van de leidster het Sterhuis
11, 12 en 13 Januari gesloten is. De gezel
lige avónd van 12 Januari is afgelast. De
inschrijving voor de clubs, welke in de week
van 23 Januari beginnen, is bepaald op 17,
18 en 19 Januari van 89.30 uur.
Hinderwet.
Vergunning verdaagd.
Burgemeester en Wethouders brengen ter
kennis, dat zij bij besluit van heden de be-
slissiug hebbeh verdaagd op het verzoek
van de Directie der N V Goudsche Water
leiding Maatschappij, om vergunning tot
het uitbreiden van het pompstation door
het aanbrengen van een aggregaat, bestaan
de uit een 62 P.K. „Kroinhouf'-ruwolie,
middeldruk 2-tactmotor, drijvende een 50
K.W „Ganz-generator", in het perceel,
plaatselijk gemerkt Schieland's Hooge Zee
dijk no. 17, kadastraal bekend gemeente
Gouda, recti© F no. 1371.
Een gift voor het R.K. Crisiscomité.
Het RX Crisiscomité (Dubbeltjesfonds)
heeft een gift van 100 ontvangen.
St. Jozef Weeshuis.
Op de St. Jozef Weeshuisspaarbank werd
in Decéinber ingelegd 9164.72 en terug
betaald 20.545.21. Het tegoed der spaar
ders bedraagt thans 243.891.55.
Een ontspanningsavond voor werkloozen.
De Plaatselijke Raad organiseert a.s.
Donderdagavond 8 uur in den Nieuwen
Schouwburg een ontspanningsavond voor
werkloozen. Als conférencier treedt de heer
Henry Marchant op, een film' wordt ver
toond en een jazzband zorgt voor muzikale
opluistering.
He» concert van het Hartvelt-Kwartet.
Op verzoek vestigen wij nog even de aan
dacht op het concert van het Hartvelt-
kwarteli, le geven morgenavond in de Soc.
«Ie Réunio". georganiseerd door de Muzi
kale Kring.
Uitzevoerd worden een strijkkwartet van
W. A. Mozart, Fr. Schubert en van Claude
Debussy. Hel concert vangt te 8 uur aan.
Loop der bevolking.
Gevestigden: M .de Vlieg, geh. m.
D. Kaptein, van Zwammerdam B 82, naar
Heerenstraat 151; N. den Boer wed. K. G.
Smidt, van Gouderak, Kerkhoflaan 11, naar
Kleiweg 22; J. H. W. Schroeder, telegrafis
te, van Deventer, Brink 96, naar Gr. Flo-
risweg 26; J. Verdouw, wed. J. de Zeeuw,
van Voorburg, Pr. Hendrikstraat 58, naar
Bleekersingel 14; H. J. van Egmond, on-
derw. van 's-Gravenhage, H. v. Deventer-
str. 158, naar Krugerlaan 14; A. G. Berg-
sma, van 's-Gravenhage, Valariusstr. 1&,
naar Bleekersingel 78; Th. B. E. Callé,
vertegenw., van Boxtel, van Ranstraat 8,
naar Kleiweg 4; E. C. van Eek, klerk N. S.,
van Zwolle, iZonnebloemstraat 6, naar Klei
weg 32a; J. van Dam, aardew., van Huizen
Eemnesserweg 32, naar Bilderdykstraat 11;
C. Wollinsky, dienstbode, van Bodegraven,
Weyland 24, naar Karnemelksloot 2; G. E.
Welschhoff, dienstbode, van Osterfeld,
Bruchstr. 35, naar Krugerlaan 20; A. A. W.
Clercx, beamb. P. T. T., van Leiden, Noord
einde 19, naar Boelekade 81; D. van Nim-
wegen, arb. N. S., van Zuilen, Leo Der
tienstraat 12, naar Da Costakade 22; C. de
Brujjn, van Rotterdam, aan boord, naar
Nieuwe Haven 54; C. E. Reinders, dienstb.
van Bbhlenbergé (Dl.), naar Krugerlaan
4; G„ J. Gróenendaal, reiziger, van New
York, naar St. Josephstraat 44; W. en J.
Baas, slager, van Krimpen aan den IJssel,
IJsseldyk 286, naar IJssellaan 215, A. M.
