mm
XSr
VEKKOudhcTS
1 's a
m%m
m m.m
rsTwi
JULP
mm
BB
Wé
mmm
■ja™
m m
ms mm
ASPIRIN helpt- sleeds
Een Regentendagbeek uit de 18e eeuw.
-
I
'J
Veilige en Economische
l)e lieveling der floden.
Eerste Hulp 4a
PUROL
DRUKWERK
Damrubriek.
m mM i
mm m m m
Hi
m m m m
Br a
U'S
ill
E M
1,1
Raadsels*"voor de Jeug
Eventjc» Lachen.
tengevolge van
vochtig en koud weer
■Hr»H
„1 february 1763 Magistraat Demptis te praten. Vandaar dat zy niet beneden
voor de vierschaar, moesten komen, maar
dat zy boven, in schepenskamer, werden
ontboden.
„9 Feb. Regtdag demptis Burgh er,
„Kedts de Complimenten van v&elkoir
„affgelegt J
„Ary Leeflang Eisser Contra F
„Schie gedaagde niet compareert (ver-
„schijnt niet) In statu gehouden bj
„(afwezig) D Lange, Dekker, Burch,
„Teyasen, De keuren gearresteerd (be-
„veatigd) als voor dezen en gepubliceert
„Baïllu; Moor, Hoeve, Boon, Sécrets v
„Eyck.
«te
De jaarlijksche bevestiging of goedkeu
ring van de stedelijke verordeningen lijkt
voor oijis, die er aan gewend zyn, dat een
wet of verordening blijft bestaan totdat hy
wordt afgeschaft, een zinledige hahdeling.
Die „arrestatie" is dan ook alleen maar te
Verklaren uit de omstandigheid, dat in de
18e eeuw het recht van de Romeinen hier in
Holland nog een groote rol speelde. Het was
in Rome namelijk gewoonte geweest, dat de
hoogste magistraatspersoon, die met de
rechtspraak was, belast, de praetor, by zyn
ambtdhanvaarding een verklaring publiceer
de, (Waarin hy zyn meening omtrent de door
de rechters te handhaven rechtsbeginselen
uiteenzette. De rechters waren dan verplicht
oVereenjkomstig de beginselen van die ver-
v ^aj-ing, het zoogenaimde edict, recht te
spreken. Ieder jaar wlerd de praetor ver
vangen en ieder jaar jpubliceerde zijn op
volger éen nieuw edict?
Nu sprak het van/elf, dat de rechtsbe
ginselen in één jaar heel weinig wijzigingen
ondergingen en dat het zelfs voorkwam, dat r 0
het nieuwe edict gelyktyiidend was aan het alleen met zyn standpunt, zy:
oude. In het laatste geval was dat nieuwe rekening te houden. Overigens t
pdict dan niets anders dan de goedkeuring
van het oude.
Zoo ging het ook in Gouda. De Goudsche
le rol
Magistraat vervulde deïol van den Romein-
schen praeior en gaf evenhens by het begin
van haar jaarlijksche ambtstermijn haar
standpunt ten%aanzien van de bestaande ge
meentelijke verordeningen te kennen. Aan-
"tier een weinig opgewekt politiek
irscjïte, kwam da<f standpunt ieder
(eer-op het „dfresteeren van de
gezien
levéh h)
iaar wei
euren".
„Burgerm geeve kennis dat Qaris ver-
„sogt^m turff voor de kerke om aan
„armé: L uytte deelen exempt van Stads-
,tpagi (vrijgesteld van de stedelijke ac-
„cijns) mogte wezen geaccordeert (toe-
„gestjaan).
Jacobhs Claris was de man, die de belas
ting op de turf inde, of, zooals zijn offi-
ciëele titel luidde ,dé^J?ollecteur van de
Stads Excyns op de Turff". Deze Claris had
aan de burgemeesters medegedeeld» „dat de t
Diacongjy^oo van de neder duitsche als
walsclBpSPhformeerde gemeente aan hem
hadden jversogt vermits de stjreiige koude
om vrijdom van de voorsz Stads ExCyns de-
Wyl van voorneemen waeren eenige Turff op
tg doen om die onder haer arme Leedpmaten
uyt Je dèelen". Hij had verder .bericht, „dat
by prdre van het gehne.eritebast zulx was
gepfrmitteerd (toegestaan) dojg dat by.or-
j_. ()e stads Excynsen dsjar niets^van
Met andere y/oordeij, de, Staten
and en West-Friesland hadden wel.
rdat in dergelijke gevallen vrijstel
ling vap accijns ipocht worden verleend,
maar in Gouda was ten aansjien daarvan
niets vastgesteld. Claris verzocht dan ook
om te worden /„geauthoriseert (gemach
tigd)" de diakenen van de béide gerefor
meerde gemeentelontheffirtg*van den «o-
cijns te verleenen.
Dit ve|rzoek was door de burgemeesters
^geapprobeert by provisie op approbatie
van het Collegia (voorloopig toegesti
In de „rolle vierschaar" staat over dejz<
zaak op 9 Februari het navolgende opge
teekend: „Pierson als Procureur van den
Eysser vermits den. gedaagde in gebreke
blijft te antwoorden, versoek verstek vanj
antwoord en voort profijt va'n dien
admitteeren (staan toe) om te mogen die
nen van Intendit
In statu per Schepenen"
Frans van Schie antwoordde niet. De pro
cureur Pierson verzocht nu aan de recht
bank „verstek van antwoord en profijt van
dien", d. w. z. hij noodigde den vierschaar
uit om te verklaren, dat Frans van Schie
niet meer mocht antwoorden. De vierschaar
gin£' daarop in en stond Ary Leeflang toe
om „te dienen van Ihtend it". Leeflang mocht
nu tegen de volgende zitting verzoeken om
zyn „intentie"
bleef de zaak
„in statu", d. w. z. schepenejp hiefcen de
beslissing aan.
„Inthimatie op cfe. poort \Jn 11 Uuren
„oyer de voorgemelde-gevangene
„present Baillu Hoeve Boon van Os-
.„tade Secrets Boer.
dre van
gemeld",
van H-oll
bepaald,
der na$'e:
Uit den
„klaai
probatie
qAn on-
•6 goedkeuring van de Magistraat)
aard der zaak „appjrobeerde" de
Magistraat dit burgemeesterlijk besluit.
8 february De pagter vaagde kraen
I J.x __-iA
dat men hem niet wil gefeven 't
„gèêhlbyjordonnantie (verordening) van
,,'de Magistraat is gestelt (vastgesteld)
„goedgevonden die lüyden heden en 8
„dagen boven te ontbieden.
De „kraen" stond, zooals reeds vroeger is
medegedeeld, op de Oosthaven aan den wa
terkant tegenover 9. Catharinagasthuis.