Overkeek wed. C. Lubbers, van Reeuvyk,
Dorp D. 33 naar Derde Kade 78; J. de
Wit, slager van Voorburg, Loolaan 26,
naar Bogen 61; J. J. Schippers, dienstb., van
Schiedam, Geervlietschestr. 3 a. naar Tol-
lenstraat 116; W. K. N. Hengeveld, van
Leiden,- Roodborststr. 49, naar Crabethstr.
47; -K. Klein Wed. J. den Boer, van Slie-
,drecht, Zuiderstraat 2, naar Fluweelensin
gel 43; T. Bot, dienstb., van Sliedrecht B.
433, naar Fluweelensingel 43; M. Verbeek,
dienstb., van Zwammerdam, Tempel D 61,
naar van Beveminghlaan 39; C. v. d. HeüVel
van Utrecht, Palmstr. 12, naar bethmaet-
straat 24; A. Scheygrond, van Hengelo (O.)
naar Bleekersingel 64; W. H. van Vliet,
rijw. herst., van Nieuwpoort 208, naar Von
delstraat 45; J. Veenhoven, arb. N. S. van
Utrecht, 2e Atjehstr. 12, naar C. Ketelstr.
13; G. Th. van Benten, koopman, van Bo- j
degtaven, Goudscheweg 6, naar W. Ton-
be rgstraat 6; C. Huisman, van Stolwyk E i
81, naar Boomg. str. 9; S. en J. Ravensberg
van Amsterdam, van Zesentsr. 27, naar
Heerenstraat 9; H. W. Pols, dienstb., vap
Waddinxveen, Bloemendaalscheweg 76, naar
I l
Van Bergen IJzendoornpark 4; C. v. d. Mei-
de, onderw., van Rotterdam, Groepstraat
16 B. naar Vrouwensteeg 9; A. Steehouwer
van Haastrecht C. 307, naar Kleiwegstr 25
A. S. v. d. Dussen, bedryfsl., van Rotter
dam, Mathenesserdyk 199 b, naar Karne
melksloot 54; H. F. Souffree, van Soest,
Luchtv. afd., naar St. Josephstraat 96; W.
C, Hey geh. m. A. Burghout, van Rotter
dam, Kerkhofstr. 6 B, naar F. W. Reitzstr.
10.
Vertrokken: A. J. v. d. Kroef, van
Gouwe 196, naar Wassenaar, Middelweg 6;
G. de Bruin, van C. Ketelstr. 31, naar Rot
terdam, Breukesweg 90 b; Sj. Broersma, van
Westhaven 38, naar Rotteixlam, Narcissen-
straat 37 a; L. Fittje, vin Crabethstr. 2,
naar Augustfehn, (Dl.); M. van Wieringen
van Boschweg 37, naar Zegwaart, Rogge-
veenscheweg G 35; H. Dieterman, van Cra
bethstr. 73, naar Oude Pekela, Feiko Clock-
strapt 504; W. Boon wed. N. van Spengen,
van Doelenstr. 10, naar Nieuwerkerk aan
den IJssel, 's-Gravenweg B 48; E. Dauker,
van Crabethstraat 51, naar Eriedrichstadt,
(Dl.); A. M. Claussen, van Krugerlaan 4,
naar Horsten, (Dl.); G. Gotthardt, van K.
Tiendeweg 14, naar Essen, (Dl.); J. J. van
Loon, van IJssellaan 189, naar Rotterdam,
Waterloostr. 39; J. H. A. Mulder, van Wyd-
straat 5, naar Waddinxveen, Bod. Straatweg
G. van Hof, van Willens 4, naar Moor
drecht C 20; M. v. d. Linden, van Gr. Flo-
risweg 82, naar Boskoop, Reyerskoop 100;
H. J. Bouman, van Krugerlaan 151, naar
Ryswyk (Z. H.), Kerklaan 47; P. J. Hees
terman, van Van Beveminghlaan 32, naar
N. O. Indië; A. de Weger, van Bogen 29,
naar Mettmann, (DL); J. W. Col jee, van
Houtmansplantsoen 17, naar Rotterdam,
's-Gravenweg 505; N. G. A. de Rooy, van
Kattensingel 73 a, naar 's-Hertogenbosch,
Luybenstraat 40; M. E. F. Schmitz, van aan
boord, naar Oud Vossemeer, aan boord, J.
E. Byl, van Crabethstrraat 10 naar Voor
burg, Loolaan 192; S. A. Gorter, van Oost
haven 19, naar Utrecht, F. C. Dondersstr.
68 bis; G. J. v. d. Schoot, van Gouwe 39,
naar Rotterdam, W. Wagenstr. 55.
Agenda.
11 Jan Thalia-Theater „Tarzan", de aap-
meii8ch
11 Jan. 8 uur Nieuwe Schouwburg. Vierde
abonuementsvoorstelling Rotterd. Hofstad-
Tooneel.
ll Jan. en vervolgens eiken Woensdag 8'4
uur gebouw „Tot Heil des Volks" Peper
straat 82: Openbare Lezing van den heer
W. John, pred. den Haag.
11 Jan, 8 uur. Gebouw Blauwe Kruis. Leden
vergadering Goudsche Reddingsbrigade.
11 Jan. 8 uur gebouw Daniël Cursus E.H.B.
O. voor Dames leider Dr. van Elk.
11 Jan. 8% uur Bovenzaal het Schaakbord.
Lezing over de Ver. Staten van Europa.
12 Jan. 8 uur Soc. de Réunie Muzikale Kring
Concert van het Hartveld-kwartet.
1 4Jan. 8 uur Zaal Kunstmin Uitvoering
„Crescendo".
13 Jan. 8| u. bovehzaal „Schaakbord" Alg.
ledenvergadering afd. Gouda Zuid-Holl
Ijsbond.
16 Jan. 7J u. Heil des Volks, Ds. Weizen.
18 Jan. 84 u. Nieuwe Sohouwbuag, Derde
Nutsavond.
13 Jan. 84 uur Bovenzaal „Schaakbord":
P ropagand a ve igaderi ng BestuunderBbond
Gouda Ned. Volkecentrale.
18 Jan. 8 uur gebouw Daniël Cursus E.H.B.
O. leider Dr. van Elk.
17 Jan. 8 uur Zaal „Concordia" Uitvoering
„Excelsior".
18 Jan. 8 uur Goudsche Reddingsbrigade
Medische cursus voor Dames. Geb. Blau
we Kruis. Adspiranten 78.
21 Jan. 3 u. Soc. „Vredebest' Schietoefening
Bijz. Vrijw. Landstorm. De schietbaan is
op 14 Jan. niet beschikbaar.
25 Jan. 8 uur gebouw Daniël E.H.B.O. Ver
bandleer.
25 Jan. 8 uur Goudsche Reddingsbrigade
Medische cursus voor heeren. Geb. Blau
we Kruis. Adspiranten 78.
UIT DEN OMTBKK.
ALPHEN a. d. RIJN.
Dr. H. J. Lovink.
Naar de Nederlander verneemt, ligt het
verdachte ontslagen van rechtgvérvolginj.
in de bedoeling van het Tweed© Kamerlid,
dr. H. J. T/Ovink, indien hij bij de a.s ver.
kiezingen als lid der Tweede Kamer her-
kozen wordt, te bedanken als burgemeester
van Alphen a. d. Kijn.
BOSKOOP.
Ned. Dendr. Ver.
Op de algemeene vergadering van „De
Nederlandsche Dendrologische Vereeniging"
is besloten om op 18 Mei 'a.s. een excursie
te maken naar Boekoop, tewijl in den avond
van den 17en Mei door deze vereeniging
alhier een vergadering 7.al worclen gehou
den.
Coöp. Vereen. „De Boekoopsche Veiling".
Rozen per hoe: Wilh Kordes 156—2.50,
Lady steward 80—1.10, Butterfly 80-1.30,
August Noacfc 1.00, gemengde rozen 55 ct.
Diversen per bos: Prunus-takken 22—30,
Helleborus 6—8, Seringen lè srt 90—1.20,
id. 2e srt. 38—68, Legustrumtakken 5. Tros-
Chrysanthen 11. Mahoniabladen 12, Azalia-
Indica, in pot, per stuk 59r-71 cent.
De Laag-Boekoopscheweg.
Het gemeentebestuur heeft een aanvang
gemaakt met de verharding van den Laag-
Boskoopschenweg, wat voor de bewonerster
plaatse zeker een uitkomst zal zijn. Het
werk wordt door werkloozen in werkver
schaffing uitgevoerd.
Engelsche Handelscorrespondentie.