De onwillige bèSSlers werden niet dadelijk
voor deh
Magistral
rhter gedaagd; de lieren van de
wenschtan^yrst eens i^tJhen
Na het veHoor van Jacobus Lakok op 31
Januari had op 4 Februari 1763 een nader
verhoor plaats gehad, dat in het „Examina-
tieboek als volgt staat vermeld:
„Nadere Arttculen (vraagpunten) aan de
Ed: Agtb Heeren Seheepen der Stad over-
gelevert uyt den naam ende van weeges den
Wel Ed Gestr Heer Dr. Willem van'der
Hoeve Bailliuw en Schout van voorsz: Stad
omme daar op ten versoeke van den zelve
R O: (ratione officij uit kracht van zijn
,ambt) te Hooren en Examineeren (onder
vragen) Jacobus Lakok alias Coos den Ha
genaar.
i Art 1
Of hy/ gevangen# niet weet dat hy den
Regter met geen Leugentaal még ophouden
En dat mep w$l middelen heeft om hem de
waarheyt te doen zeggen
Segt hy gevangene Sig met geen Leugen
taal te zullen ophouden
Art 2
Of hy gevangene dan alsnog halsstarrig
zal blyven ontkennen de waerheyt van het
6, 7, 8, 11, 12 13 art: aan hem ggvange^e
by laatstleden Examen (verhoor) voorge
houden.
Op het 6 Art segt hy gevangene ja
Op^ het 7 art als voren
Op het 8. art als voren
Op het 11 art sègt zulk hiet te weten uyt-
hoofde vart dronkenschap
Op, het 12 &rt als voren
Op het 13 art segt hy gevange zulk ni/t
te weten
Art 3
Of hy gevangene ook niet in den g<
seerden winter van den voorleden Jare ajfhier
in Gouda is geweest
Segt hy gevangene hetselve niet te ff&ete
Art4
Of hy gevangene destyds ^liet rtiëde is ge-
passee^t door de Rotterdamse poort'
Segt hy gevangene hetselve niet te weten
Art 5
Of hV gevangene als doen ook'niet ge-
weygert heeft aan den Poortier [staande
aldaar op syn Post] pop/tgeld te betaalen.
Segt fiy gevangene als art: 4
Art 6»
Of hy gevangene denzelven poortier^op
dien tyd niét heeft aangegrepen, en onder
devoet tragte gooien en of gemelde
Poortier afs doefiidpor andere passeerende
menschen niet iè dfntzet geworden?
Segt hy gevangéne als boven
belegging Uw Kas- en Spaargelden
Spaarbank 3.24 X
GEMEENTE Giro- Stortings- 2.52
en Ophaaldienst) rente
GOUWE 2 - oouDA.T*nd*4,0,d*<
De'Méfde en de toewijding van een
vrouw zijn den man de gÉjmste hulp.
Zij maken hem den gang dow het leven
zoo licht; omdat zij fijn de veerkracht van
zijn ledem
- ONS ZATERftAfrFEITIIXETON.
tSit het Engelsch
BAEONES OJtCZY.
46
BedrifWfe Engeland met zyn^politiek, zyn
gekrakeel zijn socialisme, zijn vakvereeni-
gingen eti werkliedenclubs, scheen nu eën
geheel andere wereld, onwerkelijk; zelfs de
oude „Chestnuts" wa§ een droom gewprdcn,
naast de schittererfde tooneelen van mjnrme-
rén terrassen en albasten hallen. Voor ééy
keer. in ■mijn' leven was ik het niet geheel
eens met |Hugh. Ik verlangde te spreken
over onze reis, onze poëtische 4 aankomt-!,
over onze schoone jonge .gastvrouw met
haar groote, onschuldige oog^n haar lie
veling, dep, witten panter; maar hij 'scheen
f èmelyk én "ik gevoelde, dat my'n geestdrfft,
opr prinses Neit-akrit geen weerklank ju
zyn hart ?ou vinden.
De eersfe strakl van denj. morgen'was in
Hét Oosten zichtbaar, toen wij de stoep va'n
het paleis weer bereikten, vermoeid, maar
toch opgdfrischt door het njiddernachtelijke
uitst&pje op het meer.
Onze sajndalen maakten geen'leven op de
1 marmeren tredenfen wij bleven in d§ soha-
'duw *dèr borstwering, want wy wenschten
niet i|angezieiir te worden voor nachtelijke
plunderaars Jn de slaven Tfe wekken, die het
paleis bewaakten.
Al de lichten waren Ütgedaan, alleen het
vergulde dak schitterde msde ondergaande
- stralen der maan. Wy liepen langs^ het pa
leis waht de kamers, die ons\ waren toege-
wezeit, kwamen uit op het bréede' terras dat
uitzag opipen tuin van witte rozen. Wij ston
den op het punt den tuin door te gaan, toen
Hugh eensklaps een hand op myn 9hn ltfgcMF
en .ffaar het terras wees." Tusschen de pila
ren, die den ingang tot onze sTaapkarher
iformStea, stond iemand dje het gordijn
terughield# Wy konden .alléén den bevalli-
gen omtrek zien,'helder en scherp.^ifgetee-
kend door het licht, dat binnen scheen.
„Wie is het?" fluisterde ik,
„De prinses," antwoordde Hugh, toen de
gedaante zich van de poott losmaakte tS'
zacht en voorzichtig over het terras gleea?
in 'het spookachtig rose licht van de och-
tendschemering.
Het w^s Werkelijk priftses Neit-akrit, alA
leen en zonder gevolg; zy was gehuld ip éen
sluier maar haar 'hoofd was blo#t en de
jfleur van haar haar was niet te pulkennen.
Zy kwam recht op ons af, en zag óns bei
den dadelyk. Zy bleef staap,'keek rond, als
of zy wilde ivlpchtten; daarna btacht - zij,
haar vinger aan den mond en kwftm dicht
by Hugh..
„Still" fluisterde zij, „Het verwondert u,
ik weet het, mij hier op dij uur alleen te
Art 7
Of hy gevangene niet in s Lands dienst is,
Zoo Ja, onder wat Regiment
Segt hy gevangene Ja en onder het Re
giment Smiss^d Wallon
Art 8
Of hy gevangene niet is Grenadier ondpr
wat Battaillion, en onder wat Compagnie
Segt hy gevangene soldaet te syn onder
de Compagnie van den geweese Colonel en'
nu van den Capitein Wenkhuysen
Artikel 9
Wanneer hy gevangene met vërtof is weg
gegaan?
Segt hy gevangene nog niet b'y de Com
pagnie te syn geweest uyt hoofde van een
ongemak aan het been
Artikel 10
Of hy gevangene geen Pas heeft?
Zoo Ja, waar dezelve is?
vervalt
Artikel 11
Zoo neen of hy gevangene dan geen ver
lof heeft gehad
•p vervalt B
Artikel 12
Of hy gevangene dan gedeserteerd is?
Segt hy gevangene agter gebleven te syn
om reede als art: 9 maar sig aende krygs-
raad te hebben aan gegeeven by den Heer
Mostyn in 's Hage
Artikel 13
Wat hy gevangene in allen dese tot syn
verschooning weet in te brengen?
Segt hy gevangene wel te weeten alhier
quaed gedaan te hebben en tot syn verschoo
ning niets te weeten
Aldus gerespondeert (geantwoord), op
Thiendewegs Poort op dten 4e February 17*63
ten overstaan van de Heeren Mr. Willem
Dekker Heere van Urcem en Mr Nicolaes
Teyssen.
Jacobus Lakok had zelf het verslag van
"dit verhoér onderteekend.
Willem van der Hoeve, die by dit verhoor
voor Wee» schepen-commissarissen niet te
genwoordig was ge\yéest, vermeldt hiervan,
dan ook niets in zyp dagboek.