Mej. Rie Jongejan alhier, slaagde voor
het diploma Engélsche handelscorrespon-
den»"tev uitgaande van de vereen. L.I.T.É.H.
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
11 Januari
Verwachting Meest matige, zuid-weste
lijke tot noord westelijke wind. Afwisselen-
de bewolking Weinig of geen neerslag.
Later iets kouder. f
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordeiykheid der Redactie)
De debatavond van Maandag j.l.
Geachte Redactie,
Uw verslag van den debat-avond van de
Vrijdenkers Vereeniging „De Dageraad"
geeft mij aanleiding om een onjuistheid
daarin aan te wijzen. Vooraf moet ik uw
verslaggever hulde brengen, datj hij zijn
moeilijk© taak voortreffelijk volbracht heeft,
want het is geen kleinigheid eenige rede
voeringen iu een kort bestek duidelijk
samen te vatten.
In het verslag van mijn betoog staat ech
ter iets» dat ik niet gezegd heb_ M.i. had
er dit moeten staan:
„Niemand kan ontkennen, dat Christus
„geleefd heeft, want behalve een paar on-
„gewijide historie-schrijvers, zijn ons daar-
„voor borg de personen van Mattheus, Mar-
„kus, Lukas en Johannes. Die Christus nu,
...die het nieuwe kwam brengen en hoog
„boven d© mensahlieid stond, heeft dooreen
„eenvoudlgen daad, door zioh aan den doop
„van Johannes th onderwerpen, getoond
„inet di© menschheid een te willen zijn om
,.Ze daardoor het nieuwe deelachtig te doen
„worden Daarvoor eischt Jezus geloof en
„vertrouwen."
Met het overig© kan ik mij, als een
uiterst kort verslag vereenigen
Met dank voor de plaatsing,
Hoogachtend,
J. J. SIMON, Luth. Pred.
RADIO-NIEUWS.
Hilversum: 6.30 „De Flierefluiters"
o. 1. v. Hugo de Groot, 6.30 R.V.U.: Otto
v. Tusschenbroek7.00 Overzicht van de af-
geloopen week door Jan Oudegeest, 720
Arbeidersliederen in Frankrijk door A. Ha-
baru, toegelicht door gramofoon; 7.55 Her
haling van S.O.S.-berichten8.00 P Danz:
„De beteekenis der verschillende richtin
gen 8.20 Vaz Dias8.30 Berlijnsch Philhar-
i.ioniseh Orkest, o. i. v. Eugen Jochum, m.
m. v Georg Kulenkampff, viool 9.40 V A.
R.A.-tooneel o. 1. v. W. v. Capellen Het
verraad der intellectueelen. Hoorspel van
Baa van Deilen; 10.40 V.A R A.-orkest o. 1.
v. Hugo de Groot.
Huizen: 5.00 Kinderuurtje door mej.
D Boelhouwer, met m. v mevr. C. v Rens-
pen—v. d. Voorde, zang en mej. G. Koe
man, piano; 6.00 Gramofoon, 6.15 Lezing
A. Stapelkamp, 6.30 Engelsch voor begin
ners; 7.00 Onderwijsfonds voor de binnen
vaart. 8 00, 9.30 Haarl. Ofkestvereen. o. 1.
v. Frits Schuurman; Hanny Scheffelaar
Klots, viool9.00 N Schenkman„Tochten
in de Fransch© Rivièra", 70.00 Vaz Dias;
10.30 Gramofoon.
MARKTBERICHTEN.
Kaasmarkt Woerden.
11 Jan. Aangevoerd 129 partyen. Pry-
zen le lew. m. r.m. 2830; 2e kw. m. r.m.
2527. Handel matig.
RECHTZAKEN.
n rechtsvervolging.
ln een zaak van C. M., 48 jaar, machi
nal© houtbewerker te Sclievemngen, appèl-
lant van een vonnis van den kantonrechter
te Schoonhoven, waarbij hij wegens over
treding van de Visscherijwet hij had in
ue Viist met een hengel geviacht zonder in
bezit te zijn van een schriftelijke vergun
ning van den vischfeohthebbende - was
veroordeeld, tot welke straf wue niet geble
ken, heeft de Rottierdamsche rechtbank het
vonnis vernietigd en opnieuw rechtdoende
\erdachte ontslagen van rechtsvervolging.