Wel maakt hy mplding van het derde
verhoor, dat eveneens volledig ia het „Exa-
minatieboek" is opgenomen en als volgt
luidt:
„Deze articulen aan de Ed: Agtb: Heeren
Schepenep der Stad Gouda qbergelc^rt uyt
den naam ebde van wegens den Wel Ed:
(3estr: Heer Dr Willem van der Hoeve,
Bailliuw en Sqhout der voorsz: Stad omme
daar op ten versoeke wan den zeiven R. O.
te hoonen en'-Examineeren JacpbWK Lakok
alias Coqs den Hag^n^a*»->r"
J - Aprt.l - J
Off aan hem gehangene niej ^olkomen
bekent is, dat hy op iWoenföag den 26e Ja-
yiüary laatstleden [tyde dat hy gevangene in
^ie. stad is gekomen! den Poortier van de«-
ptterdamsche poortj [staande op zyn Post]
een brutale en gelweldige wyse heeft b«
ent ,en denzelVTm jmet een ontbloote sabei
houwer dreygde in vjer quartieren te
illen hakken
Segt„ hy gevange^e Neen
'Alt 2
Oi hy gevangene nu niet al mede seer
wel weet dat. hy denyvoc^rgemelden Poortier
by boyst. heeft geWpeifc»npn hem afge
stoten, en (1vprvolge'ns stad is i:
§egt hy gevangene zulks mede niel
weeten
Art 3
Of aan hem. gevangene nu- niet al ver
der is te binnen gekomen de waprheyt vari
de vragen by het 3, 4, 5, en 6 art:|
'lahtste examen (onderzoek) aan hel
vangene voorgehouden die te zeggen zonder
den Regter langer met zyne Leu^mtaal op
te houden? ^iij|
Segt hy, gevangene het zelve al mede niet
te wellen
zien, zelfs niet met Sen-tur bij /mij. ^k
kwam/ omdfft ik u alleen wilde spreken."
Art 4
Terwyl hy gevangene by het zelve Exa
men (verhoor) op art: 7 en 8 heeft geres
pondeert (geantwoord) te zyn soldaet on^er
het Regiment genaamt Smissaert Wallon,
en onder de Compagnie van den gewesen
Collonel, en nu van den Capiteyn Wenk
huysen; aan hem te vragen waar en op wat
plaats hy gevahgene dan heeft dienst ge
nomen
Segt hy fevangene in 's Hage in 't Bonte1
Hondje
Art 5
Wie aan hem gevangene dienst heeft ge
geven
Segt hy gevangè'ne Otto van Oldeven
sergeant
Art 6
Of hy gevangene «en leening heeft ont-
jangen, zoo ja hoeveel?
Segt hy gevangene een agt en twintig
igen te hebben
Art 7
Zoo het geen Leening was, of het dan is
geweest handgeit?
vervalt
Art 8
Of aan hem gevangene de krygsarticulen
ooijt zijn voorgeleezen? 'Zbo ja door wie?
Segt hy gevangene neen
Art 9
Of de sabel of houwer (by hem gevangene
gevonden) niet is het geweer (zydgeweer
sabel) van 't Regihwnt Smissaert Wallon?
pSegt 1^ gevangen\ja
Art >10
Door wie aan hem geWlgene het geweer
[aan 't Regiment behoorende] is gegeven
en waar ter plaajtse zulx is geschiet?
Segt hy gevangene de Sabel ten syneti
huyse isA blyven liggeif
Art 11
Of hy gevangene geen attestatie (ver-
klaring) van het accident (ongeluk) aan syn
been [dat alleen zoo hy-gevangene gezegt
heeft de reden is geweest van syn agter
blyven] na 't garnisoen pesonden heeft?
«egt hy gevangene Neen maar door van
Mastens daar van is kennis gegeven.
1 Art lè
Off hy gevangene geen brieven van syn
Capityn of Officier ^jan de Compagnie heeft
o»tfangen I
Segt hy gevangen! Ja
Ar\ 13
'Of hy gevangene nteb weet het Caracter
van die by hem genaemde Heer Mastyn in
's Hage (of hy geVanlene niet weet wat
de positie is vpn dien loor hem genoemden
heer Masten) I s
Segt hy gevangen# «ien heer syn Carac
ter (functie) niet te kennen
Art* 14
En of dien Heer niet is Luytenant Pro
voost
Segt hy gevangene het selve. niet te
weeten
Aldus gerespondeert geantwoord )*V/>p
Thiendewegs Poort op den 9en February
1763 ter 'Presentie van Willem van der
Hoeve en |!acob Boon, van O stede.
In den tyd van de Republiek waa het name
lijk; gewoonte om de soldijen per maand te
berekenen. Omdat een maand wachten op
traktement te lang was, werden die soldijen
dan ook voor de piaand om was gedeelte
lijk, by wyze van voorschot, uitbetaald. Men
noemde dat „leening". Jacobus Lakok was
dus blijkbaar al in werkelyken dienst, het
geen trouwens ook hieruit bleek, dat hy een
geweer (sabel) van het regiment Smissaert
Wallon in zyn bezit had.
Lakok was daar kwam het op neer
vplgens zyn eigen zeggen ziek achterge
bleven van verlof zolder daarvan aan zyn
superieuren mededeling te doen. Deze van
hun kant hadden zich echter wel met hem
in verbinding gesteld én hadden blijkbaar
al de hulp van de toemalige militaire politie
ingeroepen. De luitenant-provoost was ten
minste reeds in deze zaak betrokken.
Zooals men ziet, is er op dit gebied niets
nieuws onder de zon. De desertie van Jaco
bus Lakok zou zich nog heden ten dage
onder precies dezelfde voorwendselen heb
ben lyannen afspelen.
(Wordt vervolgd.)
Nadruk verboden. Dr. Mr. J. SMIT.
Om in het gezin aan groot en kleih, dadelijk
hulp te kunnen verleenen -by Brandwonden
en Snywonden en alle andere Huidverwon
dingen, is het zoo veilig thuis altijd bij de
hand te hebben een doös of tube
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
jn<
'8tlMe
blP *st«
hel w.
stad is in geloo-
iet*^
Ook dit v\rhoor w^s door Jacobus Lakok
onderteeljend.
Het verhoor van Jacobus Lakok geeft een
lerkwaardfeen kijk op de wijze van^dienst-
teming in de 18e eeuw. Naar men weet be-
stopd er in dien tyd nog geen militie, maar
waphet leger gëheel samengesteld uit vrij-
igers. De sterkte wisselde voortdu>«^id.
er ooflög of oorlogsgevaar,' dan weróen
er weer nieuwe (enten, in dienst ge-
j^ahk aldüs, dat de
stelden
airen, die
wa#h
wjfligi
yvas e
nomeiï. Dit geschiedde
Staten-Generaal zich in\v<
met gewezen hooggepl;
op zich namen regimenten op deNieen te
brengen. Die heeren werden dan zelKkolo-
nels ep zorgden voor officieren, kadei
manschappen. Een groot deel van hun man
schappen kregen zy door hiiddel van hun
werfsergeanten, die in de heibergen avon
tuurlijke verhalen tertelden overrun dienst
tijd en jongelieden tot dienstneming tracht
ten over te halen. Jacobus^ Lakok was op
'deze wyze in ,,'t Bonte Hondje" door den
werf sergeant Otto van Oldeven overgehaald
om te teekenen.
De vraag, of Jacobus Lakok een leening,
had ontvangen, diende om na te gaan, o#t^
hy al werkelijk dienst had gedaan pf nietr
„U -bewijst mij'werkelijk eer," zwfjfl Hugh
kalm, terwijl ik ^n beschéiden lWweging
maakte or© my terug te trekken. L
„Zeg uwrahdsman, dat bij niet behoeft
heen te gaan," zeide zy. „Ik weet, dat gij
en hy een zijn en ik schaam my niet veor
hetgeen ik \Vilde zeggen.''
JySa dan binnen, prinses? De oehtend is
koel." - 9
^,^Ieen, wat ik wilde zeggen neemt niet
veel tijd; toch kon ik niet slapen, voordat
ik heli u had gezegd. De «nacht leel* druk-K
kend. Ik" 'dwaalde door den tuin en Isis
voerde my'n schreden naar uw rustbank. Ik
meende, dat gij sliep en ik naast ti kon«
zitten zonder u te 'wekken en toch u vertel
lend wat zoo zwaar op myn hart ligt. Ik
meèhde hét. zacjit 'te fluisteren om u niet
te wekken, doch zoo te prevelen, dat ^y half
droomend mijn stem< zoudt. hooren en' haar
hoorende voort zoudt drogmen." I
Zeer zeker had zy dig onbeschrijfelijke
bekoring qen aangename fijne stem,
'en Hugh en ik luisterden naar haar vreem
de woorden bekoord door de liefelijke 'klgn-
*ken, de metydie er van.
/„Nten, prinses" zeide Hugh, foén zij,
zweeg," liefelijk als de,droom zou zyn ge
weest, verkies ik vérre de wérkelijkheid' en
'zoolang gy» wilt spreken, /al jk luisteren."
„Is kwam om ute vertellen... dót..."
Er wa? eenige Deklemming in-haar keel,
maar zy beproefde haar aandoening te be-
heenscheh en stak haar beide handen uitvln
een lieve bijna kinderlijke smeekbede.
„Ach, ik weet, dat iemand kwaad van
myw heeft verteld [en ik verlangde ex naaf
'niet u te spreken-over... over... Amen-het...
Zy hebbfen iPgezegd dat ik ijdel, en wreed
ben... maar... maar..', wil mij gelooven als
ik zeg... dat ik Vefvolgd wordt door... laste
ringen... en..."
Hugh trad een weinig nader en nam een
vai\ haar kleine bevende handen in de zijne,
en1 er yiel niet aan te twijfelen, ook 'iijn
sjem haperde^. e
„Lieve prinses" zeicle hy zacht, „geloof
RnÜ» als ik zeg, dat ik geen laster over u
gehoord, die niet door uwe tegenwoor-,
digheid is waargenomen.
Zy ki^k hem vlak in het gelaat en ^-oeg...
,Meen^gij werkelijk, wat gy zegt?\
„Ik zw/w het,", zeide hy ernstig, f
1 „Ik zal u gelooven, w^nt gü zijt grapt en,
goed; ik zal u gelooven indien gij rejfht in
mijn oogen wilt zien>«n mij ejen kift wilt
geven tusschen mijn, werkbrauwen„ ale* bej
wijs, dat gij mijn vriend zijt."
Zij ging op haar teen|fi staap, want Hugh
is heel lang, en Brit?cn en stijf van rug.
Er was een zonderlinge half verbaasde uit
drukking, in zyn oogen, toen hij n'eerkeek
«iar hetlieftallige gplaat, dat naar hem
Srd opgeheven. De sluier was van haar
ïlfchouders gegleden. De Egyptische half
doorzichtige kalagjris gaf aan haar jonge
gestalte het voorkomen van éen 'dièr kost
bar© afgodsbeelden, .die in Europeefhe
musea bewaard worden. Er scheen een geur
van lotusbloemen van, haar uit té gaan en
VOETBAL.
'K. N. V. B.
Afdeeling I
le klasse.
Zaandam: Z.F.C.—Hermes-D V.S
Hilversum: 't Gooi—Blauw Wit.
Den Haag: H.B.S.—A.D.O.
HaarlemR.C.H D.H.C.
Rotterdam: Feijenooqj^V.S V. -
4e klaase K
Utrecht: E.A.C,—Quick.
Utrecht: Voorwaarts—A.P.W.C.
WoerdenWoerden—Kampong.
Amersfoort: Ameref. Boys—Soest.
Hilversum Victoria-F. VC. w
Afdeeling II. 4
le klasse.
DordrechtD.f.C.—West-Friste,
IJrauideoStormvcgels—Haavlém.
RotterdamSparta—K.F.C.
AmsterdamAjax—Xerxes.
2e klasse A
Gorindiem: Unitas—Neptunus.
Rotterdam: D.C.L.— St Hooger.
Del» fe.E C.O.D.S.
Gouoh: O.N.A.Quick.
2e klasse B.
Don H'aagV.I.O.S.-O.V-V.
Gouda: Goud^-Ov^Agaa». r#
Schiedam. S-HV^prtuna
Maassluis: _V D.L.-V.O.C.
3e k/asse A.
Leiden: U.V S.—Scheve'ningen.
Delft- D.V.C.—Laakkwartier. u
Den Haèg CelerHas—Rijswijk.
BodegravenBodegravenAlphia.
3e klasse <J.
Delft: Ck>ncordiar-RD.M.
Delfts Delft—E.ft.S.
Vlaarflingen de Hollandiaan—St. Vojhakden
Rotterdam: Coal—GS.V.
Séhiedam: D.H.S.—de Musschen.
4e klasse O.
Lekkerkerk'Lefflferlcerk—S.M.V.
Rotterdam .D— Moordrecht.
RotiferdamCrooswijk—Schoonhoven.
Goudersk Gouderak—Wa<jldinxveen
'Reserve 1# klasse.
TJen Haag: A.D.O. f-V*tI.C. 2..
Rotterdam: Xerxes 2— Foijenoocd|.2.
Jlotterdam JEléoelpior 2—1;H.rfs.v2.
Rotterdam C.V.V. 2—Godda 2.
Delft N D.H.C. 2—Sparta 2.
Reserve 2e klasse A.
G®uda: Olymeia 2-S.V.V. 2.
Vlaardingert"FQrtyjna 2—B.M.T. 2.
'en Haa/ Quick *->.1.0.8.*8.
'Den feaaj: H.V.V. 2—B.E.C. 2.
H -D-Y-S. 2-H.B.6. 3.
Reserve 3e klasse O
Alphen: Alphia 2—O.N.X. 2.
■S.VJ2—U.V.V. 3. i,
1-
Séhiet
Gouda: *G.S.\
VOOR GOEO EN GOEDKOOP
IS HET BESTE ADRES
A. BRINKMAN f Zn.
MARKT 34 - GOUDA
TELEFOON 274S -
1
in haar gejiaele wezen was een teer waas
van poëzie envmystjcisme, vermengd met
echte, mensóhelijke bekoort ij se vrouwflijk-
heii. k i
Dat korte oogenblik was ik woest krank-,
zinnig, dwaas' jaloersch P" tegelijkertijd
woedend op Hogb, die mil zos»koud en on-
gevoelag scheen, terwijl ijc zou hebben ge
geven... we|!... heel veelJom in zijn plaats
te st^an. Eindelijk boog hij zich en gaf den
kus, zooals zij had verzocht. Jdet volgend
oogenblik fras zy verdweiren enhad ik
itugh meegetrokken in onze eigen kahier.