SPOBT IN WIPBTWIJPKN.
WIELRENNEN.
De Zesdaagsche te Dortmund.
Schü»—Busehenhagen aan den kop.
Bij de neutralisatie hedenmorgen om 6
uur was de stand als volgt
1. Schön—Buschenhagen 476 p.2. Göbel
Pijnenburg 448 p.; 3. Rausch—Huertged
322 p.4. Broccardo—Guimbretière 23C p.
5. Braspenninx—Wals 132 p.
Op 1 rond©: 6. Rieger—Vroom en 136 p.
Op 2 ronden. 7. Kilian—Putzelfd 153 p.,
8. PedenStubeke 89 p.
Op 4 ronden9. Vopel—Korsmeier 162 p.
10. Tietz—Schenk 91 p.
Op 10 ronden 11 Senge^ Cieazinski 34 p
DRAADLOOZE DIENST.
Aardschokken.
Het observatorium nabij Leningrad regis
treerde gisterochtend een reeks krachtige
aardschokken op een afetand van ongeveer
175 K.M. Het later bericht geeft dat de
aardschokken in Turkestan waren .gevoeld.
Rector N|a overleden.
VENLO, 11 Jan. Gistermiddag is op 54*
jarigen leeftijd te Venlo overleden rector
J H Nijs.
Op 4 Nov. 1929 was de overledene be
noemd ais opvolger van mgr. Dondiere. Gis
teren werd Zijn Eerwaarde door een be
roerte getroffen en van de laatste heilige
sacramenten voorzien.
Rector Nijs, geboren te Maastricht wa.i
eerst kapelaan te Neer-Itter, daarna le Geu-
lem, Lindrift, en werd benoemd tot rector
te Vaasrade en belast met den bouw eener
kerk. Toen deze bijna gereed was in 1929,
werd Z. Eerw. benoemd tot pastoor der pa
rochie Onze Liev© Vrouwe Geboorte te
Broek Sittard.
Negen autodieven aangehouden,
APELDOORN, 11 Jan. Gedurende de
laatste maanden verdwenen in Apeldoorn
herhaaldelijk auto's, welke de eigenaars of
houders onbeheerd of ongesloten op den
weg hadden laten staan. Zoo werden 22
auto's ontvreemd. Zij werden eohter in de
mee3te gevallen na eenigen tijd op een ver
laten weg teruggevonden.
De verkeerspolitie en recheroh© hebben
in verband hiermede thans aangehouden
een 9-tal personen. Zij hebben bekend schul
dig te zijn. enkele van hen hebben zich nog
te verantwoorden' wegens diefstal van Voor
werpen uit diverse auto's.
De hoofdprys van de verloting gehouden ten
bate van de Ind. Tentoonstelling.
Hedenochtend is aangevangen met d«
liekkmg van de prijzen der groote verloting
welke gehouden is ten voordeele van de
Indische Tentoonstelling. Spoedig kwam de
hoofdprijs uit den tropimel, detze viel op
no. 25635.
Zooaie men weet, is deze prijs f 1000 aan
goederen of een reis naar de Riviare voor
twee personen. De verder© prij^n waren
alle kleinere geldsbedragen.
Het vliegveld Haamstede.
Het gevaar dat 't vliegveld Haamstede en
daarmede de geheele Zeeuwséhe luchtlijn
zou komen te vervallen, is thans geweken.
Het thans door den Minister van Waterstaat
goedgekeurde noodlandingsterrein zal door
de gemeente Haamstede met rijkssubsidie
worden vergroot, zoodat het aan„ de ge
stelde eischen van vliegveld voldoet. Het
terrein zal hierna door gem. Ham worden
gehuurd en hierdoor is zekerheid verkregen
dat voor een aantal jaren onze Zeeuwsche
luchtlijn is behouden.
De uitvoering van de Crisia-Varken»wet.
DEN HAAG, 11 Jan. Namens een 8-tal
landelyke bonden op 't gebied van dan han
del in varkens en varkensvleeseh is een
adres gericht tot den Minister van Ecob.