Een doordripgqnde, fufht lotusbloemen,
scheen haar gehpel \e vervullen, en. teen
wy de lamp boven bnV ïuwtfd .hielden,,zag
ik, dat de rustbajjs van Hftgh een groot
prieel was van de liefelijke bloesems, die
kusfeen en deken bedekten; maar van de
tafël, waar hij het had neergelegd, voordat
w(j i ixi den ayond uitgingen, was de veel
kleurige tor yerdwenen ,die hem had moe
ten bevedli^Bn tegen de tooverkracht 1 vant
Neit-akrifp .schoonheid. 1
(Wordt vervolgd.)
Afdeeling UI.
le klasse.
engelo: Tubantia-Vitesse.
.„ddoora: A.G-O.V.V.—EnBch. Boy»,
fcningen. W»s»nin^Rob. et Vel.
faeAM: Enschedé—P.E.C.
leventer Go Ahead-Heracles.
Afdeeling IV.
le klasse,
filburg Willem II PS.V.
rindhoven: Eindhoven'— N.O.A.D
Ten Bo&chB-V.V.-Bleijerheide. i
Maastricht: M-V.V. L.O.N G.A
Afdeeling V.
le klasse
Groningen G.V.A V.-Leeuwarden.
broningen: Be Quick-Achilles
LeeuwardenFriesland—Veendf^m
LeeuwardenFrisia—Velocitas'.
Heppel. Alcides-Sneek.
■Onder redactie van de, Damclub „Gouda".
Secretaris de la Reviaan 14, lokaal der
dub, Markt 49.
Probleem No. 865.
Wat zal er in 1933 gebeuren?.
yay Wjjt
Zwart schijven op: 9, 12, 17, 19, 30, 36,
dam op 6.
Wit schijven op: 16, 25, 27, 28, 31, 34,
44, 50. z
Probleem N°. 86®*
Zwart schijven op: 11, 12, 14, 17/19, 21,
18/25, 29.
Wit schijven op: 31/34f37, 40, 41,^44, 48.
Oplossing van Probleem'No. 861.
Wit speelt: 15—10, 24^.19, 9, ^4,
Wit
1 w6.
Oplossing van Probleem No. 862.
Wit" speelt: 26—21, 34—30,x
12—28, 28 Z&, 45 1.
Oplossingen van de raadsels
van vorige Week.
1. Fie, »moe, kleuid, zijn, rug, meid.
2. roe#,, zoet, voeten, snoet.
3. klok, huis, klokhuis.
4. eerst, berst( kerst, gerst.
5. weerhaan.
laarzen knech't.
ezelsooren
de oogen van een aardappel en van een
dobbelsteen.
De prijs viel bij loting teil deel aan
ANNIE VAN WIJK. Kattensingel 82
Nieuwe raadaels. v
1. x - Een ander woord voor
x .graan.
x Als men iemand "ontmoet..
x Monumentale ingang,
apend,» kan prettig of
/aangenaam zijn.
^«gensnaam.
Diagonaal,van links hoog, i naar rechts
taag, ,een plant, die men veel in sloot en
vindt.
2sjMen maakt mij ,aarv een" touw. om dit
ergens aai. te - beyestigendraai mij
om gp{ik ben een onbenullig persoon.
5. Ik besta uit 5 letters;
\iti* 660 keve' bot klauteren
3, 4r is'een grappig vertelsel.
Mijn geheel is ©en aan allen welbekende^
'plint. s
A Ik bpn een welbekend^ groentp van 9
letters:
11, 5, is een houten staak.
4, 2, 6! 7, 8. 5 i9 een zees goed eigen
schap.
5- In de hieroyder volgende zinn
woorden verborgen, die met
(ee staap reeds/ in de juiste volgorde)
een bekend Nederl^ndsch 'spreekwoord
vormen. Zoek het spreekwoord bij
.elkaar,
e hebbeA de paarden maar op stal gezet,
e bruihe heeft de kist mpt haver omge-
orpen, Er valt hier niite meer te^verdie-
[■„f0' mee naftr kasteel Jdaar krij-
W" wli fe «ten. Ze wild^fniet tpe-
V°' Vijapd hun geaohüt meenam.
/0plMBbge„,i,Mnd6n nan de S'odactle
-■ "ö°ta»lota Cttnrnnt"(Miifrkl 31, Qnnd»
Wel Heintje, wW>m h<iil'j'e lóo?
re*8» «n en toen wild#
hw ..een ingemaakte tomaten-met'een
ror>em,aan en toen is de heele
de 00g(*n «e9Poten! r
kuilen'? re^en om
Ne©. ik/«- fk heb eerst ook gelachen...
De crisis is dood, leve de depressie!
En toch is er weer kans op betere dagen.
door
ERNST ELY,
de bekende Oostenryksche econoom.
Wy zullen ons niet wagen aan financieele
waarzeggerij, want ygy kunnen niet lezen,
wat er in de sterren gescreven staat of ge
heimen ontsluieren, die voor elke ander
sterveling verborgen zjK Wy kunnen ech
ter wel conclusies trekken uit bekende fei
ten en langs Stikt rationalistischen weg
onze toekomstverwachtingen opbouwen.
Toen jaren geleden de professoren Keynes
en Englis erop wezen, hoe het goud aan po
litieke doeleinden dienstbaar werd gemaakt
en daarin de voorbode zagen van een sterke
prysdaling der voornaamste producten, was
ik er dadelyk van overtuigd dat de „goede
tyd" van 1928 en 1929 moest uitloopen op
een crisis. Dat. was geen waarzeggerij, maar
aanvaarden van een theorie, die reeds spoe
dig tot werkelijkheid kon worden. De voor
naamste financieele leiders maakten die
theorie echter belachelijk, omdat hun belang
uit hun gezond verstand hun dat in
gaf. Iemand, die zich in fortuinlijke omstan
digheden bevindt, weight altyd zioh te rea-
liseeren, dat het morfen wel eens minder
goed zou kunnen zyn dan het hedeéTThans,
aan het begin van 1933, is het ontraadselen
d*r geheimen van den fipancieelen kosmos
gemakkelyker dan aan het einde van 1928.
Mep behoeft nu geen Jeremia of Cassandra
nieer te zijn, want'het gaat de wereld nu al
zoo slecht, dat-het haar in de toekomst niet
veel slechter kan gaan.
Een psychologisch probleem.
Doch zelfs aart dergelijke mate van opti
misme is nog, risico vqrbonden. Zooals in
1926 niemand geloofde aan den storm, die,
den boom der welvaart ging ontbladeren,
zoo gelooft thans niemand aan de mogelijk
heid, dat er ooit weer bladeren aan di<
boom zullen ontstaan. De beschaafde wereld
wordt geslingerd tpsschen hoop en twijfel.
Zy droomt van een wonder en is er zich
tevens van bewust, dat er geen wondeVen
gebeuren. Daaruit blijkt dat het afnemen
van de crisis een psychologisch probli
is. Wanneer men de feiten slechts beschouwt I
uit zuiver economisch standpunt, zal men ze
niet begrijpen. De dingen gebeuren niet vol
gens huif eigen wetten, maar door den in
vloed, welke-de menseden er óp uitoefenen.
En daarom is het juist vdn het groptste be
lang om na te gaan, hoe de riienschen inner-
Mjk staan tegenover de wederoplossjng.
In 1932 was het beslisj utopisfi 8/éh op te
"nemen ,dat de kwestie der herstelbetalingen
door een accoord uit den weg kon worden
geruimd,' dat de kwestie 4£r gelijkberechti
ging ook maar ten deele kon worden opge
lost of dat Frankrijk zonder schade voor
zyn 'credietvaardigheid de betaling der oor
logsschepen zou kunnen weigeren. Doch
even utopistisch was het in Februari 1931
«m de wederoprichting vari de'Kreditanstalt
ook n^aar te veronderstellen, jpm^een rege
ling van de schuTdenkwestieJook maar tot
üe mogelijkheden te rpkenen, om te meenen
dat er aan het toenemen vap de werkloos
heid eens een einde zou*komen» en dat .de
buitensporige prijzen eens zouden gaan^da-»
lpn. Wanneer wy de* balans opmaken van
1932, hynnej^wij niet ontkennen dat de ge-
heelé werelddichter, by de waarheid i# ge
komen. En die waarhèid is, dat de overwin
ning van'de crisis afhangt éan liquidatie
^pn den oorlog in de eerste plaats én liqui-
*otie v%n de inflatie in de tweede plaats.
De levenswil ontwaakt.
Niemand verwacht er nog, dat Duitsch-
land (ie herstelbetalingen zal verrichten, dat
de* verplichtingen der geallieerden tegen-
t>vct Amerika na dit jaar nog zullen wor
den nagekomen, dat de kleine mogendheden
volkomen aan hun verplichtingen kunnen
voldoen of dat de Fransch-Duitsche vijand
schap opnieuw zal yitbarsten met dezelfde
kracht als in de afgeloopen jaren. D^ wereld
is fn 1932 va/ff nuchterder geworden en eej>o
algempeye /vergevingsgezindheid ten j#-
ziohte va/ gemaakt© fouten is nooit zoo
haby als wanneer hèt eerste schijnsel van
een nieuwe dageraad zichtbaar worat. Ook
dat i® 0611 psychologisch feit. Zoolang de
crisis niet i nhaar volle werkelijkheid wordt
gezien, durft geen bank en geen syndicaat
dubieuse vorderingen af te schrijven en
durft niemand een volkomen waarheidsge
trouwe balans op te stellen. Verzachtende
leugens worden gehandhaafd, omdat een
volle kennis van de waarheid de psychose
zou verergeren. Doch het kapitaal is thans
niet meer afkeerig van het verleenen van
nieujA credieten tegen redelijke waarbor
gen, (Re aanvankelijk den primitieven vorm
van kooptvaren zullen hebben, aangezien de
geldschieters niet meer willen wagen in de
enorme massa der oude credieten, die thans
verloren zyn. Er zullen zich als het ware
een grootboek voor het verleden en een^.
grootboek voor de toekomst naast elkaa
handhaven .De afschrijvingen in het groot
boek van het verleden zijn nog niet verricht,
doch het grootboek van de toekomst is dui
delijk en overzichtelijk. Er is een ingrijpen
de psychologische verandering ontstaan: de
v erliesmogelij kheden, die de laatste jaren'
gedreigd hebben als een Medusahoofd, heb
ben thans voor een woot gedeelte hun
schrikwekkend aanzierf^erloren. De finan
cieele wereld weet, <,dat 'wederopleving ook
mogelijk is, wanneereen groot gedeelte der
vorderingen moet wo&pn afgeschreven.
De crisis is dood, leve de depressie!
Ik geloof dat het herstel ach het eerst zal
openbaren, waar grootte kapifaalreserves
het mogelijk maken om crcdieteft tot stand
te brengen zonder (ie toevlucht te nemen tót
inflatie en het laatste daar, waar het kapi-,
taal in zijn bewegingen belemmerd wordt
door sqciale lasten, Waar het zich door een
of andere moeilijkheid niet kan aanvullen of
waar de oplossing van het werkloosheids
probleem ^ïet kapitaal bedreigt. De misluk
king vap de Engelsche poging moest ons
afkeerig maken van elke pogte^^m door
depreciatie van het geld iets te wimVn. Wie
zich vry voelt vap utopistische idealéh, kan
echter uitroepen: „De crisis is dood, leve de
demessie!" De economische crisis k'an niet
worde/Opgelost door een permanente poli-
tiekéciffins, aangezien het v'erbfcnd tusschen
die %ide kunstmatig is.
De politieke crisis is adn het verdwijnen;
er zal slechts een kleine rest van overbly-
venf want zij is gebaseerd op de Fransch-
Duitsche vijandschap en deze heeft haai
scherpste kanten reeds verloren. De vijan
digheid van Frarfkrijk en ook dile van Enge-
land ten opzichte van de Vereenigde Staten
4 heeft geen politieke, doch, een financieele
reden. Wanneer men ervan overtuigd is, (lat
de crisis haar laagtepunt reeds gepaseerd
is, moet men daaruit afleiden, dat de koer
sen der Amerikaansche waarden zullen sty-
gen. En als Wallstreet eenmaal (icht ziet,
zal hef er wel Voor zorgen, dat zyn opstij
ging riiet belemmerd wordt door herinnerin
gen aan deh oorlog. In Wallstreet ©n
gens anders zal de schuldenltwestiie
Ultslóltend verkrijgbaar In da oranje-bandbulsjei van 20 tabl. 70 cti. an oranjezakjes van 2 labl. A 10 ets.
ter eieren, doch cö© zullen slechts in de ge-
:Ufl<.'.hte hoeveelheid voorkomen, wanneer
de dieren goed worden verzorgd. Beginners
letten bij de keuze van «en ras gewoonlijk
zeer sterk op de eierproduotie in den win
ter en beleven des"ondank» teleurstellingen,
omdat ze niet zorgen voor een beschutte,
warme stal en goed voer, wat van nog groo
te r belaag is. Ze moeten het 'gestrooide
graan kunnen opfhKken uit een laag aarde
of schoon kaf, 's middags krijgen ze warm#
pap en eenige malen per dag lauw arpik-
water. De eierproductie van elke kip wordt
afzonderlijk genoteerd, ook al heelt men
sfeclits weinig dieren. Alleen zoo kan men
de slechte legsters tijdig onderkennen.
Tevens gaan wij nu maatregelen nemen
voor de eerste kuikens. Het bevriezen der
kammen wordt voorkomen door inwrijven
roeien, te zwemmen, te tennissen, enz. Maar
velen hebben daartoe hejaas geen gelegen
heid. Gelukkig is er, zooals reeds werd ge
zegd, een middel om aan loiigengjrnnastiek
te doen te zingen. Een werkzame avond op
de zangvereeniging doorgebracht, en dan in
een frisch lokaal (ook 's winters een raam
openl) zal een uitnemenden invloed'hebben.
Het is begrypelyk, dat tuberculose by
zangers en zangeressen zeer weinig voor
komt.
Dr. med. Ernst Barth, vroeger arts in het
DUitsche leger, die een werkje schreef over
de groote waarde van het zingen voor de
gezondheid heeft ook by enkele collega's ge
ïnformeerd naar hun ervaringen op dat ge
bied. Professor Moritz Schmidt uit Frank
fort antwoordde én schreef o.a.: ,Jch muss
Ihnen darin beistimmen, das Tuberkutose
met vaseline, lanolme of ongezouten vot.
De duiven hebben nu dikwijls jongen, j bei Sangern wenigstens nicht hiiufig vor-
tenminstê wanneer ze'toestaat om des 1 kommt."
winters te broeden. De diertjes kunnen ge-
EEN KLACHT VAN SIJMEN KIEZER.
de verbetering zich het eerst zal openbaren
in Amerika, beschouw ik het in verband
daarmee als waarschynlyk, dat 1933 ons het
einde der twisten ovWde schulden zal bren
gen. Wanneer men ae strijdbijl begraaft,
möeteij daarnaast de vergeelde documenten
betreffende de schulden worden begraven.