Zaken en Arbeid, waarin dringend verzocht
wordt het daarheen te leiden dat de Neë-
Varkenscentrale zich verder onthoud v#n
levering rechtstreeks of zydelinga van var
kens levend of geslacht of van deelen van
varkens voor de binnenlandsche voorzie
ning. Op deze wyze zegt het adres wordt
door de Var kerncentrale met de aan haar
verbonden bedryven een dumping uitge
oefend op de biimeniandsch markt. Op deze
wyze worden de varkenshandelaren gedu
peerd door de lagere pry zen op de onder
druk der Varkenscentrale verkochte dieren.
De adresseerejxte bonden hebben verder een
audiëntie aangevraagd teneinde de bezwa
ren tegen de uitvoering van de Crisisvar-
kenswet met den Minister te bespreken.
fiioscoopconf lieten,
AMSTERDAM, 11 Jan.
In de heden gehouden vergadering van
het Hoofdbestuur van den Ned. Bioscoop
bond is besloten aan de alg. ledenvergade
ring van den bond, te houden op 13 Febr.
a.s., voor te stellen de bioscopen in de gein-
Venlo en Tegelen te sluiten. Dit bestuit
vindt zyn oorzaak in 't feit dat de raad der
gem. Venlo in zyn laatst gehouden verga
dering op voorstel van B. en W. heeft be
sloten tot afwy zing van het verzoek van
den Ned. Bioscoopbond om het bestaande
verbod tot toelating van personen benedsn
18 jaar in de bioscopen in te trekken. Naar
't oordeel van het hoofdbestuur van den
Ned. Bioscoopbond kan het bedryf in VeAls
en in Tegelen, waar ook een jeugdverbod
bestaat, onder een zulk belemmerende ver
bodsbepaling niet verder worden gëfcxploi-
teerd.
Een brandstoffenauto op een groep
kinderen ingereden.
Een vijfjarig meisje op slag gedood.
Een ander kind aan de gevolgen overleden.
.AMSTERDAM, 11 Jun Te Obdam nabij
Hooru is een brandstoffenauto wt Amster
dam, bij het uitwijken voor een kind, op
een groep kinderen ingereden. Een meisjo
van 5 jaar Wat, op slag dood. Een ander
meisje kreeg erge kwetsuren en een schedel
breuk. Nog 2 ander© werden gewond. De
chauffeur verkeert na het ongeval iu hoogst
o ver spannen toestand
Nader seint men ons
Hedenmorgen is ook het andere meisje,
een dochtertje van den caféhouder Dekker,
overleden.
WISSELKOERSEN.
10 Jan.
11 Ja»
Officieel,
Londen
8.33|
8.55
Berlijn
59.09
66.074
Parijs
9.714
9.714
Brussel
34.50
34.51
Zwitserland
47.90
47.»
Weenen
Kopenhagen
43.35
43.35
Stockholm
46.70
45.70
Oslo
43.10
43.10
New-York
2-4841
2.4t|
Niet-officieel.
Praag
7.37
747
Madrid
20.34
20.33
Milaan
12.75
12 75
Prolongatie 1
Beursoverzicht.
Een reeks gunstige berichten drukte haar
^tempel op die Amsterdaaneclie beurs, waar
«te koersen, bijna algemeen op hooger niveau
kwamen. De koersstijging in Wallstreet, de
vaste houding «ier Amerikaansche procfuc-
tenmarkten, de optimistische rede van den
president der National Citybank, de ver
beterde resultaten der Ver. Stahlwerken en
de aankoopen van d© arbitrage van Ameri
kaansche waard «ai deden het publiek be
sluiten tot een aankoop van fondsen, waar
door bij levemdigen handel, de koersen al
gemeen verbeterden. Amerik fondsen tra
den op den voorgrond en d© koereen lagen
allemaal boven New-Yorfcsche pariteit. D«
Amerikaansche petroleum waarden lagen
vaat,- Cultuurfondsen bleven weliswaar
kalm, doch de stemming was ook hier gun
stig. Zoowel Rubbers als Tabakken en Sui
kerwaarden bereikten hooger peff? Van de
Ind. fondsen ontstond eenig© bewe&ing in
Unilevers, die aanvankelijk wat aantrok
ken maar toch weer op hetizelfde peil terug
vielen. Philip© en Aku'a trokken aan.
Saheepvaartaandeelen stilt doch ook hier
werd hooger koerspeil bereikt Duitsche
obligaties hadden éen ruime markt, waarbij
e«<i koersstijging viel waar te nemen D«'
Youngleening steeg tot 160.