Meer dan een vraagteeken.
Waarzeggen beteekent ejgenlyk ins de
verte zien \iet gezonde oojgey en oVer de
toekomst nadenken met een gezonden geest.
Wy zijri reeds zeer dicht genaderd tot de
'Kennis dan de waariieid. Wy kunnen ons
thans vrijmaken van elke Allusie. Daarom
kan de crisis verloopen in een depressie, en
zelf£ de duur der depressie kan bekort wor
den door een algemeene regeling, d.w.z. door
de schade, dieQdoor de inflatie is veroor
zaakt, af te schrijven en dpor een nieuwe
regeling der betrekkingen tüsschen het pro
ductiekapitaal eiv het gespaarde kapitaal»
1933 begint met een vraagteeken, maar
niet zpoafs 1931 met een punt achter ónze
verwachtingen.
Voor onze tuinen.
dB maand januari In tuin. bn
- stal!
Het voorjaar in hét vooruitzicht
In Januari weten wij niet alleen met ons
verstand, /lat de Jtortsje dag Aichter den
rug is, doch wij bemerkenhet ook dagelijks
in de natuur, en al is het dan nog winter,
tóch gaan onze gedachteA onder^.ie om
standigheden uit naar het vóqriaaf.'Aan hete'
bewerken' vén. den grond konSitg niet geT
dacht worden, doch nu ia er juist volop tijd
voor lfet" met,minder belangrijkste werk aan
de schrijftafel. Nu wordeh de plannen- ge-
maak^ wélke latèr worden uitgevoerd.
Een van de voornaamste hulpmiddelen,
Uiij dit werk ia ©en plattegrond, waarop (ie
verschillende bedden staan aangegeven met
de gewassen die er het afgeloopen jaar heb
ben gestaan. D© eischen van den wissel
bouw Ui aanmerking riemende, berekent
men 4e benoodigde hoeveelheden der ver-
- schillende zaadsoórten. Restanten uit vroe
gere jaren worden eersj.-op hun kiamkrflclit
y>nderzocht„ walft dikwijls is deze zoo sterk
Afgenomen, dat- het uitzaaiey méti meer
rendeert. Het tijdverlies,, ^at een njisiiik-
king piet Zich meebrengt, om vari jfts an
dere nadeeien met te spreken, voorkomen
wfj door ,pp een soepbord me* vochtige aar
de (00 jff desnoods 50- zaadjes van (jet« res-
fhnt te leggen én' er een tweede bord over-
Heen te zetten. Dagelijks iCordt het aan tap
ópgékpmen plantjes geta|(j en genoteerd; is
op deze «njze bepaald, vn hoeverre de rife
tan ten nog bruikbaar zijn, dan kan men-
het ontbrekende gaan besteljpy.
'ti de bmteftlucht valt er echter ook wel
wat te doen, n.l, datgene wat in December
e girona
bemest
nog^jnet afgedaan is. W
niét b
i wojdt omgewerkt en
ut de siobtéfe. <he nu
bevi-ören is kan er gespit» en
worden. De mesthoop
vermengd q?el slyk uit
worden schoongemaakt. Oude mêsthoopen
wprdéh over het land 'verdeeld. Waau paai
demest gemakkelijk tp krijgen is kan me.
het aanleggpn j^an groentebedden begmnei
met sla, wortéltjes en augurken in ka/sen
en met het kweeken Van zaailingen bijujéiis-
huw. Zaad&ooTten, die goed tegen de koude
"beS^nd zijn en laijigzriam ontkiemen, zooals
wortelen, sohor^eneeren en peterselie, kun
nen zélfs in d© open lucht worden uitge
dund. ^De groenten, die in di
waard worden, reinigen tfij^ter&ij]
no'xtig ook worden bev<
Ook iri den boomgaard wordt sléchts het
reeds in Decernbér verriclite werk voortge
zét. zooals het reinigen der boomen, het los
maken van den grond rondom, de wortels
«en het vqrdelgén van ongedierte Met het
snoeien moet mpn zich nu haltsten, want m
Januari jkomt er reeds m^'er beweging in de
sappen eri wij zouden dan de voedingsstof
fen verloren laten gaan, welke'naar de
'knoppen op "de overtollige takken worden
gevoend. Als men boomem-frfl veredelen en
goede 'soorten bezit, welke ook géschikt zijn
gebleken voor hun standplaats, kan men nu
takjes afsnijden voor (jet veredelen en deze
op eenyoeschutte plek héwaren.
O^/koude dagen, wanneer werkefi in de
buiterfluchf onmogelijk is, kunnen de dlver-
sf gereedschappen In "orde worden gemaakt
en eventueel nieuye worden besteld, zoodat,
tegen het'voorjaar alles in ojrde is.
Bij <Je kippen wachten wij nu op de wïn-
slacht woeden, ais ze eeu maand oud zyn.
Overdag wordt de duiventil opengelaten, 1
doch 's nachts gesloten tegen roofdieren.
De duiven moeten twegmaal per dag gevoe
derd worden, 's morgens en 's middags, ter
wijl er steeds kalk, zout, leem en warmge-
houden drinkwater voor hen klaar r»oet
staan. Mooie rasduiven blijven bij koud
weer in de til, het is voldoend© z© eens per
dag te voederen, bij voorkeur tusschey één
en twee uur 's middags. Als het koud ia,
voedert nieri de duiven in hoofdzaak maïs.
De geiten, die alleen bij mooi weer des
middags korten tijd in de buitenlucht kun
nen zyn, hebben groot© «behoefte aan een
guede verzorging. Ze moeten dagelijks ge
roskamd worden, warm en droog Jigigen en
drie- of viermaal per dag lauw water krij-
ken. HOn voedsel beslaat-, behalve uit de
bekende rauwe beslanddeelen, uit gaarge-
stooinde aardappelschillen, vermengd vmet
zemelen'. Men kan ze bok gedroogde klaver-
planten en stroo van' peulgewassen geven.
Bevroren voedsel te zeer gevaarlijk voor de
geitenvan het groenvoer krijgen ze telkens
slechte zooveel, als er onmiddellijk opge
geten wordt. Dezelfde- regel geldt oo|c voor
schapen, varkens en konijnen.
Wanneer de hokken der konijnen buitens
huis zijn geplaatst, beschermt men ze tegen
de koude door stroo, waarvan ook een firn-
ke laag in het hok wordt gelegd, 's Mor
gens en 's avonds krijgen de konijnen, war
me pap, benevens goed hooi. Met het fok
ken wacllte'''men tot heb einde det maand,
al» de hokken niet vorstviij zijü-, tot
Februari. ~t
Zingen gezond.
Caecilia-Muziekcollege schryft P. C.'
Brederode een artikel: gingen gezond",
(^t in het volgende nuftimer wordt voort
gezet. Hy vermeldt daarin, hoe eenige jaren
gereden een vader om zangles vroeg voor
zyn zoon in de eerste plaats... met 't oog
op diens gezondheid. Een geval, da't niet zoo
vaak zich voordoet! IfJAn gaat schr. verder
en t»opt aan, hoe groot dp invloed van het i
zingen op lip gezondheid zyn.kan. Er wordt
op gewezen, dat studeerenden, zy dje op
kantoren werken, ondterwyzers en velen, die
met handvyerMriun brood verdienen, een
zeer onvoldoenm „luchtvoedlng" hebben. Zy i
„halen in" en ademen uit („zuchten zach^es
uit" ware beter gezegd) flmder daaraan
eéhige aandacht te schenken, waarby dan
nog komt', dat de luchtt in de ruimte, waarin
wordt gearbeid, allesbehalve zuiver is door
voortdurend gesloten ramen en deuren en
vaak ook nóg door de aanwezigheid van ta
baksrook.
DanWervolgt schryver:
Hoe d© gezondheid hiérdoor wordt bena
deeld blykt wel uit het volgende. Door
nauwkeurige proeven is uitgemaakt, dat de
•lengen .kunnen bevatten, rtSim 3Ö0p 3508
c.M.3 Idfcht, dus 3i3ü Uter. Geoefende
zangers echter zyn in staat meer dan 5000
c.M.3 op te nemen, zangeressen 4500 c.M.3
en... de gewone ónen&ch ademt tydens zijn
werk niet meer dan 500 c.M.3 in. Stel L
eefis goed vopr! Dat is 'een zevendé Heel
'van de „volle capaciteit" der longen. Wat
eep verzuim!
In verband hiermede is het wel ineres-
sant na te gaan, in welken ongunstigen tpe-
stand doofstommen verkéeren, bij, wie de
aüemwerking zooveel slapper is dan bjj ge
wone menschen, doordat zy nooit» spreken.
k heeft aan het licht gebracht,
doofstommengefticht te Leipsig
'gévallen by, 32#(!p de oorzaak
gezocht in ziekt»* van keel of
spreekt zeer duldeiyke taal!
nu iemand de gewoonte» aan-
te zingen, is dat telkens een
uitnemende oefening voor de organeh der
ademhaling en gaandeweg wordt het wemo
gen om lucht 'in te neinen vergroot.
De soldaten in bet Duitsche leger hadden,
althans by heit) begin van den oorlog,' allen
zangboekjes in hun farisel. En op gezette
tyden werd er, op bevel, uit gezongen. Een
ipyner kennisben was in Brugge, toen in
1914 d© Duitschers er binnenrukten èn ty
pisch voor het Hoüandsche oor klc^fc plot
seling het „achneidige" bevel: „Singen!"
nDat het) zingen in het leger gebruikt werd,"
om heb „moreel" te verhoogden is bekend,
«maar de Duitsche overhead wist ook, dat de
„m,artchvaardigheid* er sterlc door werd
vergroot. t,
Natuurlijk is het heel nuttig b.v.- om te
Ziehier wat de heer Symen Kiezer in
Good year Nieuws als antwoord mededeelt
aan een uitgever, die hem had verzocht om
betaling voor een tijdschrift: Af
„Het spyt me u te moeten berichten, dat
het my onmogelyk is aan uw verzoek gevolg
te geven. Myn tegenwoordige financieele
toestand is, dank zy de wetten van Staat,
Gemeente en Provincie, de verordeningen er,
bepalingen, de Arbeidswet, Archiefwet,
Auteurswet, Armenwet, Bankwet, Begrafe
niswet, Belastingwet, Beroepswet, Beurs
wet, Boterwet, Dienstplichtwet, Drankwet,
Gezondheidswet, Hinderwet, Kieswet, Lote
rij wet, Motorwet, Muntwet, Octrooiwet,
Postwet en zoo voort tot en met de Ziekte
wet en Zwakzinnigenwet, die op een weer
loos publiek zyn losgelaten, onoverzichtelijk
geworden.
Door die verschillende wetten ben ik zoo
neergeslagen, opgeslagen, uitgeslagen, in
geslagen, aangeslagen en omgeslagen, uit
gekleed, uitgebuit, uitgebeend, uitgewonnen,
uitgetrokken en uitgeperst,-dat ik niet meer
weet wat ik ben,.waar ik ben, hoe ik ben en
of ik er nog ben. V
Men heeft n)y genoodzaakt belasting te
betalen .Inkomstenbelasting, Vermogensbe
lasting, Pérsoneele Belasting, hjraatbelas-
ting, Hondenbelasting, Polderbelasting,
Grond^las^ing, Wegenbelasting, Verzeke-
ringsbelastirtg, Beursbelasting, Gemeente-
fondsbelasting en Overbelasting, Suiker-
accyns, Benzine-acéyns, Zegelrecht, Regi
stratierecht, Statistiekrecht, Invoerrecht en
Onrecht.
Ik ben aangezocht of verplicht by te dra
gen voor den Vrijheidsbond, den Volkeii-
bónd, dei}, Vrouwenbond, den Dierenbond,
den .Padvindersbond, dên Geheel^ihouders-
bond, den Politiebond, den Vakbond, voor
het Crisisfdnds, bet Weduwen- en Weezen-
fonds; hetSiekenfonds, het Zuigelipgefi-
fonds, het Arbeidersfonds, het Emmafonds
en het Begrafenisfonds.
Er wordt .druk op me uitgeoefend om als
steun te dienen voorset Roode Kruis, het
Groene Kniis, het Qranje Kruis, het Gele
Kruis, het Zwarte Kruis en een regenboog
van andere]Kruisen.
word% platgeloopen door col-
veegmaóhines, boenmachines,
wasshnlachines, haardroog-
>r bedéTaars en leveranciers
,t ik niet noodig heb en na alle
belagingen van my'n verstand
mmogelyk zou kunnen koopeiv
en allen die in haar naam
bben my zoo geregeerd, dat ik
wiens eigendom ik ben. Ik'
I it, verhoord, verplicht, onder
vraagd, «berispt, gestraft, bekeken, onder
zocht, nógegahn, gecontroleerd, verwisseld,
ontboden, gecommandeerd ingeschreven,
uitgeschreven, overgeschreven en heen- en
weer ges/breven.
Ik heb/tot nu toe in mijn leven in totaal
weken /bek gebracht met het invullen, uit-
schry'Vén, overschrijven, herhalen, bekrach
tigen en teekenen van formulieren. Ik heb
reeds honderden maten verklaard, dat inge
boren ben en zoo Ja, wanneer en men schijnt
my slechts te gèlo'oven, omdat men my voor
allerlei folteringen noodig heeft.
'Ik schijn een bron te vormen voor het ver
schaffen van een onuitputtelijke hoeveelheid
geld tot het bevredigen van iederen tegen-
wooröigen of toekomstigen nood, wenseh of
behoefte van het menschelyk ras.
HjeWeénige wat mij nog aan het léven
bindt is^lnijn nieuwsgierigheid. Ik -ben be
nieuwd wit er nog meer komt, maar ik kan,
zooals reecjs boven ge*egd, aan ufr verzoek
niet voldoen.
Hoogachtend,
I SIJMEN K.IEZER:
handelen,
RUILBUREAU
voor bons en fplaat]es a
Hebben genoteerd voor:
J. KI. te Gouda: 5 Cactussen bons an 48
.3ussink'sj^fs of plaatjes.
T. H/te Bilthoven: 8 Dro^te's bons of
te Goqda:|46 Cactuséen boris.
Zouden gaarne a.s. week ontvangen groote
zendingen Lever's "bons, Drp'ste's bons of
"lussinkjs bons of
plaatjes,
plaatjes, Klaverbladplaatjes bóns, Dons-
zelmann's iJbns.
Wie helpt ons» daaraan
HET RUILBUREAU.
-
